Ooggetuigereleas van de bloedige
straatgevechten in Seoel
NA 5 MAANDEN VOORARREST
TER ZITTING IN VRIJHEID
RES. OFFICIER IN CONFLICT
MET STAATSSECRETARIS
BRASILIANIEUWE HOOFDSTAD
VAN BRAZILIË, GEOPEND
DONDERDAG 21 APRIL 1960
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Midden in protesterende menigte
Met de demonstranten moest ik
wegduiken toen het vuren begon"
Seoul, 20 april. Ik had ge
hoopt dat maandag een nor
male dag op kantoor voor me
zou zijn. Het werd de bloedig
ste dag van straatgevechten
die ik ooit heb meegemaakt.
Op sommige ogenblikken was
ik werkelijk bang. Ik bevond
mij midden in de opgewonden
menigte voor de woning van
president Syngman Rhee.
Ook ik moest lopen wat ik
kon en wegduiken met de de
monstranten toen het vuur
op ons geopend werd.
Voor mijn voeten zag ik een
scholier van zeker niet meer
dan veertien jaar neervallen,
bloed spoot uit een wond aan
zijn hoofd. Onder het gerik-
ketik van het vuren der poli-
tiegeweren, hoorde ik het
doffe geluid van kogels die
mensen troffen. Ik hoorde ge
gil van mensen die vielen en
door de voeten van hun
mede-demonstranten ver
trapt werden.
Ik had mij bij dc demonstranten
aangesloten toen 7.ij nog slechts
duizend in getal waren en vreed
zaam verzamelen bliezen voor het
gebouw van de nationale univer
siteit van Seoul. Zij wilden geen
geweld, maar toen enkele honder
den, met gummistokken zwaaien
de agenten het terrein opstorm
den, raakten de studenten opge
wonden en gooiden zij stenen naar
de politiemacht.
„Dijkbreuk"
Het begin was daar. De studenten,
gekleed in hun donker blauwe
schoolpakken, vormden rijen en
gingen de straat op. Op hun weg
sloten tal van anderen zich bij hen
aan. Het had iets van een dijk
breuk, door het steeds breder
worden van de stroom, werd hét
gat groter.
Verscheidene- Iceren, op weg
naar het gebouw van de Natio
nale Vergadering, werd dé
stroom demonstranten tijdelijk
tot staan gebracht door met
traangasbommen werpende
agenten. Ook ik moest blijven
staan omdat tranen mij het ge
zicht benamen en mijn ogen
brandden. Toen de demonstran
ten het gebouw hadden bereikt
en rustig gingen zitten, dacht ik
dat alles toch nog vreedzaam
zou verlopen. Toen de menigte
was aangegroeid tot minstens
10.000 koppen, werd er' geroe
pen: „Laat ons naar Kyoeng
Moe Dae gaan om president
Rhee op te zoeken".
Van dat ogenblik af veranderde
de menigte in een stfroom opge
wonden, onbevreesde mensen, zon
der enig idee wat zou kunnen ge
beuren. Onder het zingen van het
volkslied en met een grote natio
nale vlag voorop, werden de laat
ste meters naar president Rhee's
woning in de heuvels afgelegd.
Gemeente- en militaire politie
wierpen barricaden op, vuurden
met losse flodders in de lucht,
wierpen nieuwe traangasbommen
en waarschuwden de demonstran
ten te blijven staan en niet verder
op te rukken naar het huis van de
president. De studenten sloegen er
geen acht op. En het schieten
werd dodelijke ernst.
De studenten konden aanvankelijk
nauwelijks geloven dat hiertoe
kon worden overgegaan. Toch was
het zo. Iedereen trachtte dekking
te zoeken en het was op dat ogen
blik dat ik de doden en gewonden
zag neervallen. Er waren studen
ten die hun getroffen mede-beto
gers meedroegen op hun rug en
afleverden aan ziekenhuizen.
Toen was het even rustig.
Weer opgelaaid
De studenten kregen weer moed.
Zij gingen zitten op enige afstand
van de politiemacht. Ik kon wei
nig zien door het effect van de
traangasbommen. Mijn ogen
brandden. Toch wist ik me een
weg te banen tot achter de agen
ten. De betogers drongen opnieuw
op. De politie wierp nieuwe bom
men, schoot weer en spoot water
met een rode kleur over de menig
te. De studenten wierpen met ste
nen naar de politie, braken de rui
ten van omliggende gebouwen,
klommen op de daken en bekogel
den de agenten met dakpannen
waardoor deze een ogenblik ge
dwongen werden terug te trekken
Achter een nieuwe barricade her
groepeerden zij zich. Er werden
waarschuwingen geschreeuwd dat
het prikkeldraad onder stroom
stond. Met een weggenomen
brandweerauto probeerden de be-
Samuel Kim van United
Press International geeft
hiernaast een ooggetuige-
verslag van de onregelma
tigheden in Seoul, begon
nen voor liet gebouw van
de Nationale Universiteit
en ontaard in geweld voor
de ambtswoning van pre
sident Rhee in de heuvels.
togers de barricade te doorbreken.
