Met infrarood is gevechtsbaan
Harskamp 's nachts te overzien
Deltadienst Zierikzee verhuist
naar een nieuw kantoorgebouw
nieuw
VERRASSENDE AANWIJZINGEN
VOOR OEFENENDE MILITAIREN
VAN GASTERENS „NIEUW DORP
OP NIEUW LAND" IN PREMIÈRE
Zuiver als
goud!
Altijd vers
in deze
shagbeurs
DINSDAG 15 MAART 1960
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
REACTIES DOEN DENKEN AAN KOMISCHE FILM
(Van een onzer verslaggevers.)
Nu thans ook de Eerste Kamer liaar goedkeuring aan do defensie
begroting heeft gegeven, heeft minister Visser definitief de beschikking
over gelden die zijn bestemd om de eenheden van de Kon. Landmacht
uit te rusten met infra-rood-apparatuur, waarmee de militairen in
staat zullen worden gesteld om zelfs in de zwartste nachten en zonder
hulp van enig zichtbaar licht het duister in te kijken.
Reeds op dit ogenblik zijn er chauffeurs van de landmacht, die zich
met behulp van infra-rood rijkijkers in een aardedonkere nacht, zonder
voor het oog zichtbaar verlichte wagens feilloos metsnelheden van
zeventig tot tachtig kilometer per uur over de weg kunnen verplaat
sen.. Het ligt in het voornemen om deze rijkijkers waarmee de chauf
feur een zeer scherp beeld krijgt op wat zich over een afstand van
enkelo honderden meters voor zijn wagen op zijn weg afspeelt, nu op
ruime schaal in te voeren in eenheden van de parate strijdkrachten,
waardoor in geval van oorlog verplaatsingen en aanvoeren achter een
front onder bescherming van de duisternis met grote snelheid zal
kunnen geschieden. Voorts ligt het in het voornemen infra-rood-ge-
weerkijkers beschikbaar te maken voor infanterie-eenheden, welke bij
zondere nachtelijke missies zullen moeten vervullen zonder dat zij
door een tegenstander worden opgemerkt.
er gaan 's nachts steeds twin
tig man tegelijk over de gevechts
baan onmiddellijk kunnen
waarnemen, om zodra er ook maar
een in paniek overeind zou komen,
de macninegeweren en de explo
sies te blokkeren, teneinde onge
lukken uit te sluiten. Om dat te
bereiken heeft men in de Hars
kamp zijn toevlucht genomen tot
het mfra-rode licht en de daarbij
behorende kijkers.
Als verlicht stadion
Uit twee grote schijnwerpers-
masten stralen vele schijnwerpers
door naar ons gevoel volstrekt
lichtdichte filters ongehinderd hun
infra-rode stralen over de ge
vechtsbaan, die als een stadion is
verlicht zonder dat het ongewa
pend menselijk oog daar ook
maar iets van kan waarnemen.
In aardeduister kruipen de solda
ten over de oefenbaan. Maar in
de waarnemingstorens zitten
commandant en assistenten met
hun infra-rood-kiikers en zij heb
ben een uitzicht alsof zij een licht-
wedstrijd in een stadion volgen.
Op het beeldscherm van de kij-
Actrice Marcelle Chantal
in Parijs overleden
De Franse filmactrice en zangeres
Marcelle Chantal is op 57-jarige leef
tijd te Parijs overleden, aldus is zon
dag uit de Franse hoofdstad gemeld.
Na eerst in de opera en de Opéra Co-
mique te Parijs te hebben gezongen,
onderbrak zij haar artistieke carrière
enige tijd en ging daarna over naar
de film. In 1929 draaide haar eerste
film „'1 Affaire du Collier de la reine"
en in 1950 haar laatste, „Cheri".
De lnfra-rood-apparatuur, die
thans door de landmacht in sa
menwerking met Philips wordt
ontwikkeld, berust op de reeds
meer dan 150 jaar geleden door
sir Frederic Herschel gedane ont
dekking, dat er licht is, dat door
het menselijk oog niet kan wor
den waargenomen, omdat de golf
lengte te groot is voor het oog.
