Kroesjtsjew trok zijn schoen uit
en sloeg er mee op tafel
„Goedkoop" uranium
in West-Duitsland
KLANKBORD
OP MULOSCHOLEN MEER DAN
KWART MILJOEN LEERLINGEN
ROERDEFECT KAN OORZAAK
ZIJN VAN RAMP OP RIJN"
DONDERDAG 13 OKTOBER 1960
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
3
HAMER VAN VOORZITTER BOLAND BRAK
Rumoerige zitting
van Assemblee
Aan de vooravond van zijn vertrek
naar Moskou heeft de Sowjetrussi-
sche premier nog eens van zich doen
spreken tijdens de algemene verga
dering van de V.N.
Toen de Phillipijnse afgevaardigde
Kroesjtsjews opmerkingen over de
onmiddellijke onafhankelijkheidsver
lening aan alle volkeren onder kolo
niale overheersing wilde uitgebreid
zien tot de Oost-Europese landen die
onder Russische druk zuchten, inter
rumpeerde de Roemeense gedelegeer
de Mezïucescu, door te zeggen, dat
de opmerkingen van Lorenzo Soe-
moelong niet ter zake waren.
De voorzitter van de assemblee, be
sliste echter, dat Soemoelong mocht
doorgaan met zijn betoog.
Hierop volgde een vuistroffel van
Ivroesjtsjew, die vervolgens vuist-
zwaaiend opsprong en naar liet
spreekgestoelte rende. Hij diende bij
voorzitter Boland officieel zijn be
klag in over de „onrechtvaardige be
handeling" tegenover verschillende
afgevaardigden.
Hij zei dat Boland een vertegenwoor
diger van de voormalige Franse Kon
go het zwijgen had opgelegd toen
deze een telegram had willen voorle
zen van „zijn broeders die lijden on
der het imperialistisch kolonialisme".
„Waarom mag deze pummel, deze
stroman van het Amerikaanse impe
rialisme, die hier spreekt, wel kwes
ties aanhalen, die niet ter zake doen
de zijn?" zo brieste de premier.
„Is dat rechtvaardig?" donderde hij
voort.-„Wij leven hier op aarde niet
bij de gratie van God of bij uw gra
tie, maar bij de gratie van de kracht
van de grote Sowjetbevolking."
„Jullie zult niet in staat blijken om
de stem van het recht te onderdruk
ken. aldus Kroesjtsjew. Na zijn
vuistroffel op tafel had hij zich naar
de afgevaardigde van de V.A.R. ge
wend. deze, Omar Loefti zit in zijn
nabijheid.
Enige minuten eerder toen hij zich
ook bijzonder had opgewonden, had
hij zelfs een van zijn schoenen uit
getrokken en er mee op tafel gesla
gen en zelfs het gebaar gemaakt of
hij hem naar voorzitter Boland wilde
gooien. Tenslotte deed hij zijn schoen
weer aan.
De Phillipijnse gedelegeerde Soemoe
long mocht na alle onderbrekingen
zijn rede voortzetten, doch hij werd
kort na de hervatting door voorzitter
Boland gewaarschuwd dat hij zich
tot zijn onderwerp moest bepalen.
De bijeenkomst van de Algemene
Vergadering is woensdagavond on
der groot tumult verdaagd, nadat
de Roemeense vertegenwoordiger
Mazincescu geweigerd had zijn in
terrupties te staken.
De Ierse voorzitter Boland sloeg met
kracht met zijn voorzittershamer op
zijn tafel. De Roemeen bleef echter
doorspreken en sloeg daarbij op zijn
lessenaar. Boland liet zijn hamer
opnieuw dalen en deze maal met zo'n
kracht, dat de houten steel brak. Hij
bleef daarop met de steel op zijn
tafel slaan.
De Roemeen ï'iep: „U kunt voor de
kolonialisten opkomen, doch hoe is
het eigenlijk met de vrijheid van het
Ierse volk gesteld? Ik hoop, dat het
even vrij is als de Roemenen".
Hierop verdaagde Boland de verga
dering.
