PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
BILT
De Gaulle: Frankrijk bereid tot
staken van kernwapenproeven
Plan voor herindeling Schouwen-Duiveland
roept nog vragen op
ALS ANDERE LANDEN VOORRADEN OPRUIMEN
POLITIE EN MILITAIREN
HOUDEN RAZZIA'S IN NJANGA
VERKOOP VLUCHTELINGEN-
ZEGELS IN 17 LANDEN BEGONNEN
verwacht:..
203e jaargang - no. 84
Dagblad, uitgave van de 'firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie P. van de Velde en P. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur W. Leertouwer.
Adjuncb-hoofdred.: G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week. 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Vrijdag 8 april 1960
ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per
mm. Minim, p. advertentie 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties f max. 8 regels)
25 cent per regel met een minimum
van 1.25. ..Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 3593CO. P.Z.C.. Middelburg.
Bureaus: Vllssingen Walstr. 58-60. tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 3508 of 3546); Middelburg. Markt 51. tel. 3841; Goes. Grote Markt 2. tel. 42 Ib-g.g. adv. 2234). Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9. tel. 20; Temeuzen. Brouwerijstraat 2. Zlerikzee. red tel 2425. adra tel 20S4.
Rede van 20 minuten in Britse Hoger- en Lagerhuis
President De Gaulle van Frankrijk heeft donderdag in een toe
spraak in een gemeenschappelijke vergadering van het Britse
Hoger- en Lagerhuis in Londen beloofd dat Frankrijk zijn kern
wapenproeven zal staken als de andere atoommogendkeden hun
voorraden kernwapens opruimen. De president had zijn rede van
twintig minuten zo perfect uit het hoofd geleerd, dat hij met
geen woord afweek van de afschriften ervan die van te voren
waren uitgereikt, een prestatie die zijn gehoor van doorgewin
terde politici en sprekers in het openbaar o.w. sir Winston
Churchill in verbazing bracht.
Generaal De Gaulle prees, nadat trompetgeschal zijn rede had ingeluid,
het Britse politieke stelsel als „goed gegrondvest en evenwichtig". Na
dat hij had aangedrongen op opruiming van de voorraden kernwapens,
verklaarde hij dat Frankrijk „schouder aan schouder" met Engeland zou
staan in de komende belangrijke dagen voor de topconferentie van Oost
en West. Alle vier de staatslieden die deelnemen aan deze conferentie,
die de volgende maand in Parijs begint, dienen hun werk aan te pakken
„met de geestesgesteldheid van reizigers, die aan het begin van een
lange, moeilijke reis staan", zo zei hij.
Tevoren had de president, in stralend
weer, de 1200 man van de konink
lijke garde geïnspecteerd. Onder het
applaus van een 10.000 belangstellen
den reed hij in een glanzend zwarte
jeep met de hertog van Edinburgh
naar een tribune waarlangs de troe
pen paradeerden op de tonen van hun
traditionele regimentsmarsen, ge
speeld door het muziekkorps van de
garde.
De lunch gebruikte de president, met
zijn echtgenote, in het koninklijk
hospitaal te Chelsea, dat in 1682
door koning Karei de Tweede naar
het voorbeeld van het Parijse Hotel
des Invalides is gesticht als een te
huis voor gepensioneerde soldaten.
De president was hier de gast van de
Britse regering in een vertrek, waar
op de muren alle veldslagen van het
Britse leger sedert 1660 zijn ver
meld. Bij het betreden van het ge
bouw inspecteerde de Franse presi
dent een eregarde van oudstnjders
in scharlaken tunieken en hij pas
seerde daarbij vier kanonnen die de
Britten bij Waterloo op de Fransen
hadden veroverd.
De Gaulle zei 5n zijn rede, die hij
in het Hoger- en Lagerhuis hield,
dat de vrede slechts tot stand kan
komen, indien In de eerste plaats de
algemene vrees voor een plotselinge
vernietiging wordt weggenomen. Dit
houdt beperking der bewapening en
wederzijds toezicht in.
Vernietiging van alle voorraden
kernwapens is noodzakelijk. De fa
brieken, waar zij worden vervaar
digd, moeten zich instellen op het
voortbrengen van andere zaken. Ra
ketten en vliegtuigen, die kernwa
pens kunnen vervoeren, moeten on
der gemeenschappelijk toezicht wor
den geplaatst, evenals de vaste of
drijvende lanceerbases van geleide
projectielen.
