PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
RAMP IN OOST PAKISTAN: 3000 DODEN
Moboetoe sprak met
Tsjombe in Katanga
Nog steeds geen wettelijke bijdrageregeling
voor waterschappen
BILT
Kust geteisterd
door cycloon
en vloedgolf
MALEISE PREMIER MET NIEUW GUINEA-IDEE
NAAR ENGELAND EN VERENIGDE STATEN
NIEUWE STANDAARDMETER
VERWACHT..
203e jaargang no. 244
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
HoofdredacteurW. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 66 cent per
week, 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Maandag 17 okt. 1960
ADVERTENTIEPRIJS 37 cent per
m.ro. Minlm. p. advertentie 4.—.
Jng. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
25 cent per regel met een minimum
van 1.25. „Brieven bureau
van dit blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: VKsslngen Walstr. 68-60, tel. 2355 4 ïynen (b.g.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3341;' Goes, Grote Markt 2, tel. 6140 (b.g.g. adv. 5213); Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9, tel. 20; Temeuren, Brouwerijstraat 2; Zierlkzee, *ed. tel. 2425, adm. t-i. 2394.
Ernstigste catastrofe sinds mensenheugenis in dat gebied
Mededeling op SchipholIndonesië
stemt niet volledig ermee in
(Van een onzer redacteuren)
Op wellicht geen plekje ter wereld zal er dit weekeinde intensie
ver over Nieuw-Guinea gesproken zijn, dan op Schiphol. Zater
dagavond was daar de premier van Malakka, Toenkoe Abdoel
Rahman, een uur lang op doorreis naar Engeland en de Verenig
de Staten, waar hij zijn bemiddelingsplannen inzake Nieuw-Gui
nea tussen Indonesië en Nederland aan respectievelijk Macmil-
lan en Eisenhower zal voorleggen., Zondagmorgen arriveerde de
Nederlandse minister van buitenlandse zaken mr. Luns op Schip
hol na een verblijf van ruim een maand in de Verenigde Staten
en de Nederlandse Antillen. Zowel de Maleise premier als de Ne
derlandse minister stond de journalisten uitvoerig te woord.
De heer Rahman vertelde dat hij zijn
bemiddelingspoging in de kwestie
Nieuw-Guinea als een „heilige mis
sie" (a sacred, not a secret mis
sion) zag, die hij graag tot een goed
einde zou brengen.
De Indonesische minister van defen
sie, generaal Nasoetion. had hij eni
ge dagen geleden van clo inhoud van
zijn bemiddelingsplannen op de hoog
te gesteld. Ook president Soekarno
was over deze materie geïnformeerd.
Het had veel moeite gekost de be
middelingsplannen aan Nasoetion te
„verkopen, een volledige instemming
met de plannen was niet verkregen.
„Dat kan men ook niet verwachten,
maar niettemin geloof ik dat er een
redelijke, zij het kleine, kans is op
succes".
Zekere indicatie
Zijn de bemiddelingsplannen met
Indonesische regeringsvertegen
woordigers vrij diepgaand bespro
ken, hiervan is ten aanzien van
Nederland nog geen sprake. Op
het vliegveld van Koeala Loeni-
poer had de heer Rahman aan de
Nederlandse ambassadeur dr. R.
H. van Gulik „een zekere indica
tie van de bemiddelingspoging"
gegeven. Over de aard van zijn
voorstellen wilde hij op dit tijd
stip evenwel nog niets loslaten.
..Eerst «il ik de mogelijkheden
met andere regeringsleiders
van Engeland, de Verenigde Sta
ten en Australië doorpraten,
daarna zal ik contact opnemen
met de Nederlandse regering", zo
zei de heer Rahman.
„Denkt U dat de Papoea's met het
voorstel zullen instemmen zo
werd hem gevraagd. Ook hierop gaf
de heer Rahman een ontwijkend ant
woord „Zij kennen de voorstellen
niet".
Voor het „waarom" van zijn bemid
delingspoging gaf de heer Rahman
een rëële verklaring „Malakka ligt
zo dicht bij Indonesië en Nieuw-Gui
nea dat wij bang zijn voor militaire
ontwikkelingen in dit gebied. Die
Resolutie voor
ontspanning in
Verenigde Naties
Vijftien landen hebben een ontwerp
resolutie laten circuleren onder de
leden van de Verenigde Naties, waar
in de Algemene Vergadering wordt
verzocht er bij alle landen on aan te
dringen zich te onthouden van acties
«lie de spanning in de wereld zouden
kunnen verhogen, zo is zondag van
gezaghebbende zijde in New York
meegedeeld.
