ZELANDICA
Maar liefde won
PILOOT STORM ontvoerd in de stratosfeer
Uit de
wondere
wereld
van de
techniek
Glanzend, gezond en goedzittend haar
met
haarcrème
BONN ACHT PLAN-BERLIJN VAN
„THE GUARDIAN" GEBREKKIG
10
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
MAANDAG 19 SEPTEMBER 1960
HET DOK BESTAAT UIT
EEN RECHTHOEKIGE
STALEN DOOS (PONTON)
MET AAN TWEE ZIJDEN
EEN OPSTAANDE HOLLE
WAND....
|h|jskroon),
I machine ka mers kN
[zijwand
(pompleidingenl
(ballasttanks i
DOOR HET INLATEN VAN
WATER WORDT HET DOK
ZWAARDER EN ZINKT DIE
PER. DOOR HET LEEG TE
POMPEN WORDT HET LICH
TER EN RIJST OP UIT HET
WATER.
MET EEN DRIJVEND DOK
KAN MEN SCHEPEN DROOG-
ZETTEN EN REPAREREN
DOOR ZE UIT HET WATER
|T£ TILLEN.
|kielblokken{ .Ikimsledel."
KIELBLOKKEN ZIJN SCHUIN
AFGEKANTE BLOKKEN, D'E
ZO OPGESTAPELD WORDEN
DAT DE KIEL. VAN HET
[SCHIP ER OP RUST
40
..Dat behoef je" me niet te vertellen",
sprak ze kalm. „ik heb al lang be
grepen, waarom je met mij ge
trouwd bent".
Toen ging ze de kamer uit, terwijl de
drie anderen zwijgend achterbleven;
Christopher omdat hij woedend op
haar was nu ze hem zo'n mal figuur
had laten slaan en nog meer op zich
zelf wegens zijn onhandigheid, die
haar daartoe gelegenheid had gebo
den. Stella van haar kant was inder
daad uit het veld geslagen door de
gevatheid van „dat kind" en Fred
wist helemaal niet meer hoe hij 't
had. al scheen hij zich vagelijk be
wust van zekere, niet te definiëren
onderstromingen.
Plotseling verzocht Christopher kort
af Bannister te bellen, die onmiddel
lijk binnenkwam en hem naar zijn
eigen kamer terugbracht.
Toen de deur achter hem gesloten
was, haalde Stella de schouders op,
maar Fred gaf lucht aan zijn ver
bazing.
Margaret Malcolm
„Wat heeft dit allemaal te beteke
nen?" vroeg hij. „Kon jij het be
grijpen?"
„Wat begrijpen?" vroeg ze ontwij
kend.
„Die woorden van Karen over de re
den waarom Kit met haar getrouwd
was. 't Klonk bijna alsof... nu ja, als
of hij niet van haar hield en zij dit
wist".
„Vond je?" vroeg Stella, die trachtte
niet sarcastisch te schijnen. „Of acht
jij dat waarschijnlijk?"
„Neen, ik zie Karen niet aan voor
een meisje, dat anders dan uit liefde
zou trouwen", zei Fred beslist. „In
tussen scheen ze erg overstuur".
„Waarschijnlijk vindt ze Kit af en
toe heel moeilijk", hernam Stella
achteloos. „Per slot van rekening zijn
invaliden dikwijls zelfzuchtig. vo<?r-
al een man als Kit, die altijd zijn
eigen inzichten heeft gevolgd".
„Ja, dat zal wel zo zijn", gaf Fred
toe, ofschoon blijkbaar niet ten volle
overtuigd. Hij dacht een ogenblik
met gefronst voorhoofd na en wierp
toén ongeduldig zijn sigaret in het
vuur. „O, ik héb het land aan zulke
onaangenaamheden", barstte hij uit.
„Als ik nu maar verstandig genoeg
was om te weten wat ik doen kon.
maar dat weet ik juist niet", besloot
hij zuchtend, zodat Stella hem
nieuwsgierig aanzag.
„Zou je 1"
perde ze.
