PROVIHCIALE ZEEUWSE COURANT BOUWVAKARBEIDERS WERKEN WEER f ■IP3 lil t Onlusten in Z.-Afrika 56 negers gedood Bouwrijp maken industrieterreinen in Goes vergt lf miljoen gulden D N 202e jaargang - no. 69 Dagblad, uitgave van de firma Provinciale Zeeuwse Courant. Directie P. van de Velde en F. B. den Boer. Adjunct: W. de Pagter. Hoofdredacteur W. Leertouwer. Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok. ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per week, 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25 per kw. Losse nummers 15 cent. WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN Dinsdag 22 maart '60 ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per mm. Minim, p. advertentie 4.—. Ing. mededelingen driemaal tarief. Kleine advertenties (max. 8 regels) 26 cent per regel met een minimum van J 1.25. „Brieven of adres bureau v. d. blad" 25 cent meer. Giro no. 359300. P.Z.C., Middelburg. Bureaus: Vlissingen Walstr. 58-60, tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 1 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, Grote Markt 2, tel. 4254 (b.g.g. adv. 2234); Oostburg, G. P. de Pauwstr. 9, tel. 20; Temeuzen, Brouwerijstraat 2. Zierlkzee, red. tel. 2425, adm. tel. 2094. Aannemers (los van risicoregeling) redden hun gezicht REGERING KOMT MET PRIJZENBESCHIK WERKGEVERS EN WERKNEMERS TEKENEN C.A.0. De bouwvakarbeiders gaan vandaag weer aan de slag. Maandag m de vooravond hebben zowel werkgevers als werknemers de nieuwe C.A.O. voor het bouwbedrijf getekend, waarop de werk nemersorganisaties de staking hebben opgehe ven. De ondertekening had plants op het departe ment van economische zaken na een bespreking tussen de minister van economische zaken, drs. J. W. de Pous, de minister van justitie ad inte rim, mr. E. H, Toxopeus en de minister en staatssecretaris van sociale zaken en volksge zondheid, resp. mr. dr. Ch. J. A. M. van Rooy en de heer B. Roolvink, enerzijds en de besturen van de werkgevers- en werknemersorganisaties in het bouwbedrijf anderzijds. Ook de waarne mend voorzitter van het College van Rijksbe- middelaars, mr. J. Heusdens, burgemeester van Vlaardingen, woonde de bespreking bij. IN DURA'S VILLA HAD MEN ELKAAR GEVONDEN Deze verrassende ontwikkeling was voorafgegaan door een in diep geheim georganiseerde bijeenkomst te Rotterdam In de kapitale villa van de heer J. Dura Dzn, de voorzitter van de Raad van Bestuur Bouwbedrijf. Hier waren zondagavond laat in alle stilte de voorzitters van de drie arbeiders bonden, de heren C. Brandsma, H. Werkhoven en J. van Eibergen tezamen gekomen als ook de heer J. P. A. Nelissen, voorzitter van de Kath. Aan nemers- en Patroonsbond en de directeur van het Sociaal Fonds Bouwnij verheid, de lieer J. Doorduïjn. Beseffend dat een bindende loonregeling in de lucht hing, die ook door de arbeiders maar matig kan worden gewaar deerd, omdat de nieuwe C.A.O. meer voordelen geeft, hebben aannemers en arbeiders elkaar kunnen vinden. Rijksbemiddelaars kwamen met nieuwe problemen Het uitvaardigen van een prijzen, beschikking voordat een bindende loonregeling zou worden opgelegd, maakte het voor de werkgevers makkelijker de C.A.O. te onderte kenen, omdat de prijzenbeschik- king de plaats innam van de eis tot afstand doen van de risicore geling. Door deze procedure, die naar verluidt is uitgedacht door de voorzitter van het C.N.V., het Tweede Kamerlid, de heer C. J. van Mastrigt konden de aannemers hun gezicht redden. Strubbelingen Wie echter had gedacht, dat de bij eenkomst maandagmiddag op het dé partement een formaliteit zou zijn, is bedrogen uitgekomen. Tijdens de be sprekingen kwamen er strubbelingen, deze keer niet van de kant der aan nemers, maar van de zijde van het College