Voor toekomstige maanreizigers
zijn goede kaarten onontbeerlijk
RONDVAARTBOOT WERD IN
HARINGVLIET STUURLOOS
BUS UIT STRIJEN KANTELDE
IN BELGIË30 GEWONDEN
DE KONINGIN BIJ OORLOGSSLACHTOFFERS
TALRIJKE KLACHTEN BIJ DE
CONSUMENTENBOND
LAUWERSZEE
ZAL WORDEN
AFGESLOTEN
MAANDAG 13 JUNI 1960
PBOV 1N01 ALE ZEEUW8E COURANT
7
NIEUWE MAANKAART IN VOORBEREIDING
Carteerders hanteren methodes als
voor ontoeganklijke aardgebieden
Een paar maal heeft de mens, zowel de Amerikaanse als de Russische,
raketten naar de maan afgeschoten. Een door de Russen afgeschoten
raket, de Loenik II, bereikte als eerste „aards" voorwerp de maan.
Voordat met mensen bemande raketten naar de maan worden gezon
den, moet er nog heel wat werk worden verzet en moeten er nog veel
hindernissen worden overwonnen. Een der belangrijkste dingen, waar
voor de astronomen vóór de eerste maanreis moeten zorgen, is, de
koene maanreizigers der toekomst een stel goede kaarten te bezorgen
van het maanoppervlak. Die kaarten zullen vodoende details moeten
aangeven omtrent het landschap en de hoogte der maanbergen, wil de
mens in staat zijn op de maan onderzoekingen te doen en tochten te
maken.
De kleinste van de variërende af
stand van de maan tot de aarde be
draagt circa 355.700 kilometer. Toch
gebruikt men om de maan in kaart
te brengen methodes, die heel veel
overeenkomst vertonen met die, wel
ke men toepast om moeilijk toegan
kelijke gebieden op aarde in kaart
te brengen, te weten driehoeksme
ting op afstand en opmeten van
luchtfoto's.
Het verschil ligt vrijwel uitsluitend
opgesloten in de zeer grote afstand
tussen aarde en maan, daar theodo
lieten daardoor onbruikbaar zijn en
vervangen moeten worden door as
tronomische telescopen, opgesteld op
plaatsen met een uitstekend zicht.
Met onze moderne instrumenten
kunnen wij echter vormen
het maanoppervlak onderschei
den, die een paar honderd meter
lang zijn. Onze allerbeste instru
menten stellen ons zelfs in staat,
details van 50 tot 100 meter leng
te waar te nemen. Zouden er dus
steden op de maan zijn, die op
aardse steden leken, dan konden
In 1961 vijfdaagse
werkweek bij Philips
De N.V. Philips Gloeilampenfa
brieken heeft, zo deelt zij mede,
het voornemen om per 1 januari
19ól voor haar bedrijven in Neder
land de vijfdaagse werkweek in te
In verband hiermede is inmiddels
met de vakorganisaties van handar
beiders en beambten het overleg ge
opend over verschillende problemen,
die samenhangen met deze werktijd
verkorting. De invoering hiervan is
in hoge mate afhankelijk van de
maatregelen, die getroffen kunnen
worden oiyi met een geringer aantal
arbeidsuren toch het produktieni-
veau te handhaven. Hiertoe worden
in de diverse Philipsbedrijven com
missies ingesteld, die zullen nagaan
welke mogelijkheden tot producti
viteitsverhoging er zijn. Daarbij zal
ook het personeel onder meer via
dc ondernemingsraden en kernen
worden ingeschakeld.
Israël wacht nog met
antwoord aan Argentinië
De Israëlische regering heeft zondag
besloten te wachten met de beant
woording van de Argentijnse nota
over Eichmann totdat premier Ben
Goerion deze week in Parijs moge
lijk een ontmoeting heeft gehad met
president Frondizi, aldus is van door
gaans goed ingelichte zijde in Tel
Aviv vernomen.
