PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
BILT
Loemoemba: „V.N.-troepen moeten weg als
zij mij blijven tegenwerken"
Oostduitsers belemmeren weer
verkeer tussen Berlijnse zones
Yerseke vierde opening oester-
en mosselseizoen uitbundig
HAMMARSKJOLD EN JOEGOSLAVIË VRAGEN
BIJEENKOMST VAN DE VEILIGHEIDSRAAD
Kongolese
troepen in
Katanga
VERWACHT...
203e jaargang - no. 212
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur W. Leertouwer.
Adjunct-hoof died.: G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week, 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25
per kw Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Vrijdag 9 sept. 1960
ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per
mm. Minim, p. advertentie 4-—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (mar. 8 regels)
25 cent per regel met een minimum
van 1.25. „Brieven bureau
van dit blad" 25 cent meer.
Giro no. 859300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus. VUsslngen Walstr. 58-60 tel. 23554 lijnen (b.b.g. 8508 of 3546); Middelburg, Markt 61, tel. 3841; Goes, Grote Markt 2, tel. 6140 (b.g.g. adv. 5213): Oostburg, G. P. de Pauwstr. 9. tel. 20; Terneuren. Brouwerijstraat 2; Zlerikzee. red. tel. 2425. adm. tel. 2094.
Senaatswantrouwen omgezet in vertrouwensvotum
/VWV\A/VWV\VVVW*-W>/V\\V>Ai\VW>/%'WVAA'\VlW\\*'W)/w\A
In verband met de a.s. wereldpremière van Bert Haanstra's
nieuwe film ,J)e zaak M.P." heeft Julia de Gruyter donderdag
in het Amsterdamse Tuschinskytheater een manneke p.... ont
huld. De plechtigheid werd door enige acteurs en actrices uit
de film bijgewoond. Foto v.l.n.r.: Ramses Shaffey, Bert Haan
stra, Ingrid Valerius, Kees Brusse, Ko van Dijk, Julia de
Gruyter en Herbert Joeks.
Nadat de Kongolese senaat, in een zitting die door 29 leden niet
werd bijgewoond, hem een motie van vertrouwen had gegeven,
heeft de Kongolese premier Loemoemba donderdagavond een
memorandum aan de secretaris-generaal van de Verenigde Na
ties gezonden en verklaard dat hij de onmiddellijke vrijgave
verwacht van de vliegvelden en van radio-Leopoldstad, die door
de politiemacht van de Verenigde Naties zijn bezet. Aanvanke
lijk had Loemoemba de onmiddellijke terugtrekking van de Ver
enigde Naties uit Kongo geëist, doch in zijn memorandum aan
Hammarskjöld stelde hij dat de Kongolese regering deze terug
trekking zal eisen „in het geval de obstructie wordt voortgezet.
Secretaris-generaal Hammerskjöld heeft de Veiligheidsraad verzocht bij
een te komen ter bespreking van de nieuwste Kongolese venvikkelingen.
De Joego-Slavisehe vertegenwoordiger bij de Verenigde Naties, Vidic
vroeg later op de dag om een spoedbijeenkomst
„Veiligheidsraad
kan vergaderen
in Leopoldstad"
Hammarskjöld stelde onder meer
voor hulpverlening aan de Kongo
lese regering tot een bedrag van
honderd miljoen dollar herhaling
van het uitdrukkelijke bevel van de
Veiligheidsraad, dat de afzonderlijke
landen zich buiten de Kongolese ont
wikkelingen moeten houden (men
denkt hierbij vooral aan de Russi
sche vliegtuigen die troepen voor
Loemoemba vervoerden tot de V.N.
de vliegvelden sloten) en ontwape
ning van Kongolese militaire eenhe
den.
Joego-SIavië wenste bespreking van,
de nieuwe zeer ernstige moeilijkhe
den, die zijn ontstaan „door buiten
landse interventie, met name de
steun aan do bendeleiders Tsjombe,
Kalondji en dergelijken die voor af
scheiding zijn, en de jongste poging
om de regering van de republiek
Kongo omver te werpen".
