PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Loemoemba's troepen bezetten Bakwanga en
trekken naar Katangese grens
Globaal duizend arbeiders meer in Zeeuwse
industrie door premiepolitiek
INSTANLEYSTAD WERDEN AMERIKANEN
EN V.N.-HOOFDKWARTIERAANGEVALLEN
MINSTENS 45.000 MENSEN
ZIEK VAN MARGARINE
203e jaargang - no. 202
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. -an de Velde en F. B.
deD Boer. Adjunct: W. de Pagter.
HoofdredacteurW. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 55 cent per
week, 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Maandag 29 aug. 1960
ADVERTENTIEPRIJS 27 oent per
mm. Minim, p. advertentie 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels!
25 cent per regel met een minimum
van 1.25. „Brieven oureau
van alt blad" 25 cent meer.
Giro co. 359300 P.Z.C.. Middelburg.
Bureaus: Vlissingen Walatr.58-50 tel.23554lijnen (b.b.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, Grote Markt 2, tel. 4254 (b.g.g. adv. 2234»; Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9, tel. 20; Temeuzen, Brouwerijstraat 2; Zierikzee, red. tel. 2425. adm. tcl.Stoi
Belgen suggereren een neutrale zone
1-
Een 400-tal militairen van de centrale Kongolese regering
lieel't zaterdag de hoofdstad van de „Mijnrepubliek" in de pro
vincie Kasai, Bakwanga, bezet. Troepen van Loemoemba's cen
trale regering rukken nu op in de richting van bet aan Kasai
grenzende Katanga, dat zich eveneens onafhankelijk heeft ver
klaard. De aanwezigheid van zulke troepen werd gemeld uit Loe-
poetoe, in Kasai, op dertig kilometer van de Katangese grens,
Aan de grens zouden zich reeds schermutselingen hebben voor
gedaan tussen Kongolese en Katangese troepen, waarbij in het
niemandsland schoten werden gewisseld.
Ook troepen der Verenigde Naties zijn zondag naar de grens van
Kasai en Katanga gezonden. De Belgische militaire opperbevel
hebber in Kongo, generaal Roger Gheysen, heeft gisteren de
Verenigde Naties verzocht een „neutrale zone" in te stellen op
de grenzen van deze provincies. Gheysen deed zijn verzoek op
een tijdstip dat zijn troepenmacht tot slechts 450 Belgische sol
daten was geslonken. Tien duizend man had hij onder zijn bevel
voordat de internationale politiemacht in Kongo kwam.
aanhangers. Men meent dat Loc-
mocmba te Stanleystad een verga
dering zal toespreken, voordat hij
weer naar Leopoldstad terugkeert.
Volgens de premier van de Oost
provincie, Jean-Pierre Finant, hadden
soldaten en burgers in Stanleystad
geruchten gehoord dat de Amerikaan
se Globemaster Belgische parachutis
ten aanvoerde. Toen het vliegtuig ge
land was werd het bestormd door
burgers en militairen, die joelend op
de bemanningsleden instormden toen
die het vliegtuig verlieten. De Kono-
lese militairen gebruikten hun ge
weerkolven, de burgers hun vuisten.
scheidene minuien hebben gele
gen".
Tegen beide incidenten is door dc
Ver. Naties bij de Kongolese rege
ring geprotesteerd.
„Tunesiërs hielpen
j Functionarissen van de Ver. Naties
I hebben zaterdagavond in Leopoldstad
verklaard, dat uit berichten uit Ba
kwanga gebleken is dal de Tunesische
V.N.-troepcn „niet betrokken" zijn ge
weest bij de bezetting van Bakwanga
door troepen van Loemocmba.
De V.N. hebben geen mandaat om in
binnenlandse geschillen tussenbeide
te komen en. zij hebben hieraan stipt
gehouden, zo zeiden zij-
Zij reageerden hiermee op de me
dedeling van president Albert Ka-
londji van de nu bezette „mijnre-
publiek", die zaterdag vrijwilli
gers, blank en zwart, opriep hem
te helpen tegen de „agressie" van
de troepen van premier Loemoem-
ba.
Volgens Kalondji waren de 400
Kongolese militairen, die Loe-
moemba maar Loeloeaburg had ge
zonden. door Tunesische troepen
onder V.N.-commando geholpen, j
(Zie slot pag. 8 kol. 1)
GENEESKUNDIGE HOOFDINSPECTIE:
Verenigde Naties
protesteren naar
twee kanten
Lit Stanleystad werden ernstige on
geregeldheden gemeld. Op het vlieg
veld werden acht Amerikaanse mili
tairen (de bemanning van een Globe
master die voor de Verenigde Naties
radio- en andere verbindingsappara-
tuur had aangevoerd) aangevallen en
mishandeld door Kongolese burgers
en militairen. Een Ethiopische kolonel
heeft kunnen verhinderen dat de
Amerikanen werden gelyncht.
