Chief Whip Waterlelies scheiden abbé Fulbert Youlon van Kasavoeboe Daar zal Vader blij mee zijn! EXPEDITIE GROEF IN HEUVEL NAAR DE ARK VAN NOACH Het donkere hart van Afrika (slot) j door Link van Bruggen PETER USTINOV PRESIDENT VAN 14-DAAGSE REPUBLIEK DONDERDAG 16 JUNI 1960 PROVINCIALE ZEEUWSE OOURAN7 Onder een brandende zon puft de veerboot van het ene naar het andere Kongo: van Leopoldville naar Brazzaville, slechts gescheiden door de machtige Kongostroom. Het is een andere wereld dat vroegere Afrïque Equatorial Francais, dat eind 1958 in een aantal autonome, maar toch altijd nog van Parijs afhankelijke republieken uiteengevallen is. Tegenover de Belgische strakheid en netheid staat de Franse grilligheid en slordigheid. Leopoldville is een zakelijk geplande en opge trokken stad met Amerikaans aandoend comfort Brazza ville een stoffig woonoord, dat overigens nog geen twee jaar de hoofdstad is van de République Congo, waarvan de naam straks nog wel eens verwarring kan stichten met het op dertig juni a.s. onafhankelijk wordend Belgisch Kongo. Ik kijk naar de waterlelies, die als rose vlekken op groene vlakken langs de boot drijven en die de haven van Leopold ville voortdurend weer dreigen te verstikken. In de verte kuiven de stroomversnellingen van de Stanley Pools omhoog - onbevaarbaar, behalve voor handige pagaaiers en de schrik van iedere schipper, die op deze hoogte met averij komt te liggen. Kleurig gevederde parkieten vliegen voorbij, slechts in één richting en kwetterend, alsof ze de grootste ruzie heb ben. Niemand begrijpt ze! 's Morgens jagen ze met grote snelheid van Frans naar Belgisch Kongo, maar elke avond komen ze weer terug.... Vochtige hitte De das zit me benauwd om de nek en m'n colbertje kan ik wel M Verscheuren. Een wandelkostuum is ondanks de vochtige hitte ech- s ter gewenst, want het ministerie van informatie in Brazza heeft. me telefonisch laten weten, dat de al bijna berucht geworden Ab- bé Fulbert Youlou me om elf uur wil ontvangen. Fulbert Youlou is ee de minister-president en buiten- p dien nog burgemeester van Braz il za. Hoewel hij in onenigheid met de R.-K. ï£erk leeft - zijn bisschop had hem' als priester verboden 1= aan politiek te doen draagt hij nog steeds de smetteloze soutane en in Europa de witte boord. §j De Abbé is jas drieënveertig jaar, maar hij heeft al een opwindend H leven achter de rug. Hij behoort tot de stam van de Bakongo se de zelfde stam, die de mysterieu- ze Kongolese politicus Itasavoe- boe lieeït voortgebracht en hij is geboren in de hut van een ar- me landbouwer. Opgevoed door de paters van de Heüige Geest in llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll (Advertentie) Ik neem er Op de boterham... heerlijk en voordelig Grote pot 1,4 5 Middc'.pot 0,98 met handige schroefsluiting Kameroen, heelt hij eerst drie jaar in Leo en daarna vier jaar in Brazza theologie gestudeerd. In Poto-Poto, de Afrikaanse wijk „Laten jullie hem nu eens royaal opsteken! Geef hem Chief Whip - in de bekende mooie groene doos." (50 stuks f2.50) weest, later in Minaduli, nog ter in Tscliikaya. Onmiddellijk nadat Fulbert You lou zijn leiderscapaciteiten heeft ontdekt, krijgt hij politieke am bities. Het conflict, dat hierdoor met zijn bisschop ontstaat, laat hem koud. In 1956 wordt hij, in soutane, als burgemeester van Brazza geïnstalleerd Rome ontzet hem hiervoor uit het pries- terambt en in 1958 voert hij, in soutane, een staatsgreep uit, die de Fransen hem op hoger be vel gunnen. Geholpen door de Fransman Christian Jayle een avonturier van een dubieus gehal te verplaatst hij de hoofdstad in slechts één nacht van Pointe- Noire naar Brazzaville, zijn po litieke tegenstanders in de groot ste verwarring achterlatend. Als oppositieleider Opangault dan wraaklustig Brazza binnentrekt, roept de Abbé de hulp van het Franse leger in. Er vioeit bloed en op de graven van driehonderd van zijn onderdanen vestigt Ful bert Youlou, in soutane, de dicta tuur. Valse berichten Uit dankbaarheid voor de onder