Deze vijftien landen zijn Oostenrijk,
Bolivia, Birma, Ecuador, Finland
Ghana, India, Indonsesië, Mexico,
Marokko, Panama, Tunesië, de VAR,
Venezuela en Joego-Slavië. In de re
solutie wordt de Algemene Vergade
ring voorts verzocht nosmaals te
verklaren dat de kracht van de V.N.
steunt op de samenwerkin? van de
leden. De vijftien landen willen dat
er direct maatregelen worden geno
men om tot een oplossing van de
dringende wereldvraagstukken te ko
men.
Agent overvallen op
pad naar Meyendel
Tn de nacht van zaterdag op zondag
is een agent van de Haagse gemeen
tepolitie door drie man overvallen
en bedreigd. Een kort gevecht in het
duister veroorzaakle lichte schade
aan het tenue v an de Hermandad. De
drie overvallers ontkwamen. Het
motief voor dc overval is niet be
kend.
De agent surveilleerde met dc fiets
aan de hand op het pad naar Meyen
del in de buurt van de watertoren,
t oen hij om 3 uur plotseling van ach
teren werd aangevallen door drie
mannen. In het korte gevecht slaag
de de agent er in zijn pistool vrij te
maken, waarop de drie overvallers
met grote spoed in het duister ver
dwenen. Enkele schoten uit het pis
tool konden geen effect sorteren. Do
zaak is in handen van de recherche.
willen we, het koste wat het kost,
voorkomen".
Hij zei te zoeken naar een interna
tionale regeling.
Politieke waarnemers In Den
Haag daarentegen zijn van ihe-
ning, dat de voorstellen van de
heer Rahman bij de Nederlandse
l egering weinig tegemoetkomend
heid zullen vinden. Een begrijpe
lijke opvatting, aangezien het een
wat vreemde figuur is dat een be
middelaar wel de instemming voor
zijn plannen van één der „belang
hebbende partijen" tracht te ver
krijgen terwijl hij het Indone
sische standpunt natuurlijk goed
kende en het pas nodig acht
over de hele materie met de ande
re mogendheid te spreken wan
neer hij zich van steun van ande
ren heeft voorzien.
De premier van
Abdoel Rahman.
Malakka, Toenkoe
Minister Luns
Zondagmorgen zei minister Luns op
Schiphol dat hij nog slechts weinig
wist van de bemiddelingspoging van
premier Rahman. „Uit ae kranten
weet ik dat de Nederlandse ambassa
deur dr. Van Gulik een indicatie van
de plannen zou hebben gekregen. Als
dat zo is, dan moet dat toch wel een
bijzonder vage indicatie zijn ge
weest", aldus minister Luns.
De heer Luns zei dat hij zeker pre
mier Rahman zal ontvangen, wan
neer deze zoals de bedoeling is
tussen 12 en 21 november, wanneer
hij weer in Londen is, de wens te
kennen zal geven een gesprek met
hem te hebben. De minister weigerde
te zeggen dat hij in principe de be
middelingspogingen van de heer Rah
man toejuicht.
„We weten nog niets, maar zodra
over deze materie gegevens binnen
komen, zullen we deze bestuderen",
zo zei hij.
Over de kwestie Nieuw-Guinea en
de houding van Indonesië heeft mi
nister Luns in de Verenigde Staten
uitvoerig gesproken met president
Eisenhower en V.N.-secretaris-gene-
raal Hammarskjöld. Deze materie is
ook in gesprekken met andere staats
lieden ter sprake gekomen.
„Ik heb nogmaals kunnen constate
ren", zo zei minister Luns nog, „dat
het Amerikaanse standpunt, zoals
dat werd gesteld door wijlen minis
ter Dulles in 1958, nog steeds onge
wijzigd is. Het communiqué dat de
heer Dulles toen uitgaf kwam zo
als men zich wellicht nog herinnert
neer op de regering van de Ver
enigde Staten keurt ieder gebruik
van geweld bij het oplossen van der
gelijke kwesties, ten strengste af.
„Dit standpunt heeft de Amerikaan
se regering duidelijk gemaakt bij de
gebeurtenissen met de „off shore-is
lands" bij Formosa", zo lichtte mi
nister Luns toe.
Boven de kust van Oost-Palds-
tan heeft een cycloon gewoed,
die gevolgd werd door een vloed
golf. Er zouden 3.000 mensen
om het leven zijn gekomen.
