PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
WATER TEISTERT MIDDEN-FRANKRIJK
Minister Luns: „Soekarno brengt
de vrede in gevaar"
Nieuwe bladzijde voor veertarievenkapittel
BILT
NEDERLANDSE MILITAIREN VIT LA COURTINE
INGESCHAKELD BIJ DE HULPVERLENING
AMERIKAANSE SATELLIET
IN BAAN OM DE AARDE
M
203e jaargang - no. 234
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant-
Directie: F. van de Velde en P. B.
tien Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week, 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Woensdag 5 okt. 1960
ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per
m.m. Minim, p. advertentie 4.—.
In;, mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
25 cent per regel met een minimum
van 1.25. „Brieven bureau
van dit blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vlissingen Walstr. 58-60, tel. 2355 4 lijnen tb.g.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, Grote Markt 2, tel. 6140 (b.g.g. adv. 5213); Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9, tel. 20; Terneuzen, Brouwerijstraat 2; Zierikzee, red. tel. 2425. adm. tel. 2094.
Na dagenlange stortregens:
Het zuiden van Midden-Frankrijk, waar het dagen achtereen
gestortregend had, heeft dinsdag in de prille ochtend de ernstig
ste overstromingen sinds vele tientallen jaren meegemaakt, die
minstens tien doden hebben geëist en vele duizenden mensen
daldoos maakten. Het Franse leger, Nederlandse militairen uit
het oefenkamp van La Courtine en helikopters van vloot en
luchtmacht spannen zich in bij het reddingswerk. In het depar
tement Lot zijn de overstromingen erger dan die van 1921.
Het golvende land aan de westelijke randen van het Massif Cen
tral, dat beroemd is door zijn pate de foïe gras en zijn armagnac,
werd overstroomd door het water van zes riviertje die in nor
male toestand onbelangrijke stroompjes zijn.
Grote schade in
tapijtcentrum
Aubusson
De schade die de overstromin
gen in Aubusson en omgeving
hebben aangericht wordt ge
schat op tientallen miljoenen
n.f. Ook de beroemde tapijtwe
verij aldaar heeft zware schade
opgelopen. Verscheidene dorpen
aan de rivier de Creuse moesten
gisteravond ontruimd worden.
Er waren scheuren geconsta
teerd in de stuwdam van Chan-
tegrelle, die in de Creuse ligt.
In de nacht van maandag op dinsdag
hebben de autoriteiten van belangrij
ke gemeenten als Brive en Tulle ohi
hulp verzocht. De prefecten van ver
scheidene departementen, waaronder
Lot, Creuse, Correze, hebben het
O.R.S.E.C.-pian in werking gesteld,
Spijt
Nederland en dus ook Zeeland
heeft eeuwenlang relaties
onderhouden met het eilanden
rijk, dat thans Indonesië heet. Voor
Zeeland lagen die relaties hoofdza
kelijk op het gebied van handel,
koopvaardij en marine.
Menigeen in Zeeland heeft daarom
met een gevoel van weemoed de ge-
standige afbraak van die relaties in
de jaren na 1947 gadegeslagen en
daarbij wel in het bijzonder de af
braak betreurd van de Nederlandse
scheepvaart. Als een van de laatste
scheepvaartmaatschappijen is nu de
Rotterdamse Lloyd uit Indonesië ver
dwenen. Het laatste schip de Kerto-
sono kwam vorige week te Rotter
dam aan en daarmee werd een perio
de van ruim 120 jaren Indië-vaart
afgesloten.
Aan boord van die boot bevonden
zich een aantal repatrianten. Zij
waren zo gelukkig nog naar Ne
derland te kunnen terugkeren en dat
vestigt weer even de aandacht op de
ongeveer tienduizend Nederlandse af
stammelingen, die nog in Indonesië
vertoeven en die daar een droef be
staan leiden.
Zij worden ..spijtoptanten" genoemd,
omdat zij of hun ouders een
aantal jaien geleden bij de soeverei
niteitsoverdracht hebben „geopteerd"
voor de Indonesische nationaliteit.
Die keuze werd hun destijds aange
raden door de toenmalige Neder
lands-Indische regering, want die re
gering hoopte op redelijk-goede rela
ties met de nieuwe Indonesische be
windvoerders en zij voorzag, dat er
voor afstammelingen van Nederlan
ders nog een goed bestaan in Indo
nesië was weggelegd.
