mmom
Regering werkt aan tienjarenplan
voor Nederlands Nieuw-Guinea
BINNEN VIER JAAR GEHELE
BINNENLAND ONDER BESTUUR
GROEIEND PERSONEELSTEKORT
BIJ DE GEMEENTEPOLITIE
MOORDZAAK „TIJGER-ANNIE"
VOOR HAAGS GERECHTSHOF
DONDERDAG 22 SEPTEMBER 1960
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
8
(Van onze Haagse redactie)
Een snelle en waar mogelijk versnelde ontwikkeling over de
gehele linie is de kern van het Nieuw-Guinea-beleid, zoals dit tot
uiting komt in de memorie van toelichting op de begroting 1961
van de minister van binnenlandse zaken. Dit beleid stuurt er op
aan de bevolking zo spoedig mogelijk in staat te stellen haar
politieke status zelf te bepalen.
In verband hiermede is de opstelling ter hand genomen van een
tienjarig ontwikkelings- en werkprogramma, onder te verdelen
in twee of drie perioden. Dit plan zal betrekking hebben op een
„weloverwogen, onderling samenhangende, systematische ont
wikkeling op staatkundig bestuurlijk, op economisch alsmede op
sociaal en cultureel terrein, waarbij in liet bijzonder aandacht
zal worden besteed aan een doelbewuste en zoveel mogelijk
actieve inschakeling van de Papoeas in alle geledingen van het
ontwikkelingsproces.
tot inschakeling van. de inwoners in
het bestuur van het land, met kracht
worden doorgevoerd.
De openlegging- van het nog niet on
der bestuur gebrachte gebied zal in
versneld tempo worden aangevat.
Het streven is erop gericht om bin
nen vier jaren, gerekend vanaf 1 ja
nuari 3961, het gehele binnenland
onder daadwerkelijke bestuurscon-
trole te brengen. Naast de bestuurs-
uitbreiding wordt in de reeds langer
onder bestuur staande of recentelijk
onder bestuur gebrachte gebieden
voortgegaan met de intensivering
van bestuurszorg en welvaartsbevor
dering.
Ter dekking van het tekort op
de begroting van Nieuw-Guinea
is de bijdrage van het rijk voor
1961 vastgesteld op f 94,5 mil
joen. Genoemde versnelling van
de ontwikkeling zal een jaar
lijkse stijging in de jaren 1962
tot en met 1964 met zich mee
brengen van tien miljoen. Ver
wacht wordt, dat de bijdrage
van het rijk in 1964 124,5 mil
joen gulden zal bedragen. Na
1964 wordt geen verhoging van
de bijdrage meer verwacht. In
tegendeel: de mogelijkheid be
staat van een geleidelijke verla
ging, mede door de baten, welke
de extra investeringen tot 1964
zullen opleveren.
W elvaartsbevord ering
De staatkundige ontwikkeling van de
bevolking zal, waar mogelijk, wor
den bevorderd. Wanneer het ter zake
ingediende ontwei-p tijdig tot wet
wordt verheven, mag in 1961 de in
stelling van de Nieuw-Guinearaad
worden verwacht, welke de Papoea
de gelegenheid zal bieden ook op
centraal niveau over eigen zaken te
beraadslagen om mede daardoor ver
antwoordelijkheid te dragen voor
het ten aanzien van zijn land te voe
ren beleid en de wijze van uitvoe
ring daarvan, aldus de minister.
Daarnaast zal de democratisering
van het bestuur op lokaal niveau
door de instelling vail dorps-, stads
en streekgemeenschappen als middel
De oprichting van hei Papoe-vrïjwil-
ligcrskorps is bezig haar beslag te
krijgen. Officieren en onderofficie
ren van andere delen van de krijgs
macht zullen de opleiding ter hand
nemen, de commandant is een hoofd
officier van liet korps mariniers. De
opleiding is zodanig ingericht, dat
een zo groot mogelijk aantal jonge
ren daarbij is betrokken, die door hot
korte dienstverband niet behoeven te
vervreemden van eigen dorpssamen
leving. Behalve aan «Ie militaire vor
ming wordt ook bijzondere aandacht
besteed aan civiele opleidingen, opdat
vrijwilligers bij terugkeer iu de bur
germaatschappij daarin een beter be
staan kunnen vinden.
