PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Vierhonderd Turkse parlementsleden als
gevangenen naar eiland Yassi
„Bevoegd en onbevoegd" bij M.0. in Zeeland
de BILT
EVENTUEEL DOODSTRAF VOOR
BAYAR EN MENDERES
Vandaag...
KONINGIN ZAT TIJDENS GESCHIEDENISLES
IN EUROPESESCHOOLBANK IN BRUSSEL
VERWACHT.
203e jaargang - no. 128
Dagblad uitgave vao de flrrna
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie P. van de Velde en F B.
den Boer. Adjunct: W. do Pagter.
Hoofdredacteur W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: G A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 58 cent per
week, 7 00 p kw.; fr. p. p. 7.25
per kw L^sse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Donderdag 2 juni 1960
ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per
mm. Mlnim. p. advertentie 4.—.
ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
25 cent per regel met een minimum
van 1.25. ..Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 358300 P.Z.C.. Middelburg.
Bureaus: v ïKsinpen Walstr 68-60. tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 61. tel. 3841; Goes, Grote Markt 2. tel. 425* (b.g.g. adv. 2234); Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9, tel. 20; Temeuzen. Brouwerijstraat 2. Zienkzee. red, tel 2425. sdm tel.
„Slachtoffers van vorig bewind gevonden"
Woensdagochtend hebben koningin Juliana, koning
x Boudewijn en prinses Beatrix een bezoek gebracht
aan de Europese school in Brussel.
De foto toont koningin en koning in de schoolbanken
5 tussen de leerlingen.
Een woordvoerder van het revolutionaire comité van het Turk
se leger heeft woensdag medegedeeld, dat in massagraven en
koelhuizen in Ankara en Istanboel een aantal lichamen van
slachtoffers van het vorige regime is gevonden. De meesten
van hen waren studenten. In antwoord op vragen over geruch
ten, als zouden tot dusver 90 stoffelijke resten van slachtof
fers in geheime graven zijn gevonden, zeide de woorvoerder
nog niet de beschikking over alle feiten te hebben.
De woordvoerder, kolonel Allatli, deelde verder mede, dat tot
dusver ongeveer 400 Democratische leden van het parlement,
onder wie vijf of zes vrouwen, zijn aangehouden. Zij zullen
worden ondergebracht op het eiland Yassi, een marinebasis
nabij Istanboel.
Er is een commissie ingesteld, die een onderzoek zal instellen naar de
verantwoordelijkheid van ex-president Bayar, ex-premier Menderes en
andere leden van het vorige bewind voor schendingen van de grondwet
en mogelijk voor moord, corruptie en andere misdaden. In geval hun
schuld vaststaat, zullen zij worden berecht, waarbij zij dan de kans lo
pen tot de doodstraf te worden veroordeeld.
militaire gouverneur van Ankara,
generaal Hamik Argoek en de voor
malige commandant van het oplei
dingscentrum in Ankara, generaal
Joesoef DembSlag.
De echtgenote van generaal Ariboer-
noe is een van de vijf of zes vrouwe
lijke democratische parlementsleden
die zijn gearresteerd.
De woorvoerder legde er de nadruk
op, dat het leger zich niet heeft ver
bonden met de Republikeinen. Had
Kolonel Allatli verstrekte de eerste
officiële cijfers over de gearresteer
de aanhangers van het bewind van
premier Menderes. Alle democrati
sche parlementsleden op drie na zijn
aangehouden wegens schending van
de grondwet, door op 27 april te
stemmen voor een wet tot vorming
van een commissie, dio een onder
zoek zou moeten instellen naar de
activiteiten van de Republikeinse op
positiepartij.
Officieren in arrest
Allatli zei dat ook vijf hoge officie
ven door een militair tribunaal zullen
worden berecht, beschuldigd van het
bevel geven tot vuren op demonstre
rende studenten en verzet tegen de
revolutie.
