LEZERS SCH
BOSCH
DE KERKEN
GRATIS
SCHOOL
SCHRIFTEN
De avonturen van Stikkeltje en Bruunke
maatschappij
PLEIDOOI VOOR OPENBAARHEID
VAN SYNODE-ZITTINGEN
F 102 DELTA DAGGER: NIEUWE
JAGER BOVEN NEDERLAND
Van en voor de boekenplank
t gehele jaar door
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
VRIJDAG 26 AUGUSTUS 1960
en de
„Is de stilte wenselijk en
nodig voor de Kerk
la een stuk getiteld „ls grote
mate van vertrouwelijkheid voor
synodevergaderingen wel nodig?"
signaleert do kerkredacteur van
het dagblad „Friese Koerier" het
feit dat de zittingen van de Her
vormde Synode in Nederland niet
openbaar zijn zij liet ook dat
ze toch niet geheel geheim zijn.
Het persbureau der Nederlands
Hervormde Kerk verzorgt versla
gen voor het A.N.P. en voor het
voor dag- en weekbladpers be
stemde eigen weekbulletinook is
het do leden van de Generale Sy
node in liet geheel niet verboden
zelf één of meer bladen van be
richten over de beraadslagingen
en de besluiten te voorzjen.
Zou de l ei k niet veel meer te
voorschijn komen in het openbare
leven, als er verslaggevers toege
laten werden? Er zouden dan
journalisten moeten komen, die
zich het „kerk-chinees" van die
ambtelijke vergaderingen eigen
maakten, „zoals er nu zijn, die
een aandeelhoudersvergadering
kunnen volgen of verslag maken
van een veekeuring, wat ook een
kunst apart is". En de afgevaar
digden zouden zich terwille van
de tribune op gewoon Nederlands
kunnen toeleggen. Een dubbel
voordeel. Als wij denken aan de
enorme geestelijke problemen,
waarmee op zulke bijeenkomsten
geworsteld wordt zonder ophef,
en denken aan de omvangrijke
hulpverleningen, waarvan de dia
conale raad of ook de raad voor
de zending verslag doet, dan me
nen wij, dat de oprechte bewon
dering in de kranten voor het
kerkewerlc alleen maar toenemen
zou, wanneer eigen verslaggevers
ooggetuigen konden zijn van deze
onbezoldigde geestelijke inspan
ning van de synodeleden.
Zeker, er zou over allerlei za
ken ook meer deining verwekt
worden, in de kerk en buiten
de kerk. Alleen al omdat het
grote gewicht van splinterfijne
kwesties de koelbeschouwen-
de waarnemer soms ontgaat.
Maar zou die deining alleen
maar schadelijk zijn?
Een Schotse minister, wiens
benoeming met veel spraak,
opspraak cn tegenspraak ge
paard ging, merkte eens iro
nisch op „dat dat allemaal
kosteloze propaganda voor
hem was".
Men zou misschien ook in de
ambtelijke vergadering door
de altijd aanwezige ogen van
Sowjet-boeren laten hun
kinderen weer dopen
Van eon regelrechte wederople
ving van liet doopsacrament in de
Sowjet-Unio is sprake in „Kom-
munist", orgaan van de commu
nistische partij van de USSR. Een
groep experts, die moest onder
zoeken in hoever de plattelands
bevolking in de omgeving van
Moskou tegenwoordig beant
woordt aan het beeld dat de Sow-
jet-propaganda van haar „pro
gressiviteit" pleegt op te hangen,
heeft volgens het bericht in
„Kommunïst" moeten, vaststellen,
dat het merendeel van de in en
na de Tweede Wereldoorlog gebo
ren kinderen weer gedoopt wer
den, vaak ook dan wanneer de
ouders van deze kinderen zelf
de doop nooit hadden ontvangen.
Vooral de grootmoeder oefent vol
gens het communistische blad in
het boerengezin een „schadelijke
invloed" uit. Vaak weigert zij on
gedoopte kinderen te verzorgen.
Het blad „Kommunist" komt tot
de slotsom, dat de doop, die der
tig jaar geleden bijna volledig uit
het Russische leven verdwenen
was, een „bijzonder taai overblijf
sel" uit de tijd vóór de revolutie
blijkt te zijn, waarvan men de
uitwerking niet mag onderschat
ten.
de journalistieke buitenstaan
der zelf een kritischer blik le
ren werpen op de gehele ren
stal van eigen stokpaardjes?
