dohyfral Leerkrachtenvoorziening bij L.0. in Zeeland in kritiek stadium Iflsf Behoud van Kloetinge niet geheel onredelijk WYBERT Haringvlietbrug: gewichtige stap naar vaste verbinding Schouwen »compleet REVUE Zeeuwse oesterproef blijft uit, maar de Belgen werken door VRUDAG 18 MAART 1960 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT 5 RAPPORT STICHTING ZEELAND: 110 VACATURES Als U nog nooit in eon korjaal de Surinamerivier bent afge zakt, wat weet U dan eigenlijk van dit deel van ons Koninkrijk, dat Suriname heet Laat SEM PRESSER U daarom mee nemen naar dit fascinerende land waar oerwoud en bescha ving nog in eikaars verlengde liggen! De volgende week inï Et N B I AO WAAR PIT IN HT R3 Revue, Postbus J97, Amsterdam tot 1955 werd 17 buiten Zeeland aangesteld, in de jaren 1956 tot 1958 echter 42 Sterk achter Hoewel op het ogenblik de deelne ming aan het kweeksehoolondenvijs niets t© wensen overlaat, blijft deze echter in vergelijking met de niet- r.-k, bevolking in de verder van Middelburg gelegen gebieden, zoals Schouwen-Duiveland, Tholen, St.- Philipsland en Oost-Zeeuwsch-Vlaan deren, relatief sterk achter. Voorna- Oprichting r.-k. kweekschool wenselijk; dependances voor „noord" echter niet NADAT IN EEN DER jaarverslagen van de lager onderwfjs-ïnspectcur in de inspectie Goes gesproken is van een noodtoestand bij de voorziening met behoorlijk personeel, heeft de stichting Zeeland op verzoek van het provinciaal bestuur een rapport samengesteld over de leerkrachtenvoor ziening bij het gewoon lager onderwijs. Op speciaal verzoek van Ged. Staten werd tevens een onderzoek ingesteld naar de mogelijkheid het kweekschoolonderwïjs in de provincie uit te breiden. Het denkbeeld van kweekschooldependances in Zierikzee voor Schouwen-Duiveland, Tholen en St.-Philipsland, en in Terneuzen voor Zeeuwsch-Vlaanderen, achtten de rapporteurs noch mogelijk, noch wenselijk de oprichting van een r.-k. kweekschool achten zij wenselijk. Voor een eventuele oprichting daarvan achten zij Ternenzen het gunstigst gelegen. Vermoedelijk kan men op 100 leerlingenrekenen, hoewel dan dispensatie van de nieuw gestelde normen zal moeten worden gegeven, indien het wetsontwerp op het voort gezet onderwijs ongewijzigd wordt aangenomen. Uit de gegevens van het rapport is bepaald geen uittreksel in majeur te produceren. Want de leerkrachten voorziening bij het lager onderwijs in Zeeland bevindt zich in een kritiek stadium, aldus wordt opgemerkt. En kele problemen worden in het rap port aangehaald: Veel adverteren (in één geval zelfs 40 maal ƒ25...); zeer vaak voordrachten van één. (vooral bij hoofden); er is veel vaker voor ziening in vacatures nodig; het re servoir van gehuwde wouwen als tij delijke kracht is nagenoeg uitge put; er zijn geen gerepatrieerde on derwijzers te werk gesteld; alleen in do inspectie Goes zijn in de laatste jaren 30 scholen geheel „vermanne lijkt"; op een openbare tweemans- school in Oost-Zeeuwsch-Vlaanderen gaven leerkrachten van 66 en 71 jaar les; op een éénmansschool een on derwijzer van 71, op een andere twee- mansschoql een leerkracht van 74, twee r.-k. scholen worden geleid door 66-jarigen... De situatie kan moelijk worden ver beterd, indien voor de leerkrachten: veel meer uitstel van eerste oefe ning voor dienstplichtige onderwij zers en afgestudeerde kwekelin gen wordt gegeven; liefst voor alle kleinere plaatsen een isolatietoe lage (geen standplaatsenaftrek) en extra bouwvolume voor onderwij- zerswoningen; En voor de kwekelingen: meer beurzen, waarbij hogere be dragen voor ver van Middelburg wonenden en r.-k. leerlingen, die naar Brabant gaan; en voor r.