Rockefeller heeft desnoods nog
acht jaar de tijd
KLANKBORD
Politie is toestand in
Boelawayo meester
BRAZILIAANS VLAGVERTOON TEGEN VLISSINGS DECOR
DONDERDAG 28 JULI 1960
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Hij is pas 51
Nelsou E. Rockefeller heelt
rondgelopen niet paperclips aan
zijn bril om deze te behoeden
voor afglijden niet omdat hij
zich geen nieuwe kon veroorlo
ven maar omdat hij het te druk
had om hem naar de opticien te
brengen.
Telg van een van Amerika's rijkste
families en kleinzoon van de stichter
van de oliedynastie John D. Rocke
feller, is hij er. in de ogen van veel
waarnemers, in geslaagd heen te
stappen over het politiek obstakel
van welgesteld en invloedrijk te zijn.
Rockefeller heeft bewezen dat zijn
denkbeelden niet vastzitten aan de
dollar. Hij is gouverneur van de staat
New York en rijksambtenaar. Hij is
eveneens filantroop en kunstbescher
mer. Hij is onder-minister van bui
tenlandse zaken geweest en heeft in
Washington gediend onder de drie
laatste regeringen.
Maar het belangrijkste van alles,
met het oog gericht op liet huidi
ge en het toekomstige wereld
beeld, is, dat Rockefeller's ster
schittert aan de Republikeinse po
litieke horizon.
Hijzelf, en een overgrote meerder
heid van beroepspolitici en politieke
koffiedikkijkers, heeft de Republi
keinse presidentiële nominatie van
1960 praktisch neergelegd aan de'
voeten van de tegenwoordige vice-,
president Richard M. Nixon. Alleen
een wonder zou op de Republikeinse
Conventie een „pro-Rockefeller" be
weging van enige betekenis kunnen
ontketenen. Niettemin is het politieke
potentieel van de „Cinderella" kandi
daat zodanig, dat zelfs de overtuigd-
ste vechters in het Nixonkamp alle
voorzorgen treffen die een onwaar
schijnlijke ommezwaai in Rockefel
ler's richting moeten voorkomen.
Pas 51
Rockefeller is pas 51 jaar oud. Hij
kan bet zich veroorloven nog vier
jaar te wachten, en desnoods acht,
indien Nixon dit jaar zou winnen en
zich voor een tweede termijn herkies
baar stellen.
Twee jaar geleden had „Rocky" nog
niet eens een teen gestoken in de po
litieke zee. De manier waarop hij in
195S Republikeins gouverneur van
do staat New York werd. was zonder
pr'ecedent en via de achterdeur.
De leidende Republikeinse kandidaat
in dat jaar was de vroegere partij-
Nederlandse T.V.
gaat ook mee
naar Rome
De Nederlandse Televisie Stichting
(N.T.S.) zal van de komende Olym
pische Spelen in Rome rond zestig
uren televisie uitzenden.
Het heeft lang geduurd eer alle on
derhandelingen over deze affaire tot
een alle partijen bevredigend einde
konden worden gebracht. In de eer
ste plaats waren er de rechten voor
televisie-uitzending, die de Eurovisie-
landen en enkele, deelnemende Oost-
ouropese landen (Oost-Duitsland,
Hongarije, Tsjeclioslowakije en Po
len) dienden te fourneren, onderhan
delingen, waarbij de organisatoren
van de Olympische Spelen niet zo
verschrikkelijk veel liaast maakten,
ook al omdat zij in feite op geen en
kele publiciteit over televïsieactiviteï-
ten ten aanzien van deze spelen prijs
stellen.
Tenslotte hebben de partijen elkaar
toch gevonden op een bedrag van
rond drie miljoen gulden, dat voor
het uitzenden van televisiereportages
aan het Olympisch Comité zal wor
den betaald. Dit bedrag is hoger dan
het aanbod, met name van de Euro-
visielanden, maar het is lager dan
hetgeen door de organisatoren in
eerste instantie was gevraagd.
In de meeste gevallen zullen dage
lijks tussen donderdag 25 augustus
cn zondag 11 september de televisie
reportages 's middags om 14.55 uur
beginnen en wel met een door de
„R.A.I." (Italiaanse Radio en Televi
sie) te verzorgen filmoverzicht van
de meest interessante gebeurtenissen
uit voorgaande wedstrijden, die die
zelfde morgen of de voorafgaande
avond zijn gehouden.
