Walter Ulbricht voorzitter van Oostduitse presidentiële raad KLANKBORD „Lokaliseren van conflicten voornaamste taak der Verenigde Naties" KERKELIJKE INSTELLINGEN WENSEN GEEN „TOTO-STEUN" DINSDAG 13 SEPTEMBER 1960 PROVIN Cl ALE ZEEUWSE COUR/ NT 3 Na overlijden van Pieck Westen benadert Moskou over Berlijn ]>e communistische leider in Oost-Duitsland, Walter Ul bricht, heeft thans twee van de drie hoogste functies in zijn land aan zich getrokken. Deze stap belooft toenemende druk tegen West-Berlijn. Ulbricht, een van de luidste stemmen in het koor dat om vertrek van de geallieerden uit West-Berlijn roept, is eenstemmig door het Oostduitse parlement benoemd tot voorzitter van een commissie van 24 man, welke het kort geleden overleden staatshoofd Wilhelm Pieck zal vervangen. Voorts blijft Ulbricht partij-secretaris. Pre mier Otto Grotewohl, wordt plaats vervangend voorzitter van het nieuwe comité, hoewel in brede kring veron dersteld was dat hij de functie van Pieck zou overnemen. Het verrassende politieke nieuws kwam op een dag van kalmte in het „touwtrekken" om Berlijn. Het grensverkeer ondervond geen onge wone belemmering. De westerse ge allieerden van hun kant, wezen van ongeveer 40 Oostduitsers die West- europese landen wensten te bezoeken, de aanvraag van een visum af. Kleine crisis? Slot van pag. 1) toto plotseling tot inkeer is geko men. Het bleek namelijk, dat de „toto" in haar beperkte vorm levenskrachtig was en dat ze een heel aantrekkelijk ..melkkoetje" bleef voor de sportwe reld. Men had dus veel te hard ge schreeuwd en geprotesteerd! Vorige week klonk uit voetbalkringen het verstandige geluid, dat de sportorga nisaties in de eerste plaats aan de sport moesten denken en pas in de tweede plaats aan zulke zaken als een toto. Voor de sportwereld was daarmee de toto-rel afgelopen, maar in de politie ke wereld duurt ze voort en dat is wel iets om even het hoofd over te schud den. Er is overigens nog een tweede „affaire" rond het kabinet-De Quay en dat is al evenzeer een kleine, maar stekelige zaak. De mi nister-president heeft zich enkele uren verpoosd met een groep buiten landse journalisten en vertegenwoor digers van persbureaus in Den Haag. In een gemoedelijk gesprek kregen de heren gelegenheid allerlei vragen te stellen aan de minister-president. Daarbij is ook de kwestie Nieuw-Gui- nea aangeroerd en via enkele buiten landse persbureaus kwam toen een uitvoerig bericht in de wereld als zou Nederland een nieuwe politiek gaan voeren ten aanzien van Nederlands Nieuw-Guinea. Nederland zou na drukkelijk aansturen op internatio naal beheer van dat gebied. Dat bericht was onjuist, want het ging hier helemaal niet om een nieu we politiek. De vorige Nederlandse legering heeft reeds herhaaldelijk naar mogelijkheden gezocht voor het internationaliseren van het beheer over Nieuw-Guinea. maar die weg bleek onbegaanbaar. Ook de huidige regering heeft zich steeds op het standpunt van de inter nationalisatie gesteld. Toch ging er een onjuist bericht de wereld in over een „nieuwe" politiek, en dat was te betreuren. Mag men er onze minister-president een verwijt van maken, dat hij in een journalisten-gezelschap op een zoda nige wijze het Nieuw-Guinea-pro- bleem heeft aangeroerd, dat daaruit een misplaatste berichtgeving kan voortvloeien Sommigen beantwoorden die vraag met ja! In verscheidene Nederlandse bladen is deze kwestie nogal uitvoerig en kritisch behandeld". Wil men een uiterst gematigde conclusie trekken uit dit geval, dan zal men toch zeker moeten zeggen, dat hier het politieke prestige van de minister-president enigermate heeft