PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Minister Louw verwijt pers onware
berichtgeving uit Zuid-Afrika
BILT
Verjongingskuur Vlissingse Gevangentoren
AARTSBISSCHOP DR. DE BLANK KEERT ZICH
OPNIEUW TEGEN APARTHEID
DISCRIMINATIE VAN
NEDERLANDSE SCHEEPVAART
OPHEFFING PASSENCONTROLE
AAN GRENZEN IN BENELUX
203e jaargang - no. 87
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie P. van de Velde en P. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week. 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Dinsdag 12 april 1960
ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per
mm. Minim, p. advertentie 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
25 cent per regel met een minimum
van 1.25. „Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vlisslngen Walstr. 58-60, tel.
l of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, Grote Markt 2, tel. 4254 (b.g.g. adv. 2234); Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9, tel. 20; Temeuzen, Brouwerijstraat 2, Zlerikzee. red. tel. 2425, adm. tel. 2094.
Canadese en Britse journalist in arrest
Oe Zuïdafrikaanse minister van buitenlandse zaken, de heer
Louw, heeft gisteren een persconferentie gehouden. Hij zei, dat
er in Zuid-Afrika volledige persvrijheid heerste, maar hij kriti
seerde „onware en verdraaide" berichten, die in de buitenlandse
pers over zijn land verschenen. Zo had, naar hij zeide, de Cana
dese journalist Norman Phillips een volkomen onwaar bericht
naar zijn blad verzonden. Het bericht was opgehouden en Pliilips
was voor ondervraging aangehouden. Hij zal worden vrijgelaten,
als men met zijn ondervraging klaar is, op voorwaarde dat hij
het land dadelijk verlaat. Inmiddels is ook een correspondent
van het Britse blad „Daily Herald", mevrouw Myrna Blumberg,
gearresteerd.
Minister Louw verklaarde dat het gewraakte artikel van Phillips
handelde over ongeregeldheden in Kaapstad. De journalist, die
zijn inlichtingen uit de derde hand zou hebben gekregen, ver
zond zijn telegram uit Durban, 900 mijl van Kaapstad. Een post
beambte had het bericht van zodanige aard geacht, dat men be
sloten had het naar de minister van justitie te zenden. Daarop
was Phillips voor ondervraging aangehouden.
Postcensuur
De minister zei dat geen enkele post
beambte instructie had gekregen om
berichten te onderscheppen. „U kunt
alle berichten sturen die U maar
wenst en zoveel politieke commentaar
als U wilt", zo voegde hij hieraan
toe. Toen een correspondent vroeg of
het mogelijk was. dat een postbeamb
te het tot zijn plicht zou rekenen om
persberichten ter kennis van de mi
nister van justitie te brengen, ant
woordde Louw: „Dat hangt van U af.
Als U iets meldt wat niet onwaar is,
behoeft U niet bang te zijn dat er iets
gebeurt".
Het kwam tot een verhit debat met
een correspondent van een Brits blad
die van oordeel was dat de negers in
Zuid-Afrika met wreedheid er onder
worden gehouden. Hij vroeg of de re
gering cut de komende 40 jaar dacht
te kunnen voortzetten, wanneer er
dertig miljoen negers tegen slechts
zes miljoen blanken zullen zijn.
De minister antwoordde, dat wreed
heid tegen de negers niet de politiek
van de regering is, maar men kon
zijns inziens „gangsters" niet met
fluwelen handschoenen aanpakken".
In dit verband zei hij dat een groot
aantal leiders van de Afrikaanse con
grespartijen communist was.
In een vraaggesprek met vertegen
woordigers van de Britse commer
ciële televisie, dat vorige week werd
opgenomen, had premier Verwoerd
ook al verklaard, dat er achter de re
cente onlusten „communistische agi
tatie" was.
In antwoord op vragen naar de
achtergrond van de apartheidspo
litiek verklaarde Verwoerd, dat,
als de blanken zouden toestaan
dat zich een deelgenootschap met
de negers, in welke vorm dan ook,
ontwikkelt, zij geleidelijk het land
zouden verliezen waar zij zich zo
veel jaar geleden hebben geves
tigd.
