PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
de BILT
Kasavoeboe wil geen Indonesische
troepen in Kongo
ZEELAND en de nota
ruimtelijke ordening
Gevaar van loongolf
dreigt levensgroot
LOEMOEMBA VROEG RUSSISCHE
HULP - BEWIJZEN DOCUMENTEN
Russische ruimtevaarder
is een klein mannetje
Een Russische ruimtedeskundige,
Vladimir Timakof, heeft in een
ouderhoud met het Russische
persbureau „Tass" meegedeeld
dat ook in de Sow,jet-Unie ruim
tevaarders in opleiding zijn.
De man die de Russen hebben uitge
kozen voor de eerste bemande
ruimtereis is een man van klein
postuur, tenger gebouwd. „Dit is
van groot belang omdat in de af
gesloten ruimtecabine elke gram
meetelt", aldus Timakof.
De ruimtevaarder wordt niet alleen
opgeleid maar ook voortdurend
onderzocht, vooral voor wat de
werking van zijn zenuwgestel be
treft en zijn mentale instelling-.
De kandidaat in kwestie is straal
jagerpiloot, en heeft als zodanig
veel ervaring. Dit is van groot be
lang omdat de ruimtevaarder ook
navigatie-instrumenten moet be
dienen.
VERWACHT.
WEINIG VERANDERING
Nu en dan overdrijvende wolkenvel
den, maar op de meeste plaatsen
droog weer. Zwakke tot mange oos
telijke wind. Weinig verandering iu
temperatuur.
ZON EN MAAN
30 september
Zon op 06.38 onder. 18.21
Maan op 16.15 onder 00.54
203e jaargang - no. 229
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur W. Leertouwer.
Adjunct-hoöfdrecL: G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week. 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Donderdag 29 sept. '60
ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per
m m. Minim, p. advertentie 4.—,
lag. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertentie* (max. 8 regels)
25 cent per regel met een minimum
van. 1.25: „Brieven bureau
van dit blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C.. Middelburg.
Bureaus: Vlissingen Walstr. 58-60, tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, Grote Markt 2, tel. 6140 (b'.'g.g. adv. 5213); Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9, tel, 20; Terneuzen, Brouwerijstraat 2; Zierikzee, red. tel. 2425, adm. tel. 2094.
Brieven aam Soekarno en V.N.
Staatssecretaris Roolvink
Katanga
Iu noordelijk Katanga blijft het
onrustig. Twee Europeanen, die
nabij Kabongo achter een escorte
van militairen reden, werden door
inlanders vanuit een hinderlaag
neergeschoten. In het stroomge
bied van de Loealaba-rivier zijn
weer groepen gewapende leden
der Baloeba gesignaleerd die dor
pen in brand steken en links en
rechts plunderen.
Door bet bestuurscollege van „hoge
commissarissen" dat door kolonel
Moboetoe is opgericht, zijn woensdag
Jeanne Guy on zal
voor koninklijke
baby zorgen
Woensdag is een lange Franse bru
nette naar Teheran gevlogen om
de kinderjuffrouw en gouvernante
te worden van een koninklijko
baby.
De 31-jarige Jeanne Guyon is door de
Iraanse ambassade uitgekozen om
voor het kind te zorgen, dat ko
ningin Farah Dibah volgende
maand verwacht.
Terwijl zij aan de wachtende ver
slaggevers en fotografen trachtte
te ontsnappen, die haar op het
vliegveld Orly omringden, zei ma
demoiselle Guyon, „ik ben noch
Brigitte Bardot noch Jeanne
ö'Arc".
Pas twee dagen geleden werd het be
richt 'oekend gemaakt, dat de ge
diplomeerde kindervei'zorgster uit
Vesoul, in Oost-Frankrijk was uit
gekozen om voor het kind van de
sjah te zorgen.
Jeanne vertelde, dat zij lerares was
geweest aan een opleidingsschool
voor verpleegsters. Zij had een
contract voor een jaar getekend,
dat verlengd kon worden
„Ik ben niet zomaar een kinderver
zorgster", verklaarde ze. „Ik heb
eindexamen gedaan en daarna
drie' jaar gestudeerd. Ik zal niet
alleen maar achter een kinderwa
gen lopen óf met de baby sollen.
Ze verwachten meer dan dat van
me: on ik ben blij mét de kans
moet ik zeggen" aldus Jeanne
Guyon.
Mali en Senegal lid
van Verenigde Naties
De Veiligheidsraad heeft woensdag
eenstemmig de verzoeken van Sene
gal en de republiek Mali om het lid
maatschap van de V.N. goedgekeurd.
