PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Amerika bouwt aan netwerk
van verkenningssatelieten
Panelen voor „Prinses Irene" gereed
SOW JET-GRENZEN WERDEN REEDS JAREN
VIT DE LUCHT VERKEND
INBRAAK BIJ ONTVANGER TE
ALKMAAR: BUIT 12.000
INDONESIË BOOD GEEN
VERONTSCHULDIGINGEN AAN
203e jaargang - no. 109
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kolc,
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week, 7.00 p. kw.; fr; p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Dinsdag 10 mei 1960
ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per
mm. Minim, p. advertentie 4.-
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
25 cent per regel met een minimum
van 1.25. „Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vlissingcn Walstr. 58-60, tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, Grote Markt 2, tel. 4254 (b.g.g. adv. 2234); Oost burg, G. F. de Pauwstr. 9, tel. 20; Terneuzen, Brouwerijstraat 2, Zierikzee, red. tel. 2425, adm. tel. 2094.
Volgens bericht in The New York Times
Het Witte Huis heeft gisteren ontkend, dat president Eisenho
wer een verbod van alle vluchten boven en nabij de grenzen met
communistische landen zou hebben uitgevaardigd, hangende een
onderzoek naar de werkwijze van de inlichtingendienst. Het
bericht van het verbod was afkomstig van „The New York
Times". Hetzelfde blad meldde gisteren dat de Verenigde Staten
zullen pogen in de komende herfst hun eerste verkenningssatel
liet te lanceren. Dergelijke satellieten zouden elke meter van het
Russische gebied fotografereu. In een artikel van zijn correspon
dent, Richard Witkin, zegt het blad, dat dit de eerste proef zou
zijn van een „foto-intelligenee-programma", het project „Sa-
mos" genaamd, met als doel elke meter van het Russische gebied
te fotograferen. Dat is niet minder, zo schreef Witkin, dan wat
de U-2 heimelijk poogde, toen het toestel door een Russische
raket werd •onderschept. Men verwacht niet, dat een geheel
netwerk van Samos-satellieten voor regelmatige operaties voor
1962 of 1963 gereed zal zijn, aldus Witkin.
De Amerikaanse minister van buitenlandse zaken, Herter, heeft maandag
meegedeeld, dat de Verenigde Staten reeds jaren op uitgebreide schaal de
Sowjet-grenzen uit de lucht hebben verkend en „nu en dan" het Russische
luchtruim zijn binnengedrongen. Het verkenningsprogramma dat door
ongewapende burgervliegtuigen was uitgevoerd had ten doel te waken
tegen een onverhoedse aanval, krachtens een instructie van president
Eisenhower tot het verzamelen van inlichtingen met alle mogelijke midde
len. Volgens Herter zijn evenwel bepaalde opdrachten van deze ongewa
pende burgervliegtuigen niet onderhevig geweest aan presidentiële goed
keuring.
Kroesjtsjew uit
dreigende taal
„De eerste maal, dat zich weer een
Incident voordoet als dat van de eer
ste mei, zal de Sowjet-Unie vergel
dingsmaatregelen nemen tegen do
landen, die toestaan dat van hun
vliegvelden vliegtuigen opstijgen en
landen, die spioiingevlucliten boven de
Sowjet-Unie maken", aldus heeft pre
mier Kroesjtsjew maandag op een
receptie in de Tsjecho-Slowaakse
ambassade te Moskou tegenover een
aantal ambassadeurs verklaard.
De ontvangst werd gegeven ter gele
genheid van de Tsjecho-Slowaakse
nationale feestdag. Zich met name
richtend tot de diplomatieke verte
genwoordigers van Turkije, Perzië,
Pakistan en Noorwegen, verklaarde
Kroesjtsjew nadrukkelijk dat in ge
val van een nieuw Incident, waarbij
bewezen zou worden dat het schen
dende vliegtuig afkomstig was of zou
landen op gebied van een dezer lan
den, de Sowjet-Unie vergeldings
maatregelen zou nemen tegen de
„buitenlandse bases" in dat land.