Het zijn de voormalige legercom
mandant, generaal Roestoe Erdel-
hoen, de voormalige commandant
van de luchtmacht, generaal Tekim
Ariboernoe, de voormalige comman
dant van de landstrijdkrachten, ge
neraal Foeat Koejas, de voormalige
Bezoek
Het Belgische koninklijk huis en
het Belgische volk hebben aan
onze koningin en onze kroonprin
ses een bijzonder hartelijke ontvangst
bereid.
Dat maakt waarom zouden we het
niet graag toegeven wel enige in
druk in Nederland.
Het was bekeöd, dat de relaties tus
sen het Belgische en het Nederlandse
vorstenhuis allervriendschappelijkst
waren, soms zelfs vriendschappelijker
dan de politiek-economische relaties
de beide volkeren.
Mocht dus op grond van die vriend
schappelijke verstandhouding reeds
op een aangename ontvangst ge
rekend worden, nu kwam daar nog
bij, dat de politiek-economische rela
ties zich juist in een periode van
krachtige opbloei bevinden, en dat
dus ook dat aspect gunstig was voor
een bijzonder hartelijke ontvangst.
Gaven goedwillende Belgen tien jaar
geleden aan Nederlandse bezoekers
fn Brussel nog de raad om niet al te
veel over de Benelux te praten, van
daag spreekt heel België er met vol
doening over.
Ook de culturele relaties en dan
voornamelijk met 't Nederlands spre
kende deel van de Belgische bevol
king groeien gestadig, en heht laat
zich voorzien, dat die relaties van
steeds meer betekenis zullen worden
voor de zo noodzakelijke samenwer
king tussen de beide volkeren.
Waren dat alles bijeen redenen om
van een Nederlands koninklijk
bezoek aan België goede ver
wachtingen te hebben, dan toch nog
zijn die verwachtingen verre over
troffen in het bijzonder door de spon-
t.aan-ent.housiaste ontvangst in Ant
werpen. 't Antwerpse stadsbestuur
wist zelfs aan het bezoek een wat die-
Ëere symbolische betekenis te geven.
M. de Koningin en prinses Beatirx
werden rondgeleid in het huis van de
beroemde drukkers- en uitgeversfa
milie Plantijn een huis waar eens
prins Willem van Oranje op bezoek
kwam. want hij onderhield lelaties
met de familie Plantijn. Voor het
eerst na vierhonderd jaar hebben
Oranjetelgen weer dat huis betreden,
daarmee als het ware symbolisch de
eeuwen overbruggend, waarin de
Noordelijke en de Zuidelijke Neder
landen uit elkaar werden gedreven
op de oceaan van tijd.
Een nieuwe vorm van samenwerking
die vijftig of honderd jaar geleden
ondenkbaar was is thans groeiende
een geheel andere dan in de dagen
van Prnis Willem, maar daarom niet
minder waardevol. Die samenwerking
werd ongetwijfeld bevorderd door het
jongste koninklijk bezoek aan België
en door de wijze waarop het Belgische
volk daarop heeft gereageerd.
Bij de viering van het veertigjarig
bestaan van de Ned. Chr. Vrouwen
bond, woensdag in het R.A.I.-gebouw
te Amsterdam, heeft de minister van
maatschappelijk werk, mej, dr. M. A.
M. Klompé, aan de bondspresidente
•mevrouw dr. M. H. Albrondau. d.
Nagel, de versierselen uitgereikt be
horende bij de haar door H. M. de
Koningin verleende onderscheiding
van officier in de Orde van Oranje
Nassau.
Foto: tijdens het opspeldenlinks mi
nister Klompé.
een Republikein tegen de grondwet
gezondigd, dan zou ook hij zijn ge
arresteerd, aldus de kolonel.
Verder verklaarde hij, dat er bewij
zen zijn dat enige parlementsleden
sinds de staatsgreep van vrijdag j.l.
hebben getracht een tegen-revolutio-
naire beweging op touw te zetten.
