E.E.G.-gelden voor agrarisch
proefstation bij Manokwari
IN BOTLEKGEBIED NIEUWE
ESSO-RAFFINADERU GEOPEND
DRS. VELDKAMP: REGERING
BLIJFT MIDDENSTAND STEUNEN
KORTGEENS KWINTET TREEDT
OP VOOR KONINGIN JULIANA
VRIJDAG 13 MEI 1960
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Nieuw-Guinea en in de socio-bio-
logische en sociale bindingen en
andere contacten. Een en ander
zal kunnen resulteren in de opna
me der bevolking in de burger
lijke stand en in de inrichting van
een bevolkingsstatistiek. Een der
gelijk fundamenteel structuuron
derzoek kan belangrijke gegevens
opleveren voor de beoogde ver
snelde sociale en economische
ontwikkeling der bewoners van
dit gebied.
Ter voorbereiding van dit demogra
fisch onderzoek werden in 1957 in
twee dorpen proefopnamen gemaakt,
In rond 30 andere kampongs werden
de mogelijkheden voor dit onderzoek
bezien. Voor het onderzoek zijn lei
ding en staf, een centrale admini
stratie en vijftien veldteams die van
het ene dorp naar het andere zullen
trekken, gedacht. Ook Papoease
krachten worden ingeschakeld. Er
zullen ongeveer 4 jaar met het on
derzoek gemoeid zijn en de kosten
worden op 2 '/z miljoen geraamd.
Hervatting bevolen van
onderzoek in helmenaffaire
Het Arnhemse gerechtshof heeft in
de zaak tegen de Doesburger L. B.
een hervatting bevolen van het on
derzoek in de rol van B. in de zoge
naamde hclmenaffaire. Op 3 juni zal
de zaak opnieuw worden behandeld.
Volgens het hof is gebleken dat het
onderzoek niet volledig is geweest.
De drie getuigen P. H. J. H. en M.
C. Palm, C. Verweij en de verdach
te zullen opnieuw worden gedag
vaard.
De procureur-generaal had veertien
dagen geleden een jaar met aftrek
fvorderd. Door de rechtbank was
in november 1957 tot twee jaar
met aftrek 'veroordeeld nadat er vier
jaar tegen hem was geëist.
L. B. had namens het D.M.L. (dienst
materieel landmacht) als produktie-
leider toezicht op de helmenfabrica-
ge bij Verblifa. In de periode dat er
van de zijde van de D.M.L. te wei
nig controle op hem was uitgeoefend
had hij volgens de dagvaarding tallo
ze helmen die lichter waren dan
voorgeschreven was toch laten afle
veren en in de gewichtenstaten ver
valsingen aangebracht. Bij proeven
zou later de ondeugdelijkheid van 'n
groot deel van het materiaal zijn ge
bleken.
BOUWKOSTEN 200 MILJOEN
In zijn rede ter gelegenheid van de
opening van de Esso-raffinaderij in
het Botlekgebied bij Rotterdam,
heeft de vice-president en directeur
van de „Standard Oil Company
(New Yersey)", de heer Peter 't La-
mont, gewezen op de recente ontwik
kelingen op het gebied van de olie-
wanning in Noord-Afrika, waarin
zijn maatschappij deelneemt en die
van belang zijn als toekomstige
bronnen van ruwe olie voor West-
Europa.
Verder merkte hij op, dat goedkope
energie een van de meest effectieve
middelen is om uitbreiding van de
industrie te stimuleren en een der
gelijke econmoische vooruitgang
schept een vraag naar alle soorten
energie. Op een vrije markt kiest de
verbruiker zijn brandstof o.m. op
grond van prijs en kwaliteit.
Dit geldt speciaal voor Nederland,
waar veertig procent van het natio
naal inkomen afhankelijk is van
export naar een concurrerende we
reldmarkt. Spr. zei dit naar voren
te brengen omdat er in West-Euro
pa beslissingen genomen zullen moe
ten worden over de juiste manier om
tot een brede economische samen
werking te komen. Er schijnen aan
wijzingen te zijn, dat het belang
van hen lage kostprijs gekoppeld aan
een vrije concurrentie voor alle vor
men van energie in Europa over
het hoofd wordt gezien.