Deze hoop is niet in vervulling
gegaan. Vrijwel alle Nederlan
ders moesten Indonesië verlaten
en zij konden dat doen omdat de
Nederlandse regering alle gewenste
hulp verschafte. De spijtoptanten
echter waren geen Nederlander
meer en velen van hen moesten ach
terblijven temidden van een vijandig
gezinde bevolking.
Hier volgt wat een maatschappelijk
werkster uit Indonesië vertelde over
de spijtoptanten en hun kinderen:
De kinderen worden geplaagd, gesard,
getreiterd en afgeranseld. Er is geen
normaal leven meer mogelijk, er is
geen toekomst. Onder de spijtoptan
ten zijn velen, die volkomen Neder
lands praten, denken en doen
Reeds geruime tijd is er thans in
Nederland een actie gaande om
deze spijtoptanten naar Neder
land te laten terugkeren, maar die
actie gaat veel te traag, omdat er
blijkbaai' te weinig' belangstelling in
Nederland bestaat voor die „verre"
Nederlanders.
De voorzitter van het actiecomité
prof. Lemaire weigerde spijt of
medelijden te aanvaarden voor deze
groep Nederlanders, want het gaat
hier om een morele plicht tot liulp-
bieden.
Wellicht had hij hoop, dat de Neder
landse regering een breed standpunt
zou innemen en dat ze op korte ter
mijn ook deze min of meer verdwaal
de Nederlanders zou repatriëren. Het
ziet er echter niet haar uit, dat de
Nederlandse regering thans haastig
en afdoende de helpende hand zal
(Zie slot pag. 3 kol. 1)
waarbij alle burgerlijke eu militaire
diensten in hun ressort onder hun be
vel geplaatst zijn.
Van de Nederlandse legervoorlich-
tingsdienst vernemen wij, dat in ver
band met het overstromingsgevaar
de sous-prefect van Aubusson maan
dagavond laat bijstand van de Ne
derlandse militairen in La Courtine
heeft gevraagd. Er is toen onmid
dellijk 40 man verbindingspersoneel
ingezet en later in de nacht nog een
compagnie infanterie, die over 5000
De 20-jarige prinses Maragei-ete van
Denemarken is in het Engelse Cam
bridge aangekomen, waar zij archo-
logie en internationaal recht zal stu
déren.
Om gemakkelijk van haar kamers
naar de collegezaal te komen, heeft
de prinses sicli een fiets aangeschaft
met een mandje voorop voor boeken.
zandzakken beschikt. Daarnaast is
nog een compagnie genie met bull
dozers ter beschikking van de Fran
se autoriteiten gesteld. De overige
Nederlandse troepen in La Courtine
zijn geconsigneerd, zodat zij eventu
eel direct ter beschikking zijn om
hulp te verlenen.
De telefonische verbindingen met
La Courtine zijn verbroken, maar
via de radio heeft de staf in Den
Haag contact met de troep in
La Courtine. De mannen verke
ren in beste welstand en er zijn
geen zieken, zo deelt de leger-
voorlichtingsdienst nog mee.
Slachtoffers
Te Saint Denis Catus werden
twee vrouwen gedood toen haar
woningen instortten. Even buiten
het dorp zag een chauffeur in een
vrachtwagen hoe een personen
auto van een kleine brug af de
gezwollen stroom in schoot. Nabij
Cahors, de hoofdplaats van het
departement Lot, vond een ande
re vrachtwagenchauffeur een
personenauto met drie doden erin
onder anderhalve meter water. Te
Point de Rhodes werd een auto
van de weg af de rivier in ge
sleurd en kwam een vrouw om
niiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii|i
Kanarie ging van zijn
stokje: echtpaar gered
Een kanarie heeft een bejaard M
Arnhems echtpaar van de dood
M gered. Doordat het vogeltje op s
een gegeven moment van zijn
stokje ging bemerkte het echt- §g
e= paar, dat er kolendamp in de
kamer hing. Even daarna werd
zowel de man als de vrouw on-
wel. Beicjen werden naar het
St.-Elisabethgasthui» vervoerd.
s De man kon na onderzoek naar
de woning terugkeren. De g§
wouw is ter verpleging opge-
M nomen. Hot te vroeg sluiten §f
van een brandende haard is g
Vermoedelijk de oorzaak ge- §g
weest. n
IliumimmuuniiiiiïiiiiiiiiiijiiiiiiiiiBiiiiillifiif
Vliegtuigramp te Boston:
zestig doden
Een Lockheed Electra Turbineschroef
passagiersvliegtuig van de Ameri
kaanse maatschappij Eastern Airli
nes is dinsdag met 67 passagiers en
een bemanning van vijf kort na de
start in de haven van Boston gestort.
