■winnaars
met LEXI naar ROME
LEXINGTON
PILOOT STORM ontvoerd in de stratosfeer
HEIDE MAATSCHAPPIJ GRAAFT
RESTANTEN OP VAN KASTEEL
SHoan
OVERDRACHT NEDERLANDSE
KLOKKETOREN UN AMERIKA
denv s\ond
\eur s\owe{ op een mer..
PROVINCIALEi Z hi hi U W 8 hi COURANT
MAANDAG 11 APRIL 1960
Doe mee aan het fascinerende Lexington-figurenspel!
en de OLYMPISCHE SPELEN!
Lexi nodigt u uit ora aan de lopende prijsvraag
mee te doen. Er zijn in de maanden april, mei.,
juni en juli ELKE MAAND 7 hoofdprijs-winnaars,!
die 5 dagen naar Rome en de Olympische Spelen
gaan en 50 winnaars van een slof Lexington.
Wij zenden u gaarne op aanvraag per briefkaart
het prijsvraag-reglement. Schrijft a aan:
LEXINGTON - Postbus 170 - Den Haag.
dingen
Inxen
ronde
eet**®
jvraag
Yoor
dei«'«nor;;a
from America's best Tobaccos
TUSSEN KRABBENDAM EN ST.-MAARTEN
Floris V bevocht er
de Westfriezen
Aan de ene zijde van de Westfriese
dijk, eens een oude zeewering tussen
Krabbendam en St. Maarten is men
druk doende met de verkavelings
werkzaamheden. Bij het verrichten
van deze werkzaamheden is men iets
ten noorden van Krabbendam op de
fundamenten gestuit van een oude
vesting genaamd Nyïjdoem. Op nog
geen 300 meter afstand van de bin
nenkant van de dijk ligt hier plotse
ling voor ons een overblijfsel van
wat eens een sterk strategisch punt
geweest moet zijn in de tijd, dat de
Westfriezen zich tegen Willem II, of
zijn zoon Floris V verzetten.
Reeds langer was het bekend dat in
dit gedeèlte van het poldergebied
tussen Eenigenburg en Warmenhui-
zen fundamenten van historische
waarde moesten zitten. Diep zaten
de overblijfselen uit de historie niet.
Werden zij aan de ene zijde bedekt
door ruim een meter grond, op een
andere hoek bevonden zij zich nau
welijks enkele tientallen centimeters
onder het maaiveld.
Toen voor enkele weken geleden de
verkavelingswerkzaamheden in dit
gebied begonnen bleek al spoedig
dat men hier niet met de fundering
van een oude boerderij te doen had.
doch-dat liet hier een overblijfsel
was van een oud kasteel of vesting.
De eerste onderzoekingen welke ge
daan werden door de Rijksdienst
voor het Oudheidkundig bodemonder
zoek onder leiding van prof. Glaze-
ma waren reeds direct dermate
vruchtdragend, dat men aan de Ned.
Heidemij. de opdracht gaf opgravin
gen te verrichten en de gehele funde
ring bloot te leggen. Het terrein werd
afgepaald en verkavelingswerkzaam
heden mochten hier voorlopig niet
meer uitgevoerd worden.
De fundamenten, die nu zijn bloot
gelegd, beslaan voor wat het hoofd
gebouw betreft een oppervlakte tus
sen de metersdikke buitenmuur van
circa dertig bij dertig meter. Aan
de noordwestzijde was een eveneens
ommuurde binnenplaats welke men
eerst moest betreden om de hoofd
ingang (een valbrug?) te bereiken.
Vermoedelijk was het geheel door
een brede gracht omgeven. De sterk
te was kennelijk bedoeld om aan
vallen uit het binnenland te weer
staan, want aan deze zijde (zuid
oost en oost) waren gezien de fun
dering enige torens.
Overigens was er nog niet veel te
ontdekken. Men was bezig in het
(Advertentie/
prettige royale ruimte
zie advertentie op pagina
midden van wat eens het kasteel
was een waterput bloot te leggen.
Met dit werk was men al flink ge
vorderd. In de put met. een diameter
van circa 2 meter, was een man be
zig met graven. Voorzichtig werd de
uitgegraven modder en ook het wa
ter emmertje voor emmertje naar
boven gebracht en nagezien. Scher
ven, beenderen en stukjes lei werden
zorgvuldig schoongemaakt en op een
hoopje gelegd.
