MEECTm
Brasilia
moderne
hoofdstad
nieuwe
BASIS VOOR ONTSLUITING
BRAZILIËS BINNENLAND
Rook die lekkere
halfzware shag
uit de bekende
handige doos
BLOEMSCHILDERS VAN DRIE
EEUWEN IN GENTS MUSEUM
VRIJDAG 22 APRIL 1960
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
13
Metropool in het oerwoud
(Advertentie)
(Van een onzer redacteuren).
Sinds donderdag 21 april is Rio de Janeiro de hoofdstad van
Brazilië niet meer. Duizenden regeringsambtenaren zijn weg
getrokken naar een plek midden in het dichte Braziliaanse
oerwoud, naar een nieuwe stad: Brasilia. Een enorme stad,
produkt van de tweede helft van de 20ste eeuw, ultramodern
van architectuur, is daar, ver van de zee, op 1700 meter hoog
te in de staat Goyas verrezen. Van deze stad uit, die gelegen
is in het centrum van het land, zullen de Brazilianen sneller
en effectiever kunnen werken aan de ontsluiting en ontwikke
ling van Centraal-Brazilië. Grootse plannen hebben de zuide
lijk enthousiaste Brazilianen met hun land. Uit de opzet van
de nieuwe hoofdstad Brasilia blijkt het karakter van die plan
nen: revolutionair, modern, rechtlijnig.
Extravagante ontwerpen
In een verbazingwekkend tempo
is de nieuwe stad Brasilia tot
stand gekomen. In het najaar van
1956 namelijk schreef de Brazi
liaanse regering een nationale
prijsvraag uit. Het object: Ont
werp van Brasilia, hetgeen iedere
rechtgeaarde Braziliaan voldoen
de zei, want meer dan een eeuw
reeds leefde het plan te komen
tot een nieuwe centraal gelegen
hoofdstad.
Er kwamen inzendingen van 60
architecten, die elkaar bestreden
om de eerste plaats in het extra
vagante. Voor de verwezenlijking
werd de voorkeur gegeven aan
het ontwerp van Li'icio Costa
een zeer bekend architect in het
Amerikaanse werelddeel en ver
daarbuiten.
Drie machten
De kern van het plan van Cos
ta is de „Plaza de los Tres Po-
deres", het Plein van de Drie
Machten (wetgevende, uitvoe
rende en rechterlijke macht).
Het is een driehoekig plein,
waarvan de zijden gevormd
worden door de imposante ge
bouwen van het parlement
(wetgevend), de regering (uit
voerend) en de hoge raad
(rechterlijk). Uitlopend op de
top van de driehoek volgen de
gebouwen van de verschillende
ministeries en links en rechts
sluiten hierop aan, als gebo
gen vleugels, de enorme woon
blokken, de hotels, banken,
sportvelden, theaters, dieren
tuin, botanische tuin en andere
oorden van recreatie. Op het
kruispunt van de twee stads-
vleugels en de regeringsgebou
wenvleugel staat de kathe
draal, ook hypermodern van
opzet, in de vorm van een ko
renschoof, met een onder
grondse ingang en wanden van
glas.
Gedurfde lijnen
De meeste gebouwen zijn ontwor
pen door de Braziliaanse archi
tect Oscar Niemeyer. Zeer opzien
barend in de wereld van bouw-
Een droom werd
werkelijkheid
Sinds Brazilië in 1889 een re
publiek werd hebben de presi
denten steeds een hartewens
gekoesterd: Stichting van een
hoofdstad in het centrum van
het land en ontwikkeling van
het rijke gebied naar het wes
ten, naar het binnenland dus.
Het was een wensdroom,
waarvoor de basis was gelegd
door de Braziliaan in hart en
nieren, patriarch José Bonifa
cio. Hij noemde in 1832 reeds
de staat Goias ideaal voor het
nieuwe Brasilia. Een plaats,
waar twee rivieren samen
vloeien, waar een heerlijk kli
maat heerst en van waaruit
heel het land „overzien" kon
worden.
Ook president Kubïtschek
droomde van Brasilia en hij
was het die de uitvoering van
dé „nationale hartewens" door
zette. Veel tegenstand onder
vond hij. Uiteraard, wie ver
wacht dit niet bij een derge
lijk massaal project? Maar
het werk begon, nu twee-en-
een-half jaar geleden en thans
is Brasilia werkelijkheid. Niet
minder dan 40.000 man hebben
onder leiding van architect,
Oscar„Niemeyer aan de uitvoe
ring van,.hét project van archi
tect Lücio Costa gewerkt en
nog draaien de cementmolens
en daveren de bouwmachine-
rieën door, nog jaren lang.
