PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT BILT Tweede Kamer onder grote belangstelling begonnen met toto-debatten Muiters in Kongolees leger nopen Belgische commandant tot aftreden Bijdragenwet Deltawerken krijgt WEL een „tweede kering" REGERING KREEG HARDE NOTEN TE KRAKEN HET WEER IN EUROPA VERWACHT. 203e jaargang - no. 157 Dagblad, uitgave van de firma Provinciale Zeeuwse Couranti Directie: F. van de Velde en F. B. denBoer. Adjunct: W. de Pagter. Hoofdredacteur W. Leertouwer. Adjunct-hoof died.: G. A. de Kok. ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per week, f 7.00 p. kw.; Ir. p. p. 7.25 per kw. Losse nummers 15 cent. WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN Donderdag 7 juli 1960 ADVERTENTIEPRIJS 27 CCIU per mm. Minim, p. advertentie 4.-—. Ing. mededelingen driemaal tarief. Kleine advertenties (max. 8 regels) 25 cent per regel met een minimum van 1.25. „Brieven bureau van dit blad" 25 cent meer. Giro no. 359300' P.Z.C.. Middelburg. Bureaus: Vlissingen Walstr. 53-60 tel. 2355 4 lijnen (b.b.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, Grote Markt 2. tel. 4254 (b.g.g. adv. 2234): Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9. tel. "0; Terneuzen. Brouwerijstraat 2; Zierikzee. red. tel. 2425. adm. tel.2094. Duidelijk „neen" van A.R. en S.G.P. (Van onze parlementaire redacteur) Onder grote belangstelling, niet alleen van de kant van de Kamerleden, maar ook van de zijde van het publiek, van de fotografen en van de radio is woensdagmiddag in de Tweede Kamer het grote, met spanning tegemoetgeziene debat over de voetbaltoto begonnen. De regering, die bet wetsontwerp tot wijziging van de loterijwet te verdedigen heeft die wijziging bedoelt aan de voetbaltoto een wettige status te verlenen kreeg harde noten te kraken. Nagenoeg de ge hele Kamer verlangde een wettelijke regeling van de voetbalpool, zij bet dat men van mening verschilde over de voorwaarde, waaraan die „Betutteling" van Nederlandse volk De socialistische mr. Vrolijk vond het onjuist en overklaarbaar, dat de re gering vasthoudt aan meer beperkin gen in het wetsontwerp dan tot dus ver teil aanzien van de toto zijn toe gepast. Er is namelijk uit niets ge bleken, dat die beperkingen nodig zijn. Er zijn geen ongelukken voor gekomen, noch' met de gewonnen prijzen noch met de betaling van de inzet van hoogstens twee gulden. Hij sprak daarom van een „betutteling" van het Nederlandse volk. Scherpe kritiek had hij voor de op niets steunende voorstelling van de regering, dat man en-vrouw in de gezinnen elk twee gulden voor het deelnemen aan de toto zullen gaan uitgeven en dat daarmee een groot deel van het huishoudbudget aan golskerij wordt verdaan. Het was hem niet duidelijk, waarom juist voor de voetbaltoto beperkin gen worden opgelegd en niet voor de staatsloterij. In deze loterij mag men namelijk zo vaak 80 inzetten als men zelf wil. En bo vendien. bij premieleningen van overheidsinstellingen past me» ook geen beperkingen toe. Voor de. bui-gerij wordt de zaak nog onsympathieker'nu de regering zich wol zorgen maakt over net gokke- rijtje van dc gewone man en zich niets aantrekt van de gokkerijen met premieleningen en met speculaties. pool gebonden behoort te zijn. De meningen verschilden vooral op bet punt van de prijs: ongelimiteerd, niet lioger dan 25.000 of ten hoogste 50.000. Alleen de A.E.