Flessenpost, drijvende bode van
nood en dood, is nog modern
JAPANSE BELANGSTELLING
VOOR „BL0EMENDAAL"
PRINSES MARGARET ZAL
GEHOORZAAMHEID BELOVEN
WOENSDAG 13 APRIL, 1960
PBJ0 V 1 N O 1 A L E ZEEUWSE COURANT
In zeven jaar de wereld rond
Sommige flessen dansten veertig
tot vijftig jaar op de deining
(Van een medewerker)
De avontuurlijkste zwervers der oceanen zijn flessen.
Er zijn flessen, die op de deinig veertig tot vijftig jaar op
en neer dansten zonder ooit land te bereiken. Vele ervan be
vatten een boodschap, die niet meer is dan een grap, in een
vrolijke bui door iemand over de reling van een oceaanschip
gegooid vele andere berichten over het lot van mensen,
over avonturen en dood. De gedachte, documenten of vluch
tige notities in waterdichte houders te sluiten en ze dan de
golven toe te vertrouwen, is al zeer oud. Toen Christoffel
Columbus in de nacht van 15 februari 1493 met zijn wrakke
zeilschip op de Atlantische Oceaan in een verschrikkelijke
storm geraakte en het ergste vrezen moest, stopte hij zijn
dagboeken en nautische tabellen in een flesje van cederhout
en vertrouwde dit aan de woedende golven toe;
Het flessenpost-museum van het
Franse onderzoekinstituut voor
zeevaart en oceanografie bevat een
verzameling huiveringwekkende
noodkreten en laatste groeten van
schipbreukelingen. Van de op 11
juli 1912 ondergegane viermast-
bark „Nomina" is een smal, wit
strookje papier afkomstig, waarop
behalve de positie, de woorden
geschreven zijn: „Nomina zinkt in
orkaan. God helpe ons allen!".
In het Skagerrak werd het laatste
bericht opgevist van het op 2 fe
bruari 1916 in de Noordzee ver
dwenen Zeppelin-lichtschip „L 19".
„Wij drijven sinds twee dagen op
de Noordzee. Het is bijna voorbij.
Ik dank jullie nog vele malen voor
jullie liefde. Hartelijke groeten
jullie Otto".
In 1935 viste de bemanning van het
Griekse stoomschip „Sultan" tij
dens een reis om Afrika's zuidpunt
een fles op, waarin zich het nog
nauwelijks leesbare briefje in de
Hongaarse taal bevond, dat vertel
de van de tragedie van een legio
nair in het Vreemdelingenlegioen
in het Afrikaanse oerwoud: „Ben
in gevangenschap geraakt bij de
wilde Wambunegers in de wouden
op 14 graden noorderbreedte. Zij
martelen en folteren mij op wrede
wijze. Ik ben doodziek. Help mij,
bevrijd mij, redt een ongelukkige.
Ik schrijf deze brief in 1887
op welke dag kan ik niet zeggen.
Haast U, wanneer ge mijn brief
vindt.' Peter Lanyi, gevlucht le
gionair, geboren in Arpad in het
jaar 1856. Heer, laat deze brief
naar zee drijven!" Maar pas 48
jaar later kwam do brief in men
senhanden.
In maag van haai.
Eveneens 48 jaar had een fles-
senbrief nodig, die in 1950 door
een Russische visser aan het
strand van de Vikitski-eilanden
in het noordpoolgebied werd
gevonden. Het bericht was in
het Engels en het Noors ge
schreven. In Mocrmansk ontcij
ferde men de brief. „Vijf po
ny's en 150 honden leven nog
Verzoek om hooi, vis en 30 sle
den. Moet begin augustus de te
rugweg aanvaarden. Baldwin".
Het raadsel was gauw opgelost:
Evelyn Baldwin, een poolvor-
ser was in 1902 een tijdlang
zoek, keerde echter tenslotte
met zijn mannen weer terug.
Zijn dringend verzoek om hulp
werd pas gevonden, toen hij
een natuurlijke dood was ge
storven. De laatste tekenen van
leven van de op een Oost-West-
vlucht boven de .Atlantische
Oceaan verdwenen Franse vlie
gers Coli en Nungesser vond
menin de maag van een
haai, die gevangen werd bij de
kust van Noord-Frankrijk.
Uniek is de geschiedenis, dio enke
le jaren geleden uit Japan kwam.
