Bouwactiviteit in Noord-Zeeland
vertoont steeds stijgende lijn
ZEEUWSE OPLEIDING VOOR
HEILGYMNASTIEK, MASSAGE
IN 1959 MINDER BEZOEK AAN
GENOOTSCHAPSMUSEUM
VRIJDAG 29 APRIL 1960
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
O
Advertentie
JAARVERSLAG 1959 CENTRALE DIENST
Aantal bouwaanvragen vooral
uit Westhoek Schouwen groot
„De bouwactiviteit In Noord-Zeeland, waarvan werd venvacht, dat zij in
vergelijking met die van voor de ramp in 1953 zou dalen, is steeds stijgen
de. De mening, dat dit een welvaartsverschijnsel Is, is gewettigd. Vooral ln
de Westhoek van Schouwen is het aantal bouwaanvragen bijzonder toege
nomen.
In '59 waren het erin deze sector 225, dat is ongeveer 100 meer dan het jaar
daarvoor (126)". Dit concludeert de directeur van de Centrale Dienst voor
bouw-, woning- en welstandstoezicht en gemeentewerken „Noord-Zeeland",
de heer A. J. Argelo, in zijn verslag over het jaar 1959, dat dezer dagen
aan de verschillende gemeentebesturen Is toegezonden. Naast de gebruike
lijke gegevens over bet algemeen bestuur, de personeelssituatie op SI de
cember van het vorige jaar en enkele inleidende woorden van de commis
sie van toezicht bevat het overzicht uitvoerige inlichtingen over de werk
zaamheden van de verschillende afdelingen, voorzien van uitgebreide sta
ten en grafieken.
In haar voorwoord merkt de com
missie van toezicht op, dat de zoge
naamde „bijzondere werken" een be
langrijk onderdeel blijven vormen
van de dienst, naast de dagelijkse
werkzaamheden. In het afgelopen
jaar leverden deze werken een inkom
stenbron van 20.680.50 op. Mede als
gevolg hiervan bleek het mogelijk de
gemeentelijke bijdrage per inwoner
op hetzelfde peil te houden, zoals
reeds sedert 1 januari 1958 het geval
is. Deze bijdrage behoort tot de lage
re groepen van vergelijkbare interge
meentelijke diensten. De commissie
geeft daarbij verder aan, dat het be
leid er bij voortduring op gericht is
om een door omvang van het perso
neel beperkt aantal „bijzondere wer
ken" te blijven aanvaarden, zonder
over te gaan tot uitbreiding van de
personeelsstaf en bovendien om de
gemeentelijke bijdrage zo laag moge-
Tijk te houden.
DETAILCIJFERS
De geregistreerde bouwactiviteit
volgens de bouwverordeningen in
dc verschillende gemeenten geeft
een totaalcijfer van 920 aanvra
gen in 1959, waarbij 44 afwijzen
de adviezen werden uitgebracht.
Dit aantal beliep een totale begro-
tings- of aannemingssom van
9.696.572.04. Om nog enkele ge
detailleerde cijfers uit het over
zicht te noemen: Haamstede dien
de 120 aanvragen in 1.392.949),
Tholen 87 (f 2.051.880,10). Renes-
se 79 530.112), St.-Maartens-
dijk 73 638.305.20) en Zierik-
zee 66 1.305.006,55).
Ongeveer 20% van het aantal bouw
aanvragen moest door de aanvragers
worden gewijzigd, teneinde de plan
nen aan te passen aan de wettelijk
gestelde eisen. Naar dit alles werden
nog vele schriftelijke en mondelinge
adviezen uitgebracht on het terrein
van de woningvoorziening.
De regeling woningverbetering en
-splitsing met premie van rijk en ge
meente vond ook in 1959 weer toepas
sing, zo blijkt uit een ander overzicht
van het jaarverslag, waarbij nog met
name wordt gewezen op de premiere
geling voor net vervangen van een
tonnenstelsel door een watercloset. In
totaal werd in 121 gevallen van deze
mogelijkheid gebruik gemaakt.