In beste welstand
De nieuwe Turkse minister van
buitenlandse zaken, Selim Sarper,
heeft woensdagavond tijdens een
persconferentie medegedeeld in de
loop van de dag een bezoek te
hebben gebracht aan ex-president
Bayar, ex-premier Menderes en-
de ex-minister van buitenlandse
zaken Zorloe, zulks op verzoek
van generaal Gersel, om te' zien
hoe zij het maakten. Hij trof hen
in de beste welstand aan en zij
hadden geen behoefte aan extra
voeding, aldus de nieuwe minister,
die hier nog aan toevoegde, dat
zij eerder als gasten dan als ge
vangenen worden behandeld.
Inönü actief
De veteraan-staatsman generaal Is-
met Inönü, de leider der Republikein
se oppositiepartij onder het bewind
van de regering-Menderes, heeft
woensdag in een gesprek met ver
slaggevers in de bibliotheek van het
huis van zijn dochter verklaard dat
hij als partijleider deel zal nemen
aan de komende algemene verkiezin
gen.
Hij voegde hier echter aan toe dat
hij nog niet wist of hij na de ver
kiezingen een actieve rol in de poli
tiek zou blijven spelen.
Generaal Inönü, die van 1938 tot 1950
president van Turkije was, zei verder
dinsdag j.l. generaal Gersel, die voor
lopig premier is, te hebben bezocht,
waarbij hij hem zijn beste wensen
overbracht.
viert prinses Désirée van H
M Zweden haar 22e verjaardag.
ir
M viert kroonprins Konstantij'n
van Griekenland zijn 20e ver» n
jaardag.
illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
VROLIJKE BEZOEKEN AAN TWEE SCHOLEN
Minister Luns hing in wandrek
Koningin Juliana en prinses Beatrix hebben gisteren onder meer bezoeken
gebracht aan de Nederlandse Julianaschool en aan de Europese school te
Brussel. Deze bezoeken werden gekenmerkt door ongedwongenheid en nu
en dan door grote vrolijkheid: Op de Europese school volgde de koningin
(evenals prinses Beatrix en k07iing Boudcwipi) in een Europese school-
l.rmk-èen in het Frans gegevep geschledenislés.
Toen het hoge gezelschap de Nederlandse school via het gymnastieklokaal
wilde verlaten, bleek dat de precieze concierge de deur op slot had gedaan.
Van de noodzaak even te wachten, maakte minister Luns een ondeugend
gebruik door in jacquet aan het wandrek te gaan hangen en zo le tonen
welke lenigheidsoefeningen hein voor volledig herstel van zijn recente val
zijn voorgeschreven. Bij wijze van excuus zei hij erbij: „Goed voor de
rug". Vice-admiraal Rost van Tonningen slaagde err vervolgens moeizaam
maar moedig in, hem (in uniform) in deze evolutiés na te volgen. ,JDie
Rost", zei koningin Juliana verbaasd, „maar ik doé hét hem niet na".
Enthousiasme
Koningin Juliana heeft op de derde
dag van haar verblijf in België gis
teren samen met prinses Beatrix een
bezoek gebracht aan de Julianaschool
te Brussel, een school, die volgend
jaar 60 jaar bestaat en waarop kin
deren van in Brussel wonende Ne
derlanders hun eerste opleiding krij
gen.
De koningin was gekleed in een lin
degroen complet met een hoedje in
dezelfde kleur. Prinses Beatrix droeg
een citroengeel zomertoiletje met
witte tule hoedje. Over het toiletje
hing een bruine stola.
Het was een zonnig bezoek aan deze
Nederlandse gemeenschap van ruim
100 leerlingen en leerkrachten. Er
fing een enthousiast gejuich op, toen
e koningin en prinses de school bin
nenstapten.
De 7-jarige Hilleke Kooi en de 10-
jarige Diekje van Ballegooien moch
ten namens alle kinderen hun konin
gin en prinses rode rozen aanbie
den.
