Inwoners van dorp Westerhaar
terroriseren nieuwkomers
Eis in Goes van eerste orde: terugkeer tot
normen van behoorlijk bestuur
KLANKBORD
GEEN OVEREENSTEMMING
OVER POLITIESALARISSEN
OKTOBER 1960
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
3
VREEMDELING IS INDRINGER
Schoolhoofd met
gummistok en
machteloze politie
(Van onze correspondent)
Voor de Almelose politierechter mr.
Van Rhede van der Kloot stond don
derdagmorgen de 36-jarige ldppen-
fokker W. J. M. J. uit Westerhaar
terecht, die tenlaste werd gelegd, dat
hij oj» 36 april I960 opzettelijk de
16-jarige Harm Bos had geslagen,
gestompt en getrapt, waardoor deze
jongen onder meer een hersenschud
ding opliep. De officier van justitie,
mr. W. L. de Walle eiste tegen de
verdachte, die de feiten volmondig
toegaf een gevangenisstraf van 1
week voorwaardelijk met een proef
tijd van drie jaar. De politierechter
rei geen voorwaardelijke straf te
willen opleggen, doch hij bepaalde
uitspraak op een boete van tien gul
den of twee dagen gevangenisstraf.
Deze zaak wierp wel een uitermate
schril licht op de mentaliteit van een
bepaald deel van de bevolking van
Westerhaar, behorende tot de ge
meente' Vriezenveeri.
„Het zonder meer in bezit nemen
van andermans eigendommen, is een
der uitingen van wat men in Vrie-
zenveensewijk-Westerhaar gemoede
lijkheid noemt", zo merkte de poli
tierechter op. „Bordjes met verboden
toegang of „eigen weg" worden ver-
K.A.B. verspreidt
loonpamflet
De Katholieke Arbeidersbeweging zal
de komende dagen ïn een oplage van
een miljoen exemplaren een pamflet
over Nederland verspreiden, dat tot
motto heeft „waarheen met de loon
politiek?". Daarin wordt gewaar
schuwd tegen een tussentijds open
breken van bestaande collectieve ar
beidsovereenkomsten.
De K.A.B. meent, dat open'breking
feitelijk een uitholling betekent van
de C.A.O., die beoogt de werknemers
gedurende een bepaalde tijd een
vast loon te garanderen. Daarom wijst
zij op andere mogelijkheden voor de
arbeiders om te delen in gunstige
de mem in gsres uit aten
Nu is het de tijd voor bezit v-onmende
maatregelen, aldus de KAB. als de
werkgevers daartoe nu niet op grote
schaal en op korte termijn bereid zijn.
d.wdmgen zij, volgens de r ooms-katho
lieke vakcentrale, de bonafide vakbe
weging tot andere maatregelen.
„Gronlmij" wacht op order
- 250 miljoen - van Castro
De directie van de grondverbetering
en ontginningsmaatschappij „Gront-
mij" te De Bilt wacht in spanning
op de beslissing van Fidel Castro
van Cuba over een cultuur-technisch
plan, dat deze Nederlandse maat
schappij voor de Cubaanse regering
heeft gemankt en waarvan de reali
sering een bedrag van rond 250 mil
joen gulden vergt.
Overigens heeft de president-direc
teur van „Grontmij", Ir. J. M. J.
Hanraets, het volste vertrouwen in
Fidel Castro, waarmee hij een per
soonlijke ontmoeting heeft gehad en
die zich zeer enthousiast over de
plannen heeft uitgelaten. De kosten
verbonden aan de voorstudies van de
plannen zijn inmiddels door de Cu
baanse regering correct betaald.
Het lijvige definitieve plan van
„Grontmij* werd in januari per
luchtpost naar Cuba gezonden. Het
enige wat men thans weet, door tus
senkomst van de Nederlandse am
bassadeur in Cuba, de heer Boise-
vain is, dat de plannen enthousiast
zijn ontvangen.