Het toestel was op weg naar Phila
delphia.
Er zijn, naar bekend is geworden 12
overlevenden en wel acht passagiers
en vier leden van de bemanning.
j het leven. De kleine brug nabij
Villary stortte in toen een auto
er overheen reed.
I Te Montlucon ir. het departement Al-
lier werden 200 gezinnen uit laag-
liggende huizen gered en onderge
bracht in openbare gebouwen, scho
len en ziekenhuizen. De .spoorlijn van
Montlucon naar Parijs is onbruik
baar geworden.
Onder water
Brive en Tulle, twee stadjes aan de
Correze, staan voor het grootste ge
deelte onder water. De elektriciteit
viel daar uit zodra het water begon
te wassen en de enige mogelijkheid
om de inwoners voor- het water te
waarschuwen waren de claxons van
de auto's die dan ook door vele
autobezitters gebruikt werden om
alarm te maken.
Laguenne, nabij Tulle aan de La Ga-
nette gelegen, werd het eerst door
het water overvallen. Een spring
vloed uit de bergen verzwolg de brug
om zeven uur maandagavond en
zette de huizen tot 1.25 m. van de
grond in het water. Om negen uur
sloeg het water toe in Forges, tus
sen Tulle en Argentat. In Catus zijn
verscheidene huizen ingestort en is
de brug over de Vert weggeslagen.'
Twee grote spoorlijnen, die van- Pa
rijs naar Toulouse en die van Bor
deaux naar Lyon, zijn afgesneden.
Te Aubusson staat het water in som
mige straten twee meter lioog. .Het
aantal geëvacueerde gezinnen in de
ze streek alleen reeds loopt in de dui
zenden-
Het water is nu begonnen te dalen
en de regen is opgehouden zodat men
hoopt dat het ergste voorbij is.
Twee jongens in Rotterdam
verongelukt
Twee 14-jarige jongens zijn dinsdag
bij een verkeersongeluk in Rotter
dam om het leven gekomen. Het zijn
Joh. Oostendorp en J. J. Reichè. Zij
reden 's middags samen op een fiets
aan de Nieuwe Binnenweg.
De jongen Reiche zat achterop met
de benen links. Waarschijnlijk heeft
hij toen een vrachtwagen passeerde
de aanhangwagen ervan geraakt.
Beide jongens kwamen te vallen en
waren op slag dood.
In Twello is dinsdagmiddag het 3-
jarig dochtertje van de fam. W. J.
Ganzevlees door een auto aangere
den en vrijwel op slag gedood.
Na een demonstratie van enige dui
zenden Franse oud-strijders hebben
zich in Parijs ongeregeldheden voor
gedaan. Verscheidene mensen werden
gewond. Tientallen personen werden
gearresteerd.
Fotopolitieagenten roepen met. de
de wapenstok enige demonstranten
tot de orde.
Arbeidstijdverkorting
in de houthandel
Zeer binnenkort zullen de partijen
betrokken bij de totstandkoming
van de C.A.O. voor het houtbedrijf
de mogelijkheden bespreken van de
invoering ener arbeidstijdverkorting
binnen de looptijd van de huidige
C.A.O., dus voor 31 december 1961,
Toespraak voor Verenigde Naties
Nederland stelt zich achter
voorstellen van 'Macmillan
„Het enige middel dat ons ter
beschikking staat tér verminde
ring van het gevaar voor het
uitbreken van een oorlog is na
tuurlijk internationale samen
werking op mondiale schaal.
Dat betekent dat versterking
van de Verenigde Naties een
essentiële voorwaarde js voor
Voorloper van militair
verbindingsstelsel over
de gehele wereld
Van Cape Canaveral is dinsdag een
satelliet gelanceerd, „Courier 1 B"
genaamd. Het is de voorloper van
een militair verbindingsstelsel over
gehele wereld. De satelliet kan.
liij in een baan om de aarde
komt, radio-telexboodschappen en
ook gesprekken opvangen en die naar
verkiezing naar stations op de aarde
teruggeven.
De satelliet is uitgerust met vijf mag
netische bandopnemers en kan
68.000 woorden per minuut ontvan
gen en uitzenden. Het is een bol met
een middellijn van anderhalve me
ter en een gewicht van 230 kilo. Het
is de bedoeling dat de baan 1100 tot
1200 km van de aarde verwijderd zal
zijn. Door middel van 19.200 zonne
cellen wordt zonné-energie in elek
triciteit omgezet.