Alle acht Amerikanen werden naar
een ziekenhuis gebracht.
Met machinepistolen bewapende Kon
golese politic en militairen zijn voorts
het hoofdkwartier van de Verenigde
Naties te Stanleystad binnengedron
gen, waarna zij zeven Canadezen,
twee Britten, een Frausman en een
Braziliaan gevankelijk meenamen. Na
ingrijpen door Ethiopische V.-N. mili
tairen werden zij, na een uur te zijn
vastgehouden, weer vrijgelaten.
Bezoek van premier
De Kongolezen hadden de elf V.N.-
personeelsleden al hun papieren en
geld afgenomen, waarna zij in cel
len werden opgesloten. Enkele
blanken, die hen wilden bezoeken,
werden door de Kongolezen gesla
gen.
De elf V.N.-perscneelsleden hadden,
toen zij weer werden vrijgelaten,
lichte verwondingen.
Beide incidenten geschiedden kort
voor de komst V3n de Kongolese
premier Loemoemba. Stanleystad
is het bolwerk van zijn politieke
In Leopoldstad
Met een „Convair" der Verenigde
Naties zijn de gewonde Amerikanen
zondagavond uit Stanleystad in Leo
poldstad aangekomen. De hoofden
van sommige, gewonden waren in
zwachtels gewikkeld. Anderen wer
den op draagbaren uit het vliegtuig
gedragen.
Een Amerikaanse luitenant ver
klaarde tegenover verslaggevers:
„Wij voerden een heel gemoedelijk
en vriendschappelijk gesprek met
de Kongolese politiemannen en mi
litairen. Plotseling besloten de
Kongolezen echter dat wij „vijan
den" waren en zij vielen ons met
een aan. Voordat ik het wist lag
aanleiding gezien
i de fabri-
i heeft deze geen
i voor een vervolging tegen
kant van de nieuwë mai-garine. Ook
van de kant van de familie van de
Onderzoekingen in
drie laboratoria
Bij '^aB«.?e°k.macuIcChooSpcctic I J«gjgg* jUgjjjlgf* 5taPPett b«
van het ministerie s"an soeiale taken j de ondernomen,
en volksgezondheid zijn thans ruim i
45.000 gevallen van de huidziekte
bekend. Dit aantal geeft evenwel
niet het juiste totaal aantal patiën
ten in Nederland weer. In het begin
van deze week hoopt men op
het ministerie antwoord binnen te
hebben van dc huisartsen, via de re
gionale inspecties. AI de door de
huisartsen gemelde ziektegevallen
zullen dan een juist beeld van de
omvang van de ziekte geven.
Het onderzoek naar de samenhang
tussen de nieuwe emülgator ih
Planta-rood en de vreemde huid
ziekte wordt thans onder leiding van
de directeur-generaal van de volks
gezondheid, prof. dr. P. Muntendam
in drie laboratoria voortgezet. In
het rijksinstituut voor de volksge
zondheid in' Utrecht onderzoekt men
de toxicologische zijde, prof. dr., E.
Hermans uit Rotterdam neemt het
klinische deel voor zijn rekening ter
wijl het epidemiologische onderzoek
wordt uitgevoerd door de G.G. en
G.D. van Rotterdam.
De uitslag van de sectie op de in
Leeuwarden overleden vrouw, die
nog wel enkele dagen in beslag zal
nemen, omdat er een nauwkeurig
chemisch en bacteriologisch onder
zoek moet worden verricht, zal be
palend zijn voor de officier van jus-
ik op de grond, waarop wij ver-1 titïe te Leeuwarden. Vooralsnog
Geen „nieuwe Planta"
in banketartikelen
Naar aanleiding van de berich-
ten. waarin de veronderstelling
j= werd uitgesproken dat in ban-
ketartikelen (koekjes, biscuits
H etc), Plantamargarine zou
ij kunnen zijn verwerkt, hebben.
e§ de verenigingen van banket-
§j bakkers en biscuitsfabrikan-
p ten er de aandacht op geves-
tigd dat voor zover door de n
industrie plantenmargarine
H wordt gebruikt, deze steeds
wordt betrokken in grootver-.