Daarna begint om 15.00 uur 's mid
dags meestal de directe televisie
reportage, die in vele gevallen ook in
de avonduren wordt vervolgd.
IDEALEN". Uit de hoofdpoort van
..Kings School" een der oudste „pri
vate schools" van Engeland, zijn
dinsdag twee groepjes keurig ge
klede. van strohoeden voorziene stu
denten vertrokken.
De eerste groep is 26 jongelieden
sterk, reist in 'n tweedehands auto
bus en heeft Moskou als doel. De
tweede groep cmvat zeven jongens
uit de zesde klas die zich ten doei
hebben gesteld in een oud bestelwa-
gentje naar de Lofoten te gaan om
op die eilanden binnen de poolcirkel
wetenschappelijke onderzoekingen te
verrichten.
De jongens die naar Moskou gaan
wilen er de wereld verbeteren en de
spanning verminderen door persoon
lijk contact, de knapen die in het
bèstelwagentje vertrokken zijn wil
len op de Lofoten bepaalde vogel
soorten vangen en ze cadeau doen
aan het British Museum" in Londen.
Een week na beëindiging van zijn
studies trouwde Nelson Rockefeller
met Mary Todhunter Clark uit Phila
delphia. Zij was een jeugdvriendin.
Het huwelijkscadeau van zijn vader
was een reis om de wereld,
j Filantropie is het kenmerk van de
voorzitter Leonard Hall. Rockefeller I Rockefellers gAvcost sinds de dagen
icisde het land af, ..alleen om mensen i dat -'olm D- De keiste zijn fortinn
te ontmoeten". Tot aan 30 juni van vergaarde. Sindsdien heeft de familie
het jaar 1958 had Rockefeller zich vele radjoenen dollars gestoken 111 al-
nog steeds niet kandidaat gesteld. IIerIe' studie-objecten.
Zes weken later volgde zijn benoe
ming bij acclamatie. Mocht men de
zogenaamde deskundigen geloven,
dan had Rockefeller's democratische
tegenstander Averell Harriman, de
overwinning praktisch in de zak:
Rockefeller's campagne was als
een wervelstorm, liij sprak in lie!
Spaans voor liet Portoricaanse
Harlem. Hij at gefileerde vis 011- 1
der de joden van „East Side". Hij j
zocht zijn weg door de super
markten van de buitendïstrieten
en slaagde er op de een of andere
manier in om conservatieve Repu
blikeinse stemmers te verzoeneu.
Rockefeller's jongensachtige charme,
zijn niet te onderdrukken enthousias
me en belangstelling voor de mens,
waren zo effectief, dat ze Harriman
in een jaar vol democratische ver
kiezingsoverwinningen volkomen
in de schaduw stelden.
Rockefeller heeft in zijn belangstel
ling voor het Witte Huis tegenwer
king in eigen kring te verduren ge
had. Maar hij heeft die overleefd
dank zij, zoals een vi'iend zei. zijn
„feodale, Spartaanse, maar eenvou
dige" opvoeding.
Rockefeller ondervond al spoedig
dat hij er op eigen kracht moest zien
te komen. Als jongen kreeg hij 25
dollarcent zakgeld, hij vulde dit aan
door de schoenen van de familie te
poetsen en boeken bij te houden. Die
werden dan zorgvuldig gecontroleerd
door zijn vader en grootvader, Ame
rika's eerste biljonaïr. Zij zagen erop
toe dat „Nelson" en zijn vier broers
en zusters niet werden verwend.
Toen Nelson in 1955 uit rege
ring; Eisenhower trad, was hij tot
de conclusie, gekomen dat Ameri
ka, met al haar bronnen cn mo
gelijkheden historisch op drift was
geraakt. Ilij sprak er in New York
over niet zijn broers en overtuigde
beu er van dat er iets gedaan
moest worden.
