Proces tegen dokter 0. zal een der
geruchtmakendste dezer eeuw zijn
KLANKBORD
TWAALFJARIG JONGETJE
BESTUURDE BESTELAUTO
TEGEN INSPECTEUR GEEN
VERDENKING IN MOORDZAAK
DINSDAG 26 APRIL 1960
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
3
HET VERGIFTIGINGSGEVAL IN DE LEEUWARDER GEVANGENIS
Feiten en aanwijzingen kunnen
verschillend worden uitgelegd
(Van een onzer redacteuren)
Wanneer morgen om half tien de president van de strafkamer van de
Leeuwarder rechtbank, mr. H. J. van Maanen, de 43-jarige Johannes
Franciscus Alfonsus Maria O. zal vermanen oplettend te zijn naar hetgeen
de Officier van -Justitie, mr. M. H. Gelinck, zal zeggen, dan zal het proces
zijn begonnen dat ongetwijfeld tot de geruchtmakendste van deze eeuw
zal behoren. Dokter O., beter bekend nog als wegens moord op zijn echt
genote tot levenslang veroordeelde, de Berkelse arts, immers wordt ervan
beschuldigd dat hij op 4 februari 1958 in de Leeuwarder strafgevangenis
zijn mede-gevangene Adrianus Leendert Lodder, die eveneens wegens
moord op zijn vrouw levenslang had gekregen, door middel van een dosis
cyaankali van het leven heeft beroofd.
Een uniek geval in de geschiedenis van het Nederlandse gevangeniswezen,
een zaak ook die twee jaar vooronderzoek heeft geëist om de feiten en
aanwijzingen boven water te krijgen waarop de Officier van Justitie zijn
beschuldiging kan baseren, maar waarin toch geen rechtstreeks bewijs
kan worden geleverd. Dokter O. ontkent namelijk ran den beginne af iets
met dé dood van Lodder uitstaande te hebben en verschillende feiten en
aanwijzingen kunnen verschillend geïnterpreteerd worden. Het zal dan ook
tussen de Officier en de toegewezen raadsman van dokter O.,, mr. H.
Schootstra, zonder twijfel komen tot een interessant steekspel, waarvan
over de uitslag van tevoren onmogelijk iets te zeggen valt.
Over het vergiftigingsgeval in de
Leeuwarder gevangenis is ontzettend
veel geschreven en nog meer gefan
taseerd. De feiten zijn deze: op de
ochtend van de vijfde februari 1958
vond het gevangenispersoneel de ge
detineerde Lodder levenloos in zijn
cel. Bij het bed werd een zo goed als
ledig medicijnflesje aangetroffen,
waarin zich nog een kleine rest
cyaankali bevond. Bij het flesje lag
een briefje in Lodders lianschrift met
de woorden: „Ik heb een medicijn
ingenomen gekregen van O. Deze
heeft hem dinsdagmiddag van zijn
reciasseerdér gehad". Na de ontdek
king van de dood van Lodder werd
dokter O. gefouilleerd, waarbij een
brief werd gevonden iu het hand
schrift van Lodder.
Verhouding
L. verklaarde in deze brief zich in
dertijd onder de valse naam „Piet
Berger" onder behandeling van de
Berkelse arts te hebben gesteld, op
slag verliefd te zijn geworden op me
vrouw O., met haar een verhouding
was begonnen, die voor dokter O. en
diens assistente geheim was geble
ven, dat deze verhouding op een ge
geven moment gevolgen bleek te
hebben gehad en dat mevrouw O. ter
verstoring van deze zwangerschap
mede op zijn aanraden zoveel cyaan
kali had ingenomen dat zij hieraan
was overleden.
O. verklaarde deze bekentenisbrief
's morgens om zes uur 1;o hebben
aangetroffen in zijn etenskastjo en
de tijd voor het ontsluiten van de
cel te hebben benut om de brief te
kopiëren. Dezelfde morgen arriveer
de bij de directeur van de gevange
nis een brief, eveneens in het hand
schrift van L., waarin deze zijn zelf
moord aankondigde en naar zijn
brief aan O. verwees. De brief aan
de directie werd aangetroffen in de
brievenbus in de cellenvleugeï, die
's morgens omstreeks negen uur
pleegt te worden geleegd.