In elk geval blijft de vraag
gewettigd, of het passend is in
de 20ste eeuw, dat het lande
lijk bestuur van een kerk, die
- de naam „Christus' belijdende
volkskerk" niet schuwt, zich
van de deining der, publieke
opmerkzaamheid afmaakt,
door alleen die vertegenwoor
diger van de pers toe te laten,
die als redacteur van haat-
eigen persbureau mee „van de
familie is".
Bij dat al blijven de vertrouwe
lijke zaken over personen als een
paal van vertrouwelijkheid boven
het water der wenselijke publici
teit uitsteken. Maar hoe vaak
komen die voor? Zelden. Het is
zelfs de vraag, of de zaak van
prof. Smits, die ons aanleiding
gaf tot deze beschouwing, tot
die vertrouwelijke zaken gere
kend moet worden. Aanleiding tot
defee synodale besprekingen zijn
de intiemste zieleroerselen van
deze oud-predikant alléén voorzo-
daan heeft. Hij zal voor zich de
ver hij erpublikaties over ge-
voorzichtigheid van liet stilzwij
gen dus niet wensen.
Weer rijst de principiële vraag:
Is die voorzichtigheid der stilte
dan wenselijk en nodig voor de
kerk? Wezenlijk? Of alleen in
schijn en voor het moment, het
inderdaad pijnlijke moment der
ontbrekende interne eensgezind
heid?
Identiteitskaarten voor
protestanten in New-York
DeProtestantse Raad vau New-
York heeft vorige maand 80.000
Identiteitskaarten verstuurd, die
door protestanten gedragen kun
nen worden en zij heeft er nog
20.000 klaar liggen, die op ver
zoek toegezonden kunnen worden.
Op de kaart is plaats voor de
naam van de predikant en de
kerk van de drager van de kaart
en voor zijn eigen naam en adres.
Op de kaarten staat verder in
grote letters: „Ik ben protestant".
De voorzitter van de Protestantse
Raad in New York, Rev. Dan M.
Potter, verklaarde naar aanlei
ding van de uitgifte van deze
kaarten: „Rooms-katholieken en
joden dragen vaak iets bij zich,
waaraan men kan zien, tot wcllc
geloof zij behoren, zodat de juiste
geestelijke kan worden geroepen
in geval van nood. Be zie geen
reden, waarom protestanten niet
zoiets zouden mogen hebben".
Ongeveer 25 procent van de kerk
gaande bevolking van New-York
is rooms-katholiek, 12.5 procent
protestant en 12.5 procent joods.
Dr. Visser 't Hooft naar
Zuid-Afrika
Een delegatie van de Wereldraad
van Kerken, waartoe ook de Ne
derlandse secretaris-generaal dr.
W. A. Visser 't Hooft behoort, zal
van 7 tot 14 dee. in Johannesburg
besprekingen voeren met verte
genwoordigers van de Zuidafri-
kaanse kerken.
Dit heeft de voorzitter van het
centraal comité van de Wereld
raad, dr. Franklin Clark Fry uit
New York woensdag in St. An
drews meegedeeld.
Het centraal comité heeft de af
gelopen tien dagen in St. An
drews vergaderd. Circa 2000 af
gevaardigden, van wie 200 uit
Azië, Afrika, het Nabije en het
Verre Oosten en Amerika namen
aan de besprekingen deel.
Dr. Visser 't Hooft verklaarde
op een persconferentie na de
slotzitting, dat de bijeenkomst
..een van de meest productie
ve" uit de geschiedenis van de
Wereldraad van Kerken is ge
weest. Thans heeft men een
beter overzicht van de situa
tie, en kan vol vertrouwen
worden begonnen aan de voor
bereiding van de algemene
vergadering die volgend jaar
in New Delhi wordt gehouden.
Wat dc deelneming van rooms-
katholieke waarnemers op de bij
eenkomsten van St. Andrews be
treft, zei dr. Visser 't Hooft dat
zeer langdurige discussies met
hen waren gevoerd en dat de
verhouding „uiterst stroef" was
geweest.
Het centraal comité heeft zich,
naar U.P.I. meldt, op de verga
dering in St. Andrews ook uitge
breid bezig gehouden met de ont
wikkeling naar onafhankelijkheid
van de Afrikaanse landen. Het
sprak opnieuw als zijn overtui
ging uit, dat de landen „die nog
onderworpen zijn aan een buiten
lands of minderheidsbewind" in
staat moeten worden gesteld tot
..verantwoorde onafhankelijk
heid" te komen, maar „nadat zij
voldoende voorbereid zijn voor
een regeringsvorm, waarin alle
burgers een rechtvaardig aandeel
hebben, ongeacht hun ras".
