PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
KATANGEES ULTIMATUM AAN DE V.N.
Wilson kandidaat voor
voorzitterschap Labour
Noordbevelandse wegen vragen duizenden
guldens „provisorisch herstel"
Goudkoorts heerste
op Londense markt
BILT
KAMITATOE DREIGT MET UITROEPING VAN
„ONAFHANKELIJKE STAAT LEOPOLDSTAD"
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
203e jaargang - no. 248
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. van de Velde en F. b.
den Boer. Adjunct: W. de Pegter.
Hoofdredacteur W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week, 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
Bureaus: Vlissmgen Walstr. 58-60, tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 61, tel. 3841; Goes, Grote Markt 2, tel. 6140 (b.g.g. adv. 5213); Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9, tel. 20; Terneuzen. Brouwerijstraat 2; Zierikzee, -ed. tel. 2425. adin. tel. 20S4.
Vrijdag 21 oktober '60
ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per
ro.tn. Mlnirn. p. advertentie 4.—,
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
25 cent per regel met een minimum
van 1.23. „Brieven bureau
van dit blad" 25 cent meer.
Giro no. 859300 P.Z.C.. Middelburg.
Nieuwe crisis in Kongo
Duizenden arbeiders hebben te oensdag in Parijs gestaakt: hef
■waren de arbeiders van de Franse stautsautomobielfabrickcn
van Renault, die op deze wijze protesteerden tegen het ontslag
dat drieduizend van hun kameraden is aangezegd, omdat deze
overbodig geworden zouden zijn. Tijdens de staking werd een
grote protestdemonstratie gehouden.
De Kfi^angese regering heeft de vertegenwoordigers van de Ver
enigde Naties een ultimatum overhandigd naar aanleiding van
nieuwe incidenten, die zich woensdag en donderdag in Luena en
Kabalo hebben voorgedaan. President Tsjombe beeft gedreigd
Katanga ontslagen te achten van alle vorige verbintenissen met
de Verenigde Naties omdat de V.N. in gebreke gebleven zouden
zijn, een nieuwe overeenkomst om de orde in de woelige gebie
den van het noorden te handhaven uit te voeren.
President Tsjombe uitte zijn dreigement tijdens een bijeenkomst in zijn
ambtswoning met de eerste V.N.-functlonaris in Katanga, Berendsen. Na
het onderhoud begaf Tsjombe zich naar het vliegveld van Elisabethstad om
troepen te inspecteren, die per vliegtuig uit het noorden waren terugge
keerd. Onder hen bevonden zich enkele gewonden. Een woordvoerder van
de V.N. heeft gezegd geen commentaar te kunnen geven voordat verbin
ding was verkregen met Kabalo.
Terreur door
de troepen van
Moboetoe
Cleophas Kamitatoe, gouver
neur van de provincie Leopold
stad, heeft donderdag gedreigd
binnen- 48 uur een „onafhanke
lijke staat Leopoldstad" te zul
len uitroepen, „indien kolonel
Moboetoe Kongo's „sterke
man" en opperbevelhebber van
het leger zijn troepen niet
beter in de band kan houden en
ben niet belet terroristische
handelingen te bedrijven".
De hoge vertegenwoordiger van
de Verenigde Naties in Leopold
stad' heeft het Kongolese leger
„een wanordelijke bende" ge
noemd en kolonel Moboetoe op
nieuw laten verzoeken zijn sol
daten te disciplineren. In Leo
poldstad zijn gemengde pa
trouilles van V.N. soldaten .en
Kongolese politiemannen op
straat verschenen.
Moboetoe zei te geloven dat de Ver
enigde Naties niets nalaten om hem
de macht uit handen te nemen. Gou
verneur Kamitatoe verklaarde don
derdag op een persconferentie dat hij
het dragen van wapens in heel Leo
poldstad had verboden. Er is sinds
drie dagen een wettelijk uitgaansver
bod voor Leopoldstad van kracht.
Kamitatoe zei ook dat hij, „vanwege
de huidige staat van wetteloosheid",
een donderdag ingaand verschijnings
verbod van een maand had opgelegd
aan alle in de provincie Leopoldstad
verschijnende dagbladen en periodie
ken.
Neutrale zone
Aan kolonel Moboetoe heeft Kamita
toe geschreven dat die „het leger in
de hand moet houden en moet belet
ten, dat het onwaardige daden .be
drijft".
