Bescherm
Dirk Dronkers had in 1866 al een
Drie-Eilandenplan klaar
RDTER5EPT
De oesterproef móet doorgaan
WONING NIET AANGESLOTEN
OP WATERLEIDINGNET
PROVINCIALE ZEEUWSE CORANx
DONDERDAG 20 OKTOBER 1960
TWEE AFLEVERINGEN ZEEUWS TIJDSCHRIFT
Drs. Verburg over Zeeland en het
nut van reputatie-behartiging
EEN KLEINE HONDERD jaar geleden liad Dirk Dronkers, de befaam
de voorvechter voor de Zeeuws-Limburgse spoorweg en een man met een
zeer vooruitziende blik, op papier een Drie-Eiïandenplan klaar! Dat kan
men nog eens lezen in het artikel „De aannemer Dirk Dronkers en het
drama van de Zeeuws-Limburgse spoorweg" door M. P. de Bruin In de
jongste aflevering van het Zeeuws Tijdschrift. Het Is een uitvoerig en
zoals bij De Bruin gebruikelijk uitstekend gedocumenteerde verhande
ling, die het onvermoeide streven van Dronkers voor afdanuning en
spoorwegverbinding in een scherp daglicht stelt.
En waarin dan ook nog eens het
licht valt op Dronker's brochure
„De Zeeuwsche Spoorweg", nadat
in 1865 in het Staatsblad de wet
tot onteigening was verschenen
voor de percelen, benodigd voor
de spoorweg van Goes langs. Mid
delburg naar Vlissingen en van
een kanaal van Vlissingen, met
daarbij behorende werken.
Dronker's brochure, zo schrijft De
Bruin thans, ging voornamelijk
om het behoud van de mond van
liet in 1817 klaargekomen haven
kanaal. Hij (Dronkers) wil de
afbuiging bij Kleverskerke naar
Veere niet, want „als moge het
ook in een ver verschiet zijn, die
haven kan in eene rechte lijn ver
lengd worden door Noord-Beve
land naar den Roompot, even be
westen Kolijnsplaat, tegen welke
kosten men in dien tijd niet zal
opzien, in verhouding tot de grote
belangen aan handel en scheep
vaart, maar bovendien zal er een
aanzienlijk bundertal opgewassen
en het eiland Noord-Beveland met
de eilanden Zuid-Beveland en
Walcheren verenigd zijn". Op het
achter de brochure bijgevoegde
kaartje, zo vervolgt De Bruin, zijn
de< dammen gepland op plaatsen,
die niet veel van de ligging van
de huidige verschillen. Een Drie-
eilandenplan avant-la-lettre!
„Ook hiervan ls niets terecht geko-r
men", zo verzucht De Bruin en
een soortgelijke verzuchting
slaakt drs. M. C. Verburg in zijn
artikel „Doet Zeeland genoeg aan
reputatie-behartiging?". dat hij
begint met een citaat uit het ar
tikel van De Bruin en wel over de
open brief van Zelandus, „Zee-
lands vernedering", die aldus
drs. Verburg in het artikel van
De Bruin geplaatst wordt „te
midden van de reeks gebeurtenis
sen of liever niet-gebeurtenissen,
die Midden-Zeeland enkele decén-
nia van zijn gedroomde spoorver
binding afhielden".
„Zelandus" deed dus aan beeldvor
ming over Zeeland en die is in
den lande wel wat verbeterd, zo
constateert drs. Verburg in zijn
artikel, waarin hij overigens de
gelegenheid benut om de provin
cie een klein prikje te geven.
„Vele diensten doen het hunne,
ieder langs eigen lijnen. De pro
vincie heeft een eigen documen
tatieblad (hoe zeer er prijs op
wordt gesteld blijkt uit klachten,
dat er in twee jaar geen aanvul
ling is verschenenen een
mededelingenblad, dat wat moei
te heeft kritieke situaties op de
voet 'te volgen".
Verburg stipt dan vervolgens ver
scheidene vormen van „beeldvor
ming" aan, van het Zeeuwse foto
boek tot en met bezoeken van se
natoren. en concludeert, dat Zee
land zijn potentieel, dat er nu is
- en in 1860 niet was redelijk
verkoopt. Niettemin heeft hij ook
kritiek; er schort iets aan de ver
spreiding. ,.De brochure over
Zeeland en de Mammoetwet van
de Ned. Mij. van Nijverheid en
Handel waarvoor ik zelf de
adressenlijst samenstelde bleek
niet in handen te zijn van mevr.
