Minister Zijlstra wil begrotingsstijging voor 1961 beperken tot drie procent Rust in Leopoldstad na akkoord met muiters Rechtspositie hervormde predikant in synode-rapport aan de orde RESPECTIEVELIJK 110 EN 230 MILJOEN MEER VOOR ONDERWIJS EN DEFENSIE rnmrn ZATERDAG 9 JULI I960 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT S Minder uitgaven voor woningbouw Op de- Riksgraens-berg in Lapland, Noord Zweden, ligt- de sneeuw tot augustus en daar wordt dan ook ge bruik van gemaakt. Er is dit jaar nu zonier-ski-school ingericht, waar men, omdat het ter plaatse bijzon der warm is gezien de ligging, in badpak kan Uren skiën. (Van onze Haagse redactie.) Minister Zijlstra streeft er niet kracht naar de uitgaven op de rijksbegro ting 1961 te beperken tot een totaal van 9510 miljoen gulden, hegeen een stijging ten opzichte van de raming voor 1960 zou betekenen van 280 miljoen gulden. In vergelijking tot het nationaal inkomen zouden de uitgaven van de rijksoverheid daardoor dalen tot iets beneden de 21 pro cent, het laagste percentage sedert de oorlog. Als algemene richtlijn voor de opstelling van de rijksbegroting heeft minister Zijlstra met instem ming van het kabinet genomen, dat het totaal der rijksuitgaven zoals die tot uitdrukking moeten komen in de rijksbegroting 1961 niet meer dan 3 procent mag uitkomen boven het begrotingsbedrag van 1960, dat uit kwam op een totaal van 9261 miljoen. Nu de hoofdlijnen zijn vastgelegd I regering zich in de afgelopen van het prioriteitenschema dat ten den bïi herhaling het ernstig grondslag zal liggen aan het finan cieringsplan voor de jaren 1961 tot en met 1963 het eerste financie ringsplan op langere termijn dat in Xcderland zal worden gepubliceerd zijn ambtenaren van het ministe rie van financiën koortsachtig bezig om met de vertegenwoordigers van de afzonderlijke departementen de ramingen voor de afzonderlijke be grotingshoofdstukken te persen in net totaal bedrag dat minister Zijl- slra's limiet is voor het volgend jaar. Belastingverlaging Die limiet is voor een belangrijk deel bepaald door het feit dat zoals wij reeds .eerder hebben gemeld het kabinet heeft besloten tot een belas tingverlaging welke een uitwerking op de inkomsten van de schatkist zal hebben van ongeveer 300 miljoen gulden. Evenwel vervallen aan het einde van dit jaar automatisch de inkomsten van een aantal tijdelijke belastingen, die op de begroting voor 1960 wei-den geschat op 'n opbrengst van ongeveer 240 miljoen. Intussen heeft het rijk zelf ook de gevolgen van de loonsverhogingen die in 1960 tot stand zijn gekomen, moeten verwerken in de inkomsten van het rijkspersoneel, waardoor deze post op de komende rijksbe groting een aanzienlijke verhoging zal ondergaan. Meer voor onderwijs A Is gevolg van deze en een reeks van andere mutaties zal de interne op bouw van. de begroting binnen het eindbedrag aanzienlijke wijzigingen ondergaan. In de eerste plaats zal als .gevolg van ele onlangs in de Tweede Kamer verdedigde defensie nota, en het daarin uitgezette defen sie beleicl, het defensie-budget in. ver gelijking tot de begrotingscijfers voor 1960 een stijging ondergaan van dicht bij de 230 miljoen tot een totaal van 1920 miljoen. Bovendien, zo ver nemen wij. heeft het kabinet beslo ten een verhoging van de uitgaven voor het onderwijs met 110 miljoen toe te staan. Deze aanzienlijke stijgingen van de uitgaven voor enkele takken van overheidszorg, gecombineerd met de gevolgen van de stijging der ambte narensalarissen en de gevolgen van de voorgenomen verlaging van enkele belastingtarieven naar alle waar schijnlijkheid met name die van de loon- en inkomstenbelasting vormt een verklaring voor liet feit dat de den bij herhaling noegen van zeer