Hij deelde mede dat Kongolese
militairen zondagavond jl. een be
paalde wijk van Leopoldstad wa
ren binnengevallen en er alle man
nen uit hadden gejaagd, waarna
Z.K.H. pins Bernhard heeft gisteren
in Kopenhagen het vierde congres
van de Europese Stichting voor Cul
tuur geopend. De prins is president
van deze stichting. Foto: op 't vlieg
veld Kastrup werd Z.K.Ii. de prins
verwelkomd door de voormalige
Deense minister van buitenlandse za
ken. de heer Ole Björn Kraft
(rechts).
de vrouwen en dochters van de
verjaagden werden aangerand.
„Indien het leger geen einde
maakt aan dergelijke handelingen
zullen wij een neutrale zone in
Leopoldstad in het leven moeten
roepen, teneinde de burgers in
staat te stellen in veiligheid te le
ven", aldus gouverneur Kamita
toe.
De gouverneur deelde verder nog me
de, dat de Verenigde Naties hem
woensdag 372 man aan politietroepen
ter beschikking hebben gesteld om te
helpen bij de handhaving van de orde.
De totale sterkte van de politiemacht
in de provincie Leopoldstad onder
zijn commando bedraagt ongeveer
2.800 man. Als Moboetoe niet binnen
48 uur mocht hébben geantwoord, zou
Kamitatoe mobilisatie van de burger
bevolking gelasten om de bevolking
te beschermen tegen „rovers en wille
keur".
Naar Kasai terug
Kamitalie zei Albert Kalondji, de
leider van de Baloeba-stam, te
hebben verzocht alle leden van
zijn stam naar de provincie Kasai
te doen terugkeren, om een oorlog
tussen de Baloeba- en Loeloea-
stammen te voorkomen; volgens
Kamitatoe zouden de gevechten
tussen deze twee stammen ook in
de provincie Leopoldstad zijn toe
genomen. Aan de. leiders van de
Loeloea-stam zou hij een. zelfde
verzoek richten.
Indien het parlement er niet in slaag
de de geschillen tussen president Ka-
savoeboe en Loemoeniba te regelen,
zou hij voorstellen de door kolonel
Moboetoe ingestelde „Raad van com
missarissen" niet langer iii de provin
cie Leopoldstad te doen zetelen, doch
naar een neutraalgcbied over te bren
gen.
Greenwood trekt
zich terug
De 44-jarige Harold Wilson, een
voormalige minister van handel,
heeft zich kandidaat gesteld
voor het voorzitterschap van de
Britse Labourpartij. Hij is lid
van het „schaduwkabinet" van
de tegenwoordige partijvoorzit
ter Hugh Gaitskell en van het
dagelijks bestuur van de partij.
Hij heeft steeds de officiële La-
bourpolitiek van trouw aan de
Navo gesteund. Deze politiek
heeft de steun van ongeveer 200
van de 256 Labour-parlements-
leden.
Betogingen voor „vrede in
Algerije" verboden
De Franse regering heeft gisteren de
massale „vrede in Algerije"-betoging
van studenten en arbeiders, die op
27 oktober in Parijs zou worden ge
houden, verboden.
De Parijse prefect van politie kon
digde het verbod aan, terwijl vele
van de grootste jeugd- en arbeiders
bewegingen in den lande bezig waren
plannen te maken voor een reusachti
ge optocht uit protest tegen het be
leid van president De Gaulle ten op
zichte van Algerije.
De linkse oppositie onder de par
lementsleden. die voor eenzijdige
afschaffing van kernwapens is,
wilde de 49-jarige Anthony Green
wood kandidaat voor het partij
voorzitterschap stellen, maar de
ze heeft nu besloten van de kandi
datuur af te zien. De nieuwe voor
zitter wordt op 2 november bij ge
heime stemming- door de Labour-
parlementsleden gekozen.
Wilson heeft een verklaring uitgege
ven, waarin hij zegt dat hem tijdens
en na de jaarlijkse partijconterentie
in Scarborough door vele partijgeno
ten van links en rechts, maar voor
al van 't centrum dringend is verzocht
zich kandidaat te stellen. Hij had die
verzoeken aanvankelijk afgewezen en
de liöop uitgesproken dat de strijd
binneu de partij zou ophouden.