Maquette Deltaplan
Er werden door de kinderen enkele
liederen gezongen, waarvan-er een
door de onderwijzer Jan Postma zelf
gemaakt was en de blijheid van deze
schooljeugd over de komst van de
vorstin tot onderwerp had. De konin
gin ging zelf naar de kinderen toe
om ze te bedanken voor deze origi
nele vocale hulde.
In de school werden enkele klas
lokalen bezocht, waarbij koningin
Juliana haar bewondering uitte
over het werk van enkele leer
lingen, die een maquette hadden
gemaakt van het Deltaplan en
daarnaast de gehele provincie
Zeeland hadden uitgebeeld, waar
bij zelfs de oester- en mosselcul
tuur niet vergeten was.
Aan de directeur van de school ver
telde ze ook zelf iets over het Delta-
Boven landelijk percentage
Er zijn redenen tot bezorgdheid
„Voor sollicitanten die benoemd worden in een volledige betrek
king of een voldoende aantal uren in een urenbetrekking zijn
WONINGEN BESCHIKBAAR. Sollicitaties te richten aan de
rector
Dit is de slotzin uit een advertentie, waarin het Jansenius-
lyceum te Hulst onlangs sollicitanten opriep voor maar liefst
twaalf vakken, variërend van natuurkunde en mechanica, Ne
derlands en de moderne talen, tot schoonschrijven.
Het mag bekend worden veron- E^n moeilijk
dersteld, dat er een tekort aan vl,iaL"
leerkrachten is; een tekort aan
bevoegde leerkrachten met na
me. Zo becijferde het Centraal
Bureau voor de Statistiek onder
meer, dat in het cursusjaar
1958/1959 van het totaal aan
tal bij het middelbaar onder
wijs gegeven lesuren er 23.5
„onbevoegd" werden gegeven.
Is er, met name voor liet excen
trisch gelegen Zeeland, reden
tot ernstige bezorgdheid?
beantwoorden
"bleek ons uit korte
vraaggesprekken, die wij moch
ten hebben met rectoren en direc
teuren van de twaalf instellingen
voor middelbaar onderwijs in Zee
land. Hoewel advertenties als die,
waar wij in de aanhef uit citeer
den, een alarmerende indruk zou
den kunnen wekken, behoeft dit
niet altijd het geval te zijn.
„Er is beslist geen sprake van wan
toestanden", zo verklaarde dr. J. J.
Westendorp Boerma, rector van het
Prof. Zeemanlyceum te Zierikzee,
wiens school met 34 „onbevoegde"
lesuren (372 bevoegd en 127 on- of
lialfbcvoegd) toch ver boven het lan
delijke percentage uitkomt. Hij licht
te zijn standpunt toe. „Met die term
„onbevoegd" moet men oppassen. Er
zijn lessen, die door onbevoegden
worden gegeven, die ik niet graag
aan bevoegden zou geven en wel door
leraren, die al jaren en jaren naast
hun vak een ander vak voortreffelijk
doceren. Dat is met name op kleine
scholen als het ware historisch ge
groeid en men kan dan beslist niet
van wantoestanden spreken. Of de
huidige situatie bevredigend kan wor
den genoemd „is een andere kwes
tie", zo besloot hij.
Grensgevallen
Dr. J. S. Bartstra Jr., rector van het
Goese Lyceum (10 des lessen on
bevoegd) gewaagde van grensgeval
len tussen bevoegd en onbevoegd, te
weten de zogenaamde half-bevoeg-
den. Dat zijn de leraren, die of wel
hun kandidaat gehaald hebben of op
de nominatie staan om naast hun
M.O.-A hun „B" te doen.
Ter toelichting diene nog, dat on
der bevoegde leraren degenen
worden verstaan, die in het bezit
zijn van een of meer in artikel 16
der H.O.-wet en de artikelen 27bis
en 27 der M.O.-wet voor hun func
tie gevraagde akten, graden of
diploma's; onbevoegde leraren be
zitten deze niet.
