PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Nederlands-Duitse studiegroep onderzoekt
ziekte-na-margarineverbruik
Revalidatiecentrum „Der Boede":
nieuwe taak Stichting Rusthuizen
BILT
Powers sr. wil in plaats van
zijn zoon naar gevangenis
VERWACHT...
203 jaargang - no. 204
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: P. van de Velde en P. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 66 cent per
week, 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Woensdag 31 aug. *60
ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per
mm. Minim, p. advertentie
Iug. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties Gnax. 8 regels)
25 cent per regel met een minimum
van 1.24. „Brieven bureau
van dit blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vlissingen Walstr. 68-80 tel. 2355 4 lijnen (b.b.g. 3508 of 3548); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, Grote Markt 2, tel. 42S4 (b.g.g. adv. 2234); Oostburg, G. P. de Pauwstr. 9, tel. 20; Tcmcuwn, Brouwerijstraat 2; Zierlfczee. red. tel. 2425. adm. tel. 2004.
Samenhang tussen „Planta-" en blaasjesziekte
Unilever laat commissie grondig
naar nalatigheden speuren
De gezondheidsautoriteiten ran Nederland en Duitsland hebben het voor
nemen, een kleine studiegroep van deskundigen in te stellen om nog nader
verschillende problemen te onderzoeken met betrekking tot de ziekte
beelden van de in 1958 in West-Duitsland opgetreden blaasjesziekte en
van de in de laatste weken in Nederland na het nuttigen van „Planta"-
margarine in de nieuwe samenstelling opgetreden ziekte en hnn samen
hang. Tijdens een gisteren te Venlo gehouden bijeenkomst van de direc
teur-generaal van de volksgezondheid, prof. dr. P. Muntendam, zijn
ambtgenoot uit de Duitse Bondsrepubliek, dr. J. Stralen en andere Ne
derlandse en Duitse gezondheidsautoriteiten kwam vast te staan, dat het
klinische beeld van beide ziekten hetzelfde is. Een sterke aanwijzing,
dat het hier ook wat betreft de oorzaak om dezelfde ziekte ging, werd
gegeven door de mededeling van de Unilever, dat in 1958 in Duitsland
door de Margarine Union een margarinesoort in de handel werd gebracht,
die dezelfde stof bevatte als die waarvan vermoed wordt, dat zij de ver
oorzaker van de ziekte in Nederland is geweest.
De bijeenkomst te Venlo werd ook
bijgewoond door Nederlandse en
Duitse vertegenwoordigers van Uni
lever. De persdienst van Unilever te
Rotterdam heeft gisteren medege
deeld dat de raad van bestnur dezer
N.V. met grote ontsteltenis kennis
heeft genomen van de mogelijke sa
menhang tussen de invoering van
de nieuwe Planta en de nn in Neder
land heersende ziekte.
Hoewel het nog geruime tijd kan
duren, eer wetenschappelijk is ver
klaard hoe deze ziekte kan worden
toegeschreven aan een nieuw, op
soyaolie gebaseerd, antl-spatmiddel,
vreest de raad van bestuur nu dat de
waarschijnlijkheid van de samen
hang groot is. Wat de voorgeschiede
nis betreft, verwees Unilever naar
het regeringscommuniqué omtrent
de in Venlo gehouden bespreking.
De instelling van de in dat commu
niqué genoemde medische studie
groep wordt door de N.V. toege
juicht.
Commissie
Daarnaast wenst de raad van be
heer echter zekerheid te verkrij
gen over de vraag, of er, en zo
ja waar, in de Umlever-organisa-
Arme student
In het blad „Maatschappijbelan-
gen" van de Ned. Mij. voor Nij
verheid en Handel is een levendi
ge discussie gaande geweest over de
vraag of de Randstad Holland zich
nog maar steeds verder moest uit
breiden. Als verdediger van de ge
stadige randstad-uitbreiding trad op
dr. J. Luning Prak. Nu behoeft men
het met deze verdediging van de
randstad volstrekt niet eens te zijn
en dat zijn wij zeker niet! om
toch enkele opmerkingen te kunnen
waarderen, die de heer Duning Prak
in zijn slotbetoog heeft gemaakt.