En de politie vuurde opnieuw. Ik
telde een, twee, drie doden, ge
wonden. Toen kon ik de tel niet
meer bijhouden. De studenten ver
spreidden zich in alle richtingen.
De politie ging er achteraan en
schoot op ieder die zich niet tijdig
uit de voeten had weten te maken.
Verscheidene agenten bloedden
door de stenen waarmee zij ge
troffen waren.
Ik ging van het strijdtoneel weg
en voegde mij .bij de duizenden
studenten op het hoofdplein van
Seoul waar zij samentrokken. Een
brandweerwagen reed op volle
snelheid door de straat, de be
stuurder verloor de controle en de
auto kwam tegen een boom te
recht. Er werd nog steeds gescho
ten. Ik zag een jonge student plot
seling van zijn fiets opspringen.
Hij was getroffen door een kogel
in zijn borst en door de schok
werd hij omhoog geworpen. Hij
viel dood op zijn fiets neer. Stu
denten van de medische faculteit
liepen met geïmproviseerde rode
kruisbanden tussen de gewonden
om hen naar veiliger oorden over
te brengen.
Brand
Een Amerikaan in een brandweer
auto van het Amerikaanse leger
werd boven een oog getroffen door
een steen. Met bloed stromend
over zijn gezicht werd hij wegge
bracht. Ik vond later uit dat hij
Hugh F. Blaney was, een burger
uit New York die de leiding had
van de brandweersectie van het
Amerikaanse leger in Seoul.
Ik zag rook kringelen uit het ge
bouw van het door de regering ge-
exploiteerde dagblad Seoul Sjin-
moen. Het is tot de grond toe af
gebrand. Ik wist dat het risico
van op straat te lopen groot werd.
De politie vuurde in liet wilde
weg. Bang geworden zocht ik
mijn weg naar mijn bureau. Ik
bleef het schieten buiten horen,
maar wist mijzelf veilig.
AMSTERDAMSE RECHTBANK
„Een heel ernstige fout
in het onderzoek"
De rechtbank te Amsterdam heeft
gisteren de 50-jarige gedetineerde
opkoper A. S. uit de hoofdstad, wie
een geweldmisdrijf tegen zijn vrouw
ten laste was gelegd, ter zitting in
vrijheid gesteld. De man zat al vijf
maanden in voorarrest. De reden was
dat de rechtbank het onderzoek niet
volledig achtte op enkele vitale pun
ten en de zaak daarom terugverwees
naar do rechter-commissaris.
Niet vast stond waar dc politie een
klauwhamer, waarmede de man zijn
vrouw op haar hoofd zou hebben ge
slagen, had gevonden. De president
sprak van „een heel ernstige fout in
het onderzoek". „Wij komen er op
deze manier niet uit. Ik moet eerst
weten waar de hamer door de politie
is gevonden".
De verdachte ontkende hardnekkig
dat hij op zondagavond 15 november
van het vorig jaar zijn vrouw met
deze hamer, die zijn eigendom was,
heeft geslagen. Enkele dagen voor de
bewuste avond was hij uit-huis ge
gaan, Zondagavond kwam hij terug
om, naar hij zeide, nog enkele din
gen op te halen. Zijn woning kon hij
niet meer in en evenmin de afgeslo
ten zolderruimte waar zijn werkbank
stond. Hij had die avond gedronken
maar verklaarde de bewuste hamer
niet in zijn bezit te hebben gehad
noch te hebben gezien. „Mijn vrouw
bedreigde mij met een mes, zij heeft
mij al eens eerder gestoken. Met een
lat" heb ik mij tegen haar verweerd",
aldus verdachte, die zeide daarbij te
hebben geroepen „Steek me niet,
steek me niet. ik ben bang voor mijn
dood". Ook de lat met bloedsporen
lag gisteren op de groene tafel.
Ondragelijkr'
De gerechtelijk deskundige, dr. J.