Het aantal V.N.-leden komt hiermee
op 98.
documenten vrijgegeven, die het be
wijs zouden leveren dat de regerlng-
Loemoemba aan Rusland en commu-
Uit Kongolese bron wordt vernomen, dat president Kasavoeboe
aan Dag Hammerskjöld en aan president Soekarno van Indone
sië het verzoek heeft gericht dat Indonesië geen militairen naar
Kongo zal sturen. Volgens de zegslieden wil Kasavoeboe de In
donesiërs buiten Kongo houden, omdat hij: vreest dat ze Loe
moemba zouden steunen, gelijk ook gedaan zou zijn door de
Ghanese en Guinese militairen in de troepenmacht der Verenig
de Naties. Er is echter al een Indonesisch bataljon infanterie,
bestaande uit 1044 man, per schip op weg naar Kongo. Nadat
kolonel Moboetoe eerdèr had verklaard dat de Ghanese en Gui
nese V.N.-militairen tot 30 september de tijd hebben om zicli uit
Kongo terug te trekken, heeft een afvaardiging van Loemoem-
ba's aanhangers gisteren bij het hoofdkwartier van de strijd
macht der Verenigde Naties- tegen deze verklaring geprotes
teerd.
In Leopoldstad
vrees voor
burgeroorlog
Een detachement Kongolese militai
ren heeft gisterochtend het gouver
nementsgebouw in Leopoldstad om
singeld. Alle ambtenaren en alle le
den van de raad van hoge commis
sarissen werd de toegang tot het
gebouw ontzegd. Nadat de toestand
zo vier uur geduurd had en kolonel
Moboetoe de commandant van het
bewakingsdetachement had uitge
legd dat het hem er alleen om was
te doen onbevoegden uit het gebouw
te weren, werd het „beleg" verlicht.
De sterke bewaking' was ingesteld in
verband met de bomaanslag welke
eergisteren is, gepleegd op bet ge
bouw waar de redactie van het dag
blad „Congo" werkt.
De bomaanslag was de vierde in een-
week. De St.-Pauluskerk en de St.-
Petruskerk en het paleis van de
aartsbisschop, mgr. Calais, waren de
vorige doelen. Er is echter alleen ma
teriële schade aangericht.
nistisch China om directe hulp had I
verzocht in de vorm van wapens en j
vrijwilligers. Voorts gaf het college I
een fotocopie vrij van een lange brief j
die door Kwama Nkroemah, presi
dent van Ghana, zou zijn geschreven
aan zijn broeder" Loemoemba. In
die brief werd in bijzonderheden ver-
teld hoe Loemoemba de strijd om de
macht tégen president Kasavoeboe
kon winnen en hóe. Loemoemba met
de V.N. moest omspringen.
Voorspelling
Deze documenten werden vrijgege
ven op een tijdstip dat Cleophas Ka-
'mitatoe, premier van de regering van
de provincie Leopoldstad, op een
persconferentie voorspelde: dat bin
nen een week een burgeroorlog zou
uitbreken tussen aanhangers van
Loemoemba en die van Kasavoeboe,
Hij verzocht troepen van de Verenig
de Naties om zo nodig de orde in
Leopoldstad te kunnen bewaren.
Een woordvoerder van het college
van hoge commissarissen, Mario Car
doso, onthulde de inhoud van de do
cumenten betreffende het beroep dat
Loemoemba op de mogendheden van
het communistisch blok zou hebben
gedaan, op een persconferentie. Ook
sprak hij de aanklacht uit, dat docu
menten toonden Hoe zekere Afrikaan
se naties kennelijk-een steek naar
Ghana Kongo wensten te kolonise
ren. Cardoso zei de dat hij „de kolo
nisering van zwarten door zwarten"
aan de kaak wenste te stellen.
De staatssecretaris van sociale
zaken, de heer B. Roolvink,
heeft gisteravond in een televi
sie-uitzending' waarin hij sprak
over de loonpolitiek, gewaar
schuwd voor de gevolgen van
zogenaamde tussentijdse loons
verhogingen. Hij zei dat het ge
vaar van een nieuwe loongolf le
vensgroot aanwezig is. Wan
neer deze golf onverhoopt komt,
aldus de heer Roolvink dan zal
men m Nederland een herhaling
krijgen van de periode 1956.
Bij een dergelijk situatie zal naar
zijn mening ook het prijspeil niet
stabiel kunnen blijven. Hij legde er
de nadruk op, dat de centrale doel
stelling van het regeringsbeleid is,
dat de loonsverhogingen ook reële
loonsverhogingen zijn, die niet ge
paard gaan met prijsstijgingen. De
heer Roolvink becijferde voorts, dat
in het afgelopen jaar een welstands-
verbetering van ongeveer negen pro
cent tot stand is gebracht. De pen
sioenen van de ouden van dagen, die
gekoppeld zijn aan de stijgende lo
nen, ondergingen voor de gehuwden
een verbetering van dertien procent
en voor de ongehuwden van zeven
tien procent.