geleden. Dat zijn dus twee tegenslagen voor het kabinet-De Quay: Wrijving om de toto en wrijving om een receptie. Vermoedelijk zullen we van avond al weten of er een „kleine" crisis op komst is. VOGELVERSCHRIKKERS. In het Engelse Holland is een wet aange nomen, waardoor het aan de landbou wers verboden is 's avonds vogelver schrikkers buiten te laten staan. OP HET EERSTE GEZICHT. „Het was liefde op het eerste gezicht" zegt de 85-jarige Londenaar Charles Nan ce. die maandag in het huwelijk is getreden. Hij ontmoette zijn bruid in ccn bejaardentehuis. Zij is 78 jaar. ZWAAN. A. E. Watts, een lid van de Engelse koninklijke vereniging voor dierenbescherming in Barrow-on- Soar, heeft gepleit voor „volledige bescherming van Harer Majesteit's wet" voor de zwaan George. Schip pers in Barrow-on-Soar willen de dood van George omdat hij kano's omgooit., hapt naar passagiers in roeibootjes en in de cabines van gro tere vaartuigen binnendringt. Ook Bonn leverde nieuws. De fe derale regering lieeft na een bui tengewone kabinetszitting een communiqué uitgegeven, waarin de regering haar verwachting |iit- spreekt, dat Westduitsers geen za kenreizen meer zullen maken naar Oost-Duitsland, zolang de restric ties die de Oostduitsers verleden eelt donderdag t.a.v. het reizen van Westduitsers naar Oost-Ber- lijn heben ingesteld, zullen voort duren. Tevens werd in het communiqué be vestigd, dat de drie geallieerde mo gendheden en de federale regering het eens zijn geworden om reisdocu menten voor Oostduitsers en Oostber- lijners^lie naar het westen willen rei zen, niet uit te schrijven. „Andere maatregelen worden met on ze bondgenoten besproken en onder zocht", werd hieraan toegevoegd. Vice-kanselier Ludwig Erhavd komt vandaag met kopstukken uit de han del en industrie samen, om de wens van de regeling geen zakenreizen naar Oost-Duitsland te maken, te be spreken. Amerika, Engeland en Frankrijk be reiden een gezamenlijke diplomatieke tussenkomst in Moskou voor om de toestand te Berlijn minder gespannen te maken. Volgens welingelichte kringen te Lon den zouden deze diplomatieke stappen wellicht reeds vandaag genomen wor den. De drie westerse mogendheden heb ben nauw samengewerkt over moge lijke diplomatieke stappen en willen zich direct tot de Russen wenden over de crisis in Berlijn. Volgens de welingelichte kringen wil het westen er bij de Russen op aan dringen de Oostdnitsers er toe te brengen hun beperkingsmaatregelen in de verdeelde stad op te heffen. SCHRIJVEN AAN EERSTE KAMER Particulier en overheid blijven verantwoordelijk De voorzitters van de Stichting voor Gereformeerde Sociale Arbeid, van de Vrijzinnig Protestantse Centrale voor Maatschappelijk Werk en van het Hervormd Commissariaat voor Maatsehapplijk en Cultureel Werk, hebben een schrijven gezonden aan de leden van de Eerste Kamer. De voorzitters (reap. prof. dr. R. van Dijk. mr. S. J. van den Berg en ds. F. H. Landsman) zeggen in hun schrijven, dat zij niet zijn gekend in de opstelling en verzending van een brief, welke mede namens het comi té van instellingen voor overleg inza ke sportprijsvragen op 10 september werd verzonden aan de Eerste Kamer en waarin aanvaarding van het ontwerp-wijziging loterijwet werd be pleit, omdat daardoor, blijkens de re sultaten van de huidige samenwer king van dit comité met de Neder landse Sportfederatie, de belangen, die het vertegenwoordigt, op de beste wijze zouden worden gewaarborgd. De voorzitter zeggen, voor genoemde bl ief van 30 september dan ook geen verantwoordelijkheid te willen dra gen. Dc voorzitters vorklaren het tc be treuren dat in de