TOTöi+üHtWC
if
Vrijwel iedere zomer komen in
Nederland windhozen voor
Van en voor de boekenplank
'tMODEHUIS
BRUIDSJAPON
APART-CHIC
W. J. DOMINICUS
FILMPROGRAMMA'S
Paradijs
ORFEU NEGRO
6
to toO V I N U I A L to to to U W a to (J (J 'J to U
MAANDAG j. AUGUSTUS i960
HET BROERTJE VAN DE TORNADO
Rampen als bij Borculo
zijn gelukkig zeldzaam
(Van onze weerkundige medewerker).
Windhozen komen vrijwel elke zomer, dikwijls vergezeld van onweers
buien, in ons land voor. Soms beperkt de schade zich tot enkele ontwor
telde bomen, een aantal weggerukte dakpannen of een meegesleurd kip
penhok maar er worden door deze windhozen soms ook verwoestingen
aangericht waarvan de schade vele tienduizenden guldens bedraagt.
Een enkele keer komt er zelfs een bijzonder zware windhoos voor die
ons aan de beruchte tornado's in Amerika doet denken. De vernielingen
in Borculo (10 augustus 1925) die in Neede (1927) en de verwoestingen
door de windhoos van 2.3 augustus 1950 op de Veluwe en in Friesland
aangericht zijn hier enkele voorbeelden van.
Een windhoos kenmerkt zich door
een meestal duidelijk zichtbare slurf
en een sterk draaiende beweging zo
dat een boom van meer dan een
meter doorsnee even boven de grond
wordt afgedraaid alsof het een luci
ferstokje is. Tyfoons zoals zij in
Japan wel worden genoemd en de
tornado's in Amerika zijn ook wind
hozen maar dan van een veel zwaar
der kaliber.
Slurf als stofzuiger
Een van de voorwaarden (en vol
gens de Amerikaanse meteoroloog
dr. Humphreys moeten er zelfs 26
gunstige omstandigheden zijn die
een windhoos kunnen inleiden) is de
aanwezigheid van warme lucht (on
der) en koude lucht (boven) boven
elkaar. Ook moet de lucht een gro
te hoeveelheid vocht bevatten.
Bijzonder gunstig voor deze ontwik
keling is hiervoor het stroomgebied
van de Mississipi waar koude droge
lucht uit Canada en zeer warme en
vochtige tropische lucht uit de Golf
van Mexico elkaar ontmoeten.
De windhozen (tornado's) die
die daarbij ontstaan hebben een
gemiddelde doorsnee de zwar
te alles vernielende slurf van
10 tot 50 meter, in sommige ge
vallen van enkele honderden me
ters. Deze slurf verplaatst zich
gemiddeld met een snelheid van
20 tot 60 kilometer per uur. De
levensduur schommelt tussen 1
minuut endrie uur. De vernie
lingen zijn ondenkbaar.
Tussen 1916 en 1919 werd Noord-
Amerika maar liefst door ruim 5000
tornado's getroffen, die totaal 7892
slachtoffers hebben geëist. Gemid
deld per jaar komen er in de Vere
nigde Staten ruim 200 mensen door
tornado's om het leven.
Draaikolk
Een windhoos is eigenlijk een lucht-
draaikolk waardoor de lucht als
met een stofzuiger met grote (bij
zonder snel ronddraaiende) snelheid
omhoog wordt gevoerd. Door de
snelle afkoeling condenseert de lucht
waardoor de draaikolk in de vorm
van een slurf, waarin ook veel stof
en andere deeltjes mee omhoog wor
den gevoerd, zichtbaar wordt.
Hoewel windhozen in ons land over
het algemeen nogal bescheiden op
treden moet dit verschijnsel wel tot
de meeste machtige natuurverschijn
selen worden gerekend want de ver
nielingen, zo zegt een ieder die dit
van nabij heeft meegemaakt, moet
men zien om te kunnen geloven.
Alle schade door ruk- en stormwin
den tijdens onweei-sbuien aange
richt, mag men niet in de schoenen
schuiven van een windhoos, hetgeen
in de praktijk vaak gebeurt.
Er kunnen ook zware zogenaamde
„valwinden" voorkomen met snelhe
den ver boven de 100 kilometer per
uur die daken van de huizen lichten
en bomen ontwortelen. Om zeker te
zijn dat de schade door een hoos is
aangericht moet een slurf zijn waar
genomen en de ontvelde bomen mo
gen niet alle in een richting liggen
maar verspreid zodat de schade dui
delijk op een bijzonder sterke cen
trifugale kracht wijst.
Waterhoos
Tot precies hetzelfde verschijnsel
als de windhoos behoort ook de
waterhoos maar die komt boven
zee voor en zuigt daarbij een
grote hoeveelheid water op (niet
zelden ook vissen!) om dit even
later weer te laten vallen.