van Rijksbemiddelaars. Het college was namelijk tijdens de sta king aan het rekenen geslagen en was daarbij tot de conclusie gekomen Nadat de minister van economische zaken had meegedeeld dat de regering zich, nu het bouw- conflict niet langs de weg van overleg kan wor den opgelost, gedwongen had gezien een prijzen- beschikking uit te vaardigen, verklaarden werk gevers en werknemers zich bereid de nieuwe C.A.O. te ondertekenen. De werkgevers echter stelden uitdrukkelijk dat zij zich ten einde van de in uitzicht gestelde prijzenbeschikking alle rechten voorbehouden. Zij wilden de C.A.O. te kenen, omdat de eis tot het doen van afstand van de risico-regeling ten aanzien van de lonen, wordt vervangen door de prijzemnaatregel. Waarnemend-voorzitter van het college van rijksbemiddelaars zegde toé de nieuwe C.A.O. op zeer korte termijn, zo mogelijk vandaag, goed te keuren. De werknemersorganisaties deelden daarop mee, dat de staking met ingang van vandaag zal worden opgeheven. dat de nieuwe C.A.O. een verbetering van de lonen en arbeidsvoorwaarden inhield, die zegge en schrijve nul, komma drie procent (0.3 pet) groter was dan de gestegen produktiviteit in de bouwnijverheid toeliet. Staking De staking in het bouwbedrijf Is afgelopen, en als alle afgelegde verklaringen van de betrokken partijen juist zijn, dan moeten nu die partijen wel rondlopen vol glimla chende tevredenheid. De regering is niet geweken voor de hardnekkigheid van de aannemers. Zij bleef standvastig en zij „regeer de". De aannemers wisten het „ge zicht" te redden toen er een prijs- stop werd aangekondigd. De werk nemers kregen hun C.A.O. en de rijksbemiddelaars zagen op het laat ste ogenblik nog kans de betekenis van hun functie ie onderstrepen door enkele kleinere „wissewasjes" naar voren te brengen. Zo wist ieder zijn waardigheid schijnbaar volledig te handhaven en was niemand „verslagen" partij. Schijnbaar, want een dergelijk con flict heeft altijd een nasleep en pas nadat die nasleep Is verwerkt zal liet duidelijk worden wie er werkelijk re den tot glimlachen had en wie niet. Men kan na zo'n staking wel tot elkaar zeggen, dat de sf van samenwerking niet ver stoord is en dat nu alles weer bo tertje tot do boom is, maar zulke uit latingen zijn meer wens dan werke lijkheid. De aannemers stonden bij deze sta king alleen. Ze kregen van niemand steun. Niet van de centrale werkge versorganisaties en niet van enige politieke partij. Hun houding was voor de grote meerderheid van het Nederlandse volk slechts half-begrij- pelijk en die houding zal nog heel lang half-begrijpelijk blijven tenzij de Raad van Bestuur Bouwbedrijf tot de conclusie komt, dat deze raad een fout heeft gemaakt. Geen fout bij de loononderhandelin gen en geen fout bij het juridisch conflict over de doorberekening van de loonsverhoging via de bestaande bouwcontracten, want dat alles was vrij normaal al was het soms scherp, e Raad Bouwbedrijf echter heeft een politieke fout gemaakt. Hij neeft het bestaan van lan delijke „spelregels" voor de vrijere loonvorming zo ongeveer wegge wuifd en op een ongewone wijze het resultaat van de C.A.O.-onderhande- lingen min of meer dwingend aan de regering voorgelegd. Dat kon ten slotte de regering niet nemen en zij had daarbij de gehele Tweede Ka mer achter zich. u dan de Raad Bouwbedrijf wel het „gezicht" gered heeft, maar voor het overige toch de zaak verloren heeft, is het wellicht het juiste ogenblik om over die „poli tieke" blunder na te denken en naar wegen te zoeken, die leiden tot een nauwer contact met het gehele Ne derlandse bedrijfsleven. Wat minder individualisme, wat min der geneigdheid om alles binnen de eigen sector te willen houden. Wat meer gevoel voor de „spelregels", die in