vonden steun wordt Christian Jay le minister van informatie èn hoofdredacteur van de enige, in Frans Kongo verschijnende krant. De oppositie wordt gekneveld en de mond gesnoerd, terwijl de Abbé een wet uitvaardigt, die op het verspreiden van „valse be richten" de doodstraf stelt. Het is duidelijk: elk „bericht", dat niet uit de mond van Fulbert Youlou komt, of uit een van z'n spreekbuizen, is vals. En dat elk woord, waarvan hij weet, dat het de wereld ingaat, nauwkeurig ge wikt en gewogen wordt, wordt wel bewezen door het feit, dat ik m'n vragen aan de Abbé twee dagen van tevoren heb moeten doortelefoneren. Christian Jayle is sinds enkele weken geen minister meer. Als kind van de revolutie is hij door die zelfde revolutie verslonden, want, tezamen met nog enkele andere blanke adviseurs, heeft Fulbert Youlou hem van de dag op de nacht laten vallen. Hij heeft zich nu omringd met uitsluitend zwarte ministers, zonder overi gens te vergeten hun voox'gangers uitvoerig voor hun diensten te be danken. Niemand in Leopoldville wist er iets van de Abbé had alles nogal stil gebonden. M'n verba zing is dan ook groot, als niet Christian Jayle me in het be stuurscentrum van Brazzaville ontvangt, maar zijn opvolger, Ap- polinaire Bazinga, die als parle mentariër het oerwoud in het noorden vertegenwoordigt. M'n =IIIIIIIIIIIIIIIIIIIII!IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII!IIIIIIIIIIIIII^ verbazing wordt nog groter, als me blijkt, dat de negenentwintig jarige excellentie met die zo Fries klinkende naam nooit iets aan voorlichting heeft, gedaan en eigenlijk voor 't eerst een jour nalist ontmoet. M'n verbazing is echter 't grootst, als de minister me met een omhaal van beleefde en verontschuldigende woorden verklaart, dat de Abbé geen tijd heeft me te ontvangen, daar hij plotseling naar Parijs moet. De heer Bazinga toont zich een uitermate vriendelijk mens. M'n teleurstelling die ik niet onder stoelen of banken steek, probeert hij met alle mogelijke lapmidde len weg te nemen. De minister president zou, hoe dan ook mijn vragen schriftelijk beantwoorden. die de trossen al heeft losgegooid op mij te wachten en sprint dan met verbluffende snelheid de trappen op, die naar het douane kantoor leiden. Ik weet niet an ders te doen dan hard achter hem aan te hollen, ook al, omdat ik de penning op zak draag, die ik moet inleveren om mijn ingeno men paspoort terug te krijgen. Met een natte rug sta ik dan ein delijk op de boot, die de steven naar de waterlelies van de Kongo stroom wendt. Op de steiger staat de minister, zwaaiend met de lan ge armen tot hij me uit het oog verliest. Een innemend en behulpzaam M mens, Zijne Excellentie Appoli- naire Bazinga! Als ik vier dagen later per post de antwoorden n BIJ TURKS-PERZISCHE GRENS A»VS/VVWVVWVWWVWVVVV\*A/VVVWWVWV'W,*>AAAAAA 1 Hij had hem, de minister van in formatie, verzocht met mij in het duurste restaurant van Brazza te gaan lunchen en als ik de stad en omgeving wilde zien, zou het hem een genoegen zijn me persoonlijk rond te rijden. Laatste schot Ik waag nog een laatste schot. Of ik de Abbé dan niet even kan zien? Of hij misschien twee se conden heeft om me de hand te drukken Na vele telefoontjes zie ik Fulbert Youlou, in soutane. Hij loopt zijn olijfgroene, air conditioned werkkamer uit, de linkerhand in de wijde rechter- en de rechterhand in de even wij de linkermouw. „Enchauté, mon sieur", zegthij met een onnatuur lijke tinteling in de koude ogen. Linea recta stevent hij dan op z'n grote, zwarte wagen af, waarvan Jiet nummer RC 1 bleek in de zon glanst. 