brief van 10 sep tember mede de belangen van liet maatsehapplijk werk orden aan gevoerd om genieht in de schaal yy1 I te leggen bij de beslissing waar voor dé Eerste Kamer zich gesteld ziet. Zij menen, dat daardoor een vermen ging van zaken heeft plaatsgevonden, waardoor noch de volksvertegenwoor diging noch het maatschappelijk werk gediend wordt. Zij betreuren de ze gang van zaken te meer waar in voornoemde landelijke organen voor het kerkelijke-en christelijke maat schappelijke werk, ernstige bezwaren bestaan tegen een financiering van dit werk mede uit de opbrengst van de voetbalprijsvragen. Zij achten het ook in strijd met het wezen van het maatschappelijk werk, als hulp aan de medemens in nood, van deze me thode van geldwerving afhankelijk te «•orden gemaakt. Het maatschappe lijk werk, aldus de voorzitters in hun schrijven, dient ook financieel door het betrokken particulier initiatief, met bijstand van de overheid, te wor den gedragen. Zij zijn van mening, dat het beter be grip on«Ier ons volk voor het maat schappelijk werk als onmisbare func tie in dc huidige samenleving niet «ordt gediend door liet te betrekken in de strijd van de voorgestelde wijzi ging van de loterijwet. Politie-ambtenaren willen over salariëring praten In Utrecht heeft maandag de Centra le Bond van politieorganisaties verga derd, ter bespreking van de door de regering gedane voorstellen met be trekking tot de salariëring van dé po litieambtenaren. Daarbij bleek, dat de samenwerkende hoofdbesturen over de inhoud van deze voorstellen zeer teleurgesteld zijn. Het ter zake in het georganiseerd overleg in te ne men standpunt werd bepaald. De hoofdbesturen waren voorts van mening, dat het noodzakelijk is, dat een gesprek met de legering over de ten aanzien van de salariëring der politieambtenaren te nemen maatre gelen. zo spoedig mogelijk wordt ge houden. In verband hiermee werd te legrafisch aan de minister van bin nenlandse zaken verzocht op zo'n kort mogelijke termijn een bespre king te organiseren, waarbij de mi nister van binnenlandse zaken per soonlijk aanwezig zou zijn/ Met officiële toetemminp helpt een groep van 150 militairen van ile land- en luchtmach t uit Appingedam de boeren uit. de omgeving met de oogst. Be m i litairen, allen vrijwilligers krijgen hiervoor zeven dagen bijzonder oogstverlof. Al met al is het een warm kar- wei om te oogsten in de war- me battledress. Daar kunnen I de soldaten F. A. Bolan (dro- n gist in het burgerlevenen H. j Knol elektricien) van mee- praten. Illlllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllllllllllllllll Volgens het Afghaanse persbureau heeft premier Mohammad- Daud van Af ghanistan een bezoek gebracht aan Shi- barghan. in het noorden van het land, en aldaar de eerste in produktie zijnde olie bronnen van Afghanistan bezichtigd. Dit was de eerste officiële bekendmaking van het ontdekken van dit olieveld, dat on geveer tachtig kilomeier van dc Russi sche grens gelegen is. Soepele regeling oogstverlof Aan dienstplichtige militairen die. voor eerste oefening in militaire denst zijn kan in bepaalde gevallen buitengewoon verlof voor oogstwerkzaaniheden worden verleend. Tot nog toe kon dit oogst verlof alleen worden verleend wanneer boerenzoons of landar beiders op het bedrijf waarin zij voor de vervulling van hun militaire dienst werkzaam waren beslist niet bij het oogsten konden worden gemist. De grote regenval van deze zomer en de daardoor ontstane achterstand in de oogstwerkzaaniheden heb ben de minister van defensie doen besluiten de mogelijkheid om oogstverlof te verkrijgen te vergroten. Verlof