Hammarskjöld: Hulp aan Kongo dreigt onmogelijk te worden Powers en te ontroerd familie bij weerzien om kaviaar te eten VEILIGHEIDSRAAD ZONDAG BIJEEN WILDE ACHTERVOLGING DOOR ROTTERDAM ZATERDAG 20 AUGUSTUS 1960 P ROV 1N C1 ALE ZEEUWSE COURANT Loemoemba zegt dat incidenten werden opgeblazen„kan zonder V.N." De Veiligheidsraad der Verenigde Naties zal zondag bijeenko men voor een nieuwe bespreking van de Kongolese kwestie, meer in het bijzonder van de snel slechter wordende verstandhouding tussen de volkerenorganisatie en de regering van Kongo. De bij eenkomst zal om hall' zes in de avond Nederlandse tijd geopend worden. In een scherpe nota aan premier Loemoemba heeft secretaris generaal Hanunerskjöld geprotesteerd tegen de belemmeringen die V.N.-f unctionarïssen en -militairen in Kongo ondervinden en gewaarschuwd dat hij de Veiligheidsraad zou kunnen verzoeken de kwestie van de hulpverlening aan Kongo geheel opnieuw te bezien. In Leopoldstad heelt premier Loemoemba gezegd dat Ham marskjöld chantage pleegt en de Arerenigde Naties verraden heeft. Hij dreigde verdere hulp van de V.N. te weigeren en zich voor militaire en economische hulp tot andere landen te wenden. Hammarskjölds plaatsvervanger te Leopoldstad, dr. Ralph Bunche zond eveneens een heftig protest, en wel over de bejege ning die twee V.N. koeriers die een brief aan Loemoemba moes ten overbrengen, hebben ondergaan. Kongolese militairen had den de koeriers hun wapens, hun Kongolese francs (resp. 9000 en 6000) en een horloge ontnomen en gedreigd hen neer te schie ten. Enkele Ghanese .V.N.-militairen kwamen tenslotte tussen beide. Het protest van Hammarskjöld hield verband met de reeds gemelde mis handeling: van vier Canadese militai ren op het vliegveld Ndjili. In een rapport dat de secretaris-generaal over dit incident aan de Veiligheids raad heeft toegezonden, verklaart hij: „Dit incident vestigt de aandacht op de omstandigheden waaronder de Verenigde Naties en de politiemacht moeten werken. Indien deze omstan digheden niet verbeteren zullen ver dere activiteiten onmogelijk worden gemaakt. Zelfs zoals de zaken thans staan worden de militaire zowel als civiele activiteiten vertraagd, en min der effectief en kostbaarder gemaakt, dit geheel afgezien van het voortdu rend ernstig risico van politieke com plicaties". Herhalingen voorkomen In zijn nota aan Loemoemba ver klaart Hammerskjöld dat 't incident zeer ernstig is, temeer daar het de Verenigde Naties, die op uitdrukke lijk verzoek van de Kongolese rege ring hun bijstand bieden, recht streeks raakt. Hij verklaarde te ver wachten dat de Kongolese regering onmiddellijk maatregelen zal nemen om herhaling te voorkomen. Een dergelijk verzoek deed dr. Bunche in verband met het geval van de Uvee bestolen V.N.-koe- riers. Hij vroeg Loemoemba om een verklaring, dat de schuldigen zwaar zouden worden gestraft en dat ernstige pogingen in het werk zouden worden gesteld om het horloge en het geld aan de eige naars terug tc geven. Chantage Premier Loemoemba heeft op zijn persconferentie in Leopoldstad Ham marskjöld ervan beschuldigd dat hij met opzet het incident, dat zich don derdag op het vliegveld van Leopold stad heeft afgespeeld, heeft opgebla zen om de „publieke opinie op te zet ten tegen de Kongolese regering". Hij beschuldigde Hammarskjöld voorts van „chantage" omdat deze de activi teit van de V.N. in Kongo opnieuw onder de loep wil nemen tengevolge van dit incident. Hij zei verder dat zijn regering de volgende eisen stelt: veroordeling van het persoonlijke optreden van Ham marskjöld. onmiddellijke terugtrek king van de blanke V.N.