Uitgaven E.E.G. in 1961 op
53 miljoen meer begroot
Volgens de ontwerp-begroting van de
Europese Economische Gemeenschap,
die deze maand aan de raad van mi
nisters zal worden voorgelegd, znllen
de uitgaven In 1961 mét "bijna 53 mil
joen stijgen en een cijfer bereiken van
ruin» 167,5 miljoen gulden. De Neder
landse bijdrage is in het ontwerp be
groot op iets meer dan 12,5 miljoen
gulden.
VOL. Toen de 19-jarige Gerhard
Glanznig uit Karinthië, Oostenrijk,
zich verleden week voor de militaire
dienst kwam melden, lcreeg-hij te ho
ren dat men „vol" was. „Maar U
hebt me een oproep gestuurd", pro
testeerde Gerhard, „en ik moest
daardoor uit mijn baan te Düssel-
dorf ontslag nemen".
„Ik weet het van die oproep", ant
woordde de officier, „maar we had
den niet verwacht dat U Duitsland
zou verlaten. Kom maar in februari
terug, dan is er bij ons meer plaats".
Recruut Glanznig wenste met deze
oplossing geen genoegen te nemen en
toen vond het leger een betere en
misschien wel unieke. Glanznig zal
de plaats .innemen van een zieke sol
daat, tot diens herstel, en daarna de
volgende op de ziekenlijst vervangen
(als die er is), tot zijn negen maan
den er op zitten.
HET BESTE. In Engeland is een
lichtgewicht, wasbaar smokingjasje
in de handel, dat op warme dagen
met de binnenzijde naar buiten, als
witte smoking kan worden gedragen.
De nationale vereniging van kleer
makers heeft dit jasje tot „het beste
kledingstuk van het jaar" gekozen.
wljderd. Een zakenman die zijn au
to een ogenblik bij de (christelijke)
schoool parkeert, 'vindt zijn wagen
terug, bekrast met stenen en spij
kers". Het antwoord van het hoofd
der school aan het adres van de
dupeerde zakenman: Wat hebt U filer
te zoeken".
Zo luidden enige der citaten. En er
gebeuren nog ergere, griezeliger din
gen, zo merkte de politieréchter op.
Indringers
De officier van justitie mr. De
Walle wees er in zijn requisitoir
op, dat hier in de eerste plaats
dat deel van de bevolking van
Westerhaar terecht diende te
staan, dat de vreemdeling als een
indringer beschouwt. Behalve de
reeds genoemde feiten citeerde
hij nog als uitingen van deze
mentaliteit, de poging tot brand
stichting ln de pastorie van de
Ned. Hervormde predikant en het
stulttrappen van bebroede eieren.
Genoemde predikant heeft trouwens
tegenover een der rapporteurs ver
klaard, dat zijn ervaringen zo ver
schrikkelijk zijn dat hij niet zou
schromen zijn eventuele opvolger
uitvoerig in tè lichten alvorens een
beroep aan te nemen. Hij kon zich
best voorstellen, dat J. zich vergre
pen had aan een der kinderen, die
hem hadden getreiterd. Mijn handen
jeuken soms ook, zo verklaarde hij
in het rapport. „Zelfs de predikant
wordt als een indringer beschouwd".
De huidige predikant is zelfs een
maal bij een brand door enkele Wes-
terhaarders in een beerput geduwd
en niemand wilde hulp bieden. De
verdachte verklaarde hoe de kinde
ren van de christelijke school over
een eigen weg van hem liepen en
vernielingen aanrichten op zijn
pluim veebedrijf. Hij had de jeugd
herhaaldelijk gewaarschuwd maar
tenslotte was hij tot razernij ge
bracht. Het gevolg was dat hij het
jongetje Bos had mishandeld. Hij
was met de jongen naar het hoofd
der school gegaan. Deze had echter j
gezegd, dat de kwestie hem niet in- J
teresseerde. Uit een der uitgebrachte
rapporten bleek, dat dit schoolhoofd
had verklaard, dat hij in 1928 de
gummistok had meegenomen, toen
hij naar Westerhaar kwam. Er werd
toen nog veel met het mes gewerkt
en er zijn moorden gepleegd. De on
derwijzer was van mening dat hij
geen politieagent was en dat zijn
taak ophield, als de school uit was.