Onderzoek
Voorts kwam .bij het onderzoek al
spoedig vast te staan dat dokter
enkele dagen voor de dood van
Lodder zijn "celbezoeker had me
degedeeld dat hij de indruk had
dat er pogingen werden gedaan
om hem te vergiftigen. Hij vertel
de in zijn cel een schoteltje vis te
hebben aangetroffen, bestrooid
met wit poeder. O. verzocht de
celbezoeker dit poeder, waarvan
hij een gedeelte had bewaard, te
analyseren. De celbezoeker liet
dit door een apotheker in Leeu
warden doen en er bleek dat het
poeder cyaankali was.
De dag voor de dood van Lodder deel
de de celbezoeker de uitslag van de
analyse mede aaii dokter O. De cel
bezoeker heeft vreemd genoeg nage
laten de gevangenisdirectie van deze
zaak op de hoogte te stellen en ook
dokter O. bewaarde het stilzwijgen.
Bij het verdere onderzoek kwam aan
het licht dat dokter O. links en
rechts heeft gevraagd om cyaankali
en dat een neef van hem. Rogier
Vanderhaegen uit Gent, op verzoek
van O. cyaankali heeft gekocht en
dat hij tien gram van dit vergift in
een aspirinebuisje heeft verzonden
aan een adres in Voorburg, waar
Lodders moeder en diens stiefvader
bleken te wonen. Dezen hebben ech
ter verklaard dat zij de inhoud van
dit buisje, waarop Vanderhaegen had
moeten schrijven „Voor Piet", in de
w.c. hebben gegooid omdat zij het
niet vertrouwden en niet wisten wat
zij er mee moesten doen. Bij Roger
Vanderhaegen werd zestig gram
cyaankali teruggevonden. Hij had
echter in totaal tachtig gram ge
kocht en als men daarbij de tien
gram, die naar Voorburg is gezon
den, bijrekent, ontbreekt er nog tien
gram. Waar deze tien gram is geble
ven, is onbekend. Niemand zegt het
te weten.
Woordkeus
Wat dc gevonden briefjes van Lod
der betreft, er schijnt geen twijfel
over te bestaan dat zij inderdaad
door hem zijn geschreven. De woord
keus is echter zodanig dat zij niet
van een eenvoudig man als Lodder
kan zijn. O. verklaart dat toen Lod
der hem had verteld schuldig te zijn
aan de dood ran mevronw O., hij aan
Lodder min of meer de bekentenïs-
brlef had gedicteerd.
De inhoud van de brieven van Lod
der klopt echter niet met de werke
lijkheid.
Bij het eerstê proces tegen dok
ter O. is namelijk sectie gedaan op
het stoffelijk overschot van mevrouw
O; en toen is niets gebleken van een
zwangerschap. Ook in de praktijkad
ministratie van dokter O. is de naam
Tien ïaar reuufcliek
Zuid-Molukken
Na een herdenkingsdienst in de Val-
kenboskerk heeft gisteren het hoofd
van de politieke missie van de repu
bliek der Znid-Molukken, ir. J. A.
Manoesamo in het Haagse Zuider
park voor enkele honderden aange
treden Amboneso ex-K.N.I.L.-militai-
ren een redevoering gehouden, ter
herdenking van do tiende geboorte
dag der republiek.
Ir. Manoesama hèrdacht de vorming
van de Republik Maloekoe Selatan
met dankbaarheid, omdat deze zich
toch wist te handhaven in tien jaar
„van moeilijke strijd met bijna niets
anders dan tegenwerkingen, teleur
stellingen en verdriet".