De Israëlische minister van buiten
landse zaken, mevrouw Golda Meir,
had gisteren een ontmoeting met de
Argentijnse gedelegeerde bij de Ver
enigde Naties, Mario Amadeo. Ken
nelijk hoopt de Israëlische regering
Argentinië ervan te kunnen weerhou
den de ontvoering van Eichmann
aanhangig te maken bij de Verenigde
Naties. Israël is echter niet van zins
de moordenaar van zes miljoen joden
uit te leveren.
De ambassadeur van Argentinië in
Israël. Rodolfo Garcia Arias, is gis
terochtend naar Buenos Aires ver
trokken. Hem werd uitgeleide gedaan
door de Israëlische chef van het pro
tocol en hooggeplaatste ambtenaren
van liet. ministerie van buitenlandse
zaken. Mevrouw Garcia Arias blijft
achter in Tel Aviv.
wij do hoofdlijnen hunner platte
gronden in kaart brengen en zelfs
grote gebouwen afzonderlijk on
derscheiden.
De hoogte der bergen op de maan
kan men berekenen op grond van
waarnemingen omtrent de lengte der
schaduwen van oneffenheden op het
maanoppervlak bij zonsopgang en
zonsondergang. De beste manier om
daarvoor de nodige gegevens te ver
krijgen, is films te maken van zons-
op- en zonsondergang op de maan.
Beschikt men over een voldoend
sterke telescoop bij dat werk, dan is
men niet slechts in staat om de ho
ge toppen te meten, maar ook klei
nere „oneffenheden" van het maan
oppervlak in kaart te brengen.
Deze „film-methode" heeft men ge
kozen voor de systematische karte
ring van de maan, waarmede geleer
den van de universiteit van Manches
ter thans bezig zijn. De Amerikaan
se luchtmacht schonk een belangrij
ke som gelds om het werk mogelijk
te maken. In de komende jaren zal
men daardoor de beschikking krij-
gfen over een bruikbare kaart van de;
maan, bruikbaar, let wel, voor rei
zigers, die voor het verrichten van
onderzoekingen op de maan zullen
landen.
Zelfs het onzichtbare deel van de
maan is herkenbaar geworden, nu de
Russen een met fotografische appa
raten uitgeruste raket een tocht ron
dom do maan hebben laten maken.
Pic du Midi
Om de nodige voldoende scherpe fo
to's en films te kunnen maken, is
meer nodig dan alleen maar voor
treffelijke instrumenten. Ook het
zicht moet zo goed mogelijk zijn. In
Manchester is hiervan geen sprake.
Daarom stelde professor Zdenek Ko
pal zich in verbinding met dr. Jean
Rosch, directeur van het „Obsërva-
toire du Pic-du-Midi" in Frankrijk.
Hij verkreeg toestemming om alle
nodige waarnemingen te verrichten
hoog in de Pyreneeën, op een punt,
dat 2862 meter boven zee ligt en
slechts 14 meter beneden te top van
de Pic-du-Midi. Daar is geen kwes
tie van vertroebeling der atmosfeer
door stof. Daar kunnen de lichten
der steden geen storende invloed uit
oefenen. Dat Franse observatorium
is tamelijk gemakkelijk bereikbaar
en beschikt dit is zeer belangrijk
over prima instrumenten.
Op de Pic-du-Midi, is het zicht dik
wijls zeer goed, zodat het observato
rium ook hierdoor en iedeale plaats
is voor de „kartografen der maan"
om hun voorbereidende werkzaam
heden te doen.
Begin 1959 is men met de vervaar
diging van een nieuwe kaart van
de maan begonnen. Het zal naar
schatting vijf jaar duren, aleer de
voornaamste oogmerken verwezen
lijkt zullen zijn. Maar dan beschik
ken wij ook over een uitstekende
„maan-kaart", gebaseerd op topo
grafische gegevens, die ons in staat
zullen stellen, een juist beeld te
vormen van het maanoppervlak.