OPLEIDINGSSCHOLEN HALF GEVULD
Het personeelstekort bij de gemeen
tepolitie begint bedenkelijke vormen
aau te nemen, zo blijkt duidelijk uit
de noodkreten, die de minister van
binnenlandse zaken, mr. Toxopeus,
in de memorie van toelichting op
zijn begroting voor 3961 slaakt. Het
aantal vacatures blijft zich in stij
gende lijn bewegen. Doordat do op
leidingsscholen van de gemeentepo
litie slechts voor de helft bezet zijn,
moet bovendien met een* verdere
stijging van de personeelstekorten
in de naaste toekomst worden reke-
ning gehouden. De minister ver
wacht, dat het aantal vacatures, dat
op 1 januari 1959 rond 500 bedroeg
en een jaar later rond 650, op 1
Rectoraatsoverdracht
V.U. te Amsterdam
De woensdagmiddag afgetreden rec-
tor-magnil'icus van de vrije Univer
siteit te Amsterdam, prof. mr. P. J.
Verdam, acht de vraag of de open
bare en bijzondere universiteiten el
kaar naderen, zoals volgens hem in
liet nieuwe wetsontwerp op het we
tenschappelijk onderwijs herhaalde
lijk wordt gesuggereerd, wel belang
wekkend, doch met relevant.
Prof. Verdam zei dit, toen hij in zijn
rede over de lotgevallen der univer
siteit tijdens dc senaatszitting ter
overdracht van het rectoraat aan zijn
opvolger prof. mr. I. A.. Diepenhorst,
sprak over de positie van een bijzon
dere universiteit tussen de andere
universiteiten. Typerend noemde
prof. Verdam de rem, die het genoem
de wetsontwerp zet op nieuwe stu
dierichtingen en dat, terwijl piet-rijks
instellingen in het verleden belangrij
ke initiatieven hebben ontplooid, hun
zwakke krachten ten spijt. Ver lopen
volgens prof. Verdam openbaar en bij
zonder onderwijs uiteen in de rege
lingen van de theologische faculteit.
In de aula van de Nederlandsche Eco
nomische Hogeschool heeft de decaan
van de nevenfacultcit der stichting
klinisch hoger onderwijs, prof. dr. H.
J. Flieringa. in een openbare vergade
ring verslag uitgebracht van de lotge
vallen van de stichting in het afgelo
pen studiejaar. Sprekende over hel
probleem van de tandheelkundige ver
zorging in ons land. gewaagde prof
Flieringa van de commissie, die in
het leven werd geroepen om dit
vraagstuk en dat der opleiding te be
studeren. Deze commissie verzocht om
in het westen des lands en wél in
Rotterdam een vierde opleidings
centrum in te richten. Verder zei prof.
Flieringa, dat Rotterdam bij 'n sprei
ding van het hoger onderwijs volledig
van de kaart was geveegd, met de
opmerking, dat het voor een tandheel
kundige opleiding niet in aanmerking
komt, omdat het geen volledige medi
sche faculteit en geen wis- eri natuur
kundige faculteit heeft.
BOOS. Een begrafenisondernemer in
het Engelse plaatsje Scarborough
helde aan bij de woning van Edward
Morrison, om de voorbereidingen
voor diens begrrafenis met de familie
in orde te maken, zoals hem- telefo
nisch was verzocht.
Een verbaasde en boze Edward Mor
rison deed hem open.
EERSTE. Een van de eerste auto
mobilisten die in Engeland dc zojuist
ingevoerde bonnen voor overtreding
van liet parkeerverbod kreeg, was
politierechter Geoffrey Raphael.
DRAMA TE KATENDRECHT
Verdachte en officier
beiden in beroep
De procureur-generaal bij het ge
rechtshof in Den Haag, mr. J.
Zaai jet*, heeft gistermorgen tegen de
30-jarige Rotterdamse zeeman S. K.
een gevangenisstraf geëist van
twaalf jaar. De zeeman was ten las
te gelegd doodslag subsidiair mis
handeling de dood tengevolge heb
ben op de 28-jarige A. W. van
der S. te Rotterdam, die op Kalen-
dreelit bekend stond als „Tïjger-An-
Wegens do zedenkwetsende aspecten
van de zaak werd de behandeling
voor het hof op last van de procu
reur-generaal met gesloten deuren
behandeld. Voor de rechtbank in Rot
terdam heeft verdachte bekend, doch
hij zei niet de bedoeling te hebben
gehad: de vrouw te doden.
In een hotelkamer kregen zij on
eenheid, die er aldus de lezing
van de verdachte op uitdraaide
dat hij een zich om haar hals be
vindende nylonkous zou hebben
aangehaald." Dit zou hij geduren
de een seconde of 25 gedaan heb
ben om haar angst in tc boeze
men. Toen hij de kous losliet, be
woog zij niet meer of bleek zij
overleden te zijn.