Sinds mensenheugenis is er in
dit gebied nog niet zo'n hevige
vloedgolf waargenomen, zo
wordt uit Karatsji gemeld.
Dc woedende storm joeg in de vroe
ge morgenuren van maandag 10 ok
tober G uur lang over de Baai van
Bengalen en het vasteland van Oost-
Pakistan en liet een spoor van lijken
en vernielde hutten achter in dc ge
bieden van Tsjittagong, Barisal en
Xoakali. Ook een zestal eilanden in
de baai werden geteisterd. Aangeno
men wordt dat een aantal slachtof
fers door de op de storm volgende
vloedgolf mee naar zee is gespoeld.
De storm, die een snelheid bereikte
van 10 km per uur, wierp visserboten
om. Grote schepen hebben overleven
den opgepikt en naar Calcutta en an
dere havens gebracht.
In de loop van de vorige week zijn er
uit het rampgebied maar a£ en toe
berichten binnengedruppeld. De om
vang van de ramp is eerst gisteren -
zondag - bekendgemaakt.
Het getroffen gebied ligt- circa 300 km
ten oosten van Calcutta en bij de
monding van de Ganges, waarvan het
water in de loop van de vorige week
sterk steeg tengevolge van zware re
genval.
Donderdag werden in Monghir
(Noordoost-Indaa) 40 lijken geborgen.
Het waren de lichamen van mensen
die drie dagen eerder ai een boot wa
ren omgeslagen. Dinsdag werd be
richt dat het water van de Ganges de
stad Lucknow bedreigde. Deze stad
telt 750.000 inwoners. Vliegtuigen
werden toen ingeschakeld om mensen
te evacueren cn voedsel boven de be
dreigde gebieden neer te werpen.
Tijdens de elfde algemene conferentie over maten en gewichten, is
te Parijs besloten de „standaardmeter" die van platinum en iridium
is, te vervangen door een nieuwe standaard, echter van het gas
„krypton".
De standaardmeter, wordt sinds 1889 bij een temperatuur van 0 gra
den Celsius, bewaard in de kluis van Breteuil, te Sèvres in Frank
rijk. Aan deze standaardmeter worden alle meters en centimeters
getest.
De eeuw van de ruimtevaart eist echter een grotere exactheid dan
de standaard van Sèvres kan geven. Men heeft al jaren geleden
vastgesteld dat de standaard van Sèvres een millimeter korter was
dan hij, ingevolge de definities welke Franse geleerden in 1889 op
stelden, diende te zijn. Daarmee was voor de wetenschap van te
genwoordig de betrouwbaarheid van de standaard van Sèvres ver
loren gegaan.
De nieuwe standaardmeter wordt er een van oranje-rood gekleurd
„krypton". Dit gas heeft de eigenschappen waarmee de wetenschap
tevreden is. Een bepaalde hoeveelheid van het gas zal, bij een be
paalde temperatuur, langs optische weg de exacte lengtebepaling
mogelijk maken. Aan de hand van de nieuwe lengtebepaling zal men
dan de meter „corrigeren".
Men heeft hiertoe besloten omdat een afwijking van een duizendste
millimeter bij het maken van bepaalde onderdelen voor gyrosko-
pen die In ruimteraketten worden gebruikt, onnauwkeurigheden in
de koers van de raketvlucht tengevolge kan hebben. De duizendste
millimeter in de gyroskoop kan, door de veroorzaakte afwijking in
de raketvlucht, tot gevolg hebben dat een ruimteschip dat bijvoor
beeld naar de maan wordt afgeschoten en door gyrosltopen „auto
matisch wordt bestuurd, zijn doel op 1500 km afstand voorbijschiet.
De Britse conservatieve partij heeft J echtgenote werd deelgenomen. Zo-
in verband met het congres in Scar- als de foto laat zien geschiedde dat
borough een groot bal gehoudenin de beste stemming,
waaraan ook door Macmillan en zijn
„KONGOLESE PROBLEMEN DIEPGAAND BESPROKEN"
Beiden verklaren
communisten in
Kongo ongewenst
Kolonel Moboetoe, de „sterke man" in
Lcopoldstad is zondagmorgen in Eli-
zabethstad aangekomen om te trach
ten mefc president Tsjombe van Ka-
tanga tot een voorlopige schikking te
komen, aldus is uit welingelichte
bron aldaar vernomen. Van dezelfde
zijde is te verstaan gegeven, dat
kolonel Moboetoe president Tsjombe
zou voorstellen, deel uit te maken
van een regering voor heel Kongo.