In het jaar 1784 zeilde een Japans
schip uit op zoek naar schatten in
de Stille Oceaan. Het doel was een
klein eilandje, maar een storm
overviel het schip. De bemanning
redde zich op een onbewoond ko
raaleiland. Er waren 45 mannen
allen stierven de hongerdood. Een
van hen, genaamd Matsoejama,
graveerde de dramatische gebeur
tenissen in kleine stukjes hout. Hij
stopte deze in een fles, die liij wa
terdicht sloot en daarna, met zijn
laatste krachten in de oceaan slin
gerde. Men vond dit dramatische
laatste hoofdstuk van een zeevaar-
deravontuur in 1935 aan de kusten
van Honsjoe. Het lot houdt van
verrassingen: de fles werd door een
golf aan land gespoeld in de on
middellijke nabijheid van de ge
boortestad van de verongelukte
zeeman.
Enorme afstanden
Sommige flessen hebben enorme
afstanden afgelegd. Zo dreef een
in het jaar 1903 door een Duits
schip aan de zuidkust van Austra
lië overboord gezette boodschap in
zeven jaren rond Kaap Hoorn en
Kaap de Goede Hoop, dus rond de
aarde. Nadat de fles in 2.449 dagen
een afstand van 15000 zeemijlen
-v-had afgelegd, werd zij teruggevon-;,
den aan de westkust van Australië/
Over het algemeen drijven flessen
niet snel, gemiddeld 300 meter per
dag. Er zijn echter uitzonderingent
er is eens een fles gevonden, die in
twee maanden 1500 kilometer had
afgelegd. Een andere fles dreef van
New Foundland naar Ierland in 33
dagen, dat is 120 kilometer per
dag. De flessenpost prikkelt altijd
tot nieuwsgierigheid. Maar onbe
voegd openen kon in vroeger tij
den gevaarlijk zijn. Tijdens de re
gering van koningin Elisabeth I
vond een visser bij Dover een fles
met zeer geheime staatsstukken.
De stukken behelsden de medede
ling, dat de Hollanders het 45.000
vierkante kilometer grote Arkti-
sche eiland Semlja op de Russen
hadden veroverd. Van dit ogenblik
af zwierven „staats-flessenope-
ners", langs Engelands kusten. On
bevoegden, die zich vergrepen aan
flessenpost bedreigde de dood door
de strop.
De flessenpost is echter ook in dit
tijdperk van radio en radar nog
niet overbodig geworden. Niet om
berichten te verzenden in het uur
van gevaar, maar wel als hulpmid
del voor geleerden, die een onder
zoek instellen naar zeestromingen
en de trek van scholen vissen.
Tienduizenden flessen werden voor
dit onderzoek in de laatste jaren
„op reis" gestuurd. Zij bevatten in
een aantal talen het verzoek aan
de vinder de geografische lengte
en breedte op te géven van de vind
plaats, de datum, de windrichting
en verdere bijzonderheden en deze
in de mede ingesloten enveloppe te
verzenden.
VOOR VERGROTING WALVISVAART
Bezwaren van
regering in Tokio
De Japanse walvisvaart is naar ver
luidt doende de produktie uit te brei
den door vergroting van de activi
teiten in het noordelijk deel van de
Stille Oceaan. Twee Japanse visse
rij-ondernemingen hebben maandag
bij de regeringsautoriteiten een aan
vraag ingediend voor toestemming
van hun plannen en gezamenlijk in
het komende seizoen (junï-oktober)
in de wateren van de Alcoeten een
vloot te exploiteren. Jaarlijks ope
reren reeds twee vloten van drie an
dere ondernemingen in deze omge
ving.
Naar verluidt wil de nieuwe groep
een vloot bestaande uit een fabrieks-
schip en zeven jagers van Neder
land kopen.
Uit ingelichte kringen wordt verno
men dat de regeringsautoriteiten
aarzelen met het geven van toestem
ming voor nieuwe activiteiten uit
vrees voor represailles van het bui
tenland.
De drie Japanse visserijmaatschap
pijen, die reeds in het noorden op
walvisvangst gaan, hebben grote be
zwaren, terwijl de autoriteiten zich
tegen de aankoop van de vloot heb
ben verklaard, omdat daardoor nog
een internationale tegenstelling zou
kunnen ontstaan, zo meent men.
De Nederlandse maatschappij
voor de walvisvaart N.V. deelde
mede dat haar hieromtrent niets
bekend is.
Wel is het de maatschappij be
kend dat van Japanse zijde be
langstelling schijnt te bestaan
voor de Bloemendael, de vroegere
Willem Barendsz, die thans als
bevoorradingstanker voor de ex
peditie fungeert.
9 In Belgrado is op 71-jarige leeftijd
Ivan Karaivanov, lid van het centrale
comité van de Joegoslavische communis
tische partij, overleden. Hij was een Bul
gaarse communistische leider die in Mos
kou was opgeleid en in 1045 naar Joego
slavië kwam nadat hij meningsverschil
len met de Bulgaarse communistische
leiders had gekregen. Hij was een intie
me medewerker van president Tito.