Daarop verliet de voorzitter, die
duidelijk verontwaardigd was, dc
vergaderzaal. Hij werd vergezeld
door secretaris-generaal Hammars-
kjöld.
Kroesjtsjew verliet de vergader
zaal goed gemutst. Toen hem werd
gevraagd, waarom er niet over zijn
voorstel was gestemd, antwoordde,
hij glimlachend: „Het voornaamste
instrument van de voorzitter, de ha
mer, brak. En hoe kon de vergade
ring zonder een voorzittershamer op
regelmatige wijze worden voortge
zet'? Daarom werd zij verdaagd".
Hij voegde hieraan toe: „Het breken
van de voorzittershamer is symbo
lisch voor de Verenigde Naties".
V.S. vragen geheimhouding
Z.K.H. prins Bernhard is dinsdag,
na een verblijf van enige dagen in
Madridop hei vliegveld van Londen
aangekomen. Hij heeft de Fokker
Friendship zélf bestuurd. De prins
zal in Engeland een pnvébezoek af
leggen.
Ook in Nederland
proeven met
gascentrifuge
Volgens een mededeling van de
Amerikaanse senator Albert
Gore zouden twintig of meer
landen binnen de komende vier
jaar in slaat zijn kernwapens
te vervaardigen als gevolg van
„een uiterst belangrijke stap
voorwaarts" in de produktie
van explosieven en brandstof
fen, die op het gebruik van
kernstoffen berusten.
De nieuwe methode, waarnaar
Gore verwijst, berust op de
9 Nabij Serajcwo, de hoofdstad van de
Zuidslavische republiek Bosnië, is maan
dag een autobus met arbeiders in een
ravijn gereden. Acht inzittenden kwamen
om het leven en tenminste 2S mensen lie
pen verwondingen op.
„WONDERLIJKE BLOEI"
In de Verenigde Staten en Engeland
j zou grote ongerustheid zijn ontslaan
naar aanleiding van een nieuw en
goedkoop Westduils procédé om
j materiaal voor kernwapens te pro-
duceren. Het Duitse procédé staat
I bekend als de centrifuge-methode
I waarvan prof. Grofh de geestelijke
vader is.
Door grote belangstelling
tekort aan leerkrachten
De voorzitter van de Bond van Be
sturen van Christelijke Muloscholen,
dr. H. J. Langman, heeft gistermor
gen op de algemene vergadering van
de bond in Utrecht getuigd van zijn
voldoening over de „wonderlijke
bloei" van het mulo in Nederland,
dat meer leerlingen telt dan welke
andere tak van onderwijs ook. Het
aantal jongens en meisjes dat mulo-
scholen bezoekt heeft het kwart mil
joen met enkele duizenden overschre
den. Een derde hiervan volgt pro
testant christelijk onderwijs.
De scholen voor voorbereidend hoger
en middelbaar onderwijs hebben in
totaal ongeveer 170.000 leerlingen.
Dr. Langman constateerde ook een
enorme groei van de mulo-examens.
Het aantal kandidaten is gestegen
van 27 in 1907 tot 36.000 in 1960.
Een van de problemen die de op
bloei van het mulo met zich mee
brengt, is, volgens dr. Langman,
liet personeelstekort. Ook het ak-
tenbezit noemde hij verre van
normaal voor een goede functio
nering van het onderwijs. Als een
van de oorzaken hiervan ziet hij
het ontbreken van de nodige, ani
mo voor de aktenstodie, onder
meer doordat de salarissen tot een
COMFORT. Een Britse binnenhuis
architect Reg Clayton, heeft op een
tentoonstelling in Manchester zijn
laatste uitvinding onthuld. Hij zegt
er van, dat het ons comfort „op een
toppunt van beschaving brengt". Het
is een elektrisch verwarmde, van een
thermostaat voorziene toiletbril.
LEUS. Verbaasde Londenaren zagen
dinsdag op de schutting rondom een
bouwwerk in Fleetstreet met grote
letters de leuze „Betaal geen inkom
stenbelasting" prijken.
behoorlijk peil zijn opgetrokken.