Hij zei. dat het alternatief van
apartheid neerkwam op afstand
doen van Zuid-Afrika door de
blanke.
De Zuïdafrikaanse radio-omroep
heeft bekendgemaakt dat de Na
tionale Partij in Kaapstad had
besloten dat er geen waarnemend
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll|
Zo ongeveer zal de gevangen- M
toren in Vlissin gen er na de in-
grijpende, restauratie uitzien, n
De er dichtbij geplaatste bun-
ker zal dan ook zijn verdwe- M
nen, want inmiddels is al een
aanvang gemaakt met het op-
ruimen van deze bunker.
premier zal zijn tijdens de periode
van herstel van dr. Verwoerd.
In een bekendmaking, die giste
ren in Pretoria werd uitgegeven,
werd gezegd dat de premier goed
vooruit blijft gaan. „Natuurlijk is hij
nog zwak en vermoeid, maar hij
blijft vooruitgaan. De verzekering
kan worden gegeven dat er geen'te
ken van verlamming is en volgens
de vooruitgang die hij tot nu toe ge
maakt heeft, wordt niet verwacht dat
verlamming zal optreden".
Pratt, die de aanslag heeft gepleegd,
zal voorlopig niet worden berecht.
Hij wordt vastgehouden op grond
van de noodbepalingen.
Tegen apartheid
De Anglicaanse aartsbisschop
Kaapstad, dr. Joost de Blank 1
van
heeft
verklaard, dat de andere kerken niet
langer met de Nederduitse gerefor
meerde kerk in Zuid-Afrika dienen
samen te werken als deze de apart
heidspolitiek niet veroordeelt.
De aartsbisschop doelde hier op de
samenwerking in de Wereldraad van
Kerken.
De drie Nederduits gereformeerde en
hervormde kerken in Zuid-Afrika
tellen in totaal meer dan 1.300.000
leden, bijna 50 procent van de blanke
bevolking. Er zijn in Zuid-Afrika
minder dan 450.000 anglikanen.
Hoofdcommissaris Staal
kreeg eervol ontslag
Bij koninklijk besluit is aan de heer
H. M. C. A. Staal op zijn verzoek
eervol ontslag verleend uit zijn func
tie van hoofdcommissaris van de ge
meentepolitie te Rotterdam met in
gang van 1 december 1960 met dank
betuiging voor de vele en goede
diensten als zodanig bewezen.
PREMIER DJOEANDA VERKLAARDE
Zolang als Nieuw-Guinea
niet is overgedragen
De Indonesische premier, die
het presidentschap gedurende
president Soekarno's wereldreis
waarneemt, heeft maandag ver
klaard dat Indonesië zal voort
gaan discriminatoire maatrege
len toe te passen tegen de Ne
derlandse scheepvaart, zolang
voor de kwestie Nieuw-Guinea
geen bevredigende oplossing is
gevonden.
Het woord voerend bij de instelling
van dfe Indonesische raad voor zee
transport zei dr. Djoeanda, dat een
van ae voornaamste taken van deze
raad de rol betreft, die schepen onder
Nederlandse vlag spelen op het ge
bied van import en export.
Volgens premier Djoeanda kun
nen de betrekkingen tussen Indo
nesië en Nederland slechts nor
maal worden bij de overdracht
van Nedevlands-Nieuw-Guinea
aan Indonesië. Indien dit gebeurt,
zal de Indonesische regering geen
enkele discriminatie meer toepas
sen tegen de Nederlandse scheep
vaart, zei hij.
In een boodschap aan de nieuw inge
stelde raad benadrukte de Indonesi
sche premier de belangrijkheid van
het scheepvaartverkeer tussen de In
donesische eilanden en waarschuwt
ervoor, dat indien dit niet soepel
functioneert de afzonderlijke eilan
den zich geïsoleerd zullen voelen en
dat er politieke problemen zouden
kunnen ontstaan.
De raad wordt voorgezeten door de
minister voor scheepvaartverbindin
gen, Abdoel Moetalib. Als lid zijn
enkele officieren van de strijdkrach
ten opgenomen.
