Blauwmaanzaad gaf laatste jaren
een verminderde opbrengst
Chopin: Polens onsterfelijke ambassadeur
JUSTITIE TREFT SCHIPPERS
VRIJWEL ZELDEN „THUIS"...
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
27 FEBRUARI 1960
Z.L.M.-BIJEENKOMST IN GOES
Van 1200 kg per ha vóór de oorlog
naar 900 kg in laatste decennium
De laatste jaren hebben zich enkele verschuivingen voorgedaan ja de
teelt van blauwmaanzaad (papaver), die ook aan Zeeland niet ongemerkt
voorbij zijn gegaan. Bepaald opvallend is de vrij belangrijke opbrengst-
vermindering per ha, die voor de oorlog rond 1200 kg bedroeg en na de
oorlog gemiddeld slechts 900 kg. Op de oorzaken hiervan, de toekomst
mogelijkheden van de blamvmaanzaadteetl, de verwerking van het zaad
en de ziektebestrijding werd vrijdagmiddag in „de Prins van Oranje"
te Goes nader ingegaan door een viertal inleiders. In Zeeland bestaat deze
teelt namelijk nog altijd tussen de 2500 en 3000 ha. Aan het slot van
de bijeenkomst gaf de rijkslandbouwconsulent voor de Zeeuwse eilanden,
dr. ir. C. W. C. van Beekom een samenvatting, waarin hij de verschillende
problemen nog eens nader onder de loep nam. Voor deze door de Z.L.M.
belegde „blauumaanzaadmiddag" bestond vrij veel belangstelling.
van de teelt, ging hij nader in op'
de verwerking. Hij noemde het van
groot belang, dat het zaad niet wordt
beschadigd door dorsen, drogen of
schonen. Hij gaf richtlijnen aan om
een zo goed mogelijke kwaliteit van
het zaad te bereiken. Voorts belicht
te hij het probleem van vraag en
De bijeenkomst weid geopend dooi
de .voorzitter der Z.L.M., ir. M. A.
Geuze, die bij afwezigheid van dc
eerste spreker, de landbouwer J. W.
Scheele uit Boschkapelle, in korte
trekken de blauvvmaanzaadteelt in
de praktijk belichtte. Hij herinnerde
eraan, dat met name in de oorlog
veel belangstelling bestond voor het
blauwmaanzaad. Men maakte er o.m.
spijsolie van. Hij noemde deze teelt
een verrijking van het bouwplan en
de vruchtwisseling. In Zeeland is al
tijd een zekere belangstelling ge
weest voor de blauwmaanzaadteelt.
die thans echter ten gevolge van
bepaalde omstandigheden wat op dc
achtergrond is geraakt, zo zei Ir.
Geuze.
De tweede inleider, de heer P. Ver-
li age van de rijkslandbouwvoorlich-
tingsdienst te Goes, sprak over het
onderwerp: „Ziekten cn ziektebestrij
ding in blauwmaanzaad." Hij ver
klaarde, dat ziekten en beschadigin
gen van de plant nauw verband hou-
den met de uitvoering van de cul- l&n categorie personen, die voor de
tuurmaatregelen. De toepassing van «smï, :i.t
chemische middelen noemde hij be
perkt. Uitvoerig ging de heer Ver-
hage in op de verschillende ziekte
verwekkers. Tenslotte zei hij, dat
door onderzoek diverse onzekerheden
omtrent de aard. het optreden en de
bestrijding van ziekten zijn opgehe
ven.
aanbod. Ook in dit opzicht moeten
de telers waakzaam zijn. Er wordt
nog tc vaak gespeculeerd door de
telers. In zijn betoog vertelde ir.
Van de Have ook een en ander over
het zaaizaad en de prijs daarvan. De
kwekers hebben de laatste jaren niet
stilgezeten en komen volgens ir. Van
de Have beslist met betere rassen
voor de dag.
Ir. Van Beekom wees er in zijn slot
beschouwing op, dat voor de oorlog
de opbrengsten op de proefvelden
25% hoger lagen dan bij de telers.