ESTHETISCH ZWAK
Ook in 1959 kan de Centrale Dienst
door overleg en ingrijpen in het es
thetisch zwakke deel van de ingedien
de plannen op een voor de aanvragers
bevredigende wijze tot aanvaardbare
oplossingen komen. „De kwaliteit
van de ingediende plannen blijft eni
ge verbetering vertonen", zo merkt
de heer Argelo dan ook in zijn jaar
verslag op, wanneer hij aandacht
schenkt aan de afdeling welstands
toezicht.
In 64 gevallen heeft deze afdeling
van de Centrale Dienst in het af
gelopen jaar de supervisie uitge
oefend. Twaalf plannen wei-den
voorgelegd aan de bouwcommissie
van de Provinciale Zeeuwse
Schoonheidscommissie. Dit ge
beurde bij ontvangst van plannen
van enige importantie of plannen
met een stedebouwkundige of prin
cipiële inslag.
Wat de afdeling gemeentewerken be
treft had de dienst in het verslagjaar
in het gehele ambtsgebied veel be
moeienis met de bouw en het normale
onderhoudswerk op dit terrein. Hier
toe behoren bijvoorbeeld gemeente
huizen, scholen, verenigingsgebou
wen, dienst- en woningwetwoningen,
kademuren, bruggen, steigers, bag-
gerwerken, bestratingen, rioleringen,
jachthavens, industrievestigingen,
zwembaden, sportterreinen en derge
lijke. Voor vele civieltechnische wer
ken werden ingenieursbureaux inge
schakeld, welke samenwerking goed
heeft voldaan. Vele bestekken en te
keningen werden vervaardigd ten be
hoeve van de gemeentewerken, waar
van een deel tot de zogenaamde „bij
zondere werken" behoorde.
Tenslotte heeft de Centrale Dienst
een genormaliseerd en door het mi
nisterie goedgekeurd bestek opgesteld
waarvan gebruik zal worden gemaakt
bij de besteding van het herstel van
de zoutschade m de publiekrechter
lijke sector.
START WELLICHT IN SEPTEMBER A.S.
Verpleeginrichtingen op
Walcheren namen
initiatief
W. van der Klippe in
hoofdbestuur
„Schuttevaer"
Op de lilde algemene vergadering
van de koninklijke schippersvereni
ging „Schuttevaer" welke in Sneek
werd gehouden, werd in de plaats van
de heer Jac. de Rijke tc Zonnemaire.
die zich niet herkiesbaar had gesteld,
de heer W. van der Klippe te Brui-
nissa in het hoofdbestuur g^ozen.
Om tegemoet te komen aan het grote
tekort aan para-medisclie hulpkrach
ten hebben in eerste instantie
do stichting verpleeg- en rusthuizen
Midden-Zeeland, net Gasthuis te Mid
delburg en het chr. ziekenhuis Bc-
thesda te Viissingen besloten tot de
oprichting van de stichting „Zeeuws
opleidings-instituut voor heilgymnas
tiek, massage en fysiotechniek. Deze
positieve samenwerking tussen drie
op ziekenhuisgebicd werkzame in
stanties mag uniek worden genoemd
in Nederland. De stichting, die hoopt
dat zeer spoedig de rijksgoedkeuring
voor de oprichting van het oplei
dingsinstituut zal afkomen, hoopt be
gin september met de 3 jaar durende
cursus te beginnen. Het instituut zal
zeer waarschijnlijk in Middelburg ge
vestigd worden.
Dc drie instanties, die allen de be-
beschikking hebben over een afde
ling voor fysische therapie, hebben
slechts de beginstoot gegeven voor
deze nieuwe Zeeuwse opleiding,
waaraan grote behoefte bestaat.
Het is dus niet uitgesloten, dat na
de oprichting ook andere ziekenhui
zen er voor geïnteresseerd worden.
Deze speciale opleiding, waarvoor
cursisten met tenminste ulo-onder
wijs toegelaten worden, duurt 3
laar, waarvan het laatste jaar in
net bijzonder op de praktijk is af
gesteld. Het eerste cursusjaar om
vat 580 lesuren en het tweede 720
lesuren. In het 2e en 3e jaar moe
ten de cursisten tenminste 500
stage-uren lopen in het Middel
burgs Gasthuis, in Bethesda en in
het xeactiveringsqentrum yan Der
Boede, dat uitgaat van de stichting
Midden-Zeeland.