-soldaten uit Kongo cn het zenden van een groep neutrale waarnemers naar Kongo. De regering wil loyaal met de V.N. sa menwerken voor het behoud van de wereldvrede, .aldus Loemoemba. Zweden schuldig" De Kongolese premier stelde blanke soldaten verantwoordelijk voor liet incident op het vliegveld vau Leo poldstad. Zij hebben de Kongolese autoriteiten belet controle uit te oefe nen. zei hij. Loemoemba had het iu dit ver band over „Zweedse soldaten". Ooggetuigen hebben echter ver klaard dat bij het incident alleen Canadese, Indische, Marokkaanse en Ghanese soldaten waren be trokken. Op enkele militairen na, die verbonden zijn aan het hoofd kwartier van de V.N., zijn alle Zweedse V.N. troepen een week geleden al naar Katanga gegaan. Loemoemba zei dat de Kongolese soldaten ..„dagelijks ongerecht, vaardigd beledigd en vernederd worden door de Europese militai- ren van de V.N." Armbanden Vanwege hun onbeschaamde gedrag hebben wij verzocht om terugtrek king van de blanke soldaten uit Kon go, zo vervolgde de Kongolese pre mier. Hij zei voorts dat functionaris sen van de V.N. armbanden van de volkerenorganisatie hadden gegeven aan Belgen en dat dezen dit V.N.-em- bleem hadden misbruikt om de Kon golese bevolking- aan te vallen. Loe moemba beschuldigde „zekere lan dend" die hij niet met name noem de, van misbruik van hun soldaten. Deze landen gebruiken de V.N.-troe- pen voor eigen doeleinden, zei hij. In 14 dagen De tekst van Hammarskjöld pro test was vervat in een toegevoegd rapport over de toestand in Kongo. Daarin deelde hij voorts mee, dat do Belgische autoriteiten de bevelhebber van de V.X.-strijdmacht. generaal Von Horn, hadden verzekerd, dat do rest van hun troepen „onverwijld" uit Kongo zal worden teruggetrokken. Het Belgische militaire commando had gezegd te hopen, alle strijdkrach ten „in de komende twee weken" lo evacueren. De secretaris-generaal voegde hieraan toe, dat hij dr. Bun che opdracht had gegeven," onmid dellijk stappen te doen 0111 deze ter mijn te bekorten. Jongen per ongeluk door kogel geraakt Na een wilde achtervolging, door de stad, waarbij een 16-jarige jongen per ongeluk door een waarschu wingsschot licht werd gewond, hield vrijdagavond de politie te Rotterdam de 33-jarige koopman I. van der S. aan. De man had niet geheel nuch ter een auto bestuurd. De achter volging begon op. de Willemsbrug, waar een agent het verkeer stond te regelen. Een automobiliste vertelde de agent, dat zij op de brug door een achter haar rijdende auto was aaugereden. Toen de agent naar de M Een radiografische folo van president Eisenhower is vrij- §f H dag weerkaatst door de Ame- w M rikaanse satelliet „Echo", op n een afstand van 1600 km van's het zendstation, en vervolgens op aarde opgevangen. Het t= beeld was enigszins vervormd maar de president was duide- |j lijk tc herkennen. JUWELEN IIALEN. Mevrouw Gladys Burrows uit Great Neck in de Amerikaanse staat New York werd donderdag opgebeld door een bediende van haar bank. „Mevrouw Burrows, hebt U bijgeval juwelen uit uw safe genomen?" „Ja, inderdaad, dat heb ik." „1-Iebt U ze bij de hand?" „Ogenblikje, ik zal even kijken." Mevrouw Borrows vond geen juwe len. Dat kon ook niet want de po litie had ze. Een paai- minuten na het telefoon gesprek rolde een zwarte limousine van het hoofdbureau voor, die me vrouw Burrows meenam. Het waren haar juwelen voor 'n totaal van 240.000 gulden. Zo waren in hun kleine flanellen zakje ge vonden door mevrouw Helen Tubbs, op de plaats waar mevrouw Bur rows ze woensdag bij het verlaten