PftOVIKCIALE ZEEUWSE COURANT
ACHT MILJOEN VOOR VLUCHTELINGEN
Raket geëxplodeerd
bij vliegbasis
Minister geeft aan zes-gemeenten-plan voor
Schouwen-Duiveland de voorkeur
BILT
PER INWONER WERD 70 CENT GEGEVEN
203e jaargang - no. 132
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. van de Velde en P. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week, 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Woensdag 8 juni 1960
ADVERTENTIEPRIJS 2? cent per
mm. Minim, p. advertentie 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
25 cent per regel met een minimum
van 1.25. „Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vlissingen Walstr. 58-60 tel. 2355 4lijnen (b.b.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, Grote Markt 2, tel. <254 (b.g.g. adv. 2234); Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9, tel. 20; Terneuzen, Brouwerijstraat 2; Zierikzee, red. tel. 2425. adm. tel. 2094.
Volgens voorlopig resultaat
Laagste opbrengst in Zeeland
bij openbare collecten
In liet Vredespaleis in Den Haag heeft het algemeen bestuur
van de stichting Nederlands comité vluchtelingenjaar 1959-1960
gisteren een plechtige zitting gehouden ter formele afsluiting
van het vluchtelingenjaar. In deze bijeenkomst, die een besloten
karakter bedroeg, heeft de voorzitter van de stichting, jlir. C.
G. C. Quarles van Ufford, namens het dagelijks bestuur der
stichting verslag uitgebracht van de stand van zaken op dit
ogenblik. De stichting werd op 3 juni van het vorige jaar opge
richt. Formeel is thans dus het einde van het vluchtelingenjaar
bereikt, doch de stichting blijft tot het einde van dit jaar be
staan om nog binnenkomende gelden in ontvangst te nemen.
Nieuwe projecten zullen in de komende maanden echter niet
meer worden aangevat.
De secretaris der stichting, de heer W. L. Vliersma, directeur
van de Amsterdamse stichting voor maatschappelijk werk,
heeft ter zitting het algemeen bestuur medegedeeld dat de ra
ming van het voorlopige resultaat van het aandeel van Neder
land in het vluchtelingenjaar (opgemaakt aan de hand van de
gegevens van 31 mei) niet minder dan 8.010.000 bedraagt.
Daarin is begrepen een bedrag van
1.360.000 als bijdrage van de Neder
landse regering, zodat het geraamde
totaalbedrag uit particuliere bronnen
6.650.000 bedraagt. Van dit laatst
genoemde bedrag is aan bij'dragen
reeds ontvangen de somma van 5
miljoen. Nog ontvangen moet worden
1.550.000.
Het totale geraamde Nederlandse
aandeel, met inbegrip dus van de bij
drage van de regering, betekent een
bijdrage van zeventig cent per inwo
ner.
Wat de samenstelling van de bron
nen betreft heeft de heer Viersma
medegedeeld dat uit openbare collec-
Preuts
Sedert do dag, waarop een oude
Romein de diepzinnige woorden
„pecunia non olet" als spreek
woord in omloop bracht is er heel
wat nagedacht over het al of niet
„riekende" karakter van geld. Er is
wel een bezwaar gemaakt tegen het
aanvaarden van geld, dat door de
schenkers (sters) op weinig eervolle
wijze was verdiend.
Vaak gebeurde dat op overdreven
wijze. Zo bijvoorbeeld in het geval
van wijlen Alfred Nobel, die in de
vorige eeuw nogal veel geld verdien
de met het maken van dynamiet en
andere explosieven. Wie explosïeven
zegt, zegt oorlog, doden, verminkten..
ellende.
Deze Alfred Nobel stelde vijf Nobel
prijzen in, waarvan vier voor weten^
schappelijk werk en één voor de man
of de vrouw, die vruchtbaar werk
had gedaan voor de wereldvrede.
Op het instellen van die vijfde
prijs is destijds nogal wat kri
tiek uitgeoefend, als is die kri
tiek thans wel verstomd. Men meen
de namelijk, dat een man, die zoveel
verdiend had aan „oorlogen" niet het
recht had een vredesprijs in te stel
len. Ook zou het niet wel mogelijk
zijn voor ware vredesvrienden geld te
aanvaarden van een man als Nobel.
In de praktijk viel het allemaal mee
met die bezwaren, want de „begun
stigden" stelden zich op het stand
punt, dat de heer Nobel niets on
wettigs of immoreels had gedaan en
voorts merkten zij op, dat hij uitein
delijk aan zijn vermogen een nuttige
bestemming had gegeven.
