PAGIM Groningse was in Califomië „moeder" van vele filmsterren r - TOMADO ZATERDAG 2 APRIL 1960 PROVINCIALE ZEEUW 8 E COURANT TERUG NA VEERTIG JAAR AMERIKA „Maar voor een vrouw alleen is het niet veel gedaan in Amerika" (Van een speciale verslaggever) Na een ogenblik wachten werd de denr van het huis in Groningen open gedaan door een bejaarde dame. Zij keek me een tikje verschrikt aan en zei: „How do you do?". Ik wist direct wie zij was: mevrouw A. Kross- Geertsema en voor haar was ik gekomen. Toen ik verteld had wie ik was zei ze: „Kom binnen, honey" en liet me in haar kleine zitkamer aan de straat. Een vrouw op leeftijd volgende maand wordt zij 76 jaar, met een humoristisch gezicht en opmerkzame ogen achter haar brilleglazen. Mevrouw Kross heeft ruim 40 jaar in Amerika gewoond. De kamer, die zij in haar pension gehuurd heeft, is klein, maar boordevol herinneringen. Overal staan foto's: van haar overleden man( die ongeveer anderhalf jaar geleden overleden is) van haarzelf, van vrienden en van familie. De twee zilveren kandelaars op de schoorsteen hebben vroeger in het huis van mevrouw Kross in Beverley Hills, Califomië, gestaan. Deze kamer is een klein, misschien wat saai eindstationnetje van een lange, veelbe wogen reis. Rimboe In 1920 zijn we geëmigreerd, mijn man en ik. Eerst naar Canada. Een van de eerste dingen, die ik daar moest doen was de verpleging van een man die pokken had. Stel je voor, met een rijtuigje ging ik uren de rimboe in en op een afgelegen boerderij vond ik mijn patiënt met zijn vrouw en twee kinderen. Ze hadden geen idee van besmettings gevaar. De oude dokter, die daar kwam, met zo'n lange koetsiersjas, zoals ze in die tijd droegen, veegde de thermometer die de patiënt in zijn mond had gehad, onder zijn arm af. En toen ik hem vroeg of hij desinfecteermiddelen had, keek hij heel verbaasd en zei: „Waar om?". Hij heeft me toen een paar druppels lysol gegeven om het hele huis te desinfecteren. Na een dag of drie ben ik daar weggegaan, want ik werd zelf helemaal ziek van mijn twee pokken-injecties. Later zijn we naar Detroit gegaan in de staat Michigan, in Amerika. Mijn man studeerde toen medicijnen en ik werkte in een ziekenhuis. Maar het vervelendste was dat ik telkens weer een verpleegstersexamen moest doen. Eerst in Canada en toen we naar Michigan gingen weer. Later in Californië moest ik opnieuw exa men doen, want in Amerika heeft iedere staat zijn eigen examen. Maar dat van Michigan is het allermoei lijkste. Van Michigan zijn we naar Califor nië verhuisd, naar Beverly Hills, waar de rijken en de filmsterren wonen. Ik heb velen van hen gekend, ze kwamen allemaal bij me met hun moeilijkheden en hun problemen. Ze waren allemaal mijn „kinders". Ik had daar een wetenschappelijk schoonheidsinstituut, waardoor ik met de moviestars en de producers in aanraking kwam, begrijp je". Me vrouw Kross houdt even op en zegt dan: „Neem me niet kwalijk, dat ik je zeg, maar dat komt doordat we in Amerika altijd „you" zeiden en dan ben je die Nederlandse beleefd heidsvorm niet meer gewend". „Greta Garbo kwam vaak bij me thuis en dan liep ze rond met onze hond Pretzel in haar armen. Ach, ik zou er boeken over kun nen schrijven, wat ik in die jaren allemaal gehoord heb, maar het werd me in vertrouwen verteld en ik kan er dus niet over praten. Ik moest de mensen vaak raad geven als zij problemen hadden en dan praatten mijn man en ik erover. Ma-r ik heb ze soms ook wel de waarheid gezegd. We had den een prachtig huis in Beverley Hills, met negen kamers en we badden allebei een auto". „Ja, dat is nu allemaal weg". Me vrouw Kross stond op om koffie te schenken, toen liep zij naar de bruine, leren aktentas waarin zij haar schat ten bewaart. Grote foto's met hand- Mevrouw Kross, gefotografeerd in haar Amerikaanse" jaren. Mevrouw Kross begint ieder ver haal met: „ik zal het nooit ver geten", zij spreekt snel met veel Amerikaanse woorden tussen de Nederlandse. Soms is zij even ont roerd, omdat het gaat over men sen en dingen, die nu alweer zo ver weg zijn en zo lang