Iedere normale lichtbron de
zon, maar ook gewone koplampen
van een auto brengt echter ook
dit voor het oog onzichtbare licht
voort.. Wanneer men over zo'n
lichtbron de autokoplampen
bijvoorbeeld een filter aan
brengt dat al het zichtbare licht
voor 100 procent afschermt, maar
dat het infra-rode licht ongehin
derd laat passeren, baadt het door
de lichtbron beschenen gebied in
een zee van licht, hoewel het voor
de mens met ongewapend oog
aardeduister lijkt. Men is er al
weer vele jaren geleden in ge
slaagd, dit verschijnsel ook voor
de mens zichtbaar te maken, door
gebruik te maken van speciale
kijkers, waarin een elektronen-
veld de infra-rode straling omzet
in golflengten die wel binnen het
waarnemingsvermogen van de
mens vallen. Deze apparatuur
hebben de Amerikanen zowel als
Duitsers reeds in de laatste We
reldoorlog gebruikt. De Ameri
kanen hebben reeds bij hun strijd
om Saipan en Okinawa aan hun
sluipschutters éen zogenaamde
sniperscoop, een infraroodkijker
ter beschikking gesteld, waarmee
zij de verbijsterende Japanners in
stikdonkere nacht feilloos op de
korrel konden nemen. Niet min
der dan 30 procent van de Japan
se verliezen op die eilanden wer
den op die wijze toegebracht.
De Duitsers, die ermee experimen
teerden, waren er zover mee ge
vorderd, dat zij in de strijd met de
Russen eens in een enkele nacht
bij de Plattensee 69 Russische
tanks buiten gevecht konden stel
len. Inmiddels is deze toepassing
van infra-rood techniek aanmer
kelijk minder snel gevorderd dan
die van vele andere wapens.
Maar langzamerhand drong wel
tot de westelijke inlichtingenap
paraten door dat de Russen in
Duitsland zeer belangrijke gege
vens hadden vermeesterd, die hen
in staat hebben gesteld infra-rode
apparatuur op grote schaal in de
Sowjetstrijdkrachten in te voeren.
Met het oog daarop heeft nu ook
de Nederlandse legerleiding be
sloten om tot ontwikkeling en
aanschaffing van deze apparatuur
over te gaan en de constructie van
Nederlandse infra-rood rijkijkers
is een eerste stap in deze richting
geweest.
Vuurdoop in duisternis
Vorige week hebben wij deze apa-
ratuur op nogal verrassende wij-
De drie weken oude prins Naruhito,
zoon van kroonprins Akihito en prin
ses Misjiko, heeft zijn debuut ge
maakt voor de camera's van de Ja
panse pers. De gelegenheid deed zich
voor, toen moeder en kind het privé-
ziekenhuis verlieten om naar het pa
leis terug te keren.
Foto: prinses Misjiko met de kleine
prins Naruhito en een verpleegster
in de hofauto.
kers zagen wij het veld in licht
groene tekening tot in de fijnste
to gebruik gezien, namelijk bij getgto '^Vitaal'-
zogenaamde gevechtsbaan in Kijxer eenter neten zaanen, staai
den we met blinde ogen in een
zwarte nacht. Niemand zou daar
bewapende soldaten vermoeden,
die zwetend in de winterkou lang
zaam maar zeker „tijgerend" over
de grond naar voren schoven, on
der het oorverdovend kabaal van
de machinegeweren en de ont-
Sloffende springladingen. Van
jd tot tijd echter stopte plotse
ling al dat oorlogsgedruis. Op
do zogenaamde gevechtsbaan in
het infanterieschietkamp Hars
kamp.