Hij zei„Daarom is het goed dat wij
hier vandaag in het Zuiderpark zijn
samengekomen, omdat wij daarmede
de buitenwereld tonen, dat wij er nog
steeds zijn. De republiek Zuid-Moluk-
lcen is dan ook een realiteit, die niet
blijvend kan worden genegeerd".
Gisteravond hielden de Zuidmolulc-
kers in de Dierentuin een grote bij
eenkomst. In de middag werd een
tentoonstelling over de R.M.S. ge
opend. In het Kurhaus in Scheve-
ningen hield de vertegenwoordiging
van de R.M.S. een ontvangst.
DIALOOG. Acteur Donald Houston,
gestoken in wapenrusting voor zijn
rol in Bernard Shaws „Saint Joan",
werd meteen opgemerkt toen hij een
raam opende in het Londense Old
Vie Theater.
„Wie ben jij", vroeg een jongetje op
straat.
„Ik ben de- koning", antwoordde
Houston. „En wie ben jij?"
Er was een korte pauze. Toen zei het
jongetje: „Ik ben een jongen", en
zette het op een lopen.
DOORDRIJVER. Forensen die gis
termorgen op het perron van het
New Barnetstation van Londen
wachtten op de trein van 8.23, ston
den sprakeloos van verbazing en ver
ontwaardiging toen het treinstel ge
woon voorbij flitste. De verklaring
van de spoorwegautoriteiten was:
„De bestuurder vergat te stoppen".
RENATJTJE. De Newyorkse politie
moest zondag met rood hoofd toege
ven dat twee surveillerende agenten
versterking hadden moeten vragen
omdat zij een 2i-jarige arrestante
niet de baas konden. De agenten wa
ren uitgestuurd om het meisje we
gens burengerucht op te halen,
De Amerikaanse, in Italië géboren,
filmster Pier Angeli, is weer in haar
geboorteland terug. Kreeg zij jaren
geleden grote bekendheid cloor de
Italiaanse film Morgen is te laat",
thans is zij in Venetië voor de op
namen van een film voor de Ame
rikaanse televisie.
Piet Berger niet aangetroffen en
niemand in Berkel heeft Lodder alias
Piet Berger ooit in het dorp gezien.
Voor het proces tegen dokter O. zijn
drie dagen uitgetrokken. Niet minder
dan vijfentwintig getuigen zijn op
geroepen: een vijftal politieambtena
ren en rechercheurs, zeven leden van
het gevangenispersoneel, vier fami
lieleden van Lodder (onder wie A.
Lodder, die opzichter is in de Haagse
gevangenisen een aantal ge-
tuige-deskundigen. Verschillenden zul
len ongetwijfeld zeer bezwarende
verklaringen tegen dokter O. afleg
gen, anderen zullen dingen verklaren
die de onschuld van O. wellicht kun
nen staven. Zo zal prof. dr. U. G.
Bijlsm'a, hoogleraar in do pharmaco-
logie in Utrecht, naar verluidt o.a.
verklaren, dat cyaankali meer wordt
gebruikt voor zelfmoord dan voor
moord.
Hoger beroep
Dokter O. zal liartstochtelijk zijn on
schuld belijden. Voor hem is deze
zaak de zoveelste poging om revisie
van zijn levenslange gevangenisstraf
te krijgen, zoals hij in het verleden
reeds herhaaldelijk heeft getracht.
Het proces, dat op 27 april aanvangt
zal zeer waarschijnlijk nog worden
gevolgd door een behandeling in ho
ger beroep bij het Leeuwarder ge
rechtshof en daarna bij de Hoge
Raad. Want O. zal nooit bij veroor
deling in eerste instantie berusten en
de Officier van Justitie zal bij een
vrijsprekend vonnis ongetwijfeld ook
beroep aantekenen. De Berkelse arts
zal dan ook nog vele malen in liet
nieuws staan.
Fluorescerende jassen
voor Hengelose politie
De verkeerspolitie te Hengelo zal, als
eerste korps in Nederland, bij wijze
van proef, worden uitgerust met
fluorescerende jassen. Dergelijke
jassen worden sinds kort al gebruikt
door de politie te Brussel.