-k. leerlingen nog eerder: dispensatie van de normen in het nieuwe wets ontwerp bij de oprichting van een r.-k. kweekschool in Terneuzen. 110 vacatures Zeeland heeft 277 lagere scholen met in totaal ruim 1050 leerkrachten (219 scholen werkten aan het onderzoek voor het rapport mee). Het totaal der vacatures was in anderhalf jaar" ge groeid van 80 tot 110 in september j.l. Van dit laatste aantal werden tijdelijk 57 vacatures vervuld door fehuwde vrouwen, tien door defini- lef gepensioneerden en 22 „door an deren". Relatief zijn er in Zeeland veel oudere leerkrachten, bij de ge middelde leeftijdsgroepen is er een grotere teruggang dan gemiddeld in Nederland. Gedurende de jaren 1953 tot 1958 vertrokken van de onderzochte scho len 541 leerkrachten, meestal naar aanzienlijk grotere gemeenten. De vertrekkenden gaan duidelijk om economische motieven weg, althans vrijwel steeds is van een aanzienlijke materiële verbetering sprake. Naar het I.o. buiten Zeeland vertrokken er 160, naar ander onderwijs 68, mi litaire dienst enz. 40, pensionering 50 en huwelijk 70. In diezelfde periode werden 3b9 onderwijzers aangesteld (224 van binnen en 145 van buiten Zeeland), terwijl er 101 nieuwe hoof den werden benoemd. Het aantal ontbrekende „vaste onder wijzersmaanden" (1 maand, dat een onderwijzer op een school had moe ten werken) nam sedert 1954 voort durend toe: van 306 tot 748 geduren de de cnrsns 1957-1958. Een aanzienlijk aantal afgestudeer de Middelburgse kwekllngen kwam in die periode niet direct voor het Zeeuwse l.o. terecht; in de jaren 1953 raelijk is dit toe te schrijven aan de lange reisduur en de daarmee ver bonden hoge kosten. Voor een kweekschooldependance zal men in Schouwen kunnen rekenen op 33 leerlingen, op Tholen op nog geen 10, in Oost-Zeeuwsch-Vlaanderen op circa 50. Daar het wetsontwerp voor het voortgezet onderwijs in het alge meen een centraliserende tendens heeft, lijkt het de rapporteurs wei nig waarschijnlijk, dat over de op- richtingsmogelijkheid van „filialen" in Zierikzee, Terneuzen of Axel gun stig beschikt wordt. Zij achten dit overigens pedagogisch-didactïsch ook niet wenselijk, evenmin als het stich ten van internaten. De enige overblijvende mogelijkheid zal derhalve in de richting van beur zen te zoeken zijn. Het Zeeuws Stu diefonds doet reeds veel, maar be schikt over te beperkte financiën. Het bureau rijksstudietoelagen is niet karig, doch de rapporteurs zouden meer willen zien en ook een genuan ceerder beurzenstelsel. Voor een r.-k. kweekschool zou men van r.-k. zijde in Zeeland kunnen rekenen op ongeveer 130 leerlingen. Weliswaar zal waarschijnlijk een nieuwe kweekschool 150 leerlingen moeten tellen, maar de leerlingen aantallen van het r.-k. v.hjn.o. en ulo zijn in Zeeland zelfs sterker toe genomen dan in Nederland. Zou men Terneuzen als standplaats kiezen, die voor 75 der rooms-katholieken ge makkelijk te bereiken is, dan zon men kunnen rekenen op 100 leerlingen. sinaasappel citroen vruchtenlimonade (Slot van pag. 1) radicale, Ingrijpende „operatie" opgeofferd. Het is natuurlijk nog te vroeg om met enige zekerheid te kunnen vast stellen of deze aanval op de parasie ten ten volle geslaagd is. Dit na te gaan vormt een van de vele facetten van het wetenschappelijk onderzoek, waaraan zich sinds enkele maanden een staf van deskundigen wijdt. Een van de onderzoekers, do bioloog Polk van de Gentse universiteit, zal speciaal de fauna in het bassin bestu deren. Geheimen Zijn onderzoek zal zich uitstrekken tot het gehele dierenleven in het bas sin. Dus niet alleen de oester maar ook en vooral diens vijanden en tevens het dierlijk plankton, waarmee het veel gevraagde