De politie kreeg achterdocht tegen
de zeeman, omdat hij in het gelaat
was gekrabd. Aanvankelijk ontken-
Tengevolge van g rondverschuiinngen
en overstromingen zijn in Noord-
Italië meen- dan veertig mensen om
het leven gekomen.
Foto: Het Cavourplein in Como,
Staat onder wateromdat het Co-
momeer buiten zijn oevers'is getre
den.
de hij echter iets van de dood van de
vrouw te weten. Op 27 april bekende
hij tegenover de politie wat er pre
cies gebeurd was.
Na eeu eis van twaalf jaar gevange
nisstraf en terbeschikkingstelling
van de regering, heeft do rechtbank
de zeeman veroordeeld tot een ge
vangenisstraf van zes jaar en terbe
schikkingstelling, van welk vonnis zo
wel de officier Aan justitie als de ver
dachte in beroep zijn gekomen. Het
hof iu Den Haag- zal 5 oktober von
nis wijzen.
januari 1963. tot rond 3000, dat is
ongeveer 7 '4 procent van de ma
ximum sterkte, zal zijn opgelopen.
In het laatste cijfer is de verhoging
van de maximum sterkte wegens
noodzakelijke uitbreiding begrepen.
In het bijzonder zijn de grote korp
sen onderbezet. Amsterdam staat, in
dit opzicht bovenaan met een tekort
van ongeveer 18 procent.
De heroriëntering op de taak en de
dienstuitoefening van de politie, die
zowel de efficiency van de korpsen
als de aantrekkingskracht van het
politieambt zal moeten verhogen en
aldus zal kunnen leiden tot een her
waardering van dit ambt, zal nog
belangrijke vooruitgang moeten
boeken voordat de huidige impasse,
waarin de wei-ving zich ook in kwa
litatief opzicht bevindt, kan worden
overwonnen, zo meent de minister.
Daarbij zullen ook de gemeenten een
belangrijke rol moeten vervullen.
De minister onderzoekt of het mo
gelijk is de politie-adspiranten op
jongere leeftijd in opleiding te ne
men, waardoor ook de leeftijdsgroe
pen van 18 en 19 jaar in de werving-
zouden kunnen worden betrokken.
In overleg; met het departement
van justitie wordt op het ogen
blik bestudeerd op welke wijze
het programma voor de eerste
opleiding van het lager politie
personeel kan worden aangepast
aan moderne inzichten en meer
afgestemd op de eisen van de
praktijk.
In de 'loop van het volgende jaar
zal 'naar verwacht mag wor
den een aanvang kunnen wor
den gemaakt met een meer sy
stematische opleiding van de amb
tenaren, die belast zijn met re
cherchewerkzaamheden.
Waar koning Boudewijn zijn hart
verloor aan Dona Fabiola
Ilet in Zurich verschijnende blad „Bliek" wist gisteren te melden
dat koning Boudewijn van België zijn hart verloor aan Dona Fabio
la tijdens een vakantie in de Zwitserse Alpen.
„De ingetogen koning Boudewijn ontmoette zijn gelijkgestemde
bruid in Zwitserland", schreef hot blad. Volgens „Bliek" was koning
Boudewijn vast van plan deze gegevens geheim te houden. Maar,
vervolgt het artikel, „het is nu doorgelekt dat de koning z(jn bruid
vond in het exclusieve Zwitserse vakantie-oord Crans-Sur-Sierre".
Het blad schreef niet hoe het aan de indiscrete mededeling gekomen
was. Noch wanneer zij elkaar ontmoetten. Wel dat Dona Fabiola
onder Boudewijns gasten was geweest tijdens een skitocht in Cour-
chevel in Frankrijk in maart van dit jaar. Crans-sur-Sierre is een
geliefkoosd vakantieverblijf van de Belgische koninklijke familie.
Het beroemt, zich op het bezit van de mooiste golflinks van Zwitser
land met achttien holes. En golf is een passie van koning Boudewijn
zowel als van zijn vader ex-koning Leopold.
Vijf jaar geleden zag de heer
H Raymon Hiitwaite nit like-
ston f Engeland), zich om ge-
H zondheidsredenen genoodzaakt
ontslag te nemen als mijnwer- M
leer. De 36-jarige arbeider
werd wegwerkermaar kon
H zijn oudé beroep niet loslaten.
Hij heeft nu een kolenmijn na-
H gebouwd in zijn tuin; de mijn-
gangen zijn groot genoeg voor e§
m een volwassene. Een trans- =j
- portband, kolenwagens, signa-
len en veiMgheidsmtriisting
§j ontbreken niet. Wanneer de
s gehele mijn gereed is, heeft de
heer Huthwaite een kleine hon- p
derd gulden uitgegeven.
