Mammoetwet betekent doodsteek
voor helft Zeeuwse mulo-scholen
Zeeuwse Almanak
Drie gezinnen in
Rilland dakloos
IN BOUWPUT BIJ VEERE
GROEIEN ENORME CAISSONS
f
Agenda
PROVING! AL F, Z E E V W R F! COURANT
MAANDAG 25 APRIL 1960
„NOG GEVAARLIJKER DAN VOETBALTOTO
A.R.-Statencentrale stuurt resolutie
naar hoofdbestuur en Kamerfracties
Wanneer de „mammoetwet" van minister Cals van kracht wordt, zou dat
de doodsteek betekenen voor de helft van de 27 Zeeuwse muloscholen, om
dat die dan niet voldoen aan de gestelde normen betreffende het aantal
leerlingen. Om dezelfde reden zouden verder maeten verdwijnen het Mid
delburgs gymnasium, 6 gymnasiale afdelingen van Zeeuwse lycea, 7 mms-
afdelingen aan hbs'en, de 2 Zeeuwse opleidingsscholen voor kleuterleid
sters en nog verschillende andere schooltypen. Dat verklaarde de directeur
Aan de ehr, kweekschool te Middelburg, de heer J. A. van Bennekom, tij
dens een zaterdagmiddag gehouden vergadering van de A.-R.-Stat«icen-
trale Middelburg-Missingen. De heer Van Bennekom sprak dan ook zijn
„onaanvaardbaar" uit over dit wetsontwerp, dat hij nog gevaarlijker
noemde dan de voetbaltoto. Hij riep bestuur en leden van de staten ccn-
tralo op er bij de Kamerfractie op aan to dringen nog feller stelling te
nemen tegen dit ontwerp van wet.
Aan het einde van deze onder lei
ding van de heer P. de Wolf uit
Serooskerke staande vergadering
besloot de Statencentrale zijn on
gerustheid over de gevaren, die
het Zeeuwse onderwijs In het al
gemeen en het christelijk onder
wijs in het bijzonder bedreigen,
kenbaar te maken door middel
van een resolutie, waarin er bij
het centraal bestuur en de kamer
fracties op zal worden aange
drongen een pertinent afwijzende
houding tegen het wetsontwerp
aan te nemen.
Nadat 100 jaar geleden de vrijheid
om clir. scholen op te richten tot
stand kwam, en in 1920 deze vrijheid
gerealiseerd werd, is het chr. onder
wijs thans bezig aan de strijd voor
de vrijheid van inrichting, aldus
stelde de heer Van Bennekom. De
bezwaren tegen de mammoetwet on
derscheidde hij in principiële bezwa
ren, ónderwijs-technische en speci
fiek Zeeuwse. Een van de ernstigste
principiële bezwaren is, volgens
spreker, dat het onderscheid tussen
openbaar en christelijk onderwijs
praktisch zal verdwijnen. Voor beide
soorten onderwijs zouden nu dezelfde
eisen gesteld worden en hiermee tast
de minister, zo betoogde de heer Van
Bennekom verder, het wezenlijk ele
ment in de onderwijsvrijheid aan.
Secundaire taak
In tegenstelling met de zorg voor
het openbaar onderwijs heeft de
overheid volgens artikel 208 van
Advertentie)
s fiï
re taak voor het bijzonder onder
wijs. Zij mag inzake de besteding
van overheidssubsidies slechts be
perkte voorwaarden stellen: toe
zien op de bevoegdheid van do
centen, de verplichte vakken cn
de eisen betreffende hygiëne.
Maar de details over de inrichting
van de scholen worden bepaald
door de ouders, die het chr. on
derwijs voorstaan.
De heer Van Bennekom wees er op,
dat het Inrichten van een brugklas
geen subsidievoorwaarde mag zijn,
evenmin als de splitsing van klas
sen en het niet of wel invoegen van
een extra cursus. „Het particulier
initiatief wordt daardoor totaal ge
fnuikt", aldus de heer Van Benne
kom, „de overheid streeft uitdrukke
lijk naar een gelijk verzorgSngsni-
veau. Als men hierdoor ons de ge
legenheid ontneemt met eigem mid
delen het chr. onderwijs extra te ver
zorgen, ontneemt men tevens de of
fervaardigheid, de liefde voor het on
derwijs.