Hamburgse douane werkt
„volgens het boekje"
In de haven van Hamburg is de dou
ane gisteren begonnen „volgens het
boekje" te werken, om op die manier
blijk te geven van haar ontevreden
heid over de salarissen.
Onlangs is 4 pet salarisverhoging
gegeven, maar de douaniers achten
dit onvoldoende. De douaniers heb
ben geen stakingsrecht en hun be
sluit zich strikt aan de voorschriften
te houden is een vorm van lijdelijk
verzet, welke in de praktijk bijzon
der vertragend werkt. Gisterochtend
werd iedere auto in de tolvrije zone
nauwkeurig geïnspècteerd. Normaal
worden daar 500 600 auto's per uur
afgewerkt, nu 50. Vernomen wordt
dat de reders andere havens zullen
gebruiken als de oude toestand niet
snel wordt hersteld.
Oproep tot opstand
tegen Fidel Castro
Een ondergrondse organisatie van
vroegere volgelingen van de Cu
baanse minister-president, Castro,
hebben er bij het Cubaanse volk op
aangedrongen de wapens op te ne
men tegen de huidige regering om
de democratie op Cuba te herstellen,
aldus meldt de „New York Times"
maandag.
De organisatie, de „beweging voor
revolutionair herstel", heett de des
betreffende proclamatie een paar da
gen geleden uitgegeven. In de op
roep wordt het Cubaanse volk ervoor
gewaarschuwd zich niet te laten ge
bruiken door het internationale com
munisme.
Volgens het bericht in de „New
York Times" wordt aangenomen dat
deze beweging de belangrijkste is
die zich sedert Castro het regime van
Batista uit het zadel wierp, tegen
het nieuwe bewind verzet.
IN BRUSSEL CONVENTIE ONDERTEKEND
Maatregel mogelijk op
1 juli van kracht
De ministers van buitenlandse zaken
van Nederland, België en Luxemburg
hebben maandag in Brussel een con
ventie ondertekend, die een einde zal
maken aan de controle van reispapie-
ren aan de binnengrenzen van Bene
lux. Do overeenkomst zal binnenkort
aan do nationale parlementen van de
drie landen worden voorgelegd. De
ministers zullen verzoeken om een
spoedige behandeling, waardoor het
mogelijk zou worden nog voor het
aanstaande toeristenseizoen op 1
juli de maatregel van kracht te
doen worden.
De drie landen zullen voorts gemeen
schappelijk gaan optreden bij het
verlenen van visa en bij de controle
aan de buitengrenzen van de Bene
lux. Volgens de door de ministers
Luns, Wigny en Schaus getekende
overeenkomst zal als regel een visum,
verleend aan een vreemdeling, voor
het gehele Benelux-gebied gelden.
Met derde landen zullen gemeen
schappelijke verdragen worden geslo
ten voor de afschaffing van visa en
paspoorten, zoals trouwens in het
verleden al is gebeurd.
De ondertekening van de conventie
vond plaats tijdens een bijeenkomst
van het ministerscomité van de Ne
derlands-Belgisch-Luxemburgse dou
ane-unie in Brussel, die van Neder
landse zijde behalve door minister
Luns werd bijgewoond door de minis
ters Marijnen en Beerman. Op deze
vergadering is ook een ontwerp-con-
ventie geparafeerd, waarin de voor
waarden zijn vervat waaronder in de
drie landen de nationale wetgeving
ten aanzien van de vrijheid van bewe
ging, het verblijf en de keuze van
woonplaats op eikaars onderdanen
zal worden toegepast. Beide overeen
komsten zullen behalve aan de natio
nale parlementen worden voorgelegd
aan de raadgevende interparlemen
taire Beneluxraad ter advies. De mi
nisters van de drie landen besloten
voorts:
1) Een systematisch onderzoek te
doen instellen door de ministers
van economische zaken en van fi
nanciën van de drie landen naar
de gevolgen, die conjunctuurpoli-
tieke maatregelen van een der re
geringen hebben voor de economie
van ae partnerlanden.
2) Maatregelen te nemen die op kor
te termijn een studie mogelijk
moeten maken over de geleidelij
ke opheffing van de kwantitatieve
beperkingen voor het ongeregelde
reizïgersvervoer langs de weg in
de Benelux.