En de kosten? Die bedragen
naar schatting ongeveer
F 305.000.—.
Zaterdamniddag kort na vier uur
kreeg de rondvaartboot „Ir. Lely
van de rederij Delta niet 80 passa
giers aan boord een defect aan de
stuurinrichting. Het schip, dat op
weg was naar de bouwput van de
Deltawerken in het Haringvliet,
dreef stuurloos op het die middag
bijzonder woelige water wind
kracht 7 van het Haringvliet. Ge
lukkig was er geen ebstroom, zodat
het schip landinwaarts dreef. De
boot „De Zuiderzee" van dezelfde re
derij en de motorvlet „De Merwede"
van de rijkswaterstaat zagen kans
de „Ir. Lely" in de haven van Helle-
voetsluis binnen, te brengen.
Stevenson weer
kandidaat
Nadat hij zaterdag in een brief aan
mevrouw Elanor Roosevelt verklaard
had opnieuw kandidaat te zullen zijn
in de aanstaande presidents-verkïe-
zingen heeft Adlai Stevenson zondag
in New York gezegd „Ik zal mijn
land en mijn partij dienen wanneer
ik daartoe word opgeroepen". Ste
venson heeft drie en een half jaar
geleden, toen Eisenhower hem ver
sloeg, gezegd dat hij zich niet op
nieuw kandidaat zou stellen voor ae
presidentsverkiezingen.
De volgende maand komt in Los An
geles de nationale conventie van de
Democratische Partij bijeen, waar
afgevaardigden zullen stemmen over
de officiële kandidatuur waarmee de
Democratische Partij de campagne
voor de presidentsverkiezingen in-
~aat.
itevenson heeft verklaard zijn partïi
te zullen dienen en heeft niet met
zoveel woorden gezegd dat hij zal
deelnemen aan de presidentsverkie
zingen. Maar mevrouw Roosevelt zei
dat de verklaring van Stevenson
niet anders kan worden opgevat dan
als een bereidverklaring om kandi
daat te zijn.
In 1952 en in 1956 is Stevenson als
kandidaat verslagen, beide keren
door president Eisenhower.
De passagiers voor zover zij hiertoe
nog lust gevoelden, stapten vervol
gens op de „Zuiderzee", om daarmee
alsnog een rondvaart te maken.
Sedert enkele weken zijn er moei
lijkheden met de rondvaarten op het
Haringvliet. Van de rederij „Delta",
die sedert enkele jaren deze rond
vaarten uitvoert, werd een schip af
gekeurd voor vaart boven wind
kracht vier. De „Zuiderzee" werd ge
heel afgekeurd. In verband hiermee
liet de rederij Delta enkele dagen ge
leden de „Ir. Lely" overkomen. De
scheepvaartinspectie stelt een onder
zoek in naar het ongeval. Behalve
de schepen van de redeij Delta wer
den nog schepen van twee andere re
derijen afgekeurd, voor een vaart bij
een hogere windkracht dan vier.
Geen van deze schepen heeft nog
landingsrecht op de bouwput.
Een bijzondere attractie tijdens de
in Heinkenszand gehouden wedstrij
den door 18 Bevelandse brandweer
korpsen was het balspuitenIn
plaats van de bal werd nogal eens
„de man" gespeeld
(Foto P.Z.C.)
Kroesjtsjew wil
Powers sr. helpen
Premier Kroesjtsjew heeft Oliver
Powers, de vader van de Ameri
kaanse piloot die op 1 mei tijdens
een spionagevlucht boven de Sow-
iet-Unie werd neergeschoten, la-
en weten dat hij hem zal helpen
om zijn zoon te bezoeken, als hij
naar Rnsland komt.
In antwoord op een schrijven van
Powers sr. verklaarde de Sowjet-
leider, dat de piloot volgens de
Sowjet-wetten zal worden berecht
en dat hij zich niet kan mengen
in een zaak, die uitsluitend valt
onder de bevoegdheid van de rech
terlijke macht.