Geheime hoop
Het resultaat was een reeks van stu
dies over de Amerikaanse binnenland
se politiek, de buitenlandse politiek,
sociale aspecten, militaire zekerheid
enz., gefinancierd door de gebroe
ders Rockefeller. Hun geheime hoop
is dat deze studies Amerika het nieu-
jezicht, het nieuwe doel zullen
geven dat zij ervan verwachten.
De Rockefellers geven per jaar gemid
deld zeven miljoen dollar weg, genoeg
om het Rockefellers Brothers Fund
tot een volwaardig instituut te ma
ken. De broers zelf kiezen en sanctio
neren de projecten waarin zij hun
geld steken.
Nelson Rockefeller en zijn vrouw heb
ben vijf kinderen. Ook deze worden
opgevoed in de beproefde Rockefeller-
trant. Tot nu toe betekende de naam
Rockefeller voor de Amerikanen de
opeenstapeling van grote sommen
geld. Iu de toekomst zou de naam
wel eens verbonden kunnen worden
aan een Amerikaanse politieke dy
nastie.
Geen zwart schaap
In de dagen voor de Eerste Wereld
oorlog zei een vriend van de familie
eens tegen Nelson's vader, John D.
Rockefeller jr.: „Iemand met jouw
geld en vijf zoons kan verwachten
minstens vier zwarte schapen in de
familie te hebben", maar John D. jr.
had al lang bij zichzelf besloten dat
er. geen zwarte schapen zouden schui
len onder de Rockefellers. „Zelfs in
deze gemechaniseerde eeuw zijn er
zekere dingen die persoonlijke aan
dacht behoeven. Het vader-zijn is er
een van", zei Nelson's vader eens.
Zijn thuis was simpel en devoot. Elke
dag begon met gebed en sloot m,et
bijbellezing.
„Ik was mij er helemaal niet van
bewust eeu rijke jongen te zijn",
zegt Nelson Rockefeller. „Op ons
landgoed in Tarrytovvn poetsten
mijn broer Laurence en ik schoe
nen, wij werkten in de tuin en
verkochten onze konijnen aan het
Rockefellerinstituut voor sociaal
onderzoek."
Nelson ging op een „progressieve"
school in New York. Toen het
aankwam op universitair onder
wijs, koos hij Dartmouth, dat van
alle exclusieve instituten het meest
democratische was. Wat zijn kle
ding betreft hield hij het daar liet
liefst op truien en tennisschoenen,
hij raake door zijn zakgeld heen
en verdiende bij in een cafetaria.
Gedurende vier jaren gaf hij les
aan een zondagsschool.
Westduitser president van
hooggerechtshof Cyprus
De gekozen president van Cyprus
aartsbisschop Makarios en de leider
van de Turkse gemeenschap op het
eiland, dr. Fazil Koetchoek hebben
de benoeming van de Westduitser dr.
Ernst Fortshoff lot president van
het hooggerechtshof goedgekeurd.
De grondwet van Cyprus, bepaalt dat
de president van het drie leden tel
lende hooggerechtshof neutraal
(d.w.z. geen Griek of Turk) moet
zijn.
Arbeiders hervatten het werk
Aantal doden tot
twaalf gestegen
Woensdag m icldd y is oehoe Poort
vliet, leidstér bij de Gouden Cirkel-
groep te Middelburg, in het huwe
lijk getreden met de heer Antheunis-
se. Voor het Middelburgs stadhuis
werd het bruidspaar opgewacht door
de kaboutertjes van de totemkring,
die voor hun leidster een ereboog
van kleurig met linten en papieren
slingers versierde stokken ophielden.
Oliepolitiek
p magnaten tot de allerrijkste
mensen van de wereld behoor-
den en in die tijd werd aan deze hc-
j ren nogal veel onaangenaams in de
j schoenen geschoven. Ze zouden niet
geaarzeld hebben revoluties en oor-
logen te verwekken, als het ging om
het verwerven van rijke olievelden,
i Vervolgens verdienden ze dik geld
'aan die oorlogen en tenslotte werd
i dat geld in alle vreugde verteerd m
1 vermaaksoorden aan de Franse Ri-
vièra of Miami Beach.
I Dit politïek-verkleurde beeld van do
j olie-industrie was in het verleden al
onjuist, maar vandaag is het wel
I bijzonder sterk in strijd met de
feiten.