Men vond een bijna gave kruik van
blauw aardewerk, die voorzichtig
naar boven gehesen werd. Een paar
ontbrekende stukjes bleken later op
de hoep te liggen. Zwijgend spoelde
do heer Plug de kruik af en bracht
hem over naar een naburige woning.
Erg mededeelzaam zijn de heren niet.
Dat verklaarden zij uit hun vrees
voor nieuwsgierigen, die doorgaans
veel van zulke opg
te vernielen.
opgravingen plegen
Vrije halve dag voor
het huispersoneel
(Van onze parlementaire redacteur)
De Tweede Kamer heeft donderdag
zonder hoofdelijke stemming een
wetsontwerp aangenomen tot wijzi
ging van het burgerlijk wetboek,
aat aan het huispersoneel, dat per
week minstens zes dagen bij dezelfde
werkgever in dienst is, een vrije
halve dag garandeert. Deze vrije
halve dag mag aansluiten aan dc
zondag.
Wanneer de- omstandigheden zodanig
zijn, dat overwegende bezwaren te
gen het toekennen van de vrije hal
ve dag bestaan, dan kan bij uitzon
dering volstaan worden met de com
pensatie van deze wettelijk erkende
vrije tijd in loon.
Professor Riiter's boek
over N.S. bekritiseerd
Naar aanleiding van het verschijnen
van het boek „Rijden en staken 1940-
1945" door professor Rüter, heeft de
oud-voorzitter van de Nedérlandse
vereniging van spoor- en tramweg
personeel, de heer G. Joustra, die tij
dens de bezetting ook voorzitter van
de personeelraad van de Nederlandse
Spoorwegen was, het A.N.P. mede
gedeeld, dat professor Riiter in zijn
bock onvolledige geschiedschrijving
heeft gepleegd.
"Volgens de heer Joustra heeft pro
fessor Rüter in zijn boek verwaar
loosd de hem tijdig onder de aan
dacht gebrachte feiten en verklarin
gen, die zouden aantonen dat het be
leid van de heer Joustra en de zijnen
ook niet in het begin van de bezet
tingstijd opportunistisch is geweest.
De heer Joustra meent, dat profes
sor Rüter zich aan het negeren van
feiten en verklaringen schuldig
maakte door ten onrechte aanneme
lijk te maken dat de vooraitter van
de personeelraad en zijn medebe
stuurders aan de voorbereiding van
de staking weinig of niets hebben
gedaan.
Alle uitspraken van rechtscolleges,
ereraad en congressen ten gunste
van het door de heer Joustra en
consorten tijdens de periode 1940-'45
gevoerde beleid, worden, naar de me
ning van dé heer Joustra, in het
boek van prof. Rüter min of meer
geringschattend behandeld. Dezelfde
schampere behandeling valt. volgens
hem, ten deel aan de gebleken mas
sale ledentrouw voor en na de be
vrijding. De conclusie van de heer
Joustra is, dat professor Rüter in
zijn boek de geschiedenis in vele op
zichten niet onbevangen behandeld
heeft.
Geen Indonesisch verbod
voor Nederlandse schepen
Een woordvoerder van de Indonesi
sche regering heeft vrijdag te Djakar
ta vermaard dat de berichten over 'een
Indonesisch plan om Nederlandse
schepen uit het Indonesische handels
verkeer te weren, onjuist zijn.
Desgevraagd verklaarde een woord
voerder van de Nederlandse diploma
tieke vertegenwoordiging dat er geen
beperkende maatregelen gelden voor
Nederlandse koopvaardijschepen in
Indonesische havens of wateren.
Uit Singapore had de Londense
„Times" gemeld dat de Indonesische
regering overwoog een dergelijk ver
bod in te stellen.
Tot dusver, aldus de Nederlandse di
plomatieke vertegenwoordiging, zijn
de vaarschema's van Nederlandse
schepen niet gewijzigd en kan niet
worden gesproken van discriminatie
tegen de Nederlandse koopvaardij. Er
bestaan beperkende bepalingen, doch
die gelden voor alle buitenlandse sche
pen. Bijvoorbeeld mag de buitenland
se scheepvaart uitsluitend gebruik
maken van de havens die de Indone
sische autoriteiten aanwijzen.