De politierechter schetste de ver- I
(lachte als een zeer verdienstelijk en
achtenswaardig mens. Ook gezien
zijn houding ïn de bezettingstijd. De
ze houding bracht hem namelijk in
het concentratiekamp Bergen-Belsen
en zijn moedige verzetsdaden werden
beloond met acht onderscheidingen.
De politie schijnt machteloos te zijn
tegen het optreden van de bevolking
in Westerhaar, merkte de politie
rechter nog op. „Meermalen is er
geklaagd bij de politie. Het is fraai".
OVERLEG IN DEN HAAG
Ministerieel voorstel niet
aanvaardbaar geacht
Gistermiddag heeft de minister
van binnenlandse zaken het ge
organiseerd overleg met de po
litievakorganisaties inzake de
voorgestelde inconveniëntentoe-
lage voortgezet. Hierbij is ge
bleken, dat overeenstemming
niet was te bereiken.
Nader vernemen wij inzake het
overlég tussen de indepartementa-
le commissie ad hoe en de politie
bonden betreffende herziening der
Waarnemend burgemeester van Goes
Dr. J. W. Noteboom, oud-burgeniees- Goes. Deze foto werd aisteravond
rr-■ ---• T- -mi" het Goese
(Foto P.Z.C.
ter van Voorburgis thans benoemd j genomen in de hall van"het Goese
tot waarnemend burgemeester van I stadhuis.
salarissen van het politieperso
neel, dat de minister wel bereid
was zijn aanvankelijk voorstel tot
het toekennen van een zogenaam
de inconveniëntentoeslag ad 4.0
gulden per maand een voorlopig
karakter te geven, in afwachting
van een eventuele reële salaris
verhoging, die evenwel niet vóór 1
januari 1962 kan worden geëffec
tueerd. Per die datum zou dan be
keken moeten worden of er inder
daad ruimte zal zijn tot een her
ziening der honoraria van het po
litiepersoneel op basis van het uit
gebrachte wèrkclassisficati erap-
port.
Dit was voor de bonden evenwel
niet aanvaardbaar. Men achtte de
tijdsduur veel te lang en het ri
sico van een mogelijke ruimte
eerst op 1 januari 1962 te groot.
Vanmiddag komt de centrale van
politieorganisaties (C.P.O.), waarin
de drie vakbonden samenwerken, in
vergadering bijeen ter bespreking
van de vraag of en welke maatre
gelen er thans moeten worden ge
nomen. De bondsleden zouden nog
gisteravond per circulaire op de
hoogte worden gebracht.
Ontslagen „Astrid Naess"
financieel afgewikkeld
De na de ontploffing aan hoord vai
de Nederl. tanker „Astrid Naess'
van de Nederlandse Norness Scheep
vaart Maatschappij verleende ontsla
gen aan acht bemanningsleden, zijn
„financieel afgewikkeld". Zulks
sehiedde naar genoegen van de bij het
N.V.V. aangesloten Centrale van
Zeevarenden ter Koopvaardij, die
de belangen van de opvarenden van
de „Astrid Naess" heeft behartigd.
Een en ander is medegedeeld ifi een
artikeltje in „Ons bestek", het orgaan
van de Centrale van Zeevarenden
ter Koopvaardij.
Toen de „Astrid Naess" op 13 april
j.l. op ongeveer 200 mijl van New
York met een lading ruwe olie voer,
deed zich in de machinekamer een he
vige ontploffing voor. Zeven van de
46 bemanningsleden liepen min of
meer ernstige verwondingen op. Een
aantal opvarenden voelde zich niet
meer veilig op het vrijwel nieuwe
schip, waarop zich reeds eerder bran
den en ontploffingen zouden hebben
voorgedaan.
Acht bemanningsleden weigerden
werk te doen zolang zij niét over
tuigd waren dat de nódige veilig
heidsmaatregelen waren getroffen. De
gezagvoerder verleende dit achttal
deswege ontslag wegens dringende
reden.
H. M. de Koningin heeft, donderdag
ochtend op paleis Soestdijk de minis
ters van verkeer ontvangen, die de
twaalfde zitting van de Europese
conferentie van ministers van ver
keer in Den Haag bijwonen.