Hij heeft liet in dat slotbetoog over
het universitair onderwijs en hij
verklaart zich voor sterke spreiding
van dat onderwijs over de grote ste
den van Nederland. Ook Rotterdam,
zo meent hij, moet een eigen univer
siteit hebben.
De Rotterdamse student heeft name
lijk moeite buiten zijn stad te gaan
studeren.
Dat is volstrekt geen Rotterdams
verschijnsel, maar een wereld
verschijnsel. De student van
vandaag is een arme jongen, die
vaak slechts met moeite het college
geld kan opbrengen.
En dan komt de heer Luning Prak
met enkele toelichtingen:
De helft van de Nederlandse studen
ten stamt uit een gezin met een in
komen beneden de zeven mille, 80
van de studiosi komt uit gezinnen
waar het inkomen beneden de tien
mille blijft. De kosten voor een stu
dent op kamers, ongeveer drie mille
per jaar, kunnen met geen mogelijk
heid door deze gezinnen worden op
gebracht. Ook niet als moeder een
kostganger neemt of uit wassen gaat,
ook niet als vader een krantenwijk
doet of een paar administraties bij
houdt of bijlessen geeft. Deze jonge
lui zijn aangewezen op studie ter
plaatse.
Ook de maandtrajectkaart k 400.
per jaar schrikt ai twee van de drie
aspiranten af.
En dat is de reden waarom Zuid-
Holland 3500 studenten aan de T.H.
in Delft oplevert en Noord-Holland
slechts 1000. Den Haag driemaal
meer dan Amsterdam.
Om soortgelijke redenen heeft de
Amsterdamse gemeentelijke univer
siteit meer katholieke studenten dan
de katholieke universiteit van Nij
megen, die voor 80 haar studen
ten trekt uit een cirkel met 30 km
straal rondom Nijmegen. De katho
lieke Amsterdammers en Haarlem
mers kunnen het geld niet opbrengen
om hun zoons in Nijmegen te laten
studéren.
Na deze toelichting stelt dr. Lu
ning Prak de vraag of men een
grootscheeps beurzen-systeem
moet instellen om bijvoorbeeld
20.000 of 40.000 studenten te laten
studeren aan een universiteit buiten
de streek of stad, waar de ouders
(Zie slot pag. 3 kol. 1)
tie nalatigheden hebben plaatsge
vonden. „De raad heeft" aldus
de mededeling „besloten dit
door een commissie grondig te la
ten onderzoeken. Deze commissie
zal bestaan uit enige vooraan
staande Nederlanders. Het onder
zoek, dat zowel in Nederland als
in Duitsland zal moeten plaats
vinden zal waarschijnlijk' niet
op korte termijn beëindigd kun
nen worden. Het zal de commis
sie vrij staan zich door deskun
digen buiten Unilever te laten
voorlichten. Natuurlijk zal de
commissie ook toegang hebben
tot alle personen en gegevens
Unilever".
In Duitsland
Aan het Ven lose communiqué ontle
nen wij nog, dat in 1958 in Duits
land niet het verband Is gelegd tus
sen de ziekteverschijnselen en het
gebruik van margarine. Integen
deel werd toen door Duitse deskundi
gen gedacht aan een ziekte, die het
gevolg zou zijn van een Virusinfectie,
waarbij in enkele gevallen een virus
werd aangetoond. Sedert november
1958 is bedoelde stof in West-Duits-
land niet meer In de margarine ver
werkt. Wel is nog gedurende zes
weken tegen het einde van 1959 in
Berlijn door de „Margarine Union"
margarine met deze stof op de markt
gebracht, zonder dat ziektegevallen
bekend zijn geworden.
Naar onze Haagse redactie ver
neemt, zullen het Algemeen Zieken
fonds Amsterdam en enkele andere
ziekenfondsen zeer binnenkort met
de afdeling wettelijke aansprakelijk
heid van de gemeente Amsterdam
overleg plegen om na te gaan in
hoeverre het mogelijk zal zijn, stap
pen te ondernemen tegen Unilever
de fabrikant van Planta indien
komt vast te staan dat deze fabri
kant schuld draagt aan het veroor
zaken van de vreemde huidziekte.