schelp dier zich voedt. Reeds maandenlang neemt de heer Polk nu elke week watermonsters in het bassin om het de geheimen te „ontfutselen". Ook controleert hij nauwkeurig in het bassin opgehangen plaatjes om te zien wat daar op gegroeid is aan pokken, slippers en dergelijke. Geheimen, waarnaar de praktijk zeer nieuwsgierig is. „Misschien zetten we volgend Jaar wel twee of drie miljoen oesters uit", vertelde ons de heer Hale- wijck jr. „maar het is alleen de vraag of dat mogelijk is, zonder de groei van de oesters te belem meren". Dit is juist een van de vragen, waar de wetenschap een antwoord op zal moeten geven. Hoever zal de praktijk kunnen gaan? Is er in het bassin „levens ruimte" voor twee, drie of mis schien tien miljoen oesters? Het is nog moeilijk te zeggen. Dat zul len ae wetenschapsmensen moe ten uitdokteren. De Gentse bio loog zal er ongeveer drie jaar aan werken, ook al mocht de staat de „African Prince" vlot Het Britse vrachtschip „African Prince", dat woensdagavond in het Nauw van Bath op de Westerschelde aan de grond liep, is donderdagoch tend omstreeks vier uur vlotgetrok- kcn. Er kwamen drie sleepboten aan te pas, namelijk de „Scaldis" uit Vlissingen en de „Elizabeth Letzer" en „Dominique Gerling" uit Antwer pen. Het Engelse schip zette op eigen kracht de reis voort naar Vlissingen, waar deskundigen een onderzoek in stelden naar eventuele schade. De „African Prince" bleek echter geen averij te hebben opgelopen en de ge zagvoerder kreeg toestemming om de reis naar zee voort te zetten. Om 11 uur vertrok het schip van de rede van Vlissingen. Oproep getuigen De commissaris van politie te Mid delburg verzoekt allen, die getuige zijn geweest van een verkeersonge val, dat op 12 maart jJ. om omstreeks 17 uur te Middelburg, Achter de Houttuinen gebeurde en waarbij een vrouw door een bromfietser werd aangereden, zich voor het geven van inlichtingen te melden aan zijn bu reau, Lange Giststraat 40 te Middel burg, dan wel zich telefonisch (tel. K 11S0-2244) met hem in verbinding te stellen. voorlopige voor een jaar verleen de steun niet continueren. Hij wil namelijk deze studie tot het on derwerp voor zijn proefschrift maken. Maar naast hem zijn er onder de al gehele leiding van dr. Leloup van het Jelglsche zeewetenschappelljk in stituut, andere wetenschapsmensen belast met het onderzoek van het ilantenleven in 't bassin en de schei- arndige problemen die om een oplos sing vragen. ,,We zijn nog maar net begonnen", verklaarde ons dr. Leloup op zijn bu reau aan de haven van Oostende. „Groot is het aantal problemen, waarvoor we nog een oplossing moe ten vinden. Problemen, die echter vaak dezelfde zijn als in Zeeland", al dus dr. Leloup. Daarom ook zal er op wetenschappelijk niveau een uit wisseling van gegevens zijn, zo ver zekerden de Belgische onderzoekers ons nog. Intussen is het duidelijk, dat het onze zuiderburen ernst Is met de Oostend- se oesterexperimenten. Wanneer de ze met succes worden bekroond, mag worden verwacht dat het niet bij dit ene oesterbassin in Oostende zal blij- r entte) >.ê,B :ci<> 10 vitaminen plus 12 mineralen De ideale gezondheidsdragee voor U cn Uw gezin! Flacon met 100 dragees f A.20 JVoem de naam voor alle zekerheid. N.V. PHILIPS-DUPHAR B. EN W. VAN GOES TELEURGESTELDMAAR Spoedige partiële grenswijziging gewenst Het college van B. en W. van Goes acht het niet geheel onre delijk, dat niet wordt overge gaan tot het opdelen van de ge meente Kloetinge onder de om liggende gemeenten, In dit ver band wijst het college erop, dat omtrent de algehele gemeente lijke herindeling van Zuid-Beve- land nog geen bepaalde uitspra ken zijn gedaan. „Wij