Vooral bij ongelukken op onverlich
te wegen, waarbij de politie het ver
keer moet regelen, verwachten des
kundigen veel nut van de nieuwe vin
ding. Ook de hoofdstedelijke ver
keerspolitie is geïnteresseerd in het
gebruik van fluorescerende jassen.
DODELIJK ONGEL UK IN DEN HAAG
Hij mocht eens even
wat rijden
Het verkeersongeluk dat dinsdagmid
dag de zesjarige Alexander Truffino
uit de Marlotlaan in Den Haag het
leven heeft gekost, blijkt zich geheel
anders te hebben toegedragen dan
aanvankelijk werd verondersteld. Het
jongetje, dat mot zijn vliegende hol-
lander op het Zuidwerfplein aan het
spelen was, werd aangereden door een
bestelauto. Deze bestelauto zon be
stuurd zijn door de 24-jarige T. N.
Nu is echter gebleken, dat niet deze
rnan, maar een twaalfjarige jongen
achter liet stuur heeft gezeten.
Al spoedig vermoedde de politie, dat
bij de toedracht van dit ongeluk vele
duistere punten om oplossing riepen.
Zaterdagochtend werd een recon
structie gehouden, maar hiermee
werd weinig nieuws verkregen.
Even later echter kwamen de ouders
van een twaalfjarige jongen vertellen,
dat niet de chauffeur, maar hun zoon
tje achter het stuur had gezeten. De
ze jongen had aan zijn zusje verteld,
clat hij met de bestuurder van de be
stelauto was meegereden en dat deze,
nadat hij een boodschap had afgele
verd en de jongen bij zijn terugkeer
achter het stuur aantrof had gezegd:
„Je zit zo mooi, rij jij nu maar eens
een eindje".
Enkele tientallen meters verder
reeds was het dodelijk ongeluk
met het jongetje Truffino gebeurd.
De chauffeur, die naast de twaalf
jarige jongen zat, had nog ge
tracht het stuur om te
maar tevergeefs.
gooien,
Aanvankelijk hadden noch de chauf-
feus, noch de jongen de ware toe
dracht van het ongeluk aan de politie
medegedeeld. Ze hadden het doen
voorkomen, alsof de chauffeur achter
Koningin en prins bij
bijeenkomst in Amsterdam
Koningin Juliana en prins Bernliard
zullen de bijeenkomst in het Concert
gebouw te Amsterdam, georgani
seerd door het nationaal comité „Vie
ring bevrijdingsdag 5 mei 1960", bij
wonen.
liet stuur had gezeten. Bij zijn thuis
komst echter had de jongen aan zijn
zusje verteld wat er nu wel precies
gebeurd was. Zijn zusje lichtte him
ouders in.
K.V.P. sprak over sport:
Geen maximum totoprijzen.
De K.V.P. heeft in hotel „Groot Berg
en Dal" ?)ij Nijmegen een gespreks-
dag gehouden over de sport, waar
bij voornamelijk aandacht werd be
steed aan de regeringssportnota.
Voor deze dag waren leidende figu
ren uit onderwijskringen, jeugdor
ganisaties, sportorganisaties en van
provinciale en gemeentebesturen uit
genodigd. Ook waren enkele leden
van de Eerste en de Tweede Kamer
der Stóten-Generaal en leden van
het partijbestuur aanwezig.
De voorzitter, mr. H. W. van Doorn,
betoogde in zijn openingstoespraak
dat de sport en de lichamelijke oe
fening tot nu toe veel te weinig aan
dacht hebben gekregen van de poli
tieke partijen, ook van do K.V.P. Nu
de sport in de samenleving echter
een steeds belangrijker rol gaat spe
len, dient zij meer aandacht te krij
gen.
Met betrekking tot de toto zeide mr.
Van Doorn, dat de K.V.P. zich niet
vóór het instellen van maximumprij
zen verklaart. Ais politieke partii
staat ze in dit opzicht misschien wel
alleen, zo zei hij, doch de K.V.P. is
van mening, dat door het instellen
van maximumprijzen de zaak waar
om het gaat, zou kunnen mislukken.