Voor deze dagcursus gaan de gedach
ten voor het ideale aantal leerlin
gen uit naar een getal van 20 tot
25. Het individuele onderwijs is op
dit instituut namelijk bijzonder be
langrijk. Elk van de drie aangeslo
ten instanties benoemt 2 bestuurs
leden, zodat het bestuur uit 6 leden
zal bestaan, die ter bijstand een cu
ratorium benoemen. Bij de voorbe
reidende werkzaamheden voor de
oprichting van dit Zeeuwse insti
tuut hebben de drie instanties bij
zonder veel steun gekregen van de
geneeskundige inspecteur voor de
volksgezondheid, dr. J. R. v. d.
Borgn.
Dc docenten, die aan het Zeeuwse
opleidingsinstituut verbonden wor
den zijn dr. B. J. ter Bals te Mid
delburg, dr. W. A. Bax te Viissin
gen (die beiden lesgeven in anato
mie), dokter J. J. Stevens te Mid
delburg, dr. L. P. Roegholt te Mid
delburg (beiden fysiologie), dokter
J. Stumphius te Viissingen (E.HE.
O.)), dr. H. Krediet te Viissingen
(orthopedie), dr. A. Nanninga (pa-
talogie), dokter F. P. Flu te Goes
hygiëne). Voorts geeft dokter Ste
vens les in scheikunde, terwijl te
vens de vakken theorie-gymnas-
tielt, les-geven gymnastiek en eigen
werk, heilgymnastiek praktijk en
theorie, massage praktijk en theo
rie behandeld worden.
Geslaagd voor diploma
machlneschrijven
Voor de Federatie voor de Stenogra^
fio „Groote" en Machineschrriven
slaagden te Rotterdam voor 't diplo
ma maschincschrijven met aanteke
ning „blind-tienvingersysteem": Co-
ra v. d. Vijver en Henry Mercy, Viis
singen,
Nieuwe leden van het
Zeeuws Genootschap
Tijdens de deze week gehouden jaarver
gadering van het Zeeuws Genootschap
der Wetenschappen werden benoemd tot
lid dezer instelling:
Dr. ir. J. P. van Aartsen, 's-Gravenhage;
drs. J. H Abbas, Viissingen: mevr. Abbas,
Viissingen; J. van Altena ing. Sas van
Gent, dir. N.V. Association coop. Zélan-
de Carbonisation G.A. Sluiskil;
jhr. H. Backer, arts. Haamstede: jhr. J.
B. de Beaufort, Amsterdam: mevr. Bis-
schoff van Heemskerk-Telders, Wasse
naar; G. Boneschanscher, dierenarts,
Kruiningen; ir. K. C. Box, directeur Ge
meentewerken, Viissingen; jhr. mr. E. N.
de Brauw. Wassenaar; P. W. Bulthuis,
onderdirecteur R.HJB.S.. Middelburg; C.
J. Buurman, directeur Technische School,
Goes; B. P. Carrière. Middelburg; mr. J.
Dieleman, 's-Gravenhagc; drs. F. C. M.
Conradi, leraar Lyceum, Goes; drs. A. C.
Cornet, leraar Chr. Lyceum, Goes; drs.
A. C. Drinkwaard, Visserijlaboratorium,
Wëmeldinge; ds. M. Enker, Middelburg;
H. P. Everwijn, burgemeester, Zuidzan-
de; D. Flu, bacterioloog. Goes; ir, J. Free-
ve. Goes; dre. B. A. Gietelink, conrector
Lyceum, Terneuzen; D. Hack, spraakle-
raar (oud-hoofd B.L.O.-school Dor
drecht), Renesse; dr. C. den Hartogh,
Delta-instluut, Yerseke; Ir. W. L. Harm-
sen, Rijks Veeteelt- en Zuivelconsulent,
Middelburg; ir. J. J. van Hennik. consu
lent Tuinbouw, Goes; L. Heymans, Mid
delburg; A. H. M. van den Hoek, notaris,
Groede; J. M. Hoekman, chemisch docts.