Over de herkomst van dat vermo
gen sprak men geen oordeel uit. Men
moet niet te diep wroeten, wanneer
het gaat om de herkomst van geld,
dat voor sociaal werk of voor liefda
digheid beschikbaai'komt!
Dat is een nuchter standpunt en
voorzover wij weten wordt het
oehalve door vele mensen persoon
lijk, in 't bijzonder ingenomen door
instellingen van liefdadigheid. Die
instellingen hebben in de loop der
eeuwen van berouwvolle zondaars (es
sen) heel wat geld gekregen, dat op
twijfelachtige wijze was verdiend en
dat' dan uiteindelijk toch nog een goe
de bestemming vond.
Het geld stinkt namelijk niet, dat
doet alleen (soms) de immoraliteit
van de mens.
Het moet daarom verbazing wek
ken, dat het Prinses Beatrix Po
liofonds in Nederland een schen
king geweigerd heeft waarbij het
ging om zoiets onbeduidends als een
paar filmpremières.
Filmimporteurs wilden in Nederland
de première van twee films laten
draaien voor het fonds. Dat heeft het
fonds geweigerd. Nu is het mogelijk
dat het hier ging om films van wei
nig gehalte, maar is het wel de taak
van het fondsbestuur daarover te
oordelen
Films worden in Nederland voor
openbare vertoning goedgekeurd door
een keuringscommissie, die daarvoor
de volle verantwoording draagt.
Is een film goedgekeurd en willen
filmproducenten of bioscoopexploi
tanten de opbrengst van een of meer
voorstellingen afstaan aan het polio-
(Zie slot pag3 kol. 1)
ten en giften op giro 195960 (die nog
beschikbaar blijft voor stortingen)
en bankrekening, is ontvangen een
totaal bedrag van twee miljoen gul
den.
Noord-Holland heeft bij de openbare
collecten het meeste bijeengebracht
n.l. 585.000, daarna volgt Zuid-Hol
land met 545.000, Noord-Brabant
met 221.000, Gelderland met
219.000, Utrecht met 205.000,
Overijsel met 145.000, Friesland
met 110.000, Drente met 85.000,
Groningen met 82.000, Limburg
met 75.000, Zeeland met 16.800
en IJselmeerpolder met 11-200.
De hoogste opbrengst liad de IJsel
meerpolder, met drieënveertig cent
per inwoner, de laagste Zeeland met
zes cent per inwoner.
Wat de besteding van de ingezamel
de gelden betreft is medegedeeld, dat
de stichting reeds een bedrag van
2.200.000heeft overgemaakt voor
het Algerijnse kind, een actie van de
V.P.R.O. aan de Hoge Commissaris
voor vluchtelingen zal worden over
gemaakt 1.625.000, alsmede
1.175.000 voor nader door de hoge
commissaris te specificeren projec
ten; voorlopige reserve voor aanvul
lende besteding ter voltooiing van het
sluiten der kampen Frledricnsfeld en
Ohmstede, te besteden door de hoge
commissaris, 600.000; voor vluchte
lingenhulp binnen de grenzen van
Nederland 525.000; voor verplaat
sing van vluchtelingen uit Hongkong
25.000.
De voorzitter der stichting heeft
in de besloten zitting nog medege
deeld dat het in de bedoeling ligt
(Zie slot pag. 3 kol. 4)
PERSONEEL UIT VOORZORG GEËVACUEERD
Volgens het dagblad „Tlie New YorJc
Times" is Mikhail A. Soesloio (foto)
erin geslaagd zijn invloedssfeer zo ver
uit te breiden, dat hij soms de meer
derheid met zich mee kan krijgen
van het huidige presidium van het
centraal comité van de communisti
sche partij.
„Geen stralings
gevaar voor
publiek"
In een emplacement voor lucht
doelraketten bij de Amerikaan
se vliegbasis Mcguire, in de
staat New Jersey, is een „Bo-
marc" luchtdoelraket, die een
kernwapen bevatte, geëxplo
deerd. Door de explosie, die ont
stond als gevolg van brand in
het emplacement, is, naar te
Washington door het ministerie
van defensie werd meegedeeld,
„een geringe hoeveelheid radio
actief materiaal" neergekomen
in de onmiddellijke nabijheid
van de raketbasis.