Hoe ook de opbrengst van de toto
zal zijn, deze opbrengst ontheft de
overheid op het ogenblik niet van
haar plicht ten opzichte van de ont
plooiing van de sport. Zodra de ach
terstand is ingehaald, zal rekening
mogen worden gehouden met de to
to-opbrengst (vele aanwezigen wa
ren ervan overtuigd, dat dit nog wel
jaren kan duren).
De vergadering was voorts van me
ning, dat meer bouwvolume ten be
hoeve van de sport beschikbaar zou
moeten komen.
Maar liefst acht klokkenluiders zul
len de klokken van de Westminster
laten galmen bij het huwelijk van
prinses Margaret met Anthony Arm
strong Jones.
Kroesjtsjew: toestand
in de wereld is goed
De Russische minister-president,
Kroesjtsjew, heeft op een bijeen
komst van de Opperste Sowjet van
Azerbeidsjan in Bakoe gezegd, dat
volgens de Russische regering de in
ternationale toestand op het ogen
blik goed is, aldus meldt Tass maan
dag. De gesprekken met buitenland
se politieke leiders hebben, aldus
Kroesjtsjew, geleid tot vermindering
van de spanning in de wereld.
Over zijn besprekingen met presi
dent Eisenhower, president De Gaul
le en minister-president Macmillan
zei Kroesjtsjew:■'„Wij hebben de in
druk dat zij inzien dat het nodig is
de spanning in de wereld nog meer
te verminderen en internationale pro
blemen op te lossen door middel vaft
onderhandelingen in plaats van door
oorlog.
Over de Russische voorstellen West-
Berlijn tot een vrije stad te maken,
die op de topconferentie zullen wor
den besproken, zei Kroesjtsjew hele
maal niet in te zien, dat de voorge
stelde status voor het westen ongun
stig is. Hij sprak er zijn vreugde
over uit dat Oost-Duitsland het Rus
sische voorstel steunt hoewel Berlijn
deel uitmaakt van Oost-Duitsland.
Het communiqué dat na de bespre
kingen tussen president Eisenhower
en minister-president Macmillan te
Washington werd uitgegeven, geeft
hóóp dat er overeenstemming moge
lijk is over een verbod van kern
proeven.
Het sluiten van een vredesverdrag
met Duitsland zal vanzelf beëindi
ging van het bezettingsregime in
West-Berlijn met zich brengen, aldus
de Russische minister-president.
Vijfmaal doodstraf in
olie-kwestie geëist
De openbare aanklager te Rabat
heeft de doodstraf geëist voor vijf
van de vierentwintig mannen, die te
rechtstaan wegens het verkopen van
ondeugdelijke „spijsolie" waardoor
een tienduizend mensen ziek zijn ge
worden. Tegen 3 andere verdachten
luidde de eis levenslang. Zoals ge
meld was de verkochte olie vermengd
met vliegtuigolie.
Het proces begon op elf april. Ko
ning Mohammed de vijfde had op 4
november jl. een wet met terugwer
kende kracht uitgevaardigd waarin
de doodstraf mogelijk werd gemaakt
voor misdaden tegen de volksgezond
heid. Meer dan zesduizend mensen
zijn nog steeds onder behandeling
wegens ziekte en verlamming tenge
volge van het gebruik van de on
deugdelijke olie.
Kleuter verdronken
Gisteren tegen twaalf uur misten de
ouders Sparreboom in Haarlem de
2-jarige Franciscus. Men trok op
onderzoek uit en men vond zijn li
chaam in een twee meter brede sloot
langs de Vondelweg. Kunstmatige
ademhaling mocht niet meer baten.