Busje te water:
vijf gewonden
Iu Nieuw-Buinen is gisteren een on
geluk gebeurd, dat gezien de omvang
betrekkelijk goed is afgelopen. Een
busje met elf inzittende DÜW-arbei-
ders, bestuurd door G. van de Ende,
kwam op nog onverklaarbare wijze
in botsing met een boom, en reed ver
volgens net kanaal in.
Door snel optreden van de omwo
nenden konden allen worden gered.
Vijf inzittenden werden licht ge
wond. De chauffeur liep vrij ernsti
ge hoofdwonden op. De bus had
arbeiders uit Borger 'gehaald om ze
naar huis in Nieuw-Buinen te bren
gen.
NOTA IN DE TWEEDE KAMER
Prins Bernhard wilde zich in zijn
toespraak beperken tot enige al
gemene opmerkingen. Hij wees
onder meer op het algemeen be
lang. dat door deze vestiging
wordt gediend. „Nederland moet,
willen wij kunnen blijven mee
doen, industrialiseren. Onze steeds
groeiende bevolking eist dit. Deze
raffinaderij is opnieuw een stap
vooruit."
Twee en half jaar geleden is men
met de bouw van deze raffinaderij
begonnen. Het terrein is 192 ha
groot, doch daarvan is nu 80 ha in
gebruik genomen. De bouwkosten
hebben 200 miljoen gulden bedragen.
De verwerkingscapaciteit zal ruim
4,5 miljoen ton ruwe olie per jaar
zijn, waarvan de helft in ons land
wordt gewonnen en de rest uit het
Midden-Oosten komt. De raffinaderij
levert industriegas, propaan en bu
taangas, benzine, tractorpetroleum,
brandstof voor straalmotoren, diesel-,
huisbrand- en gasoliën, lichte- en
zware dieseloliën. De helft van de
produktie is bestemd voor de binnen
landse markt, de andere helft wordt
uitgevoerd, hetgeen rond 190 mil
joen per jaar zal opbrengen.
Op het terrein staan 92 tanks met
een totale inhoud van 800.000 kubie
ke meter. Het bedrijf omvat vier
onderdelen: de installaties, het tank
park, de aan- en afvoerfaciliteiten,
waaronder een spoorwegemplace
ment, en de gebouwen, te weten een
administratiegebouw, 'n werkplaats,
een centraal magazijn en een labo
ratorium met eraan vastgebouwd
een brandweergarage. Als bijzonder
heid wordt genoemd, dat deze raf
finaderij voor de koeling lucht in
plaats van water gebruikt. Uiteraard
zijn er ook steigers voor zee- en
binnenschepen.
Tegelijk met de investeringen voor
deze fabriek werd een nieuw vloot-
bouwprogramma uitgevoerd, dat ech
ter eerst in 1963 voltooid zal zijn.
De maatschappij beschikt thans over
twee tankschepen van resp. 26.000
en 36.000 ton, terwijl er in juni a.s.
een zusterschip van het laatste in de
vaart zal komen. Volgend jaar wordt
de kiel gelegd voor een tankschip
van 77.000 ton. Met dit bouwpro
gramma is een investering van 150
miljoen gulden gemoeid.
Bedroeg het maatschappelijk kapi
taal van Esso-Nederland in 1945 15
tot
miljoen.
Rede wordt dinsdag
voortgezet
(Van onze parlementaire redacteur).
De staatssecretaris van economische
zaken, dr. Veldkamp, heeft donder
dag in de Tweede Kamer bij de ver
dere behandeling van de tweede mid
denstandsnota een aantal daarover
gemaakte kritische opmerkingen niet
onweersproken gelaten.