A - pakking. Het hestanddeel dat
ff mogelijkerwijs aanleiding g§
'heeft gegeven tot de gerezen
moeilijkheden komt naar de
betrokken fabrikant verzekerd
M heeft uitsluitend voor in Plan- §f
tamargarine welke in klein-
verpakking (pakjes van 250
gr.) aan de consument werd
aangeboden. De plantenmar-
garine .welke de industrie in
grootverpakking van genoenr-
de fabrikant heeft betrokken
s heeft nimmer het omstreden ifj
H bestanddeel bevat. n
llllllllllllllllllilllll!il!i||(llllllllll!lll]||||||lllil|llllli!illlllllll!i|l!illllilll
I—lü
Op het N'Djili vliegveld bij Leopold- 1
stad heeft een Soedanese V.N.-sol-
daat zich ingegraven nadat hij met j
zijn strijdmakkers de bewaking van j
het veld van de Kongolese troepen i
heeft overgenomen.
Auto tegen boom:
twee doden
Zondagmiddag omstreeks half zeg is
te Deurze (gem. Rolde, Drente) 'een
personenauto met zes inzittenden le
gen een boom gereden waarbij twee
mensen zijn omgekomen en twee
ernstig worden gewond. De wagen
werd bestuurd door de heer L. de Haas
■uit Amsterdam. Ziin echtgenote, me
vrouw De II. uit Amsterdam, en de
moeder van de bestuurder, mevrouw
De II. uit Assen, waren op slag dood.
De bestuurder en diens vader werden
ernstig gewond naar het Wilhelmina-
ziekenhuis in Assen overgebracht,
evenals het tienjarig dochtertje, E. M.
de H. uit Amsterdam. Het zoontje
kwam met de schrik vrij. Er was tij
dens het ongeval geen ander verkeer
op de weg.
IN EEN JAAR TOENEMING VAN 8 PCT.
A
Iv Sluis leek het zaterdagmiddag even of men er de klok ettelijke
decennia had teruggezet toen een rij -sterk verouderde typen auto's
niet al te snel door <le smulle straten trok, De oudste had de respec
tabele leeftijd van zestig jaar en droeg het merk George Richard.
Onder de- wagentjes met de opvallend vooruitstekende koplampen
en de statige carosserie'én bevonden zich zowel Belgische als Neder
landse. die deelnamen aan een rally van oude auto's vanuit Knokke.
In verband met het bezoek aan Sluis ontvingen de deelnemers er een
souvenir. Door een misverstand zijn niet allen door het centrum van
Sluis gereden. Halverwege Sluis-Sint Anna ter Muiden keerden
enkelen terug naar de finish in Knoklce.
Even groot als toeneming
in periode van '52-'59
De premiepolitiek voor de in
dustriekernen is in liet afgelo
pen jaar voor Zeeland van groot
belang geweest. In de periode
van ongeveer september 1959
tot heden mag dank zij de pre
miepolitiek op een vergroting
van de arbeidsbezetting gere
kend worden van globaal 1000
werknemers, of 8 procent van
de rond 12.500 mannen en
vrouwen, die in september '59
in de zuivere Zeeuwse in
dustrie werkzaam waren. Deze
toeneming is ongeveer even
groot als de uitbreiding van de
arbeidsbezetting in onze pro
vincie gedurende de periode
van september 1952 tot septem
ber van het vorige jaar. Sinds
de aanwijzing van de industrie
kernen zijn met premie zeven
nieuwe bedrijven in aanbouw
of reeds gebouwd, zeven nieu
we vestigingen worden zo goed
als zeker gerealiseerd, deels
wellicht zonder premie, één
wordt zeer waarschijnlijk met
premie gebouwd, terwijl het
E.T.I. voor Zeeland samen met
de betrokken gemeentebestu
ren momenteel onderhandelin
gen voert over een aantal an-
dere vestigingen. Daarnaast
zijn enkele bedrijven in Bres-
liens bezig met uitbreidingen.
Door de aanwijzing van Zeeland als
probleemgebied, door de steeds gro
ter wordende ontwikkeling van het
Deltaplan en vooral dank zij de con
juncturele opleving telt de provin
cie thans mee in het industrialisatie-
proces. „Zowel in als buiten ons ge
west heeft men vertrouwen in de
ontwikkeling van Zeeland", aldus
verklaarde ons drs. M. C. Verburg,
de directeur van het E.T.I.
Op het sociaal-economisch vlak heeft
Zeeland bovendien bekendheid ge
kregen door verschillende studies en
artikelen. Voorts betekenen de ver
halen over de pendel van arbeiders
naar buiten de provincie een niet te
onderschatten reclame voor het ge
west, daar belangstellende onderne
mers attent worden .gemaakt- op - de
ruimte,, die er bijvoorbeeld in de om-
gering van.Térneuzen en Hulst aan
wezig is.