Hij noemde dat een aanvaardbaar
percentage. Na de oorlog is het ver
schil echter opgelopen tot 45%, het
geen te denken geeft. Er is dus wat
gaande, met betrekking tot de ver
zorging van het blauwmaanzaad. Hij
was overigens van mening, dat het
met het aantal ziekten en plagen
niet zo verontrustend is. Ir. Van
Beekom zei voorts, dat men het
blauwmaanzaad niet moet zien als
een noodgewas, maar als een hoofd
gewas, waaraan veel zorg besteed
moet worden. De telers kunnen hun
positie in internationaal verband
handhaven door een goed produkt.
KERKNIEUWS
NED. HERV. KERK
Aangenomen naar Heino, predikant
voor buitengewone werkzaamheden
(vormingsleider Den Alerdinck) H.
Kuylman voorheen predikant te
Zuidzande. Beroepen te Boskoop W.
L. Heijmans te Oudelande. te Ee
(Fr.) J. Smit vicaris te Oosterbeek.
DOOPSGEZINDE BROEDERSCHAP
Beroepen te Meppel J. P. Matthijs-
sen,proponent te Amsterdam die dit
beroep ook aannam.
BAPTISTENGEMEENTEN
Beroepen te Delfzijl H. van der Werf
te Emmen.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen ie Tholen Chr. van Dam
te Rotterdam-Zuid.
RECHTBANK MIDDELBURG
Beroepzaak kon vrijdag
niet behandeld worden
Achteruitgang
Ir. E. van Roou, van het proef
station voor akker- en weidebouw
le Wageningen ging nader in op
de mogelijkheden, die het blauw-
maandzaad in de toekomst heeft.
Sprekende over de verminderde
kg-opbrengsten per ha na de oor
log noemde hij daarvan als oor
zaken achteruitgang in de zorg
voor het aantal gelegenheidstelers
verkeerde plaats in het bouwplan,
het zorgeloos gereedmaken van 't
zaaibcd, het vaak te laat en niet
fe grote hoeveelheid zaaien, ver
ruwing van de oost- en dorstcch-
niek door de voortschrijdende me
chanisatie en onvoldoende nazorg
van het gewas.
Wanneer dc telers op deze
punten letten, dan zal de op
brengst ongetwijfeld kunnen stij
gen. Over het algemeen zag spre
ker reële kansen voor de toe
komst.
„Verwerking van blauwmaanzaad",
luidde de titel van de causerie, die
ir. D. J. van de Have uit Kapelle,
hiëld. Na een uitvoerige schets ge
geven te hebben van de oorsprong
Versnelling van
overgangsperiode
Euromarkt?
In Europese kringen in Den Haag
verluidt, dat de Europese commis
sie van de E.E.G. de volgende week
aan de ministerraad van de gemeen
schap voorstellen zal doen voor ver
snelling van de overgangsperiode.
De voorstellen omvatten een ver
sterkte verlaging van de onderlinge
tarieven van de „Zes" op 1 juli i960,
namelijk 20 inplaats van 10 procent.
Tevens zou dan reeds het gemeen
schappelijke buitentarief moeten
worden ingevoerd, anderhalf jaar
vroeger dan in het verdrag is be
paald.
Als gebaar van goede wil ten aan.
zien van de niet-E.E.G.-landen zou de
commissie voorstellen om dit ge
meenschappelijke buitentarief direct
reeds met 20 procent te verlagen, zij
hgt op basis van wederkerigheid.
Dc E.E.G.-landen hebben op 1 janu
ari 1959 hun onderlinge tarieven voor
het eerst verlaagd en wel niet 10 pro
cent. Deze verlaging werd toen ook
aan derde landen toegestaan, zonder
dat reciprociteit werd geëist).
De E.E.G.-commissie gaat er bij haar
voorstellen van uit dat de gemeen-
schap van de huidige hoogconjunc
tuur gebruik moet maken om de
overgangsfase naar de volledig ge
meenschappelijke markt te bekorten.