Afrikaanse conferentie
in Accra geopend
De premier van Ghana, Kwame
regeringsvertegenwoordigers en poli
tieke arbeidersleiders geopend.
Hij verklaarde dat zolang ook maar
een centimeter Afrikaans grondge
bied onder koloniaal bewind blijft,
er strijd en conflicten in Afrika zul
len zijn.
„Zolang enige groep op dit continent
het principe ontkent van „ieder mens
een stem" en haar macht gebruikt
om haar voorrechten te handhaven,
zullen de onderdrukkers in onveilig
heid verkeren en de verdrukten wrok
en opstandigheid gevoelen", aldus de
proeven in de Sahara en de jongste
schietpartijen in Zuid-Afrika.
Nkroemah achtte een Unie van Afri
kaanse Staten en republieken de eni
ge oplossing om de problemen van
Afrika het hoofd te bieden. De proe
ven in de Sahara en de apartheids
politiek van Zuid-Afrika zijn twee
dreigende zwaarden van Damocles,
die wij moeten verwijderen. De com
missies van de conferentie zullen
moeten bespreken welke maatregelen
tegen verdere wandaden (de atoom-
proeven) kunnen worden genomen,
verklaarde hij.
Kassier uit Tietjerk
verdwenen
In Tietjerk ten oosten van Leeuwar
den, wordt sedert dinsdagmiddag de
kassier van de coöperatieve boeren
leenbank, de ruim vijftigjarige heer
P. N. J. vermist. De heer J. heeft
dinsdagmiddag zijn "woning verlaten
en is het dorp uitgefietst. Sindsdien
heeft men taal noch teken van hem
gehoord.
De justitie heeft een onderzoek inge
steld. Tot dat onderzoek behoort ook
de controle van de kas van de boeren
leenbank. Over de oorzaak van het
verdwijnen tust men nog in het duis
ter. Die oorzaak kan zowel in het
financiële als in het persoonlijke vlak
liggen. De heer J. is reeds 20 jaar
kassier van de boerenleenbank ge
weest. Hij staat in het dorp gunstig
bekend.
Tezelfdertijd meent Frankrijk dat
een gesloten vrede geen aanlei
ding mag geven tot verdieping
en vergiftiging van de door de
oorlog geslagen wonden. Hierbij
denken wij ook aan de wonden
van het Duitse volk, gisteren on
ze vijand, doch nu een onmisbaar
element voor het Westen en onze
gemeenschappelijke bondgeno
ten", aldus president De Gaulle.
Hij vervolgde: „Frankrijk wenst in
tegendeel dat Europa in een positie
komt, waarin het zijn eigen leven
kan leiden, dank zij een evenwicht
tussen zijn twee delen, waar ver
schillende maatschappelijke stelsels
in zwing zijn. Frankrijk wanhoopt
er niet aan, dat dit nog eens zal
gebeuren. Aan de ene kant werkt
de drang naar vrijheid, aan de an
dere zijde doet zich een bepaalde,
uit de noodzaak der doelmatigheid
geboren, ontwikkeling voor".
De Gaulle deed opnieuw ecu beroep
op internationale samenwerking bij
de hulpverlening aan de onderont
wikkelde gebieden. „Frankrijk meent
dat de vrede slechts een hachelijke
zaak is, zolang twee miljard mensen
in armoede naast in betere doen ver
kerende wereldbewoners leven", ver
klaarde hij.
Het grootste gedeelte van De Gaul
le's toespraak bestond uit woorden
van lof voor Engeland en zijn leider
in de Tweede Wereldoorlog, sir
Winston Churchill, die zich onder
zijn gehoor bevond.
Over zijn betrekkingen met Chur
chill in de afgelopen oorlog, ver
klaarde De Gaulle onder meer:
„Wanneer ik het in juni 1944 op be
paalde punten niet voortdurend en
geheel eens was met mijn zeer ver
maarde vriend, dan was dit mogelijk
een gevolg van het feit, dat het suc
ces, dat van toen af zeker was, een
zekere onwrikbaarheid van stand
punt in de hand werkte,
Vier jaar tevoren droegen onze be
sprekingen een minder halsstarrig
karakter", zo zeide De Gaulle.
Oud-premier Winston Churchill glim
lachte. toen De Gaulle over hun bei
der oorlogsbetrekkingen sprak.
„Evertsen" keerde terug
uit Nieuw-Guinea
Harer majesteit* fregat „Evertsen"
is donderdagmiddag om vier uur op
de rede van Den Helder voor anker
gegaan na zijn terugkeer uit Nieuw-
Guinea.