Thans intensief
Vroeger ging bij wijze van spreken
de vlag uit in het E.T.I.-kantoor
wanneer een ondernemer belangstel
ling had voor Zeeland. Thans wordt
het instituut intensief betrokken bij
nieuwe vestigingen en uitbreidingen;
welhaast elke week is de bedrijfs
econoom betrokken bij onderhande
lingen .over aanvragen. Hierbij werkt
het E.T.I. nauw samen .met B. en \V.
van de betrokken gemeente, met de
gewestelijke arbeidsbureaus en met
de chef van de eerste afdeling (fi-
(Zie slot pag. 5 kol. 5)
Waarschijnlijk in oktober twee
Amerikaanse apen rond de aarde
De Verenigde Staten zullen in oktober een poging doen om twee
apen in een baan om de aarde te brengen cn hen veilig te laten
terugkeren. Dit heeft het hoofd van de afdeling ruimteonderzoek
van de Amerikaans luchtmacht, generaal Bernard A. Schriever,
op een persconferentie meegedeeld.
De generaal zei het „niet waarschijnlijk" te achten, dat de Russi
sche ruimtecabine met „Strelka en Bjelka" een landing op aarde
heeft gemaakt. In dat geval zou de cabine geheel zijn vernield,
zo meende hij. Waarschijnlijk is .de Russische ruimtecabine op
dezelfde manier als de Amerikaanse op aaide teruggekeerd, dat
wil zeggen met behulp van een raket die de val vertraagde en
een parachute.
Alvorens de „Ontdekker XVI" met de twee aapjes wordt gelanceerd
zal nog een „Ontdekker XV" zonder levende wezens aan boord in
een baan om de aarde worden gebracht.
Zijwand van bus
werd opengereten
Tien mensen gewond
Tien personen werden licht en twee
zwaar gewond tengevolge van een
ernstig verkeersongeval dat zondag
avond op de rijksweg 12 (Utrecht-
Arnhem) gebeurde. Van een uit «le
richting Arnhem komende vracht
auto raakte de stuurinrichting on
klaar. De vrachtauto kwam op de
andere weghelft terecht, ramde een
Duitse Volkswagen én boorde zich
vervolgens in de flank van een Duit
se toeristenbus uit Essen. De gevol
gen waren verschrikkelijk. De gehele
zijwand van de bus werd opengere
ten.
Verschillende personen moesten uit
de stalen zitplaatsen worden getrok
ken waartussen zij beklemd waren
geraakt. De chauffeur liep slechts
licht letsel op. Met ziekenwagens
werden de slachtoffers naar het zie
kenhuis in Veenendaal vervoerd. De
chauffeur van de vrachtauto man
keerde niets. Hij kwam met de
schrik vrij.
HET WEER IN EUROPA
Volgens de weerrapporten van gister
avond 7 uur:
Den Helder, half bewolkt, 20 gr.
Ypenburg, regenbui. 22 gr.
Vlissingen, zwaar bewolkt, 20 gr.
Eelde, zwaar bewolkt. 21 gr.
Twente, zwaar bewolkt. 20 gr.
Eindhoven, licht bewolkt, 22 gr.
Zuid-Lïmburg, licht bewolkt 20 gr.
Helsinki, regen, 20 gr.
Stockholm, geheel bewolkt, 20 gr.
Oslo, half bewolkt, 2'. gr.
Kopenhagen, regen, 22 gr.
Aberdeen, regen. :6 gr.
Londen, regenbui, 2! gr.
Amsterdam, half bewolkt, 21 gr.
Brussel, zwaar bewolkt, 22 gr.
Nice, onbewolkt. 26 gr.
Berlijn, regen, 25 gr.
Frankfort, onweer, 23 gr.
München, geheel bewolkt, 26 gr.
Zürich, zwaar bewolkt. 22 gr.
Genève, half bewolkt, 21 gr.
Locarno, onweer. 27 gr.
Wenen, zwaar bewolkt, .10 gr.
Belgrado, onbewolkt. 32 gr.
Rome. onbewolkt. 33 g*.
•Ajaccio, licht bewolkt, 31 gr.
Madrid, onbewolkt. 52 gr.
■Mallorca, onbewolkt. 34 gr.
Lissabon, onbewolkt. 29 gr.
VERWACHT.
DEZELFDE TEMPERATUREN
Opklaringen en slechts enkele ver
spreid voorkomende buien. Zwakke
tot matige wind tussen zuid en west.
Ongeveer dezelfde temperaturen.
STRAXDVERWACHTING
Van onze weerkundige medewerker)
l^andaag flinke perioden van zonne
schijn en vrij goed strandweer met
een zwakke tot matige wind tussen
zuid en zuidwest. Temperatuur in de
middag ruim 20 graden. Zeewater
18 graden.
Vooruitzichten: rug van hoge lucht
druk houdt het weer rustig met rede
lijk strandweer. y
ZON EN MAAN
29 augustus
Zon op 5.46 onder 19.35
Maan op 13.41 onder 23.07