3) Een werkwijze vast te stellen voor
het bereiken van een beter contact
tussen de drie regeringen en de
interparlementaire
raadgevende
Benelux.
Cabaretier Toon Hermans is deze
week goed begonnen: maandag heeft
hij in 'alle vroegte op de Grote Markt
te Haarlem een dikke ankerketting
doorgezaagd om zo een actie voor
het „Anker"-clubhuiswerk te openen.
Drie brandweerlieden
kwamen om bij brand in
Diisseldorf
Bij een brand in een papierfabriek
in het centrum van de Duitse stad
Diisseldorf zijn drie brandweerlieden
tijdens het blussingswerk om het le
ven gekomen.
De brand, waarvoor groot alarm was
gegeven, woedde meer dan zes uur
alvorens hij onder controle was. Het
gebouw werd vrijwel geheel ver
woest. De schade bedraagt meer dan
drie en een half miljoen gulden.
„Bomvrije" wordt
drie meter hoger
DE VLISSINGSE GEVANGENTO
REN staat een rigoureuze verjon
gingskuur te wachten.... Op het
ogenblik nog wordt dit aftandse
bouwwerk in zijn ouderdom ge
schraagd door zware ijzeren banden,
die als een korset de muur voor
uitzakken behoeden! Maar wellicht
nog dit jaar zal de gevangentoren
weer even krachtig en jeugdig zijn
als in het begin van de zestiende
eeuw.... Architect M. J. J. van Beve-
ren uit Middelburg heeft namelijk
het restauratieplan zover gereed, dat
binnenkort de aanbesteding gehou
den kan worden.
Dat het inderdaad een rigoureuze
verjongingskuur wordt, mag ook
blijken uit het imponerende bedrag,
dat nodig is voor deze restauratie:
bijna 300.000 gulden. De Vlissingse
raad verleende vorig jaar augustus
dit grote krediet met een overweldi
gende meerderheid: 17 stemmen
voor en 2 tegen. „Want", zo vertolk
te de heer H. B. J. Knoop toen de
mening van de raad, „de Vlissingse
boulevard is ondenkbaar zonder het
karakteristieke beeld van de gevan-
gentoren".
Nog markanter
Na deze ingrijpende restauratie zal
de „bomvrije" zoals de toren in
de Vlissingse volksmond heet er
heel wat anders uitzien dan thans.
Want nu staat de gevangentoren nog
ongeveer twee en een halve meter
weggezonken in de Vlissingse boule
vard.
De restauratie houdt echter onder
meer in, dat de toren niet in, maar
Restauratie zal bijna
300.000 gulden kosten
óp de boulevard wordt geplaatst. Het
gevolg is. dat de toren niet minder
dan drie meter hoger boven de bou
levard zal uitrijzen, zodat de „bom
vrije" een nog markanter punt wordt
in net boulevard-beeld....
Vanzelfsprekend zal men deze ver
hoging niet teweegbrengen door dc
zware toren met zijn twee en een
halve meter dikke muren op te vijze
len. Neen, architect Van Beveren
koos een even simpele als doeltref
fende oplossing. Boven op de toren
wordt een stuk van drie meter bij
gebouwd en alle openingen (raam
pjes, schietgaten en een deur) wor
den hoger in de muur aangebracht.
Het gedeelte beneden het rijdek
wordt in het boulevardlichaam weg
gewerkt.
Al dat werk is uiteraard sneller ge
zegd dan gedaanZo verwacht
architect Van Beveren, dat de twee
en een halve meter dikke muren zo
wel aan de binnenzijde als aan de
buitenzijde tenminste een halve me
ter weggebroken moeten worden!
Bovendien moeten ook de zware ge
welven (onder meer die waarmee op
last van Napoleon de toren „bom
vrij" werd gemaakt) „meerijzen"...
Torentje op toren
In vroeger eeuwen maakte de gevan-
toren deel uit van de Westpoort: het
bouwwerk was toen de zwaarste, aan
de zeezijde gelegen toren van deze
poort. En natuurlijk stond er op die
toren toen een dak. een spits dak.