Kroesjtsjew schreef voorts, dat een
brief die Powers sr. mede zou
hebben ingesloten met het ver
zoek deze aan de gevangen piloot
te geven, niet in de door hem ont
vangen enveloppe had gezeten.
Oliver Powers zal vandaag op het
departement van buitenlandse za
ken te Washington zijn eventuele
bezoek aan Moskou bespreken.
Caltex-Madrid liep in
Antwerpen van stapel
Het grootste schip, dat ooit in Bel
gië Is gebouwd, de 45.000 ton meten
de tanker „Caltex-Madrid" is gister
avond van de werf Cockerill-Ougree
te Hoboken (Antwerpen) te water
gelaten.
Men had voor dit grote schip doodtij
moeten afwachten, het moment
waarop de vloed op zijn hoogst is,
omdat de Scheldedaar 450 meter
breed is en de totale lengte van de
nieuwe tanker ruim 223 "meter
bedraagt. Toch was de Schelde nog
niet breed genoeg, want bij het te
water laten brak een kabel af de
kabel die het schip recht op de rivier
moest trekken waardoor het schip
te ver doordreef en vast kwam te
zitten aan de overkant van de werf.
Maar enige driftig trekkende sleep
bootjes hadden al gauw de enorme
tanker losgewerkt. Het schip is de
laatste aanwinst van de Nedei'Iandse
Pacific-tankvaartmaatschappij. de
Nederlandse rederij van de Caltex-
groep.
Een 54-jarige Afrikaanse geestelijke
een Zoeloe, is in Umtata in het oosten
van de Kaapprovincie,- tot hulpbisschop
benoemd. Dit is de eerste Arfikaanse bis
schop van de Anglicaanse kerk in Zuid-
Af rika.
OP WEG BRUSSEL-AFWERPEN
A..t« l,„„ in een akker geslingerd en geheel
AlltO OVCr 06 KOU vernield. De bestuurder L. werd vrij
ernstig gewond. Van de overige vijf
"LI\ ManlV^1,, inzittenden, die op v/eg waren naar
DIJ meern hun werk in Alkmaar, werden drie
minder ernstig gewond. De gewonden
zijn maar het ziekenhuis in Alkmaar
vervoerd.
Vrijdagavond is in de ^Havenstraat
in Rotterdam de 70-jarige mevrouw
N. Metselaar, wonende in de Haven
straat bij het oversteken aangereden
door een tram. Ernstig gewond werd
zij naar liet ziekenhuis Coolsingel
overgebracht, waar bij aankomst
bleek, dat zij was overleden.
tlei
toen hun voertuig bij ae Belgische
plaats Wolvertem op de weg Brus
selAntwerpen op een fietspad kan
telde. Drieëntwintig van hen zijn
overgebracht naar liet ziekenhuis
van Vilvoorde en zeven anderen naar
dat van Willebroek. Er zouden geen
ernstig gewonden zijn.
Het ongeval is vermoedelijk te wijten
aan een breuk in het stuur-mecha-
nisme.
Op de rijksweg bil „De Mecrn",
even buiten Utrecht, is gisteroch
tend 11 uur door nog onbekende
oorzaak een auto over de kop ge-.
slagen.
De vier inzittenden, allen uit Den
Haag, zijn overgebracht naar het
Academisch Ziekenhuis te Utrecht.
Het zijn twee jongens en een
meisje uit één gezin H. P.. A. P.
en N. P., resp. 23, 15 en 16 jaar
en het 20-jarige meisje B. H. Het
meisje N. P. is zwaar gewond. De
jongelui hadden de auto gehuurd.
Zes auto's
Een botsing, waarbij zes auto's be
trokken waren, is zaterdagavond te
Amsterdam veroorzaakt door de be
stuurder van een personenwagen, die
met grote snelheid over de Nassau-
kade reed.