Schouwenaar-Fransen, onderwijs-
specialiste voor de V.V.D. in de
Eerste Kamer. Zij kende evenmin
de lager-onderwijspublikatie van
de Stichting Zeeland. Honderden
„Prettige feestdagen" voor
militairen overzee
s ONGEVEER zestig Zeeuwse
militairen in de Nederlandse
s Antillen, Nieuw-Guinea en Su-
riname zullen tegen Kerstmis
een grammofoonplaat ontvan-
gen. waarop hen prettige feest-
dagen wordt toegewenst door
hun familieleden en waarop zij
js een babbeltje over de toestand
thuis kunnen beluisteren.
Evenals voorgaande jaren or-
ganiseren de „O.S. en O." van ee
de Marine en „Welzijnszorg" n
=f van land- en luchtmacht ook
dit jaar een „opname-tournee"
door talrijke Nederlandse ste- 2É
H den, waarop verwanten van
militairen in de overzeese rijks-
H delen gelegenheid krijgen dezen n
j§ hun groeten over te brengen.
Zo waren woensdag Middel-
burg en Vlissingen aan de
s beurt. Talrijke ouders, verloof-
s den. broertjes en zusjes van
H Zeeuwse dienstplichtigen over
de grens namen in „De Meer-
paal" te Vlissingen en in het
1 Protestants Militair Tehuis in n
Middelburg de gelegenheid te
baat om hun stem op de plaat
te „vereeuwigen". De band re- n
corderopnamen zullen op een
grammofoonplaat worden ge-
bracht, die wordt opgestuurd,
De opname-tournee door Ne-
derland neemt ongeveer vier
tot vijf weken in beslag. In
die periode worden vijfentwm-
m tighonderd plaatjes geprodu- p
ceerd.
exemplaren komen dus nog op de
relatief verkeerde plaats. Het
kost weinig moeite dit systeem te
verbeteren het brengt veel op",
aldus drs. Verbui-g.
Uit de overige inhoud van dit vierde
nummer in de tiende jaargang
stippen wij nog aan een als altijd
met vele fraaie foto's verlucht, in
gezellige trant geschreven ver
haal van vogelkenner J. Vijver
berg, „Ook de Vlake verdwenen"
een interessant artikel van
G. J. van Oorschot over drie in de
19e eeuw over Zeeland versche
nen aardrijkskundige boekjes, het
Zeeuws Prentenboek van L. W. de
Bree en de Zeeuwse kroniek van
M. P. de Bruin, de laatste hande
lend zoals bekend over op
Zeeland betrekking hebbende pu-
blikaties.
Vorig nummer
Door omstandigheden werd de be
spreking van het voorlaatste
nummer (het derde in de tiende
jaargang) vertraagd. Het bevat
o.m. een uitvoerig, met reproduk-
ties geïllustreerd artikel van dr.
Jan V. L. Brans over Ferdinand
Sturm, de in Zierikzee geboren
schilder, die in <je Spaanse kunst
geschiedenis voortleeft onder de
naam Hernando Sturmio. Mej. E.
M. Staab, directeur-arts van het
Bureau van de Prov. Raad voor de
Volksgezondheid in Zeeland, geeft
een beeld van de werkzaamheden
van deze raad, waarin zij voorts
een stukje geschiedenis van de
volksgezondheid doet herleven.
Dr. C. de Galan constateert in een
aan dit onderwerp gewijd artikel,
dat de agrarische sector in het
totaal van de Zeeuwse bestaans-
bronnen een vooraanstaande
plaats inneemt en voorts bevat
ook dit numer naast nog een
boekbespreking van dr. P. J.
Meertens over „Ontworsteld
Land" de gebruikelijke rubrie
ken „Zeeuws Prentenboek" van L.
W. de Bree en de Zeeuwse kroniek
van M. P. de Bruin.
v. B.
Hogere begroting van
landbouwschap goedgekeurd
Het bestuur van het Landbouwschap
heeft gisteren de begroting 1961
goedgekeurd.
De geraamde uitgaven belopen
6.851.075,—, dat is 610.010.—ho
ger dan de raming voor 1960. De in
komsten worden geraamd op
7.170.280,Als algemene reser
ve staat 319.205,op de begro-
teing.