Zoals uit de foto blijkt, treedt
H de vijfjarige Lewis in de voet-
sporen van zijn vader.
lllllllllllllllllllllllllllllllllM
Moboetoe vraagt
vertrek Ghanese-
Guinese troepen
De door de Kongolese „sterke man"
kolonel Moboetoe opgerichte raad
van commissarissen ging gisteren
daadwerkelijk over tot het overne
men van het bestuur. Geëscorteerd
door soldaten namen de leden van
de raad de ministeries stuk voor
stuk over.
Inmiddels is de bewaking door Gha-
nese soldaten van de ambtswoning
van de afgezette premier, Patrice
Loemoemba, gedeeltelijk overgeno
men door Soedanese soldaten. Mo
boetoe had gistermorgen gezegd dat
een Ghanese officier de arrestatie
van Loemoemba had verhinderd en
dat hij bij de V.N. hierover had ge
protesteerd.
Mopoetoe heeft woensdagavond
meegedeeld, dat hij de V.N. heeft
verzocht de Ghanese en Guincse de
tachementen van de V.N.-strijdmaeht
uit Kongo terug te trekken.
Dit verzoek was gedaan na de ont
dekking van een dossier met docu
menten, waarin sprake was van
„communisten, Guineeërs en presi
dent Kwame Nkroemah van Ghana".
Dit dossier zou zijn gevonden in de
aktetas van Loemoemba, toen deze
kortgeleden werd aangehouden en
enige tijd werd vastgehouden. Vol
gens doorgaans betrouwbare Afri
kaanse kringen in Leopoldstad heeft
kolonel Moboetoe dinsdag aan ver
scheidene Afrikaanse ambassadeurs
bewijzen overgelegd van een com
plot om. Loemoemba aan de macht
te brengen.
Moboetoe deelde woensdagavond, ook
mee, dat hij de uitwijzing heeft ge
last van Serge Michel de perschef
van Loemoemba, en van mevrouw
Blouin, die een. invloedrijk adviseur
van Loemoemba zou zijn.
Hammarskjöld
protesteert hij
T sjombe
De secretaris-generaal van de Ver
enigde Naties, Dag Hammarskjöld,
heeft bij de leider van Katanga,
Tsjombe, krachtig geprotesteerd te
gen de acties die Katangese gendar
mes in Loeeua en omliggende stre
ken tegen Baloeba's hebben onder
nomen. De Katangese gendarmes
„hebben het vuur geopend op de
burgerbevolking, een ware mensen
jacht ingezet en talrijke Baloeba's
gedood".
Dit optreden is onvergeeflijk en
vormt „een ontoelaatbare schending i
van de rechten van de mens en de I
beginselen waarop de Verenigde Na-
ties zijn gegrondvest".
De strijdkrachten van de Verenigde
Naties zullen in de toekomst optre-
den tegen dergelijke acties, die even-
tueel in de Verenigde Naties ter
sprake zullen worden gebracht, aldus
Hammarskjöld.
Een woordvoerder van het minïste- i
rie van binnenlandse zaken van Ka-
tanga ontkende dat in Loeela gru
welen zijn begaan. I
Handelsdelegatie eind
september naar Hongarije
Op 26 september vertrekt een dele-1
gatie van 21 vertegenwoordigers van j
de Nederlandse handel en industrie j
naar Hongarije voor een oriëntatie
reis van 10 dagen, aldus wordt van
de Hongaarse legatie in Den Haag
vernomen.
De delegatie zal staan onder leiding
van de heer A. J. Zikel (economisch
drs.), algemeen secretaris van het
verbond van de Nederlandse groot
handel.
Deze reis geldt ook als een tegenbe
zoek voor de reis die een Hongaarse
delegatie in juni naar ons land heeft
gemaakt.
Het Wereldgebeuren
Versnelde ontwikkeling kern van beleid
Vijfjarig schipperszoontje
in België verdronken
In het kanaal Gent-Brugge onder de
gemeente Zomergen in België is gis
termiddag- de vijfjarige Adri van
Dam, een zoontje van de schipper van
de Nederlandse lichter „Sympathie",
door verdrinking om het leven geko
men.