Maar de stad bevindt zich op
een kleine duizend kilometer
afstand ten noordoosten van
Rio de Janeiro, de oude hoofd
stad, de metropool aan de
oceaan. Groot is het feest dat
de Brazilianen vieren en maar
klein is het deel van de 62
miljoen inwoners in het 8.5
miljoen vierkante kilometer
grote land dat niet aan het na
tionale feest deelneemt.
Een beeld van het. Plein van
de Drie Machten" in aanbouw.
Het hoge gebouw is de huis
vesting van het parlement
met de bolvormige vergader
ruimten er bij. Rechts het ge
bouw van het Hooggerechtshof
en op de achtergrond de ge
bouwen van de departementen.
kundigen zijn zijn scheppingen,
als het presidentieel paleis, de re-#
geringsgebouwen, de amfithea-
tersgewijs opgerichte gebouwen
van de Braziliaanse Eerste en
Tweede Kamer, het Hoogge
rechtshof en het zeer lange Pala
ce Hotel. Vanzelfsprekend dat in
deze zo progressief opgezette stad
brede autowegen zijn aangelegd,
dat men er een ondergrondse
spoorweg en een vliegveld van al
lure heeft.
Ontsluiting
Het Braziliaanse binnenland is
rijk aan bodemschatten en heeft
zeer vele economische mogelijk
heden. Nu de nieuwe hoofdstad
midden in dit rijke gebied is ge
bouwd, zal de ontsluiting vlotter
dan tot nu toe gebeuren. Immers
aanleg van wegen door het bin
nenland is nu zeker noodzakelijk.
CAPTAIN G
Uitstellen is niet meer mogelijk,
want verbindingen met Brasilia,
steeds meer en beter, moeten er
komen.
Aan de wegen zullen uiteraard
nieuwe nederzettingen verrijzen,
of bestaande inlandse dorpen zul
len gemoderniseerd worden. Han
del en industrie gaan in deze
plaatsjes hun dépendances vesti
gen al met al: een groot deel van
het binnenland zal ontsloten wor
den.
De plaats van Brasilia werd op
het centrale plateau van Goias
gekozen, omdat het klimaat daar
in alle opzichten aangenaam is te
noemen, zeker in vergelijking
met de rest van het binnenland.
Nooit is het er zo smoorheet dat
het vrijwel onmogelijk is te wer
ken de air-conditioning in de
moderne gebouwen maakt het
binnenshuis uiteraard nog mak
kelijker en tevens is het er
niet zo verlammend vochtig als in
de oude hoofdstad Rio de Janeiro.
De oude stad
De cosmopolitische stad Rio de
Janeiro is dus geen hoofdstad
meer. Er wonen hier in de stad
aan de oostkust van de Atlanti
sche Oceaan ongeveer drie mil
joen mensen, van wie bijna 90.000
ambtenaren van een klein dozijn
ministeries. Ook deze ministeries
zullen binnen afzienbare tijd ver
huizen naar de nieuwe hoofdstad,
waar thans reeds een 75.000 men
sen wonen, waarvan een 3500
ambtenaren met hun familie.
Een van de dingen, die de knap
pe maar ook zeer ambitieuze pre
sident Kubitschek de Oliveira
naast persoonlijke roem hoopt
te bereiken met zijn- nieuwe
hoofdstad is dat hij een groot
aantal overbodige ambtenaren
kwijt zal raken. Hij rekent er op
dat duizenden zullen verkiezen in
Rio te blijven. Zo zal hij de orga
nisatie van het ambtenarenkorps
in zijn nieuwe stad gezond kun
nen maken. Het is namelijk in
Brazilië zo dat vrijwel iedere
ambtenaar, die een klein beetje in
is ook verkrijgbaar in Virginia, american en zwaar
Het basisplan van de nieuwe
stad Brasilia, zoals architect
Lücio Costa het ontwierp en
zoals het werd en nog wordt
uitgevoerd. De inzet is het
„Plein van de Drie Machten".
Een punt van deze inzet wijst
naar de plaats van dit plein in
het plan. Recht naar boven
loopt de avenue met de gebou
wen -.can de ministeries en in
het midden, waar links en
rechts de vleugels met hotels,
woonblokken enz. beginnen,
staat de kathedraal. Links van
de stad ligt het vliegveld en
rechts onder, op enkele kilo
meters afstand van het drie
hoekige plein is de residentie
van de president.
de melk te brokkelen heeft, zijn
familieleden aan regeringsbaan
tjes helpt, hetgeen ernstige con
sequenties heeft gegeven, gezien
het feit dat de regering geen
ambtenaren mag ontslaan. Nu
echter zijn reeds veel ambtenaren
in Rio bezig een ander bestaan op
te bouwen, omdat zij niet uit de
stad aan zee weg willen.