Deze bestuurder, de 28-jarige H. S.
uit Amsterdam, haalde een gesloten
bestelwagen in. Bij het passeren
schuurde hij rakeling langs de'linker
kant en schrok zo, dat hij, om te
ontwijken, naar links uithaalde en
vervolgens weer naar de rechterkant
uitweek. Hij verloor de macht over
zijn wagen, begon te slingeren en
kwam tegen vier aan de kant gepar
keerde auto's terecht.
De jongeman is met een gebroken
arm en enkele andere verwondingen
naar het Wilhelminagasthuis ge
bracht.
Op de weg AmsterdamAfsluitdijk
(rijksweg no. 7) tussen de Schelpen-
bolweg en de Wierweg te Wieringer-
rrieer zijn vier inzittenden van een
personenauto op weg naar Alkmaar
zaterdag gewond bij een botsing met
een vrachtwagen uit de richting Af
sluitdijk.
De auto heeft vermoedelijk links van
vie weg gereden en is na de botsing
Het „regent" op het ogenblik klach
ten over de prijzen, die worden ge.
vraagd voor het verlenen van dien
sten, zo vernemen wij uit de kringen
va» de Nederlandse consumenten
bond. Met name wordt geklaagd over
hetgeen betaald moet worden aan
loodgieters, horlogemakers, schilders
en behangers alsmede voor het on
derhoud van tuinen en het schoonma
ken van haarden, reparatie van auto's
en radio's e.d.
Bij deze vormen van dienstverlening
is het moeilijk om te controleren of
men zich al dan niet houdt aan de
voorschriften van het departement
van economische zaken, die het door
berekenen van de hogere lonen in de
prijzen verbieden.
Ook komen klachten binnen over
prijzen, die wel zijn te controleren.
Wanneer hiervoor reden is, geeft de
consumentenbond deze klachten door
aan de controledienst van het depar
tement van economische zaken. In
vele gevallen werd hiermee succes
bereikt én moesten de prijsverhogin
gen ongedaan worden gemaakt. Bij
de Nederlandse consumentenbond
overheerst de indruk, dat wat de con
troleerbare prijzen betreft, de prijs-
voorschriften in het alegemen wor
den nageleefd.
Een woordvoerder van het departe
ment van economische zaken deelde
mee dat slechts weinig klachten over
de prijzen van diensten wordt ont
vangen. Hij erkende, dat de controle
hier moeilijker is dan bij de prijzen
van homogene goederen en diensten,
doch het is niet zo, aldus de woord
voerder, dat aan goed gedocumenteer
de klachten over de prijzen van dien
sten geen aandacht zou worden ge-
schonken,
Ruim 2600 leden van de Bond van
Militaire Oorlogsslachtoffers zijn za
terdag in de Haagse „Houtrusthal-
len" bijeengeweest op een lustrum
congres ter gelegenheid van het vijf
tienjarig bestaan van de bond. Tot de
gasten behoorden koningin Juliana,
de minister-president, prof. dr. J.
E. de Quay, de minister van defensie,
ir. S. H. Visser en de burgemeester
van Den Haag, mr. Kolfschoten.
De president van de B.N.M.O., de
heer Van Lanschot, gaf in zijn
toespraak een overzicht van de
vele activiteiten, die de bond in de
afgelopen yijftien jaar; heeft ont
wikkeld. Na een toespraak van
minister De Quay boden de tienja
rige Robbie en "de twaalfjarige
Monique van Lanschot en de re-
dacteur, de heer H. O. Sliep, de
koningin het jubileumboek van
de B.N.M.O. aan.
De koningin gebruikte vervolgens In
de rotonde de thee met een twintig
tal oorlogswednwen, oorlogshlinden
en andere ernstig gehandicapten.
Minister Visser deelde ter vergade
ring mee dat de algemeen secretaris
van de bond, mr. dr. W. K. J. J. van
Ommen Kloeke, is benoemd tot rid
der in do Orde van Oranje-Nassau.