het Nederlandse bedrijfsleven al gemeen aanvaard worden en vooral wat meer besef, dat men steeds weer „goodwill" goede gezindheid van vele duizenden mensen moet ver werven om zo'n belangrijke bedrijfs tak zo welvarend te houden als zij thans voor de meeste aannemers toch wel is Wanneer deze lessen uit de staking worden getrokken, wel dan is er kans dat er uit dit akelige conflict nog iets goeds geboren wordt l Volgens het ontwerp van de nieuwe C.A.O. zouden de primaire arbeids voorwaarden (de nominale lonen) met 5 procent en de secundaire ar beidsvoorwaarden met 4 procent stij- Sen. In totaal dus 9 procent, een, zei het college, het mag in to taal niet meer worden dan 8.7 pro cent. De „ruimte" laat niet meer toe. Waar aan de primaire arbeids voorwaarden uiteraard niets te veranderen was, moest er 0,3 pro cent af van de verbeterde secun daire arbeidsvoorwaarden. De werknemersorganisaties wilden niets afdoen van de rijwielvergoe ding, die van 2.40 op 3 gulden zou komen. Men vond echter de moge lijkheid door de gereedschapsver- Zie slot pag3 kol. 2) Indonesische opstandelingen vielen cavaleriecentrum aan Volgens het Indonesische persbureau „Antara" wordt aangenomen, dat 50 overvallers, onder wie leden van het leger, zich zondag hebben geworpen op een oefencentrum van de cavale rie in Bandoeng. Zeven der overvallers zouden gedood zijn en 37 gearresteerd. Een officier van het leger liet het leven bij de verdediging van het centrum en twee van zijn collega's zijn gewond. Deze aanval is voorlopig de laatste van een reeks, die gewapende benden in de afgelopen weken hebben onder nomen op West-Java. Volgens Anta ra hebben meer dan zeventien men sen het leven verloren tijdens over vallen in dorpen en op wegen Hier onder bevond zich ook een 25-jarige Zweedse mevrouw Maria Domeij. Zonniger en minder koud Ëj (Van onze weerkundige medewerker) In Zeeland was het zondag en maandagmorgen belangrijk zomiiger dan elders in ons land. Bij de Oostzee ligt het centrum van een sterk hoge- drukgebied, waardoor er met een oostelijke wind nog steeds droge lucht uit midden-Europa ff wordt aangevoerd. Doordat deze lucht droger wordt, ko- men er van Duitsland meer op- H klaringen naar ons land. Hier in door krijgt het weer overdag 2en wat zonniger karakter met ff iets hogere middagtemperatu- ren. De laatste paar dagen werd het overdag niet warmer dan vijf tot zeven graden Cel sius, maar het kwik kan nu langzaam weer naar tien gra den stijgen. Depressies moeten op grote afstand blijven, zodat het droge weer, dat deze lente maand kenmerkt, nog voort duurt. Hoge temperaturen morden in zuidwest-Europa ge il meten, waar in Spanje en Por- tugal maxima tot 25 graden Celsius voorkomen. Illlllllllllllllllllllllll De Ionen van de Franse mijnwerkers worden met 2.5 procent verhoogd: met terugwerkende kracht van 1 januari in mei kragen de mijnwerkers een verdere loonsverhoging van anderhalf procent 1 JmBw. DEMONSTRATIE TEGEN PERSOONSBEWIJZEN Politie schoot op betogers Ten zuiden van Johannesburg zijn maandag 56 mensen ge dood en 162 gewond toen de politie het vuur opende op Afrikanen die demonstreer den tegen de bepalingen tot het dragen van persoonsbewijzen. Op het plein van het Afrikaanse dorp Sharpeville, dat eruit zag als een slagveld, lagen de ver minkte lichamen van mannen vrouwen en kinderen. Een squa dron Sabre-straalvlïegtuigen, dat boven de hoofden der de monstranten scheerde, maakte hen naar het scheen eerder woe dend dan dat het hen intimideer de. NA JAREN VAN VOORBEREIDING Definitief plan voor het graven van twee insteekhavens NA VELE JAREN van voorbereidende besprekingen en van plannen maken heeft het college van R. en W. van de gemeente Goes thans een voorstel gedaan om de verschillende