Tegen secretaris van
Bergen 2 jaar geëist en
ontzetting uit ambt
Voor de rechtbank te Roermond heeft
dinsdag de zaak gediend tegen de ge
meentesecretaris van de gemeente
Bergen (L.), de heer L. M. B. van E.
die beschuldigd was van het doen op
maken van een notariële akte, waarin
een lagere dan de werkelijke koop
som was opgenomen, het ontduiken
van inkomstenbelasting en het accep
teren van geld voor daden, in strijd
met zijn plicht als gemeentesecreta
ris. De officier van justitie mr. J.
Houben eiste twee jaar gevangenis
straf met aftrek van voorarrest, als
mede ontzetting uit het ambt als ge
meentesecretaris voor de tijd van ze
ven jaar.
In deze zaak waren twintig getuigen
opgeroepen onder wie de burgemees
ter en wethouders van Bergen. Aan
Van E. was primair ten laste gelegd,
dat hij in een notariële akte, opge
maakt en verleden voor notaris
Bloemarts te Gennep, valselijk had
doen opnemen als'koopsom 2000,
terwijl de werkelijke koopsom 3200
had bedragen. Voorts was hij er van
beschuldigd, dat hij voor de inkom
stenbelasting 1958, 4250 aan neven
inkomsten opzettelijk had verzwegen
en dat hij voor de inkomstenbelasting
1957 1000 opzettelijk had verzwe
gen.
Verder was hem in de dagvaarding
venveten, het accepteren van een be
lofte van J. H. Brands te Bergen, die
hem een bedrag in geld had toege
zegd als tegenprestatie voor de mede
werking ter verkrijging van een
spoedige gunstige beslissing op een
door Brands gevraagde vergunning,
om bungalows te bouwen op een ter
rein te Well (gem. Bergen). Na het
welslagen van de opzet om op dit
terrein de bungalows te bouwen had
Van E. 4.500 ontvangen, terwijl
een eerdere aanvrager, een zekere
Klomp uit Arnhem, die al eerder een
aanvraag had ingediend om hier een
vakantiècentrum in te richten schrif
telijk van Van E. mededeling had
ontvangen, dat op het betreffende
terrein geen vakantiecentrum mocht
worden gesticht.
Tenslotte zou hij van G. T. Meyer uit
Doorn 4500 hebben ontvangen om,
in strijd met zijn plicht als gemeen
tesecretaris, te bewerkstelligen, res
pectievelijk te bevorderen, dat een
bouwvergunning voor zomerhuisjes
zou worden afgegeven voor een ter
rein op de Geijzelberg.
Morgen
weet U alles!
GEEN PREEK TIJDENS HUWELIJKSDIENST
Plechtigheden in kerk
duren 50 minuten
De huwelijksritus voor prinses Mar
garet en Antony Armstrong-Jones
in Westminster Abbey op 6 mei
zal volgens rector Abbot genomen
worden uit het Book of Common
Prayer, waarin ook de wederzijdse
gehoorzaamheid van bruid en brui
degom is vastgelegd.
Dr. Eric S. Abbott, deken van West
minster, zei dat het jonge paar van
mening was dat de taal uit het
boek van 1622 in elk opzicht die
per en rijker was dan die van het
boek uit 1928. Er zal geen preek
worden gehouden. In plaats daar
van zullen de zaligsprekingen uit
de Bergrede volgens het evangelie
van Mattheus worden voorgelezen.
Prinses Margaret en haar verloof
de hebben dit gedeelte uit het
evangelie uitgezocht.
De kerkelijke huwelijksplechtighe
den zullen worden geleid door de
aartsbisschop van Canterbury, Ge-
Behandeling zaak „magere
Josje" met gesloten deuren
Voor het Amsterdamse gerechtshof
gepresideerd door mr. J. Sprey, is
dinsdag met gesloten deuren de be
handeling begonnen van de moord
zaak magere Josje. Ernstige aan
drang van de verdediger in deze
zaak mr. H. G. T. Keune om tot
openbare behandeling te besluiten
heeft geen wijziging gebracht in het
reeds tevoren kenbaar gemaakte
standpunt van het hof.
Mr. Sprey, keerde na slechts enkele
minuten in de raadskamer geweest
te zijn weer in de rechtszaal terug
om mee te delen, dat het Hof van
oordeel bleef, dat het zedenkwetsen-
de karakter van deze zaak mee
bracht, dat behandeling met gesloten
deuren moest geschieden.
Behalve deze dinsdag heeft het Hof
donderdag en volgende wêek dins
dag voor de behandeling van de zaak
Magere Josje uitgetrokken. In totaal
zijn 38 getuigen door de procureur-
generaal en 14 getuigen door de
raadsman van verdachte opgeroepen.