Nadrukkelijk verklaarde de heer
Roolvink, dat van een loonstop
geen sprake is en dat bij aflopen
de C.A.O.'s uiteraard loonsverho
gingen ter sprake zullen komen.
Nog vóór 1 januari a.s. expireren
er 24 arbeidsovereenkomsten.
De regering is echter bevreesd voor
tussentijdse loonsverhogingen door
middel van de zogenaamde open-
breekclausule, aldus de heer Rool
vink. Hij noemde de huidige situatie
op de arbeidsmarkt gelijk aan die
van 1956, toen er 115.000 openstaan
de plaatsen waren. Medio 1960 waven
dit er 108.000. De financiële positie
van nu is, aldus de heer Roolvink,
echter aanzienlijk, beter, dan in 1956.
Minister Van Aartsen heeft de
ze weeld bij de Tweede Ka
mer een nota over dé ruim
telijke ordening ingediend, waar
in zaken aan de orde komen, die
zo mag men het toch wel stel
len tot het levensbelang van
Zeeland behoren. In dit stuk im
mers is de spreiding van de wel
vaart in Nederland in het geding,
van welke spreiding Zeeland in
hoge mate kan profiteren. Niet
alleen ten eigen hate, maar ook
ten dienste van het westen des
lands, waar dé bevolkingsdicht
heid schrikbarende vormen aan
neemt.
Een voor deze provincie belang
rijke nota dus! En daarom heb
ben wij er met enige gretigheid
kennis van genomen. Maar we
moeten erkennen: bij lezing viel
een gevoel van lichte teleurstel
ling niet te onderdrukken, want
vrijwel alles wat in dit stuk staat
was reeds bekend. Aan de ande
re kant evenwel eist de redelijk
heid te vragen: was er wel zo
veel nieuws te verwachten De
beter de teleurstelling op zij zet
ten om de nota te beoordelen op
eigen merites. Wat is dit stuk
Het is een samenvatting van re
geringswege van een reeds be
gonnen beleid niet minder, maar
zeker niet meer
Niettemin blijft dit éne punt
bij lezing opvallend: de no
ta huppelt achter de feiten
aan. Men krijgt zelfs de indruk,
dat bepaalde zaken er min of
meer bijgesleept zijn om ze toch
vooral "maar een" „ruimtelijke
functie" te geven.
Zo wórden de lcanaalwerken van
Terneuzen vermeld als een voor
beeld van ruimtelijk beleid
iedereen weet echter, dat deze
werken alléén worden uitgevoerd
op verlangen en voor een over
groot deel voor rekening van Bel
gië.
Het ruimtelijke beleid aan Ne
derlandse zijde is hier min of
meer toevallig en gaat in feite
pas spelen, wanneer additionele
werken worden uitgevoerd, die
de industrialisatie ter plaatse
gunstig beïnvloeden. Een vermel
ding in deze nota tlians verheft
deze kahaalwerken waarlijk nog
Met het m.s. Keerkring
de vroegere „Van Riemsdijk''
is woensdagochtend een con-
tingent militairen van de Ko
ninklijke Luchtmacht nadr Ne
derlands Nieuw-Gwinea ver
trokken.
De militairen werd uitgelei
de gedaan door de minister
■van defensie, ir. S. H. Visser,
clie hier aan boord gefotogra
feerd is tijdens de inspectie.
Wij hebben thans een gezonde beta
lingsbalans, terwijl ook de stand op
de kapitaalsmarkt gunstig mag wor
den genoemd.
Over dc arbeidstijdverkorting zei de
lieer Roolvink tenslotte, dat wanneer
«loze niet wordt opgevangen door een
toegenomen pvoduktïe, zij ongetwij
feld loonkosten verhogend werkt. De
aanwezige ruimte zal hieraan moeten
oompensorcu.
Man door gasvergiftiging
om het leven gekomen
De 56-jarige alleenwonende heer F.
J. Smits is in zijn woning aan de
Bloemgracht in Amsterdam door gas
vergiftiging om het leven gekomen.
Buren, die de man sinds vier dagen
niet hadden gezien, waarschuwden de
politie, die het stoffelijk overschot in
de keuken aantrof. Vermoedelijk is
het slachtoffer, dat doofstom was,
onwel geworden en gevallen en is in
zijn val de gasslang van de kraan
losgeraakt.
0 De Amerikaanse luchtmacht heeft een
procédé ontwikkeld waardoor op grote
hoogte vliegende straalvliegtuigen niet
langer een van. de grond af zichtbaar
wit spoor 'achterlaten. De hele uitlaat
gassen van de motor die in de koude
lucht condenseren worden vermengd
met eer- zeer fijn stof, waardoor (1e coö-
densdruppéls zo klein.worden dat niet
langer zichtbaar zijn.