Goes; mr. A. J. van der Hoeven, burge
meester. Tholen; dr. C. M. Hoogenboom,
oud-leraar natuurkunde gymnaslum-De-
venter, Renesse; mr. J. Hooy, gemeente
secretaris, Middelburg; drs. A. J. Jansen,
rector Lyceum, Terneuzen; H. P. de
Jong, chirurg, Oostburg; jhr. mr. C. de
Jonge, Zutphen; jhr. mr, M. W. C. de
Jongè, Zutphen; jhr. mr. W. H. de Jonge,
Zutphen: mevr. L. Kemper-Blankert,
Viissingen; kapelaan D. Kempers, Middel
burg; ir. G. D. Kloosterboer, hoofd
techn. dienst watp. Schouwen-en-Duive-
land, Zierikzee; ds. S. W. Kok, St.-Lau-
rons; H. Krediet, ort. chirurg, Viissingen:
ir. J. H. Krietemeijer, hoofdingenieur K.
M.S., Viissingen; drs. J. Kwekkeboom,
leraar Chr. Lyceum, Goes: J. Kwekke
boom, inspecteur belastingen. Goes; dr.
J. Klok. leraar Lyceum, Terneuzen; G.
Lammere, directeur R.H.B.S., Viissingen:
mr. Langman, directeur seer. K.M.S.,
Viissingen; N. H. Lijsen, opziener doma-
niale duinen, Westenschouwen;
Maandag, onder-directeur Rijkskweek
school. Middelburg; W. Enzinck, letter
kundige, Oostburg; H. H. Merkelyn, art3,
Middelburg; mr. S. G. Nooteboom, di
recteur Veiling, Goes; dr. A. J. C. Nord-
lohne, leraar Lyceum, Goes; dr. P. B.
Ornee, arts, Viissingen; jhr. mr. W. E.
van Panhuis, 's-Gravenhage; C. F. van
der Pejjl, lid Tweede Kamer, Goes; M. J.
van Poelje, lid Gedeputeerde Staten van
Zeeland, Viissingen; jhr. C. R. Prins,
's-Gravenhage; mr. A. J. W. van Royen,
Wassenaar: prof. dr. A. Rutgers, Gent;
J. M. H. van de Sande, apotheker, Viis
singen: mr. J. C. van Schagen, Domburg;
N. J. Schulte, internist, Oostburg; ir. J.
L. van Sloten, directeur Waterl. Mij.
Schouwen-Duiveland, Zierikzee; C. C.
flutter, arts, Viissingen: L. A. van Splun-
der, gemeentesecretaris. Koudekerke;
mevr. dr. Steginga-Kouwe, Utrecht; A.
M. C, Stok, 's-Gravenhage: ir. W. R.
Sweep, directeur Provinviaal Gasbedrijf,
Goes; mr. P. H. W, F. Tellegen, oud-bur-
gemeester, Terneuzen: mr. M. Tydeman,
Blaricum; ir. L. Uildriks, ingenieur watp.
Het Vrije van Sluis, Oostburg; dr. K. F.
Vaas, directeur Delta-instituut, Yerseke:
J. J. de Vast, hoofd Uloschool, Terneu
zen: E. van de Velde, notaris, Tholen;
N. Verboon, leraar pedagogiek Chr.
Kweekschool, Middelburg: drs. C. de Vis
ser, Dordrecht: dre. A. C. Vlasblom, bio
loog Visserijlaboratorium, Wemeldinge;
dr. W, L. van de Vooren. Middelburg:
mr. A. J. M. Visser. Middelburg; H. H.
dc Vries, tandarts, Viissingen: Hans War
ren. 's-Gravenpolder; mevr. .Warren,
's-Gravenpolder; Th. Wecbgelaar. arts,
Sluiskil; dr. T. F. van der Werff, arts,
Goes: drs. J. van de Woude, conrector,
Lyceum, Goes; dr. J J. van IJssel, direc
teur Keuringsdienst van Waren, Goes; ir.
D. van der Zaken, directeur Cult, techn.
dienst. Goes; E. Zandee, anaesthesist,
Middelburg.
Collecte
Een te Souburg gehouden Emma-
bloemcollecte beeft 267.80 opge
bracht.