Vakraad metaal
wil voorstellen
opnieuw toelichten
De vakraad metaal ls gistermiddag
bijeen geweest ter bespreking van de
brief van de staatssecretaris van so
ciale zaken, de heer B. Roolvink,
waarin deze aan het College van
Rijksbemiddelaars heeft doen weten,
dat de brief van de minister-presi
dent aan de Stichting van de Arbeid,
waarin als regerings-standpunt werd
meegedeeld dat C.A.O.'s tussentijds
niet mogen worden opengebroken,
beschouwd moet worden als een alge
mene aanwijzing in de huidige loon
politiek. De vakraad metaal meent
dat de voorstellen die hij ten aanzien
van de lonen in de metaalindustrie
heeft ingediend conform de richtlij
nen zijn die de regering heeft gesteld.
Ti)o vakraad heeft daarom gistermid
dag: .besloten voor te stellen deze loon-
voorstellen nogmaals toe te lichten
aan de Stichting van de Arbeid.
Mas gedood bij
instorting te Eindhoven
De 54-jarige weduwnaar W. van der
Looy is woensdagmiddag om het le
ven gekomen bij een instorting in een
gedeeltelijk gesloopte woning in het
stadsdeel Strijp in Eindhoven.
PROCES IN FREIBURG
Eis tegen Pommerenke achtmaal
levenslang 156 jaar tuchthuis
De openbare aanklager in het proces
tegen de 23-jarige hulparbeider Hein-
rïeh Pommerenke heeft donderdag in
Freiburg achtmaal levenslange tucht
huisstraf en 156 jaar tuchthuis aan
afzonderlijke straffen geëist. Tevens
eiste hij dat de beklaagde levenslang
van de burgerrechten vervallen zou
worden verklaard.
Volgens de openbare aanklager is be
wezen dat Pommerenke vier moorden
en verkrachtingen heeft begaan, der
tien pogingen tot moord en verkrach
ting heeft gedaan en andere misda
den, waaronder roof, heeft gepleegd.
De beklaagde heeft 65 zware misda
den toegegeven. De openbare aankla
ger zei dat Pommerenke de grootste
misdadiger is die sedert meer dan
honderd jaar ih Duitsland is berecht.
V.S. verzekeren:
geen wijziging
van goudprijs
Een ware goudkoorts heeft gisteren
de prijs van goud op de Londense
markt doen stijgen tot 39 a 41 dollar
per ounce fijn goud. Deze prijs lag
4 a G dollar boven de officiële prijs.
Handelaars in edele metalen ver
klaarden, dat zich een dergelijke toe
stand, die zij fantastisch noemden,
nog nimmer heeft voorgedaan op de
markt. Een handelaar deelde mede,
dat deze felle strijd cmn bet bezit van
goud in het begin van deze week was
begonnen, nadat Zwitserse bankiers
hun cliënten hadden aangeraden
Amerikaanse dollars om te zetten in
goud. Ais gevolg van dit alles vroeg
men zich in Londen af, of de Verenig-
Krant verschijnt aan twee
zijden van oceaan tegelijk
_j Donderdag is voor de eerste
maal in de geschiedenis een
H dagblad met een zelfde inhoud
praktisch gelijktijdig aan bei-
de zijden van de Atlantische
Oceaan uitgekomen. Dit was
de „New York Times"' die
dank zij een nieuw elektro
nisch systeem van teledruk in
Parijs haar internationale
editie uitgeeft, nauwelijks een
kwartier nadat het blad in
New York de persen heeft ver
laten.
"Vierentwintig pagina's tekst
van groot formaat worden per
kabel en radiografisch met
de snelheid van het licht uit
New York overgebracht naar
de drukkerij in- de Parijse
Rue Lafayette.
IiiiniiuiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiniiuiiHiii
de Staten op den duur de dollar zul
len devaluëren door de goudprijs te
verhogen, zo zei deze handelaar. De
prijsstijging van gisteren kwam op
een waardedaling van de dollar met
ruim 8 procent op de vrije goud-
markt. De prijs was bij normale slui
tingstijd 37 h 39 dollar per ounce ge
worden.
De Amerikaanse regering heeft
daarop gisteravond officieel me
degedeeld, dat zij zal blijven
voortgaan goud te kopen en te
verkopen tegen 35 dollar per oun
ce. Tevoren was gemeld, dat een
woordvoerder van het Amerikaan
se ministerie van financiën ver-
ldaard had, dat de Amerikaanse
regering de nog niet eerder voor
gekomen sterke stijging van de
goudprijs op de Londense markt,
„nauwkeurig gadesloeg".