Niet omdat de grote figuren van de
olie-industrie geen droge boterham
I meer zouden verdienen, want hun in
komsten zijn nog altijd behoorlijk.
Maar ze zitten op het ogenblik met
een teveel aan olie. met oen teveel
aan olievelden (waarvoor dus zeker
geen oorlogen meer gevoerd zullen
I worden i en met felle Russische con-
j currentie.
De heren in Moskou 'hebben na
melijk uitgedokterd, dat het iu
I hun schema van de koude oor-
1 log past om de Westerse olie-indus
trie door dumping enz. in de kwade
hoek te drukken.
Zowel op Cuba als in India proberen
de Russen ruwe olie te verkopen te
gen lagere prijzen dan de Westerse
oliebedrijven in het Midden-Oosten en
in Venezuela voor de olie vragen.
Bovendien zijn de Russen bereid van
India betaling in Indische valuta te
aanvaarden en op Cuba willen ze
suiker in betaling aannemen, zij het
dat ze voor die suiker maar een heel
mager prijsje willen betalen.
Het pijnlijke is, dat zowel in India
als op Cuba de olieraffinaderijen in
handen van de „Westerse" oliepro-
ducentenen zijn. .die volstrekt niet
geneigd zijn in die raffinaderijen
Russische ruwe olie te verwerken.
Dat heeft op Cuba al geleid tot na
tionalisatie van de olieraffinaderijen.
Bij de wanordelijkheden, die
zich deze week in Boela wayo, in
Zuid-Rhodesië, hebben voorge
daan, zijn twaalf negers gedood.
Zes hunner werden door de po
litie doodgeschoten, hetzij om
dat zij werd aangevallen, hetzij
omdat de ordeverstoorders win
kels plunderden. Winkeliers,
wier zaken door plunderaars
werden aangevallen, schoten
vijf negers neer.
Er heerst thans rust en orde in Boe
lawayo. De negers keren „bij hon
derdduizenden" naar hun werk'terug,
doch de politie houdt rekening met
de mogelijkheid van nieuwe ongere
geldheden. Nader wordt gemeld dat
tachtig tot negentig proeent der ar
beiders in Boelawayo het werk heeft
hervat. Er is van officiële zijde nog
niets gezegd over de omvang van de
aangerichte schade. Deze wordt ech
ter door de correspondent van „Reu
ter", die woensdagochtend de getrof
fen wijken van Boelawayo bezocht,
op meer dan een miljoen gulden ge
raamd.
Woensdag is een Afrikaan in een
ziekenhuis aan verwondingen
overleden, die hem kennelijk met
een bijl waren toegebracht. In do
Afrikaanse stadswijken heerst
thans rust cn vrijwel alle stakers
zijn weer aan liet werk gegaan.
Politiepatrouilles houden zich
thans bezig met het opsporen van
gestolen goederen, terwijl groepen
negerarbeiders de straten opruï-
Prestige van premier
Volgens waarnemers in Salisbury
heeft het prestige van de premier
van Zuid-Rhodesia, Sir Edgar White
head, een ernstige klap gekregen. Er
wordt ernstige kritiek op hem gele
verd voor het ongelukkige moment
van de arrestatie van de Afrikaanse
vakbondsleiders, die het sein was
voor de wanordelijkheden. Sir Edgar
was voornemens in de loop van dit
jaar algemene verkiezingen uit te
schrijven in de hoop zijn kleine meer
derheid te kunnen vergroten. Hij ver
trouwde daarbij op zijn oordeel, dat
Zuid-Rhodesia het vreedzaamste land
in Afrika was, met de beste betrek
kingen tussen de rassen.
Commentaar
De Afrikaanse pers heeft de premier'
ervan beschuldigd naar verkeerde
adviezen te hebben geluisterd, waar
door het land in rassenstrijd en
bloedvergieten zal worden gestort.
De „Rhodesia Herald" het grootste
blad in de Federatie, schreef, dat de
regering de orde moet herstellen en
niet moet aftreden. En als dit een
maal is geschied, moet onmiddellijk
een nieuwe wijze van denken en
plannen maken worden toegepast.
„Afscheiding van blank en zwart in
onhandelbare kampen is liet alterna
tief". aldus dit blad.