In de tijd van de vroegere Zui
derzee heeft menin Elburg wel
paling in de straten gevonden die
door een waterhoos uit de Zuider
zee mee waren opgezogen.
De Borculoramp is in ons land een
gevolg van een der meest hevige
windhozen geweest, die vergeleken
kan worden met een beruchte Ame
rikaanse hoos van zwaar kaliber
de tornado.
In het boekje „Hozen en Hozen-
theoriën" van A. Delver (K.N.M.I.
De Bilt) lezen wij dat in de meeste
gevallen een hoos even voorafgaat
aan zware regen en bij voorkeur op
treedt in zogenaamde inhammen in
het neerslaggebied zoals de hoos van
augustus 1950 duidelijk heeft bewe
zen.
In de slurf van de hoos is de lucht-
Democratische
zege in Z.-Korea
De Zuïdkoreaanse centrale verkïe-
zingsconunissïe heeft zondag meege
deeld, dat volgens de einduitslag van
214 van do 283 kiesdistricten de De
mocraten 167 zetels in het huis van
volksvertegenwoordigers hebben ver
kregen.
Hierbij komen dan nog drie andere
gekozenen, die als partijlozen aan de
campagne hebben deelgenomen, maar
tot de fractie van de Democraten
zullen gaan behoren.
Verder zijn 38 partijlozen, vier so
cialisten, één liberaal en één lid van
een andere partij gekozen.
Tot de partijlozen behoren elf oud
liberalen die vroeger Syngman Rhee
steunden, wiens regering in april
werd afgezet.
De onrust die vrijdag en zaterdag in
Zuid-Korea de parlementsverkiezin
gen verstoorde, is grotendeels ver
dwenen en de politie is begonnen met
een grote razzia op de aanstichters.
druk bijzonder laag, wij zouden van
een vacuüm kunnen spreken. Dit
heeft tot gevolg dat wanneer zo'n
slurf over een huis trekt waarin de
luchtdruk op dat moment in verhou
ding tot de hoos zeer hoog is, dit
huis als het ware explodeert waarbij
alle voorwerpen naar buiten worden
geslingerd.
Men heeft hierbij in Amerika zeld
zame ervaringen opgedaan die deze
theorie bewijzen.
Sterke staaltjes
In ons land behoort tot een van de
sterkste staaltjes dat een met hooi
beladen wagen te Staphorst werd op
genomen eu een 200 meter verder
in het land weer werd neergeworpen.
In 1952, een berucht Tornadojaar in
Amerika werd een zware ijskast
zelfs 4 kilometer mee door de lucht
genomen. Een andere tornado licht
te een trein van 83 ton met 117 pas
sagiers van de rails en droeg het ge
vaarte 25 meter door de lucht.
Mensen die in zo'n slurf kwamen
kregen het 'gevoel dat hun oren en
borstkast zouden springen, als ge
volg van de plotselinge zwakke te
gendruk.
Andere gevolgen zijn dat kurken van
flessen vliegen, haring- en biervaat-
f
y
Het gouden boek van
de astronomie
Rosa Wijier en Gerald Ames schre
ven, „Het gouden boek van de astro
nomie". (Uitg. De Bezige Bij A'dam).
Dit boek is een inleiding op de ken
nis van het heelal en meer speciaal
bedoeld voor de wat rijpere jeugd,
die kennis gaat maken met sterren,
planeten en ruimteproblemen. Een
belangrijk deel van het boek ligt dan
ook opgetast in de bijzonder expres
sieve illustraties in kleuren, die het
gebodene zo dicht mogelijk bij de
jonge lezer tracht te brengen. Of dit
altijd gelukt? Ruimtelijke schema's
zijn eenmaal niet gemakkelijk in
twee dimensies neer te leggen. Wel
kunnen we als onze mening zeggen,
dat de pogingen er tóe in de meeste
gevallen het doel dicht benaderen.
Z.
Claartje, vaders dochter
Van de hand van do bekende roman
schrijfster mevrouw H. J. van Ni.j-
natten-Doffegnies verscheen bij de
uitgeversmaatschappij C. A. J. van
Dishoeck te Bussum het boek
„Claartje, vaders dochter".
Het boek kan gerust als zeer goed
jes springen open, roet wordt uit de
schoorsteen gezogen, autobanden
springen. Het is al enkele keren
voorgekomen dat kippen zonder een
veertje op hun lijf kwamen te staan.
Zo wij al stelden behoren windho
zen in ons land niet tot zeldzame
verschijnselen al zijn ze gelukkig
minder hevig als de tornado's. Toch
is het goed als men een hoos, waar
van de slurf tot bij de grond reikt,
ziet naderen een veilig heenkomen te
zoeken.Bij voorkeur plan in het gras
gaan liggen. Denk er om dat in en
rond de hoos tal van voorwerpen in
wilde beweging door de lucht vliegen.