Uit voorzorg is het luchtmachtperso-
neel van de basis geëvacueerd. Vol
gens de officiële woordvoerder „is er
geen sprake van een probleem van
radio-actieve besmetting".
„Er bestaat voor het publiek geen
stralingsgevaar", verklaarde de
woordvoerder.
De kernlading van de raket is door
de explosie waarschijnlijk bescha
digd en daardoor kon een hoeveel
heid radio-actief materiaal vrijko-
Bormann vermoord
in Buenos Aires?
Het Israëlische weekblad „Haolam
Hazeh" meldt dat de vroegere nazi
leider Martin Bormann in april te
Buenos Aires door een joodse arts,
die hem had herkend, met een aan
tal injecties is gedood. Het in Tel
Aviv verschijnende blad put dit be
richt uit joodse bronnen in Buenos
Aires. Het lijk van Bormann is on
der een valse naam die niet kon wor
den onthuld, begraven, aldus het
blad.
Er kon dinsdag in Tel Aviv geen of
ficiële bevestiging of tegenspraak
van dit bericht worden verkregen.
Volgens het bericht was Bormann er
tien jaar geleden in geslaagd Argen
tinië te bereiken. Hij had kans ge
zien identiteitspapieren op een an
dere naam te verkrijgen. In tegen
stelling tot Eichmann had hij ook
kans gezien om voor de ineenstor
ting van Duitsland een groot fortuin
naar Argentinië over te maken en
hij installeerde zich dan ook luxueus
in een voorstad van Buenos Aires.
Een Duitse dokter in de Argentijnse
hoofdstad verloste hem door middel
van een operatie van een litteken op
zijn voorhoofd waaraan men hem
kon herkennen.
Alles ging goed tot Bormann in ver
band met hartklachten een dokter
van joodse afkomst raadpleegde.
Deze dokter kreeg o.a. argwaan toen
Bormann hem vertelde van de opera
tie die hij aan zijn voorhoofd had
ondergaan. De arts vroeg advies aan
een joodse organisatie die van me
ning was dat de doodstraf die in het
Neurenbergse proces over Bormann
was geveld, moest worden uitge
voerd. De dokter begon toen Bor
mann injecties toe te dienen die hem
na verloop van tijd doodden en stel
de daarna zelf de overlijdensakte op.
Ontvluchte pelikaan liep
met bezoekers weg
De directie van de Londense die
rentuin heeft meegedeeld dat de
pelikaan Percy heeft geprobeerd
te ontsnappen door zich onder de
bezoekers te mengen.
Een gewone pelikaan zou trachten
de vrijheid vliegend te bereiken,
niet zo Percy. Hij wipte over de
afrastering van zijn verblijf en
schaarde zich onder de bezoekers
van de tuin die hun buurt af
wachtten voor de tourniquet om
op straat te komen.
Twee beelden van de grote manifesta
tie .M-dag U", welke dinsdag in
Utrecht is gehouden en waaraan door
tienduizenden kinderen werd deelge
nomen.
Boven: het erepodium met de auto
riteiten en eregasten, v.l.n.r. H.K.H.
prinses Beatrix, Z.K.H.prins Albert
van België, burgemeester De Ranitz
van Utrecht en de ambassadeur van
België in ons land, baron Van der
Straten Waillet.
Ondereen beeld van het grote défilé
van de M-brigadiers langs het po
dium.
men. „Er is geen gevaar van beteke
nis voor cle gezondheid en evenmin
bestaat er een besmettingsprobleem",
aldus de woordvoerder.
De „Boiuarc" is een Iuchtdoelraket
die zich laat vergelijken met een
onbemand vliegtuig. De raket heeft
een kernlading. De brand in het
emplacement was in drie kwartier
bedwongen. De raketbasis ligt in
een verlaten gebied van pijnboom-
bossen, waar weinig mensen wo
nen.
Bij eerdere ongelukken met kernla
dingen zoals in maart 1958, toen
een kernwapen uit een boven Zuid
Carolina vliegende bommenwerper
viel heeft de luchtmacht bij her
haling verklaard dat spontane kern
explosies onmogelijk zijn. Een kern
wapen kan beschadigd worden en
daardoor kan enig radio-actief mate
riaal vrijkomen, maar een werkelijke
kernexplosie is bij beschadiging en
zelfs in geval van brand niet moge
lijk.
MACHINISTEN STAKEN
Lancering van
raketten uitgesteld
De Amerikaanse luchtmacht heeft
diusdag de lancering van twee Atlas-
raketten moeten uitstellen wegens
de staking van machinisten, die het
werk op vijf Amerikaanse raket-
bases heeft stopgezet. De staking is
gericht tegen de Convair-fabrieken,
waar de raketten gemaakt worden.
