LEZERS SCHRIJVEN
Venetië decreteerde mode der
edelen in Sluis en Zierikzee
PILOOT STORM ontvoerd in de stratosfeer
gedroogde zmiïumkteti
AMSTLEVEN levensverzekering
MORGEN OP
DONDERDAG 10 MAART 1960
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
17
ZEEUWEN IN DE MIDDELEEUWEN
Blondjes hadden
toen reeds de
voorkeur
Al veranderde de mode niet zo
ving als in onze tijd van snel
verkeer en nog snellere bericht
geving, al haar grillen werden
toch in de herfsttijd der middel
eeuwen getrouw nagevolgd door
de Zeeuwse dames.
Veel was er veranderd sinds een
edehnan zich er op durfde be
roemen dat hij niets om kleren
gaf, zich maar zelden waste en
nooit een boek inkeek. Wellicht
woonden er nog enkele van de
ze ouwerwetse lieden in achter
af gelegen slotjes, landedelen
die men verzuimd had met ze
ven, paar den uit de klei te trek
ken, maar in de drukke handels
steden Middelburg en Veere,
Roemerswaal en Zierikzee, Sluis
en Vlissingen zag men hen niet.
Het luxueuse Bourgondische hof te
Brussel vond haar weerslag in de re
sidenties der kooplieden, wier sche
pen op alle zeeën voeren, en die in
voortdurend contact stonden met an
dere handelshuizen in Lissabon en
Bordeaux, in Genua en Barcelona.
Noch Brussel, noch Parijs gaven
evenwel de toon aan op het gebied
der mode. Toonaangevend "was
slechts Venetië, vanwaar men jaar
lijks met tientallen schepen naar het
Nabije Oosten voer en er de waren
uit het Verre Oosten haalde, die deels
over zee en deels langs karavaanwe
gen de havens der levant bereikten,
't Was begonnen met de kruis
tochten.
Onze ridders overwonnen in vrij
wel elke veldslag, omdat het
staal van hun wapenrusting zo so
lide was, dat de pijlen van de on
gelovigen in hun maliënkolders
bleven steken, zonder hen te de
ren. Degenen die terngkeerden en
niet aan het klimaat ten offer wa
ren gevallen, hadden heel wat te
vertellen en hun vronwen luister
den met gretige oren toe.... en
volgden hun mohammedaanse zus
ters na.
Zij gingen een tijd lang gesluierd,
omdat ze wel wisten dat de vurige
blik van hun ogen dan beter tot zijn
recht kon komen. Deze sluiers waren
van doorzichtig mousseline, waarin
men nog duidelijk het woord „mos
lem" teug kan vinden.
Vroeger hadden de wouwen vlechten
over haar borst laten hangen en hun
haar in het midden gescheiden ge
dragen, maar daar de kerkelijke
voorschriften strenger werden en hen
noopten het hoofd te bedekken, de
den zij dit met doorzichtige sluiers.
De Bourgondische tijd kende de lan
ge spits toelopende hoed, waar ellen-
Oad-Egypte
lange sluiters van af hingen en hoe
den met twee hoornen, die de spion-
nen der Venetiaanse modekoningen
.hadden gecopieerd van de tekenin
gen op de pyramides van het oude
Egypte: de symbolen der pharaos
kwamen zodoende in de mode.
Hoe meer men in tel was in de
wereld, hoe groter lioed men ook
moest dragen en onze Zeeuwse da
mes hadden, als ze zo gekapt en
gemutst waren, vaak moeite om
door de toch niet zo smalle deu
ren een vertrek binnen te gaan.
In de zestiende eeuw gingen zij nog
kostelijker „ghepareert mit gouden
huyfden (huiven) op haren hoofden
ende scharlaken bonnetten (mutsen)
daerop".
Pruiken
Zowel mannen als wouwen gebruik
ten brandijzers en brandscharen om
hun haren te friseren en als het haar
uitviel werd een pruik gekocht, liefst
in de modekleuren blond of rood-
blond. Het echte haar voor deze
pruiken was zeldzaam en daarom
moest men zijn toevlucht nemen tot
geverfde wollen draden; trouwens
wiens haar begon te dunnen wist dit
teken van naderende ouderdom kuns
tig te verbergen met behulp van zij
de en wollen draden.
Ook de mannen waren trots op hun
lokkenpracht, die met hars en eiwit
in vorm moest blijven en niet alleen
volgden zij de vrouwen na door krul
len als kurketrekkers van hun schou
ders te laten afhangen, maar ze
vlochten ook gouddraad door hun ha
ren en omwonden dit met veelkleuri
ge linten.