van de bank had laten vallen. IN VERTROUWEN-. De kinderrech ter van Ipswich in Engeland. W. H. Underwood, voegde een jeugdige de linquent die wegens fruitdiefstal voor hem was gebracht, toe: „In vertrouwen, wc hebben op een zeker tijdstip in ons leven allemaal appels gestolen." Afrikaanse kritiek op Loemoemba Bourguiba en Tubman steunen Hammarskjöld President Bourguiba van Tunesië heeft in een toespraak, waarin hij de houding van de Kongolese premier Loemoemba tegenover de secretaris-generaal der Verenig de Naties, Hammarskjöld ver klaarde te betreuren, gezegd dal het meningsverschil tussen Loe moemba cn Hammarskjöld in strijd is mot de belangen van Afrika, Kongo en van die Afri kaanse volkeren waarvoor het uur der onafhankelijkheid nog niet is aangebroken. Bourguiba opperde de suggestie om in plaats van een bijeenkomst van de Afrikaanse staatshoofden, zoals door Loemoemba tijdens zijn verblijf in Tunis was voorge steld, op 25 augustus een confe rentie van Afrikaanse ministers van buitenlandse zaken te hou den. Bourguiba döeldé mede, dat de Tunesische staatssecretaris van buitenlandse zaken, Sadok Moltadden, op 25 augustus in Leopoldstad zal zijn. waar de Tu nesische gedelegeerde bij de Ver enigde Naties, Mongi Slim, zich bij hem zal voegen. De Tunesische president sprak zijn vertrouwen uit in de Verenigde Naties en bracht grote hulde aan secretaris-generaal Hammars kjöld. Een woordvoerder van de Liberi aanse regering lieert vrijdag me degedeeld, dat president Tubman een telegram aan de hoofden van alle Afrikaanse staten heeft ge zonden, waarin hij uiting geeft aan zijn grote bezorgdheid over de gebeurtenissen in Kongo. De president verklaarde in zijn tele gram, dat aan premier Loemoem ba zou moeten worden medege deeld dat het moeilijk is hem in zijn aanvallen op de secretaris generaal van de Verenigde Naties te steunen. bewuste wagen toestapte gaf de be stuurder vol gas en ging er vandoor. Een andeie automibilist gaf de agent toen een lift. Soms reden de auto's met een snelheid van 120 kilometer per uur door de stad. De agent moest tenslotte de achtervolging staken, omdat de auto waarin hij reed pech kreeg. Gedurende de achtervolging had hij enige waarschuwingsschoten gelost en eenmaal getracht de ban den van de voor hem rijdende wa gen te raken. Daarbij ketste de kogel af en drong in het been van de 16- jarige kantoorbediende K. J. cle Haan, die licht gewond in liet zie kenhuis moest wórden opgenomen. Inmiddels gealarmeerde politieau to's troffen de bewuste wagen er gens verlaten aan. In de buurt van de wagen vond men ook de be stuurder. die, zo bleek, onder drank invloed verkeerde. Van der S. had de wagen bestuurd ondanks het feit, dat zijn rijbewijs op 15 juni j.I. was ingevorderd, eveneens, omdat hij on der invloed zou hebben gereden. Zijn vriend, die naast hem zat. ging vrij uit. Bezichtigingstijden voor ballonsatelliet Blijkens een mededeling van de ster renwacht in Utrecht zal de Ameri kaanse ballonsatelliet in de komen de nachten op de volgende tijden in ons land het best waarneembaar zijn: gaande van west naar oost: op 20 aug. om 21.22 uur, 23.26 uur en 2-4.30 uur; op 21 aug. om 21.00 uur. 23.08 uur en 24.08 uur; op 22 aug. om 22.42 uur en 24.47 uur; op 23 aug. om 22.20 uur cn 24.37 uur; op 24 aug. om 21.59 uur en 23.55 uur cn op 25 aug. om 21.37 uur en 23.43 uur. Het Wereldgebeuren Vonnis i jaar heeft Fran... gekregen voor zijn vlucht ilds Ga: Po- Een overzicht van de eivolle zuilen zaal van het vakbondsgebouw in Moskou tijdens het proces Poicers. Op de voorgrond Francis Powers en zijn