Bijbelhenniswedstrijd
in 1961 te Jeruzalem
De tweede internationale wed
strijd in Bijbelkennis zal weer in
Israël worden gehouden, en wel
op de Onafhankelijkheidsdag in
mei 1961 te Jeruzalem. Dit heeft
de voorzitter van de Israëlische
Bijbclassociatic bekendgemaakt.
Vele landerr zullen weer worden
uitgenodigd na voorselectie een
deelnemer naar Jeruzalem te zen
den. De eerste internationale Bij
belwedstrijd in Israël werd ge
houden in 1958 ter gelegenheid
van het tienjarige bestaan van
de voorzitter van de Israëlische
toen deelgenomen door middel
van de N.C.R.V.
Theologie-colleges per televisie
De Amerikaanse universiteit te
Washington D. C., heeft van de
Lilly Endowment Inc. van India
napolis, Indiana, een gift van
174.700 dollar ontvangen, bestemd
voor het stichten van een pio
niersproject, waarmee men voor
het eerst in het gehele land pro
gramma's van godsdienstig hoger
onderwijs per televisie zal verzor
gen.
De gift zal worden gebruikt om,
door de distributie van televisie
films over de verschillende TV-
stations en door rechtstreekse uit
zending van theologische colleges,
'n publiek van miljoenen Engels
sprekenden in de wereld te berei
ken. Het project strekt zich voor
lopig over twee jaar uit en wordt
In samenwerking met de plaatse
lijke raad van kerken te Washing
ton uitgevoerd.
Het is de bedoeling dat de Bijbel
cursussen die al sedert twee jaar
elke herfst en winter door de
Amerikaanse universiteit via een
televisiezender in Washington
worden uitgezonden, niet worden
voortgzet, maar dat deze in de
vorm van TV-films toegankelijk
worden gemaakt voor studenten
en andere belangstellenden in alle
delen van de Ver. Staten en
in het buitenland. Een eerste Bij
belleergang behandelt „Het leven
en de leer van Jezus", een tweede
heeft men gedacht als „Inleiding
in het Oude Testament". Beide
cursussen worden gegeven door
dr. Edward W. Baumann. De
Amerikaanse universiteit reikt
aan eventueel geslaagde gegadig
den een certificaat uit voor hun
deelname aan de televisie-uitzen
dingen, die elke week één uur
duren.
De distributie van de televisie
films geschiedt door de plaatse
lijke kerkeraden en de universi
teiten. De leiding van het project
berust bij miss Ella Harllee, die
vroeger al een leidende functie
had bij de radio- en televisie-acti
viteiten van-de Raad van Kerken
te Washington.
Een zeventienjarige jongen uit New
York, Richard Phelps, is wegens pogin
gen om een terroristische nazi-beweging
te organiseren veroordeeld tot het schrij
ven van een opstel over een vooraan
staande Amerikaanse jood subsidiair
plaatsing in een opvoedingsgesticht. Voor
23 november moet Phelps een opstel
schrijven over een van de volgende drie
figuren: Robert Móses, de man die er
voor zorgde dat New York parken kreeg,
John Peter Zenger, een der eerste strij
ders voor de persvrijheid en Mordecal
A dvertentte)
Nu! Haast u!
Olympiade
bij Knorr soep bouillon.
Pakket van ft?30 nu slechts f 1,03
Alléén bij TZtlOVl
A dvertentte j
sinaasappel
citroen
vruchtenlimonade
(Advertentie i
Rolterdam-sliog met de pure Kentucky
Rioolbelasting
te Middelburg
Ten einde de billijkheid of liever ge
zegd de onbillijkheid van de rioolbe
lasting aan te tonen, is het nodig de
geschiedkundige ontwikkeling van
de rioolafvoer in ogenschouw te ne
men.
Middelburg was eerder een open ha
ven. Men bezie slechts, de peilschaal
aan de Stadsschuur. Afvoer vond
plaats eerder door de Arne later
door Welzinge en nog later naar de
Oosterschelde.
Deze laatste afwatering werd onmo
gelijk door de sluizen bij Veere. Des
tijds geschiedde de afwatering door
een open riool.