Een ramp als die in Borculo mag ge
lukkig tot de uitzonderingen beho
ren, onmogelijk blijkt dit in ons land
niet te zijn.
worden betiteld. Mevrouw Van Nij-
natten is erin geslaagd de verschil
lende karakters raak te typeren en
de personen gestalte te geven. Claar
tje is het dochtertje van de textiel
fabrikant Koen de Bock ter Bye, die
op aandringen van zijn oudere kin
deren is hertrouwd met zijn huis
houdster. Claartje is uit dit huwelijk
geboren, wel zeer tot ongenoegen
van de oudere kinderen. Koen de
Bock ter Bye is verrukt van dit
dochtertje en verwent haar erg. On
danks deze goedheid voelt Claartje
echter duidelijk de vijandigheid van
de anderen. Mevrouw Van Nijnatten
beschrijft het wel en wee van het
meisje, haar droevige ogenblikken
als ze door de anderen wordt ge
plaagd en haar vreugde als ze met
haar vader mee mag, op ontroei'en-
de wijze. Claartjes enige steun is
haar vader. Deze helpt haar ook als
ze later moet kiezen tussen hem en
de jongen van wie ze houdt.
Eucharistisch congres
in Miinchen begonnen
Met een mis die gecelebreerd werd
door Joset' kardinaal Wendel, aarts
bisschop van München, is zondag
ochtend in Miinchen het 37ste inter
nationale eucharistisch congres be
gonnen.
Zeven kardinalen en ongeveer hon
derd aartsbisschoppen, bisschoppen,
patriarchen en priesters vertegen
woordigen de kerkelijke overheden
bij dit congres, waarvoor ongeveer
50.000 katholieken uit de gehele we
reld naar München zijn gekomen.
Het motto van dit eucharistisch con
gres is „Voor het leven van de we
reld".
Zuid-Slavië is het enige communis
tisch geregeerde land vanwaar geor
ganiseerde groepen deelnemers aan
het internationaal eucharistisch con
gres naar München komen.
In München en omgeving zijn vijfdui
zend slaapplaatsen in hotels en
140.000 bij particulieren beschikbaar.
In het centrum van de stad is een
tentenkamp voor een honderdduizend
jongeren opgeslagen.
Heden werd plotseling
uit ons midden wegge
nomen onze lieve vrouw
en zorgzame moeder
HENRIETTE
JOHANNA SPIELE
WOLF,
op de leeftijd van 35
jaar.
Ir. H. Spiele e.i.
Joyce
Marjorie.
Middelburg,
30 juli 1960.
Esdoornlaan 3.
De begrafenis zal
plaatsvinden dinsdag 2
augustus a.s., des na
middags 2 uur, op de
algemene begraafplaats
te Hengelo (O.). Ver
trek van het Kon. Ju
liana ziekenhuis 1.30
Na een langdurige
ziekte overleed onze
lieve zoon, broeder,
zwager en oom
MARTHENU S
ADRIAAN
WONDERGEM,
op de leeftijd van 51
jaar.
Middelburg:
J. C. Wondergem
A. Wondergem
E. G. Wondergem
de Klerk
en kinderen
G. E. Sinke
Wondergem
J. Sinke
en kinderen.
Biezelinge
E. Rottier
Wondergem
P. Rottier
en kinderen.
Middelburg, 30 juli '60.
Heden overleed, na een
langdurige ziekte, onze
lieve man en vader, de
heer
MARTHINUS
ADRIAAN
WONDERGEM,
op de leeftijd van 51
jaar.
A. Wondergem
de Meulmeester.
Jan
Marinus
Adriaan
Jenny
Robby.
Middelburg, 30 juli '60
Korte Noordstraat 43.
De begrafenis zal
plaatsvinden op dins
dag 2 augustus a.s.
Vertrek Korte Noord
straat 43 om 12 uur.
Geen bezoek.
Geen bloemen.
Met diepe droefheid geven wij kennis, dat na
voorzien te zijn van de Genademiddelen van onze
Moeder de H. Kerk, op de leeftijd van 79 jaar
is overleden, onze lieve moeder, behuwd- en groot
moeder, mevrouw
D IMP HEN A AMELIA KALLE,
weduwe van de heer
JACOBUS CRIJNEN.
Namens de familie,
H. Crijnen.
's-Hertogenbosch, 30 juli 1960.
Hekellaan 62 „St.-Antoniegaarde".
Corr.-adres Aartshertogenlaan 126.
De plechtige H. Mis van requiem zal worden
opgedragen, dinsdag 2 augustus om 9.30 uur in
de kapel van „St.-Antoniegaarde", waarna de
begrafenis zal plaatsvinden op het r.-k. kerkhof
te Orthen. Rozenkransgebed in de kapel van „St.-
Antoniegaarde" maandag 's avonds om 6.15 uur.