Voor Nederland, dat verhoudings
gewijs lage tarieven heeft, zal de
invoering van het gemeenschappe
lijke buitentarief veelal neerko
men op een verhoging van cle
huidige heffingen op goederen uit
landen buiten de E.E.G.zelfs als
de verlaging van 20 tot stand
zal komen.
I
Treinongeluk in
Australië: 7 doden
Bij Roekhampton in de Australische
staat Queensland is een passagiers-
trein door een brug gezakt. Er zijn
zeven doden en vele gewonden. Er is
watersnood in dit gebied en vermoe
delijk zijn de fundamenten van de
•brug verzakt. Daar alle wegen on
der water staan, moesten de hulp
ploegen per trein worden aangevoerd.
is, vormen de binnenvaartschippers,
die met hun schepen bijna het ge
hele jaar op de rivieren zwerven,
maar zelden thuis te vinden zijn.
Die „onvindbaarheid" is er oorzaak
van gewordert, dat een door de
Raamsdonkveerse schipper J. van
S. (31) aangetekend hoger beroep
tegen een vonnis ran de kanton
rechter door de rechtbank te Mid
delburg vrijdag niet ontvankelijk
Is verklaard. Zo valt er voor cle
schipper dus niet te tornen aan de
boete van 200, die de kanton
rechter hem bij verstek oplegde
wegens het veroorzaken van een
aanvaring voor de havenmonding
ran Wemeldinge, waarbij Van S.
vier overtredingen van het binnen-
aanvaringsreglement beging.
Overigens bleek, dat het openbaar
ministerie alle moeite had gedaan
om de schipper tijdig te berichten,
dat zijn zaak door de kantonrech
ter zou worden behandeld, waarna
ook pogingen in het werk werden
gesteld om een eventueel door Van
S. aan te tekenen hoger beroep mo
gelijk te maken. Nadat de eerste
dagvaarding vei'keerd was bezorgd,
schreef het parket van het open
baar ministerie er een voor een
latere datum. Die kwam wel goed
terecht, namelijk bij Van S.' zuster,
bij wie dc schipper in huis was.
Deze kon haar broer evenwel niet
bereiken.
De kantonrechter behandelde de zaak
dus bij verstek en verzond ook de
verstekmedcdeling weer aan het
adres van Van S.' zuster. Maar ook
die bereikte de schipper, die ergens
in Nederland voer. niet. Van 21
december tot 4 januari had Van S.
gelegenheid hoger beroep aan te
teltenen. Zijn zuster verrichtte deze
handeling, maar zij bezat geen
Advertentie
schip gepasseerd, was
weken zonder signaal
machtiging om te tekenen, terwijl
de schipper haar die ook niet had
gegeven. Bij zijn terugkomst te
kende de schipper hoger beroep
aan, maar dit kwam binnen op 6
januari, zodat de rechtbank het
hoger beroep niet in behandeling
kon nemen.
Van S. had bij het uitvaren van de
haven van wemeldinge een ander
uitvarend schf"
daarbij üitgew
te geven, liet daarop de doorvaart
voor het schip niet vrij en maak
te vervolgens een verkeerde ma
noeuvre door naar bakboord uit
te wijken, waardoor een naar
stuurboord uitwijkend binnenva
rend schip aangevaren werd. Dat
waren vier overtredingen, waarvoor
de schipper werd veroordeeld tot
een gezamenlijke boete van ƒ200.
Geen schuld
Wanneer de schippers In Zeeland wo
nen, kunnen de ambtenaren van liet
Middelburgse openbaar ministerie
s.de schippers nog wel eens bereiken.
Zodoende kon de Kamperlandse
schipper L. P. de B. van de ..El-
ma" persoonlijk aan de rechtbank
meedelen, waarom hij hoger beroep
had aangetekend tegen een vonnis
van de kantonrechter, die hem ver
oordeelde, omdat hij in de haven
van Hansweert een aanvaring zou
hebben veroorzaakt. „Ik heb geen
schuld aan deze aanvaring", zo
verklaarde hij tegenover de presi
dent, mr. P. van Empel.