's Avonds brengt minister Bazin ga me naar de veerboot terug, die juist op 't punt staat te vertrek ken. In z'n deftige, donkere cos- tuum rent Zijne Excellentie de steiger op, beveelt de schipper, krijg, die Fulbert Youlou naar aanleiding van m'n vragen op vragen op schrift heeft gesteld, blijkt de inhoud ervan nogal te leurstellend te zijn. De ene ge meenplaats volgt op de andere en eigenlijk had ik ook niet anders mogen verwachten. „Men zegt dat de toekomst door God wordt bepaald", schrijft Abbé in antwoord op mijn vraag, of hij iets over de politieke toekomst van z'n land wil vertellen. „Ik ben niet bij machte me uit te spreken over datgene, wat mor gen gebeuren gaat... Onze eerste taak is geweest de nationale een heid te beweikstelligén, zomede de geboorte van een nationaal ge weten... We zijn hierin geslaagd, want het noorden en het' zuiden vormen tegenwoordig een en de zelfde natie..." Abbé Fubert Youlou, dictator van de autonome, maar toch nog van Parijs afhankelijke République Congo, die, evenals Kasavoeboe, van een Groot- Kongo droomt. Krachtcentrale De aanleg van een spoorweg van 280 kilometer ten behoeve van het vervoer van mangaanerts een interesse van U.S. Steel acht de e§ minister-president van groot be- lang voor de economische positie van zijn land, evenals het aanbo- ren van olie. „Onze grootste hoop echter", aldus Fulbert Youlou, „is op de constructie van de stuwdam van Kouilou gericht, die de laagstgeprijsde energie van de =- wereld zal moeten leveren...." Op mijn vraag, of Belgisch en Frans Kongo naar een fusie zul- len streven het Kongo van de n Bakonga-stam, wel te verstaan of althans in een federatie zul- len gaan samenwerken, verklaart de Abbé deze formulering nog ee nooit zo onder ogen te hebben ge- kregen. „Het is onvoorzichtig con- clusies te trekken", zegt hij, „op grond van familie- en vriend- n schapsbanden, welke tussen de beide Kongo's bestaan..." Het is een belangi-ijke vraag, mis- schien wel de belangrijkste van het ogenblik. Kasavoeboe, leider van de in de provincie Leopoldvil- le opererende Abako.partij, en Fulbert Youlou zijn van dezelfde stam. Beiden hebben voor priester gestudeerd en beiden hebben de zelfde politieke ambities. Men noemt ze vrienden, omdat ze elk aar regelmatig ontmoeten. Men noemt ze broeders, omdat ze elk aar voortdurend adviseren. Zowel de een als de ander echter wil koning worden. Koning van het legendarische Salvator, dat eeuwen geleden heet te hebben bestaan en dat zich van Noord- Angola via Belgisch Kongo tot diep in de République Congo moet hebben uitgestrekt. Fulbert Youlou ep Kasavoeboe twee zielen, één gedachte Alleen de vredige waterlelies van de Kongostroom scheiden hen van elkaar. llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllM Plannen voor tweede wetenschapelijk onderzoek Een uit zes mensen bestaande Ame rikaanse expeditie is er in geslaagd door te dringen in het Arrarat-ge- bergte nabij de Turk-Perzische frens, daar waar men veronderstelt, at de ark van Noach in versteende vorm te vinden zou zijn. Enkele da gen na het begin werden de onder zoekingen gestaakt, voornamelijk wegens organisatorische en interne moeilijkheden. De ark is nog niet gevonden, wel een heuvel in dezelfde vorm en afmeting als het schip. In een onderhoud met het A.N.P. vertelde een lid van de expeditie, de heer René Noorbergen, 31 jaar. oud-Groninger en nu journalist in de Verenigde Staten, het een en ander over het verloop van de expeditie. De Turkse regering had vanuit de lucht reeds een onderzoek ver richt. Op de foto's was een ver steend schip ontdekt met een lengte van 150 m, en een breedte van 50 m, die op een hoogte van 1800 meter boven de zeespiegel in een berggebied op 30 km ten zui den van de berg Arrarat. Toen men op de plaats was aange komen, waar volgens de luchtfoto, de ark zich moest be vinden, was er een teleurstelling voor de leider van de expeditie, de theoloog George Vanderman. Wat men er zag was feep heuvel met afmetingen, die overeenkwa men met die van de ark. De heer Noorbergen vertelde, dat men maandagmorgen 6 juni met het graven begon. De heuvel be staat uit aarde, vermengd met lava en steenbrokken. Op dinsdag 7 juni werd het graafwerk ge staakt. Twee deskundigen van liet Turkse leger hebben toen dyna miet aangebracht, om op een voor archeologen gcweldadige wijze een deel van de lienvel uit te diepen. De expeditieleider vermoedde, dat een kleine aardverschuiving de ark had