Het laatste gedeelte van de reis, van
IJmuiden af, is medegemaakt door
de bevelhebber der zeestrijdkrachten,
vice-admiraal L. Brouwer. Het schip
is in december 1957 met spoed uitge
zonden naar Nieuw-Guinea. in ver
band met de politieke ontwikkeling
in Indonesië. Dc route werd niet door
het Suez-kanaal, doch door het Pa
nama-kanaal genomen.
Na aankomst maakte H. M. „Evert
sen" spoedig naam, door samen met
H. M, „Drenthe" drie door de In
donesiërs „overgenomen" K. P. M.
- schepen aan.te houden en naar
Sprong' (Vogelkop) te begeleiden.
Ook werden patiouilletochten onder
nomen ter beveiliging tegen infiltra
tie. Vanaf het vertrek uit Nederland
heeft het schip 91.000 zeemijlen af
gelegd.
K.L.M. kreeg tip
bom in vliegtuig
De K.L.M. te New York heeft giste
ren een anoniem telefoontje gekre-
fen met de mededeling, dat zich een
om bevond aan boord van een K.L.
M.-vliegtuig, vluchtnummer 634, dat
om negen uur Nederlandse tijd don
derdagavond van New York naar
Amsterdam zou vertrekken, waar het
vanmorgen om half negen had moe
ten aankomen.
De K.L.M. heeft daarop besloten,
hoewel telefonische meldingen aan
luchtvaartmaatschappijen over zich
aan boord van vliegtuigen bevindende
bopimen, geen zeldzaamheid meer
zijn, beide toestellen te laten onder
zoeken. Zowel de Douglas DC-7c,
vluchtnummer K.L. 634, als de DC-7c
vluchtnummer K. L. 632, werden na
gezien.
Lesvliegtuig verongelukt:
inzittenden omgekomen
Kort na de opstijging van het vlieg-
- - iburg te Beek, is een
ijks
veld Zuid-Limburg
vliegtuig van de rijksluchtvaartschool
verongelukt, waarbij de leerling-vlie
ger om het leven is gekomen.
Het toestel was eèn der onlangs in
gebruik genomen eenmotorige Saab
„Safir" vliegtuigen. Het toestel moet
nu £oe aanneemt kort
na de opstijging in een vrille zijn ge
raakt, tengevolge waarvan het tei
aarde stortte.
Het vliegtuig kwam ongeveer 250 m
buiten de zuidelijke begrenzing van
het vliegveld Zuid-Limburg in een
boomgaard terecht en vloog in brand.
Het is de bestuurder van net toestel
niet meer gelukt het te verlaten. On
middellijk na het gebeurde werd op
het vliegveld alarm gegeven.
„ARSENAAL VAN WAPENS"
Tweehonderd mensen
werden gearresteerd
Politie en militairen hebben donder
dag iu de vroege ochtend een inval
in Njanga, de belangrijkste haard
van het negerver'/.et, gedaan én ruim
tweehonderd mensen gearresteerd.
Na-een huis-aan-huis-onderzoek wér
den zakltenvöl wapens weggevoerd.
Tegen de middag heerste in het re
genachtige negerdorp de stilte van
een kerkhof.
Bij het politiebureau van Philippi,
vijf kilometer verder, zag men hoe
de groepen arrestanten, onder wie
vrouwen, uit de politiejeeps en
vrachtauto's werden geduwd. Som
mige negers die niet snel genoeg uit
stapten, kregen een tik met een rub
berslang.
Regelmatig arriveerden vrachtwa
gens met gevangenen. De negers ble
ven stil zitten terwijl de voertuigen
de binnenplaats van het politiebureau
opreden. Daarna gingen de deuren
open en klauterden de negermannen
en -vrouwen van alle leeftijden de
wagens uit en renden zij tussen twee
rijen politie naar de ingang.
Zakkenvol messen, stokken, knotsen,
ijzeren staven, strijkijzers, scharen,
bijlen en ander materiaal werden op
de grond gegooid. De meeste van de
iiiiiiiiiiiiiiiiim
Hr. Ms. fregat „Evertsen" is M
teruggekeerd valt een reis naar
Nieuw-Guinea. Vanzelfspre-
kend was het hij de haven
van Nieuwediep weer een
grote drukte.
llllllllllllllllllllll
25.000 inwoners van Njanga hebben
feweigerd hun staking te beëindigen,
lotseling was in de ochtend het be
wapend kordon om het nabije Langa
teruggetrokken en gebruikt om de
troepen in Njanga te versterken. Er
waren daar donderdag meer soldaten
en politiemannen dan ooit sedert het
begm van de moeilijkheden op 21
maart.