Kroesjtsjew noemde (le verkennings
vlucht van de Amerikaanse „Lock
heed U-2" boven de Sowjet-Unie een
„uitdaging, die men opzettelijk kort
voor de topconferentie deed plaats
vinden". Hij voegde hieraan toe
„Er is gezegd, dat de militairen dit
hebben gedaan. Doch wat is dat voor
een staat, waarin de militairen din
gen doen, waar de regering tegen
is Wat voor vertrouwen kunnen
wij stellen in de politiek van een
dergelijke staat
De Sowjet-premier vervolgde „Ne
gen april j.I. vloog er ook een Ameri
kaans vliegtuig over Sowjet-Russisch
gebied. Wij hadden het eigenlijk moe
ten neerschieten, doch wij deden het
niet. Maar wij maakten er wel zo te
zeggen een aantekening van. En toen
het op 1 mei weer gebeurde schoten
onze militairen die hun taak prachtig
vervulden, wel, en raak."
Powers
Buitenlandse waarnemers in Moskou
verwachten, dat de Russen binnen
enkele dagen voor een nieuwe sensa
tie zullen zorgen door Powers op een
persconferentie tc laten verschijnen.
Premier Kroesjtsjew heeft te kennen
gegeven dat er een persconferentie
wordt gehouden voordat de topconfe
rentie in Parijs wordt gehouden.
Er schijnt weinig kans te bestaan,
dat Powers vrijgelaten zal worden
als een gebaar van goede wil met het
oog op de topconferentie, aldus de
waarnemers.
Buitenlandse journalisten hebben de
Russische voorlichtingsdienst ver
zocht Powers te mogen spreken. Zij
kregen ten antwoord dat de verzoe
ken in overweging zijn. De vader van
kapitein Powers heeft een beroep op
premier Kroesjtsjew gedaan zijn zoon
vrij te laten en ongedeerd naar huis
te laten gaan. Powers zei zondag
avond, dat hij meende te weten dat
Kroesjtsjew mijnwerker is geweest.
„Dat hen ik ook vijftien jaar geweest.
Als wij niet op een andere manier
met elkaar kunnen praten, dan kan
dat misschien wel als mijnwerker
met mijnwerker", aldus de vader van
de piloot.
De Noorse minister van buitenlandse
zaken heeft maandag in het parle
ment meegedeeld, dat de ambassade
te Washington opdracht heeft een on
derzoek in te stellen naar de route
van het Amerikaanse vliegtuig. Vol
gens de Russische verklaring was
het toestel op weg naar het Noorse
vliegveld Bodoe. Lange zei dat de
burgerlijke en militaire luchtvaart
autoriteiten In Noorwegen daarvan
beslist niets afwisten. Ook wisten zij
niet dat de piloot reeds eerder in Bo
doe zou zijn geweest. Het ministerie
van buitenlandse zaken te Ankara
heeft zondagavond meegedeeld dat
Turkije geen enkel Amerikaans
vliegtuig toestemming tot opstijgen
heeft gegeven voor een vlucht boven
Russisch gebied.
Malinofski
De Russische* minister maarschalk
Malinofski, heeft maandag in een
rede te Moskou verklaard dat de
„strooptochten" van Amerikaanse
vliegtuigen boven Rusland bedoeld
zijn om de koude oorlog nieuw le
ven in te blazen. Malinofski zei dit
op een bijeenkomst, waarop het
feit werd herdacht dat het Duits
land van Hitier vijftien jaar gele
den op de knieën werd gedwongen.
„Ze moeten daar in de Verenigde Sta
ten weten dat wij niet alleen heet
hoofdige aanvallers een koude douche
kunnen bezorgen, maar dat wij die
aanvallers zo nodig het hoofd kunnen
omslaan", aldus Malinofski. „Onze
strijdkrachten kunnen elke onwelko
me gast. op welke hoogte dan ook.
het hoofd bieden".
Britten
Vooraanstaande Britse bladen meld
den maandag dat vliegtuigen van de
Britse luchtmacht ook verkennings-
opdrachten boven de Sowjet-Unie en
andere communistische landen heb
ben uitgevoerd.