Op deze gevechtsbaan krijgt
iedere militair al sinds jaren
zijn vuurdoop bij de uitvoering
van een opdracht om in de le
gendarische tijgersluipgang 'n
stuk terrein te overschrijden,
waarover een drietal mitrail
leurs op een hoogte van iets
meer dan een meter met gro
te snelheid scherpe munitie
jaagt. Bovendien ontploffen er
in talrijke aangelegde spring-
putten onophoudelijk zware
explosieven en bij dat alles
komt dan nog dat de militai
ren een paar ongemakkelijke
hindernissen moeten nemen
hetzelfde ogenblik snerpte de
stem van de commandant door de
donkere nacht met het vermaan:
„nummer drie blijf plat op je
buik. En nummer vijftien daar
ginds bij die punt ook. Niet krui
pen. Toe nu nummer drie".
Als we dan weer door de infra
roodkijker op het scherm ke
ken, kon men het gelaat zien
van de verbijsterende nummer
drie die ginds in het donkere
veld wanhopig om zich heen
keek, hoe ter wereld de com
mandant hem dat ene ogen
blik waarin hij van schuiven
tot kruipen was overgegaan,
had kunnen betrappen. Het
was een spel dat bijna aan een
komische film deed denken.
Kon hij weten dat hij baadde
in licht, dat hij en zijn mak
kers alleen niet konden zien?
Leden van de sectie adviezen we
tenschappelijk onderzoek van de
generale staf, die deze apparatuur
voor de landmacht hebben ont
worpen, verklaarden ons dat er de
laatste tijd in Nederland grote
vorderingen zijn gemaakt met de
toepassing van infra-rood licht.
Zij noemden het een bijzonder be
langrijk wapen in een strijd te
gen een vijand die er ook nice is
uitgerust. Er wordt nu hard ge
werkt aan een definitieve oplos
sing voor de ontwikkeling van een
infra-rood sniperscoop die op de
geweren van infanteristen kan
worden gemonteerd en spoedig
zullen de eerste ervan in voldoen
de aantallen beschikbaar zijn.
zonder zich te mogen verhef-
anijk
leter wa
veld ligt.
fen tot het gevaarlijk
van een meter waar het kogel-
Deze oefening die met veiligheids
maatregelen is omkleed zodra
zich een militair in het veld ver
heft kunnen met een enkele hand
greep alle vuren worden geblok
keerd kon tot voor kort alleen
bij daglicht worden uitgevoerd.
Het is namelijk onmogelijk deze
veiligheidsmaatregelen te effectu
eren zonder dat de oefeningsleider
en zijn medewerkers een zeer hel
der zicht hebben op iedere man
die in het veld is. Sedert enkele
maanden wordt de gevechtsbaan
oefening echter ook in de donker
ste nachten, ja zelfs tijdens mist,
gehouden waardoor de manschap
pen ook vertrouwd kunnen wor
den met taken, die zij in oorlogs
tijd 's nachts hebben uit te voe
ren. Om dat te bereiken was het
nodig, dat de oefeningsleiders ook
in de nacht een haarfijn zicht
hielden op de gevechtsbaan, dat
zij elke beweging van iedere man
Proces tegen dr. Finch in
Los Angeles vastgelopen
In Los Angeles is een opzienbarend
Sroces tegen een 42-jarige chirurg,
r. Bernard Finch en zijn 23-jarige
minnares Carole Tregoff, beschul
digd van samenzwering om de echt
genote van dr. Finch te vermoorden,
vastgelopen. De jury die uit zeven
mannen en vijf vrouwen bestond, is
er na acht dagen beraadslagen niet
in geslaagd tot een uitspraak te ko
men. Het hoge gerechtshof van Cali-
fornië zal nu de datum voor een
nieuw proces moeten vaststellen.
Dr. Finch heeft verklaard, dat zijn
vrouw om het leven is gekomen bij
een worsteling in hun woning in Los
Angeles. Zijn vrouw, met wie hij
..een bestand" had gesloten voor hij
een verhouding aanknoopte met mej.
Tregoff, had liem tijdens een ruzie
met een revolver gedreigd en tijdens
een worsteling die ontstond toen hij
haar het vuurwapen wilde afnemen,
was het dodelijke schot afgegaan.