De „Courier 1 B" is in een baan om
de aarde gekomen.
het succes van dergelijke pogin
gen. Ieder die tracht de Vere
nigde Naties te verzwakken,
werkt tegen de vrede. Ieder die
handelt of dreigt te handelen op
een wijze die in strijd is met de
beginselen van de Verenigde
Naties ondermijnt hun gezag en
brengt de vrede in gevaar, zei
minister Luns gisteravond in de
Algemene Vergadering der Ver
enigde Naties.
Minister Luns vervolgde: „Een
dergelijk dreigement is vrijdag
jongstleden geuit in de toe
spraak van de president van In
donesië."
„Indonesië maakt aanspraak op een
deel van heteiland Niemv-Guinea
in de Grote Oceaan. Het wenst een
deel van dat eiland bij zijn eigen ge
bied in te lijven zonder de bevolking
toe te staan liaar recht op zelfbe
schikking uit te oefenen. Aanvaar
ding van deze aanspraak zou bete
kenen dat het Papoea-volk dat het
eiland bewoont, in het oostelijke deel
dat onder Australische leiding staat,
in staat wordt gesteld zijn eigen toe
komst te bepalen en in de westelijke
helft voor altijd dat recht onthouden
zou worden", aldus de minister.
O
pnieuw is deze week een bladzij
toegevoegd aan de langzamer
hand nogal wijdlopig geworden
geschiedenis van de Westerschelde-
verén: de minister gaat nu akkoord
met een geringe verlaging van som
mige tarieven, terwijl voor de
Zeeuws-Vlamingen 'n regeling wordt
getroffen, die héél in de verte doet
[enken aan vrije veren. Is daarmee
het tarievenhoofdstuk in 1958 be
gonnen definitief afgesloten
Het ziet er niet naar uit er zullen
heus nog wel een paar pagina's bij
komen
Het is overigens tot nu toe een be
wogen hoofdstuk geweest. Een
kapittel over betogingen in
Den Haag, een kamerinterpellatie,
felle debatten in de Staten, moties,
invoering van tarieven, maar ook
over een verbetering van de outilla
ge. Een uitgebreid geval, weliswaar,
maar de kern is vrij kort samen te
vatten de verenoutillage was in het
jongste verleden onvoldoende (lan
ge wachttijden), terwijl verbetering
alléén dan'was te verwachten wan
neer er tarieven kwamen; uitsluitend
daarom werd in Zeeland tenslotte
noodgedwongen in veergelden be- j bromfietsers, evenals de motie-Van
rust. Maar toen die tarieven op 1
augustus 1958 weiden ingevoerd, is
zowel aan de zijde van 'het provin
ciaal bestuur als aan de kant van de
minister nadrukkelijk het recht
voorbehouden om op deze kwestie
terug te komen.
Het „treugkomen" nu is de recente
bladzijde van het verenhoofdstuk,
die deze week maandag in de Sta
ten is behaifdcld.
Men kan thans dit jongste voor
stel van de minister op aller
lei manieren toetsen, maar het
ligt in de rede om dat in de eerste
plaats te doen aan een drietal
nog van kracht zijnde moties in
zake de veertarieven. In de eerste
plaats die van de heren Van den
Heuvel en Westerhout in de Tweede
Kamer, aanvaard op woensdag 9
juli 1958, en voorts een motie, in
Zeelands Staten, ingediend namens
alle fractievoorzitters door de heer
A. H. S. Stemerding en aanvaard in
de statenvergadering van woensdag
30 juli 1958.
De motie-Westerhout verlangde vrij
vervoer voor voetgangers, fietsers en
den Heuvel, maar in deze laatste
werd bovendien nog gesteld, dat de
overige verhogingen van de veerta
rieven slechts tijdelijk mochten zijn
in verband met de toenmalige pre
caire toestand van 's lands finan
ciën. De statenmotie tenslotte be
helsde een zo spoedig mogelijk on
gedaan maken van alle per 1 augus
tus 1958 ingevoerde verhogingen.