Volgens dé „Daily Mail" hebben spe
ciaal Ingerichte bommenwerpers van
de V-klasse vluchten tot ver boven
Rusland gemaakt om accurate kaar
ten te krijgen van doelen voor de
Britse V-bommenwerpers die met
atoombommen kunnen worden uitge
rust.
Het blad weet voorts te melden
dat er ook Russische vliegtuigen
boven Groot-Brittannië, Canada
en de Verenigde Staten zijn waar
genomen maar dat alle betrokken
partijen het waarnemen van en
zelfs incidenten met dergelijke
spionagevliegtuigen geheim heb
ben gehouden.
--- dm
Volgens de bijschriften uit officiële
Russische bron zouden deze per radio
uit Moskou ontvangen foto's wapens
en ammunitie tonen, welke zijn ge
vonden-in het Amerikaanse vliegtuig,
dat op 1 mei door een raket boven
Russisch gebied is neergeschoten. Bo
ven: een pistool met houder en mu
nitie. Onder: een klein vergiftigd
pennetje dat eveneens in het vlieg
tuig zou zijn gevonden.
■fC
Beethovenhuis in Bonn
door brand beschadigd
Een 55-jarige handelsreiziger heeft
gisteren het geboortehuis van de gro
te componist Ludwig van Beethoven
in Bonn in brand gestoken. De piano
waarop Beethoven vele van zijn grote
werken componeerde, werd vernield.
Dank zij de snelle actie van de brand
weer konden alle manuscripten ech
ter worden gered.
Volgens de politie nam de man, hij
heet Bodo von Steegen, deel aan een
rondleiding door het huis. In de zo
genaamde „Bonn kamer" waar enke
le onschatbare muziekinstrumenten
stonden opgesteld, stichtte hij de
brand.
De brand bleef gelukkig tot deze ka
mer beperkt maar de vloer van de
kamer waar Beethoven werd geboren,
liep aanzienlijke brandschade op.
Het geboortehuis van Beethoven werd
in het begin van de 18de eeuw ge
bouwd. Het is een van de voornaam
ste bezienswaardigheden van Bonn.
Het onderscheidt zich in niets van de
andere huizen in de kleine zijstraat
in het centrum van Bonn, behalve het
plaatje waarmee het huis wordt aan
geduid.
Ook het overige antieke meubilair in
de kamer waar de brand werd ge
sticht, werd nagenoeg vernield.
„Olympic Airways" van
Onassis opent luchtlijn
op Schiphol
„Olympic Airways", de nog jonge
luchtvaartmaatschappij van de Griek
Aristoteles Onassis. zal in nauwe sa
menwerking met de B.E.A., een lijn
openen van Athene naar Schiphol.
Op 6 juni zal het eerste vliegtuig op
de Amsterdamse luchthaven aanko
men.
„Olympic Airways" geniet volledige
landingsrechten en kan zowel passa
giers als vracht vervoeren tussen
Amsterdam, Frankfurt, Ziirich en
Athene als tussen deze steden onder
ling.
bende Aan het werk?
Brandkast met snijbrander
opengesneden
(Van onze correspondent)
Tijdens het afgelopen weekend is in
het kantoor van de ontvanger der di
recte belastingen aan de Gasthuis
straat te Alkmaar ingebroken. Dé in
brekers hebben met een snijbrander
een grote brandkast öpengebrand.
Een bedrag van ongeveer f 12-000,
wordt vermist.
Aangezien aan de voorzijde van het
gebouw permanent een schildwacht
staat m verband met een kazerne
aan de overkant van de straat zijn
de inbrekers langs een omweg aan de
achterzijde het gebouw binnenge
drongen. Zij moesten daartoe het
raam forceren van de kantoorruimte
van de huuradviescommissie. Uit dit
kantoor is een bedrag van 150 gulden
gestolen.
Ze braken daarna een verbindings
deur open en kwamen in het kantoor
van de ontvanger. Nadat de inbrekers
een paar ramen hadden opengezet
konden ze een zurstofcilinder en een
houder met propaangas naar binnen
brengen. De grote brandkast achter
in de kantoorruimte kon aanvanke
lijk worden geopend niet een sleutel
die ergens was opgehangen, maar de
afzonderlijke binnenkast werd bij de
scharnieren öpengebrand. Uit deze
brandkast is een bedrag van ongeveer
12.000 gulden gestolen.