Dat spitse dak komt weliswaar niet
terug, maar om tóch een speels sil
houet te geven aan de vrij plompe
toren, ontwierp de heer Van Beveren
een klein, spits traptorentje. Een to
rentje dus op een toren
Sinds 1894, toen restauratie-pionier
J. A. Frederiks de „bomvrije res
taureerde tot museum heeft deze
geen vernieuwing meer ondergaan.
Deze Frederiks ontwierp overigens
afwijkende kantelen en nu zullen dan
ook deze kantelen bij de restauratie
worden aangepast. De gevangentoren
krijgt een hoogte van 16 meter tot
aan de kantelen en van 22.50 meter
tot aan de torenspits.
Opnieuw krijgt de „bomvrije" een
ruimte op de begane grond en op de
In Antwerpen is zondag een
protestmars gehouden door een
grote groep jongeren, welke M
gericht teas tegen het voort-
zetten van de proeven met
kernwapens. In de stoet 1 eer- m
den vele borden en spandoeken n
meegedragen.
lllllilllllllllllllllllllll
Uitspraak ambtenarengerecht
Besluit minister van
defensie nietig verklaard
(Van onze Haagse redactie).
Het ambtenarengerecht in Den Haag
heeft maandag het besluit van de
minister van defensie waarbij de
reserve le luitenant der artillerie J.
B. Al werd geplaatst bij de mobiele
colonnes nietig verklaard.
Het ambtenarengerecht is dus van
mening, dat de beslissing van de mi
nister niet juist is geweest en tevens
dat de belangen (bevordering ojb.)
van de reserve-officier der artillerie
door plaatsing bij de non-combat-
tante mobiele colonnes worden ge
schaad.
Wanneer de minister van defensie te
gen dit besluit niet in beroep gaat
bij de centrale raad van beroep in
Utrecht en het ligt voor de hand
dat de minister dit wel zal doen
dan betekent dit dat in feite een
overplaatsing van een reserve-offi
cier van zijn organieke wapen naar
de mobiele colonnes met ingang van
maandag onmogelijk is geworden.
Het besluit kan ook betekenen, dat
het korps mobiele colonnes wordt
aangetast. Immers ook zij, die niet
met overtuiging „colonneman" zijn
zullen trachten weer overplaatsing
te krijgen. Van zeer velen is bekend
dat zij hebben zitten wachten op de
uitspraak van het ambtenarenge
recht in de „zaak" Al" en dat zij, nu
de uitspraak bekend is en het beroep
van de heer AI ontvankelijk is ver
klaard, terugplaatsing naar hun ei
gen wapen of dienstvak aan de mi
nister zullen verzoeken, verwijzend
naar de uitspraak van het ambtena
rengerecht.
Boodschap van
prinses Wilhelmina
Prinses Wilhelmina heeft, aldus
meldt de rijksvoorlichtingsdienst de
volgende boodschap uitgegeven: „In
de overtuiging dat Christus dit van
ons vraagt en in aansluiting aan de
jongste getuigenissen van de Neder
landse Kerken en die van hen, die
over onze grenzen in dezelfde geest
gesproken hebben, doe Ik een beroep
op net geweten der wereld, dat zich
zo krachtig heeft laten gelden, om
tot een levende werkelijkheid te ma
ken wat de Kerken hebben verkon
digd ten aanzien van de gelijkheid
voor Christus van alle rassen en men
sen, te beginnen bij de heel eenvou
dige dingen van het dagelijkse leven,
die binnen het bereik van iedereen
liggen.
eerste verdieping. Deze ruimten heb
ben een middellijn van 7.80 meter.
De bestemming van de gevangento
ren, die in 1914 zelfs station voor
draadloze telegrafie werd, is overi
gens nog niet bekend. Door de kleine
schietgaten stroomt het licht zeker
niet overdadig naar binnen en dat
maakt de ruimte weinig geschikt
voor expositieruimte.
VERWACHT.
Geldig tot hedenavond
OPKLARINGEN
Opklaringen en op de meeste plaat
sen droog weer. Zwakke tot matige
zuidwestelijke wind. Iets hogere mïd-
dagtemperaturen dan gisteren.
ZON EN MAAK
13 april
Zon op 5.49 onder 19.34
Maan op 21.46 onder 6.55