Zeldenrust, had vastgesteld dat de
hoofdwond die do vrouw had op
gelopen een eenvoudig letsel was
en niet als zware mishandeling
zou kunnen worden gekwalifi
ceerd. Het was niet te zeggen met
welk van de twee voorwerpen
(hamer of lat) de wond was toe
gebracht. doch dit was aldus
zijn rapport waarschijnlijk met
de hamer gebeurd.
Huilend verzocht verdachte de pre
sident nu reeds uitspraak te doen als
de rechtbank hem schuldig ach. e
omdat het voorarrest „ondragelijk"
voor hem is. De rechtbank gaf de
rechter-commissaris de opdracht om
te doen onderzoeken wie van de po
litiemannen de hamer heeft gevon
den en waar. Voorts moet in het zie
kenhuis waar de vrouw voor haar
hoofdwond behandeld is over de aard
enz. van de verwonding een onder
zoek worden ingesteld. En tenslotte
moeten de bloedgroepen yan de ver
dachte en zijn vrouw worden onder
zocht en zo deze verschillen, de
bloedspatten op de hamer en de lat.
De rechtbank hield de zaak in ver
band daarmede voor onbepaalde tijd
aan.
Drie Belgische speleologen
volbrachten proef
De drie Belgische speleologen, die
vrijdagavond in een 150 meter diepe
grot bij Remouchamps op 20 km van
Luik waren afgedaald voor weten
schappelijke doeleinden zijn woens
dagavond in goede gezondheid aan
de oppervlakte gekomen. Tegen acht
uur 's avonds aanschouwden zij, na
bijna 120 uur allerlei ontberingen te
hebben doorstaan, weer de omgeving
waarvan zij vijf dagen tevoren vrij
willig afscheid hadden genomen. Zij
werden door een talrijke menigte toe
gejuicht.' De uit zes leden bestaande
reddingsploeg, die hen naar boven
hielp, had voor de gr tbewoners war
me dranken en glucosepillen bij zich.
Het drietal maakte weinig ophef van
de moeilijkheden, die het had door
staan en begaf zich onmiddellijk naar
de ar „sen, die gereed stonden om hen
aan een serie medische proeven tc
onderwerpen.
ia Oostenrijk heerst
ernstige keverplaag
Oostenrijk wordt op het ogenblik
geteisterd door de ergste keverplaag
van de laatste tientallen jaren. De
auto's moesten gedurende het paas
weekeinde vaak met volle lichten rij
den en kregen hele lagen van de in-
sekten tegen de ruiten. De plaag
wordt geweten aan de geleidelijke
uitroeiing van de natuurlijke vijan
den van de kevers, zwaluwen en
nachtigalen, die bij hun terugkeer
van hun winterverblijf in Afrika In
Italië vaak het slachtoffer worden
van talloze Jagers.
Hervormde kerkbouwactie
wil 16 miljoen volmaken
Dinsdagavond is de heer R. R. Bruy-
nen te Rotterdam-Schiebroek gehul
digd door ds. H. J. F. Wesseldijk,
voorzitter van het werkcomité com
missie hervormde kerkbouwactie.
Door een gift van de heer Bruynen
werd een dezer dagen de 10 miljoen
gulden voor de hervormde kerkbouw
actie volgemaakt.
Ds. Wesseldijk deelde mee, dat de
commissie hervormde kerkbouwactie
plannen beraamt om de overige 6
miljoen gulden bijeen te brengen. Het
getal kerken dat thans nodig blijkt
is reeds met enkele tientallen ge-
OM HET BALDAKIJN VOOR H.M. DE KONINGIN
In ingezonden stuk kritiek
geleverd op organisatie
M (Van onze Haagse redactie)
M De reserve tweede luitenant der ge-
nie, ir. H. A. Faber, krijgt een com
missie, die zal onderzoeken, of hij uit
de militaire dienst verwijderd dient
te worden, of dat hij de wapenrok
mag blijven dragen.
Zou de staatssecretaris van defensie,
de luitenant-generaal M. R. H» Cal-
meyer, zijn zin krijgen, dan zou de
hee'r Faber zo spoedig mogelijk ont
slag worden verleend, omdat, zo
meent de staatssecretaris, hij blijk
heeft gegeven van een zodanige men
taliteit, dat hij door hem ongeschikt
wordt geacht om in de verkregen
rang bij zijn wapen te dienen.
Wat heeft ir. Faber gedaan, dat een
zo drastische maatregel tegen hem
getroffen wordt Hij heeft een inge
zonden stuk geplaatst in „Hét Pa
rool" van 18 december 1959,-waarin
hij kritiek leverde op een actie van
het „Comité aanbieding - baldakijn
aan H.M. de Koningin", welke actie
in november van het vorige jaar
werd ingeleid met een aan alle offi
cieren bij de verschillende krijgs-
machtonderdelen gerichte circulaire.