NA BLOEDONDERZOEK
Ook dochter kan het
niet gedaan hebben
De officier van justitie, hoofd van liet
arrondissementsparket te Amster
dam, deelde gisteren mee, dat „ten
einde ongegronde verdenkingen te
voorkomen in verband met de moord
op mej. Engelina Feenstra, de hoofd
inspecteur van politie J. Schipper en
zijn dochter E. Schipper, die tijdens
het plegen van het misdrijf In de wo
ning aanwezig waren, zich geheel
vrijwillig hebben beschikbaar gesteld
voor het nemen van bloedmonsters.
Er waren namelijk op diverse plaat
sen niet onbelangrijke bloedsporen
achtergebleven, welke afkomstig
moeten zijn van de dader en niet af
komstig kunnen zijn van het slacht
offer.
Het laboratoriumonderzoek is inmid
dels zover voltooid dat aannemelijk
kan worden geacht dat de dader aan
een zijner handen of armen en/of aan
zijn gezicht is verwond geraakt. Bij
een nauwkeurig onderzoek in het
laboratorium voor bloedonderzoek
van prof. A. B. Fr. A. Pondman te
Groningen is gebleken dat het bloed
van de heer Schipper en van mej.
Schipper en het bloed van de op de
plaats van het misdrijf achtergeble
ven en niet van het slachtoffer af
komstige bloedsporen tot verschillen
de bloedgroepen behoren, zodat noch
de heer Schipper noch mej. Schipper
als dader van het misdrijf in aan
merking kan komen".
Papoea's repatriëren
Uit Hollandia In Nederlands Nieuw-
Guinea is bericht dat tussen eind
maart en midden april 24 prauwen
met 188 Papoeas in Nederlands
Nieuw-Guinea zijn aangekomen. Zij
zijn uitgeweken van de Indonesische
t.landen in de omgeving.
Deze Papoea's zijn vóór de oorlog op
de eilanden werkzaam geweest,
waarheen zij getrokken waren van
uit Biak, Noemfoor, Japen en de
Radja Ampat-eilanden. Zij hebben
van de overheid in Hollandia toe
stemming gekregen naar hun dorpen
in Ned. Nieuw-Guinea terug te ke
ren,
Het Wereldgebeuren
Verkenningen
Op dezelfde dag, dat zij in een ge
meenschappelijke verklaring
blijk gaven van eensgezindheid
over de wijze waarop zij zullen optre
den op de komende topconferentie,
hebben Amerika's president Dwight
D. Eisenhower en zijn collega Char
les de Gaulle van Frankrijk een be
zoek gebracht aan het historische
slagveld van de Amerikaanse burger
oorlog nabij Gettysburg. Daar staan
honderden kanonnen en monumenten
ter ere van de 50.000 slachtoffers van
de bloedigste campagne in de bur
geroorlog. Misschien heeft De Gaulle
daar staan filosoferen over wat er
had kunnen gebeuren, als zijn aanwe
zigheid in de afgelopen jaren niet
tweemaal een Franse burgeroorlog
had voorkomen. Van Eisenhower zou
men kunnen veronderstellen dat hij
een ogenblik dacht aan zijn speciale
adviseur in Sowjet-aangelegeriheden,
Charles E. Bohlen. Bohlens overgroot
vader, generaal Henry Eohlen. (die
ook als overgrootvader van de Duitse
industrieel Alfried Krupp von Bohlen
und Halbach te boek staat) behoorde
tot de gevallenen uit die burgeroor
log. Niet vooral echter het verblijf
op het vroegere slagveld zal Eisen
hower aanleiding hebben gegeven,
aan Bohlen te denken. Bohlens bijzon
dere activiteit in deze dagen is im
mers van zeer groot belang, ook al
in verband met de voor half mei vast
gestelde topconferentie te Parijs. Vo
rige week is hij voor een verblijf van
een week uit Washington naar Mos
kou vertrokken. Zijn opdracht luidt:
de stemming te Moskou vóór de ko
mende topconferentie te peilen. Hij
zal zich echter niet in verbinding
stellen met premier Kroesjtsjew of
andere Russische leiders.