Bovendien lagen in deze brandkast
nog de .sleutels van een kleinere
kast waaruit op deze wijze een
klein bedrag kon verdwijnen. De
zuustofcilinder en de houder met
propaangas alsmede de snijbrander
en een grote lengte aan slangen
werden door de inbrekers achterge
laten.
Dit soort inbraken viert de laatste
tijd in het hele land hoogtij. De me
thode van werken is meestal over
eenkomstig en daarom is het vermoe
den gerezen dat hier een grote bende
opereert, die in groepjes van twee of
drie optreedt. Het Is hoogstonwaar-
schijnlijk dat hierin Alkmaarders de
hand hebben gehad.
Brief van Kroesjtsjew
aan Eisenhower?
ff „Het Witte Huis" heeft gewei-
gerd te zeggen of president Ei-
senhower een brief van de Rus- M
H sische premier Kroesjtsjew
heeft ontvangen over de top-
ff conferentie van de volgende H
week.
§i Mevrouw Wheaton, de waar- H
s nemend perssecretaris van „Het
Witte Huis" heeft in antwoord
ff op vragen gezegd, niet te kun-
ff nen bevestigen noch ontkennen, ff
dat de president een dergelijke
|f brief ontvangen heeft.
H Maandag is wel gemeld, dat ff
premier MacMillan van Enge-
if land en president De Gaulle s
van Frankrijk een schrijven
van Kroesjtsjew hebben ont- j=
vangen.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiik
Kind dronk vergif
Het 214-jarig zoontje van de heer
H. Bouwman te Ermelo heeft gister
avond in een onbewaakt ogenblik uit
een flesje met parathion, een zeer
zwaar vergif, gedronken. Het kind
werd naar een ziekenhuis overge
bracht, waar het in de loop van de
avond is overleden.
mededeling van soewito
Scherp protest in Djakarta
De secretaris-generaal van het
Indonesische ministerie van bui
tenlandse zaken, Soewito heeft
maandag ontkend dat de repu
bliek Indonesië haar veront
schuldigingen aan Nederland
heeft aangeboden voor het inci
dent van vrijdag, aldus ver
neemt Reuter uit Djakarta.
De woordvoerder van het ministerie.
Boes Effendi, heeft zaterdag gezegd
dat de excuses waren aangeboden aan
de Nederlandse diplomatieke verte
genwoordiger, doch dit is niet juist,
aldus Soewito.
Indonesië betreurt de schade die er
is aangericht, zo zei hij, maar indien
het hoofd van de Nederlandse missie
de demonstratie rustig had opgevat,
„zouden er geen ongewenste dingen
zijn voorgevallen", meende Soewito.
Zaterdag werd bericht, dat het hoofd
het Indonesische ministerie van bui
tenlandse zaken, Sadjarwo, de Indo
nesische verontschuldigingen had aan
geboden en de Nederlandse zaakge
lastigde, mr. W. A. Frowein had ver
zocht een lijst van de berokkende
schade aan gebouwen van de missie
over te leggen.
De Nederlandse regering heeft mr.
W. A. Frowein opdracht gegeven een
scherp protest in te dienen bij de In
donesische regering tegen de flagran
te schending van de exterritorialiteit
van de Nederlandse diplomatieke
missie, de aanranding van de Neder-
Wandschilderingen van
Rijken en Van der Neut
VANDAAG WORDEN in
Vlissingen de zes panelen af
geleverd, die het decoratieve
element zullen vormen op de
nieuwe veerboot „Prinses Ire
ne", die zoals bekend op
23 mei a.s. de officiële proef
vaart zal maken. De wand
schilderingen werden ver
vaardigd door de sinds maart
vorig jaar in Veere woonach
tige, uit Den Haag afkomsti
ge kunstschilder Marinus van
der Neut en door de Middel
burgse schilder Piet Rijken.