voor oogstwerk zaaniheden kan vanaf heden ook worden verleend aan hen waar van redelijkerwijs mag worden aangenomen dat zij momenteel bij familieleden, buren of vrienden bij het oogsten zouden helpen, wanneer zij niet in militaire dienst waren. De militare commandanten hebben opdracht gekregen aanvragen om oogstverlof bij voorbaat in goed vertrouwen aan te nemen en het gevraagde verlof onmiddellijk te verlenen indien en zodra de «'cersomstandigheden oogstwerkzaaniheden mogelijk maken. Bovendien is het aantal dagen oogstverlof dat aan een dienst plichtig militair in 1960 kan worden toegekend verhoogd 21 tot 28 dagen. In de praktijk is gebleken, dat de militaire com mandanten een verklaring van de burgemeester, waaruit de noodzaak van het verlenen van oogstverlof blijkt, op prijs stel len. De betrokken landbouwers en tuinders wordt dan ook gead viseerd, zich tot het bureau militaire zaken van de gemeente secretarie ter plaatse te wenden. |i Verse botervoorraad komt |j op binnenlandse markt CSlot van pag. 1 liet pruduktschap voor zuivel, er toe leiden dat van nu af voldoende boter voor het binnenland beschik baar zal zijn om aan dc behoefte van de consument te voldoen. De minister van landbomv en visserij lieeft zich tijdens een maandag avond gehouden bespreking met deze voorstellen van het produkt- schap voor zuivel kunuen vereni gen", aldus de «oordvoerder van liet jiroduktsehap voor zuivel kun nen verenigen", aldus dé «-oord voerder van het proiluktscliap voor zuiv'el. In Nederland werd in 1959 47.500 ton roomboter verkocht tegen 230.000 ton margarine. In 3 958 'bedroeg de afzet van roomboter in het binnenland 57.000 ton tegen 219.500 ton marga rine. Indien men deze cijfers tegen gemiddelde weckömzetten beziet,, dan kan men ongeveer nagaan hoe groot op het ogenblik het omstreden kwan tum Unilevcrmargarine (zeventig percent) is, dat op bevel van de offi cier van justitie te Rotterdamt «-erd geblokkeerd. De grote afnemers van Uunilever- margarine, grootwinkelbedrijven dus. maken zich over een schaderegeling met de fabriek geen zorgen. Het Wereldgebeuren Reispapieren i Wilhelm Grewe behoort tot de diplomaten, die het druk heb ben met de nieuwe moeilijkhe den in Berlijn. Als Westduits am- bassadcur in \Vashington heeft hij de reisbeperkingen, die het Oostduitse I bewind voor Westduitsers heeft af- I gekondigd. uitvoerig besproken met de Amerikaanse minister van bui- tenlandse zaken. Christian Herter. Zoals men weet. moeten Weslduit- sers een speciaal pasje van de Oost duitse autoriteiten kunnen tonen om zich naar Oost-Berlijn te mogen bc- geven. Deze maatregel, die niet voor Westberlijncrs geldt, is een nieuwe zet op het wilde politieke schaakspel l waarmee de Oostduitse communisten I de erkenning van de door hen gc- 1 legeerde staat willen afdwingen. Gisteren werd van westelijke kant een tegenmaatregel genomen: de I uitgifte van reispapieren aan Oost- l duitsers. die naar westelijke landen willen, werd stopgezet. H' et Oostduitse regimc-Ulbïicht verdedigt zijn maatregelen te- I gen burgers van de bondsrepu- I bliek met de stelling, dat het „zijn" i gebied niet kan laten betreden door „Westduitsc revanchisten en milita- risten". De onlangs in West-Bcrjijn gehouden congressen waar „Heim- kehrer" de aanspraken die zij willen doen gelden op Silezië, Pommeren. Sudetenland enz. nog eens onder streepte. werden ook in het westen door velen beschouwd als niet geheel ontbloot van ontactische aspecten, hoewel de regerende burgemeester van West-Berlijn, Willy Brandt, ge lijk had, toen hij erop wees dat in een vrije stad ook zo'n vergadering