Bohlen wordt gerekend tot de
Amerikaanse Rusland-kenners
bij uitnemendheid. In 1931 (hij
was toen 27 j'aar oud) heeft hij als
Amerikaans viceconsul te Parijs'Rus
sisch geleerd. En van die tijd af heeft
hij een levendige reeks overplaatsin
gen van oost naar west meegemaakt,
waarbij hij herhaaldelijk voor een
paar jaar op de Russische ambassa
de te Moskou werkte; vier jaar lang
(van 1953 tot 1957) was hij er zelf
ambassadeur. Ook op het ministerie
van buitenlandse zaken in Washing
ton heeft men hem telkens in de
functie van adviseur kunnen aan
treffen. Hij vergezelde president Roo
sevelt in februari 1945 naar Jalta en
in juli van datzelfde jaar toog hij met
president Truman mee naar de confe
rentie van Potsdam. Behalve de Rus
sen kent hij dus de achtergrond van
de huidige internationale problemen.
Toen hij in 1947 uit Moskou werd
overgeplaatst naar Manila, voorsnel-
de hij dat er met de Russen alleen
een overeenkomst op het gebied der
ontwapening kon worden nage
streefd, in geen geval echter over een
hereniging van Duitsland.
Op eigen wijs (en wel door in
maart Kroesjtsjew zelf op Ram-
bouilet te ontvangen) heeft de
Franse president het terrein voor de
komende topconferentie verkend.
Zonder twijfel zal Eisenhower, voor
wie het alweer meer dan een half
jaar geleden was dat hij de Rus in
Camp David sprak, ook in zijn Fran
se gast een welkome bron van inlich
tingen zien.
Op een persconferentie in Washing
ton liet De Gaulle zaterdag blijken,
tpt dezelfde conclusie als Bohlen te
zijn gekomen. Als voornaamste doel
van de komende topconferentie be
stempelde hij het begin van een ont
spanning door eerste stappen op het
gebied van de ontwapening. Hij
noemde een oplossing voor de kwes
ties Duitsland en Berlijn thans onmo
gelijk. Maar na enige tijd zou een
modus vivendi (een voorlopige rege
ling) voor Berlijn gevonden kunnen
worden. Hij hoopte te mogen ver
trouwen, dat Kroesjtsjew zich in Pa
rijs ervoor zou hoeden het probleem-
Duitsland met dreigementen aan te
snijden. De topconferentie zou ont
spanning in de wereld kunnen berei
ken zonder te zoeken naar de oplos
sing voor de grote politieke vraag
stukken.
Lof tuitte De Gaulle over Kroesj
tsjew. „Het is een man die voor
idealen heeft gevochten", zo zei
hij. „Een ongewone persoonlijkheid,
ik geloof dat Rusland op de topcon
ferentie door niemand beter verte
genwoordigd kan worden dan door
Kroesjtsjew. Het Rusland van nu is
niet het Rusland van gisteren en zelfs
niet dat van tien jaar geleden".
Juist om het hoe, het wat en het
waarom van de Russische wijzigingen
na te vorsen, heeft Eisenhower zijn
adviseur Bohlen naar Moskou ge
stuurd. Die zal een en ander zeker
behalve met ontvankelijkheid ook kri
tisch bekijken, gedachtig aan de theo
rieën van de tegenwoordig in Rusland
weer zo vereerde vroegere leider, die
door wijlen de Duitse communistische
toneelschrijver Bertold Brecht in „De
strafmaatregel" als volgt werden sa
mengevat: „Wie voor het communis
me vecht, moet in staat zijn te strij
den en af te zien van strijd, de waar
heid te spreken en niet de waarheid
te spreken, behulpzaam en niet-be-
hulpzaani te zijn, een belofte te hou
den en een belofte te breken, zich in
gevaar te begeven en gevaar te ont
wijken, bekend te zijn en niet bekend
te zijn. Wie voor het communisme
vecht, heeft slechts één van alle
deugden: dat hij voor het communis
me vecht".
CHARLES E. BOHLEN
-hoedt zich voor oppervlakkigheid.-*