De heer .Reyershoek, secretaris van
de Vereniging van Ziekenfondsen
in Amsterdam deelde mee dat er
tot nu toe slechts zeer informele be
sprekingen zijn gevoerd. Hij ontken
de evenwel beslist niet dat het de
bedoeling is verder te gaan met het
overleg, opdat te zijner tijd de no-
(Zie slot pag. 3 kol. 2)
Twee Russische „agenten"
in Moskou gearresteerd
De Russische geheime politie heeft
twee jonge moskovieten gearresteerd,
zo heeft het Russische partijblad voor
de jeugd „Komsomolskaja Prawda"
dinsdag gemeld.
Wjatsjesiaw Repnikow en Rotislavv
Ribkin, resp. 25 en 26 jaar oud, zou
den zijn aangeworven door Ameri
kaanse agenten, die als toeristen
naar Rusland waren gekomen. De
beide Russen worden dan ook door
het blad „agenten van de Amerikaan
se geheime dienst" genoemd. Het blad
publiceert een lang verhaal over de
„agenten". Zij zouden onder meer
vaak gesproken hebben met buiten
landers, whiskey gedronken hebben
en geluisterd hebben naar „anti-
Russische laster". Wat er verder met
de Russen is gebeurd, wordt niet ver
teld.
Prinses Gracia non Monaco, die met
haar gemaal, prins Rainier, de Olym
pische Zomerspelen in Rome bij
woont, is hier in gesprek met haar
broer John Kelly, die eij in het Olym
pisch Dorp ontmoette. John maakt
deel uit van de Amerikaanse roei-
ploeg op de spelen. Hij zal uitkomen
in de ongestuurde tioee.
Betere arbeidsvoorwaarden
in industrie gevraagd
Gezien bijzonder gunstige
ontwikkeling van economie
De hoofdbesturen van de drie in
dustriële bonden van werknemers, te
weten de Algemene Bedrijfsgroepen
Centrale, de Nederlandse Katholieke
iv,nd van Werknemers in de In
dustriële Bedrijven „St. Willibror-
dus" en de Christelijke Bedrijfsgroe
pen Centrale in Nederland, hebben
zich in hun periodieke contactver
gadering van 26 augustus j.l. op
nieuw langdurig beraden op de bij
zonder gunstige ontwikkeling van de
economie. Zij spreken als hun oor
deel uit, dat op korte termijn de
sterker dan vorig jaar werd ver
wacht gestegen produktiviteit en
rentabiliteit in de arbeidsvoorwaarden
van de werknemers tot uitdrukking
behoort te komen.
Zij hebben daarom besloten met de
werkgevers in contact te treden in
de verwachting, dat daar waar de
mogelijkheden aanwezig zijn, de
werkgevers bereid zullen zijn verbe
teringen in de arbeidsvoorwaarden,
tijdens de looptijd van de bestaande
contracten, op korte termijn in over
leg met de vakverenigingen tot stand
te brengen.
Zij wekken de werknemers op zich
achter dit streven van de vakbonden
te stellen.
De vader van de in de Sowjet-Unie wegens spionage veroordeelde
Amerikaanse piloot, Oliver Powers, heeft Kroesjtsjew gevraagd
of hij in plaats van zijn zoon de tien jaar gevangenschap mag uit
zitten, aldus bericht het Amerikaanse blad „Life".
Powers sr. heeft de Sowjet-premier een brief geschreven toen hij
zich nog in Moskou bevond. Hij zegt opnieuw naar de Sowjet-Unie
te willen gaan om over het lot van zijn zoon te spreken wanneer
Kroesjtsjew dat wenselijk oordeelt.
Oliver Powers, die aanvankelijk in Moskou verklaarde niet de
indruk te hebben dat zijn'zoon een „hersenspoeling" heeft oikL.~
gaan, zei tot de verslaggever van „Life" te menen dat Francis
„een soort hersenverbranding" heeft moeten doorstaan, omdat zijn
voorhoofdshuid gerimpeld was en schilferde als na te sterke be
straling door een ultraviolette lamp. Francis Powers zou voorts
„ongerust" zijn geweest door de reactie in de Verenigde Staten op
zijn proces.