-----„.inara
„Zou je lievpr naar huis willen?" op-
„Ja, dat zou ik", gaf hij haastig toe.
„Ik zou je graag alles laten zien. Ik
weet heel goed. dat het bij mij niet
zo mooi is als op Claverings. maar
het ziet er toch niet slecht uit... en
met jou samen zal 't er heerlijk zijn".
„Waarom zeg je Kit dan niet, dat
wc weg moeten vroeg ze. hem
aandachtig gadeslaande. „Per slot
van rekening kan hij niet verwach
ten. dat we altijd zijn belangen voor
de onze laten gaan".
Fred nam haar hand en bracht die
zacht aan zijn lippen.
„Er is niets, dat ik liever zou doen",
verzekerde hij. „maar ik kan 't niet
over me verkrijgen, het die arme
jongen te zeggen. O, ik geef toe. dat
hij soms moeilijk en vreemd is, maar
hij en ik zijn altijd nog wat meer
dan enkel neven geweest. We waren
echte vrienden en ik wil nog een
poosje bij hem blijven. Begrijp je
dat
„Natuurlijk", antwoordde ze liefjes.
Och, het was heus al te dwaas Fred
hat! op het punt gestaan, genoeg
van zijn verblijf op Claverings te
krijgen, maar oen kleine toespeling
harerzijds, dan naar hun eigen huis
te vertrekken, had hem van mening
doen veranderen. Heus. liet was ei
genlijk al te simpel, zoals ze hem
om haar pink kon winden... zonder
dat hij er ooit erg in kreeg
Karen drukte haar verhitte gezicht
tegen de koele ruit van het venster
in haar slaapkamer, 't Was een hel
dere, koude sterrennacht en ook in
haar hart leek het winter.
Ze besefte het slechts al te goed
Christopher's uitval had een diepere
oorzaak dan de door hem genoemde.
Ondanks zijn bittere opmerking je
gens dr. Stalham wist ze, dat er
nieuwe hoop op herstel bij hem was
gewekt. Dit bleek ook uit zijn be
reidwilligheid. zich aan een massa-
gekuur te onderwerpen. Aanvanke
lijk had zijn herleefd vertrouwen in
dè toekomst alle andere gevoelens
overheerst, maar nu hij aan de idee
gewoon was geraakt, moest hij over
de consequenties van een eventueel
herstel zijn gaan nadenken. Toen hij
meende nog slechts enkele maanden
te zullen leven, was hij zonder enig
bezwaar met een hem op dat ogen
blik totaal onbekend meisje ge
trouwd. toch thans liep hij de kans,
tot in lengte van dagen met een door
hem niet gewenste vrouw opgescheept
te zitten.
Des te ongewenstcr, dacht Karen be
droefd, omdat haar tegenwoordig
heid hem bij voortduring herinnerde
aan wat hij zelf naar alle waarschijn
lijkheid was gaan haten. Immers, het
leed geen twijfel, dat hij of Stella
vergiffenis had geschonken of tot
de conclusie was gekomen, dat er
niets te vergeven viel. Stella was dan
ook heel slim geweest. Voor zover
Karen wist had ze nooit ook maar
gezinspeeld op de verhouding bij
na gelijkstaande met een verloving
die er zeker tussen haar, Stella,
en Christopher had bestaan. Ze had
ook nimmer geprobeerd, haar jjedrag
te verdedigen... de beste manier om
iemand te overtuigen, dat verdedi
ging onnodig was.
Intussen was Stella geen vrouw, die
spoedig haar aanspraken op iets, dat
ze als haar eigendom beschouwde,
zou laten varen. Karen geloofde geen
ogenblik, dat Stella Christopher wer
kelijk liefhad of nu meer aan vroe
ger bereid, de last van een invalide
echtgenoot op zich te nemen. Toch
zou ze, al was 't slechts ter wille
van haar eigenliefde, Christopher
hardnekkig blijven kwellen door hem
voortdurend te doen blijken, hoeveel
hij in haar verloren had. Onwille
keurig huiverde Karen van de hate
lijkheid der gedachte en 't kwam
nimmer bij haar op, dat Stella's
koele berekening nog verder zou
kunnen gaan. In zekere zin deed het
er trouwens minder toe wat Stella
dacht of gevoelde. Voor Karen had
den immers alleen Christopher's ge
dachten en gevoelens betekenis.