vele leden van de Staten-Generaal op de hals heeft ge daan door vertoon van de grootst mogelijke schroomvalligheid in liet doen van toezeggingen van aanzien lijke projecten als indijking van de Lauwerszee, tunnels etc. die op zichzelf betrekkelijk beperkte finan ciële consequenties hebben: enkele miljoenen slechts in vergelijking tot de bijna 10 miljard van het totaal. Minder voor woningbouw Het plan zou echter nog niet rond te maken zijn geweest, indien niet een aantal uitgaven in vergelijking tot 1960 automatisch belangrijk zou zijn verminderd tengevolge van in de loop van ïn 1959 en 1960 genomen maat regelen. Een van de belangrijke ver lichtingen van de taken van de be- grotingsopstellers zal zijn, dat de uitgaven voor woningbouw op de be groting- voor 1961 een zeer belang rijk bedrag- minder zullen vergen, dan op die voor 1960. Enerzijds om dat de belangrijke vermindering van de jaarlijkse bijdrage in de bouw van woningwetwoningen (van 350 tot 250 gulden per woning) in 1961 sterk zal gaan doorwerken. Anderzijds als ge volg van de reeds in 1959 doorgevoer de verlaging van de premie op de subsidiëring van de particuliere wo ningbouw van gemiddeld 5000 tot 3500 gulden, die ten opzichte van de uitgaven in 1961 een verlichting van ongeveer 45 miljoen zal opleveren. Duimschroeven Dat neemt niet weg, dat minister Zijlstra, vooral ook nu de regering reeds in beginsel heeft besloten tot subsidiëring van de kerkenbouw, bij de opstelling van de rijksbe groting 1961 zich met zijn limiet van 3 procent stijging ten opzichte van 1960, een zeer zware taak heeft gesteld, die er toe leidt dat iedere minister voor zijn hoofdstuk de duimschroeven aangezet krijgt, en dat liet rijk zijn activiteiten sterk zal beperken. Een zeker winstpunt dat de minister van financiën daarmee tracht te be reiken bij de completering van zijn algemeen monetair-financieel-econo- misch plan is, dat deze beperking van overheidsactiviteiten een mati gende invloed zal hebben op het be roep dat centrale en lagere overheden zullen doen op de avbeids-, markt. Die is zo benauwend krap. dat gevreesd wordt dat die in 1961 moet leiden tot beperking van de stij ging van de rendabele produktie. Recreatie l)at intussen niet iedere mogelijk heid tot verruiming van overheidsac tiviteiten is verdwenen, moge blijken uit het feit, dat de minister van fi nanciën naar het schijnt inmiddels er mee heeft ingestemd, dat de uitgaven ten behoeve van de recreatie met 2,5 miljoen zullen worden verhoogd. Ge geven het enorme beslag dat het bui tenland oj) de reeds schaarse recre atie-mogelijkheden hier te lande doet werd dat onvermijdelijk geacht, om dit vraagstuk niet in korte termijn tot een onhoudbare situatie te doen ontaarden. a S*&3jL tV (Slot van pag. 1) en officieren, liep vuistslagen op. De enorme paniek, die donderdag nacht onder de Europeanen ont stond, wordt voor een groot deel toegeschreven aan de angst, toen plotseling ongecontroleerde groe pen Kongolese militairen de Eu ropese wijken van de stad binnen kwamen en de Belgen de berichten over hetgeen zich in Thysstad en andere plaatsen de afgelopen 4S uur heeft afgespeeld, nog- vers in het geheugen hadden. Onder de blanke bevolking was vrij dagavond zoals de correspondent van Bolga uit Leopoldstad seinde een zekere opluchting waarneembaar over het bereikte akkoord. Dit neemt echter niet weg, dat het volkomen ontbreken van elke bescherming in de voorgaande uren het Europese be volkingsdeel diep had geschokt. Het kleinnste incident bijvoorbeeld een Europeaan die zijn vuurwapen had gebruikt had rampzalige gevol gen kunnen hebben en de houding van de muiters op beslissende wijze kunnen veranderen. Comité onder Youlou In Brazzaville is een comité