Ten aanzien van de onderwijzersop
leiding zei dr. Langman dat het hem
het beste lijkt dat er reeds na de
eerste leerkring van de kweekschool
een schifting wordt gehouden. Daar
op zou, naar zijn mening, een cursus
van vier of van twee maal twee jaar
moeten volgen voor de opleiding van
de mulo-leraren. Tot deze cursus
zouden, volgens hem, de bezitters van
h.b.s.- en gymnasiumdiploma's zon
der meer moeten worden toegelaten
benevens een geselecteerd aantal
kweekschoolleerlingen uit de tweede
leerkring.
Dr. Langman verwacht dat de mam
moetwet in geamendeerde vorm
goedgekeurd zal worden. Hij ver
klaarde, «lat men ervoor op moet pas
sen, dat door de kritiek op het geheel
«ie amendering van de onderdelen uit
het oog wordt verloren. Wij mogen
geen degradatie aanvaarden, zo zei
hij, en we moeten eisen dat het
M.A.V.O. de positie behoudt «lie het
mulo nu liceft.
Soestenaar probeerde
vrouw te wurgen
werking van de in West-Duits
land ontwikkelde zogenaamde
gascentrifuge, die het ontplof-
bare uranium 235 afscheidt van f0'" Proï. Grolk b„
liet inerte uranium 238. Urani-
um 238 komt in de natuur in
veel grotere hoeveelheden voor,
maar is met uranium 235 ver
mengd. De twee vormen van
deze stof zijn scheikundig aan
elkaar indentiek en kunnen dus
niet met de gewone scheikundi
ge hulpmiddelen gescheiden
worden.
Senator Gore, die de .eerste mededisf'
lingen over de nieuwe ontwikkeling
deed, is Kennedy's adviseur in diens
vevkiezings-campagne. Hij Verklaar
de, dat „het mogelijk, zo niet waar
schijnlijk is. dat tijdens de ambtspe
riode van de nieuwe president twin
tig of meer landen in staat zullen
zijn kernwapens te vervaardigen."
Hij wees er bovendien op, dat alle
produktiemetboden voor uranium
officieel als geheim te boek staan.
Er is echter niets geheims aan de
gascentrifuges zoals die thans in
West-Duitsland zijn geconstru
eerd. Amerika beeft dan ook aan
West-Duitsland gevraagd zekere
toeziehtsmaatregelen te nemen,
maar blijkbaar is dat niet ge
schied.
Naar het A.N.P. in welingelichte
kringen in Den Haag verneemt heb
ben de Amerikaanse autoriteiten zich
ook tot Nederland gewend terzake
van de geheimhouding van het ultra-
centrifugeproces
Zoals bekend is wordt in ons land
aan de ontwikkeling van dit procédé
gewerkt door prof. dr. J. Kistema-
ker van de Amsterdamse universiteit.
Het werk verkeert nog in het onder-
zoekstadium, en de industriële toe
passing zal nog wel geruime tijd op
zich laten wachten.
Pr«)f. Kistemaker noemde het schan
delijk, dat buitenlandse persorganen
de stap van de Amerikaanse autori
teiten hebben aangegrepen om met
onverantwoorde berichten hot pu
bliek, dat van deze zaken niets af
weet, nog schichtiger te maken dan
liet al is jegens alles wat met kern
energie van doen heeft.
Over de Amerikaanse stap zelf wens
te prof. iKstemaker zich niet uit te
laten. „Men kan van mij niet ver
wachten, dat ilc mij op politiek ter
rein ga begeven", aldus de hoogle
raar.
volu-
De Utrechtse recherche heeft na drie
dagen dag en nacht speuren in de
provincies Utrecht, Gelderland. N.-
ün Z.-HoUaiid. gearresteerd wegens
.poging tot doodslag de 23-jarige op
perman G. I-U C. van W. te Soest.
Deze' arrestatie is het resultaat van
hot intensief speuren van twee re
chercheurs van de Utrechtse politie,
die zondagavond geconfronteerd werd
met de 22-jarige Utrechtse C. T. H.
S., een vrouw van lichte zeden, uit
de Kwartelstraat in Utrecht.