Dit laatste wordt nu niet langer mo
gelijk door de Deltawerken, maar
dan zou het ook volkomen logisch
zijn, dat de Staat der Nederlanden
ten laste van diezelfde Deltawerken
een andere afwatering verschafte.
Maar niet alzo, De centrale overheid
VERVANGING VAN SUPER SABRES
is daartoe alleen bereid mist er 'n bij
drage komt van de lagére organen, en
deze kunnen dat alleen wanneer de
kosten door middelen worden gedekt.
De centrale overheid ziet volkomen
voorbij, dat allerlei uitgaven tenslot
te slechts uit de nationale economie
moeten worden gedekt, en dat het
volkomen onbelangrijk is, of de in
komsten uit de linker of de rechter
broekzak worden gedekt. De heren
in Den Haag achten het een grote
wijsheid, wanneer hun uitgaven wor
den gedrukt. Hoe, is voor hen niet
ter zake dienende. Sléchts de ver
schuiving is belangrijk.
Middelburg persistere derhalve tot
een oplossing ten laste van 's rijks
schatkist, vfcn de in gemeen overleg
tot stand gekomen regeling bij de
graving van het Kanaal door Wal
cheren.
Breda. Albt Jeronlmus.
Moïse en Mozes
De Prov. Zeeuwse Courant van za
terdag 20 augustus bevat op pag. 13
een artikel van uw speciale verslag
gever te Elizabethstad. De volgende
zinsnede heeft me erg verbaasd:
Katanga en zijn op een jongere L.
Armstrong lijkende.... premier Moise
Tsjombe (Moise is waarschijnlijk
een verarabischte vorm van Mo-
Bewapening bestaat uit
geleide projectielen
Voor het 32e Amerikaanse Day figh
ter Squadron, dat gestationeerd is op
de vliegbasis Soesterberg en onder
Nederlands commando opereert, heb
ben de North American F-100 „Super
Sabre" straaljagers binnenkort afge-,
daan. Deze maand worden namelijk
de nu vijf jaar oude F-100's, die eens
de eerste supersonische vliegtuigen
in horizontale vlucht van de Ameri
kaanse luchtmacht waren, terugge
zonden naar de V.S., waar ze in plas
tic gegoten in de vliegtuigreserves
zullen worden opgenomen.
De F-100's worden vervangen door
moderne Convair F-102 „Delta Dag
reis" met deltavleugel, zodat het Ne-
lerlandse publiek voor het eerst kan
kennismaken met het nieuwe aam-
zicht van een driehoeksvleugel.
Deze nieuwe straaljager, waarmee
het Amerikaanse squadron in Neder
land straks gaat vliegen, kan een
snelheid van meer dan 1500 km per
functie van on-
uur bereiken tijdens horizontale
vlucht, en heeft de
derschepper.
De geduchte bewapening omvat
„slechts" geleide projectielen dit in
tegenstelling tot de bewapening van
de F-100, die 4 x 20 mm-kanonnen
bezit. Zes Hughes GAR-1 D, door ra
dar geleide wapens of infra-rood
doelzoekende „Falcon" raketten kun
nen worden meegevoerd. Tevens is
het mogelijk deze gehele bewapening,
die uit een zogenaamde „gun pack'
gelanceerd wordt, uit te wisselen
voor 24 ongeleide projectielen.
Mede door de grote bewapening e:
de snelle klim is dit vliegtuig éen
van de belangrijkste Amerikaanse
interceptors, en vormt momenteel als
zodanig de ruggegraat van de Ameri
kaanse luchtverdediging in de V.S.,
op Hawaii, in Duitsland, Alaska. Ja
pan en nu binnenkort ook Nederland.
Het spitse toestel kan onder alle
weersomstandigheden opereren. De
actieradius zonder vleugeltanks is
600 mijl.
Een nog moderner uitvoering van de
F-102 is dc Convair F-106 „Delta
Dart", een geheel automatisch vlieg
tuig, dat zonder menselijke bestu
ring geheel alleen door middel van
elektronische hulpmiddelen doelen
pitzoekt en aanvalt. Wellicht zal dit
geavanceerde straalvliegtuig met-
Ongeveer 12 F-102 Delta Dag
ger" straaljagers zullen een de
zer dagen op de vliegbasis
Soesterberg gestationeerd wor
den ter vervanging van de ver
ouderde Amerikaanse F-100
Super Sabres". Het met zeer
uitgebreide elektronische ap
paratuur uitgeruste vliegtuig
voert onderscheppingen lialf-
automatisch uit, cn bereikt
een snelheid van 1500 km per
uur in horizontale vlucht.