De openbare aanklager uitte de be
schuldiging dat dr. Finch zijn vrouw
in de rug had doodgeschoten toen zii
Erobeerde te vluchten. Mei. Tregoff
eeft getuigd dat zij van ae worste
ling om de revolver getuige was ge
weest, doch dat zij verschrikt was
voor het schot werd ge-
SUGGESTIEVE DOCUMENTAIRE
Dynamisch beeld van
Nagele's ontstaan en groei
(Van onze Haagse redactie)
Zaterdag heeft de minister van
volkshuisvesting en bouwnijverheid,
de heer Van Aartsen, in Den Haag
de film „Een nieuw dorp op nieuw
land", in opdracht van het departe
ment van volkshuisvesting en bouw
nijverheid, vervaardigd door de ci
neast Louis van Gasteren, ten doop
gehouden. Deze film brengt op sug
gestieve wijze in beeld hoe in de
wijdheid van de Noordoostpolder een
nieuw dorp, Nagele, is gebouwd, ge
heel volgens de inzichten van een
groep moderne architecten en stede-
bouwkundigen.
Het neerzetten van een dorp op
drooggelegde zeebodem eerst op
papier, dan in werkelijkheid, het ge
ven van een naam aan zo'n dorp in
feite eerst maar een inventarisatie
lijst met zoveel inwoners, zoveel hui
zen, winkels enz., zelfs met een be
graafplaats waarvan het aantal vier
kante meters al berekend is voordat
de eerste inwoners van het dorp nog
zelfs bekend was, de aspecten van
die wetenschappelijke planning wa
ren bepalend voor het scenario van
de film „Een nieuw dorp op nieuw
land".
Behalve dus het project van de Zui
derzeewerken, waarvan de Noord
oostpolder een onderdeel vormt,
worat het fascinerende element van
een nieuw functionerende mensenge
meenschap getoond, een gemeen
schap zonder onderlinge binding be
halve dan het nieuwe land, waarvan
het bewonen in meest volledige zin
een gezamenlijk doel wordt.
Behalve documentaire opnamen
van de bouw, de verhuizingen, de
opening van een school en van
een winkel, het aansteken van de
lantarens, het eerste doktersbe
zoek enz. is in de film gebruik
gemaakt van truc-opnamen onder
andere van een maquette. Hierop
is duidelijk te zien de betekenis
van de groepen bomen, die het
dorp Nagele omsluiten en die nu
nog niet hoger zijn uitgegroeid
dan enkele meters.
Ondanks het feit dat Van Gasteren
als object had een groeiend dorp dat
in verloop van geruime tijd werd op
gebouwd, is het hem gelukt in eer
half uur tijds een boeiend en dyna
misch beeld van Nagele te geven.
J -J i i I
vi hi
lis a[!L\a
voetbalclub-emblemen!
EMEIJER GARANDEERT DE KWALITEIT!
Ned. Middenstandsbank
stelt dividend op 7 pet.
Zonder discussie zijn in de gisteren
gehouden jaarvergadering van de
Nederlandsche Middenstandsbank
N.V. te Amsterdam de jaarstukken
over 1959 goedgekeurd. Het dividend
werd bepaald op zeven procent.
Voorts gingen aandeelhouders volle
dig akkoord met een door het be
stuur voorgestelde wijziging van de
statuten, waarbij o.a. liet gewone
maatschappelijke kapitaal verdub
beld wordt tot .50 min. en de om
wisseling van aandelen in onderaan
delen en omgekeerd vereenvoudigd
wordt.
Met waarderende woorden werd per
1 september a.s. ontslag verleend aan
de heer Th. A. Hoenderkamp, lid der
directie, wegens gezondheidsredenen.
De heer G. J. Schras, eveneens lid
der directie, werd tot directeur her
benoemd voor de periode van 1 sep
tember tot en met 31 december a.s.