Onderzoek naar
bewering Duits
ex-generaal
Het VVeétdultse ministerie van bui
tenlandse zaken heeft woensdag een
onderzoek aangekondigd naar de be
weringen van een voormalig Duits
generaal, Martin Unrein, dat de gas-
ovens ïn het concentratiekamp Da
chau na de oorlog door Duitse gevan
genen werden gebouwd.
Lord Russel van Liverpool heeft Un
rein ervan beschuldigd deze opmer
king tégen hem gemaakt te hebben
toen hij in juli Dachau bezocht. Un
rein is op liet ogenblik als opzichter
in dienst bij het Amerikaanse leger
te Dachau. Het ministerie van bui
tenlandse zaken legde bij zijn aan
kondiging van liet onderzoek de na
druk op het feit, dat de'gasovens in
derdaad gedurende de oorlog door de
Nazi's werden gebouwd.
„Buikzendertje" geconstrueerd
voor bankbedienden
Een Italiaanse ingenieur, dr. Walter Itonchï, heeft een radiozender
tje ter grootte van een lucifersdoosje geconstrueerd, dat een zend-
bereik van slechts enkele tientallen meters heeft en in een speciale
gordel door kassiers en andere bankbedienden kan worden gedragen.
Aan het zendertje zit een contactknop. Als die, door druk van de
buikspieren, gedurende vijf seconden wordt ingedrukt, wordt een
signaaltje uitgezonden dat, via een eldex's opgestelde ontvanger, al
lerlei dingen kan doen.
Men kan er alarmsirenes, automatisch dichtgaande deuren of eën
andere radiozender mee bedienen, waardoor politie, bankpersoneel
of wie dan ook ogenblikkelijk gealarmeerd worden.
De spierriruk tegen het zendertje is voor de gemiddelde waarnemer
onzichtbaar. Niet alleen kassiers, ook het personeel van bankauto's
kan met het zendertje worden geholpen. De toepassingen zijn uit
gebreid en ook militaire toepassingen zijn denkbaar, aldus dr. Ron-
chi.
niet tot een primair en principi
eel voorbeeld van ruimtelijk be
leid der Nederlandse regering
Integendeel, het is een toevals
treffer
Overigens wordt het spreidings-
beleid in de nota uitstekend om
schreven en samengevat. Maai'
ook dót is niet nieuw reeds in
1958 gaf professor Zijlstra
toen nog minister van economi
sche zaken dit beleid bijzonder
kernachtig weer tijdens het Am
sterdamse" congres van Nijver
heid en Handel „Niemand wordt
gehinderd, sommigen worden ge
stimuleerd". De uitwerking van
deze regel voor Zeeland ver
vroegde uitvoering van het Sloe-
pian, regionale industriespreiding
en infrastructurele maatregelen
is eveneens al in bewerking of
til uitvoering.
Door dit alles maakt deze nota de
indruk, alsof de rijksdienst voor
het Natipnale Plan deze dienst
zal men het auteurschap wel moe
ten toedichten het spreidings-
beleld uit diverse maatregelen
van onderscheiden departementen
1 economische zaken, verkeer en
■wa terataat, maatschappelijk
werk) heeft geanalyseerd om
daarna deze analyse in een (keu
rig uitgevoerde) nota op te die
nen.
Dit kan dus de vrijwel enige
functie van de nota vor
men een basis te zijn bij
de discussie over het totaal van
het spreidingsbeleid en over de
gronden, waarop dit rust. Maar
ook in dit opzicht moet men er
niét te veel van verwachten het
accent bij het treffen van diver
se maatregelen ligt niet in de to
taliteit, maar bij de onderschei
den departementen. In feite
wordt het ruimtelijk beleicl in de
Staten-Generaal getoetst bij de
behandeling der begrotingen van
de aan dit beleid deelnemende
ministeries. Daar inderdaad ligt
het accent en daar zal het blij
ven. Immers, bij verkeer en wa
terstaat worden wegenplannen,
bruggen, tunnels en. havens be
keken, bij economische zaken het
(Zie slot pag. 2 kol. 5
Dit is het buitenaansicht van de la
ge. flux reactor van het reactor-cen
trum Nederland te Petten. Deze re
actor is in de nacht van dinsdag op
woensdag om 01.40 uur kritisch ge
worden, hetgeen betekent, dat een
zichzelf onderhoudende reactie van
kernsplijtingen in de reactor op
treedt. Het is voor het eerst, dat een
kernreactor voor wetenschappelijke
doeleinden in ons land in gébruik
toordt genomen.