Menselijkheid
Frederick Boland staat bekend a's
een Ier mot zekere „nationale
eigenschappen" hij wordt vlij
tig, gemoedelijk en zeer standvastig
genoemd. Die vlijt en die standvas
tigheid zullen hem van pas komen
nu hij - - met tegenzin van de com
munistische afgevaardigden die de
voorkeur gaven aan de Tsjech Jin
Nosek -- tot voorzitter van de dins
dag begonnen Vijftiende Algemene
Vergadering der Verenigde Naties
Is gekozen. Men verwacht dat het op
deze vergadering, waar behalve de
Russische premier Nikita S. Kroesj-
tsjew nog vijftien andere regerings
leiders present zijn, alsmede niet.
minder dan veertig ministers van
buitenlandse zaken, bij herhaling
warm zal toegaan. Van de voorzitter
wordt onder die omstandigheden een
standvastige en koele leiding geeist.
Van de mede-afgevaardigden wenst
hij ongetwijfeld dat zij eveneens wat
gemoedelijkheid zullen tonen. Wat
droogjes heeft hij gisteren opge
merkt te menen, dat de pas begon
nen zitting van de algemene vergade
ring „één van de opmerkelijkste zal
worden die de Verenigde Naties waar
schijnlijk ooit zullen meemaken".
Dat hij zich die „opmerkelijkheid"
niet alleen in positieve zin voorstelt,
bleek wel toen hij het blijkbaar niet
overbodig achtte om in zijn openings
woord een beroep op cle gedelegeer
den te doen. deze zitting de geschie
denis te doen ingaan als „de assem
blee van de menselijkheid".
Een minder rustig heer heeft in
tussen zijn popelen om tot de
aanval over te gaan, al laten
blijken door zijn kostuum: hij is
in battledress ten V.N.-tonele ver
schenen en in zijn battledress werd
hij. voordat de vergadering officieel
begon, omhelsd door Kroesjtsjew.
Cuba's premier, Fidel Castro, die
zich deze rebels-soldateske rol heeft
aangemeten, heeft intussen op een
voor de veiligheidsdiensten bijzon-
dei-' hachelijke manier geantwoord
op de moeilijkheden, die hij_ door
zijn onpopulariteit bij de Noord
amerikanen ondervond bij de huis
vesting. De heer Spatz. eigenaar van
hotel Shelburne dat hem door be
middeling van het Amerikaanse mi
nisterie van buitenlandse zaken was
toegewezen, verdacht hij ervan, te
hoge rekeningen te schrijven en op
die manier de financiële positie van
zijn land in gevaar te brengen. Van
daar dat hij van de maaltijd opstond,
met veel grandezza zijn baard af
wies en. luidkeels verklaarde dat hij
desnoods in het Central Park zou
slapen als hij geen fatsoenlijk on
derdak zou vinden. Op hoge benen
begaf hij zich naar het bureau van
de secretaris-generaal om zijn beklag
te doen. En vervolgens toog hij naaf
de negerwijk Harlem, waar hij zijn
intrek nam in hotel Theresa.
Kroesjtsjew, die evenals hij niet bui
ten het schiereiland Manhattan mag
komen, - - zocht hem daar op en
wist zijn naam ondanks de koel
heid waarmee Amerika hem ont
vangt na alles wat rond de „top" is
gebeurd op die manier in grote
krantékoppen te krijgen.
Zowel dat bliksembezoek als de
de demonstratief-hartelijke
begroeting ter zitting, symbo
liseert het Russisch voornemen, de
Latijns- Amerikaanse landen voor
zich in te palmen. In de augustusver-
gadering van de Organisatie van
Amerikaanse staten te San José.
waar in verband met de kwestie-
Cuba werd besloten tot veroorde
ling van elke Chinees-Sowjetrussï-
sche poging de politieke economische
of sociale omstandigheden in Ameri
kaanse landen uit te buiten, was in
feite Rusland reeds (vermomd) ver
tegenwoordigd door de diploma
ten van het regime-Castro, Ongetwij
feld zal Castro, gesteund door
Kroesjtsjew. pogen om wat door de
Verenigde Staten als Amerikaanse
familie-twisterij wordt gezien, toch
voor het forum der volkerenorgani
satie tc brengen. De Verenigde Sta
ten, die zich mogen verheugen over
het verlies van de Sowjet-Unie in het
Kongo-debat waarmee het vorige
zittingsjaar werd afgesloten, zullen
overigens bij de behandeling van die
kwestie prat kunnen gaan op hun
„liberale" houding ten opzichte van
het vijandige Castro-regime in een
land, waar zij tot voor kort (wed
dend op het verkeerde paard) zelf
indirect de lakens uitdeelden.
Waar zulke „menselijke" aspecten
naar voren komen, zullen zij de zon
der democratische vrijheden regeren
de en (in Europa) „koloniserende"
Sowjet-Unie in de verdediging kun
nen dringen
l-'IDEL CASTRO
...in battledress...