Mr. Van Riel trekt
interpellatie in
Mr. H. van Kiel, de fractievoorzitter
van de V.VJO. in de Eerste Kamer,
heeft in een brief aan de voorzitter
van deze Kamer medegedeeld, dat hij
zijn verzoek om de minister van de
fensie te mogen interpelleren over de
inhoud van de laatste defensienota,
intrekt.
Op medisch advies kan de heer Van
Riel pas na 16 oktober weer aan de
beraadslagingen van de Eerste Kamer
deelnemen. De lieer Van Riel heeft
als zijn mening te kennen gegeven,
dat het zoeken naar een nieuwe ge
schikte datum dan weinig zin meer
■heeft, aangezien hij enige punten toch
bij de algemene politieke beschouwin
gen ter sprake wil brengen en vervol
gens de behandeling van "de begroting
zelf dan spoedig in een zo nabij ver
schiet komt te liggen, dat een afzon
derlijke bespreking van de door hem
beoogde overblijvende vragen niet
meer is te rechtvaardigen.
Huzaar omgekomen bij
inhaalmanoeuvre
Gistermorgen omstreeks kwart over
negen is op de Garderenseweg nabij"
Garderen een ongeluk gebeurd, waar
bij de 19-jarige dienstplichtig huzaar
J. Tulthof uit Leiden om het leven
is gekomen.
Bij een inhaalmanoeuvre tijdens een
kaartleesoefening van het 41ste
tankbatalj'on uit Amersfoort is hu
zaar Tuithof met zijn jeep. waarin
zich nog twee huzaren bevonden,
over de kop geslagen. Het slachtof
fer. dat ongehuwd was, was op slag
dood.
De beide andere inzittenden, de
dienstplichtig huzaar P. H, J. van
R. uit Amsterdam en de dienstplich
tig huzaar W. van A. uit Lisse,
beidén ongehuwd, werden licht ge
wond. Zij zijn ter verpleging in een
ziekeninrichting opgenomen.
Verlaging van disconto in
Frankrijk tot 3,5 procent
De bank van Frankrijk heeft gisteren
het disconto verlaagd van 4 tot 314
procent.
Het tarief van 4 procent gold sedert
april j.l.; daarvoor was het 4V4 pro
cent.
De nieuwe discontoverlaging wordt
beschouwd als een anti-recessiemaat
regel, die beoogt het krediet goedko
per te maken en de economische ex
pansie te bevorderen.
De recente gestadige daling van de
koersen van Franse aandelen op de
effectenbeurs te Parijs had grote on
gerustheid teweeggebracht. Men vrees
de, dat deze ontwikkeling zou leiden
tot een daling van de investeringen.
Het ministeriële besluit om de
burgemeester van Goes niet
langer meer te handhaven is
een belangrijke fase in de ontwik
keling van wat sinds bijna een
jaar „de Goese kwestie" heet. Een
fase die voor velen een grote op
luchting zal betekenen. Immers, er
was in Goes sincls maanden een
gespannen sfeer, er was een grote
verdeeldheid, er was bovendien een
grote mate van „onbestuurbaar
heid'". Aan dit alles kan nu een
einde komen, waarbij vooral be
langrijk is, dat door de benoeming
van een waarnemend burgemees
ter de terugkeer tot de normale
gang van zaken in het Goese ge
meentebestuur is verzekerd. Dr.
Noteboom staat bekend als een be
kwaam bestuurder met grote erva
ring, een man met wijsheid en er
varing, die uitermate geschikt is
om de terugkeer tot normale ver
houdingen te bewerkstelligen. In
dit opzicht mag men in Goes met
vertrouwen de toekomst tegemoet-
zien.
Men moet overigens niet me
nen, dat dit jongste besluit
een directe oplossing van
alle moeilijkheden in Goes met
zich brengt. Daarvoor is ei" te véél
gebeurd; er ligt bovendien nog al
tijd op de Goese raadstafel het
memorandum van Ged. Staten over
de „verschrijvingspolitiek". In dit
memorandum wordt met name de
raad op zijn verantwoordelijkheid
in deze kwestie gewezen. De raad
zal derhalve niet met de handen in
de schoot kunnen afwachten, maar
zal ernstig dienen te onderzoeken
welke maatregelen thans nodig
zijn. Er zijn hier zaken aan de or
de, die bepaald niet alleen en Uit
sluitend burgemeester Miohaëlis
ten laste kunnen worden gelegd.