De rekening 1959 sluit met een voor
delig saldo van 990.462,43, waarin
mede begrepen de voordelige saldi
over de jaren 1954 tot en met 1958.
Het voordelige saldo over 1959 al
leen bedraagt f 115.851.53.
De heer Yska drong er op aan. de
gewestelijke raden van het Land
bouwschap meer tot leven te bren-
egen. De voorziteter deelde mee, dat
deze zaak de aandacht van het da
gelijks bestuur heeft.
Het rapport van een door het Land
bouwschap en de directeur-generaal
van de arbeidsvoorziening ingestelde
commissie over de binding van jeug
dige landarbeiders werd naar de
hoofdafdeling sociale zaken verwe
zen.
UPJ-
met?
PHAKMACEUTISCHE FABRIEK
GED. STATEN TOT TWEEDE KAMER:
Gedeputeerde Staten van Zeeland
hebben een brief gericht tot de le
den van de visserijcommissie uit de
Tweede Kamer inzake de oester-
proef. Zij wijzen er op, dat de mede
delingen van de minister van Land
bouw en Visserij in de memorie van
toelichting bij de begroting van 1961
aanzienlijk minder positief zijn dan
een verklaring van de ambtsvoorgan
ger van de minister op 28 augustus
1957. Deze deelde toen het provin
ciaal bestuur van Zeeland sehrifte-
lijk mee, dat hij instemde met de
oêsterproef en met proeven voor de
mosselverwatering. Het benodigde
zeewater zal via een inlaatwerk over
de afsluitdam beschikbaar komen,
aldus de toenmalige minister.
Ged. Staten vragen nu de^speciale
aandacht van de Kamercommissie
voor deze aangelegenheid. Zij hand
haven dus onverkort als mening
van het provinciaal bestuur, dat de
oesterproef er moét komen! Ged.
Staten hebben bij hun brief een nota
van het Bureau bijzondere werken
en van het E.T.I. voor Zeeland ge
voegd, alsmede een kaart. In deze
nota's zijn vele grotendeels reeds
bekende gegevens opgenomen.
Aan de hand van thans ter be
schikking staande gegevens en
uitgaande van vrij ongunstige
omstandigheden, wordt door bio
logen van het laboratorium te
I Wemcldinge een jaarlijkse pro-
dkutie mogelijk geacht van 3
I miljoen stuks in het proef bassin.
Hierbij wordt uitgegaan van een
bezinkbassin met een oppervlak
te van plus minus 80 hectare,
terwijl het in- en uitlaatwerk een
netto doorsnede heeft van onge
veer 10 m2. De benodigde inves
tering zal ca. negen miljoen gul
den bedragen.
Als de proef slaagt, dan zal de pro-
duktie in het Veerse Meer kunnen
worden opgevoerd tot ca. 10 miljoen
per jaar. Ter vergroting van inlaat-
werken en andere voorzieningen zal
dan een extra-investering van vier
miljoen nodig zijn. Bij deze uitbouw
moet rekening worden gehouden met
de mogelijkheid, dat voor de afslui
ting van de Oosterschelde spuimidde-
len in de afsluitdam van het Veerse
Gat moeten worden aangebracht om
het Veerse Meer te verzoeten. Deze
spuiwerken kunnen dezelfde zijn als
de inlaatwerken voor de oesterteelt.
In dat geval zullen de geïnvesteerde
kosten voor een belangrijk deel ten
laste van de normale Deltawerken
komen.
In het memorandum van hel E.'f.
I. wordt de huidige betekenis van de-
oester- en mo.sseleultuur uiteenge
zet, terwijl voorts beschouwingen
worden gewijd aan het overplaatsen
van de oestercultuur bij het wel
slagen van de proeven naar de
Grevelingen. Tevens wordt op het
belang van de proef gewezen voor
het verwateren van mosselen. De
aanleg van verwaterplaatsen in het
noorden van het land zal namelijk
waarschijnlijk op grote technische
moeilijkheden stuiten, terwijl daar
het transportprobleem te groot is.
Het memorandum concludeert dat
verwatering van mosselen in Zee
land de voorkeur verdient.
KANTONRECHTER MIDDELBURG
Man overtrad een
gemeentelijke verordening
Het bezit Aan een woning kan vele
voor-, maar ook nadelen opleveren.