Als Christopher beter werd, zou hij
geen behoefte hebben aan een vrouw
die hij niet liefhad en zou voor haar.
Karen, het leven ondraaglijk worden.
Maar wellicht zou hij toch niet her
stellen en dan zou Stella alle be
langstelling in hem verliezen, zodat
hij zich, als tevoren, weer om hulp
en troost tot haar, Karen, zou wen
den. Ja, dat stond als een paal boven
water en was het enige dat er in
derdaad iets toe deed. Het. kwam er
niet op aan, hoeveel verdriet hij haar
berokkende en hoever Stella zou
gaan met de hatelijke speldeprikjes,
waarin ze zo bedreven was. Zij, Ka
ren, zou dat alles verdragen tot ze
zeker wisten wat er zou gebeuren.
En zelfs als Christopher herstelde,
bestond er voor hen beiden nog een
kans, hun samenleving op te bou
wen. zij 't niet op de grondslag
van alles-verterende, allesbeheersende
liefde. Ja, dat was mogelijk, wanneer
hij, ondanks alles. Stella toch niet
bleek lief te hebben...
Eensklaps, schier zonder overgang,
namen Karen's toekomstdromen een
einde en eiste in plaats daarvan het
verleden het zeer recente verier
den haar gedachten ten volle op.
Ze herinnerde zich, hoe ze diezelfde
avond Christopher had gevraagd, te
denken aan dr. Stalham's waarschu
wing en hoe Christopher in antwoord
op haar verzoek een ongeduldig ge
baar met de hand had gemaakt.
Met welke hand Zijn rechter of de
andere, die hij sinds het ongeluk niet
had kunnen gebruiken Karen druk
te haar vingers tegen de slapen, ter
wijl ze zich trachtte te herinneren,
waar zij en Christopher zich ten op
zichte van elkaar hadden bevonden.
(Wordt vervolgd)
ZOWEL DE PONTON ALS DE OPSTAANDE
WANDEN ZIJN ONDERVERDEELD IN COM
PARTIMENTEN. DE ONDERSTE KUNNEN
WORDEN GEVULD MET WATER EN DOEN
DIENST ALS BALL AST-TANKS. IN DE MA
CHINEKAMERS DAARBOVEN ZIJN POMPEN
WAARMEE HET WATER IN-EN UITGEPOMPT
WORDT EN BEVINDEN ZICH KRANEN WAAR
MEE. DE WATERSTAND IN ELK COMPARTI
MENT AFZONDERLIJK GEREGELD KAN
WORDEN, VOOR DE STABILITEIT VAN HET
DOK. OP DE ZIJWAND BEVINDEN ZICH
HIJSKRANEN EN VERDERE'UITRUSTING ZO
ALS AANSLUITINGEN VOOR ELEKTRISCHE
STROOM EN PERSLUCHT VOOR KLINK
HAMERS.
I i e hebben al meer geschreven over de beyin-
jaren van de Oostindische Compagnie, een
bewogen tijdeen tijd waarin durf, onder
nemingsgeest, maar oolc eigenbelang en rivali
teit een grote rol speelden. Het aandeel der Zeeu
wen in de vaart op en de handel met Indië is
toen vrij belangrijk geweest.
Jn het pas verschenen 104e deel van de Rijks Geschiedkundige
Publicatiën heeft prof. Coolhaas de „Generale Missiven van
Gouverneurs-Generaal en Raden aan Heren XVII der Verenig
de Oostindische Compagnie" bewerkt over de periode 16101638.
Wij vonden hierin de figuur van Wouter ten Haeff die in juli 1629
uit het vaderland als opperkoopman aankwam en daarna een tocht
naar Perzië maakte. In 1630 was hij lid van de Raad van Justitie
te Batavia. Van november 1630 tot 1633 diende hij als opperkoop
man op Ternate, vanwaar hij zonder rang en gage naar het vader
land werd gezonden, geschorst omdat hij particuliere handel be
dreef. Deze schorsing zal bij hem kwaad bloed hebben gezet, want
later stond hij in contact met de Deense Oostindische Compagnie,
maar het lukte hem niet om in haar dienst te worden uitgezonden.