Loemoemba zei op zijn persconferen
tie, dat de vergadering van de Vei
ligheidsraad naar zijn mening het
best in Leopoldstad kon worden ge
houden.
Goochelaars
De voorzitter van de Nederland
se Jaarbeurs, dr. G. van der
Wal, heeft gisteren zijn gebrui
kelijke toespraak gehouden aan de
vooravond van de nieuw te openen
beurs.
Zo'n jaarbeursredevoering wil in de
eerste plaats aandacht vragen voor
de beurs en er zit dus een duidelijk
reclame-element in.
Maar de achtereenvolgende jaar
beursvoorzitters hebben er toch altijd
wat meer in willen zien, dan alleen
maar een reclame-toespraakje.
Zij zagen hier een goede gelegenheid
om een volkomen onafhankelijke be
oordeling te geven van bepaalde as
pecten, die het Nederlandse politiek-
sociale en economische leven ver
toont.
De jaarbeursvoorzitters konden zich
die weelde veroorloven, omdat hun
instituut geen enkele politieke, amh-
telijke of welke andere binding
heeft. Zij konden fris van de lever
spreken en behoefden geen ontzag
te tonen voor heilige huisjes.
Gisteren heeft dr. G. van der
Wal stevig- gerammeld aan zo'n
heilig huisje.
We zijn in Nederland geneigd nog
al te vertrouwen op produktiviteits-
cijfers. Die produktiviteitseijfers zil"
rotsvast tot op het heilige af. Zo
zeer vertrouwde ook de regering op
die cijfers, dat zij die cijfers tot een
der grondpeilors maakte van haar
gedifferentieerde loonpolitiek.
In de spelregels voor die loonpoli
tiek vastgesteld op 31 juli 1959
werd onder meer bepaald, dat
verbetering van arbeidsvoorwaarde
en lonen in een bedrïifstak mogelijk
was wanneer die verbetering gemo
tiveerd kon worde" door een reeds
aanwezige of spoedig te verwachten
produktiviteitsstijging-
Kort gezegd: er moest economische
„ruimte" voor deze verbetering zijn.
Nadat de spelregels vastgesteld
waren, ving in vele Nederland
se bedriifstakken liet zoeken
naar „ruimte" aan.
En nu zei gisteren dr. G. van der
Wal over dat naarstige zoeken naar
„ruimte" iets heel erg wantrou
wends. Hij gelooft blijkbaar niet aan
het bestaan van die ruimte in vele
bedrijfstakken en toch vindt men in
die bedrijftakken de ruimte!! Dr,
v. d. Wal zei daarover:
„Het manipuleren met produlctivi-
teitseüfers. die overtuigende ruimte
voortoveren voor de wantrouwende
ogen van ministers en rijksbemidde
laars heeft in Nederland een nieuw
soort „ruimtegoochelaars" In het le
ven geroepen, die, trouw bijgestaan
(Zie slot pag. 3 kol. 1)
Hammarskjöld heeft zich niet alleen
tegen de Russische inmenging ge
keerd, maar ook tegen de Belgische
wapenzendingen aan Katanga. Ook
het vliegveld van de Katangese
hoofdstad Elizabethstad werd giste
ren onder toezicht van de Verenigde
Naties gesteld en gesloten voor alle
verkeer met uitzondering van dat
der volkerenorganisatie. Met vracht
auto's is het onbruikbaar gemaakt.
Dit besluit van de Verenigde Na
ties kan volgens het Franse pers
bureau A.F.P. zeer ernstige ge
volgen hebben voor Katanga, wa
pens en versterkingen voor de
troepen aan de grenzen met Ka-
sai en Kivoe worden voorname
lijk per vliegtuig gezonden. De
wegen zijn er over het algemeen
in slechte toestand en het trans
port per trein vergt veel tijd.