Bovendien kan niet worden verge
ten, dat deze zaak ook strafrech
telijke aspecten heeft. In dit op
zicht is het laatste-woord evenmin
gesproken.
EX' is bij deze jongste gang van
zaken sprake van een staal--
rechtelijk wat vreemde fi
guur: er is namelijk niet besloten
tot ziekteverlof, er is geen sprake
van schorsing, 'doch er is aan be
trokkene opgedragen zijn functie
niet langer meer uit te oefenen.
Vermoedelijk vindt dit zijn oor
zaak in de overweging aan mini
steriële zijde, dat de belangen van
betrokkene en van zijn gezin van
een zo hoge orde zijn, dat een on
middellijk ontslag een té definitie-
re maatregel op dit moment zou
betekenen. Het zou dan wel heel
moeilijk worden de heer Michael is
een andere functie te geven. Aan
de andere kant is het een vreemde
hoewel niet ongewone figuur
iemand met ziekteverlof te zenden,
die niets mankeert.
Deze overwegingen, hébben kenne
lijk tot deze tussenoplossing ge
leid: opdracht aan de burgemees
ter zijn ambt niet langer meer uit
te oefenen. En als alle gegevens ïn
deze kwestie zóver rond zijn, dat
men óók kan beslissen over de
vraag welke ambtelijke mogelijk
heden voor betrokkene overblijven,
dan zal vermoedelijk het definitie
ve ontslag volgen. Het is in geen
geval de bedoeling, dat de burge
meester in Goes terugkeert, zo gaf
de commissaris der koningin gis
teren te verstaan. Zover is het on
derzoek dus wèl afgesloten, dat
hierover geen twijfel meer bestaat.
In een geheel ander verband is
onlangs door Ged. Staten gewe
zen op de noodzakelijkheid
..rust" te scheppen in verband met
onderhandelingspositie jegens de
minister. Mutatis mutandis is rust
óók nodig rond het beleid Goes:
laat men thans toch begrijpen, dat
het belang van deze stad - de
meest dynamische van Zeeland
vergt, neen eist dat in allé rust
wordt teruggekeerd tot een situa
tie. waarin de normen van behoor
lijk bestuur weer worden toege
past. Hun, die geroepen zijn daar
aan mee te werken in raad en
college, mag men wijsheid en zelf
beheersing toewensen
I Het Wereldgebeuren
I In Scarborough
Come to sunny Eestbourne". Op
■een aanplakbiljet met-dit op
schrift prijkt een vrolijk
lachend dametje dat klaarblijke
lijk van het zonnige Eustbournse
strand geniet. Een man in een trein-
coupé zit verdrietig naar dit opge
wekte beeld, dat een stationsmuur
siert, te kijken. Zijn gezicht staat
zorgelijk. Op zijn koffer staat zijn
reisdoel vermeld: Scarborough. Ie
der herkent de reiziger meteen: het
is de Britse Labourleider Hugh
Gaitskell.
Deze voorstelling stond op een spot
prent, die deze dagen in de Britse
„Spectator" verscheen. Daarmee
werd duidelijk gemaakt, dat het
congres van de Britse liberale partij
in Eastbourne dc Labourleider meer
moest toelachen dan het congres
dat zijn eigen partij in Scarborough
had belegd.
Er wachtten Gaitskell In Scar
borough moeilijke uren, dat wist hij
van te voren. Frank Cousins. leider
van de bond van vervoerspersoneel,
heel't hem al maanden dwars gezc-
ten, vooral door aanvallen te doen op
het door de Labour-oppositie in het
I Lagerhuis gevoerde defensiebeleid,
dat in het algemeen de Navo-politiek
steunt. Cousins propageerde een een
zijdige atoomontwapening dooi'
Groot-Brittannië. De kwestie van de
kern-ontwapening werd zo dc ker n
van het congres. Cousins had zoveel
leiders van vakorganisaties voor zijn
standpunt kunnen „mobiliseren", dat
al voor het begin van het congres
Gaitskells stemmingsnederlaag vast
stond.