gevormd voor hulp aan de vluchtelingen on der ere-voorzittcrschap van presi dent Fulliert Youlou. Naar in Parijs verluidt is in Braz zaville een centrale transportorga- nisatic van diverse scheepvaart maatschappijen voor het vervoer van vluchtelingen over de Kongo ge vormd. Het Rode Kruis van Keya heeft de vluchtelingen alle hulp aangeboden. Tot op heden zijn slechts betrekke lijk weinig Europeanen in Nairobi aangekomen. Enkelen hebben reeds besloten door te reizen naai- Zuid- Afrika. De Engelse ambassade in Leo poldstad heeft de Engelsen aan- „Utrechtse Appie" schopte regisseur in gracht De recherche van het bureau War- moesstraat in Amsterdam heeft don derdagavond de walletjesfiguur A. B., bijgenaamd „Utrechtse Appie" op verdenking van zware mishandeling gearresteerd en ingesloten. Zondag middag was hij betrokken bij de mis handeling van de Volkskrant-verslag gever A. Brakel. Ditmaal kreeg „Utrechtse Appie" liet- aan de stok met Luciano Emmer, de Italiaanse regisseur van de Frans-Italiaanse film „Meisjes achter de ramen", die thans op de Amsterdamse walletjes wordt opgenomen. Hij schopte hem in de gracht. „Utrechtse Appie". was het niet eens met de vergoedingen die de vrouwen die op dit deel van de walletjes hun „beroep" uitoefenen, wegens „derving van inkomsten" van de filmmaat schappij ontvangen. Aan de ene kant van de Oude Zïjds Achterburgwal zou een juffrouw 90,hebben ont vangen, terwijl aan de overkant 50 pér filmopname-avond zou zijn be taald. „Utrechtse Appie" voncl die 90,blijkbaar niet voldoende en gaf een elektricien boos en dronken te kennen dat de filmopnamen móes ten worden gestopt. Omstanders merkten op dat Appie daarvoor niet 'bij de elektricien maar bij de regis seur möesf 'zijn. Daarom ging „Utrechtse Apple" naar de overkant ,van de gracht, waar hij zonder veel -woorden- Luciano Emmer -de gracht inschopte. De regisseur werd weer snel op het droge getrokken. Hij was slechts licht gewond en hervatte drijfnat in een geleende broek zijn werkzaamheden. Gebleken is dat „Utrechtse Appie" alvorens hij Luciano Emmer in de plomp liet verdwijnen, ook nog enkele opnametoestèllen in het wa ter heeft geschopt. De politie ont ving een telefoontje van een ano niem gebleven getuige, die ook zou hebben gezien dat een andere man na het incident een revolver uit de zak van de dronken 32-jarige tim merman' „Utrechtse Appie" heeft gehaald. „Utrechtse Apple" zal vandaag wor den voorgeleid voor de officier van justitie. Luciano Emmer heeft geen aanklacht ingediend en zal dit ook niet doen. De officier van justitie, mr. J. F. Hartsuiker, overweegt „Utrechtse Appie" ambtshalve te la ten vervolgens wegens zware mis handeling c.q. bedreiging. geraden hun gezinnen naar Braz zaville te sturen tot-de situatie duidelijker is, aldus heeft een woordvoerder van het ministerie van buitenlandse zaken in Londen medegedeeld. Het overgrote deel van de Engelsen die wensten te vertrekken bevindt zich reeds in Frans Kongo. Tuindorpramp kost Amsterdam acht miljoen gulden (Van onze speciale verslaggever) In de publiekrechtelijke sfeer heeft de watersnoodramp van Tuindorp Oost/aan luim acht miljoen guldon gekost. Voor 'n bedrag van 8.011.700 vragen B. en W. van Amsterdam thans krediet aan de raad. Aanleg van de. slaperdijk, herstel van leidin gen, bestratingen, riolering, maar ook de kosten van onderwijs en socia le zaken hebben dit bedrag gevergd. B. en W. wijzen erop. dat het niet in de bedoeling van de regering ligt 'n wettelijke regeling te treffen. Het rijk komt eerst aan de orde als de lagere organen in casu Amster dam zelf te kort schieten. Voor gesteld wordt daarom volgens de ge bruikelijke weg financieringsmidde len in de vorm van een geldlening bij de minister