Een tweede ernstige bezwaar is vol
gens de heer Van Bennekom de gro
te delegatie van bevoegdheden aan
de kroon. Hij verklaarde het ver
schrikkelijk onplezierig te vinden
wanneer het onderwijs afhankelijk
is van subjectieve handelingen van
een bepaalde minister. Aan eisen be
treffende toelatings- en eindexamen
en de urentabel komt de Staten-Ge-
neraal nu niet meer te pas.
M ulo-onderwijs
De voornaamste zorg op het onder-
wijs-technische vlak is de aanval
van het wetsontwerp op het mulo-
onderwijs, het populairste schoolty
pe in ons laud, dat rond 200.000 leer
lingen telt. Aan het nieuwe school
type tussen mulo en hbs, do MAVO-
VAN
Jütvifi Sj TOT trZijpe
EXCURSIE.
Op eigen Initiatief en volgens eigen
richtlijnen maakte de derde leerkrmg
van dé rijkskweekschool te Middel
burg een vierdaagse excursie naar
Oost-Brabant. Dit ter kennismaking
met het moderne produktieproces en
de daarmee samenhangende maat
schappelijke problemen. De kennis
making vond plaats in drie fabrieken
te Eindhoven. Ook aan het paedago-
gisch en cultureel aspect werd aan-
BAARD
Hele dagen zitten ze bij elkaar, de
oude mannetjes in hun eigen socië
teit in een van de Zeeuwse steden.
Ze leggen hun dominosteentje, ro
ken hun pijpje en voeren ernstige
conversaties. En ze doen nog iets,
of liever, ze déden liet. Al maan
denlang was één onder hen het
voortdurend mikpunt van hun spot
ternijen, want.... hij droeg 'n baard.
Van 's morgens vroeg tot 's avonds
laat had de man het zwaar te ver
duren. ,JJé Karei, trek je hem uit
als je naar bed gaat f" en „hé Ka-
rel, bewaar je de soep van een
maand in je baard", enfinU kent
dat.
Het werd de bebaarde bejaarde te
veel. Op een morgen nam hij, na
ernstig zijn geweten te hebben ge
raadpleegd, een kloek maar hard
besluit. Hij sloop naar de kapper!
„Ik zeg niets", dacht hij, „ik kon
gewoon zonder baard terug en doe
net of er niets aan de hand is."
Maar toen hij bij de kapper onder
het mes zat passeerde een van zijn
bejaarde vrienden uit de sociëteit,
die de situatie bliksemsnel overzag
en op een holletje naar de anderen
rende.
..We doen net of we niets zien", be
sloten ze na, lang en ernstig be
raad, en zetten zich weer aan ta
fel.
De ex-baardman kwam binnen.
,.Ik doe net of er niets aan de
hand is", dacht hij.
..We doen net of er niets aan de
hand is", dachten de anderen.
Stilte. De oude Karei keek ver
baasd rond. De anderen groetten
hem vriendelijk, als altijd, en beke
ken hem heel eventjes, onmerkbaar.
Het bleef stil. Karei hield het niet
langer meer uit.
..Zien jullie dan niets aan me....?
riep hij uit
„Nee Karei, echt niet", zeiden de
anderen vriendelijk.
,JZclit niet?" riep Karei wanhopig.
..Nee", zeiden ze weer, „maar je
wordt een beetje oud Kareije zou
op die leeftijd eens een baard moe
ten laten groeien, dat zou je heel
goed staan."
school, heeft niemand behoefte en
het is ook niet noodzakelijk, stelde
de kweeksehooldirecteur. „Maar het
bedenksel van de minister en zijn
ambtenaren past mooi in het sy
steem: LAVO, MAVO, HAVO. Bo
vendien zet de bewindsman met zijn
3-jarige MAVO-schooI tie klok terug
ten opzichte van de 4-jarige mulo".
Voorts is het de vraag of de kweek
scholen en mt's'cn deze MAVO-leer-
lingen nog accepteren, nu zij een te
geringe voorbereidende basis heb
ben. „Hoe is het mogelijk, dat de
minister dit kunstmatig gewrocht fa
briekje heeft kunnen voorbereiden?"
vroeg de heer Van Bennekom zich af
die er daarbij op wees, dat de heer
Cals 100 amendementen op zijn voor
stel verwachtte. „Maar waarom
heeft hij die wijzigingen zelf niet
aangebracht?", vroeg hij.