Er zijn een 2450 arbeiders bij be
trokken, die hoger loon en andere
voordelen eisen.
De democratische senator John Sten
nis verklaarde dinsdag dat de sta
king voor de Ver. Staten erger is dan
het incident met de U-2. De staking
§eef een schijn van zwakheid en ge-
rek aan nationaal verantwoorde
lijkheidsgevoel, aldus Stennis. Vol
gens hem zou de regering van de ar
beidswet Taft-Hartley gebruik moe
ten maken en een afkoelingsperiode
moeten voorschrijven, gedurende
welke nieuwe onderhandelingen tus
sen de bonden en de werkgevers kun
nen worden gevoerd.
Een woordvoerder van de luchtmacht
verklaarde dinsdag, dat de basis-
Vandenberg de enige raket-basis is
die in geval van nood direct kan wor
den gebruikt.
Verkeersdrukte
eiste 300 doden
De verkeersdrukte gedurende de
pinksterdagen heeft in West-Europa
bijna 300 mensenlevens geëist. Vol
gens onofficiële cijfers had Duitsland
het grootste aantal slachtoffers ten
gevolge van verkeersongelukken en
wel 97, Frankrijk had er 81 en Enge
land 60.
In Oostenrijk kwamen 15 mensen bij
verkeersongelukken om het leven, in
Denemarken en in Zweden ieder ne
gen, in Zwitserland acht, in Portu
gal zeven, in België zes, in Spanje
vijf en in Noorwegen vier.
Door verdrinking kwamen minstens
70 mensen om het leven, 40 in
Frankrijk en 16 in Zweden.
Het weer in Europa
Eén gemeente: geen
krachtige eenheid
MINISTER TOXOPEUS brengt
geen grote wijzigingen aan in
het wetsontwerp herindeling
Schouwen-Duiveland, zo blijkt
uit zijn memorie van antwoord
bij dit wetsontwerp. Hierin
geeft de minister van binnen
landse zaken namelijk als zijn
mening te kennen, dat het zoge
naamde zes-gemeenten-plan als
de aangewezen oplossing moet
worden gezien!
Hij wijst er op, dat Zierikzee
(door zijn taak als regionaal
centrum) en Bruinisse (door
zijn geheel eigen sfeer) gehand
haafd moeten worden. Daar
naast zijn vier verschillende de
len te noemen, die elk een eigen
karakter hebben: de Westhoek,
het Platte van Schouwen, de
Corridor en Duiveland.
Het vormen van één gemeente zo
als door Kamerleden was bepleit
acht minister Toxopeus ongewenst,
omdat die, naar moet worden ge
vreesd, in zichzelf verdeeld zou zijn
en bepaald geen krachtige eenheid
zou vormen. De instelling van dorps
raden zou dat volgens hem niet kun
nen verhelpen.
In liet gewijzigd ontwerp van wet
worden als nieuwe gemeenten ge
noemd: Brouwershaven (voor de
op te. heffen gemeenten Brouwers
haven, üreischor, Noordgouwe en
Zonnemaire), Duiveland (voor
Nieuwerkerk, Oosterland en Ou-
werkerk), Middenschouwen (voor
Duivendijke, Eikerzee, Ellemeet en
Kerkwerve) en Westerschouwen
(voor Burgh, Haamstéde, Noord-
welle, Renesse en Serooskerke).
Niet ingrijpend
1. Zijn bezwaren tegen het vormen
van één gemeente vult minister To
xopeus aan met de stelling, dat de
afstanden op het eiland het ontstaan
van een sterk gemeentelijk en ge
meenschappelijk leven zeer bemoei
lijken. Maar ook de structurele ver
schillen zouden er naar zijn mening
een belemmering voor zijn. Men mag
niet verwachten dat de specifieke be
langen van elke streek afzonderlijk
doeltreffender zouden worden behar
tigd, als daarmee één gemeentebe
stuur zou worden belast.
Do minister kan niet meegaan met
de Teronderstelling, dat op Schou
wen-Duiveland tengevolge van Del
ta- en Europoortwerken zo ingrijpen
de veranderingen zullen plaatsvinden,
dat uit hoofde daarvan de voorkeur
aan de vorming van één gemeente
moet worden gegeven.