Hammarskjöld heeft België opnieuw
berispt wegens vertraging in de vol
ledige terugtrekking van troepen uit
Kongo. Do secretaris-generaal heeft
dezer dagen in een telegram aan dc
Belgische minister van buitenlandse
zaken meegedeeld, bericht te hebben
ontvangen dat zich op do basis Ki-
tona nog 650 Belgen zouden bevin
den, met inbegrip van de troepen
van de marinebasis
Loemoemba heeft gisteren op een
persconferentie de V.N. beschuldigd
van samenzwering met president Ka-
savoeboe „om mijn regering omver
te werpen".
Senaat draaide
De senatoren van Kongo, die don
derdag zeven uur vergaderd heb
ben, juichten in het begin van hun
zitting donderdag Justin Bombo-
ko, de minister van buitenlandse
zaken, toe, die verklaarde dat
president Kasavoeboe de premier
volkomen terecht had ontslagen.
Bomboko was één van de twee
ministers die hun handtekening
onder Kasavoeboe's ontslagbrief
aan Loemoemba hadden gezet. Hij
(Zie slot pag. 3 kol. 5)
In het gebied Kongolo, dat
grenst aan de Kongolese provin
cie Kivoe, zijn Kongolese troe
pen gesignaleerd die de grens
van Katanga met Kivoe hebben
overschreden. Woensdag was in
dit gebied een verkenningspa
trouille van het Kongolese leger
waargenomen. Omtrent de
sterkte van de invallers is niets
met zekerheid bekend, doch men
meent te mogen veronderstellen
dat de Kongolese eenheid twee
honderd tot driehonderd man
groot is. Het is niet bekend of
deze eenheid van het Kongolese
leger reeds contact heeft ge
maakt met de troepen van de
Katangese president Tsjombe.
De toestand voor de regering
van Tsjombe is zeer gecompli
ceerd, aangezien in het noorden
van Katanga, waar de Kongole
se troepen thans doordringen,
de laatste dagen grote onrust
heerst. Grote groepen stamle
den, die tegen Tsjombe en voor
Loemoemba zijn, hebben zich de
laatste dagen op verscheidene
plaatsen verzameld.
In het noorden van Katanga staan
de V.N.-detachementen die afkomstig
zijn uit de Mali-federatie en waar,
volgens de vorige week ontvangen en
herhaalde malen tegengesproken be
richten, de scheuring van de Mali-fe
deratie tot onrust onder de troepen
heeft geleid.
Beeldhouwwerk in
Amsterdam vernield
Een gipsen beeld van een fluitspeler
van de Amsterdamse beeldhouwer
Wicher Hooike Meursing is vermoe
delijk dinsdagavond geheel vernield.
De beeldhouwer vond zijn schepping
gisteren besmeurd en in stukken ge
broken terug op het terrein van een
scheepswerf op het Prinseneiland in
Amsterdam, nabij zijn atelier, waar
het op een tafel stond te drogen.
„MISBRUIK VAN WEST-BERLIJN VOOR AANZETTING TOT WRAAK"
Vergunningstelsel
voor Westduitsers
T^r^ostduitse autoriteiten heb
ben donderdag nieuwe beper
kende bepalingen bekendge
maakt voor het personenver
keer naar Oost-Berlïjn. Gisteren
heeft de Oostduitse minister
raad zijn goedkeuring gehecht
aan nieuwe voorschriften van
het Oostduitse ministerie van
binnenlandse zaken voor het rei
zigersverkeer „tussen de beide
Duitse staten". Volgens deze
nieuwe voorschriften moeten
Westdnitse onderdanen bij het
binnenkomen van Oost-Berlijn
bij de aangewezen controlepos
ten een inreisvergnnning tonen.
In de nieuwe bepalingen, die te mid
dernacht in werking zijn getreden,
wordt Oost-Berlijn „de hoofdstaf van
de Duitse Democratische Republiek"
~enoemd. De vergunningen om Oost-
Jerlijn binnen te komen, „kunnen
door de burgers van de Duitse Bonds
republiek zelf worden aangevraagd".