Dit heeft de tuinman -J. van 't W. uit
's Heerenlioek tot zijn teleurstelling
ondervonden. Toen na de oorlog het
woningtekort in Nederland bijzonder
nijpend was, had Van 't YV. een huis
je gekocht, dat hij verhuurde. Maar
nu, vijftien jaren later, bracht dit be
zit de tuinman in aanraking met tie
waarnemend kantonrechter te Mid
delburg, mr. J. Kolkman, omdat hij
niet voldaan had aan de gemeente
lijke verordening om zijn woning aan
te sluiten op de waterleiding, zoals
het ten laste gelegde luidde.
Woensdagochtend stond Van 't W.
hiervoor terecht, die deze overtreding
volmondig toegaf. Toch maa.kte de
tuinman het de officier van justitie,
mr. T. Lebret, en de kantonrechter,
mr. J. Kolkman, niet gemakkelijk.
Uitvoerig betoogde hij, dat het geen
onwil van hem was geweest, maar
dat de financiële consequenties van
deze vernieuwing hem veel te hoog
waren. Nog niet zo lang geleden was
het huisje op het elektriciteitsnet
aangesloten en hiervoor had hij met
de elektriciteitsmaatschappij een fi
nanciële regeling moeten treffen om
dit te betalen. En hierboven komt nu
nog de aansluiting op het waterlei
dingnet. Ook door verkoop van de
woning had Van 't W. geprobeerd
van de last af te komen, maar dit
was hem nog niet gelukt.
Voorschriften moeten nu eenmaal na
geleefd worden. Hierover waren zo
wel officier als kantonrechter het
eens. Alleen over de strafmaat had
den beide magistraten een verschil
lende mening. De officier vorderde
een boete van 100, waarvan 95
voorwaardelijk met een proeftijd van
2 jaar met als bijkomende voorwaar
de, dat 5 maanden na het begin van
de proeftijd de zaak in orde is: of
een \yaterleiding of 't huis verkocht.
Dit laatste hield de kantonrechter in
zijn vonnis aan. Alleen de boete ver
minderde mr. Kolkman tot 75,
waarvan 70 voorwaardelijk met
een proeftijd van 2 jaar plus de bij
komende voorwaarde.
Parkeren
Een kleine overtreding had de heer
J. It. uit Wemeldinge op zijn naam.
Op 28 september had E. in Krabben-
dijke zijn auto niet helemaal rechts
van de weg en bovendien te dicht bij
een kruising geparkeerd. De eis hier
voor luidde 5 en 10. „'t Is toch
verschrikkelijk" was de reactie van
verdachte op deze cis, waar mr. Le
bret echter niet in het minst van ou
der de indruk kwam. Evenmin de
kantonrechter, die conform de eis
vonniste. „Het was maar voor 1 mi
nuutje" probeerde R. nog, die echter
geen vaste grond onder do voeten
kreeg.
Verdachte deed ook zijn beklag over
het gedrag van de verbalisant, die
hem onheus bejegend zou hebben.
„Ik ben mishandeld", zei R. „Het lij
ken wel Russische methoden". De
kantonrechter wees hem er op, dat
dit bij de behandeling van deze zaak
niet ter sprake kwam. Als R. het niet
eens was met het gedrag van de ver
balisant moest hij maar een klacht
indienen.
Een schikking van 10 had de of
ficier van justitie de Middelburg
se mevrouw P. P. de K. doen toe
komen voor het rijden met een
bromfiets op een toeristenrijwiel
pad. Teveel, was haar mening en
daarom was zij voorgekomen.
Met een boete van 5 leek haar
deze overtreding voldoende ge
straft. Hier hield de officier ech
ter geen rekening mee en eiste
10, die de kantonrechter in zijn
vonnis nog verlaagde tot een boete
van 7.50.
„En geen vijf gulden" vroeg de Mid
delburgse enigszins teleurgesteld. „Ik
ben nog nooit gewaarschuwd", maai
de kantonrechter sloot de discussie
met een zakelijk: „Er wordt hier niet
gemarchandeerd".
De landarbeider A. van H. uit Arne-
muiden werd voor een zelfde overtre
ding beboet met f 5, maar liler lagen
de „papieren" ook wat anders. De eis
was 8.
De Middelburgse vei-tegcnwoordiger
J. A. J. had in een bestelauto gere
den, waarvan de achterlichten defect
waren. Tien gulden was de eis. Het
vonnis 7.50. Voor het niet verlenen
van voorrang, waardoor mevrouw J.