De rechtbank veroordeelde de steeds
fel ontkennende Joop S. in december
tot 10 jaar gevangenisstraf ter zake
mishandeling met dodelijk gevolg.
0 Anthony Maynard Wraïght, een 25-ja-
ge straalvliegtuigpiloot van de Britse
luchtmacht, is vrijdag te Londen tot drie
jaar gevangenisstraf veroordeeld. Hij had
volgens de beschuldiging aan een onbe
kend persoon in de Sowjet-Unie inlichtin
gen verstrekt die nuttig zouden kunnen
zijn voor een potentiële vijand. De rech
ter hield bij het bepalen van de straf
maat rekening met het feit dat Wraight
in zijn functie nauwelijks over belang
rijke inlichtingen kon beschikken.
offrey Fisher, die geassisteerd zal
worden door de deken van West
minster, E. S. Abbot. Prinses Mar
garet zal het voorbeeld van haar
zuster, koningin Elizabeth, volgen
en beloven dat zij haar echtgenoot
„zal gehoorzamen". Deze belofte
vormt een traditioneel onderdeel
van de huwelijksceremonieën van
de Anglicaanse Kerk. In de laatste
jaren mochten de bruidjes, zo zij
dit wensten, deze speciale belofte
achterwege laten. De kerkelijke
plechtigheid van Margarets huwe
lijk zal tussen veertig en yijftig
minuten duren. Door de master of
The Queen's Music zijn drie speci
ale fanfares gecomponeerd. De
prinses zal na de inzegening niet
communiceren.
De Britse pers gaat intussen ijverig
door met te gissen naar „de ware
redenen" achter de weigering van
Europese koningshuizen om de in
vitatie tot bijwoning van het hu
welijk te accepteren. Volgens de
„Daily Herald" mokt koning Olaf
van Noorwegen nog steeds over
het feit dat de begrafenis van zijn
vader, koning Haakon, twee jaar
geleden niet dooi- de Engelse ko
ningin, maar door haar oom de
hertog van Gloucester werd bijge
woond. Andere vorstenhuizen heb
ben excuses gevonden die variëren
van het bijwonen van militaire
manoeuvres tót reisjes in de pro
vincie en soirees in de opera.
Dinsdag bracht de 50.000ste bezoeker
van de tentoonstelling Goed Kamp"
zijn bezoek aan de tentoonstelling.
Het was de heer M. N. van Midde uit
Den Haag, die verblijd werd met een
tentwagentje. Hier wordt hij gefelici
teerd door de ontwerper van de wa
gen, de heer C. J. van Wijngaarde
(rechts)terwijl de chef van de af
deling kamperen van de A.N.W.B.,
de heer G. v. d. Weide toeziet.
Koning Boudewijn niet
naar huwelijk van Margaret
In Brussel is officieel medegedeeld,
dat koning Boudewijn de bruiloft
van prinses Margaret niet zal bij
wonen.
Reeds geruime tijd geleden heeft tij-
ne Majesteit aanvaard zich op 6 mei
naar Antwerpen te begeven naar
aanleiding van het 75-jarig bestaan
van de Antwerpse balie, aldus de of
ficiële mededeling.
PRINSES BEATRIX NIET
De rijksvoorlichtingsdienst bewaart
zorgvuldig stilzwijgen over de vraag
of het Nederlandse hof een uitnodi
ging heeft ontvangen van het Britse
hof voor het bijwonen van het huwe
lijk van prinses Margaret met Antho
ny Armstrong-Jones. Hoewel de
rijksvoorlichtingsdienst belast is met
de publiciteit over het hof, ver
schanst de woordvoerder zich achter
de mededeling, dat zoiets niet kan
worden nagevraagd bij het hof, daar
het uitsluitend een aangelegenheid is
van het koninklijke gezin.
Indien een uitnodiging van het En-
telse hof is ontvangen op Soestdijk
an zal toch pas nadat het antwoord
hierop in Londen is ontvangen, kun
nen worden bekendgemaakt, of zij is
geaccepteerd en zo ja, welk lid van
de koninklijke familie de huwelijks
plechtigheid zal bijwonen, aldus de
woordvoerder van de rijksvoorlich
tingsdienst, die slechts wilde medede
len, dat prinses Beatrix in elk geval
verhinderd zal zijn, daar zij op de
trouwdatum een bezoek brengt aan
Limburg.
Vissers gered
De motorreddingboot „K F Sluys" uit
Enkhuizen heeft gisteren een Enk-
huizer vissersvaartuig met twee man
aan boord, dat aan lager wal was ge
komen op het Kooizand nabij Enk
huizen, vlot gebracht en de haven
binnengesleept.
Tengevolge van de ondiepte kon de
reddingboot niet dicht genoeg nade
ren en is er een lijn overgeschoten
om verbinding te maken.