De aanvragen moeten bij de bevoeg
de instanties van de Duitse volkspoli-
tie worden
Volgens A.D.X. sprak men in het
Oostduitse kabinet van „de voort
durende provocaties van West
dnitse militaristen en wraakzuch-
tigen cu het misbruik van West-
Berlijn voor aanzetting tot wraak"
De raad van ministers achtte het
nodig do aandacht te vestigen op
het feit „dat op grond van het
verdrag van Potsdam nazistische,
militaristische en wraakzuchtige
activiteit en propaganda verboden
zijn en dat het Duitse militarisme
en nazisme moeten worden uitge
roeid".
Volgens Westberlijnse waarnemers is
dit de krachtigste poging tot dusver
om de Berlijnse kwestie los van het
Duitse vraagstuk op te lossen. Het
lijkt hun waarschijnlijk, dat Oost-
Duitsland van plan is de zaak op de
spits te drijven.
Tot nu toe konden Westduitse bur
gers op grond van het statuut der
vier mogendheden Oost-Berlijn vrij
betreden. Westduitsers moesten voor
reizen naar Oost-Duitsland evenwel
een inreisvergnnning van de plaatse
lijke Oostduitse overheid hebben. Dit
voorschrift Is nu uitgebreid tot Oost-
Berlijn met de motivering, dat dit de
hoofdstad van Oost-Duitsland is.
In Bonn is men van oordeel dat er
een ernstige toestand ontstaan is.
Eventuele tegenmaatregelen znllen
slechts in overleg met de westelijke
grote drie worden genomen. Men
denkt aan beperking of algehele stop
zetting van de handel met Oost-Duits
land.
OPTOCHT, VLOOTSCHOUW EN MANIFESTATIE
ln zijn functie van president van de
F.I.E. en van voorzitter van de ju
ry d'appel sloeg Z.K.H. Prins Bern-
hard in de ring de verrichtingen van
de ruiters in Rome nauwlettend ga
de,
Rotterdamse Kaat Mossel bood tien
burgemeesters vaatje oesters aan
MET EEN UITBUNDIG gevierd feest werd in een overdadig
met vlaggen versierd Yerseke donderdag het nieuwe oester- en
mosselseizoen geopend. Een feest, dat tal van hoogtepunten
bood en dat doorgang kon vinden op een bijkans zomerse dag,
die kleur en glans gaf aan de festiviteiten. Een dag ook, waarop
de zorgen van het dagelijkse bestaan en van de dreigende afslui
ting van de Oostersclielde in de toekomst over boord werden ge
zet. Een hoogtepunt bij de feestelijke viering van de opening van
het oester- en mosselseizoen was de komst van Kaat Mossel, die
tot verrassing van de talrijke toeschouwers de grootse manifes
tatie „Nederland PresenteertZeeland Presenteert" sfeer en
luister kwam bijzetten. Het was de Rotterdamse mosselvrouw,
die de commissaris der koningin in de provincie Zeeland, jhr. mr.
A. F. O. de Casembroot, en de burgemeesters van de provinciale
hoofdsteden, symbolisch een vaatje met oesters aanbood.
Een indrukwekkend schouwspel op Tholen. Der traditie getrouw was
het eerste lustrum van „Zeeland het ook nu weer de commissaris
Presenteert" vormde de vloot- der koningin, die do eerste „offi-
schouw met meer dan honderd rijk ciële" oester nuttigde aan boord
versierde vissersvaartuigen uit van de „Yerseke 60", schipper
Yerseke, Brumisse, Zïerikzee en Adriaan Paauwa.
Voor de inwoners van Yerseke en de
Nederlandse pers, begon het feest al
's morgens. Terwijl omstreeks 11 uur
de Politiekapel Mechelen uit België
zich aan het gemeentebestuur van
Yerseke presenteerde, werden enige
kilometers verder, in de buitenhaven
van Wemeldinge, enkele tientallen
journalisten, fotografen, radiorepor
ters en T.V.-mensen aan boord geno
men van de „Yerseke 64" en de
„Bruinisse 23". Deze schepen voeren
naar de „Dorsman" onder de Thoolse
wal, waar de vaderlandse pers het
verschil kon zien tussen pas geviste
mosselen en verwaterde mosselen.