Schoonheid en verstand werden in de
renaissance om het zeerst bewonderd
en daarom schoren de vrouwen liet
haar van voren weg, zodat men hun
hoog voorhoofd kon zien. De wenk-
De schilder Sandro Botticelli ver
vaardigde in de vijftiende eeuw het
portret van Simonetta Vespucci, dat
ons thans een inzicht geeft in de
haarmode uit die tijd. Eet ingewik
kelde kapsel van Simonetta Vespucci
was getooid met linten en parels.
brauwen werden geëpileerd en met
een penceel wqrd een nieuwe modelijn
getrokken en voor de oogleden moes
ten zij ook een kleur bekennen.
Reigerveren
Hot haar, dat nu niet meer door
een huif werd bedekt, werd ge
kapt en ieder kapsel moest een
kunstwerk zijn, waarbij parel
snoeren om de lokken gewonden
werden en reigerveren er aan her
innerden dat deze fragile schonen
ook te paard, met de valk op de
wist, aan de jacht konden deelne
men.
Blond genoot toen reeds de voorkeur
en wie kastanjebruin was, trachtte
het haar te doen bleken door het te
wassen met een aftreksel van camil-
le met behulp van geheime tovermid
delen: met zwaluwdrek, eekhoorn-
vet en as van verbrande berenknoken
meende men wonderen te kunnen be
reiken.
De alchimisten verdienden goed geld
met het uitdokteren van schoon
heidsmiddelen, die broebelend op hun
fornuizen sudderden. De gevolgen
bleven niet uit en een - vergiftiging
door metaaloxyden deed menige scho
ne op het veld van eer sneven.
Keerzijde
deze pracht had. haar keerzijde,
want men was nu zo kunstig opge
maakt, dat men er voor terugschrok
om al dat schoons weer af te was
sen. Terwijl boeren, schippers en sol
daten kopje onder konden gaan, in
'n snelstromende vliet, depten de da
mes haai' gezicht met een weinig wa
ter uit een minuscuul lampetkannetje
en in haar van fluweel en brokaat
ruisende kleren nestelden zich de
vlooien.
De mens is vindingrijk en om van
deze lastige parasieten te worden
verlost, vond men de vlopels uit, de
pels van een klein roofdier, een bun
zing, een marter of een hermelijn,
die men om de schouders sloeg en
waar de vlooien zich in nestelden.
Zowel in Middelburg als in Zierikzee
kon men "luxepelsen zien dragen,
waarbij robijnen in de oogholten der
opgezette dieren schitterden en de
klauwen met zilver of goud waren
beslagen.
Advertentie
minister van prettige zaken zet zorgen opzij...
Zij -wil graag studeren. Dat
kan, want vader zorgde
voor een veilige toekomst.
Wie met Amstteven in zee
gaat, vaart naar een wel
varend later.
Door vakkundige en vertrouw
de voorlichting van Amstloven
bent u zeker de juiste levens
verzekering af te sluiten. Niet
te hoog, waardoor de verplich
tingen uw genoegens In de
weg zouden staan, niet te
laag, opdat u later over Vol
doende geld beschikt.
KERKNIEUWS
NED. HERV. KERK
Benoemd tot vicaris te Dongen Ph.
Kroes, kandidaat te Amsterdam.
GEREFORMEERDE KERKEN
Aangenomen naar Uithoorn J. van
Dalen te Nw Loosdrecht die bedank
te voor Eefde-Gorssel.
Aangenomen naar Reitsum E. C.
Kim kandidaat te Groningen die be
dankte voor Beesterzwaag, Kromme
nie en voor IJlst.
CHR. GEREF. KERKEN
Bedankt voor Mijdrecht P. N. Rib-
bers te Noordscheschut.
GEREF. GEMEENTEN
Benoemd te Zaandam A, Vergunst
te Rotterdam.
Noodwoningen
Begin november 1959, dus juist vier
maanden geleden is men begonnen
de noodwoningen op het gedeelte van
de Singel tussen Paul Krugerstraat
en Van Dishoekstraat te Vlissingen
af te breken. Werd het geen tijd na
15 jaar?
Geleidelijk aan verdwenen ze, be
halve een zestal van af de Paul Kru
gerstraat. De overige over een leng
te van ongeveer 150 meter zijn thans
verdwenen, uitgezonderd één, die
echter reeds drie weken leeg staat,
wachtend op de sloper.