Amerikaanse raketbases nu
onder eenhoofdige leiding
Dr. Herbert York, chef van de afde
ling „onderzoek der genie" op het
Amerikaanse ministerie van defensie,
is benoemd tot algemeen directeur
van de Amerikaanse raketbases en
radarinstallaties.
Hieronder vallen ook de bases voor
het lanceren van raketten met een
militair oogmerk. De benoeming die
donderdagavond bekend werd ge
maakt door de Amerikaanse minis
ter van defensie, Thomas Gates,
wordt gezien als een poging om een
einde te maken aan de rivaliteit op
het gebied van de ruimtevaart tus
sen het leger, de marine en de lucht
macht.
„GOED KAMP" GEOPEND
Voor de jeugd moet meer
kampeergelegenheid komen
„Wij zullen onze jeogd de gelegen
heid tot het echt trekken als kam
peerders moeten blijven geven. Dit
is een aangelegenheid van nationaal
belang en het is wellicht mogelijk,
dat het rijk de helpende - hand zal
bieden, indien uit het maatschappe-
■p mjéni
teneinde meer kampeergelegenheid
voor de jeugd te scheppen."
Dit sprak vrijdag mr. Y. Scholten,
staatssecretaris van het ministerie
van onderwijs, kunsten en weten
schappen in zijn rede voor de ope
ning van de achtste nationale kam-
peertentoonstelling van de A.N.W.
B. „Goed Kamp" in Den Haag. De
staatssecretaris kwam tot deze woor
den, nadat hij de constatering had
geuit, dat veel beheerders van kam
peerterreinen er toe overgaan jeug
dige leampeerders van hun terreinen
te weren. De gronden van deze wei
gering zijn vaak van puur materia
listische aard.
Mr. Scholten was van mening, dat
het nodig is jeugdkampen te stich
ten. Voorts achtte hij de mogelijk
heid niet uitgesloten dat men tot op
leiding van recreatieleiders moet ko
men.
Hoger personeel in commissie
zware chemische industrie
(Van onze Haagse redactie).
De Nederlandse Vereniging van Ho
ger Personeel en de Katholieke Ver
eniging van Hoger Personeel zullen
tezamen een werknemerszetel mogen
bezetten in de bedrijfscommissie voor
de zware chemische industrie. De So
ciaal-Economische Raad heeft dit vrij
dag mogelijk gemaakt door met de
vereiste tweederde meerderheid het
aantal leden van de bedrijfscommis
sie te brengen van 20 op 22. Er wer
den 26 stemmen voor uitbreiding uit
gebracht, terwijl de vertegenwoordi
gers van de drie grote vakcentrales,
die zich opnieuw tegen opneming van
de organisaties van hoger pèrsoneel
in de bedrijfscommissie verzetten,
blanco stemden. Er waren geen te
genstemmers.
De vertegenwoordigers van de vak
centrales stemden blanco om te voor
komen, dat zij anders een zetel aan
de organisaties van het hoger perso
neel hadden moeten afstaan, waar
voor slechts een gewone meerderheid
voldoende was. Het afstaan van een
zetel was namelijk de tweede moge
lijkheid om uitvoering te geven aan
het besluit van de raad, genomen op
25 september van het vorig jaar,
waarbij de meerderheid besloot een
zetel In de bedrijfscommissie toe te
wijzen aan de organisaties van hoger
personeel. Er was nog een derde mo
gelijkheid en wel de meest verstrek
kende namelijk herroeping van het
besluit van 25 september van het vo
rig jaar. Deze mogelijkheid was ech
ter al direct door de S.E.R. met 26
stemmen tegen en 15 voor van de
hand gewezen. In dit laatste geval
stemden de vertegenwoordigers van
de vakcentrales voor herroeping.
Aan de beslissing tot uitbreiding
van het aantal zetels met twee,
waarvan naast de organisaties van
hoger personeel ook de werkge
versorganisaties gelet op de eis
van paritaire samenstelling -
profiteren, was een uitvoerige dis
cussie voorafgegaan. Prof. De
Gaay Fortman zei de organisaties
van hoger personeel op zichzelf
i nuttig te achten. Hij zag liever
dat deze organisaties zich bij een
vakcentrale aansloten, hoewel hij
dit niet per se als eis zou stellen
om als representatief te worden er
kend. Wel zag prof. De Gaay Fort
man het als een bezwaar, dat de
organisaties van hoger personeel
zich nog niet bewust zijn een vak
vereniging te zijn.