Schroothandel dagvaardt
radiocommentator
De leden van de Vereniging van Fa-
brïeksleverancicrs van Geslagen
Schroot hebben de hoofdredacteur
van een dagblad, de heer K. V. en
eeu omroepvereniging gedagvaard
voor de rechtbank te Amsterdam. In
de dagvaarding stellen zij dat de
heer V, door een voor do radio uit
gesproken commentaar een onrecht
matige daad jegens hen heeft ge
pleegd.
De strekking van dit commentaar
zou volgens de dagvaarding zijn dat
in de schroothandel corruptie en on
eerlijkheid welig tieren.
Eisers stellen de heer V. en de om
roepvereniging aansprakelijk Voor de
schade, welke zij lijden doordat bij
een deel van het "publiek de indruk is
gewekt als zouden zij corrupt en
frauduleus zijn en als zouden zij in
het algemeen op oneerlijke wijze hun
handel drijven en hun geld verdie
nen.
Olympische zegels
in Suriname
Ter gelegenheid van de Olympische
Spelen'1960 te Rome, waaraan de
Surinaamse atleet Wim Esajas en
een Surinaams basketballteam zullen
deelnemen, zal de Surinaamse rege
ring een speciale uit vijf zegels be
staande, postzegelserie uitgeven.
Op iedere zegel zal een speciale toe
slag worden geheven, die aan liet Su
rinaamse Olympische Comité zal wor
den afgedragen ter bestrijding van
de kosten van deze uitzending. De
zegels zijn ontworpen door M. Sha-
l-Aviv.
te Tel
Het Engelse blad „Times", dat in
een hoofdartikel de oliemoeilijk
heden besprak, merkte op. dat
de ..incidenten" met Cuba en straks
wellicht met India, ongetwijfeld be
tekenis hebben, maar dat tot nog toe
de zwaarste klap van de Verenigde
Staten kwam, toen dat land zijn olie-
invoer beperkte. Die Amerikaanse
daad veroorzaakte vooral in Vene
zuela grote moeilijkheden. In Vene
zuela was namelijk de olieproduktie
tijdens en kort na de jongste wereld
oorlog sterk opgevoerd en het land
wcrcl daardoor bijzonder welvarend.
Thans echter heeft .men die Venezo
laanse olie minder nodig, want over
al ter wereld is de produktie al te
sterk opgevoerd. Bovendien heeft
men alleen al het vorig jaar op de
gehele wereld nieuwe oliereserves
ontdekt, die driemaal zo groot zijn
als de wereldproduktie van een enkel
jaar.
Times vraagt zich nu af hoe
lang de wereld zal moeten wor
stelen met een overproductie
aan ruwe olie.
In sommige oliegebieden heeft men
de exploratie gestaakt, doch elders
niet. Rusland heeft onmiskenbaar
plannen tot verdere expansie van de
export, terwijl voorts de plannen tot
vervoer van aardgas over zee ver
moedelijk tot een aanzienlijke ver
meerdering van de brandstoffenpro-
duktie zullen leiden. Het huidige olie-
overschot zal waarschijnlijk nog wel
enige tijd aanhouden, hoewel de con
sumptie nog altijd toeneemt.
;t overschot heeft intussen de
olieproducenten buiten de Sow-
jet-Unie tot prijsvermindering
doen besluiten. De Russische politiek
schijnt er in te bestaan een bepaalde
hoeveelheid te verkopen en tot prijs
verlaging over te gaan als dat voor
de afzet daarvan noodzakelijk is.
Aangezien de Russische olie uit de
Zwarte Zee komt. stijgt in veel ge
vallen de prijs met een aanzienlijk
bedrag voor transportkosten, maar
dat nemen de Russen blijkbaar voor
eigen rekening, en het is verleidelijk
te veronderstellen dat er met deze
olie „meer politiek gemengd is" dan
met de olie die in Europa wordt ver
kocht. Het vorig jaar bedroeg de
Russische export ongeveer een vier
de ueel van de totale toeneming der
olieconsumptie, maar plannen be-
I staan om die export wel te doen toe-
i nemen, ook al is er op de wereld
overproductie van olie.
Getrouwe copie van
„Karei Doorman"...