kannen ons voorstellen, dat de regering Bn Gedeputeerde Staten bij de heersende tendens van herzie ning per streek deze opdeling als incidentele oplossing te ver gaat", schrijven B. en W. naar aanleiding van het bericht van Ged. Staten over het niet door gaan van de opdeling van Kloe tinge in hun toelichting op de raadsagenda. Het college van B. en W. constateert, dat andermaal en geheel buiten de schuld van Goes, een vertragende factor invloed dreigt te lcrljgen. Ge voegd bij het reeds opgetreden en volgens het Goese college niet strikt noodzakelijke tijdverlies van vele ja ren, staat dit in schrille tegenstelling tot de stimulansen, welke op vrijwel ieder ander terrein door hogere over heden aan Goes worden gegeven. Stimulansen, welke meer dan ooit het snel bereiken van een incidentele op lossing tot een dwingende noodzaak maken, aldus B. en W. Nadrukkelijk stelt het college vast dat als hoofdmotief voor annexatie van de gehele dorpskom van Kloe tinge, naast het creëren van ruim te voor strikt noodzakelijke plan nen van Goes, heeft gegolden 1 feit dat het inwonertal bij de centrale overheid een volstrekt overheersen de rol speelt bij de beoordeling van gemeenten op vrijwel elk gebied. Het over de grens vloeien van inwo ners mede ten gevolge van het feit, dat.door het juistgenoemde tijd verlies uitbreidingsplannen niet tijdig konden worden gèrealiseerd ver keert hierdoor in een wezenlijk na deel, hetgeen afbreuk doet aan de be- stuurscapaeiteit. Het collége herinnert voortaan een uitspraak van de minister van bin nenlandse zaken bij zijn laatste be zoek aan Goes, toen hij opmerkte dat hiermede in gunstige zin rekening kan worden gehouden. Een nadrukkelijk stellen B. en W. vast, dat zij ach reeds thans bij het opmaken van hun plannen bij de hui- Advertentie) OVERAL DREIGT BESMETTING Gebruik regelmatig Alleen In dozen met Wybert-beeldmerk dige ontwikkeling van de gemeente op geen enkele wijze meer gebonden kunnen voelen door de tegenwoordige ;emeentegrenzen. Jit zou het opgeven van de aanwij zing tot ontwikkelingskern in het pro bleemgebied Zeeland betekenen, schrijft bet college verder. Nu het uitbreidmgsplan „Zuid" nog maar juist aan verwezenlijking toe 's, komt de noodzaak van verder- ;aande uitbreiding in noord-oostelij- :e richting reeds naar voren. De aan gekondigde partiële grensherziening zal daarom nauw dienen .aan te slui ten bij een ruime structurele opzet van Goes. Zowel wat omvang als op zet betreft, zal met verantwoorde uitbreidingsplannen voor woongebie den, industrieterreinen en recreatie ruimten rekening moeten worden ge houden. B. en W. stellen tenslotte de raad voor, Gedeputeerde Staten mede te delen: dat gevoelens van teleurstelling, welke hun brief noodzakelijkerwijs moest wekken, overheerst worden door het vertrouwen, dat het col lege van G. S. thans met de mees te spoed een partiële grenswijzi ging zal bewerkstelligen, welke Goes de noodzakelijke territoriale ruimte zal verschaffen; dat door de centrale overheid het belang van de centrumfunctie van de ontwikkelingskern Goes niet uitsluitend zal worden afgewogen op de weegschaal van het inwo nertal; dat alle besturen en autoriteiten op elk vlak, de volle medewerking zullen verlenen, wanneer reeds op zeer korte termijn de aanleg van de outillage der gemeente over de gemeentegrenzen heen, zal moeten plaatshebben. WELLICHT IN SEPTEMBER A.S. GEREED Bejaardensoos geeft Nieuwstraat te Middelburg aantrekkelijk „gezicht" Twee nieuwe gevels in oude stijl Donderdag is weer een belangrijke stap gezet tot verwezenlijking van het bejaaxdencentrnm in de Nieuw straat te Middelburg. Die dag heeft