HOOG EN LAAG WATER
11 maart
Vlissingen
Terneuzen
Hansweert
Zierikzee
Wemeldinge
nap
0,53 1.68
1.19 1.83
1.47 1.98
2.08 1.24
2.33 1.47
-f nap
13.19 1.89
13.43 2.04
14.17 2.21
14.47 1.48
15.00 1.72
nap
7.21 2.00
7.45 2.16
8.17 2.30
7.55 1.69
8.17 1.93
nap
19.34 1.75
19.59 1.91
20.31 2.05
20.19 1.39
20.35 1.60
f Advertentie)
1424- Sandra begreep, dat
het onbegonnen werk was.
te trachten haar „adelaar"
op de grond te houden. Het
vliegen zat hem nu eenmaal
in 't bloed, daar kon geen
macht ter wereld meer iets
aan veranderen. Daarom had
zij zich er ook nu weer mee
verzoend, dat hij Bucks
nieuwe Rapier proefvloog.
Wat kon er tenslotte gebeu
ren De slanke metalen vo
gel leek zo sterk en be
trouwbaar! En aldus ge
schiedde 't, dat piloot Storm
op zekere morgen, voor het
eerst sedert vele maanden
weer achter de stuurknuppel
van een kist kroop die nog nimmer door enig
ander mens gevlogen was. Dat was voor hem
de grote bekoring van het testvliegen. Nog
een laatste groet en dan sloot hij het dak vau
de kleine cabine. Zodra een ieder op veilige
afstand was schakelde hij de machtige moto
ren in. Even later taxiede hij naar 't begin van
de startbaan, draaide de scherpe, neus van de
Rapier in de wind en deed de laatste check
up Remkleppen, pompen, onderstel, benzine
toevoer, alles was in orde. Vrijwel onmiddellijk
daarna ontving hij het sein van de verkeers
toren, dat hij kon starten.
Tergend langzaam gaat dit alles.
Stellig leefde bij alle bewoners van
dit Singelgedeelte de hartgrondige
wens en hoop, dat nu eindelijk dit
voorjaar het plantsoen, dat eertijds
ook dit stadsdeel sierde, opnieuw zou
worden aangelegd.
Tot heden echter slechts puin, of
kale grond met putten en kuilen van
uitgegraven fundamenten, half vol
stukken afbraak, papier, enz.
Waarom alvast niet begonnen met
aanleg van plantsoenen over het ont
ruimde gedeelte? Moet het nu nog
enige maanden of mogelijk tot vol
gend voorjaar duren eer hier orde
wordt geschapen in de chaos?
Door de gehele stad worden de
plantsoenen en de honderden tuintjes,
die door de stad worden onderhou
den, netjes opgeknapt, teineinde de
stad een vrolijk en prettig aanzien
te geven. Weten de vroede vaderen
niet, dat ook hier 's zomers veel fa
milieleden, kennissen en pensiongas
ten onderdak vinden tijdens hun va
kantie, dat ook hier vreemdelingen
komen, die eens verder willen kijken
dan de boulevards Of legt dat voor
dit gedeelte van de Singel geen ge
wicht in de schaal?
't Is een stad als Vlissingen, die
zich opmaakt duizenden vreemdelin
gen te ontvangen en zich tot een
frootstad wil ontwikkelen,, onwaar-
ig deze toestand nog langer te la
ten voortbestaan.
Vlissingen.
Singelbewoner.
C.B.S. bereidt zich voor
op volkstelling
Het Centraal Bureau voor de Sta
tistiek in Den Haag is al enige tijd
druk bezig met het treffen van
voorbereidingen voor de dertiende
algemene volkstelling, die op 31
mei zal worden gehouden. De lei
ders van de telling in elke ge
meente wordt er een door het ge
meentebestuur aangesteld zijn
al in regionale vergaderingen bij
een geweest, waar zij instructies
hebben gekregen voor de te volgen
werkwijze.
Binnenkort zullen zij voor een twee
de bespreking bij elkaar worden
geroepen. De handleidingen, die door
het C.B.S. voor de gemeenten zijn
samengesteld, liggen inmiddels al
op de persen, zodat men 'kan zeg
gen dat de organisatie goed op
gang is gekomen.
In een nog in aanbouw zijnd ge-
bouw aan de Bezuidenhoutseweg in
Den Haag zal 'n enige tientallen ma
chines omvattende lectronische appa
ratuur worden opgesteld, ter ver
werking van de stroom van gege
vens. Men verwacht dit gebouw,
waarin een kleine vierhonderd man
te zijner tijd aan het werk zullen
gaan, in juni reeds ter beschikking
te hebben. In Apeldoorn, Amers
foort en Rotterdam zullen boven
dien nog een tweehonderd man de
resultaten van de telling opvangen.