-fractie- voorzitter dr. Bruins Slot en ir. Van Dis van de S.G.P. veroordeelden de toto en lieten een duide lijk „neen" horen. Zij zijn tegenstanders van elke vorm van loterij en moesten dus ook niets hebben van een regeling van de toto. De christe- lijk-liistorische afgevaardigde de beer Diepen horst verklaarde dat enkelen van zijn partijge noten eveneens om principiële redenen tegen bet wetsontwerp zullen stemmen, hoe dat ook ge amendeerd mag worden. Twee pools Bij dit alles wenste de heer Vrolijk bovendien te bedenken, dat met het geld dat de toto oplevert heel veel voor de sport gedaan wordt. De sportnota stelt daarentegen niets in het vooruitzicht. Mr. Vrolijk verde digde het in zijn amendement vast gelegde denkbeeld van liet mogelijk maken van twee voetbalpools, een voor de sport en e.en voor culturele en charitatieve doeleinden. Onder vrolijkheid van de Kamer toonde hij een artikel uit dagblad „Trouw" van 1957, waarin prof. Schippers zijn ban. vloek over de sportprijsvragèn uit spreekt en deze prijsvragen liederlijk noemt. Daarna liet hij dc brochure „Het spel en de knikkers" van korte tijd geleden zien, waarin dezelfde firof. Schippers pleit voor het meede- en van de charitatieve verenigingen Aneurin Bevan overleden Mr. Vrolijk kritiseerde verder minis ter Beerman; die zijn mooie status quo op loterijgebied zelf heeft door broken door het geven van twee ver gunningen van lottospelen, die de gokkerij veel sterker stimuleren dan de voetbaltoto. Niet alleen de minis ter maar het gehele kabinet stélde hij daarvoor verantwoordelijk. Niet minder dan mr. Vrolijk van de P.v.d.A. was mr. .Berkhouwer van de V.V.D. een voorstander van de toto met een ongelimiteerde prijs en een inzet van maximaal 2.Na een juridische beschouwing verlangde de liberale afgevaardigde, dat men de deelneming aan de voetbaltoto over laat aan de persoonlijke verantwoor delijkheid van de burgers. Dezen we ten dat de kansen gering zijn. Zij beschouwen de toto als een gezellig spel, waarvan geen enkele verderfe lijke invloed uitgaat. Mr. Berkhou wer was nog nooit een deelnemer te gengekomen, die van de spanning- niet meer slapen kon Hij betoogde, dat "iet is aange toond dat bij voortzetting van de toto in zijn huidige omvang- zede lijke gevaren zijn ontstaan. Het toeslaan van de toto is eenvoudig een kwestie van verdraagzaam heid eii van tie erkenning- vahJiet meerdetheldsbeginséh Daarbij be denke men dat de minderheid tot niets wordt gedwongen. Het is juist omgekeerd: de minderheid zou een grote meerderheid willen afhouden van een toto, die in het rechtsbewustzijn van die meerder heid leeft. De regering mag niet verder gaan, aldus nu-. Berkhou wer, dan de volksconsciëntie toe laat. Hij betreurde de stringente restricties. Amerikaans luchtschip verongelukt Een obseivatieluehtschïp van de Amerikaanse marine is ter hoogte van de kust van New Jersey in de Atlantische Oceaan gestort. Naar verluidt bevonden zich 20 a 25 man aan boord van het luchtschip, de „ZPG3W", een van de vier van de Eliance-klasse, 's werelds grootste observatieluchtschip. In New York meldde de Amerikaanse kustwacht dat vissersboten zeven overlevenden uit zee hebben gevist. Ook het Ameri kaanse vliegdekschip Essex zou red dingen hebben verricht. Schrale lof Mi-, Berkhouwer kritiseerde de op merking van de regering, dat man en vrouw samen in de toto zullen gaan spelen en dat zij dan vier gulden per week zullen uitgeven, wat de rege ling sociaal niet toelaatbaar acht. Na hem viel ook prof. Romme de re gering- hierop aan. Het is mooi ge vonden. zei prof. Romme, maar dat is dan ook alle lof, die ik de regering brengen kan. De Nederlandse huis vrouw is gelukkig anders dan de re gering schijnt te denken. In de afge lopen tijd is de gemiddelde inzet niet hoger geweest clan 1.45. De heer BeTkhouwer merkte op. dat de rege ring ook niet zo bezorgd is als man en viouw samen naar de bioscoop gaan daarmee is men ook al gauw 4 kwijt en ook niet als man en vrouw hun geld uitgeven aan veel sigaretten. Er is geen sprake van ontaarding van