Met een smakelijke mosselmaaltijd
werd deze tocht besloten.
Yerseke had zich met recht mooi
gemaakt voor de vele duizenden,
die de opening van het oester- en
mosselseizoen kwamen bijwonen.
Het pittoreske vissersplaatsje be
stond vrijwel louter uit vlaggen en
erebogen. Vooral vlaggen op de
meer dan honderd vissersvaartui
gen, die „mannetje aan mannetje"
in de smalle haven van Yerseke
lagen.
Door de nauwe straten van het feest
vierende dorp bewogen zich de vele
belangstellenden, die in de middag-
(Zie slot pag2 kol, 5)
Herhaling voorstel
Het Oostduitse persbureau A.D.N.
bericht voorts dat Walter Ulbricht, de
Oostduitse communistische partijlei
der. in een verklaring tot het Oost
duitse kabinet beeft gezegd, dat een
aantal leidende figuren in West-
Duitsland en West-Berlljn blijkbaar
een rede vau de Russische premier
Kroesjtsjew in Oost-Berlijn, na de
mislukte Parijse topconferentie, heb
ben misverstaan.
Ulbricht herinnerde eraan dat Kroesj
tsjew heeft gezegd, dat de Sowjet-
Unie niet van plan is eenzijdig maat
regelen te nemen, zoals bijvoorbeeld
het sluiten van een vredesverdrag
met de Duitse Democratische Repu
bliek, voor de lente van 1961, „dat
wil zeggen niet eerder dan na afloop
van de presidentsverkiezingen in de
Verenigde Staten", aldus Ulbricht.
HET WEER IN EUROPA
Volgens de weerrapporten van gister
avond 7 uur
Den Helder, zwaar bewolkt, 18 gr.
Ypenburg, half bewolkt. 13 gr.
Vlissingen. half bewolkt, 19 gr.
Eelde, zwaar bewolkt. 20 gr.
De Bilt, licht bewolkt, 19 gr.
Twente, onbewolkt, 20 gr.
Eindhoven, licht bewolkt, 20 gr.
Zuid-Limburg, licht bewolkt. 19 gr.
Helsinki, zwaar bewolkt, 13 gr.
Stockholm, onbewolkt, 14 gr.
Oslo, zwaar bewolkt. 17 gr.
Kopenhagen, onbewolkt. 18 gr.
Aberdeen, zwaar bewolkt, 13 gr.
Londen, onbewolkt, 21 gr.
Amsterdam, zwaar bewolkt, 19 gr.
Brussel, zwaar bewolkt, 19 gr-
Luxemburg, half bewolkt, 17 gr.
Parijs, licht bewolkt, 19 gr.
Bordeaux, half bewolkt, 22 gr.
Grenoble, half bewolkt, 20 gr.
Nice, zwaar bewolkt, 23 gr.
Berlijn, licht bewolkt.
Frankfort, half bewolkt,
Milnchen, licht bewolkt,
Zurich, half bewolkt,
Genève, half bewolkt.
Locarno, onbewolkt.
Wenen, licht bewolkt,
Innsbruck, regen.
Belgrado, zwaar bewolkt,
Athene, onbewolkt,
Rome. regen.
Ajaccio. regenbui,
Madrid, onbewolkt,
Mallorca, zwaar bewolkt.
Lissabon, onbewolkt.
17 gr.
20 gr.
16 gr.
15 gr.
20 gr.
21 gr.
16 gr.
34 gr.
21 gr.
31 gr.
25 gr-
25 gr.
31 gr.
23 gr.
34 gr.
DROOG WEER.
Droog weer met opklaringen. Zwak
ke tot matige, later overwegend zui
delijke wind. Dezelfde temperatu
ren of Iets hogere.
ZON EN MAAN
10 september
Zon o p 06.06 ondeg 19.07
Maan op 21,41 ondee 11A4