FEUILLETON
deur stoud
oy eeu mer.
ir Door BEttKELEY GRAY
„Hoe wisten ze, waar ze je konden
vinden?"
„Barbara had haar hospita het een
en ander over mij verteld. Ze was
een gewoon kind en ze had opge
schept over haar „vriend uit Oxford".
Ik had haar verteld waar ik logeerde.
Waarom niet? Ik hoefde me nergens
voor te schamen. Als ik zeg dat ze
gewoon was, bedoel ik daarmee niet
dat ze ordinair was. Haar vader was
boerenarbeider in Suffolk en Barba
ra was naar Londen gekomen om
een huishoudelijke betrekking te zoe
ken.
Maar ze hield niet van de liuihhou-
ding; ze kreeg een baantje bij Wool-
worth's en daar vandaan was zc als
verkoopster in een groot warenhuis
terechtgekomen. Ze was beschaafd,
sprak keurig en had maar één wens,
aan het toneeel te gaan.
„Weet ie niet, of ze vrienden of ken
nissen nad, die haai die avond be
zocht kunnen hebben?" kwam Joy
tussenbeide, hiermede haar eersto
vraag stellend. „Ik bedoel een man?
Misschien iemand uit; de toneelwe
reld"?
„Niemand", antwoordde Hayward.
„Haar fantasieën over aan het toneel
gaan waren niets anders dan alleen
maar wat gebabbel, Ze kende nie
mand, die iets met het theater te ma
ken had. Maar.wat heeft het voor zin
dat ik dit vertel? Ze vonden mijn
vingerafdrukken in haar kamer,
bloederige vingerafdrukken! Ze zei
den zelfs, dat mijn vingerafdrukken
ook op de schaar stonden, hoewel ik
me niet kan herinneren, dat ik dio
had aangeraakt. Dat moest natuur
lijk wel liet geval' zijn geweest. Ze
arrangeerden een confrontatie op het
politiebureau en vijf getuigen ver
klaarden onder ede, dat zij mij uil
het huis hadden zien komen, met
bloed besmeurd en met een wilde blik
in mijn ogen. Het ellendige van het
geval was, dat ze de waarheid spra
ken. Ik zat ook onder het bloed en ik
twijfel er niet aan, of er lag inder
daad een wilde blik in mijn ogen. Wie
zou dat niet gehad hebben na zo'n
ontdekking
HOOFDSTUK 9
Er viel een lange onprettige stilte
toen Miles Hayward zweeg. Hij had
zichzelf nu weer ondér controle en
er was weer wat kleur op zijn ge
laat inderdaad een open en aan
trekkelijk gezicht. Toch zou het ge
vaarlijk zijn dit als een bewijs te
houden voor het feit, dat Hayward
normaal en oprecht was. Maar al te
veel moordlustige maniakken hebben
een jongensachtig, onschuldig uiter
lijk.
Toch kreeg Norman Conquest het
gevoel, dat hij de man wel mocht.
En het oordeel van de Vrolijke Des
perado was in een dergelijk geval
slechts zelden verkeerd. Hij had een
goede intuïtie als het er om ging, ka
rakters te beoordelen. Het was mo
gelijk, dat Hayward toneelspeelde,
maar Norman kreeg de indruk van
niet.
„Als jij dat meisje niet vermoord
hebt, Hayward, dan ben je 't slacht
offer geworden van de ongelukkigste
samenloop van omstandigheden, die
ik ooit heb meegemaakt", zei Con
quest toen de stilte bijna ondraaglijk
begon te worden. „Vijf eerlijke èn
goedwillende getuigen, die óprecht
geloofden dat jij de moordenaar was.
Toch kan ik me heel goed indenken,
dat ie het huis verliet terwijl je vol
bloed zat, zoals je dan ook gedaan
hebt. Die luchtaanval maakte de
zaak er ook niet beter op, vooral niet
met die bom, die zo dicht in die
buurt en op zo'n belangrijk tijdstip
viel. Wat kon je nog meer zeggen?
Je had toch zeker wel iets tot je ver
dediging aan te voeren?"
Alleen, dat ik het meisje niet ver-
moord had alleen maar mijn
woord", antwoordde Hayward, die
trachtte rechtop in zijn stoel te gaan
zitten. „Heb je er bezwaar tegen, dat
ik een sigaret opsteek? Ik weet niet,
wie je bent en waarom je me onder
vraagt, maar
Hij zweeg, toen Norman hem een si
garet gaf. Ze staken beiden op.