Een politiefunctionaris verklaar
de dat Njanga „een arsenaal van
alle soorten voorstelbave wapens,
waaronder bijlen en vuurwapens,
bleek te zijn."
Naderend van een zijweg zag de
correspondent van Reuter de
slotfase van de razzia en het ver
trek van de laatste groep negers
in een vrachtauto, die afgezet was
met kippegaas.
Militairen met de bajonetten op
het geweer stonden langs de weg
in de druilerige regen.
|e De Franse president De Gaulle M
heeft zijn staatsiebezoek aan m
Londen benut voor het opzoe-
ken van zijn oude vriend
en strijdmakker, sir Winston
Churchill. Hij maakte daartoe
zijn opwachting aan de Lon-
dense residentie van de hoog-
H bejaarde staatsman.
H De foto laat zien hoe de m
staatslieden elkaar op de drem-
ee pel de hand drukten.
iinillllllllllllllllllllllllllllllllllllHIIIIIIIIIIIIIUIIIIIIIilllllllllllllllilllllllI
Beruchte Duitser uit Bredase
gevangenis ontslagen
Uit de gevangenis te Breda is ont
slagen de Duitser R. Nitsch, die in
de bezettingstijd een functie had bij
de SicherlieitsdieiiHt en wegens oor
logsmisdrijven tot levenslange ge
vangenisstraf was veroordeeld. Hij
is over de grens gezet.
West-Duitsland heeft reeds meer
dan vier miljard mark vooruitbetaald
voor te leveren uitrusting voor de
Westduitse strijdkrachten, waarvan
2.2 miljard aan de Ver. Staten en ruim
400 miljoen aan Engeland, zo heeft
een regeringswoordvoerder in Bonn
verklaard.
In zeventien Europese landen is gis
teren de verkoop van vluchtelin-
frenpostzegels begonnen. In ons
and gebeurde «lat met enige
plechtigheid in, of beter gezegd
voor het rijdende postkantoor, dat
op het Plein in Den Haag is op
gesteld.
De heer J. Th. Hoolboom, hoofddirec
teur posterijen, overhandigde daar
in een speciale portefeuille een vel
van elk der beide Nederlandse
soorten vluchtelingenzegels (12 -f
8 cent en 30 10 cent) aan jonk
heer dr. C G. C. Quarles van Uf-
ford, oud-commissaris der konin
gin in Gelderland en voorzitter
KAMERLEDEN RAPPORTEERDEN
(Van onze Haagse redactie.)
De vaste commissie voor binnenlandse zaken uit de Tweede Kamer, die
het ontwarp van wet over de gemeentelijke herindeling van het eiland
Schouwen-Duiveland in studie heeft gehad, en daartoe ook het eiland
heeft bezocht, zegt in haar voorlopig verslag, dat zij zich algemeen kan
verenigen met het uitgangspunt van dc minister, dat een gemeentelijke
herindeling van Schouwen-Duiveland ter verkleining van het aantal ge
meenten er zijn er thans achttien wenselijk moet worden geoordeeld
Niet alle leden kunnen zich echter met de voorgestelde herindeling ver
enigen. Van meer dan één zijde werd.de adstructie van 's ministers op
vatting, dat de oplossing niet moet worden gezocht in de vorming van
één gemeente voor het gehele eiland opmerkelijk sober genoemd. Men be
treurde het dat dit vraagstuk is afgedaan met de opmerking, dal daaraan
zo grote bezwaren zijn verbonden.
Denkend aan de diep ingrijpende ver
anderingen na de voltooiing van
Delta en Europoort, achten zij de
vraag klemmend of het niet gewenst
zou zijn één gemeente van 23.000
zielen te vormen. De kans op een
sterk college van B. en W. en een
sterke raad stijgt er mee. Ook gelet
op hut aantal gemeenschappelijke
regelingen, die de gemeenten hebben
getroffen, pleiten voor één gemeentel
Niet alle leden van de commissie
dachten er overigens zo over.