Gemeentewerken namelijk de ver bouwing van het pand Nieuwstraat 36 tot bejaardensoos met twee wonin gen aanbesteed. Zeer waarschijnlijk zullen de bejaarden er in september het begin van het „nieuwe sei zoen" -kunnen intrekken. Deze verbouwing betekent naast een ge zellig onderkomen voor talrijke Mid delburgse bejaarden, tevens een aan zienlijke verbetering voor de Nieuw straat, daar in de plaats van het op nummer 86 gevestigde kolenpakhuis thans een centrum zal verrijzen met twee aardige gevels. Aan de voorzijde dus een bijdrage tot het aanzien van de Nieuwstraat, aan de achterzijde het zuiden MOGELIJK DIT JAAR NOG AANBESTEDING Achttien gemeenten van eiland willen toetreden tot Brug-Mij. Wanneer do N.V. Brugmaatschappij „Goeree-Overflakkee" erin slaagt roet garantie van het rijk een som van 45.000.000 te lenen, zal hoogstwaar schijnlijk dit jaar nog een gewichtige stap kunnen worden gezet in do richting van een versnelde uitvoering van de verbinding met het vaste land voor Schouwen-Duiveland. Rijkswaterstaat zal dan met de meeste spoed de details uitwerken van het plan tot de bouw van de Haringvliet brug, die zal aansluiten op de toeieidingsdam door deze zeearm op onge veer 120,0 meter afstand van Nuniansdorp. Achttien gemeenten van Schou wen-Duiveland hebben te kennen gegeven, dat zij willen toetreden tot de Brugmaatschappij. Op deze manier willen zij meehelpen om drie jaar eer der dan het rijk dit mogelijk achtte, een snelle, rechtstreekse verbinding met Rotterdam te verkrijgen. Aan het eind van dit jaar zal rijkswater staat, dank zij dit gezamenlijk initiatief dan kunnen overgaan tot de aanbesteding en mogelijk in 1964 kunnen de eerste auto's over de Ka- ringvlletbrug snorren, waaronder dan ook verkeer van Schouwen-Duive land, dat in hetzelfde jaar over de Grevelingendam van Brulnisse Oude Tonge kan bereiken. De stichting „Flakkeesclie Ge~ meenscliap", die aan het eind van 1958 met de plannen tot een vlotter verloop van de vaste oeverver- bindingswerken ter tafel kwam en de N.V. Brugmij. leven heeft ingeblazen, had voor haar jaar vergadering in Sonimelsdijk don derdagmiddag de hoofdingenieur van de afdeling bruggenbouw van rijkswaterstaat, de heer A. Zand- veld uitgenodigd Deze legde daar in grove trekken de brngbonw- plannen aan zijn gehoor onder wie een tweetal Duivelaudso bur gemeesters voor. De brug zal twee rijstroken krijgen en bestaan uit 10 overspanningen van elk 106 meter lang. Aan de noordkant komt een beweegbaar ge deelte met een doorvaartbreedte van 30 meter, waarop nog een gedeelte van 25 halve meter zal aansluiten in verband met de grote waterdiepte aan die zijde. Het type van de bo venbouw zal ongeveer zijn zoals de brug bij Rhenen: stalen platen, waar overheen een asfaltdek. De montage zal worden uitgevoerd zoals dat in dertijd bij de Moerdijkbrug is ge beurd. Elke overspanning zal kant en klaar op zijn plaats worden ge bracht. Voordat met do onderbouw kan wor den begonnen zal rijkswaterstaat grondboringen verlichten en funde ringen leggen. Vooral dit laatste brengt bij de bouw van de Haring vlietbrug speciale voorzieningen met zich mee, In strenge winters vindt door het Haringvliet namelijk veel afvoer van drijfijs en hoog opperwater van de grote rivieren plaats, dat tot ie- dete prijs in beweging moet blijven. Ten oosten van het eiland Tien Ge meten heeft men nu de gunstigste plaats gekozen voor de HaringvBet- ingvlii brug, die straks een onderdeel gaat vormen van de grote noord-zuid verbinding: de zogenaamde Benelux Zoomweg van Rotterdam naar Ant werpen. De verbinding Schouwen- Rotterdam, die door de aanleg van deze brug en de Grevelingendam met