de speelzin en van arbeidsschuw- heid, aldus mr. Berkhouwer. De liberale afgevaardigde maakte er verder aanmerking op, dat de minis ter plotseling gekomen is met zijn vergunningen voor Roiot, waarbij men zoveel kan inzetten als men wil. Minister interrumpeert „Dat is kinderachtig", interrumpeert minister Beerman hier, „men kan toch bij elke loterij zoveel loten ko pen als men wil", daarbij blijkbaar vergetende, dat hij juist de inzet van de voetbaltoto wil beperken. De heer Berkhouwer guucle ieder dat hij plotseling van onbemiddeld wel gesteld wordt. In de staatsloterij mag men zoveel inzetten als men wil. Al twee eeuwen lang bedraagt de hoofdprijs in deze loterij 100.000. Als men rekening houdt met de geld ontwaarding, zou het thans een half miljoen moeten zijn. „Veel meer", interrumpeerde men. „Ik ben beseheiden, zoals altijd", riep de lieer Berkhouwer onder vrolijk heid van de Kamer terug. Hij eindigde met de opmerking, dat de wetgever niet moet proberen te bedisselen in kleinigheden. Hij hoop te dat een voor allen aanvaardbare oplossing zou worden gevonden. De derde fervente voorstander van een onbeperkte prijs en een maximale (Zie slot pag. 3 kol. 2) Loemoemba komt aan eisen tegemoet In Thysstad werden Belgische officiersgezinnen opgesloten De republiek Kongo zag zich op de zesde dag van haar bestaan, reeds bedreigd door een gezags crisis, waarvan de omvang woensdagavond nog niet kon worden overzien. Een deel van het leger, de „Force Publïque", dat als een van de modernst uit geruste en best gedisciplineerde in Afrika werd beschouwd en in een lange reeks van jaren de or de in de Belgische kolonie beeft gehandhaafd, is aan het muiten geslagen. Al binnen enkele uren boekten de opstandelingen hun eerste succesde Belgische com mandant, de 58-jarige generaal E. Janssens, werd gedwongen zijn functie neer te leggen. Minister-president Loemoemba, die tot twee keer toe vergeefs trachtte door toespraken de opstand te voor komen, beloofde onmiddellijke ver hoging van rang aan de meerderheid van het ongeveer 25.000 Kongolese vrijwilligers tellende leger en een hogere soldij. De muiters trokken echter ongewapend de straten van Leopoldstad in, waar liet tot de avond niet tot die bloedige onlusten kwam, die de afgelopen dagen in an dere plaatsen in do jonge republiek dc rust verstoorden. Belgen binnen blijven De eerste plaats waarnaar de mui terij oversloeg, was Thysstad, op ongeveer 130 km ten zuidwesten van Leopoldstad. Hier maakten de opstandelingen zich zonder enige tegenstand meester van de grote militaire basis, sloten hun Belgi sche officieren en gezinnen op en dwongen de Belgische burgers van de plaats binnenshuis te blij ven. Een colonne begaf zich op weg naar Leopoldstad en woens dagavond' bevonden zich nabij Madimba 110 km ten zuiden van Leopoldstad twee groepen van het leger tegenover elkaar: de muiters uit Thysstad en een gepantserde eenheid, die trouw is gebleven aan zijn officieren. Minister-president Loemoemba, die de eerste zes dagen van het bewind heftige anti-Belgisehe redevoeringen heeft afgewisseld met verklaringen over de Belgisch-Kongolese samen werking in de toekomst, weet vrijwel onmiddellijk de opstand aan de Bel gische officieren van de strijdkrach ten. Tegemoetkomend aan de eisen van de muiters om Belgen door Kon golezen te vervangen, kondigde hij aan het aanzien van Kongo „in enke le maanden en zelfs in enkele weken" weken" te zullen veranderen. Betogende politie De toezeggingen, die hij aan het mui tende leger deed, moest hij haastig ook van toepassing verklaren op het Kongolese politie-apparaat. De poli tiemannen demonstreerden in hun ka zernes in Leopoldstad voor hogere salarissen en volgens nog niet boves. tigde