van binnenlandse, zaken aan te vragen. Rente en aflossing zullen ten laste van de Amsterdamse begroting komen. Prof. M. Knap overleden Gisterochtend is te Amsterdam op 58 jarige leeftijd onverwacht overle den de tandarts prof. M. Knap. Prof. Knap heeft jarenlang tandheelkunde gtidpceerd te Soerabaja. Na zijn in ternering gedurende de oorlog door de Japanners keerde hij naar Neder land terug en vestigde zich in 1954- te Amsterdam. De overledene was bestuurslid van vele verenigingen op medisch gebied, voorts van de We reld Federalistenbeweging Nederland en de Europese Beweging. Nog on langs organiseerde hij mede het in ternationaal congres van medici te Noordwijk over de voorkoming van ooilog. Boerma directeur-generaal V.N.-voedselorganisatie De Nederlander A. H. Boerma is donderdag benoemd tot directeur-ge neraal van de voedsel en landbouw organisatie van de Verenigde Naties. Sinils <.1948 was de lieer Boerma al verbonden aan deze organisatie als vertegenwoordiger van de Neder landse regering. In Nederland heeft hij in het laatste oorlogsjaar gefungeerd als regerings commissaris voor de voedselvoorzie ning in de bevrijde delen van het land. Later, in. 1946, kreeg hij zijn benoeming als regeringscommissaris voor het onderhouden van betrekkin gen met buitenlandse landbouworga nisaties. Sinds 1951 was hij directeur van de economische afdeling van de voedsel- en landbouworganisatie. Hij bekleedde deze post tot voor twee jaar toen hij leider werd van de afdeling die de budgetten controleert en* de programma's opstelt. STEMMEN UIT DE KERKEN KOLONEL DIOR. In Frankfort ge stationeerde Amerikaanse miltairen cn hun vrouwen hebben bevel gekre gen zich „behoorlijk te kleden", wanneer zij in de stad inkopen doen. Aan de ingang van het grote waren huis van het Amerikaanse garnizoen staan zelfs manschappen van de mi litaire politic om er voor te zorgen, dat de order ook inderdaad wordt ge hoorzaamd. Wie geen das draagt cn geen col bertjasje wordt naar huis gestuurd en vrouwen worden niet toegelaten indien zij shorts of slacks dragen. Zij moeten eerst een rok aantrek ken. De order is afkomstig van een zekere kolonel Ellis D. Blake en hij is thans de minst populaire officier in Frankfort. Hij heeft de order uit gevaardigd om de Amerikaanse mi litair, ook wanneer hij niet in uni form is. meer „standing" te geven bij de Duitse bevolking. Maar het hele garnizoen noemt hom nu sma lend „onze kolonel Dior". Een beeld van de ernstige relletjes in Rome. Politie te paard jaagt een opgewonden menigte uiteen. A.N.P.-telefoto.) Het Wereldgebeuren Wijkplaats Bij :de tragische gang van zaken die uit de Kongolese „vrJjhelds- I roes voortvloeide met muiterij, I geweldpleging tussen <le Kongolezen i onderling en tegen de blanken, met stakingen en met negéring van elk I gezag, waarbij de blanken van Leo- poidstad na het vernemen van de berichten over aanrandingen in pa niek raakten, is het voor Afrika een troost, zij het een bijzonder schrale, dat wie uit do ene Kongo vluchtte, in een andere Kongo een veilig heen komen vond. De motorboten met j vluchtelyigen uit Leopoldstad kon den immers meren aan de overzijde I van de Kongorivier, in de eveneens 1 zelfstandige, vroeger Franse. Kon- j go-republiek, waar „Abbé" Fulbcrt Youlou de baas is. Deze Kongo-re- publiek - - welker leider evenals de i vorige week geïnstalleerde presi dent van de vroegere Belgische Kon go. Kasavoeboe. tot de Abako-partij j behoort, en streeft naar het herstel I van het legendarische Salvator, een I negerkoninklijk, dat zich eeuwen i geleden zou hebben uitgestrekt van Noord-Angola via het gebied dat tot vorige week de Belgische Kongo heette tot diep jn „zijn" Republique Congo is na de zelfstandigwor ding (in het kader der Franse ge meenschap in november 1958) ook niet altijd een toonbeeld van rust geweest. Toen Youlou in februari 1959 weigerde, verkiezingen uit te schrijven, ontstonden bloedige ge vechten niet aanhangers van de op- j positie: meer dan honderd negers verloren daarbij het leven. Maar het I is er nooit tot bijltjesdagen tegen de blanken gekomen, evenmin als in verscheidene andere gebieden die zich onder Frans of Brits toezicht tot zelfstandigheid ontwikkelden. De Belgische paniek van deze da gen demonstreert de tot enige weken geleden slechts uit het politieke handelen af te lezen schrik, die het Belgische beleid ten opzichte van de Kongo sedert vorig najaar gekenmerkt heeft. Op stel en sprong heeft men, misschien niet zonder reden vrezend voor uitbreiding van de onlusten die zich hier en daar voordeden, aan de Kongo onafhanke lijkheid toegekend. „The New York Times" schreef gisteren: „Terwijl de Belgen veel deden oni het economische peil van de aan hen' toevertrouwde Afrikanen te verhogen, hadden zij bijna let terlijk niets gedaan om ook maar de beginselen van een politieke opvoe ding in te voeren, en toen de „win den van verandering" in de Kongo vorig jaar zo sterk woeien, bogen zij er niet alleen voor, maai- zij gin gen er vandoor. Onafhankelijkheid is in heel tropisch Afrika onvermijde lijk. maar een of andere overgangs periode, zoals de voormalige Britse en Franse koloniën in het algemeen hebben doorgemaakt, is noodzakelijk om een aan chaos grenzende toestand te voorkomen, zoals we nu in de Kon- go-republiek zien, een week na de on afhankelijkheid". De conservatieve Londenso „Times" schreef in- dezelfde geest. Intussen heeft het voor de nieuwe Kongo-republiek onder leiding van Kasavoeboe en de radicalere pre mier Loemoemba momenteel wei nig zin om fouten uit het Belgische verleden op te halen. Wel kan de ontwikkeling in de Belgische Kongo misschien leiden tot conclusies voor het beleid van de huidige regeerders in andere Afrikaanse gebieden. En nu reeds valt te voorspellen, dat die gevolgtrekkingen zeer verschillend zullen zijn. Zal men op de ene plaats geneigd zijn, uit de gebeurtenissen de les te trekken dat de „scholing" van de negers dient te worden ver sneld, elders zal men er eerder een excuus uit putten, om de deelneming van de Afrikanen aan het bestuur nog verder uit te stellen of niet ver der uit -te breiden. Op Fulbert Youlou, die behalve premier van de vroegere Franse Kongo ook burgemeester van Brazzaville is, rust nu de verant woordelijke taak om de barmhartig heid te bewijzen die in overeenstem ming is met de soutane, die hij on. danks zijn ontheffing uit het pries terschap door de R.-K. Kerk in 1955 nog altijd draagt. Hij heeft een vrij uitgebreide politieke ervaring: werd in 1955 tot burgemeester benoemd van de stad die nu als asiel voor de Belgen fungeert en in maart 1957 ge kozen in het volgens Franse richtlij nen ingestelde parlement. Misschien kan hij ook olie gooien op de politie ke golven aan de andere kant van de Köngo-stroom. Hij zal er waar schijnlijk niet te lang mee talmen: ook zijn eigen inspiraties zijn ermee gemoeid. Achtjarig jongetje in Sydney ontvoerd In totaal is een beloning' van 15.000 Australische ponden (ongev. 