geleden, maar zij houdt het vast, het „grand, grand" leven in Amerika, het zit allemaal in haar hoofd en in n leren aktentas en in de foto albums. „Vroeger?". In 1918 was ik wijk verpleegster in Jorwerd, dat was in de tijd van de Spaanse griepepide mie. „Ik zal het nooit vergeten, ik had toen een patiënte, die t.b.c. had, de vrouw van een straatarme land arbeider. Die vrouw moest melk en eieren hebben, maar dat konden die mensen nooit betalen. Ik ben toen naar een rijke boer gegaan en heb tegen hem gezegd: „Ik wou graag eieren hebben voor die en die vrouw, je buurman heeft me melk beloofd". Hij stribbelde eerst tegen, maar toen ik dreigde overal te zullen rondver tellen hoe krenterig hij was, gaf hij toe. Toen ben ik naar zijn buurman gegaan en die heb ik om melk ge vraagd. Ach ja, in die tijd verdien den de landarbeiders misschien zo'n zes gulden per week. Berg handschoenen schóón weg Wanneer er over enkele weken het voorjaar zo ver is gevorderd dat we geen handschoenen meer nodig hebben, dan verdienen die hand schoenen toch nog even onze extra aandacht. Wat doet U èrmee: blij ven ze de hele zomer bovenop de kap >toA lig gen, zodat ze stoff.g worden en met sombere regelmaat over de gangvloer zwerven? Of bergt tl ze netjes op tot het tijdstip dat ze weer dienst moeten gaan doen? Dat laatste is het beste wat U doen kunt; maar voordat de handschoe nen naar hun „winter verblijf" verhuizen hebben ze toch wel een schoonmaakbeurt ver diend. Met wollen handschoe nen is het al heel een voudig. Ze worden ge wassen op dezelfde ma nier waarop andere fijne wollen goederen behandeld worden, en ze moeten daarna lig gend drogen. Nylon handschoenen dienen, evenals nylon kousen, geregeld te worden uit gespoeld, maar de laat ste wasbeurt van deze winter geeft U ze in een lauw sopje van eeri goed wasmiddel. Op een niet te warme plaats kunnen ze daarna hangend be ter nog: liggend) dro gen. Maar nu de leren hand schoenen! Sommige soorten zijn wasbaar, andere niet. In enkele soorten staat wel eens de aanduiding „al dan niet wasbaar" aangege ven. Over het algemeen kunnen varkensleer schapen- en geitenleer gemsleer en wildlee gewassen worden (ni reel even weken In lauv water) in een lauw soj van zeepvlokken. Syn- thetische wasmiddelen zijn minder geschikt: ze ontvetten het leer meestal te sterk. Heel goed naspoelen in lauw water is een eerste ver eiste! N iet-wasbare leersoorten kunnen worden behandeld met tetra. Al deze hand schoenen moeien ook liggend drogen, met de rug naar boven; trekt men de handschoenen even aan terwijl zij nog iets vochtig zijn, dan zal het oorspronkelijke model beter terugkeren. Wanneer het leer te droog is geworden, door het wassen, kan het met wat talkpoeder of was worden behandeld. Twijfelt U aan de nas- baarheid van een paar kostbare Ieren hand schoenen, neem dan iven de moeite om ad vies te gaan vragen in de zaak waar ze ge kocht werden. En durft ÏJ de wasbeliandeling daarna nog niet 'aan, neem dan het zekere voor het onzekere en laat- ze chemisch reini gen! tekeningen en opdrachten en veel brieven en kerstkaarten. „Kijk, dat is een foto van Grace Moore, die kwam óok vaak bij me. En hier is er een van Tyrone Power. Die zijn nu allebei dood. Coe Clade was een operazangeres, die werd op een keer naar mij toegestuurd om dat zij haar stem kwijt was en zij drie dagen later moest zingen. Ik heb haar behandeld en de kranten schreven dat ze zelden zo'n mooie stem hadden gehoord. Het was „grand, grand", het leven in Califomië; Amerika is een heerlijk land. „Maar voor een vrouw alleen is het niet veel in Amerika" gaat mevrouw Kross verder. „En eigenlijk had ik er ook altijd naar verlangd mijn fa milie in Nederland weer te zien. Ik heb toen ons huis verkocht en de au to's en op 3 maart 1959 ben ik in het vliegtuig gestapt naar Nederland. Maar dat was een reis, die ik nooit zal vergeten. Ik was dicht bij de piloot gaan zitten, omdat dat me nog het veiligst leek. En toen hoorde ik opeens een vreemd geluid. Ik zei tegen de stewar dess. „Waar zijn we?" „Boven Denver" antwoordde