berichten namen zij hier vijf Belgische commandanten gevangen. MINISTER OVER ZEEUWSE ZAKEN De plaatsvervangende leider van de Britse Labour partij, Aneurin Bevan, is gisteren over leden. Hij werd 62 jaar oud. Gedurende een kwarteeuw was Be van de stokebrand op het Britse po litieke toneel. Hij stierf in zijn wo ning in Clicsham, niet ver van Lon den. Bevan, die jarenlang ziek was, onderging in december een ernstige maag-operatie. Herstel zoekend op zijn boerderij in Chesham, kreeg hij een bloedklonter in. een van zijn be nen en zaterdag stortte hij in. De Labour partij gaf het volgende communiqué uit: „Mr. Bevan over leed vredig om tien minuten over vier". (Voor levensbeschrijving zie pagina 8) (Van een onzer redacteuren) MINISTER KORTHALS wil de ..tweede kering" van de Bijdra genwet niet doorgraven, zoals men hem heeft verweten. Giste ren heeft hij in de Eerste Ka mer zijn standpunt inzake de fi nanciële verhouding Rijk-water schappen nader uiteengezet, zo als gemeld was ^r nogal wat op positie in de Kamer tegen het voornemen van de minister om niet meer met een wetsontwerp Algemene Bijdragenregeling ri vier en zeewaterkering te ko men, doch alleen met een Bij dragenwet Deltawerken. De be windsman heeft nu zijn plannen in dit opzicht nader toegelicht. Een Algemene Bijdragenwet („tweede kering"), gekoppeld aan een Bijdragenwet Deltawer ken, is alleen dan nodig wan neer in deze laatste wet slechts sprake is van één subsidie, uit gedrukt in een vast percentage, van één verhouding dus voor al le gevallen, aldus de minister. In dat geval zou het ene water schap redelijk uit de bus komen, terwijl een ander daarentegen voc^r ondragelijke lasten zou ko men te zitten. En inderdaad, in die situatie dienden die lasten te worden opgevangen door een al gemene bijdragenwet. „Maar men kan ook een andere methode kiezen", zei de minis ter, „men kan immers het stel sel van de algemene wet incor poreren in de Bijdragenwet Del tawerken". Uit zijn betoog bleek, dat hij daarvoor heeft ge kozen. Waarom de minister niets voor een Algemene Bijdragenwet voelt Hij vreest, dat daarmee een subsidie regeling zou worden gecreëerd, die van het watcrschapsbestel niet veel meer zou overlaten. Voorbeelden uit het buitenland wijzen daarop, zo ver- I klaarde hij. Het waterschapsbestuur j wordt in een dergelijk systeem ver- j laagd tot een soort incassobureau. „Daarom poog ik te zoeken naar een andere regeling", zo verklaar de (1e bewindsman met stemver heffing, „een regeling in liet ka der van de Bijdragenwet Delta werken, .zonder dat dc „tweede kering" zal zijn verdwenen. De minister ging- vervolgens nader in op de moeilijkheden rond de op heffing van de wet van 1870. Hij vond dit een „ingewikkelde zaak", maar meende niettemin dat het mo gelijk moet zijn een bevredigende re geling te treffen. „Die verwachting- hoop ik binnen kort waar te maken", zei hij, „zowel voor de zeeweringen langs de Oos- lerschelde als die langs de Wester- sehelde. Hierdoor zal Zeeland in het minst niet worden geschaad". Overi gens achtte liij het beter niet bespre king in de Kamer van deze zaak te wachten totdal het ontwerp Bij dragenwet Deltawerken was inge diend. Met Geel. Staten van Zeeland zou hij bïnuenkort overleg plegen over de kwestie van de calainiteuze polders. De bewindsman bracht nog ter spra ke het (nog niet voor publikatie vrij gegeven en nog niet volledig afge ronde) rapport van de Commissie Fi nancieel Bestel Waterschapswezen. Onlangs was bij zijn departement het laatste advies ontvangen. De mi nister zal nu het rapport overleg gen bij de indiening van de Bijdra genwet Deltawerken. In deze wet zullen óók de aanpassingswerken worden geregeld. Over de beroemde verhouding 