Hij overleed 27 september 1640 in de leeftijd van 36 jaar en werd
in het familiegraf in de Koorkerk te Middelburg begraven. De ge
gevens zijn te schaars om zich een beeld over 's mans karakter te
vormen. Toch zeggen zij wel Iets. Te Malaio op Ternate, waar hij
diende onder Gijsbert van Lodesteyn, gouverneur der Molukken
(16291633), liet de verhouding tussen opperkoopman en gouver
neur al spoedig te wensen over. Ten Haeff was van mening dat hij
hetzelfde tractement en dezelfde rang verdiende, omdat hij een bur
gemeesters- en bewindhebberszoon van Middelburg was. Hij vond
dat hij te weinig erkend werd, aangezien de gouverneur alle zaken
tot zich trok „en de alhoewel men seght, dat sigh Tenhaeff wat on-
hebbelijck (ge)droech, soo en dorste Lodensteyn geen autoriteyt
over hem gebruyeken".
bitter weinig weten wij ervan. Hoe zijn bij
voorbeeld de maankraters ontstaan, waarvan
er op de naar ons toegekeerde zijde reeds meer
dan 50.000 zijn waargenomen? Op dezelfde
wijze als onze aardvulkanen En wat te zeg
gen van die prachtige, straalvormige forma
ties der ringbergen Hoe ontstonden de maan-
zeeën?
Was er ooit water, ooit lucht op de maan?
De vader van Wouter was Adriaen Hendricxz ten Haeff, de eers
te Zeeuw die schepen uitreedde naar Indië langs de Kaap. Zijn
schepen voeren 19 maart 1598 uit, zijn concurrent De Mouche-
ron daarmee een neuslengte verslaande, aldus linger. Adriaen ten
Haeff was niet alleen een koopman, die vele zaken verhandelde,
maar maakte ook deel uit van het stadsbestuur van Middelburg en
van het bestuur van Walcheren en Zeeuwse admiraliteit. Als burge
meester van Middelburg overleed hij in 1608, tien minderjarige kin
deren nalatend uit zijn huwelijk met Christina Jolijt. In de Kamer
Zeeland van de Oostindische Compagnie nam hij in 1602 voor
18.000 gulden deel. Het was geen wonder, aldus Nagtglas, dat onze
koopman spoedig bewindhebber werd in deze Kamer, een man, die
„verdient in gedachtenis te blijven als een der wakkerste en werk
zaamste kooplieden en scheepsreeders uit de laatste twintig jaren
der zestiende eeuw, het schitterendste tijdperk van Middelburgs
bloei als handelsstad". Zijn grote tegenspeler was Balthazar de
Moucheron „die als een meteoor aan de Zeeuwse en Nederlandse
handelshemel aan het einde der XVIe eeuw heeft geschitterd" (Un-
ger). Het waren grote tegenstellingen: de meer bedachtzame doch
succesrijker Ten Haeff en de briljante en visionaire De Moucheron,
die in 1603 spoorloos uit Veere verdween, „aan eigen grootheid te
gronde gegaan".
Dacht Wouter ten Haeff in Indië nog te kunnen steunen op de grote
macht en invloed die zijn vader te Middelburg eens bezeten had?
De familie Ten Haeff bezat in Middelburg nog invloed, een broer
van Wouter, Gelein, die 9 december 1631 stierf, was burgemeester.