Toch is Gaitskell naar Scarbo
rough en niet naar het verlei
delijke Eastbourne gereden.
En al wist hij dat hij tegen de bier
kaai vocht, hij heeft er een magistra
le rede genouden, die hartelijk werd
toegejuicht door een zeer groot aan
tal afgevaardigden.
De congreszaal was daarna vervuld
van de traditionele ode „For he's a
jolly good fellow". Deze „beste ke
rel", die uit solidariteit met de vak
beweging tijdens een algemene
staking in 1926* socialist werd
verweet Cousins en diens collega's-
vakbondsbestuurders, dat zij ten on
rechte menen „dat wij eenvoudig
een dergelijk besluit kunnen accep
teren en plotseling pacifisten, neu
tralisten en meelopers kunnen wor
den". Als praktisch staatsman, zoon
van een Bi-its bestuursambtenaar ïn
India, legde hij er de nadruk op dat
wanneer öf de Sowjet-Unie öf de
westelijke landen eenzijdig afstand
zouden doen van atoomwapens, „zij
zich aan eikaars genade zouden over
leveren". Zou Labour ooit een Blit
se verkiezingsstrijd winnen, dan zou
dc regering bij voorbaat in een lastig
parket verkeren wanneer zij aan een
beslissing tot eenzijdige afschaffing
van atoomwapens gebonden was.
Maar het is waarschijnlijk, dat een
zeer groot aantal kiezers die voor
heen op Labour stemden, dat in de
toekomst niet zouden doen als Cou
sins' wil parfeijwet zou worden en dat
dc partij zich dus als ernstige wer
kelijke toekomstige medegegadigde
voor het regeren zou uitschakelen.
Men mag aannemen, dat dit het
tweede praktische uitgangspunt van
Gaitskell was.
Terwijl algemeen - ook in de Ver
enigde Naties terecht de nood
zakelijkheid naar voren komt
van een internationaal ontwapenings
akkoord. dat het risico van de atoom
oorlog zou moeten uitsluiten, verto
nen in Groot-Brittannië verscheidene
politici de neiging, te bezwijken voor
de verleiding om dan maar eenzijdig
met kernontwapening te beginnen,
zonder te rekenen met het risico dat
daardoor de eventuele tegenpartij
juist zou worden verleid, toe te ge
ven aan a,gressieve opwellingen.
Maar in de meeste gevallen vormen
nuchterlingen de meerderheid. Zo ook
in de Labour-parlementsfractie. die
de Labourpolitiek in de praktijk be
paalt en die ook op het congres ach
ter Gaitskell is blijven staan. Zo ook
op het liberale congres in Eastbour
ne, waar een resolutie van eenzijdige
ontwapenaars met een meerderheid
van 8 staat tot 1 werd verworpen.
De Britse liberale partij heeft op
haar Eastbournse congres, onder de
stuwende activiteit van haar leider
Jo Grïmond. allerlei mulo stokpaard
jes afgeschaft en een vooruitstre
vend program opgesteld, met doel
stellingen als een' meer gelijk ver
deelde welvaart voor alle burgers,
een groter aandeel van de ar
beiders ïn het produktieproces, meer
sociale zorg voor achtergestelden
binnens- en buitenlands enzovoori.
Grimond heeft op die manier de
deur open gezet voor teleurgestel
de Labourleden. Vandaar dat spot
prentje in The Spectator, dat sloeg
op Gaitskells eventuele neiging om
tot de liberale partij toe te treden
Maar Gaitskell weerstaat deze ver
leiding terwijl hij tegelijk ook aan
Cousins en diens metgezellen weer
stand biedt. Reeds is vastgesteld, dat
het congresbesluit niet met de voor
programmawijziging nodige twee
derde meerderheid genomen is, zodat
het in de praktijk niet veel anders
is dan een teken aan de wand. En
Gaitskell heeft duidelijk gemaakt,
dat hij niet aftreden zat," maar „vech
ten tot de partij haar verstand heeft
teruggekregen".
HI GH GAITSKELL
not tó Eastbourne