ze. Ik bleef alsmaar dat geluid horen. Een poosje later vroeg ik het weer en weer antwoordde de stewardess „boven Denver". Ik begon het toen toch wel een beetje vreemd te vinden. Toen ik voor de derde keer vroeg, waar we waren, zei ze nog eens „boven Denver". Ik schrok en wilde juist weer iets vragen toen de piloot binnen kwam en zei dat er de een of an dere storing was en dat we teveel benzine hadden om meteen te lan den. Ik dacht, terwijl ik mijn riem vastmaakte: „dit is het ein de". Maar dat was niet zo. Een hele tijd later landden we op een volkomen onbekend vliegveld toen zijn de met vier keer over stappen toch nog in Nederland aangekomen. Nee, het viel niet mee, terug te zijn in Nederland. Ik kon geen behoorlij ke flat krijgen en deze kamer heb ik nog met veel moeite door bemid deling gekregen. En alles is zoveel kleiner dan ik me herinnerde, honey. Ik kan natuurlijk teruggaan, want ik heb tenslotte neg de Amerikaan se nationaliteit, maar weet je, het is toch niet zoveel gedaan voor een vrouw alleen in Amerika". Het was een druk, bezig leven dat mevrouw Kross in Amerika had. En misschien is Groningen dan wel wat saai. (Advertentie) In onze modeshow van woens dag a.s. (6 april) zult U o.m. zien een JAPONNEN-PARADE van tenminste 60 modellen. Gratis toegang. Er zijn nog enkele kaarten, zo wel voor 's middags als 's avonds. Scheldestr. 20-22 - Tel. 3996 Vlissingen. Er is een restje koffie-extract over van de vorige dag, en hoewel het niet zo geurig meer is. wil de zuinige huisvrouw het toch niet door de gootsteen gooien. Dat hoeft dan ook niet: wanneer zij verse koffie zet, kan ze met het koken de water ook dat restje van gisteren op- de-filter gieten. De oude koffie wordt dan ln het verse zetsel opgenomen, zonder dat de smaak eronder lijdt. Het laatste scheutje wijn of sherry uit de fles is dikwijls wat troebel door bezinkseldepot", zoals de echte wijnkenners zeggen. Zo'n troebel restje zet U uw gasten natuurlijk niet voor, maar weggooien is ook niet nodig. Der gelijke restjes kunnen altijd nog in sau sen of soepen verwerkt worden: desnoods zeeft U de drank even door een stukje nylonstof. „Waak over uw gezondheid!" „Waak over uw gezondheid!" Deze ernstige raadgeving komt van het Voorlichtingsbureau van de Voeding, dat ons aller welzijn voortdurend in het oog houdt. Hoe wij over die ge zondheid kunnen waken? Door ól ons fruit te schillen: afwas sen is niet voldoende, want door de droge zomer van 1959 zijn aan de vruchten veel meer resten van be strijdingsmiddelen blijven zitten, dan in andere meer regenrijke zomers het geval is. Door vlees dat men niet door- en door gaar wil eten, niet te lang te bewaren wanneer men niet over een koelkast beschikt, en door bijvoor beeld te zorgen dat gehakt altijd tot binnen-in gaar is. Door soep die niet direct wordt gege ten, zo vlug mogelijk te laten afkoe len, zonder deksel op de pan (dit geldt vooral voor peulvruchtensoepen die voor twee dagen bestemd zijn). Door zulke soepen de tweede dag bij het opwarmen een minuut of tien te laten doorkoken. Door etensresten in het algemeen zo snel mogelijk te laten afkoelen en ze daarna (uiteraard) op een zo koel mogelijke plaats weg te zetten. Door nooit verzinkte voorwerpen te gebruiken om etensresten in te bewa ren, want er zijn maar heel weinig zinkdeeltjes in het voedsel nodig, om vergiftigingen te veroorzaken. Hebt u een TOMADO Koffiemolen? JA? n hebt u voor slechts f '9.50 ook een handige Junior mixer! ..op bij uw Tornado koffiemolen een daarop passende mengbeker. J maakt daarmede vliegensvlug de heerlijkste milkshakes, omelettes, cocktails, nagerechten enz. I mengbeker i» gesdienkrerpakking met receptenboekje, slechts 9.50 Ondanks de enorme opgestikte zakken en de grote pelerine- kaag maakt .de kaviaar-lcleurige tioeedmantel van deze teke ning toch een lichte en elegante indruk. Het modél (naar Duits ontwerp) is speciaal bestemd voor lange slanke vrouwen. De taille wordt geaccentueerd door een brede zwarte lakceintuur. Kostuumjasjes mogen dit voorjaar diverse lengten