125.000 gulden) uitgeloofd voor aanwijzin gen die kunnen leiden tot het te rugvinden van de achtjarig© Graeme Thome, die woensdag in Sydney werd ontvoerd, toen liij van school op weg was naar huis. De ontvoerders hebben van Grae me's vader, die onlangs in een loterij 100.000 Australische ponden (825.000 gulden) heeft gewonnen, een losprijs van 25.000 pond geëist. Tot dusver hebben de nasporingen in deze eerste ontvoeringszaak in Australië nog geen enkel resultaat opgeleverd. De ontvoerders hebben de ouders van de jongen gedreigd, dat zij hem „voor de haaien zullen werpen" als het losgeld niet wordt betaald.. „Kerk moet bewerktuiging vernieuwen en pastoraat niet beschadigen" Op 28 juni heeft do Generale Synode van de Nederlandse Hervormde Kerk, blijkens het verslag dat wij er van lazen in de krant, een rapport behan deld „inzake de differentiatie van de functie en de rechtspositie der predi kanten". Die titel is nu niet bepaald helder en klaar. Het vreemde.woord „differentiatie" wil, volgens ons woordenboek, zoveel zeggen als „het verschillend worden". Het woord ..functie" past hier -merkwaardig goed in zijn oorspronkelijke betekenis. Het komt van een latijns werkwoord dat betekentzijn ambtsplicht uitoefenen. Functie is dus liet- verrichten van ambtsbezigheden en dit moet dus verschillend veranderd kunnen worden, wat weer te maken heeft met de rechtspositie van de predikant. Die functie ligt verankerd in de be roepsbrief en de rechtspositie in de zogenaamde ligger van het predi kantstraktement. Nu mag het zo wezen dat de Generale Synode voor beide modellen heeft opgesteld en dat er bepaalde regelen zijn gesteld waaraan deze stukken moeten vol doen wil het breed moderamen van een klassikale vergadering waaron der ecu gemeente ressorteert, zijn toestemming geven dat er beroepen kan worden, dit neemt toch niet weg dat zowel de ligger van het predi kantstraktement als de beroepsbrief stukken zijn van de plaatselijke ge meente wanneer zij een predikant beroept. Geheel vrijwillig beroept een gemeente een predikant en ge heel vrijwillig bindt deze zich aan een bepaalde gemeente. -7. T De kerkorde stelt dat normaal \£ie Stot pag4 ROL5) een predikant pas na 4 jaar weer beroepbaar is. Het kan wezen dat gemeente en predikant voor 'dit minimum van 4 jaar aan elkaar gebonden zijn. Het kan ook we zen dat het er 40 worden. Dat is van te voren moeilijk te zeggen. Wanneer een gemeente een predi kant beroept, moet zij er reke ning mee houden dat zij voor 4 .jaar aan hem gebonden kan zijn. maar dat het er eveneens 10 maal 4 kunnen wezen en de beroepen predikant moet hiermee eveneens rekening houden. Anders in R.-K. Kerk Zoals dit in de Ned. Herv. Kerk ligt, zo is het ook in de andere protestant se kerken in ons land. In de R.-K. Kerk ligt dit geheel anders, zoals bekend. Daar benoemt de bisschop een pastoor voor één van de paro chies in zijn bisdom. Hij zal daarbij wel rekening houden niet bepaalde wensen die 'hem vanuit de parochie zijn kenbaar gemaakt, maar door- Straaljager bij start verongelukt Eerst gisteravond is bekend gewor den, dat donderdagavond omstreeks half elf oj) de vliegbasis Leeuwarden een straaljager van het type Han- ker-Hunter tijdens de start veron gelukt en in brand gevlogen is. De machine, die "zou opstijgen voor een nachtvluchtoefening, werd volkomen vernield. De piloot, de 25-jarige ser geant-vlieger L. Francois uit Leeuw arden kreeg zeer ernstige brandwon den en is in het St. BonLaciusliospi- taai te Leeuwarden opgenomen. Gedurende de startaanloop heeft de Huntermachine een vogel, waar- schijn'ijk een meeuw via de motor- inladïng opgezogen. Het toestel be vond zich nog op de grond, toen de vlieger een sterk afwijkend geluid in de motoren hoorde. Hij heeft ter stond getracht het vliegtuig af te remmen, in verband weermec hij ook de motor afzette. Aan het eind van de baan vloog de machine tegen een vangnet, waarbij de gevulde brand stoftanks onder de vleugel explo deerden. Het vliegtuig vatte meteen vlam en sergeant Frangois moest door de vlammen heen de cockpit verlaten. Hij liep ernstige brand wonden op. Er bestaat geen vrees voor zijn leven.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1960 | | pagina 13