mocht 'worden gehouden. Het Oost duitse argument van „provocaties" geldt nu die congressen voorbij zijn echter zeker niet. Het is duidelijk, dat Ulbricht van zijn „vakantie" op de Krim de plannen heeft meege bracht voor een tactiek van spelde- of ernstiger prikken, die in het voor uitzicht van de algemene vergadering der Verenigde Naties moet worden toegepast. Margarine Alle niet bij liet Unilever concern be- 1 horende luargarinefabrieken «erken j op liet ogenblik zo veel mogelijk in eontinuarbeid om aan de vraag naar niet door de „pukkeltjes-einulgator" j besmette margarine te voldoen. Ver schillende bedrijven werkten het weekend door. Men trekt zich op liet ogenblik niets aan van de zogenaam de kartel-afspraak, die een aantal fa brieken aan een bepaalde produktie- omvang bindt. Enkele niet van liet kartel afhankelijke bedrijven, die geen olieslagerijen en hardingsbedrij- ven hebben en geen Unïlever-groud- stoffen kopen, kunnen ondanks de tot liet uiterste opgevoerde produktie de vraag niet aan. Conclusie in rapport van Hammarskjöld: zou dat iets geheel anders zijn, aldus Hammarskjöld. Ontwapening Kwestie Kongo als voorbeeld Op dit ninioeiit lil de ge schiedenis is het de eerste taak van de Verenigde Na ties te verhinderen dat er een vacuüm tussen de voornaamste blokken wordt geschapen, te probe ren alle opkomende con- l'Iicten te lokaliseren en de ze buiten de sfeer van de tegenstellingen tussen de blokken te houden, aldus het hoofdthema van het rapport, dat secretaris-ge neraal Hammarskjöld dit jaar heeft uitgebracht en dat bijna geheel aan Afri ka en vooral aan de Kon golese kwestie is gewijd. Hammarskjöld pleit er in voor bevordering van dc Afrikaanse solidariteit in het kader van de V.N. om de Afrikaanse volken de gelegenheid tc verschaffen op weg naar werkelijke onaf hankelijkheid en internationale verantwoordelijkheid voort te gaan zonder ten offer te vallen aan de rivaliteit tussen de blokken en het risico van een wereldoorlog te vergroten. De Afrikaanse staten zelf moe ten de elementen bepalen, die aan de Afrikaanse solidariteit ten grondslag liggen, aldus Hammarskjöld. Zij moeten ook zelf bepalen welke doeleinden die regionale gemeenschap moet nastreven. „De Afrikaan se staten hebben begrepen dat voortgang op de weg naar de onafhankelijkheid ook betekent voortgaan op die van de onder linge afhankelijkheid. Maar dit laatste betekent ook weer het aanvaarden van internationale verantwoordelijkheid en deze moet gebaseerd zijn op natio nale verantwoordelijkheid, llel jaar i960, het „Afrikaanse jaar" voor do Verenigde Naties, is geopend door hel verwerven vau de onafhankelijkheid door Kameroen dat onder Frans be stuur stond. Het aantal Afri kaanse landen in de Verenigde Naties zal einde dit jaar van tien tot vijfentwintig gestegen zijn. Volgen de secretaris-generaal heeft het secretariaat behoefte aan meer politiek en diploma tiek gevormde functionarissen en zeer kundige specialisten in militaire zaken die ervoor kun nen zorgen dat de organisatie altijd paraat is om situaties als waarvoor zij plotseling ge plaatst werd het hoofd te bie den. De ondervinding met Kon go heeft Hammarskjölds over tuiging versterkt dat oprich ting van een permanente V.N.