4) Onder cle in Noorwegen vervaardig
de meubels voor een paleis van" een
der prinsen van Saoedi-Arablë, bevinden
zich delen van een canapé, die, ln elkaar
gezet, plaats biedt aan 47 personen. De
meubels hebben een waarde van onge
veer 225.000 gulden.
De Nederlandse klokketoren te Ar
lington bij Washington zal op 5
mei worden overgedragen aan de
Amerikaanse minister van bin
nenlandse zaken, Red. A. Seaton.
De heer J. F. van Hengel, voor
zitter van het Nederlandse klok-
ketorencomité, zal de overdracht
verrichten.
1451. Overtuigd dat de on
gelukkige bestuurder met
zijn machine ten onder ge
gaan was, richtte Charley
zich op en staarde nog eni
ge ogenblikken naar de
zwartgeblakerde kuil in de
dure woestijngrond. Werk
tuigelijk zocht zijn hand
naar een sigaret. „Ai-me
kerel", peinsde hij. „Wéér
een die aansluit bij de lan
ge rij van dappere kerels,
die hun leven voor de vlie
gerij in de waarschaal stel
den! Morgen staat er al
weer een ander klaar om
zijn plaats in te nemen. Zo
zal het doorgaan, tot het luchtruim geen ge
heimen of gevaren meer voor ons heeft. En
daarna? Daarna zal de mens zijn blik omhoog
richten naar de sterren!.Langzaam liep
hij terug naar zijn eigen machine, klom in
de cabine en greep een kaart om zijn positie
te bepalen. Hij moest zo spoedig mogelijk het
dichtstbijzijnde militaire vliegveld waarschu
wen, dat er een kist neergestort was. Mis
schien wisten ze er daar nog niets van. De
proefbasis Tarmac lag op ongeveer vijftig mijl
afstand, schatte hij, daar zou hij maar op
aansturen. Snel steeg de Bluebottle omhoog,
maar Charley had nog geen drie minuten ge
vlogen, of hij ontdekte opnieuw iets bijzon
ders op de grond beneden zich. Een parachu
te die zachtjes bewoog in de wind...!
Op uitnodiging van de Nederlandse
ambassadeur dr. J. H. vanRoyen,
zullen hoge Amerikaanse amb
tenaren en velen die hebben deel
genomen aan de bouw van de to
ren, de plechtigheid bijwonen.
De toren en het carillon zijn een
geschenk van het Nederlandse
volk aan het Amerikaanse als te
ken van dank voor de Ameri
kaanse hulp in oorlogstijd en
daarna.
De Amerikaanse beiaardier Charles
T. Chapman zal voor en na de
overdracht Amerikaanse en Ne
derlandse volksmuziek en moder
ne composities op het carillon
ten gehore brengen.
Acht jaar geleden is in Neder
land het idee opgekomen het
Amerikaanse volk een duurzaam
blijk van vriendschap te geven.
In alle kringen van het Nederlandse
volk werd geld bijeengebracht en
de koningin gaf spoedig haar
steun aan het idee.
De voorzitter van de Tweede Ka
mer van het werkcomtié „Klok
ken voor Amerika", mr L G.
Kortenhorst, heeft op 5'mei'1954
het carillon van 49 klokken over
handigd aan de voorzitter van
het huis van afgevaardigden.
Het carillon dat in totaal 27.400 kilo
gram weegt, is een van de groot
ste in dé Verenigde Staten.
Do toren die ongeveer veertig
meter hoog is, is ontworpen door
de Nederlandse architect J. W.
C. Boks. Aan dc voet van de
open staalconstructie staan twee
bronzen leeuwen van de Neder
landse beeldhouwer Paul Koning.
FEUILLETON
it Door BERKELEY GRAY
45
„Bedankt voor het compliment vriend
maar het is de waarheid", zei Nor
man nederig. „Het 13 zo verdraaid
lastig, dat je me nooit -gelooft, als
ik de waarheid spreek. Het is altijd
hetzelfde liedje. Vanmorgen vroeg
begon het al".