Medewerking aan deze dag werd
verleend door de Nederlandse Spoor
wegen en de Haagse Tramwegmaat
schappij, die gratis vervoer ver
strekten aan de leden en hun bege
leiders, door de militaire koksschool
uit Leiden, welker leerlingen de
lunch en 't diner verzorgden, door de
Koninklijke Militaire Kapel en door
het bedrijfsleven, dat onder meer
voor gratis sigaren en sigaretten,
bier en andere dranken en voor bloe
men ter versiering van de zaal had
gezorgd.
Foto: koningin Juliana in gesprek,
met enige .oorlogsinvaliden.
De minister van verkeer en water
staat heeft aan de Tweede Kamer
geschreven, dat de regering in be
ginsel het afsluiten van de Lau-
werszee en de daarmee samenhan
gende werken wil bevorderen. De
regering is tot deze conclusie ge
komen in het kader van haar on
derzoek naar de prioriteiten, die
voor de verschillende belangrijke
rijksuitgaven moeten worden ge
steld.
Zij gaat ervan uit, dat op enkele
punten met de betrokken provincies
een bevredigende regeling kan wor
den bereikt. Er zullen geen fondsen
beschikbaar worden gesteld voor in
polderingen of ontginningen binnen
ae afsluitdijk.
Alvorens tot de uitvoering van de
plannen kan worden overgegaan, zal
naar de minister meedeelt nader
overleg met de hierbij betrokken
provincies en andere belanghebben
den moeten worden gepleegd. Dit
overleg betreft met name de door de
provincies aan het rijk te verlenen
bijdragen en voorts liet beheer van
de werken en de regeling van de aan-
wasrechten binnen de afsluitdijk.
Zoals bekend, zullen de werkzaam
heden van de afsluiting een aantal
jaren duren en zal in die tussentijd
de bestaande dijk de primaire wa
terkering blijven vormen. Teneinde
die periode te overbruggen, zal een
eenvoudig plan kunnen worde uitge
voerd. waarvoor een subsidie uit het
artikel voor verbetering van zwakke
plaatsen in zeeweringen beschikbaar
zal worden gesteld. Met de uitvoe
ring van dit plan zal nog dit jaar
kunnen worden begonnen.
Voorts zal worden bevorderd, dat op
de begroting voor 1961 een bedrag
wordt opgenomen voor de afslui-
tings- en daarmede samenhangende
werken.
Technisch adviseur
„Vennen" vrijge!af?n
De Amsterdamse zakenman H. O.,
technisch adviseur van „Veronica"
en zijn zwager J. L. die vorige week
op last van de officier van justitie
gearresteerd werden onder verden
king van hedriegelijke bankbreuk
respectievelijk medeplichtigheid
daaraan, zijn zaterdagmiddag op
vrije voeten gekomen.
De rechter-cómmissaris achtte geen
termen aanwezig om toewijzend te
beschikken op de vordering van de
officier van justitie tot in bewaring
stelling van beiden.
Verwacht mag worden, dat de offi
cier van»justitie, mr. R. L. Heukels,
van deze afwijzende beschikking be
roep zal aantekenen bij de recht
bank.
Zaudverschuiving kostte
drie jongens het leven
Bij de verdere nasporingen naar 't on
geluk in ecu zandafgraving te Nijver-
dal Is gebleken dat niet alleen de 11-
jarige leerling André Klumpert van
een lagere school te Apeldoorn, maar
ook de vermiste 11-jarige Wim Smits
en de 10-jarige Lnc Bomhof eveneens
U't A"',H',orn. zfjn "rugekopvrn.
Vrijdagavond nam men pen dat dit
tweetal van schrik de bossen inge
vlucht was. Dit blijkt helaas niet het
geval te zijn geweest. Na een hele
nacht zoeken waarbij uiteindelijk ge
bruik werd gemaakt van graafmachi
nes, heeft men hen dood aangetrof.
fen. Ook zij waren door het afglij
dend* tand bedolven.-