In opdracht van het provinci
aal bestuur maakten zij ieder
twee panelen voor de bene-
densalons en ieder één paneel
voor het promenadedek. De
kunstenaars werden vrijgela
ten in het kiezen van hun on
derwerpen, met als enige
voorwaarde de beperking, dat
ix.-..Xv:vX..-. X...
het geen abstract werk zou
worden.
Dat werd het dan ook niet. Zowel
Van der Neut als Rijken kozen
herkenbare zeemotieven, die bij
Van der Neut een grote mate van
beweging suggereren vissen ais
het ware „in de vaart" gegrepen
en vogels ln de vlucht. Dank zi;
een zeer evenwichtige, boeiende
vlakverdeling maken zijn panelen
niettemin een rustige tot beschou
wen nodigende indruk. De onder
werpen voerde hij uit in frisse,
lichte kleuren, ontsproten aan een
even oorspronkelijk als levenslus
tig palet. Dat laatste geldt ook
ffikPfij (Zie slot pag. 3 kol. 5)
fx Een fotoreproduktie van een
H door Marinus van der Neut uit ff
Veere vervaardigde wandschil- ff
dering voor de veerboot JPrin-
s ses Irene". Dit paneel 'is be- M
stemd voor het promenadedek.
(Foto P.Z.C.J. M
!!l|!lllllllllll!!l!ll!!!lllllllllllllllllllll||llllll|l!l||||||||||||||||||||||!ll!ll||||||j||]
landse vlag en de vernielingen in de
ambtsgebouwen van de Nederlandse
vertegenwoordiging in Djakarta.
In dit protest wordt de garantie
verlangd, dat de Indonesische re-
fering maatregelen zal nemen om
erhaling van aeze ergerlijke inci
denten te voorkomen. Tevens
wordt vergoeding geëist voor de
materiële schade, die door het In
donesische optreden in de ambts
gebouwen van de Nederlandse ver
tegenwoordiging is teweegge
bracht.
Zeesleper Friesland na
88 dagen weer thuis
„Van de 88 dagen, dat wij van huis
waren zijn wij 86 dagen slepende ge
weest", meldde kapitein B. Gatesle-
ben van de IJmuidense zeesleper
„Friesland" met trots, toen hij met
een zuiger, een bak en twee sleep
bootjes op sleeptouw maandag IJinui-
den binnenliep. In die periode van
drie maanden heeft de „Friesland"
een afstand van 10.000 mijlen slepen
de afgelegd.
Het was de eerste kapiteinsreis van
de heer Gatesleben. Op 11 februari
werd van Vlaardingen vertrokken
met twee lichters naar Schotland,
vervolgens met twee lichters van
Schotland naar Las Palmas en daar
na met drie lichters van Las Palmas
naar Nigeria. Twee bakken werden
van Lagos naar Port Harcourth (Ni
geria) gebracht en vervolgens kwam
de sleep van Lagos naar IJ muiden
aan de beurt.
Drie leden van Zwitserse
expeditie vermist
Te Khatmandoe is bericht ontvangen
dat de leider van de Zwitserse expe
ditie, die de Dhaulagiri beklimt, Max
Eisele, met twee andere leden in het
vliegtuigje van de Zwitsers vermist
wordt.
Vrijdag was het vliegtuigje, dat
„Yeti" was gedoopt en speciaal was
uitgerust en geconstrueerd voor berg
vluchten, in de ochtend uit Pokhra
vertrokken. Toen 's middags niets
was vernomen werd alarm geslagen.
Piloot van de „Yeti" is Ernest Saxer,
tweede piloot is Nick Emil, en Eisele
was de derde inzittende.
Vliegtuigen van de luchtmacht van
Nepal hebben de westelijke en noord
oostelijke hellingen van dc Dhaula
Giri afgezocht, zonder een spoor te
vinden van vliegtuig of inzittenden.
Er hing een dichte mist.
VERANDERLIJKE BEWOLKING
Veranderlijke bewolking. Op de
meeste plaatsen droog weer. Zwakke
tot matige wind tussen oost en zuid
oost. Ongeveer -dezelfde middagtem-
peraturen als gisteren.