E. H. H. uit Middelburg met haar
bromfiets in botsing was gekomen
met een bestelauto, was de boete con
form de eis 30 of 6 dagen. Omdat
de parkeerlichten van zijn vracht
auto 's nachts niet hadden gebrand
werd de koopman P. van H. uit Wis-
senkerke beboet met 10. De eis was
12.50. De Vlissinger M. van E.
kreeg conform de cis een boete van
10, omdat hij als bromfietsberijder
geen voorrang had verleend aan een
politieauto. De landbouwer J. M. uit
Borssele werd tenslotte vrijgespro
ken van het feit, dat hij een minder
jarige knaap op een bromfiets had
laten rijden.
Nagekomen advertenties.
Op 19 oktober 1960 is
onverwachts overleden
onze geachte patroon
de Weledelgestrenge
heer
BARTEL ADRIAAN
VAN VERRE
notaris te Middelburg.
Het personeel:
W. P. de Nooijer,
M. I. de Vos.
J. Kemeling.
Geen faillissementen in
Zeeland in september
Het totaal aantal in de maand sep
tember in Nederland uitgesproken
faillissementen bedroeg 156, aldus
blijkt uit een faillissementsstatistiek,
'opgegeven door Van der Graaf en Co
N.V. te Amsterdam. In september van
het afgelopen jaar was dit aantal 117.
In Zeeland werden in september
geen faillissementen uitgesproken.
In dezelfde periode in 1959 1. Het
totaal aantal definitief verleende sur
seance van betaling in september be
droeg in Nederland 8, waarvan geen
enkele in Zeeland. Eveneens werden
in Zeeland geen voorlopige surseance
van betaling verleend, terwijl dit
landelijk 14 maal gebeurde. Verzoe
ken om verlenging van surseance van
betaling werd in september in Neder
land in 3 gevallen gedaan en verlen
ging van surseance van betaling werd
1 maal toegestaan, in beide gevallen
geen enkele maal in Zeeland.
Collectes
De collecte ten bate van Herwonnen
Levenskracht (t.b.c. bestrijding)
bracht in Aardenburg 79 op.
De Zeeuwse collecte bracht in Aar
denburg in totaal 105,87 op n.l.
56 te Aardenburg. 20,60 te Eede,
10,64 te St. Kruis en 18,63 te
Draaibrug.
Tot onze grote droef
heid overleed heden in
het rusthuis der Gere
formeerde Gemeente
onze geliefde vader,
froot- en overgrootva-
er,
JOHANNES
LEFÈVRE
weduwnaar van
JOHANNA
BA AI JENS
in de hoge ouderdom
van 96 jaar.
Uit aller naam:
J. LEFÈVRE.
Middelburg.
19 oktober 1960.
Seisstraat.
De begrafenis zal D.V.
plaatsvinden op zater
dag 22 oktober 1960.
Vertrek van het sterf
huis 11 uur.
Heden is in volle vrede
ontslapen onze lieve
man. vader, behuwd-
an grootvader,
WILLEM VAN
OVERBEEKE
op de leeftijd van 67
jaar.
Kattendijke:
S. van Overbeeke-
Burger.
Schoondijke:
Iz. A. van Overbeeke
J. P. van Overbeeke-
Cappon
en kinderen.
Kattendijke:
B. van Overbeeke.
J. A. van Overbeeke
en verloofde.
Dc teraardebestelling
zal plaatshebben a.s.
saterdag te 14.30 uur
op de Algemene Be
graafplaats te Katten
dijke.
Liever geen bloemen.
Enige kennisgeving voor Zeeland.
Op ons rust de droeve plicht kennis te geven van
het onvex-wachts heengaan van mijn echtgenoot,
onze yader, mijn zoon,
BARTEL ADRIAAN VAN VERRE
notaris te Middelburg, oud 56 jaar.
Middelburg: J. B. van Verre-Hangard.
Rotterdam: Tilly van Verre.
Amsterdam: Tony van Verre.
Middelburg: A. H. van Verre.
Middelburg, 19 oktober 1960.
Parklaan 2.
De crematie zal plaatsvinden op maandag 24 ok
tober a.s. te Driehuis-Westerveld na aankomst
van trein 13.31 uur.
Liever geen bezoek. Geen bloemen. Geen toespra
ken.
De overledene ligt opgebaard in het Gasthuis te
Middelburg.