Bijeenkomst voor de begrafenis in de kapel van
„St.-Antoniegaarde" dinsdagmorgen om 9.25 uur.
Geen bezoek. Geen bloemen.
Gelegenheid tot condoleren na de begrafenis in
hotel „Bellevue", Hekellaan-hoek Zuid-Willems
vaart.
Heden overleed, na een
geduldig gedragen lij
den, onze lieve, zorg
zame vrouw, moeder,
behuwd- en grootmoe
der
JACOMTNA HOL,
geb. Hamelink,
op de leeftijd van 53
jaar.
Uit aller naam,
P. M. Hol.
Vlissingen, 30 juli '60.
Wielingenlaan 2a.
De teraardebestelling
zal plaatsvinden op
woensdag 3 augustus
a.s., des namiddags 2
uur vanaf Wielingen
laan 2a.
op de GROTE MARKT.
Een droom van een
zal zeker aan de volgen
de eisen moeten voldoen:
en van de nieuwste
materialen.
Bovendien een prijs
binnen uw bereik.
Door onze grote keuze
kunnen wij daaraan
voor 100 voldoen.
En maak zelf uw
BRUIDSJAPON, met
onze bruids-sets is dit
zéér eenvoudig.
Grote Markt 6 - Tel. 2634
GOES
VAN DE VELDE
UW DRUKKER!
Middelburg
Plein 1940
Tel. 2359
Domburg
Ooststraat 6
J. C. F. van Kamer,
40 jaar gemeentedienst.
Belangstellenden worden
gaarne verwacht heden, 1
augustus, van 1920.30 uur
Stadhuisstraat 5,
Middelburg.
De P.Z.C.
is het
meest gelezen
dagblad
in Zeeland.
Een verbijsterende
en spannende film
oyer een verboden liefde
FRANQOISE ARNOUL
HENRI VIDAL
REGIE: PIERRE CHENAL
LE TRIDENT-H0CHE PRODUCTIONS
N.V. STANDAARDFILMS
(fferodis des Hommes)
REGIE: FOLCO QUILICI
emssmmssm
Productie: PANEUROPE LUX PARIS
Plaats eens een
„KLEINTJE"
in de P.Z.C.
STICHTING VOOR VOORTGEZET
ECONOMISCH ONDERWIJS
Stadhuis Middelburg.
Begin september a.s. vangen de nieuwe mondelinge
cursussen aan voor
Moderne Bedrijfsadministratie
Staatspraktijkdiploma
Boekouden M.O.
De Stichting waarborgt een grondige opleiding door
bevoegde, gespecialiseerde docenten. De examenresul
taten liggen aanmerkelijk boven het gemiddelde.
Prospectus en inlichtingen aan het adres der Stichting:
Stadhuis (afd. Onderwijs), Middelburg en bij de direc
teur drs. M. de Bruijne, Stadhuisstraat 11, Middelburg
(tel. 01180—3972).
ALHAMBRA, VLISSINGEN. Tel. 2260
Dinsdag t.m, donderdag, 8 uur.
Toegang 14 jaar.
Een evenement! „De Telegraaf"
Een meesterwerk! „De Volkskrant"
Een féést van een film
..Het Vrije Volk"
Overrompelend! „Alg. Dagblad"
Gaan zien, weer of geen weer!
EASTMANCOLOR
Een film van
MARCEL CAMUS
Gouden Palm
Cannes 1959
Uit de hand te koop
een woonhuis
met schuur
gelegen Beatrixstraat 1 te
Krabbendijke.
Leeg te aanvaarden beh.
toest. B. en W.
Inlichtingen: wed. J. L.
Krijgerde Leeuw.
Wij vragen voor spoedig
een
winkeljuffrouw.
HACCOU,
St.-Jacobsstraat 7,
Vlissingen.
speciaal gefabriceerd voor
het HORECA-bedrijf.
Districtsgrossier voor
Midden-Zeeland
G. J. RIJNTEN,
Herenstraat 4,
Middelburg, tel. 4208.
LUXOR
VLISSINGEN
Dinsdag t.m donderdag,
8 uur.
14 jaar.
jDe Spannend.
ïtochC yan een
^avonturier
an de vrouw
Idie hem voor
jde moordenaar
van haar man
jhi«id
j «I/MM
CITY-THEATER
MIDDELBURG
Het theater waar
U „uit" bent
Dinsd. en donderd.
8 uur.
Alle leeftijden.
Een film vol humor
rondom de
strijd
tussen het
„Wiener
Kaffeehaus"
en de
moderne
„Espresso-Bar"
met HANS MOSER
PAUL HÖRBIGER
SANTIAGO