Deze circulaire vermeldde dat bij het
officierskorps de gedachte was ge
rijpt om een goede traditie voort te
zetten en dat daarom onder de offi
cieren geld zou worden ingezameld
om aan koninging Juliana een bal
dakijn aan te bieden, dat door haar
bij net afnemen van parades zou
kunnen worden gebruikt. Ook vóór
de oorlog had de koningin een bal
dakijn. dat door de officieren was
geschonken, doch dat is tijdens de
bezetting verloren gegaan.
Ir. Faber, die op het ogenblik van de
publikatie van zijn ingezonden stuk
in „Het Parool" met groot verlof
was. schreef o.a. „Tot mijn onuit
sprekelijk genoegen heeft een aantal
zeer volwassen hoogwaardigheidsbe
kleders zich verenigd in een „ere-
comité aanbieding baldakijn" om on
ze huidige vorstin van een dergelijk
attribuut te voorzien. Even kwam bij
mij de vraag op of deze heren geen
andere nuttiger bezigheden hadden.
Het zal echter zo zijn, dat hier geen
sprake is van officiële werkzaamhe
den, maar van vrijetijdsbesteding, te
meer daar Hare Majesteit bereid was
het spel mee te spelen".
Tot góed begrip diéne, dat het co
mité, waarin o.a. prins Bernhard de
minister en de staatssecretarissen
van defensie, alsmede de chefs van
staven zitting hebben, het plan aan
koningin Juliana had voorgelegd en
van haar toestemming tot uitvoer
ring ervan had gekregen.
De reserve tweede luitenant ir. Faber
schreef verder in zijn ingezonden
stuk „Het is dan ook niet anders dan
logisch, dat het comité van plan is
dit present „aan te bieden namens
alle officieren" en dat het door mid
del van de brochure deze officieren
aanwijzingen geeft omtrent de groot
te van de bijdrage in de kosten, die
zij geacht worden te leveren. Heer
lijk, zo'n frisse spontaniteit. Leve
het conformisme! Waarschijnlijk heb
ik van de militaire stijl nog steeds
niets begrepen".
Ultimatum
Op 14 maart ontving ir. Faber van
de staatssecretaris, luitenant-gene
raal Calmeyer, een brief, waarin deze
hem ongeschikt verklaarde voor de
militaire dienst en hem meedeelde:
„Mitsdien ben ik bereid een door U
in te dienen verzoek om eervol ont
slag uit de militaire dienst met een
Woensdagmiddag zijn de slachtoffers
van de brand in Hoorn, vader en
moeder Siemensma en hun zes kin
deren in Hoorn ter aarde besteld.
De foto geeft een beeld van deze
dramatische plechtigheid.
gunstig advies aan Hare Majesteit
de Koningin aan te bieden. Wanneer
een zodanig, tot Hare Majesteit de
Koningin gericht verzoek mij echter
op uiterlijk 1 april 1960 niet zal heb
ben bereikt, ligt het in mijn voorne
men om hoogstderzelve in overwe
ging te geven voor deze aangelegen
heid een commissie van onderzoek
samen te stellen."
Nog vóór 1 april vroeg ir. Faber
inderdaad schriftelijk eervol ontslag.
Vóór dit ontslag was getekend, ont
ving de staatssecretaris echter een
nieuwe brief van de heer Faber,
waarbij hij zijn ontslagaanvrage in
trok en om een commissie van onder
zoek vroeg, die de reglementen hem
in zo'n geval toestaan.
Naar de legervoorllchtingsdienst
ons meedeelde wordt het tweede
verzoek thans in behandeling ge
nomen en zal een commissie van
onderzoek worden benoemd. Het
geval-Faber zal dus volgens de re
gels afgewerkt worden. Nog op 1
januari is ir. Faber benoemd tot
-tweede luitenant. Deze bevordering
is automatisch geschied, aldus de
legervoorlichtingsdienst en staat
los van het oordeel dat de staats
secretaris zich na deze datum over
de heer Faber gevormd heeft.