Op laatstgenoemde datum zal deze
directeur veertig jaar aan de bank
verbonden zijn. Voor een periode van
vijf jaar, eveneens met ingang van
1 september a.s., werden drie ad
junct-directeuren. de heren mr. B. A.
J. M. van Hellenberg Hubar, J. Mod
derkolk en mr. C. Stehouwer, tot
nieuw directielid benoemd. Ver
der werden dr. W. L. Groeneveld
Meyer en prof. dr. F. L. van Muis
winkel bij acclamatie tot commissa
ris herbenoemd. In de vacature, ont
staan door het aftreden van prof. dr.
M. J. H. Smeets, werd voorzien door
de benoeming tot commissaris van
mr. F. J. H. Bachg.
RUIMTEPROBLEEM VOOR WATERSTAATSMENSEN OPGELOST
Semi-permanent gebouw kan met
een vleugel worden uitgebreid
IN HET TOEKOMSTIGE „HART" van de Deltadienst-Zuid, in de schaduw
van het Zweedse Rode Kruisziekenhuis te Zierikzee is de laatste maanden
bijzonder vlot tekening gekomen in het nieuwe dienstgebouw. De water
loopkundige afdeling voor het Zeeuwse district en Goeree-Overflakkee zal
dan ook nog slechts één tot anderhalve maand in het historische gebouw
aan het Havenplein moeten zitten. De nieuwe behuizing voor de „advi
seurs" van de uitvoerende Deltadienst betekent een enorme verbetering.
Aan de voorlopig speciaal voor de dienst aangelegde weg, die aansluit
op de Gustav Adolfweg zullen ir. J. J. Elzerman en zijn personeel eind
April een semi-permanent dienstgebouw betrekken, dat bijzonder geriefe
lijk en efficiënt is Ingericht. Zij zullen daar bovendien gezelschap krijgen
van een K.N.M.I.-teum van zes man uit de Bilt, dat in het vervolg al of
niet gunstig „Delta-weer" zal voorspellen.
Het nieuwe „appartement" voor de
in Zierikzee gestationeerde Delta-
afdeling is op uitbreiding gebouwd.
Dat is ook duidelijk aan de vorrn
van het geheel te zien! Momenteel
staat er een hoofdgebouw, waarin
het administratieve korps onder
gebracht en een linkervleugel,
waarin de „rcsearch-afdeling"
haar dagelijks werk zal verrich
ten.
afdeling Drie-ellandenplan en Afdam
ming Brouwershavensegat. dat dan
naar Zierikzee komt. te herbergen.
Voor deze waterstaatsmensen zal dan
ook in Zierikzee woongelegenheid
moeten komen Een punt, dat mo
menteel diepgaand overleer vereist.
In oktober van het vorig jaar
werd aan de toekomstige parallel
weg van rondroute Zierikzee-No-
belpoort-De Tol de eerste spa in
de grond gestoken voor het nieu
we dienstgebouw. Bij het optrek
ken van het geheel werd het prin
cipe van systeembouw toegepast.
De wanden bestaan onder meer
uit platen, waarin asbest is ver
werkt.
Alle vertrekken bevinden zich op de
begane grond. Wel een verschil met
het huidige kantoor, waar men het
meer in de hoogte zocht en derhalve
veel ruimte verloren ging aan gan
gen en trappen. Het ruimteprobleem
voor de - waterloopkundige afdeling
Zierikzee op de hoek van het haven
plan en liet Vrijepoortjc behoort bin
nenkort dus volkomen tot het verle
den. Ook de waterstaatsmensen, die
in de komende jaren uit Goes, Den
Haag en Hellevoetsluis naar Zierik
zee komen, zullen deze zo vaak bij
komstige moeilijkheid op Schouvveu-
Duiveland al bij voorbaat opgelost
zien.