Kolonel Moboetoe heeft de gehele
zondagochtend met president Tsjom
be geconfereerd. De leden van het
Katangese kabinet waren in de ambts
woning van president Tsjombe ver
zameld, ook toen de besprekingen 's
middags werden voortgezet.
Na de besprekingen, die tot half vijf
plaatselijke tijd eindigden, maakte
Moboetoe een rit door de straten
van Elizabethstad. Om half zeven
stapte hij samen met Pivato, leider
van een vroegere delegatie, die niet
door Tsjombe werd ontvangen, in een
vliegtuig van de Sabena, om de te
rugreis naar Leopoldstad te aanvaar
den. Moboetoe heeft verklaard, dat
hij de wens te kermen had gegeven,
een gesprek met Tsjombe te hebben.
Hij zei voorts zeer tevreden te zijn
over het onderhoud.
Tsjombe had niet laten blijken een
voorstander van afscheiding van Ka-
tanga te zijn.
De Katangese president had te ken
nen gegeven, geen communisten in
Kongo te willen hebben „en dat wil
len wij ook niet", aldus Moboetoe.
Op de vraag hoe het staat met de
kansen op een ronde-tafelconferentie
van Kongolese leiders, zei Moboetoe
slechts: „wij hebben de Kongolese
problemen diepgaand besproken."
Tsjombe van zijn kant zei, dat
voor het ogenblik het voornaam-
POLDERBOND VERGADERDE IN GOES
IN GOES VERGADERDE zaterdag de Zeeuwse Polderbond,
ruim een jaar nadat deze bond tijdens een bijeenkomst in Hulst
een dringend telegram aan minister Korthals had gezonden over
het uitblijven van de definitieve regelingen inzake rijksbijdra
gen aan de polders en waterschappen in het deltagebied. Nu
ruim een jaar later moest helaas worden vastgesteld, dat in
zake deze wetgeving nog altijd dezelfde onzekerheid heerst. Het
enige nieuwe aspect uit het afgelopen jaar was een beleidszwen-
king van minister Korthals: aan de Eerste Kamer deelde deze
bewindsman enige maanden geleden mede, dat hij van 't aanvan
kelijke voornemen om twee bijdragenwetten in te dienen (één
algemene wet en één bijdragewet Deltawerken, die gekoppeld
zouden zijn) was teruggekomen. Er komt nu alleen maar een
„Bijdragenwet Deltaregeling". Deze onverwachte beleidszwen-
king alsmede de nog altijd heersende onzekerheid rond de finan
ciële verhouding rijk-waterscliappen vormden liet hoofdthema
van de openingsrede, die voorzitter P. J. J. Dekker zaterdagmor
gen in de Goese Prins van Oranje hield. „Wij zijn ernstig veront
rust", zei de heer Dekker. „Deze ommekeer in het beleid mag
niet leiden tot verder uitstel! De wettelijke regeling moet er
spoedig komen!"
De heer Dekker had de gang van [ten van minister Algera in 3957.
zaken nog eens grondig aan dc tand waarbij de algemene bijdragenwet
van de stukken nagegaan: de f- I een „tweede kering" voor de bijdra-
genregeling deltawerken was ge
noemd, het optreden daarna van
nieuwe ministers, de beleidszwenking
tenslotte van excellentie Korthals.
De heer Dekker deed deze bewinds
man overigens geenszins tekort: uit
de handelingen van de Eerste Kamer
las hij nauwkeurig voor wat 's mi
nisters overwegingen voor diens be-
leids-ommekeer waren geweest, na
melijk het overstappen op een an
der systeem. De „tweede kering" van
de algemene wet zal nu worden op
genomen in de Bijdragenwet Delta
werken, terwijl voor de calamiteuze
polders in Zeeland een bevredigende
regeling in uitzicht werd gesteld. Bo
vendien verliezen de meeste dezer
waterkeringen hun zeewerend karak
ter, aldus de bewindsman. De minis
ter vindt deze nieuwe in uitzicht ge
stelde voorstellen beter dan een al
gemene bijdragenregeling, omdat die
in wezen een „subsidiewet" zou zijn,
die van de autonomie van de water
schappen weinig zou overlaten.
Tegen «leze opvatting plaatste de
heer Dekker gistermorgen vier
kanttekeningen.
Ten eerste: het probleem van
de calamiteuze polders wordt niet
opgelost door de afsluiting zeega
ten. Een deel van de dijken, die
huiten de afsluitdammen vallen,
wordt namelijk beheerd door vijf
tot acht calamiteuze polders.