FEESTELIJKHEDEN BEGONNEN
Rio de Janeiro
Bassist Piet Wiélemaker van de Kou-
dekerkse harmonie „Voorwaarts"
was woensdagavond de eerste muzi
kant, die uit handen van burgemees
ter J. L. Dregmans, een splinternieuw
instrument in ontvangst mocht ne
men. Foto P.Z.C.).
verheven tot staat
In Brasilia gloednieuwe hoofd
stad van Brazilië begonnen woens
dagavond de feestelijkheden, die het
feit moeten markeren dat Rio de Ja
neiro „van de_troon is gestoten" en
dat Brasilia zijn opvolger is gewor
den. Dit betekent de realisatie van
een droom, die de Braziliaanse rege
ringsleiders onafgebroken hebben ge
koesterd nadat Brazilië in 1889 een
republiek was geworden.
Deze droom van expansie naar het
Vvesten is in vier jaar door 40.000
man onder leiding van de Brazili
aanse architect Oscar Niemeyer ge
realiseerd. Een volledige en prach
tige moderne stad, die een volkomen
eigentijds aanzien heeft, is gebouwd
op een plek die verlaten en geïso
leerd lag op circa 960 km ten noord
westen van Rio.
Vereniging van
predikanten van Geref.
Kerken in Nederland
Woensdag vergaderden in het Jaar
beursgebouw te Utrecht de gerefor
meerde predikanten. De vergadering
werd door de voorzitter, ds. P. D. Kui
per uit Sassenheim, op de gebruike
lijke wijze geopend.
Ds. R. ÏL Bremmer, vrijgemaakt ge
reformeerd predikant te Enschede,
hield vervolgens een referaat over
het onderwerp „Om het evangelie".
Daarbij gaf hij een uitvoerig histo
rische exposé en tekende eerst de si
tuatie in de Gereformeerde Kerken
rond de twintiger jaren toen de kri
tiek der jongeren opkwam. Na de
gang van zaken in de deftiger jaren
geschetst te hebben, sprak hij geruime
tijd over de procedure rond prof.
Klaas Schilder, die eerst geschorst
werd en later uit zijn ambt werd ont
zet. Van beide zijden waren weer
standen gewekt en toen die tot een
ontlading kwamen was die hevig.
Het beroep van prof. Schilder op ar
tikel 31 van de kerkenorde .bracht
een nieuw element in het geding. In
het conflict stonden nu twee partijen
tegenover elkaar, die niet meer dog
matisch konden samenleven. Het
antwoord op de vraag, waarom dit
niet meer kon, onttrekt zich, aldus
spreker, aan onze waarneming.
Ds. Bremmer was van mening, dat
alleen concentratie op de drie for
mulieren van enigheid kan helpen om
het evangelie zuiver te bewaren in
de moderne wereld.
Aan de discussie die op deze inleiding
volgde, namen acht sprekers deel,
onder wie de hooglerarën prof. dr.
G. C. Berkouwer van Amsterdam en
pi-of. dr. H. N. Ridderbos van Kam
pen, die beide nauw betrokken zijn
geweest bij de kerkstrijd en die op de
historie een enigszins andere visie
hadden dan de referent.
In zijn antwoord legde ds. Bremmer
er de nadruk op, dat men in conflict
situaties eikaar een zekere vrijheid
moet lateu en daarom wilde hij arti
kel 31 in de kerkorde gehandhaafd
zien.
Met de komst van de kardinaal-pa
triarch van Lissabon, Manuel Gon-
calves Cerejeira, die een mis in de
openlucht opdroeg begonnen de fees
telijkheden. Om middernacht brand
de licht in de nieuwe stad en reus
achtige zoeklichten verlichtten de re
geringsgebouwen. Een half uur later
hoorde Brasilia een speciale bood
schap van paus Johannes. Daarna
begon het carnaval. Rio de Janeiro
is in feestvreugde, omdat Rio woens
dag de 21ste en kleisnte staat
van de Braziliaanse federatie werd.
De nieuwe staat werd „Guanabara"
gedoopt, de officiële naam van de
baai van Rio.
Gisteren is t'if Brazilië de uit de
grond gestampte nieuwe hoofdstad
Brasilia geopend. De stad is 'in de
laatste jaren volgens de modernste
architectonische opvattingen ge
bouwd. Wij geven hierbij de ligging
van de stad en een indeling van de
plattegrond.
Contract getekend
voor Starfigthers
Het contract tussen de Lockheed-
fabriek en de Koninklijke Lucht
macht is gisteren ondertekend voor
het verkrijgen van de licentierechten
voor de nabouw van de Lockheed
F-104 G Starfighter. De onderteke
naars waren Courtlandt S. Gross,
E resident van de Lockheed Aircraft
orpofation, voor de Lockheedfabriek
en generanl-majoor H. A. Mauren-
brechter, directeur materieel lucht
macht voor de Koninklijke Lucht
macht.