Verschil van inzicht over
bestaan van motie-Lucas
Het is opgevallen, dat de motie, welke
dr. Lucas (k.v.p.) in de Tweede-Ka
mervergadering van donderdag 10
maart heeft ingediend, uitsprekende
dat de beraadslagingen over net wets
ontwerp tot wijziging van de grond
belasting dienden te worden geschorst
totdat de Kamer kennis heeft kunnen
nemen van de voornemens der rege
ring met betrekking tot de belasting
druk, nog niet in druk is verschenen
en dus ook niet is rondgedeeld.
De regering heeft later inderdaad
schorsing der beraadslaging gevraagd
en verkregen, maar met een geheel
ander doel, namelijk naar minister
Zijlstra zeide om nader beraad in
het kabinet mogelijk te maken nu de-
motie was ingediend.
Kamervoorzitter zeide va;i mening
te zijn, dat de motie-Lucas in de ijs
kast kan worden gezet. De meningen
of deze motie nu nog bestaat, blijken
verdeeld. Het reglement der Kamer
geeft hier geen uitkomst. Zou de me
ning dat de motie verdwenen is gaan
overheersen, dan ral de heer Lucas
haar bij hervatting der beraadslagin
gen opnieuw moeten indienen, tenzij
een dergelijke motie overbodig zou
worden doordat de regering wijzigin
gen zou voorstellen, als in de motie
bedoeld.
De dood op de weg
De 24-jarige beroepsmilitair C. de
Jong is gisteren om het leven ge
komen tengevolge van het feit dat
hij met zijn motorfiets even buiten
de bebouwde kom van Leerdam in een
bocht tegen een boom reed. Hij werd
eerst naar het ziekenhuis te Leerdam
en later naar een Utrechts zieken
huis overgebracht. Daar is hij aan
zijn verwondingen overleden.
Op de rijksweg Harlingen-Franeker
is gisteren een personenauto tegen
een boom gereden. De achttienjarige
H. J .Hoogland uit Harlingen werd
daarbij zo ernstig gewond, dat hij
enige uren later in het ziekenhuis te
Harlingen overleed. De auto werd be
stuurd door de dertigjarige vertegen
woordiger H. C. Westra uit Harlin
gen. Deze werd levensgevaarlijk ge
wond en is in het ziekenhuis te Har
lingen opgenomen.
Hoogland was leerling van de zee
vaartschool en liftte met de heer
Westra naar Groningen.
Op de Arnhemse weg in de bocht bij
de Koppelenburg is een ongeluk ge
beurd, waarbij de 22-jarige A. C. Eg-
gink uit Brummen het leven heeft
verloren. Eggink kwam met zijn auto
uit de richting Brummen. Hij moet in
een bocht geslipt zijn, waarna hij te
gen een paal botste en over de kop
sloeg'. De wagen kwam boven op een
uit Arnhem naderende personenauto
terecht. De bestuurder van deze wa
gen werd niet ernistg gewond. Eg
gink was op slag dood.
De Deltadienst Zierikzee zal binnen
één tot anderhalve maand de schil
derachtige behuizing aan het Haven
plein verlaten en haar intrek nemen
in onderstaand semi-permanent
dienstgebouw, dat in snel tempo nabij
het Zweedse Rode-Kruisziekenhuis
werd opgetrokken. Ook een K.N.M.I.-
team zal er worden gehuisvest om
van nabij het „Deltaweer" te voor
spellen.
(Foto P.Z.C
Eovendien hebben de meteorologen i
daar in de uiterste punt van het ge-
bouw een plaatsje gekregen, van-
waar zij een goed uitzicht hebben op
dc verschillende instrumenten, die op j
een naastgelegen terrein zijn ge-
plaatst. De op het ogenblik nog wat 1
vreemde „architectuur" van het
dienstgebouw kan over enkele jaren
„in een handomdraai" symmetrisch
gemaakt worden. Voorlopig heeft de
rond zestig man tellende waterloop
kundige afdeling deze kantoorruimte
nog niet nodig.
Woongelegenheid
fOver enkele jaren wordt dat evenwel
anders. Dan zal er nog minstens een
derde deel bijkomen de rechter
vleugel om het personeel van de