- strijdmacht onnuttig en weinig- praktisch zou zijn. omdat elke crisis nieuwe problemen stelt wat betreft de samenstelling, uitrusting, opleiding en organi satie van een dergelijke strijd macht. Wanneer daartoe in staat zijnde regeringen voort durend gereed zouden staan om aan een eventueel beroep van de organisatie gehoor te geven, Wat dc kwestie van ontwape ning betreft adviseert Ham marskjöld toepassing van de methode van inperking van het gebied der meningsverschillen cn uillicliting van de kwesties, waarvan de oplossing van ge meenschappelijk belang kan zijn. Als voorbeeld haalt hij aan het in feite bereikte ak koord over de kernproeven. Tegenover bepaalde kritiek verklaart Hammarskjöld dat de organisatie van de Verenigde Naties een zeer belangrijke, zij het indirecte, invloed heeft uit geoefend op de conflicten tussen de machtsblokken door uitbrei ding van hot door deze conflic ten hestreken geografisch en politiek gebied te voorkomen eii oplossingen aan de hand te doen, wanneer het belang van alle partijen bij lokalisering van een conflict daartoe kan worden uitgespeeld. De secreta ris-generaal beëindigt de Inlei ding tot zijn raport niet de me ning uit te spreken, dat elk re sultaat teil koste van een com promis met de beginselen en idealen van de organisatie al te duur komt te staan. Kroesjtsjew heeft zich voor de reis naar de Newyorkse V.N.-ver- gadcring ingescheept te Kalini- grad. Vroeger heette deze Oostzee haven Königsberg (Koningsbergen!, zij was de hoofdstad van de Duitse provincie Oost-Pruisen. In 1945 werd zij in het kader van de afspra ken der grote mogendheden ingelijfd bij de Sowjet-Unie. Wilhelm Grewe is korte tijd (in 1941) lector geweest aan dc universiteit van Koningsber gen. maar men kan hem niet rang schikken onder de ..Vertriebenen". In 1942 immers werd hij al buitenge woon hoogleraar in de rechtsgeleerd heid aan de Berlijhse universiteit: twee jaar later was hij in Berlijn gewoon hoogleraar. Wel is hij lid van de nazi-partij geweest en dat heeft hem vooral nadat hij in 1951 in overheidsdienst trad. nu en dan in de sfeer der omstredenheïd ge bracht. De Oostduitse communisten beweren, dat Grewe de nazi's heeft geholpen door zijn talent te gebrui ken om hun wetgeving te rechtvaar digen. Grewe heeft dit ontkend en volgens The New York Times ver klaarde een Amerikaanse vriend van hem onlangs: „Zoals zoveel van zijn collega's, was hij lid van de nazi- partij geworden eensdeels om zijn baan te behouden en anderdeels om te voorkomen dat de werkelijke na zi's ook zijn leerstoel zouden bezet ten. Vrienden van hem hebben erop gewezen, dat hij zijn leerstoel ook gedurende de geallieerde bezetting heeft behouden. Daarmee onderstre pen zij hun betoog, dat hij nooit een actieve rol in de partij heeft bekleed. Hoe dit zij: aan Grewe wordt thans een belangrijk aandeel toegeschreven van de omscha keling naar democratische vormen in het na-oorlogse Duitsland. Sedert 1958 fungeert hij als ambassadeur in Washington: men neemt aan dat hij van het democratische Amerika uit een wakend oog in -bet: zeil van de bondsrepubliek houdt om te voor komen. dat het schip naar links of naar rechts uit de democratische vaargeul wordt getrokken. Momen teel doet vooral het gevaar van de dictatoriale linkeroever zich gelden. De rusteloze Grewe spant zich in om te voorkomen dat Berlijn, zoals hij dezer dagen opmerkte ..een langza me worging ondergaat". WILHELM GREWE ...pralen in Washington.... Bij de Amerikaanse luchtbasis in Engeland Camp Mohawk wordt deze week een jamboree gehouden ter gelegenheid van het vijftigjarig bestaan van de padvindersbeweging in de Verenigde Staten. Amerikaan se en Engelse padvinders,-benevens groepen uit Duitsland, Nederland, Li bië en Frankrijk, in totaal ongeveer 1500 jongens, nemen aan de jambo ree deel. De Amerikaanse padvinders zijn afkomstig van bases in Europa en Afrika waar hun ouders werk zaam zijn.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1960 | | pagina 3