Russische verdediger Michail Gnnjew. Minister beslist thans Ferdinandus mag ons land binnenkomen (Van onze Haagse redactie). De minister van justitie. Beerman, heeft besloten dat de „verstekeling- spijtoptant" Tlico Rudolf Ferdinan dus (28) naar Nederland mag komen. Over enkele dagen verwacht men de heer Ferdinandus in Nederland. Zoals bekend, slaagde de heer Ferdi nandus er bijna drie jaar geleden in als verstekeling aan. boord' van een Italiaans schip uit een Indonesische haven te ontsnappen. In Nederland werd hij evenwel niet toegelaten. Als ongewenste vreemdeling vertrok hij weer met het Italiaanse schip, waar na hij uiteindelijk terechtkwam in het interneringskamp Le Trachette hij Rome. Het Kamerlid J. H. Scheps (arb.) stelde naar de gang van zaken op 27 mei van dit jaar vragen aan minis ter Beerman. De bewindsman gaf ten antwoord, dat hij geen termen aanwezig achtte de heer Ferdinandus in Nederland toe te laten. De heer Scheps liet het hier niet bij zitten. Hij stelde zich in Rome per soonlijk van de moeilijkheden van de heer Ferdinandus op de hoogte, hoor de onder meer dat men in Indonesië zeer goed op de hoogte was van de anti-Soekarno-gezindheid Van de heer Ferdinandus en hij stelde van zijn onderzoekingen een verslag sa men. dat hij minister Beerman ter hand stelde. Het gevolg is geweest dat minister Beerman thans op zijn - besluit de lieer Ferdinandus uit te ru,el,o /uidnoolbasis M.rny. aldus wijzen, is teruggekomen. 'lauobtwdschap van de Volgens het Canadese persbureau is op augustus sabotage gepleegd tegen Ca nada's eerste atoomkraehteentrale. nabij Rolphton. Lr werden twee stroomtoe- vocrkabels doorgesneden. Er is een ver dachte aangehouden. Russisch ruimteschip met 2 honden „draait" (Slot van pag. 1 maakte bekend, dat uit gegevens die anderhalf uur na het lanceren van het ruimteschip werden ontvangen, bleek dat de dieren zich in goede wel stand bevonden. De Sowjet-academie van wetenschap pen deelde mee dat de honden zich bevinden in een luchtdicht afgesloten cabine die voorzien is van nl hetgeen voor een bemande ruimtevlucht nó dig is. De samenstelling van de lucht, de vochtigheidsgraad, de tempera tuur en de luchtdruk worden au tomatisch constant gehouden. De twee honden, krijgen op vaste tij den voedsel in halfvloeibare vorm en water. Gegevens omtrent hun hartslag, ademhaling, bloeddruk en temperatuur worden aan de aarde doorgegeven. Ook hun be wegingen worden geregisteerd. Met liet oog op tic toepassing van te levisie zijn honden uitgezocht van een lichte, kleur. De twee honden hebben een zekere bewegingsvrij heid. Zij kunnen rechtop staan, zit ten en lopen. Zij hebben een langdu rige oefening achter de rug. Zo zijn zij gewend in een beperkte ruimte opgesloten te zijn en automatisch op vaste tijden voedsel te krijgen. Ook hebben zij ervaring in liet ondergaan van aanzienlijke versnellingen en trillingen. Tien wers w met het Amerikaanse U-2 toe stel dat op 1 mei te Swerdlowsk. in het hart van de Sowjet-Unie, werd I neergehaald. Drie jaar zal hij in een I gevangenis moeten uitzitten; de rest zal hij waarschijnlijk moeten door brengen in een arbeidskolonie. Om dat niemand kon zeggen, hoe de Russische autoriteiten indruk wilden maken op de publieke opinie in Azië, Afrika en Latijns-Amerika. kon men tot het laatste ogenblik een veroor deling tot de doodstraf niet uit sloten achten. Maar een „clemente" houding heeft men in dit geval raad zamer gevonden, waarbij drie ver zachtende omstandigheden werden genoemd; niet alleen „openhartige schuldbekentenis" en „oprecht be rouw", maar