Van W-, die in Soest in het bouwbe
drijf werkte, had de gewoonte om 's
avonds in een boerderij te Soestdui-
nen te knutselen. Zondagavond was
hij ook weer weggegaan, maar in
plaats van naar de boerderij had lrij
Utrecht voor zijn ontspanning geko
zen. Daar bezocht hij in wijk C enke
le cafés, dronk totaal 30 glazen biei\
waarna hij kennis maakte met een
zekere Frits, aan wie hij „wat ver
maak" vroeg. Deze verwees hem
naar een aantal etablissementen en
hij belandde uiteindelijk in een bar.
waar hij de vrouw S. ontmoette. Hij
ging met haar mee naar haar woning
Toen de wouw zijn verzoek om bij
hem te blijven niet inwilligde, greep
hij haar bij de keel, waarna zij haar
bewustzijn verloor. De man trachtte
het huis te verlaten maar kon de sleu
tels niet vinden van de deur, die in
middels door de vrouw was afgeslo
ten. Toen de vrouw bijkwam, greep
hij haar weer bij de hals en kneep
haar keel dicht. Hij sloeg haar tot
bloedens toe in het gezicht, waarop
de vrouw wederom het bewustzijn
verloor. Uit haar tas stal hij vervol
gens twintig gulden en maakte een
raam open. Nadat hij met een sjaal
de keel van de vrouw had dichtge-
snoerd. Hij zag kans zich van de eer
ste verdieping van het huis te laten
vallen en te ontvluchten.
De vrouw, die voor de tweede maal
bijkwam, strompelde naai- een politie
post en vertelde haar verhaal. Bij de
arrestatie had de dader het bloed nog
aan zijn jas. Hij legde een volledige
bekentenis af.
Tijdens betogingen in Patiala. in de
Indische staat Pendsjaab, voor de stich
ting van een autonome Sikh-staat, wer
den een betoger gedood en drie gewond.
Aan de zijde van de politie vielen vijftien
gewonden.
Norstad: N.A.V.O. vierde
kemwapenmacht
De opperbevelhebber der NAVO-
strijdkrachten in Europa, de Ameri
kaanse generaal Lauris Norstad,
heeft woensdag In een toespraak t«:
Coventry, in midden-Engeland, die
hij hield voor een bijeenkomst van
zakenlieden, verklaard, dat het goed
zou zijn, indien de NAVO de „vierde
kern wapenmacht" zou worden.
„De NAVO heeft meer gezag nodig,
indien men haar betekenis wil ver
groten. Indien het politiek uitvoer
baar zou zijn de NAVO tot een vier
de kernwapenmacht te maken, zou
dit een grote stap vooruit beteke
nen". aldus generaal Norstad.
RIJNSCHEEPV AARTGERECHT
Loongrens wordt
8000 gulden
(Van onze Haagse redactiei
Binnenkort zal een koninklijke besluit
verschijnen, waarbij de loongrens
voor «1e sociale verzekering (ziekte
wet. invaliditeitswet en werkloos
heidswet) met ingang van 1 januari
1961 wordt verhoogd van f 7450.
tot l 8000.—.
Deze verhoging van de loongrens
vloeit voort uit de in dit jaar tot
stand gekomen wettelijke regeling,
waarbij de hoogte van de loongrens
is gekoppeld aan de ontwikkeling
van de lonen en de prijzen. Krach
tens deze nieuwe regeling wordt de
loongrens telkens per 1 januari her
zien. wanneer de loonindex en/of de
prijsindex per 31 juli respectievelijk
15 augustus van het voorafgaande j
jaar een afwijking vertoont van ten
minste drie procent met de indexcij
fers van het voorafgaande jaar.
Het indexcijfer van de lonen is van
31 juli 1959 tot 31 juli 1960 gestegen
met 9.8 proeent, terwijl de prijsindex
van 15 augustus 1959 tot 15 augus
tus 3960 met 3.7 procent is opgelo
pen. De loongrens moet nu per l ja
nuari 1961 met het gemiddelde van
deze verhogingen, dat is ruim 6.7
worden verhoogd.