„Ik had geen schijn van kans", ging
Hayward door, na diep geïnhaleerd to
hebben. „Ik had geen alibi en geen
hoop. Brownley. die duivel, sugge
reerde de jury dat ik Barbara
had aangevallen en dat zij tegen
stand had geboden, Brownley was
bevooroordeeld..."
„Ho, ho, kalm aan. Waarom zeg je
dat? Hoe weet je, dat hij bevooroor
deeld was Waarom zou hij dat zijn
Hij was slechts de officier van justi
tie, die zijn plicht deed".
„Nee, dat is niet waar", weerlegde
Hayward heftig. „Brownley had nu
eenmaal voor zichzelf uitgemaakt,
dat ik een brute, sadistische moorde
naar was, en hij leidde de hele pro
cedure op een oneerlijke manier. Er
waven kort "daarvoor nog twee ande
re voorvallen geweest van meisjes,
die in West End vermoord waren
door soldaten, die getracht hadden
hen aan te randen. Dat was juist
mijn ongeluk. Brownley was er van
overtuigd, dat mijn geval iets derge
lijks was".
„Had je soms getracht het meisje
aan te randen ?'r
„Goeie tijd, nee! Ik was verliefd op
haar, ja, en ik vónd het prettig met
haar uit te gaan, maar ik was wei
nig meer dan een kind en ik was nog
al onder de indruk van haar". Hay
ward sprak ernstig. „Ik zou het niet
gewaagd hebben haar op een derg<
lijke manier aan te raken. Ik wilc
het niet eens. Ik respecteerde haar,
ik vond haar geweldig".
„Goed, goed. Je hoeft je niet zo op te
winden zei Conquest lachend. „Hoe
zat het met je verdediger? Wat voor
soort pleidooi voerde hij?"
„Voordat mijn zaak voorkwam, zei
hij me ronduit, dat er slechts één
hoop was. Het maakte me woedend,
te voelen, dat ook hij me schuldig
achtte. Het enige wat hij kon doen,
was voor verminderde toerekenings
vatbaarheid pleiten. Brownley tracht
te dit met heel zijn schitterende re
denaarstalent te weerleggen, en hij
kreeg natuurlijk gelijk. Maar in één
opzicht kon hij de jury niet overtui
gen. Die achtte mij wel schuldig,
maar niet toerekeningsvatbaar".,
„En dat betekende Broadmoor?"
„Ja. Daar ben ik twee jaar geweest.
Het was des te erger, omdat ik daar
hoorde, dat mijn vader kort na mijn
veroordeling gestorven was. Het ver
driet en de schande waren te veel
voor hem geweest. Hij was niet sterk
en mijn moeder en hij hadden zich
alle luxe ontzegd, zodat ik naar Ox
ford kon gaan. Mijn moeder werd 'n
jaar of twee later door een V 2 ge
dood en door het bijzondere van mijn
situatie heb ik haar nooit meer ge
zien. Ik moet je zeggen, dat het een
zware slag voor mij was".
„Die „bijzondere situatie" was zeker,
dat je in de Royal Air Force diende
onder de aangenomen naam van Mi-
les Hayward, is 't niet?"
„Ja. Na twee jaar ontsnapte ik uit
Broadmoor en het eerste het beste
wat ik deed, was dienst nemen bij de
luchtmacht..."
„Wacht eens even! Je praat zo ter
loops over uit Broadmoor ontsnap
pen. Hoe speelde je dat klaar? Ik
had altijd het idee, dat Broadmoor
een soort Bastillo was".
„Dat is het ook. Maar in die tijd was
er een tekort aan personeel. Na twee
jaar kreeg ik een soort vertrou
wenspositie en ik genoot bepaalde
faciliteiten. Hiervan heb ik danig ge
profiteerd. Op een goede dag slaagde
ik er in, onder mijn overall mijn pak
aan te trekken; ik kwam de muur
over met behulp van een touw, dat ik
tevoren verborgen had. Toen ik een
maal buiten was, deed ik de overall
uit en de rest was gemakkelijk ge
noeg. Ik had het geluk een lift te
krijgen op een grote vrachtauto en
ik was dus uit de buurt, toen er groot
alarm geslagen werd".
„Ik geloof, dat ik het verhaal wel
kan afmaken", zei Conquest. „Je
nam dienst bij de RA..F. onder de
naam Miles Hayward en je werd al
spoedig een uitstekend piloot. Je
moet wel snel promotie hebben ge
maakt om group captain te worden
en bij de beroemde Pathfinders te
komen. Je hebt ook onderscheidingen
gekregen, hè?"
(Wordt vervolgd).