Illllllllllllllllllll
iertijd weer de F-102's op Soester
berg, en overal elders in de wereld,
waar Amerikaanse bases 'van de
luchtverdediging zijn, gaan vervan
gen. Momenteel zijn de Amerikaanse
jetvliegers op Soesterberg nog tevre
den met de toch ook wel snelle F-102
„Delta Dagger"
Deze uitleg van de naam Moise lijkt
me zeer onwaarschijnlijk. Premier
Tsjombe heet Moïse (dus met een
trema op de i) want dat is de Fran
se naam voor Mozes. Het zal U op
gevallen zijn dat de Kongolese lei
ders meestal voornamen hebben die
ontleend zijn aan de Katholieke li
turgische kalender of aan het Oude
Testament. Degenen die leerling
van de Protestantse zending zijn ge
weest, dragen bijbelse namen. Dit is
ook het geval met de heer Tsjombe.
In alle Franstalige dagbladen wordt
over de heer Moïse Tsjombe ge
sproken.
M. L. DEFESCHE,
zomergast te Klein-Valkenissc,
Biggekerke.
Noot van de redactie.
De inzender heeft gelijk!
f A dvertentte)
RoHerriom-shag mei de pure Kentucky
rn
v.J
Roman over tsarentijd
Over de keizerlijke periode van Rus
land, de tsarentijd, zijn van de hand
van Russische schrijvers vele beken
de boeken verschenen. Een boek, dat
geheel in deze sfeer afspeelt is: „Uit
liefde alleen", van Daria Olivier, in
de Prisma-reeks en verschenen bij
Het spectrum N.V. te Utrecht. Dit
boek verhaalt de opstand tegen de
tsaar aller Russen in de twintiger ja
ren van de vorige eeuw. De revolutie
wordt geleid door jonge officieren,
die het beste met het Russische volk
voor hebben. De opstand mislukt en
de voornaamste aanstichters worden
of ter dood veroordeeld of naar Si
berië verbannen. Twee jonge vrou
wen, echtgenoten van verbannen of
ficieren. volgen haar man naar het
verschrikkelijke oord waar zij gevah-
gen worden gehouden. Het boek ver
enigt romantiek, tragiek en geschie
denis in zich, een combinatie, die het
in „Uit Jiefde alleen" wel doet.
Over raketten en de maan
„De greep naar de maan" van C. Chr.
Troebst, een uitgave van In den To-
37. „Nog niet terug: wat moeten we
doen?" ..„„Wacht 'ft, ik heb een idee!"
zegt de burgemeester. „De minister is
erg bijziend.... Wie van jullie kan er
GOED stilstaan? Stikkeltje wijst op
Bruunke „Hij meneer!"
„Ga jij dan maar netjes op het voet-
stuk staan dan b JIJ zolang het beeld;
net zal maar kort duren .want ieder
een verlangt naar het. lekkers, dat na
onthulling wordt aangeboden poedert, Bruunke wit met
daar!" Hij wijst op een klaargezet
buffet met br idjes allerlei lekkers.
„We zullen je even wit poederen, dat
lijkt echter!" zegt de aannemer. Hij
gtjisjioedf
uit e zak, die er nog slaat,
vlag ove* je heen; die wordt straks
weggetrokken bij de. onthulling.
ren te Baarn, geeft de stand van za
ken in Amerika en in Rusland met be
trekking tot de vorderingen op het ge
bied van raketten en ruimteschepen
weer. De schrijver verhaalt op bijzon
der interessante wijze de betekenis,
die de maan in vele landen ter wereld
op het volksgeloof heeft gehad. Van
het verleden voert hij de lezer naar
het heden. De lezer krijgt voorts een
indruk van de omvang van de raket
proeven en hij ziet als het ware deze
gehele ontwikkelingvals een filmstrip
zijn oog voorbij trekken.
kom pressor
KOELKAST
zorgt voor Uw 'gezondheid
Prijzen vanaf
ƒ532.-
•erkrijgbaar bij de bonafide handel
Alleeiwcrlegenwoordiging
N.V. Willem van Rijn
Amsterdam. Haarlemmerweg '475.
iel 185222 (10 lijnen)