Schipper De B. moest met de „Elma"
en nog enkele andere schepen, zo
vertelde hij, wachten om geschut
te worden door een der sluizen te
Hansweert. „Plotseling kwam een
schip, de „Clement", volle kracht
achteruit varen en botste tegeu de
„Elma" op betoogde Dc B
Schipper F. D. uit Terneuzen, die
op de „Pro Contra" voer, verklaar
de als getuige echter het tegenover
gestelde. Volgens D. kwam de „El
ma" vooruit gevaren en sloeg niet
tijdig genoeg achteruit toen dc
„Clement" de sluis invoer, waarbij
dit laatste schip een moment ach
teruit moest varen. De officier van
justitie, mr. J. L. Andreae, was van
mening, dat de Kamperlandse
schipper te laat had gereageerd en
eiste tegen hem een boete van 40.
De rechtbank zal uitspraak dqen op
11 maart a.s.
De dirigent
die zich bijtijden
aan twee-
of viertakt
pleegt te wijden
de Bachsolist
die vaak
vervoerd
aan zijn
versnellingsHandel
J"jj roert
de primadonna
met haar kuren
die beter zingen kan.
dan sturen
zij roepen
allen
even luid:
met ESSO bent u bete
HONDERDVIJFTIG JAAR GELEDEN GEBOREN
..Polen, urm land, zingend en wenend mijn hart behoort U.
het zal rusten in uw aarde, die het met haar zachte geuren
zal zuiveren. Rusten-eindelijk
Wie Cliopin wiens lionderdvijftigste geboortejaar men deze
week heelt herdacht in zijn kunst wil verklaren, moet
deze woorden, die hij doodziek in zijn dagboek opschreef, tot
uitgangspunt nemen. Zijn lijden en ballingschap, zijn vurig pa
triottisme en zijn heimwee naar Polen zijn de wereld tot een wel
daad geworden, want uit dit alles is zijn kunst opgebloeid.
In zijn muziek is Polen de dramatische hoofdpersoon, In zijn
werk is de componist geheel opgegaan en heeft hij gesproken
als niemand anders het vermocht. Zijn onvergankelijke muziek
zal eeuwig de mens, maar vooral de Pool een lafenis en verkwik
king zijn.
POLEN DE INSPIRATIEBRON.
De klank en het ritme in zijn muziek
zijn niets anders dan het stemgeluid
van de Poolse volksziel. Niet zonder
reden verklaarde Liszt, dat men in
Polen moet zijn geweest om Chopin
goed te begrijpen. Het Poolse land
schap was de bron van Choplus in
spiratie. Hii dankt ook veel in zui
ver artistieke zin aan de Poolse
volkskunst. Het valt niet te ontken
nen, dat het karakteristieke, liet ei
gene van zijn muziek een spcifiek
Pools element is, al wijzen de klaar
heid. het kunstzinnige, de subtiele
verfijning en elegantie van stijl en
vorm, op een Franse verbeelding.
Chopin is de grootste klavierdichter.
„Er zijn misschien grotere musici,
schrijft Gidc, maar geen volmaak
ter". In alles overheerst bij Chopin
orde en regelmaat, getuigend van
een wonderbaarlijke stofbeheersing.
Hij geeft ons een schitterende illus
tratie: niet zozeer van het uiterlijk
geweld der Romantiek, doch veel
meer van een lyrische vlucht van een
melancholisch, dromend en in alles
ideld gemoed.
Toen hij op reis zou gaan, zei hem
een somber voorgevoel, dat hij
Polen nimmer meer terug zou
zien. Hij schrijft aan zijn beste
vriend Titus Wojciechowski: „Ik
heb er een voorgevoel van, mijn
ouderlijk huis nooit te zullen
weerzien, als ik Warschau verlaat.
Ik verbeeld mij, dat ik heenga om
te sterven. Oh wat moet het
sclijk zijn, niet de dood te vinden,
waar men altijd heeft gewoond..."