OP DE WESTEKSCHELDE voor
Ylissingen „dobberde" gisteren
een drijvend dorp: liet Braziliaan
se vliegdekschip „Minas Gerais".
Nu nog terwijl het schip aan
zijn proefvaart bezig is telt
vaste bemanning „slechts" 65»
koppen. Maar de „Minas Gerais"
wordt volkomen een-wereldje-
apart als over enkele maanden
het „inwonertal" op oorlogssterkte
komt: 1300 a 1500 koppen.
Men weet het: de „Minas Gerais"
is een verbouwde oorlogsbodem.
Verolme Dok- cn Scheepsbouw-
Maatschappij N.V. op Rozenburg
toverde het vroegere Engelse
schip ..Vengeance" tot dit vlieg
dekschip om.
In drie jaar tijds werd
op deze werf voor ongeveer zeven
tig miljoen gulden aan het schip
„vertimmerd
„Een bijna getrouwe kopie van
onze „Karei Doorman", vertelde
Nederlands marine-officier, die
aan boord van de „Minas Gerais"
was. „Weliswaar wat eenvoudiger
van uitvoering', voegde hij er aan
toe. Voor Ylissingen waren leden
van de Nederlandse Marine aan
boord van deze Braziliaanse oor
logsbodem om het schip te „de
magnetiseren" met het oog op
magnetische mijnen.
Overigens viel dit 211 meter lange
vliegdekschip het manoeuvreren
in de monding' van de Wester-
schelde wat moeilijk. Omdat het
schip aan zijn proefvaart bezig
is. moest namelijk één der ketels
voor een controle uitvallen. Bij de
„manoeuvre" op de Vlïssingse re
de werd dan ook de hulp ingeroe
pen van de sleepboot „Scaldis",
die de „Minas Gerais" zonder
moeite in de juiste positie bracht.
Tegen de middags kon de Brazi
liaan zijn ankers uitwerpen en
rustig op stroom gaan liggen.
Vandaag (donderdag) zal de oor
logsbodem tegen zeven uur des
ochtends weer vertrekken.
Aan boord van de „Minas Gerais".
die een waterverplaatsing van
22.000 ton en een diepgang van
7.40 meter heeft, bevinden zich
momenteel ook nog ongeveer 150
personeelsleden van Verolme en
andere bedrijven, die aan dit schip
gewerkt hebben. Op de de foto:
tegen een Vlïssings decor een
stukje Braziliaans vlagvertoon.
Toename institutionele
beleggingen in 1958
Blijkens een overzicht van het C.B.S.
I inzake de beleggingen van ïnstitutio-
l nele beleggers ultimo 1958 nam het
totaal van de beleggingen in dat jaar
1 met 2717 min. toe tot 2S.210 mil-
i joen vorig jaar 25.493 miljoen
Deze toeneming is bijna 1 miljard
groter dan in 1957.
Tot de stijging hebben voornamelijk
bijgedragen de pensioenfondsen met
1021 miljoen (v. j. 739 miljoen).
I de levensverzekirngmaatschappijen
j met bijna 622 ruil joen (vorig jaar
i 551 miljoen) en de landbouwkre-
i dietinstellingen met 596 miljoen v.
j. 213 miljoen). De sociale fondsen
j en de overige in het onderzoek be-
trokken instellingen voegden teza
men 478 miljoen vorig jaar
239 miljoen) aan het beleggings
totaal toe.
De beleggingen hebben in 1958 bijna
voor de helft plaatsgevonden in on
derhandse leningen en voor een der
de in effecten. Rekent men ook mede
de beleggingen van nog een honderd
tal eigen-risico-dragende onderne
mingspensioenfondsen elk met meer
dan 300 leden-werknemers, dan be
draagt het beleggingstotaal voor 1957
25.965 miljoen en voor 1958 28.751
miljoen.
Uit de verdeling van de beleggingen
naar kredietnemers, welke voor 1958
tot alle groepen van institutionele be
leggers is uitgebreid, blijkt dat in
1958 rond 51 pet. (55 pet. in 19571
van alle beleggingen bij de overheid
(het rijk en de lagere publielcrech-
1 telijke lichamen) is ondergebracht.
Het Wereldgebeuren
Als Nixon president zou worden