Ir. Lussanet de la
Sablonière bestuurslid
Tijdens de deze week gehouden Jaar
vergadering van het Zeeuws Genoot
schap der Wetenschappen werd tot
bestuurslid gekozen ir. H. de Lussa
net de Ia Sablonière te Middelburg.
Hij komt in de plaats van ir. A. Rot
huizen, die aftredend en niet herkies
baar was.
Tijdens deze vergadering bracht ir. J.
G. Snip, secretaris van het Genoot
schap, zijn jaarverslag uit. Hij bracht
hierin dank aan zijn voorganger, dr.
W. S. Unger, voor het vele dat deze
gedurende vele jaren als secretaris
van het Genootschap had verdicht.
JAARVERGADERING ZEEUWS GENOOTSCHAP
RAAD ARNEMUIDEN
Besluiten voor gymzaal
en rioleringssluitstuk
Rioolbelasting verhoogd
De raad van Arnemuiden Is donder
dagavond tijdens zijn vergadering
onder voorzitterschap van waarne
mend burgemeester J. Siereveld er
mee akkoord gegaan, dat het sluit
stuk van de riolering zal worden aan
besteed zodra de vereiste goedkeuring
is verkregen. Dit sluitstuk zal als vrij
werk op de begroting geplaatst wor
den. Ged. Staten hebben namelijk
meegedeeld, dat er voorshands geen
gelegenheid is dit werk in D.A.C.W.-
verband uit te voeren. Ter gedeelte
lijke dekking van de hieruit voort
vloeiende kapitaal!asten diende ook
do rioleringsbelasting verhoogd te
worden. Op voorstel van B. en W.
werd besloten het verschuldigde be
drag in de diverse klassen zodanig te
verhogen, dat een gemiddelde op
brengst van f20 per belastbaar ge
bouw verzekerd is.
Zodra de vereniste goedkeuringen
zijn verkregen, zal Arnemuiden te
vens een nieuw gymnastieklokaal
bouwen. De centrale dienst voor
bouw- en woningtoezicht heeft een
schetsplan voor dit nieuwe gebouw
opgesteld.
Dat grondtransacties niet altijd zon
der risico's zijn ondervond de gemeen
te bij de verkoop van grond voor de
bouw van een nieuw project. Daar
voor zou een aannemer het afgraven
van grond voor zijn rekening nemen
en tevens de grond kopen. „Let wel,
frond", verduidelijkte burgemeester
iereveld. Maar toen de aannemer be
gon te graven, bleek de „grond" uit
„slippers" (overblijfselen van zee-
schelpdieren) te bestaan, die de aan
nemer niet kon gebruiken. De graaf-
kosten zouden toen volgens B. en W
voor rekening van de bouwer moeten
komen. „Nee", vond de heer J. L.
Joosse (s.g.p.), „voor rekening van
de gemeente". En bij de hierop vol
gende stemming bleek, dat de gehele
raad er zo over dacht. Met andere
grondaankopen en onttrekkingen aan
erfpacht ging de raad volgens het
voorstel van het college akkoord.
Voor de behandeling van beroepen te
gen het saneringsplan werden als ge
machtigde aangewezen waarnemend
burgemeester Siereveld, gemeente
secretaris F. M. Geluk en de stede-
bouwkundige, ir. Van Tol. Daar de
N.V. Bank voor Nederlandse Gemeen
ten het maatschappelijk kapitaal ver
hoogd heeft van f 10 miljoen tot f 100
miljoen, besloot de raad 10 aandelen
van f 1000 te nemen en hierop 10
te storten. De kapitaalwerken; trek-
ker-manschappenwagen met brand-
blusmiddelen voor de brandweer, mu
ziektent, gymnastiekmiddelen, gym
nastieklokaal en het sluitstuk der rio
lering werden via een wijziging in de
begroting van 1960 opgenomen.
Voorts werden B. en W. gemachtigd
om de overcomplete vuilniswagen der
gemeente te verkopen. De verorde
ning havengelden werd gewijzigd en
de spaarverordening voor het ge-
meentepersoneel vastgesteld.