Inzake de leerlingennorm moeten
de Zeeuwen bijzonder op hun hoe
de zijn, waarschuwde de heer Van
Bennekom. Hij betoogde, dat die
normen zijn afgesteld op de rand
stad-Holland en niet op de rand-
gewesten zoals Zeeland en Fries
land, waar men nog niet op eik
aars tenen staat
Leefbaarheid.
„Als dit soort onderwijs er door
komt, wordt de leefbaarheid van ons
gewest een heel stuit verlaagd", ver
klaarde de kweeksehooldirecteur.
„Moeten we dan onze kinderen naar
Holland sturen om ons gewest nog
meer te ontvolken? Wil men de
randgebieden nog meer in een hoek
je drukken? Is net de minister dan
niet bekend, dat de industriële ont
wikkeling van Zeeland technisch ka
der vraagt?"
De heer Van Bennekom hoopte, dat
dit wetsontwerp toch nog een voor
deel zal opleveren. Wellicht worden
de ingesluimerde voorstanders van
chr. onderwijs er door wakker ge
schud. „En als uit deze mammoet
wet een nieuwe liefde voor het chris
telijk onderwijs geboren zou worden,
dan zal het onzalige wetsontwerp
niet voor niets ingediend zijn", ein
digde de heer Van Bennekom, die
daarna nog verschillende vragen
kreeg te beantwoorden. Daarbij
wees hij er onder meer op, dat in de
uitgebreide protestants-christelijké
kring in de omgeving van Axel ze
ker plaats is voor een VHMO-school.
dacht geschonken door een bezoek aan
de Levensschool. (Deze school wordt
een dag per week bezocht), de Nuts-
Grave. Verder werden bezocht het
school en aan het Blindeninstituut te
Van Abbe Museum te Eindhoven en
de St.-Jan te Den Bosch. Tenslotte
ging de leerkring naar het Trappis
tenklooster bij Tilburg om met de
levenswijze van de monniken te kun
nen kennismaken.
HOOGTEPUNT.
Voor een talrijk publiek uit Ril-
land-Bath was vrijdagavond een
hoogtepunt in de serie van evene
menten waarmee de gemeente de
laatste tijd heeft kunnen kennis
maken. Op hoog niveau voerden
Duitse luchtacrobaten uit Dtissel-
dorf een gevarieerd programma
uit op hoge stalen draden en een
mast, wat door de toeschouwers
hogelijk werd gewaardeerd. De 22-
jarige „Inge" ontvouwde op de
32 meter hoge mast de Nederland-
se driekleur. Voorts reed er nog i
een motor tegen een stalen draad
onder een hoek van 45 graden
naar boven, en een luchtheid op
sokken liep met een 25 kilo we
gende balk in zijn handen tegen
dezelfde draad op.
BILJARTBAZAR.
In hetzelfde Rilland-Bath werd een
bazaar voor de biljartclub, RJ3.C. ge
houden die het respectabele bedrag
van 761 opleverde. Hiervan maak
te het bestuur van de club inmiddels
500 over aan „Sport Steunt Zon
neveld."
P.T.T.-BRAN'D.
Op het terrein van de technische
dienst van de P.T.T. te Bergen op
Zoom, aan de Wittoucksingel werden i
zaterdagmiddag onder grote belang- I
stelling de regionale P.T.T.-brand- -
weerwedstrijden gehouden. Twaalf
P.T.T.-ploegen uit Zeeland, Brabant
en Zuid-Holland, namen aan de wed
strijden deel. In een felle strijd ging
het om een felle brand die achter 't
gebouw van de technische dienst was
uitgebroken. Een uitslaande brand in
een vertrek met gasflessen, in een
elektrische motor en in een brom
fiets. Toen alles weer was geblust1
ging de ploeg Breda met de eerste I
plaats strijken. Tweede werd ook Bre- j
da, derde Terneuzen. De zesde cn
zevende plaats waren voor Middelburg
en Ooetburg, de tiende en elfde voor
Goes en Zierikzee.