Ten tweede: de bezwaren te
gen een algemene bijdragenwet als
subsidiewet zijn overdreven. Het
verlenen van rijksbijdragen be
hoeft niet gepaard te gaan met
rijksbevoogding, vooral niet om
dat de waterschappen hun eigen
belastingheffing houden.
Ten derde: zonder een algeme
ne bijdragenwet bestaat géén uit
zicht op een rijksbijdrage voor 'n
niet als deltawerk te beschouwen
project, evenmin op een rijksbij
drage in de boven de draagkracht
van de waterschappen uitgaande
onderhoudskosten van de water
keringen.
Ten vierde de vraag moet wor
den gesteld of het opnemen van
de algemene regeling in de bij
dragenwet Deltawerken uitslui
tend een formele aangelegenheid
is dan wel of deze nieuwe rege
ling nadeliger zal zijn dan bij liet
tot staud komen van twee afzon
derlijke wetten.
„Laat deze heleidszwenking Loch
vooral geen aanleiding zijn tot ver
der uitstel", zo vroeg de heer Dekker
dringend over de hoofden van de
Zeeuwse polderbestuurders heen aan
de regering. Nu moeten immers
voortdurend incidentele regelingen
worden getroffen onder voorbehoud
van aanpassing aan later tot stand
tc komen wettelijke voorschriften.
Daardoor vindt de alom bestreden
(Zie slot pag. 2 kol. 5
ste probleem is, het weer in goe
de banen leiden van het bestuur in
Kongo. De toekomstige structuur
van Kongo was een kwestie van
later zorg. Tsjombe heeft zaterdag
op een ontvangst te Elizabethstad
een beroep op België gedaan om
de „onafhankelijkheid van Ka-
tanga te erkennen." Hij zei, dat
België niet in staat was te onder
kennen welke zijn ware vrienden
zijn.
Foto
In Leopoldstad heerst ontstemming
over de V.N.-troepen nadat een plaat
selijk dagblad een foto van de aan
slag op Ndele, vice-voorzitter van
Moboetoe's „raad van commissaris
sen" had gepubliceerd. Hierop ziet
men dat Ndele, terwijl hij door de
aanhangers van Loemoemba wordt
afgetuigd, zijn armen uitstrekt naar
een werkloos toeziende Ghancse VN.-
soldaat.
De aanval op Ndele was het ernstig
ste incident in een reeks van terro
ristische acties van jeugdige aanban?
gers van Loemoemba. Zij vielen leden
van de Abako-jeugd aan, die Moboe-
toes „raad van commissarissen"
steunen, en ontvoerden een van hen.
Tijdens een gevecht tussen een
bende Baloebakrijgers cn een de
tachement Katangese politietroe-
pen, dat zaterdag op de spoor
baan tussen Loeena en Boekama
[•laats had, ïs een Belgische onder-
uitenant gedood, terwijl drie an
dere Belgische en acht Katange
se leden van het detachement ge
wond raakten.
Sneeuw in België,
Oostenrijk, Italië
Vrijdag zijn in de Belgische Arden
nen de eerste sneeuwvlokken geval
len. Nadat de mist, die verscheidene
dagen over deze streek had gehan
gen was opgetrolcken, daalde de tem
peratuur tot het vriespunt.
In het gehele Oostenrijks-Beierse
Alpengebied is zware sneeuwval
gemeld, waardoor dit weekeind
het wintersportseizoen kon begin
nen. Op de Zugspitze en andere
bergen boven het peil van 5000
voet ontstond een sneeuwdek van
een decimeter. Duizenden hebben
de ski's al ondergebonden.
Sneeuw, slagregens en aardverschui
vingen hebben in het noorden van
Italië verbindingen verbroken en
grote schade aangericht.
Een aardverschuiving bclinmerde
het verkeer op de Brenner-verkeers-
weg. He wegverkeer langs de grote
en kleine St. Bernliard pas naar
Frankrijk en Zwitserland werd na
genoeg geblokkeerd door de sneeuw.
DEZELFDE TEMPERATUREN
Veranderlijke bewolking met slechts
hier en daar enige regen. Zwakke tot
matige, langs de Waddenknst tijdelijk
krachtige wind uit noordelijke rich
tingen. Weinig verandering in tem
peratuur.
ZON EN MAAN
IS oktober
Zon op 07.09 onder 17.40
Maan op 04.27 onder 17.05