industrie terreinen in de gemeente bouwrijp te maken. In totaal wordt hiervoor een krediet van rond 1.645.000.gevraagd. Het betreft: Het ongeveer 15 ha grote z.g. „natte" industrieterrein aan de haven. Tal van voorzieningen zullen op dit terrein moeten worden getrof fen, o.m. de aanleg van twee insteekhavens. Kosten 1.113.638. het industrieterrein-Zuidwest (circa 5 ha) ten zuiden van de spoorlijn en ten westen van de Poelweg IV. Kosten eerste fase: 351.660, het industrieterrein-Zuid, gelegen tussen de spoorlijn en de Fruitweg, waar nog 2ty> ha inmiddels reeds bouwrijp gemaakt rest. Kosten 181.063,50. In hun toelichting op het voorstel nan de gemeenteraad schrijven B. en W. van Goes, dat ongeveer een jaar na de aanwijzing van Goes als ont wikkelingskern zekerheid verkregen is omtrent de mate van industriali satie. De voorstellen zijn gebaseerd op' de resultaten van juist afgesloten of nog lopende onderhandelingen met bedrijven, die zich in Goes willen vestigen. De snelle ontwikkeling in het laat ste jaar heeft tot gevolg gehad, dat de gemeente bij de onderhandelingen ten opzichte van verschillende „oude kernen" en zeker ook van een aantal tegelijk met Goes aangewezen indus triekernen in het nadeel heeft ver keerd, waar het ging om gereedlig gend bouwrijp industrieterrein van lage prijs. Goes was niet voorbereid op een zich zo snel presenteren van zulke grote mogelijkheden, aldus B. en W. Tlians is het college er in ge slaagd in vergelijking met andere kerngemeenten een aanvaardbare prijs-to berekenen. Het in 1952 gelanceerde plan om vijf insteekhavens te graven, is inmid dels zodanig gewijzigd, dat volstaan kan worden met twee nieuwe insteek havens. In 1953 werd het eerste plan gewijzigd. Men stelde zich toen de aanleg van vier insteekhavens voor. Na de aanwijzing van Goes als ont wikkelingskern hebben twee grote industrieën belangstelling getoond voor het „natte industrieterrein". De apparaten- en ketelfabriek Den Haag" besloot tot vestiging van een bedrijf in Goes ten noorden van in- steekhaven IV. De tweede gegadigde een grote betonfabriek komt eveneens naar Goes, mits een aan vaardbare financiering van de stich- tingskosten mogelijk zal zijn. Dit be drijf zou gevestigd moeten worden tussen de insteekhavens I en IV, zo dat de aanleg van de insteekhavens n en Hl komt te vervallen. In de loop van de onderhandelingen met de betonfabriek moest eerst ha ven III vervallen, omdat de onderne mer van het bedrijf een strook grond van 220 meter breed wil kopen. Nadat de apparaten- en ketelfa briek besloten had een vestiging in Goes neer te zetten, met als els een breedte van 100 meter ten noorden van insteekhaven IV, moest deze haven noodzakelijker wijs meer naar het zuiden wor den geprojecteerd. Daardoor kwam evenwel de betonfabriek in (Zie slot pag. 4 kol. 4) De politie bracht met gevechtswa gens in allerijl versterkingen naar het terrein van dè moeilijkheden, Vereeniging-Sharpesville, 55 km ten zuiden van Johannesburg, en het na burige Bophelong en Evaton. Ook werden auto's voor troepenvervoer, bussen en een veewagen gebruikt om bewapende politie te vervoeren. Voorts waren spoedig bewapende blanke burgercommando's ter plaat se. Een handelaar in vuurwapens in Van- derbijlpark, acht km ten westen van Vereeniging, zei: „De mensen kopen zo vlug zij kunnen al onze vuurwa pens op". Stenen, vuur De botsing in Sharpeville ontstond toen de duizenden, die de politiege- vechtswagens zagen, stenen begon nen te gooien. De politie beantwoord de dit met geweervuur, o.a. van sten- guns. Na het schieten was de politie naar het scheen zelf tamelijk ge schokt te zijn bij het zien van het strijdtoneel. Een krantefotograaf zei foto's te hebben genomen van „meer bloedvergieten