60-40 verklaarde hij: „Over een percentage wil ik liever nu niet spreken". Deze kwestie wil de hij eveneens liever aanhouden tot de indiening van. de bewuste wet. Tot dusver had de bewindsman er echter nog met geen woord over gerept wanneer dat "langver wachte ontwerp nu eindelijk eens zóu komen, hetgeen voor het Zeeuwse Kamerlid Schorcr aan leiding was voor een vinnige in terruptie: „Wanneer komt U dan met dat ontwerp?" De minister: „Het is thans zover voorbereid, dat besprekingen, met andere departementen er over kunnen beginnen. Op dit ogenblik mag ik mij wel vrijgesteld van nadere mededelingen achten, om dat deze zaak nog deel uitmaakt van intern beraad". Wel ging de heer Korthals in op de situatie, ontstaan rond de aanpas singswerken van Noord-Beveland en de Breede Watering van Zuid-Beve land. Hij betoogde, dat de voor deze kwestie "thans ontworpen financie ringsregeling zodanig is, dat de kos ten voor de waterschappen nooit ho- ger zullen worden dan het gedeelte dat uiteindelijk te hunnen laste zal komen in het kader van de nieuwe Bijdragenwet Deltawerken. „Voor (Zie slot pag. 2 kol. 1 Het Totodebat in de Tweede Kenner. Foto boven: de heer Vrolijk aan het woord. Foto onclerdc heren L. Brunt en .4. Schroderresp. secretaris en voorzit ter van dc K.N.V.B.volgen de de batten viet grote belangstelling. Het wegvallen van de ordetroepen liet zich onmiddellijk gevoelen in Leopoldstad, waar in de loop van de c|ag enkele Europeanen werden lastig gevallen en waar het in de Afrikaan se Rijken tot een handgemeen tussen Kongolezen kwam,' zonder dat mili tairen of politie ingrepen om de rust te herstellen. Volgens latere berichten uit Leopold stad zijn do Kongolese minister-pre sident Locnioemba en president Ka- savoeboe niet een militair escorte naar Thysstad vertrokken om met do muitende troepen te onderhandelen. Inmiddels is woensdag in Leopold stad bekendgemaakt, dat in de radio- uitzendingen van radio-Kongo het Nederlands dat tot dusverre naast het Frans een officiële taal was geheel zal vervallen. Volgens de rapporten van gisteravond 7 uur: Den Helder, geheel bewolkt )8 gr. Ypenburg, half bewolkt 19 gr. Vlissingen, zwaar bewolkt 18 gr. Eelde, zwaar bewolkt 19 gr. Aberdeen, mist 12 gr. De Bilt, half bewolkt 19 gr. Twente, zwaar bewolkt 18 gr. Eindhoven, zwaar bewolkt 19 gr. Zuid-Limburg, zwaar bewolkt 19 gr. Helsinki, zwaar bewolkt 20 gr. Stockholm, licht bewolkt 21 gr. Oslo. regenbui 22 gr. Kopenhagen, zwaar bewolkt 16 gr. Londen, zwaar bewolkt 19 gr. Amsterdam, licht bewolkt 19 gr. Brussel, zwaar bewolkt 20 gr. Luxemburg, regen 17 gr. Parijs, regenbui 19 gr. Bordeaux, zwaar bewolkt 23 gr. Grenoble, zwaar bewolkt 31 gr. Nice, half bewolkt 25 gr. Berlijn, half bewolkt Frankfort, geheel bewolkt 21 gr. München, geheel bewolkt 22 gr. Zürich, regenbui 22 gr. Genève, regenbui 24 gr. Wenen, zwaar bewolkt 25 gr. Innsbruck, zwaar bewolkt 28 gr. Belgrado, onbewolkt 27 gr. Rome, onbewolkt 28 gr. Ajacció, onbewolkt 27 gr. Madrid, half bewolkt 34 gr. Mallorca, onbewolkt 32 gr. ZUIDWESTELIJKE WIND. Verwachting, medegedeeld door liet K.N.M.I., geldig tot vanavond: Veranderlijke bewolking en plaatse lijk enkele buien. Matige tot krach tige, aan de kust tijdelijk harde lot stormachtige wind in hoofdzaak tus sen zuidwest en west. Weinig ver andering in temperatuur. STRAND VERWACHTING. (Van onze weerkundige medewerker) Een randstoring van een Noordzee- depressïe brengt vandaag matig tot slecht strandweer, enkele buien en tijdelijk een stormachtige westen wind. Temperatuur 17 graden, zee water 17 graden. Vooruitzichten: laatste dagen van de week te koel en wisselvallig strandweer.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1960 | | pagina 1