„Je bedoelt die nonsens, dat Brown-
ley geprobeerd heeft je over te halen,
Hayward te vermoorden stootte
de inspecteur uit. „Ik heb er genoeg
van, met een kluitje in het riet ge
stuurd te worden. Conquest, Wat
weet je van Paul Tass. Waaróm ben
je naar het Ravenshurst Hotel ge
gaan De moord op Tass staat zon
der twijfel in verband met die op
Elsie Watts en dat wijst in de
richting van Hayward, alias Archcr.
En alsof ik nog niet genoeg kopzov-
gen heb, probeer jij me nu nog bui
ten mezelf te krijgen. Je ontkent
toch niet, dat je iets met dit vuile
zaakje te maken hebt
„Heb ik ooit geprobeerd dat te ont
kennen vroeg Conquest. „Toen de
oude Brownley mij tot deze moord
trachtte over te halen - - ja het is
zo, begin dus maar niet opnieuw te
tieren was mijn nieuwsgierigheid
meteen gewekttoen ik ontdekte,
dat de man die ik uit de weg moest
ruimen, Robert Archer was, werd
deze nog groter. De vent. die dit al
lemaal gedaan heeft, Bil!, is buiten
gewoon gevaarlijk. Je kent me. Ik
mag graag een partijtje knokkeu
met bijzonder gevaarlijke individuen.
Deze 'man vermoordde Elsie Watts
en wel op precies dezelfde manier als
Barbara Maris, twaalf jaar geleden.
Maar zijn plannetje mislukte, door
dat Hayward niet gearresteerd werd
-wat hij verwacht had en door
dat ik een spaak in het wiel stak.
Hii trachtte me vanmorgen dus te
pakken te krijgen en om de een of
andere reden vermoordde hij Paul
Tass"...
„Wacht eens even viel Williams
hem scherp in de rede. „Een ogen
blik Je zei iets over een spaak in
het wiel. Een leerzame opmerking,
ConquestBe weet precies, wat je
daarmee bedoelt. Jij bracht Hay
ward op slinkse wijze weg uit zijn
huis in Hampstead en wel op het
zelfde moment, dat de politie -hem
kwam arresteren. Ontken dat maar
nietIk geloof zeker, dat hij hier in
dit gebouw is, zelfs in deze flat".
Norman haalde zijn schouders op en
Joy trachtte zo spottend mogelijk te
kijken.
„Doe of je thuis bent, Bill", zei Nor
man. „Ga je gang en kijk alles na,
als je wilt".
„Als hij hier niet is en uit je be
reidheid leid ik af, dat dat niet het
geval is clan moet hij in een an
der deel van het gebouw zijn", brom
de de inspecteur. „Ik waarschuw je,
Conquest Als ik merk, dat je hem,
een misdadiger die door de politie ge
zocht wordt, gehuisvest hebt, zal ik
je cle cel indraaien. Ik zal een aan
klacht indienen, die klinkt als een
klok. Maar als je verstandig' bent en
hem nu aan mij uitlevert, zal ik je
onbeschaamdheid door de vingers
zien en cr niet meer over praten".
Brave Williams had het wel ongeveer
bij het rechte eind en Joy begon
werkelijk zenuwachtig te worden.
Conquest echter lachte hem uit.
„Schei nou uit, Bill protesteerde
hij. „Dacht je. dat ik zo gek zou
zijn iemand als Hayward in Conqest
Court te verbergen Ga je bevel tot
huiszoeking maar halen En vergeet
dan vooral niet, dat dit gebouw een
paar honderd flats bevat, die alle
maal door rijke en invloedrijke men
sen bewoond worden. Ik geloof niet,
dat je een goede beurt zou maken,
als je een stel dienders met hun zwa
re voetstappen door hun woningen
liet stommelen. Ik wens je een goede
jacht. Je zult er plezier aan bele
ven".
Mr. Wiliams haalde zwaar adem. Hij
was er niet in geslaagd Norman té
overbluffen en hoewel hij het zich
zelf niet wilde bekennen, wist hij
heel goed, dat zijn chef nooit een be
vel tot huiszoeking voor het hele ge
bouw zou afgeven.