ongeveer 40 km wordt bekort, zal dan via de Barendrechtse brug lo pen. Zoals bekend hebben de commis sarissen en aandeelhouders van de N.V. Brugmij. Goeree-Over flakkee in hun besprekingen met de minister van verkeer en water staat bereikt, dat onmiddellijk na de voltooiing van de toeieidings dam door het Haringvliet kan worden begonnen met de bouw van de brug. Ter dekking van de rente zou net eiland jaarlijks f 1.000.000 moeten bijdragen in de vorm van bruggeld op basis van huidige veertarieven. Het beno digde bouwkapitaal (f 45.000.000) zal de maatschappij te zijner tijd ter beschikking van het rijk stel len. Overdracht De overdracht van de brug aan het een gebouw, waar de zon, zo die wil schijnen, elke dag „vrije toegang" heeft. Links komt de entree van de bejaardensoos, waar ook de garde robe en de toiletten gebouwd zullen worden. Voor de bejaarden die het rustig le zen van een boek prefereren, komt 60 vierkante meter leeszaal ter be schikking; zij, die meer voelen voor een praatje, kunnen in een even grote conversatlezaal terecht. Deze zaal is tevens te gebruiken voor filmverto ningen enz. Voorts wordt een flinke keuken van 16 vierkante meter inge richt, waarin ook een eenvoudige bar is geprojecteerd voor het serveren van dranken. Voorts ligt het in de bedoeling van de U.V.V.-dames, die tezamen met de leden van de bond van onden van dagen de soos zullen exploiteren, de mogelijkheid te openen voor het nut tigen van een warme maaltijd. Aan de achterzijde van het gebouw wordt een terras aangelegd, dat ge heel ommuurd wordt en omgeven is door bomen. Geheel uit de wind kun nen de bezoekers hier dus rustig van de zon en de natuur genieten. De tweede ingang geeft toegang tot twee woningen, die op de eerste ver dieping worden gebouwd. Deze wo ningen bestaan elk uit een grote ka mer van rond 35 vierkante meter en een flinke keuken, terwijl nóg hoger elk huis vier slaapkamers lcrijgt. De uitslag van de aanbesteding luidt: M. Walraven, Middelburg, ƒ54.166; J. Geschiere, Middelburg, ƒ55.900; E. C. Lindenbergh te Vlissingen 56.939; J. P. Hopmans, Goes, ƒ58.200; J. "Goedemondt, Vlissingen 58.250; firma Van Schaik en Gilde te Middelburg, 61.247 en J. Bayens, Kapelle-Biezelinge, 61.293. rijk zal een feit worden, wanneer de Volkerakdam met aansluitende we gen voor het verkeer opengesteld wordt. Maar dit zal niet voor 1967 zijn, het jaar waarin anders de brug pas klaar was geweest. Het tijdstip van de overdracht van de brug aan het rijk zal ook het einde betekenen van de bruggelden. Over de gehele gang van zaken worden op het ogen blik nog besprekingen gevoerd door de gedelegeerde commissarissen van de N.V. Brugmij. met de departe menten van verkeer en waterstaat en van financiën en verder met G. S. van Zuid-Holland en verschillen de bankinstellingen. De voorzitter van de Flakkeesche Gemeenschap, burgemeester P. W. Hordijk van Middelharnis-Sommels- dijk onderstreepte nog eens duidelijk dat de huidige R.T.M. verenvloot geen voldoende overzetcapaclteit be zit. Dit zou zonder brug na het vol tooien van de Grevelingendam met- 't verkeer van Schouwen-Duiveland er bij, hopeloze gevolgen met zich mee brengen. Hij sprak er dan ook zijn voldoening over uit, dat thans niet meer over de noodzaak van een brug wordt gesproken, maar een versnelde bouw algemeen als uitgangspunt was aanvaard. De heer Zandvèhl, die en kele meer omlijnde informaties over dit door Noord-Zeeland en Goeree lang begeerde object verschafte, ver zekerde bovendien nog, dat het nieu we plan zeker zowel verkeerstech nisch als esthetisch uitstekend zal

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1960 | | pagina 13