Dr. II. W. Fortgcns, rector van het
gymnasium in Middelburg, kreeg dit
jaar voor het eerst met de kwestie
der onbevoegdheid te maken en hoe
wel dit in feite nog maar in geringe
mate het geval is (10 van de 250 les
uren en 6 lesuren vervallen), sprak
hij toch van een sterke achteruit
gang. „Tenslotte komt men graag
naar een gymnasium voor een do
cent betekent het immers „promotie",
zo merkte dr. Fortgens nog op.
De directeur van de Rijks-H.B.S. te
Vlissingen, de heer G. Dammers, was
gezien de algehele situatie, voor wat
zijn school betreft niet ontevreden
542 lesuren, 80 uren onbevoegd en
voor 6 uur aardrijkskunde geen do
cent. „Zo zult U er niet veel treffen",
meende hij.
Ongehoord
Voor wat betreft zijn eigen school
was de heer E. Kuiper, directeur van
de Rijks-HJB.S. in Middelburg, even-
min uitgesproken ontevreden: 343 be
voegde uren en 112 onbevoegde, ofte
wel 22 en dus nog ondér het lande
lijk gemiddelde van 23,5 in 1958-
1959.
„Maar de algehele situatie is in
feite ongehoord," zo merkte hij i
op en hij schrok niet terug voor
een krasse vergelijking: „Stel je
(Zie slot pag2 kol. 2)
had gebracht. Aan de hand
van de maquette vertelde de konin
gin over haar vlucht boven dit ge
bied. Ook werd eeu kleine expositie
bezichtigd, die was ingericht van in
klassen vervaardigde handenarbeid.
Ruim een half uur duurde dit bezoek
aan de school.
Voordat koningin Juliana en prinses
Beatrix zich naar de Europese school
in Brussel begaven, reed de stoet
eerst naar het paleis, waar koning
Boudewijn zich bij zijn gasten voeg
de. Om kwart voor elf draaiden de
hof auto's de oprit van dit aan de
rand van Brussel gelegen instituut
op, waar honderden kinderen van de
zes nationaliteiten bij de ingang en
voor het gebouw het koninklijk ge-
- ier
officieel verwelkomd door de voor-
zitter van de Euratomcommissie.
Etienne Hirsch, de voorzitter van de
Europese Economische Gemeenschap,
prof. Walter Hallstein, de vice-voor-
zitter, dr. S. L. Mansholt, en de voor
zitter van het dagelijks bestuur van
de school in Brussel, Albert van
(Zie slot pag. 3 kol3)
Prins Bernhard dankte
de Tweede Kamer
Ziekte verloopt gunstig
Prins Bernhard is gistermiddag in
het Academisch Ziekenhuis te
Utrecht bezocht door zijn moeder,
prinses Armgard en door prinses
Margriet die nog niet eerder was ge
weest.
De prins heeft de Tweede Kamer te
legrafisch hartelijk bedankt voor het
telegram, dat deze Kamer hem in het
ziekenhuis in Utrecht had gestuurd
en waarin zij haar beste wensen voor
een spoedig algeheel herstel uitsprak.
Naar de behandelende geneesheren
meedeelden heeft prins Bernhard gis
teren opnieuw een goede nacht ge
had. De temperatuur is dalende. Het
verloop van de ziekte blijft gunst^j.
DROOG.
Droog weer met op de meeste plaat
sen zonneschijn. Zwakko tot matige
wind tussen noordoost en oost. Op
nieuw iets hogere middagtemperatu-
rcn.
HOGE DRUK GEBIED BLIJFT
VOOR GOED STRANDWEER
ZORGEN.
(Van onze weerkundige
medewerker).
Zwakke tot matige noord-oosten
wind. Temperatuur in de middag 18
tot 20 graden Celcius. Zeewater 13
graden.
Vooruitzichten mooi strandweer.
ZON EN MAAN
3 juni
Zon op 4.24 onder 20.52
Maan op 13.12 onder 1.29