Verdwenen Mitchell en
Martin bezaten belangrijke
gegevens
De vermoedelijk naar de Sowjet-Unie
uitgeweken Amerikaanse coderings
deskundigen Mitchell en Martin wa
ren in het bezit van „belangrijke ge
gevens, waarvan het verlies ernstiger
is dan ooit officieel Is toegegeven".
Dit heeft de democratische fractielei
der in het Amerikaanse Huits van
.Afgevaardigden, McCormaek, in een
brief aan de voorzitter van de com
missie voor on-Amerikaanse activi
teit, Francis Walter, meegedeeld.
Mitchell en Martin, beiden verbonden
aan het Nationale Veiligheidsbureau,
hadden gezegd samen met vakantie te
zullen gaan. Toen zij niet terugkeer
den, werd een onderzoek ingesteld,
waaruit bleek dat zij het laatst op
Cuba zijn gesignaleerd. Het ministe
rie van buitenlandse zaken heeft
meegedeeld dat zij „waarschijnlijk"
achter het IJzeren Gordijn zijn ver
dwenen.
McCormaek schreef „van betrouw
bare zijde" te hebben vernomen dat
Mitchell en Martin te maken hadden
met Russische en andere buitenlandse
codes en dat zij zeer goed op de
hoogte waren van de hierbij gevolg
de procedures. „Hun kennis en erva
ring op dit buitengewoon gespeciali
seerde terrein zou voor het Kremlin
van bijzonder groot belang zijn".
Rotterdammer omgekomen
bij vliegtuigramp
voor Dakar
De gisteren bij het ongeluk met de
Air France Super Constellation om
gekomen Nederlander is de 32-jari-
ge heer E. L. Maandag uit Rotter
dam. De heer Maandag was werk
zaam bij de elektrotechnische han
delmaatschappij „Van Rietschoten en
Houwens N.V." te Rotterdam.
Zondag was hij van Schiphol naar
Parijs gevlogen, vanwaar hij zijn reis
de volgende dag voort zou zetten
naar Monrovia. In Monrovia zou
de heer Maandag district-manager
worden voor de Rotterdamse firma.
Het slachtoffer was gehuwd en had
2 kinderen.
Het is nog niet bekend of het stoffe
lijk overschot van de heer Maandag
gevonden is.
Van de 63 inzittenden zijn er tot dus
ver 42 gevonden. Van deze 42 kon
den er slechts 14 worden geïdentifi
ceerd. Men verwacht ln net wrak
nog lijken te zullen aantreffen.
ENIG VOOR NEDERLAND
Nauwe samenwerking met twee
Zeeuwse ziekenhuizen
WANNEER OP DINSDAG 13
september a.s. liet nieuwe reva
lidatiecentrum in „Der Boede",
de verpleeginrichting voor lang
durig zieken van de stichting
Verpleeg- en Rusthuizen Mid
den-Zeeland, officieel geopend
wordt, treedt deze stichting een
nieuwe ontwikkelingsfase bin
nen. Een ontwikkeling, die zo
vertelde ons de voorzitter van
het stichtingsbestuur, burge
meester A. H. S. Stemerding
van Souburg, niet zonder trots
enig genoemd mag worden
voor geheel Nederland. Want
gepaard aan de ingebruikne
ming van het revalidatiecen
trum ontstaat een nauwe sa
menwerking tussen twee Zeeuw
se ziekenhuizen, namelijk het
Gasthuis te Middelburg en
„Betliesda" te Vlissingen, en de
stichting. De heer Stemerding
toonde zich bijzonder verheugd
over deze tot stand gekomen sa
menwerking, waarbij hij wees
op de gelukkige omstandigheid,
dat de ziekenhuizen tot het in
zicht gekomen zijn, dat door hen
behandelde patiënten in het re
validatiecentrum opgenomen
kannen en moeten worden.