VVW*A**»V\A*VVVWSAAA/VVVW>AA/VVWSA/VWVVVVVVWWV
HOOG EN LAAG WATER
-f- nap nap nap
20 september uur meter uur meter uur meter
Vlissingcn 1.38 2.11 13.43 2.01 7.53 1.74
Temeuzen 2.01 2.26 14.09 2.15 8.21 3.91
Hansweert 2.42 2.43 14.47 2.28 8.56 2.04
Zierikzee 3.16 1.60 15.13 1.36 8.39 1.34
Wemeldinge 3.23 1.90 15.37 1.68 8.57 1.55
nap
uur meter
20.20 2.07
20.48 2.24
21.21 2.37
20.53 1.64
21.19 1.88
Haagse gebouw voor
K. en W. in nood
Op een vrijdag belegde persconferen
tie heeft dc president-commissaris van
do naamloze vennootschap „Gebouw
voor Kunsten en Wetenschapen" te
Den Haag, mr. C. It. C. Wijckerheld
Bisdom, een ernstige waarschuwing
laten horen in verband met de toe
komst van dit theater.
„Wanneer de gemeente Den Haag ons
niet helpt" zo zei hij, „kan er een
ogenblik komen, waarin verdere ex-
filoitatie van het gebouw niet moge-
ijk meer zal zijn of redelijker wijze
niet meer verantwoord moeten worden
geacht". De naamloze vennootschap
„Gebouw voor Kunsten en Wetenschap
pen te Den Haag werd eind vorige
eeuw dpgerieht en in 1874 verrees aan
de Zwarteweg in Den Haag het thea
ter dat de naam „Gebouw voar Kun
sten en Wetenschappen" draagt.
Advertentie
Pokken in Kongo
De wereldgezondheidsorganisatie in
Genève heeft van haar bureau in
Brazzaville berichten ontvangen over
de aanwezigheid van kleine pokken-
baarden in geheel Kongo.
De routinebehandeling van melaatsen
wordt door Kongolees personeel
voortgezet maar in sommige gebieden
verlaten, melaatsen de inrichtingen
en keren wegens voedselgebrek naar
hun dorpen terug. De wereldgezond
heidsorganisatie heeft verder berich
ten ontvangen over toeneming van
het aantal gevallen van malaria.
In Passau en omgeving heerst momen
teel een kinderverlammingsepidemie.
Meer dan honderd personen worden in
het ziekenhuis van Passau verpleegd en
twee zijn reeds overleden. In deze streek
hebben slechts weinigen zich laten vacci
neren. In geheel West-Düitsland is het
aantal polio-gevallen, gedurende de eer
ste zeven maanden van dit jaar ten op
zichte van de overeenkomstige periode
van vorig jaar toegenomen. Dit jaar be
droeg 't aantal ziektegevallen 844 (waar
van 66 dodelijke) tegen 1959 534 (waar
van 33 dodelijke).
GEB1EDSRUIL TUSSEN O.- EN W.-DUITSLAND
Westen zou nieuw
Berlijn moeten betalen
De bondsregering te Bonn beschouwt
een door de „Guardian" gepubliceerd
plan voor oplossing van de Berlïjnse
kwestie door gcbiedsrull tussen
Oost- en West-Dintsland als in
politiek opzicht gebrekkig en on
praktisch. aldus is in een communi
qué van de Westduitse ambassade te
Londen verklaard.
Een woordvoerder van het foreign
office zei in antwoord op vragen
naar aanleiding van de publikatio
van de „Guardian" dat dit plan in
geen enkel opzicht de welbekende op
vattingen van de Britse regering be
treffende Berlijn weerspiegelt. Het
foreign oftice was niet van plan de
gedane suggesties te bestuderen.
Het voorstel voor een „overplanting"
1586. Piloot Storm had wel
vaker met mensen van het
slag Kowalski te doen ge
had en hij wist dan ook
precies hoe hij hem diende
aan te pakken. Hoewel
op zijn gezicht niets te le
zen stond, kookte hij inwen
dig echter van woede. De
arrogantie van die kerel
was hard op weg de stem
ming aan boord te beder
ven en harmonieuze sa
menwerking was op 'n ex
peditie als deze een eerste
vereiste. Inmiddels waren
zij zover gevorderd, dat de
maan als een grote be
schimmelde kaas voor hen uit stond. Over en
kele uren reeds zou de aantrekkingskracht
van de grote satelliet zich doen gevoelen aan
boord van de Terra I. Met groeiende aandacht
bestudeerden de heelalreizigers het schouw
spel; behalve piloot Storm had nog geen enke
le aardling ooit zoiets kunnen waarnemen. „Is
het niet net een enorme sintel?" mijmerde Du
bois. „Onze naaste buur in de ruimte en hoe
Vroeger waarschijnlijk wel, de geringe zwaar
tekracht is echter niet in staat geweest een
atmosfeer vast te houden". Dubois zuchtte
diep. „Ja, dat steenoude maangezicht met
zijn ontelbare rimpels, vlekken en groeven be
zit nog velerlei raadsels voor ons. Maar mis
schien kunnen wij er spoedig enkele oplos
sen!"