ook „het principe van socialistische menselijkheid". Kroesjtsjew heeft de rechters waarschijnlijk de tip laten ge- I ven. dat dit showproces anders moest verlopen dan de door hemzelf in 1956 gehekelde processen uit Sta- lïns periode. De achtergrond en liet doel van dit proces was dan ook to taal verschillend van de onmenselijk heden, die indertijd in naam van dat zelfde „socialisme" met veel vertoon van officiële processen werden opge voerd. En deze wijziging betekent zeker niet. dat de tegenwoordige heersers in de Sowjet-Unie zulke lie ve jongens zijn. Het ingrijpen in Hongarije, het liquideren van Russi sche vluchtelingenleiders in het bui- I tenland en het schermen met dreige-r I meuten in de hernieuwde koude oor- log, zijn allemaal bewijzen, dat de j communistische heilsstaat zeker niet door heilige boontjes wordt gei e- ;eerd. De krijgsraad, de openbare aan klager en de verdediger in het gisteren geëindigde proces tegen de U-2-piloot waren het erover eens. dat „de schuld van de Amerikaanse regering groter was dan die van de beklaagde zelf". Op dit betoog zal ook in het naspel van het proces, j het putten van verder propagandis- tisch profijt uit deze show, de na- i druk komen te liggen. De openbare aanklager. Roedenko, j kondigde dat openlijk aan: ..Het von- nis zal de wereld nog eens een over tuigend bewijs leveren van de mis dadige. agressieve politiek van de leidende kringen in de Verenigde Staten. Het zal een rol spelen in de strijd van de machten van de vrede tegen die van de agressie. Volgens zijn requisitoir is uit de loop vaii de gebeurtenissen „gebleken, wat de Amerikaanse regering met de uitda gende vlucht van de U-2 heeft ge wild: mislukking van de topconfe rentie. een nieuwe periode van koude oorlog, vergroting van de interna tionale spanning en het doen stran den van ontwapeningsbesprekingen van de grote mogendheden A' Acht Russen op zuidpool bij brand omgekomen bij voorbaat stond vast. dat dit proces nauwelijks nog nieuwe gezichtspunten kon opleveren. Amerika's president Eisenhower en zijn minister van buitenlandse zaken Christian Herter hadden immers na het neerhalen van de U-2 door de Russen, na enig geweifel, openlijk bekend, dat Powers een spionage- vlucht boven de Sowjet-Unie liad - uitgevoerd. De Russen zelf hebben bij alle uitgebreidheid en veel zijdigheid van hun spionage-activi- teit overigens nog nooit één geval openlijk toegegeven. Al met al is het duidelijk, dat het proces voorna melijk moest dienen om het gebeur, de met de U-2 nog eens op tc rakelen en het incident opnieuw te gebruiken I om de Verenigde Staten de'schuld te I geven van de ongunstige wending in de betrekkingen tussen oost en west die zich in de laatste maanden scherp aftekent en die. naar men mag aan- nemen, voor een groot deel door een j sinistere hand in het Kremlin wordt I geregisseerd. Acht Russische natuurkundigen zijn omgekomen bij een brand op de Kus- i cicohA Zniiinnnihode „i.i.I n de politieke processen van Sta- lins tijd werden provocaties, die Amerkaanse wetenschappelijke Zuid- I werden gepleegd door Stalms poolbasis te Mcmurde Sound aan de j c-igen agenten, uitgebuit om wijzi- nationale wetenschappelijke stichting ging te brengen in de binnenlands- in Washington. politieke situatie. Stalin zelf moest Uit de boodschap blijkt niet of de als alleenheerser overblijven: van- brand vrijdag of donderdag is uitge- i daar de vele executies. Het vonnis broken. De stichting zegt geen ver- 1'an gisteren mocht „milder" zijn, dere bijzonderheden te weten. „IK KON HET TONEEL NIET LANGER AANZIEN" Bij