bedekt. Koerden uit een naburig dorp vertelden, dat er in dit gebied aardverschuivingen waren geweest, die zes jaar gele den hebben opgehouden. De archeologen van het gezelschap houden vast aan de veronderstel ling, dat onder deze laag lava en steengruis zich het verdwenen schip moet bevinden, waardoor de heuvel zijn huidige vorm heeft ge kregen. Er zijn monsters genomen van rots stukken en half verteerd hout voor een nader onderzoek. Een deel van de leden van de expedi tie, waartoe de heer Noorbergen zich rekent, ziet in deze snel ge- eindigde onderneming toch voor bereidend en oriënterend werk voor verder onderzoek. Zij hebben dan ook het plan nogmaals een wetenschappelijk onderzoek te doen instellen door een weten schappelijke kern, bestaand uit geologen en anderen. Inrichting van verpozing mag op zondag open zijn Ten aanzien van een caféhouder te Oud Beijerland heeft liet gerechtshof in Den Haag een vonnis bevestigd van de kantonrechter te Oud-Beijer- land, waarbij de caféhouder is ontsla gen van rechtsvervolging van de hem ten laste gelegde overtreding der po litieverordening van Oud-Beijerland. Het betreffende artikel dezer veror dening verbiedt de houder van een café dit voor het publiek geopend te hebben van 11 uur 's avonds tot des ochtends 4 uur en des zondags de ge hele dag. Het betreffende café is voorzien van een biljart en televisie. Het hof oor deelde daarom, dat het hier in ieder geval betreft een inrichting van ver pozing en verstrooiing. Een algemeen verbod zulk een inrichting te bezoe ken werd in sti-ijd geacht met arti kel 7 van de zondagswet. De betref fende verordening werd dan ook niet- verbindend geacht. De procureur-generaal bij het Ge rechtshof in Den Haag kwam van dit arrest in cassatie, doch de Hoge Raad heeft dit beroep verworpen. 9 Uit Plymouth (Engeland) zijn vier Britse jachten, elk bestuurd door één man, vertrokken voor een wedstrijd naar New York. De deelnemers moeten de af stand van 3000 mijl vóór 11 september afleggen. „De republiek Concor dia is bereid zich te weer te stellen tegen alle indringers, de Ver enigde Staten en de Sow jet-Unie inbegre pen". 'ies riep de president en opperbevelhebber van het leger van Con cordia zijn mannen bij een en sprak: „Wij zul len ons land tot de laatste droppel bloed verdedigen, wij zul len De republiek Concor dia bestaat echt. Zij bestaat al een week en zal nog een week be staan. Daarvóór was zij beter bekend als Todi, een kleine berg- stad in de schone Um- brische heuvels van Midden-Italië. De vierduizend inwo ners van Todi noemen zich nu vol trots de „Concordianen" en zij gaan ermee akkoord dat hun communisti sche burgemeester is vervangen door een heuse acteur. De president van de viertiendaagse repu bliek Concordia is de Britse acteur en auteur Peter Ustinov. Hij heeft Todi en zijn be volking nodig als ach tergrond voor de verfil ming van ..Romanoff en Julia", het succes volle stuk van zijn hand. Ustinov is zijn eigen producent, regis seur, hoofdrolspeler en draaiboekschrijver. Afgezien van John Ga vin en Sandree Dee als Romanoff en Julia, zijn de andere acteurs allen inwoners van Todi. En voorzover ze niet bruikbaar zijn als fi guratie in de film, zijn ze het als toeschouwers bij de opnamen. De communistische burgemeester van Todi, Vittorio Antonini, is nog niet zo aan liet ka- Eitaal verstorven dat ij niet kan uitroepen: „Kijk al die mensen eens geld in mijn stad uitgeven. Het is het mooiste wat ooit hier is gebeurd". Om Concordia te wor den moest er in Todi wel het een en ander veranderen. De groot ste verandering was de oprichting van een standbeeld van Usti nov in operette-uniform op het raadhuisplein Aan de stad. Het stuk is zo bedrieglijk eclil. dat de mensen zich af en toe afvragen of het geen deel van de stad uitmaakt. Het Is daar om dat de inwoners van Todi zich, wanneer •/.ij over een week tot het nuchtere leven zul len terugkeren, nog lange tijd Concordianen zullen voelen.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1960 | | pagina 13