Het eerste resultaat van deze samen
werking: was de oprichting van de
stichting Zeeuws Opleidingsinstituut
voor heilgymnastiek en psycho-tech-
nïek. De stichting wil bereiken, dat
door een 3-jarige cursus, waaraan
een aantal vooraanstaande Zeeuwse
medici htm medewerking zullen ver
lenen, het grote gebrek aan parame
dische hulpkrachten (masseurs) in
deze provincie wordt opgeheven. Dan
wordt het ook mogelijk het doel van
de samenwerking na te streven: na
melijk om patiënten, die moeilijk
meer in ziekenhuizen verder behan
deld kunnen worden, op te nemen in
het reactiveringscentrum.
De ontwikkeling van de stichting
Verpleeg- en Rusthuizen Midden.
Zeeland is in een snel tempo ge.
gaan. Toen na de oorlog enigen
van de oudere mensen, die in 1942
door de bezetters Zeeland uitge
stuurd waren, geleidelijk terug
kreeg men in erfpacht een ver-
centraal bureau voor oorlogs
slachtoffers in de huizen „Der
Boede" te Koudekerke en „Irma"
(Zie slot pag. 2 kol. S)
Robert Cook, de Engelsman, die en
kele dagen geleden aangifte deed
van de diefstal van een viertal schil
derijen met een waarde van ongeveer
600.000 gulden, en die tijdens het
onderzoek zijn paspoort aan de poli
tie moest afgeven, is weer vrij man:
dinsdagmiddag heeft hij zijn pas van
de politie te Amsterdam terugont
vangen.
Ook Interunie voert
spaarregeling in
Ook de directie van de N.V. Interna
tionale Beleggings Unie „Interunie"
in Den Haag heeft, naar zij in een
brochure mededeelt, besloten een
spaarregeling in te voeren om spaar
ders in staat te stellen aandelen in
dit beleggingsfonds te verwerven. De
regeling gaat in op 1 september.
HET WEER IN EUROPA
Volgens de weerrapporten
van gister-
avond 7 uur:
Den- Helder, regenbul
18 gr.
Ypenburg, regenbui
17 gr.
Vlissingen, regen
17 gr.
Eelde, zwaar bewolkt
18 gr.
De Bilt, regenbui
18 gr.
Twente, zwaar bewolkt
16 gr.
Eindhoven, regenbui
15 gr.
Zuid-Limburg, regenbul
17 gr.
Helsinki, motregen
11 gr.
Stockholm, regen
13 gr.
Oslo. licht bewolkt
16 gr.
Kopenhagen, regenbui
17 gr.
Aberdeen, regenbui
15 gr.
Londen, half bewolkt
19 gr.
Amsterdam, regenbui
18 gr.
Brussel, regenbui
18 gr.
Luxemburg, regenbui
14 gr.
Parijs, regenbui
39 gr.
Bordeaux, licht bewolkt
21 gr.
Grenoble, zwaar bewolkt
22 gr.
Nice, onbewolkt
24 gr.
Berlijn, regenbui
20 gr.
Frankfort, geheel bewolkt
19 gr.
München, licht bewolkt
19 gr.
Zurich, regenbui
19 gr.
Genève, zwaar bewolkt
20 gr.
Locamo, licht bewolkt
Wenen, regen
20 gr.
Innsbruck, regen
IS gr.
Belgrado, licht bewolkt
27 gr.
Rome, zwaar bewolkt
31 gr.
Ajaccio, half bewolkt
26 gr.
Madrid, onbewolkt
32 gr.
Mallorca, zwaar bewolkt
31 gr.
Lissabon, onbewolkt
27 gr.
WISSELEND BEWOLKT
Vrij koel weer met wisselende bewol
king en enkele buien. Langs de Wad.
denkust aanvankelijk nu en dan nog
harde, elders matige tot krachtige
noordwestelijke wind.
STRAND VERWACHTING
(Van onze weerkundige medewerker)
Te koel strandweer met nog een en
kele bui, afgewisseld door opklarin
gen. Matig tot vrij krachtige noord
westelijke wind. Temperatuur over
dag 17 graden. Zeewater bijna 18
graden.
Vooruitzichten: koele noordelijk©
luchtstroom waardoor zeer matig
strandweer.
ZON EN MAAN
1 september.
Zon op 05.51
Maan op 16.49
onder 19.28
onder 01.56