terugkeer in Ver. Staten niet voor rechtbank Onmiddellijk nadat de Ameri kaanse vlieger Francis Gary Po wers, kalm en zwijgend, zich tot tien jaar vrijheidsverlics had ho ren veroordelen wegens zijn spio- nagevlucht met een U-2-toesteI boven de Sowjet-Unie, werden zijn vrouw, oudehs en zuster, die het proces hebben bijgewoond, in de gelegenheid gesteld hem in een achter de rechtszaal gelegen ka mer te ontmoeten. Hun ontmoe ting duurde vijf kwartier. Kort voor de afloop ervan voegden zich ook de Amerikaanse artsen en juridische adviseurs bij het gezel schap. Tijdens de ontmoeting iu het gerechtsgebouw zat de gehele familie rondom een grote recht hoekige tafel. Er werden twee, koffie en kaviaar geserveerd, doch volgens de advocaten lieeft nie mand iets kunnen eten. Iedereen was te bewogen. De tolk van Powers kwam uit cle kamer waar de familiereü nie plaats had, tevoorschijn terwijl hij de tranen uit zijn ogen wiste. Vervolgens kwam een Russische cameraman uit de kamer cn zei: „Ik kon het Toneel niet langer aanzien. Ik zou zelf zijn bezweken". Het was de eerste maal dat Powers met zijn familie kon spreken sinds hij voor zijn missie boven Rusland was vertrokken. Po wers kuste en omhelsde zijn vrouw en beiden lieten hun tra nen de vrije loop. Powers zei zeer goed behandeld te zijn en dat zijn bewakers zeer vriendelijk voor hem waren. On middellijk na afloop van het ge sprek, keerden Powers familiele den naar hun hotel terug, met vermijding van de menigte foto grafen en verslaggevers die hen opwachtte. Powers zelf werd later uit het- gebouw weggevoerd, om met het uitzitten van zijn straf le beginnen. Volgens kringe Niet terug van liet Ameri kaanse ministerie van justitie zat Powers bij een eventuele terug keer naar de Verenigde Staten vanzelfsprekend niet voor een Amerikaanse rechtbank terecht moeten staan. Powers heeft met liet toegeven van zijn vlucht bo ven dc Sowjet-Unie niet meer ge daan dan reeds lang vóór het pro ces door dc Amerikaanse regering- officieel is toegegeven. (Powers zou volgens zijn verdedi ger Grinew hebben gezegd „zeker" te weten dat hij zou worden ver volgd wanneer hij naar Amerika zou terugkeren. „Daarom ga ik vermoedelijk niet terug", zou hij hebben verzucht). De door Powers genoemde moge lijkheid om bij terugkeer iu de V.S. le worden veroordeeld tot tien jaar gevangenisstraf en tien duizend dollar boete, geldt niet in zijn geval, zo zeiden deze Ameri kaanse justiële autoriteiten. De ..nationale veiligheidswet" van 1947 is niet op Powers van toe passing zo vei zekerden zij. omdat het niet de bedoeling was. een I mogelijke concurrent in de strijd om de binnenlandse macht op inmiddels ouderwets geworden wijze onsc-hade- I lijk te maken, maar om cle eigen bui- i tenlandse politiek te rechtvaardigen. Kroesjtsjew had daarbij een gemak kelijk aanknopingspunt in dit U-2- incident. Het is te nopen, dat hij in 1 cle komende tien jaar van Powers' gevangenschap niet even gemakkelij ke propagandakluif jes voorgescho teld krijgt. Op het gebied van cle luchtvel kenning die cle Verenigde Staten terecht noodzakelijk achten, niet om te provoceren maar om aan de weet te komen wat de mogelijke vijand in hel schild voert zul dat nauwelijks nodig zijn. De lancering van steeds meer verkenningssatellie ten (waarvoor ook juridisch heel an dere dimensies zich aftekenen) doet vermoeden, dat het U-2 geval eigen lijk reeds behoort tot een voorbij tijdperk in de technische ontwikkel ling. FRANCIS GARY POWERS I incident weer opgerakeld

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1960 | | pagina 3