Smokkelauto strandde
op versperring te
1 Zuiddorpe
H lcwart over acht hebben amb- i
tenaren der invoerrechten en i
accijnzen van de post Zuid-
H tlorpe, midden in die gemeen-
te, een personenauto met 625
kg roomboter in beslag geno-
men. De smokkelauto werd
H tot stoppen gedwongen, door
gebruik te maken van de
ee messenversperringen. Do wa- s
gen kreeg hierdoor niet min-
der dan 3 lekke banden. De
chauffeur zag kans te ontko-
men. Auto eu boter, welke n
H bestemd was om naar België
e= te worden gesmokkeld, verte- §1
genvvoordigen een waarde
van naar schatting f3000,n
lllllllllllllllllllllllillüllllllllll
Achter de zeedijk, even voorbij de
werkhoven voor het Drie-Eilanden
plan, groeien in een bouwput zeven
enorme caissons, die waarschijnlijk
in mei 1961, de laatste 325 meter in
het Veerse Gat moeten afsluiten.
Foto P.Z.C.)
I '>4,
FELLE NACHTELIJKE BRAND
Bewoners vluchtten in
nachtgewaad straat op
Drie gezinnen van militairen in
Rilland-Bath in totaal dertien
personen zijn dakloos gewor
den door de felle uitslaande
brand, die zoals wij zaterdag
in het kort reeds meldden één
woning volkomen en twee wo
ningen gedeeltelijk verwoestte.
De brand is vermoedelijk ver
oorzaakt doordat in een woning
van een complex van zeven hui
zen in de Emm astraat, in de
„militaire buurt" van Rilland,
kortsluiting ontstond in de elek
trische leiding van een aqua
rium.
De brand is in de nacht van vrijdag
op zaterdag omstreeks half twee uit
gebroken in de woning van de fam.
van D, de tweede woning in d'e
rij van zevén. De bewoner, die door
een harde knal uit zijn slaap werd
opgeschrikt, vertrouwde de zaak niet
erg en ging een onderzoek instellen.
Bij zijn komst beneden stond de gang
reeds vol rook en laaiden de vlam
men hoog op in de huiskamer. Het
vuur greep zo snel om zich heen, dat
de bewoners man, vrouw en één
kind zich ternauwernood in veilig
heid konden stellen. In nachtgewaad
vluchtten zij de straat op. De heer
Van D. had op het laatste ogenblik
nog kans gezien een bundeltje kleren
onder de armen mee te nemen. Hij
waarschuwde onmiddellijk de linies en
rechts van hem wonende buren, die
door het vuur werden gedwongen hun
woning te verlaten.
Tijd verloren
Kostbare tijd ging verloren door
het waarschuwen van de buren, het
zoeken naar een telefoon en de al
gemene consternatie. Daardoor
ging meer dan eon kwartier voor-
m:
bij alvorens de brandweer werd ge
alarmeerd. Toen de vrijwillige
brandweer van Rilland-Bath, onder
leiding van onder-oemmandant W.
Lobbezoo arriveerde, brandde het
huis van de fam. Van D. reeds als
een fakkel.
Ook de bovenverdiepingen van de
links cn rechts gelegen woningen van
het gezin S. echtpaar en vier kin
deren en het gezm P. echtpaar
en twee kinderen stonden inmid
dels in lichterlaaie. Met het water
uit de voor de huizen gelegen brand-
vijver werd het vuur met zes stralen
bestreden. Omstreeks kwart over drie
was de brandweer het vuur meester.
De woning van de fam. Van D. brand
de geheel uit. Van het meubilair kon
niets worden gered. De brand richtte
op de bovenverdieping van de belen
dende percelen grote schade aan. Be
neden ontstond daar vrij veel water
schade. Zelfs in de andere woningen
van het complex drong de verstikken
de rook door, zodat het een ogenblik
leek, alsof het gehele blok in brand
stond.
De fam. P. was de enige van de ge
troffen gezinnen, die niet verzekerd
was. Het gezin Van D. is onderge
bracht in een lege woning ïn de Bath-
polder; het gezin P. bij familie in
Bruinisse en de fam, S. bij kennissen
te Rilland.
Ongelukkige val
Indirect als gevolg van deze brand
kwam één van de bewoners van de
Emmastraat, de heer N. de G. onge
lukkig te vallen.
De heer De G. werd ln zijn slaap op
geschrikt door de brand. Hij wilae
snel hulp gaan bieden, maar in de
haast gleed hij, in zijn woning, uit
en kwam daarbij zo ongelukkig te
vallen, dat hij zijn sleutelbeen brak.