Sommige afgevaardigden waren het
niet eens met zijn bewering, dat het
specifieke middenstandsbeleid zo ver
is voortgeschreden, dat het zijn af
ronding nadert. Zij waren eerder van
oordeel, dat dit beleid in deze storm-
actige tijd zijn dynamische karakter
volop dient te behouden. De staats
secretaris lichtte donderdag nader
toe „Ik heb beoogd te zeggen, dat
het specifieke beleid in zijn grond
slagen, in zijn constitutie, zijn af
ronding nadert. De concrete vormge
ving, de toepassing en zelfs die grond
slagen op zichzelf behoeven voort
durend toetsing en zowel de concre
te uitvoering als de toetsing vormen
ook in de toekomst een belangrijke
overheidstaak.
Er was aangedrongen op het schep
pen van gelijke kansen voor de ver-
schillendfc middenstanders onderling
en tevens zoveel mogelijk voor het
midden- en kleinbedrijf tegenover de
steeds sterker machtsconcentraties
die zich in het Nederlandse bedrijfs
leven vormen. De staatssecretaris er
kende, dat die gelijkheid van kansen
in de praktijk niet bestaat.
Wel kan de overheid zij is dat
zelfs verplicht de gelijkheid van
kansen bevorderen. Het midden
standsbedrijfsleven zal dan zelf zijn
bestaanskansen moeten handhaven en
verbeteren. Zo dat nodig of wense
lijk is. zal de overheid die zelfwerk
zaamheid ondersteunen.
Drs. Veldkamp noemde als middelen,
die hierbij kunnen worden gehan
teerd: stimulering van de produktivi-
teitsbevordering, het bijdragen in de
financiering van de research, verge-
makkeling van de bedrijfsfinancie-
ring door aflossing en rente van be
paalde kredieten te garanderen. De
overheid kan voorts door een regiona
le politiek en door het verstrekken
van kredietgaranties met name
op de kredieten die zijn verstrekt
ten behoeve van de economische sa
menwerking bijdragen tot de sane
ring van het randbedrijf. Zij kan door
bepaalde fiscale voorzieningen de
overdracht van ondernemingen en
daardoor de continuïteit van het
midden- en kleinbedrijf vergemakke
lijken en zij kan nog verder gaan en
de mogelijkheid onderzoeken van
een rechte vorm voor de per
soonlijke onderneming, die door een
scheiding tussen persoonlijk vermo
gen en ondernemingsvermogen de
continuïteit nog meer bevordert.
Er zijn nog talrijke vragen voor hem
ter beantwoording overgebleven. De
staatssecretaris verzocht de minister
nog een poosje daarop te mogen stu
deren. Hij kreeg die gelegenheid en
zal zijn rede dinsdag voortzetten.
Kleuter verdronken
In Delft is gisteren de 5-jarige Ton-
ny Braak, spelenderwijs in dê Wete
ring langs de Kuyperweg geraakt en
verdronken.
Nadat het kind op het droge was
gebracht heeft men nog geruime tijd.
doch tevergeefs, door kunstmatige
ademhaling en het toedienen van
zuurstof getracht de levensgeesten op
te wekken.
In Eindhoven stortte
plafond in
Bij bet in aanbouw zijnde hotel aan
de Westdijk te Eindhoven is gisteren
het plafond van de ondergrondse ga
rage door tot nu toe onopgehelder
de oorzaak ingestort.
In de garage waren enkele schilders
aan het werk. Toen zij plotseling een
hevig gekraak hoorden, namen ze de
vlucht, doch een hunner, de onge
huwde, 23-jarige G., die in een an-
dere lichting een goed heenkomen
zocht, raakte zodanig bekneld, dat
een van zijn voeten werd verbrijzeld.
Dodelijk ongeval op
Sckiedamse werf
Op de werf van „Wilton-Fijenoord"
in Schiedam is woensdag aan boord
van het Noorse tankschip „Hoech
Spear" de 57-jarige C. J. de Groot uit
Rotterdam door een stalen juk van
dertig kilo zwaarte getroffen en
Hij werd naar de verbandkamer van
de werf overgebracht, waar bij aan
komst bleek, dat hij was overleden.
VERHOGING LEVENSPPEIL OP NIEUW-GUINEA
Ook subsidies voor geologisch
en demografisch onderzoek
Zoals reeds werd gemeld, heeft de
commissie van de Europese Econo
mische Gemeenschap gelden toege
staan voor drie projecten op Ned.