2. Ook de vorming van twee ge
meenten Zierikzee en de rest van
het eiland moet volgens de minis,
ter worden afgewezen. Verwacht
moet worden, zo zegt hij in de memo
rie van antwoord, dat in deze „rest-
gemeente" de onderlinge tegenstellin
gen scherper aan de dag zullen tre
den dan met een doeltreffende be
hartiging van ieders belangen ver
enigbaar is. De restgemeente zou
bovendien met haar heterogene sa
menstelling een onsamenhangend ge
heel opleveren.
Geen eenheid
3. Over het drie-gemeentenplan, dat
de „restgemeente" in tweeën
Schouwen en Duiveland deelt, zegt
mr. Toxopeus: noch Schouwen, noch
Duiveland vormt een eenheid. De ge
meente Zierikzee buiten beschouwing
latend bestaat het westelijk deel van
het eiland onmiskenbaar uit twee
delen: de Westhoek en het Platte van
Schouwen. Het oostelijk deel uit drie:
Brouwershaven, Duiveland en Brui
nisse.
Uiteraard zouden voor het eigen
karakter, dat ieder van de ver-r
schillende delen vertoont, de ogen
kunnen worden gesloten en zou het
platteland op het eiland in een
westelijke en een oostelijke ge
meente kunnen worden bijeenge
bracht. Aldus zouden echter wel
twee gemeenten, maar niet twee
eenheden worden geschapen.
Het gemeenschapsleven in de beide
gemeenten en de behartiging van de
belangen van de verschillende sa
menstellende delen zouden daarmee
niet zijn gediend.
4. De bezwaren tegen het drie-ge-
meentenplan: gelden, volgens de mi
nister, op overeenkomstige wijze te
gen het vier.gemeentenplan, dat
voorziet in de vorming van Zierik
zee. Schouwen. Brouwershaven en
Duiveland, zoals door Kamerleden
(Zie slot pag. 3 kol. 3)
Volgens de weerrapporten van
avond 7 uur:
Den Helder, onbewoklt
Ypenburg, onbewolkt
Vlissingen, onbewolkt
Eelde, onbewolkt
De Bilt, onbewolkt
Twente, licht bewolkt
Eindhoven, licht bewolkt
Zuid-Limburg, onbewolkt
Helsinki, half bewolkt
Stockholm, onbewolkt
Oslo, onbewolkt
Kopenhagen, geheel bewolkt
Aberdeen, regen
Londen, half bewolkt
Amsterdam, onbewolkt
Brussel, licht bewolkt
Luxemburg, licht bewolkt
Parijs, licht bewolkt
Bordeaux, licht bewolkt
Grenoble, zwaar bewolkt
Nice, licht bewolkt
Berlijn, geheel bewolkt
Frankfort, licht bewolkt
MUnchen, geheel bewolkt
Zürich, zwaar bewolkt
Genève, zwaar bewolkt
Locarno, geheel bewolkt
Wenen, zwaar bewolkt
Innsbruck, onweer
Belgrado, half bewolkt
Athene, onbewolkt
Rome. weerlicht
Ajaccio, hcht bewolkt
Madrid, zwaar bewolkt
Mallorca, regen
gister-
16 gr.
18 gr.
17 gr.
20 gr.
19 gr.
20 gr.
20 gr.
19 gr.
26 gr.
27 gr.
26 gr.
22 gr.
13 gr.
21 gr.
19 gr.
20 gr.
20 gr.
21 gr.
21 gr.
21 gr.
24 gr.
27 gr.
23 gr.
23 gr.
11 gr.
23 gr.
26 gr.
28 gr.
26 gr.
26 gr.
30 gr.
28 gr.
26 gr.
23 gr.
23 gr.
VERWACHT..
ENIGE REGEN
Toenemende bewolking met tijdelijk
van het westen uit enige regen. Tot
matige of krachtige langs de kust
mogelijk tot hard toenemende en
naar zuid krimpende wind. Dezelfde
temperaturen als vandaag of iets
hogere.
MIXDER FRAAI STRANDWEER
(Van onze weerkundige medewerker i
Vandaag minder fraai strandweer
met toenemende bewolking en latei-
wat regen. Krachtige, tijdelijk har
de wind tussen zuid en zuidwest.
Temperatuur in de middag 17 a 18
graden C. Zeewater 14 graden C.
vooruitzichten; koel en onbestendig
strandweer.
ZON EN MAAN.
juni
Zon op 04.21 onder 20.57
Maan op 20.40 onder 04.42