Deze verhoging komt neer op een
bedrag van ruim 500 gulden. De loon
grens zou aus_ moeten worden f 7450
plus ruim f oOO waar de loongrens
echter naar boven moet worden af
gerond met een veelvoud van f 50
komt de verhoging neer op f 550 en
wordt de loongrens dus f 8000.
Socialistische
leider in Japan
vermoord
Inejiro Asanoema, leider van de so
cialistische oppositiepartij die dc
campagne tegen het bezoek van pre
sident Eisenhower aan Japan leidde,
is gistermorgen om half zeven (onze
tijd) doodgestoken terwijl hij een toe
spraak hield op een politieke bijeen
komst te Tokio.
De politie arresteerde de dader, de
17-jarige Fupaya Jamagutsji, een
eerstejaars student aan de Daito-
Boenda academie in Tokio.
Asanoema woonde een politieke bij
eenkomst bij samen met premier
Hayato Ikeda en de leider van de so
ciaal-democratische partij, Suehiro
Nishio.
Nishio was de eerste spreker, hij
werd gevolgd door Asanoema. Ter
wijl hij op het podium stond rende
dc student op hem toe. omarmde hem
en stootte een dertig centimeter lan
ge dolk links in de borstkas van Asa
noema.
j Het Wereldgebeuren
Dolkstoot
Aan de bewijzen, dat Japan nog
niet aan de democratie toe is.
werd gisteren een nieuw toege-
voogd door dc- moord op de socialistis-
eiie leider lnajno Asanoema. De
zeventienjarige ijveraar, die de fa
tale dolkstoot op zijn geweten heeft.
1 behoort tot een ultra-rechtse partij,
i Hij heeft verklaard, de aanslag te
j hebben beraamd, omdat de socialist i-
sche partij zich naar zijn mening aan
I verraad schuldig maakt. Zelfs als
Asanoema van „verraad" kon worden
beschuldigd, zou het middel van dc
politieke moord, dat hier word tocge-
past. niet goed te praten zijn. Japan
j beschikt immers over zijn volledige
soevereiniteit, het justitiële apparaat
fungeert normaal en is in staat om
j een eventuele aanklacht wegens hoog-
I verraad te behandelen.
Ook de nu overleden Asanoema
zelf heeft zich overigens in de
afgelopen zomer ondemocratisch
i gedragen. Hij behoorde tot de organi-
sa toren van de grootscheepse demon-
I straties. waarmee socialisten en ul-
tra-linkse studenten in de afgelopen
zomer toonden dat zij bezwaar maak
ten tegen dc verlenging (na wijzi
ging) van het Japans-Amerikaanse
veiligheidsverdrag. Zeker speelden zij
daarmee de communisten in de kaart.
Aansluiting vindend bij het in .Japan
dat immers het enige door atoom -
I bommen getroffen land is - uitge-
breider dan in de meeste andere met
het Westen verbonden landen voorko-
I mende neutralisme en bovendien bij
het weer gegroeide nationalisme, wis-
i ten Asanoema en zijn bondgenoten
I door fanatieke betogingen zelfs pre-
sident Eisenhower „zijn gezicht te
doen verliezen" door te bereiken dat
diens bezoek aan de Japanse premier
I Kisji werd afgelast.
Kisji is na de ratificatie van het v«i-
ligheidsverdrag afgetreden, ook a!
omdat hij aan' prestige had ingeboei
- j Ook hem trof het verwijt van onde
mocratische handelwijze: hij bad im-
mers het veiligheidspact ..door het
{parlement gejaagd" toen de afgevaar-
I digden meenden, slechts een voorstel
tot verlenging van de zittingstermijn
te zullen behandelen. Zelfs verschei
dene vooraanstaande medeleden van
1 zijnliberaal-democratische, partij ga
ven toen door weg te gaan blijk van
hun verontwaardiging.
Overigens bleven de libeiaal-dcmocrs-
ten in de meerderheid en scdeitdien
heeft niets erop gewezen, dat inmid
dels een nieuwe meerderheid legen
het veiligheidsverdrug zou zijn ont
staan. De meerderheid bleef in over
eenstemming met de mening in de
westelijke landen, van mening dat
het bondgenootschap juist kon dienen
om agressie van communistische zij
de - en dus een oorlog - te voorko
men.