In antwoord op een vraag of de
Verenigde Staten misschien een
hogere prijs voor goud zouden
aanbieden zei de woordvoerder,
dat dit „zelfs niet op de een of an
dere wijze of in de een of andere
vorm werd overwogen en dat dit
evenzeer een onmogelijkheid was
als het dit steeds geweest is".
Nadat de scherpe prijsstijging
van goud op de Londense markt
bekend was geworden, concen
treerde gistermorgen de belang
stelling op de Londense effecten-
markt zich op aandelen van goud-
mijnmaatschappijen. Dit had een
scherpe koersstijging tot gevolg.
Vraag naar mijnen
Op de New Yorkse effectenbeurs wa
ren goudmijnaandelen, bij de eerste
handel het meest opvallend doordat
zij reageerden op de prijsstijging van
goud op de Londense markt. Bij deze
goudmijnaandelen gaf Mclntyre Por
cupine een flinke koersstijging tij
dens de eerste handel te zien en ook
de Dome Mines en de American
South African Investment stegen in
koers. Na de regerings-mededeling
daalden de noteringen vap de goud
mijn aandelen.
DUPE VAN „IJZEREN GORDIJN"
Afwerking van wegen
duurde té lang
Nauwelijks is op Noord-Beve-
laud de vreugde over de opening
van de Zandkreekdain bij Kat-
seveer wat geluwd of men wordt
al geconfronteerd met ernstige
verkeersproblemen. De wegen
op bet eiland met name in de
driehoek Kortgene-Colïjnsplaat-
Kats en zeer speciaal rond
Kats worden zwaar op de
proef gesteld. Vele wegen zijn
te smal, terwijl de fundering
niet berekend is op de zware
ATachtauto's, die er dag-ïn-dag-
uït overheen denderen. Door de
overvloedige regenval van de
laatste weken, die de bermen
zacht als brij heeft gemaakt,
klemt het wegenvraagstuk des
te meer. De provincie, de ge
meente Kortgene en het water
schap „Noord-Beveland" heb
ben al vele duizenden guldens
voor provisorische verbetering
van de wegen moeten uitgeven.
„Tendele zijn wij de dupe van liet i
z.g. „ijzeren gordijn" in de nieuwe
weg van de dam naar de veerhaven
ten noorden van Kats," vertelde ons
de dijkgraaf van het waterschap
Noord-Beveland, de heer M. W. van
Arenthals. Ter hoogte van kilometer-
paal 2 in deze circa 3.5 km lange
weg, houdt de bestrating plotseling
op. Een stuk weg van 300 meter
lengte moet hier nog worden aange
legd. Een slepende onteigeningspro
cedure is er de oorzaak van, dat op
een strook van 300 meter niet aan
wegenaanleg kon worden begonnen.
„Eén mande eigenaar van de
strook grond jaagt ons nu op
kosten", zei de dijkgraaf bitter.
„Want als de weg van de dam
naar de nieuwe veerhaven gereed
zou zijn, zouden de Noord- en
Zuïd-Langeweg, de Boomdijk en
de Korte Groeneweg van het
zware verkeer kunnen worden
ontlast. Nu worden deze wegen
kapot gereden door zware vracht
auto's".
Duizenden
Wat die kosten nu wel zijn? De
heer Van Arenthals noemde een uit
gaaf van 5500, die het aandeel van
het waterschap vormt in de verbre
ding van de noordelijke Huisdijk, die
in de verbinding naar Kortgene is op
genomen. Als de strook van 300 me
ter in de weg dam-Kats zou zijn
aangelegd, zou deze uitgaaf overbo
dig zijn geweest... Thans wordt een
gedeelte van de Huisdijk in de rich
ting Kats provisorisch verbreed en
hersteld. De kosten bedragen 3500.
Het waterschap zou het geld in kas
(Zie slot pag. 5 kol. 1
VERWACHT.
TIJDELIJK REGEN
Veel bewolking met tijdelijk enige
regen. Ongeveer dezelfde temperatu
ren als gisteren. Overwegend mati
ge, in het Waddengebied af en toe
wind tussen oost- en zuidoost, in het
zuiden van het land later ruimend
naar zuid- tot zuidwest.
ZON EN MAAN
22 oktober
Zon op 07.16 onder 17.32
Maan op 09.20 onder 19.05