Nieuw-Guinea, waarvan de financie
ring is goedgekeurd uit het fonds
voor de ontwikkeling van landen en
gebieden overzee. Hiervoor is in
totaal een bedrag beschikbaar ge
steld van 7.392.000 (ƒ27.800,000).
Gisteren zijn over deze projecten na
dere gegevens bekendgemaakt.
Het eerste betreft de oprichting van
een agrarisch proefstation bij Mano
kwari, waarvan voor de bouw, de
inrichting en de inventaris een totaal
bedrag van 7.676.000 wordt bijge
dragen. De onderhouds- en exploita
tiekosten komen te zijner tijd voor
rekening van de stichting voor agra
risch onderzoek ten behoeve van Ned.
Nieuw Guinea. Deze stichting werd
in 1957 in het leven geroepen, met
als doel de bevordering van het we
tenschappelijk onderzoek van land
en bosbouw in Ned. Nieuw Guinea.
Met de aanleg van kwekerijen voor
verschillende één- en meerderjarige
gewassen is reeds begonnen. Een bos-
reserve van 360 ha ligt in de nabij
heid. De bodemkundige afdeling
blijft voorlopig te Hollandia geves
tigd.
Het te Manokwari te bouwen proef
station zal vier afdelingen omvatten:
een landbouwkundige, een bodem-
kundige, een bosbouwkundige en een
veelteeltkundige. In de toekomst zal
daarna nog een afdeling binnenvis
serij worden toegevoegd. Voorts om
vat het project de. bouw van woon
huizen voor het stafpersoneel en
voor de Papoea-arbeiders.
Wanneer het proefstation op volle
toeren zal draaien, zullen er circa
20 academisch gevormde specia
listen en 40 middelbare krachten,
met medewerking van meer dan
200 Papoea's, arbeiden.
Met de aanvaarding van dit so
ciale project wordt het doel van
het E.E.G.-ontwikkelingsfonds ge-
gerealiseerd. te weten versnelling
van dc sociale en ecnomische ont
wikkeling van een achtergebleven
gebied. Verbetering onder meer
van de verbouw van voedingsge
wassen en bevolkingsla ndbouw
wordt als eerste vereiste be
schouwd voor verhoging van het
levenspeil van de bevolking van
Ned. Nieuw Guinea.
Twee helikopters
Het (woede project betreft het geo
logisch onderzoek in Nederlands
Nieuw-Guinea.
Tn nauwe samenwerking met het
kantoor voor het mijnwezen te Hol
landia en de Ned. Nieuw-Guinea Pe
troleum Maatschappij, die hierin zijn
voorgegaan, zal de Stichting Geolo
gisch Onderzoek in Ned. Nieuw-Gui
nea het zoeken naar alle voorkomen
de delfstoffen met uitzondering
van aardolie ter hand nemen.
Voor haar werkzaamheden is uit het
ontwikkelingsfonds van de E.E.G.
een bedrag van ruim 18 miljoen
bestemd.
Door middel van luchtfoto's zijn
reeds gebieden aangewezen, die op
geologische gronden het eerst voor
onderzoek in aanmerking komen. Er
zullen twee hoofdgroepen worden ge
vormd, die, ondersteund door twee
ren. Elke hoofdgroep bestaat uit drie
groepen van drie geologen, die in een
bepaald rayon de bodem naar zijn
verborgen schatten zullen onderzoe
ken. Tevens dient daarbij te wórden
vastgesteld of de eventueel voorko
mende delfstoffen op lonende wijze
kunnen worden geëxploiteerd. Het
voorkomen namelijk van een ijzer-
of nikkellaag in hooggebergte kan
wegens hoge transportkosten ontgin
ning daarvan doen uitsluiten.
Proefopnamen
Het derde project waarvoor de fi
nancieringsovereenkomst thans is ge
tekend, betreft het demografische
onderzoek in Ned. Nieuw-Guinea.