Asanoema heeft een bewogen leven
gehad. Zijn vader verkocht een
deel van zijn vee om hem econo
mie te laten studeren in Tokio: maar
werd bij de ontdekking dat hij cr so
cialistische ideeën op na hield zo
kwaad, dat er verder geen vaderlijke
steun af kon. lnajiro Asanoema aan
vaardde een baantje in een fabriek om
zijn studie verder te kunnen bekosti
gen. Vakbeweging?- en partijbeslom-
meringen hebben zijn hele verdere le
ven gevuld en daartoe behoorde onder
meer (in 1924) vier maanden kerker
straf na een staking in een koper
mijn. het behalen van de hoogste pos
ten in de partij, splitsing van de par
tij in 1951 (waarna hij de rechter
vleugel aanvoerde j. herstel van de
eenheid in 1955 (waarna hij secreta
ris-generaal werd) en de uitoefening
van het voorzitterschap, sedert maart
1960. Asanoema werd door zijn vol
gelingen op handen gedragen. Zijn te
genstanders verweten hem niet alleen,
'dat hij spaken wilde steken in de ra
deren van de Amerikaanse buiten
landse politiek, maar ook dat hij zich
een vriend toonde van communistisch
China- en zich niet ontzag om bij
Mao's mannen op bezoek te gaan.
Deze politieke moord zal naar alle
waarschijnlijkheid slechts wei
nig invloed hebben op de verdere
gang van zaken, want Asanoema's op
volgers zullen volgens hetzelfde, pro
gram verder werken. En zo blijft al
leen de conclusie over. dat deze mis
daad een nieuw veeg teken is voor de
ontwikkeling van Japan in democra
tische richting. Gelukkig dat een gun
stiger- teken daartegenover staat: de
bijeenkomst waar de moord werd ge
pleegd. was georganiseerd door de
drie politieke partijen die telkens zo
fel tegenover elkaar hebben gestaan:
de liberaal-democratische, de demo
cratische en Asanoema's socialisti
sche.
Foto: de moordenaar
zojuist met een doll
Het slachtoffer ftweei
grijpt naar zijn borst.
links, heeft
toegestoken.
Opnieuw brand aan
boord van „Diamant"
Het Rijnscheepvaartgerecht in Duis
burg heeft woensdag als zijn mening
te kennen gegeven dat de aanvaring
van de Deense veerboot „Tina Scar
lett", die van Keulen naar Rotterdam
werd gesleept, met de Belgische
tankboot „Diamant", vrijdag j.I. op
do Rijn bij Emmerik, mogelijk ver
oorzaakt is door het niet goed func
tioneren of het niet goed bedienen
van dc roerinstallatie van dc veer
boot. Het gerecht sluit zijn eerste
onderzoek waarschijnlijk in de ko
mende dagen af. Een uiteindelijk oor
deel is echter nu nog niet mogelijk.
Van welingelichte zijde werd er op
gewezen dat de „Tina Scarlett"
waarschijnlijk met zekere nieuwig-
heidsgebrelten behept is geweest, zo
als die bij nieuwe schepen kunnen
voorkomen.
Voor de veronderstelling dat het bre
ken van een sleeptros de veerboot uit
haar koers heeft doen slaan heeft het
gerecht geen aanknopingspunt ge
vonden.
De voorbereidende werkzaamheden
voor de berging van de „Tina Scar
lett" op de Rijn zijn hervat, nadat de
gerechtelijke instanties in Duisburg
het beslag hebben opgeheven.
Gistermiddag is er enige activiteit
van scheepjes bij de „Tina Scarlett"
geweest, maar de vaartuigen moes
ten zich ijlings verwijderen, toen het
wrak van de tanker „Diamant" op
nieuw begon te branden. Er ontwik
kelden zich vlammen van enkele me
ters hoog. Bovendien was er een ster
ke rookontwikkeling. Vermoedelijk
had een nog onaangetast gedeelte
van de brandbare lading in het wrak
vlam gevat.
Nadat de brand geblust, was, konden
de werkzaamheden op de veerboot
worden, hervat.