Wat is nu van dat alles terechtge
komen In feite heel weinig. Het
meeste is nog terechtgekomen van
de verlangens uit de motie-Wester
hout er komt nu immers bijna vrij
vervoer voor voetgangers, fietsers
en bromfietsers, althans voor bewo
ners van Zeeuwsch-VIaanderen. De
strekking van een deel der motie-
Van den Heuvel werd daarentegen
helemaal niet gevolgdhoewel geen
sprake meer is van een precaire po
sitie van 's rijks financiën er is
zelfs belastingverlaging voorge
steld worden de meeste verhogin
gen van augustus 1958 onverkort
gehandhaafd. De formeel nog steeds
niet ingetrokken statenmotie ten
slotte komt helemaal niet aan haar
trekken: voor haar geldt immers
hetzelfde als voor de motie-Van den
Heuvel
Reden om nu de vlaggen uit te ste
ken is dus bepaald niet aanwezig.
En het is te begrijpen, dat er bij
de Staten weinig geestdrift was
over het nieuwe voorstel, begrijpe
lijk ook dat bij voortduring het
woord „compromis" werd gebruikt,
ja móest worden gebruikt. Vooral
gezien in het licht der parlementaire
en staten-„verengeschiedenis" is er
geen reden tot juichen
aar als we nu de parlementair-
historische kant van de zaak
laten rusten, dan is toch wel
een enigszins ander oordeel moge
lijk. De primaire maatstaf bij de be
oordeling van deze zaak behoort de
eis tot integratie te zijn, de eenwor
ding van Zeeuwsch-VIaanderen met
overig Nederland. De verbindingen
met Zeeuwsch-VIaanderen zijn te
recht steeds ddérom een landsbe
lang geacht, omdat dit gebiedsdeel
tengevolge van zijn geografische
ligging zich te sterk op België wil
oriënteren. Vanaf het begin der ne-
(Zie slot pag. 2 kol. 5
De minister merkte op dat Indone
sië in het tijdvak van 1953 tot 1957
viermaal vergeefs heeft getracht er
kenning van zijn aanspraak van de
V.N. te verkrijgen.
Dreigement
Nu spreekt de president van Indone
sië tot deze Algemene Vergadering
en kondigt aan dat Indonesië, dat
vergeefs heeft getracht het apparaat
van de V.N. te gebruiken, thans be
sloten heeft „tot oplossing te komen
op eigen methoden" én als hij over
deze methoden spreekt, noemt hij ze
„een vastberaden chirurgische po
ging", aldus mr. Luns.
De minister zei het zijn plicht te ach
ten de Algemene Vergadering daar
op te wijzen omdat het naar zijn
oordeel „niet dikwijls is gebeurd dat
plannen die zozeer in strijd zijn met
de plichten die het Handvest oplegt,
zo openlijk van dit spreekgestoelte
zijn aangekondigd".
„Dat het maar mogelijk is dat
mijn land zou denken over agres
sieve plannen jegens Indonesië is
zo'n fantastisch denkbeeld dat ik
niet kan geloven dat een verstan-
dig mens er geloof aan kan hech
ten. Voordat ik van dit onder
werp afstap, zou ik nog graag
willen zeggen dat ik oprecht hoop
dat het dreigement van gewapen
de agressie dat in de Indonesische
verklaring besloten ligt, niet wer
kelijk zo is bedoeld. Als dat het
geval is, kan de Indonesische af
vaardiging ons gerust stellen
door dat van dit spreekgestoelte
af te zeggen.
Ontwapening
De Nederlandse minister sloot zich
aan bij de toespraak van de Britse
premier Macmillan over de ontwape
ning.
Hij stemde ook in met de argumen
ten die de Britse premier beeft aan
gevoerd „om de arglistige verdraaiin
gen in het liclit te stellen die enkele
sprekers hier de wereld willen doen
geloven over Duitsland en de poli
tiek van de westelijke landen jegens
dat land".
Minister Luns zei dat hij zich als
vertegenwoordiger van een land dat
rijf jaar lang heeft gezucht onder de
bezetting van de nazi's bevoegd acht
te verklaren „dat mijn regering de
Duitse bondsrepubliek beschouwt als
een waardevolle deelgenoot in ons
gemeenschappelijk streven naar
vreedzame samenwerking van de
landen.
VERWACHT.
TOENEMEDE WIND.
Aanvankelijk enkele opklaringen
maar later weer meer bewolking met
tijdelijk enige regen. Wind geleide
lijk toenemend van matig tot krach
tig uit zuidelijke richtingen. Over
dag iets minder zacht dan dinsdag.
ZON EN MAAN
l-oktober
Zon op
Maanop
06.48
19.09
onder 18.07
onder 08.19
I