Dokter J. A. Kamps verleende eerste
hulp.
Aan de Emmastraat te Rilland-Bath
zijn in de vacht van vrijdag op za
terdag een woning volkomen en twee
woningen gedeeltelijk uitgebrand.
Drie gezinnen teerden hierdoor dak
loos. Van de middelste woning bleef
niet veel meer dan enkele geblakerde
muren over.
(Foto P.Z.C.)
Terneuzenaar overleed aan
gevolgen auto-ongeluk
De 73-javige H. Pateer, inwoner van
Terneuzen, is zaterdag in het zie
kenhuis te Tilburg aan de gevolgen
van een ernstig auto-ongeluk over
leden. De heer Pateer was met zijn
auto op weg naar Bastogne, en
kreeg bij Brussel een ernstige aan
rijding, Hij werd naar het zieken
huis te Tilburg overgebracht om te
worden geopereerd. Zijn vrouw werd
met minder ernstige verwondingen
in het ziekenhuis te Sluiskil opge
nomen.
Tweeëndertig jaar
bestuurslid Groene Kruis
De heer J. Schipper
tot erelid benoemd
Tijdens de dezer dagen gehouden
jaarvergadering van de Groene-
Kruisvereniging „Ziekenzorg" te
Yerseke werd besloten de heer J.
Schipper, die 32 jaar als bestuurslid
voor de vereniging heeft gewerkt,
tot erelid te benoemen.
De voorzitter, dokter M. C. Polder
man, overhandigde hem een oorkon
de. In een bestuursvergadering was
dit feit reeds eerder herdacht, waar
bij de heer Schipper een cadeau was
overhandigd.
Bij de rondvraag deelde de voorzitter
in antwoord op een vraag van de
heer Schipper mee, dat in principe
besloten is de jaarvergadering van
de provinciale vereniging in Yerseke
te houden.
AA^V\WVWWVVVVVVV\^VV\A
S Voor Zeeuws nieuws zie ooit
de pagina's 5 en 8.
BBSÉËÉKSHHI WSÊBÊSSÊtSSM
v ÏX' t'i' 3&&XÏ
r "s
jfUDS0K&^
'IJ BIZONDER LEKKERE SIGAAR1
Slot van pag. I
I sons, mijnsteen, zand en asfalt een
nieuw stuk dijk geworden, dat dan
reeds half mei is afgesloten met 'n
enorme caisson, die momenteel iu
dc haven van Kruiningen wordt los-
gebaggerd. Via de Westerschelde
wordt dit gevaarte buiten om Wal
cheren naar het Veerse Gut gesleept.
10 tot 300 kg.
i Volgende week wordt ook de eerste
van de 60.000 ton uit Duitsland af
komstige basaltstortstecn met de
mechanische steenstorter op de drem
pel „gesmeerd", nadat eerst de
grlndlaag met 'n baggermolen „glad
gestreken" is. De eerste basaltstort-
steen, variërend van 10 tot 300 kg
l per stuk, is al gearriveerd. Ze wor
den gelost door middel van haven
kranen en polygrijpers. De drempel
versteviging zal omstreeks augustus
gereed zijn.
Op advies van staatsbosbeheer
heeft rijkswaterstaat kort geleden
beplantingen aangebracht in de
nieuwe duinenrij en aan de Veer
se zijde van de dam. De samen
stelling van deze groenstrook
heeft men aangesloten bij de
reeds bestaande beplanting.
Zo veel mogelijk zal rijkswaterstaat
proberen om de reeds gereedgeko
men damgedeelteu „open" te houden
voor het publick. Alleen in de be
plantingen en op geyaarlijké gedeel
ten, zoals de grote caissons, zullen
bordjes „verboden toegang" de be
zoekers moeten weren, maar de
plaatsing van dergelijke bordjes is
tot een minimum beperkt gebleven.
VANDAAG,
Middelburg Electro: Zolang er mensen
zijn, 19 en 21.15 uur, 14 Jaar. Schouw
burg: Geheim agent, alias de Go
rilla, 20 uur, 18 jaar.
Vlissingen Luxor: Puberteitsdriften.
2ü uur, 18 jaar. Alhambra: Tempest,
20 uur. 14 jaar.
Goes Grand: Tempest, 30 uur, 14 jur.