Jaren zal het uiteraard vergen,
voordat het gehele regeringsap
paraat naar Brasilia is overge
bracht. Intussen moet op twee
plaatsen gewerkt worden, in Rio
en in de nieuwe stad. Zeer veel
zal voor het nemen van de af
stand tussen Rio en Brasilia ge
bruik moeten worden gemaakt
van het vliegtuig. De Brazilianen
geloven vast in de bestaansmoge
lijkheden van Brasilia en zij wui
ven argumenten als: „Canberra in
Australië een eveneens kunst
matig gestichte hoofdstad is
toch nooit een waarlijk levende
stad geworden", schijnbaar luch
tig weg. De geestdrift voor de
nieuwe stad heeft echter geen
echte luchtigheid veroorzaakt. De
Braziliaan ziet in de bouw van
zijn nieuwe hoofdstad de enige
goede oplossing voor het pro
bleem van de ontwikkeling van
het binnenland. Een oplossing, die
reeds in 1832 door patriarch José
Bonifécio werd gepropageerd en
die nu meer dan een eeuw later
eindelijk kon worden gerealiseerd.
UNIEKE TENTOONSTELLING TOT 26 JUNI
„Bloem en tuin in de
Vlaamse kunst"
In het museum voor Schone Kunsten
te Gent is een uitzonderlijke ten
toonstelling ingericht onder de
naam „Bloem en tuin in de Vlaam
se Kunst". Deze tentoonstelling
wil de ontwikkelingsgeschiedenis
illustreren van het bloemenschilde-
ren in de Vlaamse gewesten vanaf
de vijftiende tot het einde van de
achttiende eeuw. Het museum voor
Schone Kunsten heeft medewerking
verkregen van verschillende mu
sea, onder andere het Mauritshuis,
het Rijksmuseum Amsterdam, mu
seum Boymans en verschillende
musea uit Frankrijk, Engeland en
Amerika, voor het bijeenbrengen
van de unieke verzameling in het
Park der Floraliën te Gent.
In het aprilnummer van uitzonder
lijke omvang, van ,.De Periscoop",
onafhankelijk literair en artistiek
maandblad, wijdt G. Chabot een
lang artikel aan de „Bloem en tuin
in de Vlaamse kunst". Hij schrijft
onder meer dat tal van de Vlaamse
kunstenaars hebben gewerkt onder
het teken van de godin Flora en
aangetrokken werden door de
vreedzame en berustende bloemen
wereld. Op de tentoonstelling zal
men zich niet beperken tot het ex
poseren van bloemstukken, maar
er zullen tevens tableaux van de
beste Vlaamse schilders worden I
getoond waarin de bloem een sym
bolische of een decoratieve rol
speelt.
De heer Chabot geeft in het artikel
in het speciale nummer van „De
Periscoop" een uitgebreid overzicht
van de geschiedenis van het bloem
schilderen in de Vlaamse gewesten.
Hij noemt de nauwkeurige „primi
tieven" in de vijftiende en zestiende
eeuw, en de schilders van de latere
zestiende eeuw die onder invloed
van het humanisme de natuur ob
jectiever gingen beschouwen.
Een belangrijke factor die die op
komst van. het bloemenschilderen
bevorderde, was het invoeren van
planten uit verre vreemde landen,
en in de zeventiende eeuw de
Gouden Eeuw van de Vlaamse
bloemschilderkunst ontwikkelt
er zich in Vlaanderen en in Holland
een nieuw genre van bloemschil
derkunst. Dit tijdperk is op de
Gentse expositie dan ook het
sterkst vertegenwoordigd.
De tentoonstelling laat vervolgens
zien dat het bloemenschilderen,
door de epische bezieling die de
school van Rubens uitstraalde, wel
dra de decoratieve kant uit ging, en
in de achttiende eeuw raakte het
bloemenschilderen in Vlaanderen in
verval. De „fleuristen" werden be-
invloed door decoratieschilders, en
men streefde te veel naar siereffec-
ten.
De tentoonstelling heeft nog een aan
trekkelijke zijde, namelijk het in
het licht stellen van de allegori
sche flora: Op vele oude stukken
kan men zinnebeeldige en beeld-
sprakige bloemen bewonderen.
Daarnaast heeft men gemeend een
indruk te moeten geven van de tuin
in de vroegere eeuwen. De heer
Chabot meent in zijn artikel dat
de tentoonstelling niet alleen een
feest voor het oog zal zijn, maar
ook een waardevolle bijdrage zal
leveren tot de algemene culturele
vorming. De tentoonstelling blijft
geopend tot 26 juni.
voor heet water.
Vergen weinig ruimte