van West-Berlijn naar het grondge
bied van do bondsrepubliek is vervat
in een artikel van Leonard Beaton,
correspondent van de „Guardian"
voor defensiekwesties, in het num
mer van 16 september. Beaton gaat
ervan uit dat Kroestsjew nog steeds
op een westelijk tegenvoorstel wacht
en stelt voor het gebied van West-
Berlijn in te ruilen voor een stuk aan
de bondsrepubliek grenzend Oost
duits grondgebied met een ongeveer
gelijk aantal bewoners en de bouw
van een „Nieuw Berlijn" op West
duitse grond als „een moderne hoofd
stad" van de bondsrepubliek en mis
schien ook van de Europese gemeen
schappen. Alle westelijke mogendhe
den zouden de bouw van het nieuwe
Berlijn moeten financieren.
Nieuw begin
De huidige bevolking van Wcst-Bcr-
lijn zou met huur bezittingen onbe
lemmerd
West-Duitsland moe
ten kunnen verhuizen. Do bewoners
van het in ruil te ontvangen stuk
Oostduits gebied zouden desgewenst
daar moeten kunnen blijven wonen.
Op de uitvoering van het plan zou
vanwege de V.N. toezicht gehouden
kunnen worden.
In het kader van de betreffende over
eenkomst zou het recht van alle
Duitsers cikend moeten worden om
zich vrijelijk in beide delen van
Duitsland ie bewegen en te wonen
waar zij wensen.
Beaton meent dat een nieuw Berlijn,
als blijk van westelijk kunnen, een
beter effect zou hebben dan het hui
dige in de schaduw van de onzeker
heid verkerende West-Berlijn en dat
bij de voorgestelde regeling de com
munisten anderzijds de mogelijkheid
zouden krijgen in Oost-Duitsland een
„Nieuw begin" te maken.
0 Op 25 km ten noorden van Meknes is
een autobus met Marokkanen omgeslagen
en In brand gevlogen. Meer dan veertig
mensen kwamen in de vlammen om cn
zeven liepen brandwonden op. De bus
vervoerde pelgrims van Meknes naar
Moulay Idriss waar een godsdienstig feest
wordt gevierd.
0 Veertig km ten oosten 'van Athene zijn
een bus en een vrachtauto met elkaar in
botsing gekomen. Negen mensen vonden
de dood en vijftien werden gewond.
DE VERSCHILLENDE
HANDELINGEN BIJ
HET DOKKEN ZIJN:
1°. WATER INLATEN,
DOK- ZINKT.
2'. SCHIP INVAREN
EN VASTLEGGEN.
3°. LEEGPOMPEN TOT
DE KIEL VAN HET
SCHIP OP DE
BLOKKEN RUST,
SCHIP SCHOREN.
4". LEEGPOMPEN. DOK
HEFT SCHIP' BOVEN
WATER
OVERAL TER WERELD WORDT HET
DOK GEBRUIKT VOOR REPARATIES!
EN ONDERHOUD VAN SCHEPEN.
DOOR ZIJN VERPLAATSBAARHEID
IS HET DRIJVEND DOK IN HET
BIJZONDER GESCHIKT VOOR DIE
PLAATSEN, WAAR MEN NIET OVER
[DOKKEN BESCHIKT OF DE KUST
ZICH NIET LEENT TOT HET GRA-1
VEN VAN VASTE DOKKEN.