„Ik zit mijn tijd te verspillen, zoals
gewoonlijk als ik met jou praat",
zei hij, „Ik dacht, dat je tenminste
deze ene keer wel bereid zou zijn tot
samenwerking, Conquest".
„Als je een redelijker houding aan
neemt, wil ik niets liever, beste Wil-,
liams", zei Norman prompt. „Waar
om zouden we niet kunnen samen
werken
„Samenwerken riep Williams uit.
„Kerel, ik zou de dienst uitgeschopt
worden, als ik dat deed
Hij rende woedend de deur uit en
terwijl hij met cle lift naar de begane
grond zakte, schonk Conquest zich
een hartversterking in, die hij snel
naar binnen sloeg.
„Dat had ik net nodig, Pixie", zei hij,
terwijl hij het glas neerzette. „Bill
windt me altijd op... Hela Wat is
ei' Waarom kijk je zo bezorgd
„Ik vraag me af, hoe Jang je zult
krijgen", zei Joy. „Drie maa'ndefa
Een jaar Hoeveel gevangenisstraf
staat er op als je een moordenaar
verbergt Ik zal me wel erg een
zaam voelen, als je in de nor zit. Nor
man".
„Probeer dat defaitisme maar van
je af te zetten, kind", zei Norman
ernstig. „Ik kom heus niet in de
nor"...
„Ik wou, dat ik daar ook zo zeker
van was Per slot van rekening ver
berg je een moordenaar. Norman
Tenminste, Miles is volgens de wet
een moordenaar en dat komt op het
zelfde neer en Bill Williams wéét
dat hij hier is. Je hebt hem even af
gepoeierd, maar hij zal toch wel een
manier vinden om zijn zin door te
drijven. En wat dan Dan wordt
Miles gevonden en jij zit in minder
clan geen tijd in de cel, waar Bill het
over had".
Norman lachte hartelijk.
..Jij begrijpt nog steeds niet, Pixie,
dat ik van plan ben dit zaakje de
wereld uit te helpen", zei hij. „En
als Miles uit zijn schuilplaats te voor
schijn komt, zul dat zijn omdat hij
bevrijd is van de smet, die nu al
twaalf jaar lang aan zijn naam
kleeft".
„En hoe denk je dat wonder te be
werkstelligen
„Ik heb geen haast. Het is beter de
moordenaar even op adem te laten
komen hij moet even afkoelen",
zei Norman, Joy's sceptische woor
den volkomen negerend. „Vanavond
zal ik niets meer ondernemen. De
nacht lijkt me do gezochte tijd om
mijn slechte voornemens uit te voe
ren. Ik moet even telefoneren".
Joy kon haar oren niet geloven, toen
ze hoorde dat het een interlokaal ge
sprek was met Hawk's Cross. De
butler kwam aan de telefoon. Of mr.
Charles thuis was Ja. „Ik zou hem
graag willen spreken". Zeker. Een
ogenblik later hoorde Conquest Char
les Brownlov's vriendelijke stem.
„Conquest herhaalde hij afkeu
rend. „Ik ben blij, dat m'n vader dit
niet weet. Hij doet op het ogenblik
gelukkig een dutje. Ik weet, dat mijn
zuster veel vertrouwen in je heeft,
maar het valt niet te ontkennen, dat
je reputatie... eh... neem me niet
kwalijk... niet smetteloos is".
„Keurig geformuleerd, broeder Char
les", grinnikte Norman. „Ik mag die
zorgvuldig gekozen woorden wel.
Vergeet nu even mijn bezoedelde re
putatie. Ik zou graag onder vier ogen
met je spreken en als ik zeg on
der vier ogen. clan meen ik dat. Om
duidelijker te zijn. dit gesprek moet
geheim blijven Heb je een voor
stel
„Je laat me schrikken. Conquest.
Wat voor reden kan er zijn voor een
dergelijk gesprek Ik vrees, dat ik
daar niet op in kan gaan".
„Dat zul je wel moeten, als je het
geluk van je zuster wil beschermen",
antwoordde Norman. „Het is van
heel groot belang, dat ik bepaalde
dingen met je bespreek en het is
van even groot belang, dat je vader
er onkundig van blijft".
„Zeg dan tenminste, wat je be
doek"...
„Dat kan onmogelijk door de tele
foon", viel Conquest hem in de rede.
(Wordt vervolgd;.