hebben. Bij dit pakje van Manguin is de gulden middenweg" gekozen; de revers van het jasje worden geknoopt en vormen zo tege lijkertijd een opvallende garnering. „VerhtAijen k/\n een ie 9 tt „Verhuizen kan een pretje zijn!" Zog dit tegen de getergde vrouw die juist midden in een verhuizing zit, en zij zal U vermoedelijk woedend de deur wijzen... Een pretje, ja: voor de kinderen misschien, maar niet voor vader en moeder die het zware werk moeten doen. En toch zijn er mensen voor wie een verhuizing alleen maar een goed georganiseerde affaire betekent niaar ze moeten met een lantaarntje worden gezocht. In het Engelse vrouwenblad „Woman's Realm" kon men dezer dagen een ontboezeming aantreffen van een echte „verhuis- kunstenaar", en die ontboezeming willen wij U niet onthouden. De man in kwestie blijkt namelijk, sinds zijn huwelijk, al 21 keer verhuisd te zijn en zijn raadgevingen mogen dus wel serieus genomen worden. Welnu, deze man, voor wie verhui zen bepaald géén onaangename aan gelegenheid Is, heeft een stelregel waarvan hij nimmer afwijkt: hij be gint vroegtijdig aan de voorberei ding van een verhuizing. Drie maanden tevoren bespreekt hij een verhuiswagen en deelt de verhuizer meteen mee of er bij de verhuizing grote stukken zijn die met bijzondere zorg behandeld of wellicht opgeta keld moeten worden. Twee maanden tevoren gaat hij zijn toekomstige woning bezichtigen, meet nauwkeu rig de vloeren en ramen in elk ver trek, en tekent zijn bevindingen systematisch op. Hij acht nu ook de tijd gekomen om gordijnen en ande re woningtextiel, indien nodig, naar Drie weken tevoren wordt het tijd om alle spullen die weg kunnen, aan de vuilnisman mee te geven. Gas- en elektriciteitsbedrijf moe ten nu ook in kennis worden ge steld van het aanstaand vertrek; de telefoonaansluiting mag na tuurlijk evenmin vergeten worden en de posterijen zouden ook al vast een berichtje inzake de na dere adreswijziging kunnen krij gen. Een week tevoren is het. de hoogste tijd om alles, wat kan worden ge mist, vast in te pakken. Indien mo gelijk, dient het familieven zich van nu af aan in een zeer beperkt aan tal kamers af te spelen. Breekbare spullen worden allemaal bij elkaar gezet, zodat de verhuizer ze met de meeste spoed kan inpakken. Boeken rekken, kapstokken, gordijnrails worden losgeschroefd en afgehaald, schone kleding wordt alvast in kof fers of dozen gepakt. Twee dagen voor de verhuizing is het moment gekomen om etenswaren in te pakken (de kruidenier kan er kartonnen dozen voor leveren), en wanneer de „grote dag" aanbreekt, staat U niets meer te doen dan vroeg op te staan, een goed en ste vig ontbijt te gebruiken, het bedde- goed in de (gebruikte) lakens te pakken, en als de verhuiswagen ar riveert, „eventjes wijzen waar alles staat". Zo eenvoudig kan het dus zijn maar zelfs met al deze systemati sche vereenvoudigingen zal verhui zen toch maar voor weinig vrouwen aanlokkelijk worden. Want tenslotte komt het er op neer, dat de goede man al bij al 5 jaar en een kwartaal aan het verhuizen is geweest. ~üan ozcuH) C tct UZCtitV Enige driftig tegen elkaar in schrijvende ingezonden stukken zetten mij deze week aan het peinzen over de betrekkelijkheid van alle menselijke waardering. En over de onmogelijkheid, om iemand, hoe bekend en alzijdig belicht ook, zuiver of althans maar objectief te beoor delen. Immers, iedereen redeneert van zijn eigen gezichtshoek, standpunt en be langensfeer uit. Daarvoor zijn wij mensen, en met natuurlijke mense lijke eigenschappen behept. En dat is misschien maar gelukkig ook, want het leven zou zo eentonig en terneerdrukkend worden als de vlak te rond de Dode Zee, indien wij over alle mensen, feiten en toestanden vol ledig hetzelfde dachten. Het is alleen maar zo jammer, dat wij doorgaans die verscheidenheid van oordeel niet als vanzelfsprekend aanvaarden, maar onze tegenvoeters in het gelijk beslist van hun ongelijk willen overtuigen. Dat loopt, vooral wanneer het over gevoelswaarden en geen feiten gaat, onherroepelijk uit op een repeterende breuk van steeds