Sommigen wezen op het grote
verschil tussen het recreatiege
bied op Westelijk Schouwen en
de rest van het eiland. Maar ge
zien de nog steeds dalende ten
dens van het bevolkingsverloop
achten zij toch de vraag gewet
tigd of zes gemeenten niet te veel
•zou- zijn. Dan wierp ?ich nog de
vraag op, of er geen mogelijkheid
stak in de vorming van twee ge
meenten: Zierikzee en de rest van
het eiland. En vervolgens of er
geen drie zouden kunnen komen:
Zierikzee, Schouwen en Duiveland.
Vier of vijf?
Dezelfde leden zouden willen weten
waarom de vorming van vier ge
meenten bepaald onwenselijk zou
moeten worden genoemd. Die vier
zouden dan zijn: Zierikzee, Schou
wen," Brouwershaven en Duiveland.
Dat Bruinisse buiten de herindeling
is gelaten konden zij. gezien het
eigen karakter van deze gemeente,
wel begrijpen, maar zij vragen zich
toch af of dit argument nog lang
van kracht zal kunnen blijven. De
voorgestelde gemeente Middenschou-
wen met 2000 inwoners, kon deze
leden niet bekoren. Zij zien er dan
ook alle aanleiding in ernstig aan
dacht te wijden aan de door de ge
meente Brouwershaven gegeven sug
gestie het westelijk gedeelte van
Middenschouwen bij Westerschou-
wen en het oostelijk gedeelte bij
Brouwershaven te voegen. De ge
meente Ellemeet zou dan in haar ge
heel de gemeente Eikerzee nagenoeg
geheel, de gemeente Kerkwervë voor
een klein stuk, bij Wcsterschouwen
komen. Aldus zouden twee lcrach-
Voorstellen tot
verdere
concentratie
tiger gemeenten Westerschouwen en
Brouwershaven ontstaan. In dit ge
val zou men dan tot vijf gemeenten
komen.
T egenstellingeh
In afwijking tot de ministeriële op
vatting wijzen enige leden op tegen
stellingen in mentaliteit tussen Drei
schor en Brouwershaven. Dreischor
wordt wel de „republiek van Zeeland"
genoemd. Sedert 1911 werden slechts
zes huwelijken tussen mensen uit
Dreischor en Brouwershaven geslo
ten. In technisch opzicht zou Drei
schor voorsprongen op de omliggen
de gemeenten Brouwershaven, Zon-
nemaire en Noordgouwe hebben. Het
handhaaft ernstige bezwaren tegen
samenvoeging. Andere leden vinden
Dreischor met 900 zielen te klein.
Een der leden wees op de bijzondere
(Zie slot pag. 3 kol. 4)
van het Nederlands comité vluch-
teiingenjaar 1959-1960.
Minister Luns en burgemeester Kolf
schoten van Den Haag, voorzitter
van het nationaal comité bevrij
dingsdag 1960, kochten daarna
van de twee jeugdige postboden
uit het Duitse vluchtelingenkamp
Ohmstede, Anita en Sigurd, vluch
telingenzegels, waarmee zij de
eerste voor Hare Majesteit de Ko
ningin bestemde bevrijdingskaar-
ten frankeerden. 's-Ministers zoon
Huib deed de kaarten op de bus.
Aan liet begin van de korte plechtig
heid had de heer J. J. Klaassesz,
waarn. directeur-generaal van de
P.T.T. gesproken. De heer Hool
boom deelde mee dat de zegels tot
7 mei zullen worden verkocht en
tot 31 december 1961 geldig zui
len blijven. Jonkheer Quarles van
Ufford uitte zijn dank jegens de
minister van verkeer en water
staat en de P.T.T., voor hun mede
werking bij de zegelaetie.
Hij gaf een uiteenzetting over de
bevrijdingskaarten. Het is de be
doeling dat men deze kaarten, voor
vijf cent per stuk in de boekhan
del té koop, aan koningin Juliana
stuurt om zijn vreugde over de
bevrijding kenbaar te maken.
De kaarten moeten gefrankeerd
zijn met tenminste een vluehtelin-
genzegel van twintig cent. De to
taliteit van de opbrengst: kaart,
frankeerwaarde zegel plus toeslag
op de zegel komt aan de vluchte
lingen ten goede.
Geldig tot hedenavvna
PLAATSELIJK ONWEER.
Perioden met zonneschijn, maar
plaatselijk ook enkele onweersbuien.
Zwakke tot matige wind in hoofd
zaak tussen noord en oost. Ongeveer
dezelfde temperatuur als gisteren.
9 april
ZON' EN' MAAN
Zon op 5.58
Maan op 16.43