Dit onderzoek dient als begin te
worden beschouwd om inzicht te
krijgen in de huidige structuur
der bevolkingsgroepen van Ned.
IN STATENZAAL TE MIDDELBURG
Sfeervolle vertolking van
klassieke vermaaksmuziek
Iets van de luisterrijke sfeer
aan de Europese hoven in de
tweede helft van de achttien
de eeuw zal dinsdag a.s. in de
Statenzaal en in de tuin van
de Commissaris der Konin
gin te Middelburg herleven
voor een select publiek, onder
wie Hare Majesteit Koningin
Juliana. Vijf Bevelandse mu
zikanten en een dirigent, le
den van de harmonie „É.M.
M." te Kortgene zullen tij
dens het aperitief, dat tussen
13.15 en 14.30 uur wordt aan
geboden, speciaal voor een
dergelijke gelegenheid ge
componeerde muziek van
Haydn en Carl Ditters von
Dittersdorf spelen.
Het Kortgeense kwintet, bestaande
uit W. A. Dingemanse (es-hoorn),
J. Welleman (tenor-hoorn), A.
Welleman (tuba), M. Kramer
(klarinet) en W. M. Dingemanse
(klarinet) onder leiding van de
heer F. Smit, herstelt hiermede
een heel oude traditie in ere.
In de tweede helft van de achttiende
eeuw was het namelijk gewoonte
aan de Europese hoven, dat fees
telijkheden werden opgeluisterd
met klassieke vermaaksmuziek.
Bij de opening van het Provin
ciehuis te Middelburg zullen de
genodigden iets van de sfeer in
deze eeuw kunnen proeven.
Waaraan hebben deze muzikanten
het te danken, dat zij voor H.M.
de Koningin mogen optreden
Dat is een verhaal op zichzelf
De heer Smit, die leraar is aan de
Zeeuwse Muziekschool vroeg op
een goede dag aan directeur Henk
Stam, of hij ook iets had in het
klassieke kamermuziekgenre. De
heer Stam plaatste een bestelling
bij een uitgever, die prompt een
stapeltje muziek toestuurde. Daar
uit koos de heer Smit „Feldpartie
in C" van Haydn en „Partir in D"
van Carl Ditters von Dittersdorf.
min of meer vergeten muzikale
curiositeiten.
De directeur van de Zeeuwse Muziek
school was het hele geval allang
vergeten, toen hij nog niet zolang
geleden een uitnodiging kreeg
voor het bijwonen van een uitvoe
ring van het Noordbevelandse
Mannenkoor. Ook trad op het
kwintet van „E.M.M.", dat de in
middels door dirigent Smit be
werkte muziek oorspronkelijk
gecomponeerd voor twee hobo's,
twee waldhoonrs en een fagot
op bijzonder knappe wijze uit
voerde.
„Voor amateurs een fantastische
prestatie", vertelde ons gister
avond Henk Stam. die een repeti
tie van het kwintet bijwoonde in
de hervormde kerk van Kortge
ne. Aanwijzingen behoefde de
heer Stam niet te geven. Het was
nog beter dan tijdens de uitvoe
ring
Na die uitvoering met het mannen
koor toog de heei' Stam onmid
dellijk naar de stichting Zeeland
voor Maatschappelijk en Cultu
reel Werk, waar hij zo ongeveer
gezegd moet hebben „Kijk, als
nu voor een bijzondere gebeurte
nis muzikale omlijsting gewenst
is, nodig dan het Kortgeense
kwintet van ..E.M.M." uit
Welnu, die raad is opgevolgd. Die
bijzondere gebeurtenis is er en
het kwintet zal optreden met de
oude vermaaksmuziek voor de
koningin en tientallen promiuente
figuren uit de provincie.
Het Kortgeense kwintet dat a.s. dins
dag in de Statenzaal en de tuin van
de commissaris der koningin voor
Hare Majesteit de Koningin en een
select publiek zal optreden. Van links
naar rechts', dirigent F. Smit, W. J.
Dingemanse, J. Welleman, A. Welle
manM. Kramer en W. AI. Dingeman
se. (Foto P.Z.C.).