In de rondvraag wees de heer Joosse
nog op de verkeersmoeilijkheden in
Tuindorp. Hij wilde daar een één
richtingsverkeer invoeren. Deze aan-
Speciaal bracht ir. Snip dr. Unger
dank voor zijn bereidheid om na zijn
aftreden als secretaris de algemene
leiding van het museum te willen blij
ven voeren. Ook bleek hij bereid de
nieuwe secretaris met raad en daad
bij te staan.
Het verslag gaf voorts een over
zicht van ae werkzaamheden van
het Genootschap gedurende 1958.
Het museumbezoek bleef in 1959
achter bij het jaar daarvoor, ver
moedelijk tengevolge van de uit
zonderlijk fraaie zomer. Het aan*
tal betalende bezoekers bedroeg
2283 (v.j. 2951), van wie 918 jeug
digen (v.j.-881).
Van het ministerie van onderwijs,
kunsten en wetenschappen, werd een
subsidie tot maximaal f 800 toege
zegd voor de restauratie van de pop
pen van de Zeeuwse klederdrachten.
Enige portretten werden gerestau
reerd. Van het rijk werd liet portret
van Johan Radermacher (1538-1617)
in bruikleen ontvangen, Johan Rader
macher was de stamvader van een fa
milie, die twee eeuwen lang magistra
ten aan Middelburg zou schenken. De
afdelingen porselein en aardewerk,
voorhistorische voorwerpen en na
tuurlijke historie ontvingen diverse
g«schenken.
e reorganisatiecommissie van net
Genootschap bracht inmiddels twee
rapporten ait. Over het eerste rap
port werden voorlopige besprekingen
gehouden met Ged. Staten en met B.
en VV. van Middelburg. Er zijn ge
gronde redenen voor de verwachting,
dat in 1961 kan worden overgegaan
tot een belangrijke reorganisatie,
waardoor de te zware financiële last,
die het beheer van het museum voor
het Genootschap betekent, zal komen
te vervallen en een modern beheer
van de verzamelingen mogelijk zal
maken. Daarnaast zal dan op andere
gebieden de activiteiten van het Ge
nootschap kunnen worden geïntensi
veerd, aldus het jaarverslag. Het
tweede rapport van de reorganisatie
commissie moet nog door het bestuur
worden bestudeerd.
Het Marine-commando
te Viissingen
Wisseling 17 juli a.s.
Bij"Koninklijk Besluit is thans met
ingang van 17 juli 1960 op zijn ver
zoek eervol ontslag verleend aan de
kapitein ter zee J. A. Agelink van
Rentergem, thans commandant ma
ritieme middelen Zeeland te Viissin
gen.
Zoals wij reeds gemeld hebben, wordt
hij opgevolgd door de kapitein ter
zee Fr. Bruijn, stafofficier personeel
te Den Helder. Uit de loopbaan van
de nieuwe commandant maritieme
middelen Zeeland stippen wij aan,
dat hij op 3 september 1930 adelborst
werd. Gedurende de oorlogsjaren was
hij krijgsgevangene in Duitsland.
Op 28 april 1945 werd hij bevrijd en
daarna bekleedde hij verschillende
functies o.a. in het voormalig Ned.
Indië. Hij draagt het ereteken voor
Orde en Vrede.
Op 28 juli 1953 werd hij belast met
het bevel over Mr. Ms. Van Kinsber-
gen. welk schip een reis naar Aus
tralië cn Nieuw-Guinea maakte. Op
1 februari 1955 legde hij dit com
mando neer om hoofd van het bureau
opleiding te worden bij het departe
ment van marine in Den Haag. Ten
slotte werd hij in augustus 1957 staf
officier personeel te Den Helder.
De heer Fr. Bruijn, die op 8 febru
ari 1913 in Den Helder werd gebo
ren, is gehuwd en heeft twee kin
deren.
Jubileum burgemeester
R. A. J. den Boer
Zondag 1 mei om 11.30 uur wordt op
het gemeentehuis van Sas van Gent
een openbare raadsvergadering ge
houden ter gelegenheid van het reit
dat burgemeester R. A, J, den Boer,
op 1 april 1960, 25 jaar in overheids-
gelegenheïd zullen B. en ,W. onder dienst was en op 1 mei 12*6 jaar bur-
ogen zien, gemeestex yan Sas yan Gent zal zijn.