heftiger aangloei ende replieken. Er is echter één stem die in der gelijke discussies vrijwel altijd blijft zwijgen, en dat is die van de vrouw. Die, zo het haar gevraagd werd, een heel ander geluid zou la ten horen dan de fel op feiten debat terende mannen. Omdat zij, met op zij schuiven van alle zakelijke dos siers, in laatste instantie een oordeel velt over de mens, zoals die zich laat kennen in zijn gedragingen, spe ciaal alweer ten opzichte van de vrouw. En dan valt dat oordeel we! eens heel wat negatiever uit dan dat van de best geïnformeerde en slagvaar digste mannen. Want voor een vrom'v geldt als onwrikbare natuurwet, dat een groot man ook en vooral groot moet zijn in zijn persoonlijk, huise lijk leven. Hij behoort die grootheid te bewijzen door te beantwoorden aan het ideaalbeeld dat de vrouw zich van het verschijnsel „groot man" heeft gevormd. Hij mag fouten maken, zich des noods radicaal vergissen, eenzijdig en zelfs agressief zijn hij mag alles in zo verhevigde mate bezitten, dat zijn deugden op gebreken lijken, die een halve slag zijn omgedraaid maar hij moet een goed vader voor zijn kinderen zijn, en zijn vrouw nimmer ontrouw worden. Nu wil het geval, dat wij in dit jaar twee mannen herdenken, die beiden op hun terrein tot. de grote vaderlanders moeten gerekend worden, en sinds wier verscheiden al voldoende tijd is verlopen om hen met de nodige objectiviteit op hun waarde te schatten. Pieter Jelles Troelstra en Frederik Willem van Eeden zullen de bladen voorlopig aan een overvloed van kopij, de tentoonstellingen aan mate riaal en de huldigingscomités aan stof voor hun redevoeringen helpen. Dat zij beiden faalden in een" on derneming die de levenskracht van hun theorieën moest bewij zen: Van Eeden in zijn failliet Wal den, Troelstra in zijn greep naar de republiek, zal voor velen aanleiding zijn om zich nu nog te ergeren aan een deficit waarvoor die beiden „wijzer" hadden moeten zijn. Maar verder zullen waarschijnlijk de afkeuringen niet gaan. Voor een man zijn uiteindelijk de praktische resultaten, het tastbaar gevolg, van belang. Maar de vrouw, die dit alles leest? Zij zal naast de druk- besproken figuur van de man ook de stille schim van de echtge note zien oprijzen, en bij al dat waarderend geschrijf over resultaten en prestaties, teleurgesteld het hoofd schudden. Want hoe grievend is het weer, dat juist deze twee bijzondere mannen de vrouw van hun jeugd van zich af geschoven hebben en dat enkel om een zogeheten gebrek aan tempera ment. Nynke van Hichtum en Martha van Vloten: twee uitzonderlijke vrouwen, wezensgelijk in menig opzicht: be gaafd, toegewijd en tactvol, die de moeilijke jaren van strijd en mis kenning zo dapper en trouw met haar mannen hebben gedeeld. Natuurlijk is ieder mens vrij ln zijn persoonlijk leven, en past het een buitenstaander niet zich in de inti miteit van een huwelijk te dringen. Maar hebben grote mannen, leidende figuren, ook in dit opzicht niet te bedenken, dat zij in een glazen huis leven en dat hun gedrag een voor beeld behoort te zijn voor hun vol gelingen SASKLA Petticoat wordt „petti-pant" Wordt de petticoat, dat zwierige kledingstuk dat vooral door de teenagers te pas en te onpas wordt "edragen, nu toch minder populair? Is men de laatste berichten uit Pa rijs mag geloven, heeft de petticoat de langste tijd geleefd! Want de Pa- rijse teen-ager heeft de petticoat achteloos oprij gegooid en vervan gen door een nieuw stukje lingerie: de pettipant. Het is een soort knie pantalon, meestal gemaakt uit nylon, waarvan de pijpjes in de knie holte door een bandje worden aange trokken. Onder dit bandje springt een brede kanten of geborduurde strook te voorschijn, en de nieuwe teenager-mode wil, dat die strook gerust een handbreed onder de rok mag uitkomen. De fabrikanten van „petti-pants" voorzien een gouden toekomst voor hun nieuwe produkt, en waarschijnlijk krijgen zij gelijk. Want de „mode-moed" van de teen ager mag men gerust onbegrensd noemen.»...

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1960 | | pagina 7