dan hij ooit te voren in Zuid-Afrika zag". De ambulances reden onder leiding van de politie naar en van het Afri kaanse ziekenhuis in Vereeniging en het politiebureau in Sharpesville. Hoge politiefunctionarissen begaven zich naar de plaats van de onlusten. Het politiebureau werd gisteravond omringd door zes gevechtswagens en er werd om nog meer wagens ge vraagd. Leiders van het Panafrikaan- se Congres een afsplitsing van het HM. de koningin heeft maandagmid dag een bezoek gébracht aan het Ne derlands scheepsbouwkundig proef station te Wagenmgen. Foto: naast ir. G. Vossers volgt HM. de konin gin op de sleepwagen met grote be langstelling de proeven, die in het zeegangslaboratorium worden geno men. Vergunning voor vrije dag op 5 mei Het college van rijksbemiddelaars heeft aan werkgevers vergunning verleend, buiten en behalve de vakan tie-, feest- en snipperdagen, waarop de werknemers recht hebben, voor dit jaar tevens, voor rover het werk zulks toelaat, op de 5e mei vrijaf te geven met behoud van loon. Afrikaanse Nationale Congres zijn gearresteerd. Deze organisatie streeft naar de op richting van vrije vakverenigingen voor Afrikanen en kiesrecht voor al len in Zuid-Afrika. „Laat U arresteren Het Congres had op zijn 31.000 leden een beroep gedaan maandag zonder hun persoonsbewijs (dat zij verplicht zijn te dragen en dat hun bewegingsvrijheid beperkt) naar buiten te gaan en zich op het dichtstbijzijnde politiebureau te laten arresteren. De moeilijkhe den bij Johannesburg zouden zijn begonnen toen de poutie weigerde hen te arresteren. In Bophelong, waar twee Afrikanen, en verscheidene leden van de politie werden gewond, politiewagens met stenen werden bekogeld en van traangas en gummistokken gebruik werd gemaakt om de menigte te ver spreiden, ontstond zelfs ernstige spanning in de blanke woonwijken. In de drie Afrikaanse dorpen werd sabotage gepleegd aan de telefoon lijnen. In vereeniging staakten bus- en taxichauffeurs. Vele andere Afri kanen bleven weg van hun werk en duizenden bevolkten de straten. COMMUNIST GOOIDE STEMBUS OMVER HEFTIGE GEVECHTEN IN DE PARIJSE GEMEENTERAAD Kemphanen waren moeilijk uit elkaar te trekken De vergadering van de Parijse ge meenteraad is maandag gekenmerkt geweest door heftige incidenten die tot schorsing van de bijeenkomst leidden. Een communistisch raadsiid wierp als protest tegen een nieuwe wijze van stemmen in de raad de urn op de grond, zodat de stembriefjes ronddwarreldon, waarna meer ge moederen verhit raakten en een com pleet vuistgevecht ontstond. Terwijl er hard werd geschreeuwd en met deksels van lessenaars werd ge klapt gingen socialisten en commu nisten de „gaullisten" van de Unie van de nieuwe Republiek" te lijf, die de steun kregen van onafhankelijken en republikeinen van het centrum. Iemand sloeg de socialistische afge vaardigde Pierre Giraud zo hard op zijn gezicht dat hij over zijn bank in elkaar zakte. De socialist M. Ge- vaudan en de gaullist Réné Domina- tie tuigden elkaar aardig af. Andere afgevaardigden trachtten het twee tal te scheiden en de voorzitter Mas- sard liet hard zijn bel gaan die hen tot de orde moest roepen. Maar het duurde verscheidene minuten voor men de kemphanen uit elkaar had kunnen trekken. De voorzitter schorste daarop de vergadering. Na de hervatting werd het aftredende uitvoerende bureau, dat door gaullis ten wordt beheerst herkozen met 48 tegen 39 stemmen. Geldig tot hedenavond AANHOUDEND DROOG. Droog weer met opklaringen maar plaatselijk ook wolkenvelden. Zwak ke tot matige oostelijke wind. De zelfde temperaturen als gisteren of iets hogere. ZON EN MAAN 23 maart Zon op 6.37 onder 18.58 Maan op 4.41 onder 14.37

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1960 | | pagina 1