Op 1 november 1830 vertrekt hij
naar Wenen. Zijn professer en vriend,
directeur van het Warschau* conser
vatorium, Jozef Eisner, biedt hom
bij het afscheid een zilveren beker
aan, gevuld met Poolse aarde: „Ver
geet Polen nooit, maar blijf het
steeds en overal liefhebben met een
hart, altijd vurig en. trouw
Hierdoor is Chopin zo ontroerd, dat
hij In tranen uitbarst Van deze hand
vol Poolse aarde is hij nooit geschei
den. Hij heeft die bij zich in zijn kof
fer gehouden, is ermee door de we
reld getrokken als met de kostbaar
ste relikwie. Met deze handvol Pool-
Tcr gelegenheid van het feit,
dat deze week honderdvijftig
jaar geleden op 22 februari
1810
FKÉDERIC CHOPIN
ue grootste klavierdichter al
ler tijden in Polen werd gebo
ren, publiceren wij hiernaast
een speciaal voor deze herden
king geschreven artikel van*
onze bijzondere medewerker
dc Poolse journalist Billy
Strenk.
se aarde is hij ook negentien jaar la
ter te Parijs begraven.
Chopins vaderlandsliefde laait nog
heviger op bij Polens ondergang in
1831. Zijn polonaises zijn de muzikale
epopéën der Poolse natie. Zij dragen
een krijgshaftig karakter en weer
galmen van strijd en heroïsme. Uit
zijn patriottisme ontspruit zijn haat
jegens de Russen, die zijn land alle
vrijheid ontroven. Als hij in septem
ber 1831 verneemt, dat Warschau is
ingenomen, hijgt hij in zijn vertwij
feling uit:
„Welk een gebeurtenisWat
een ellendeDc voorsteden
hebben zij in brand gestoken
Stellig zijn Titus en Matuszynski
doodgeschotenPaskiewicz en
de hond van een Mohilew maken
zich meester vaii mijn innig ge
liefde stad... Mijn arme vader...'
Misschien heeft mijn moeder niets
om brood te kopenMisschien
zijn mijn zusters onder het ge
weld van Moskouse soldaten om
gekomenMoskou regeert de
wereld! O God, bestaat Gij en
wreekt dit kwaad niet? Hebben de
Russen nog niet genoeg schandda
den bedreven
In die tijd schept hij de beroemde
„Etude revolutionaire" (C-mineur),
waarvan men heeft gezegd, dat zij
als een bajonet is, gericht op de borst
van de tsaar.
De gedachte aan zijn vaderland ver
laat hem nimmer. Waar hij ook is:
in Wenen, Parijs of Londen, overal
voelt hij zich een balling. Er zijn
iiUderij can Chopin door F. Ru m pi
geen eigenschappen zo karakteristiek
voor een Pool. als vaderlandsliefde
en onafhankelijkheidszin. Deze
genschappen vinden wij ook ten volle
bij Chopin. Niets heeft zo bijgedragen
tot Chopins patriottisme, niets
maakt hem zich zo bewust van zijn
Poolse aard en zijn roeping als Pool.
als zijn buitenlandse jaren en de
strijd voor de Poolse zelfstandigheid.
Na de mislukking van de Poolse op
stand in 1831 lieert Chopin niet meer
naar Polen terug. Hij weigert zich te
melden op de Russsische ambassade
voor een verlenging van zijn pas
poort. Ilij heeft zich voorgenomen,
evenals heden' de honderdduizenden
Poolse emigranten en vluchtelingen,
eerst dan naar Polen terug te keren,
wanneer het bevrijd zal zijn van liet
Russische juk.
WEEMOED EN VROLIJKHEID
De muziek van Chopin is volkskunst
in de meest verheven zin. Daar is een
aandoenlijke melancholie ln zijn mu
ziek, vol van diep aangrijpende, dra
matische tederheid. Ik denk hier aan
zijn „zal". Dat „zal" is een bij uit
stek Pools begrip. Het betekent
machteloze bitterheid, ijzige wraak
zucht, maar vooral ook opstandig
heid, geloof en hoop. Maar naast de
weemoed staat altijd dc zich weer
oprichtende levensmoed en vrolijk
heid. Naust de moltoon de durtoon.
In 1831 schroef hij aan zijn vriend
Titus Wojciechowski: „U weet,
hoe ik mijn best licb gedaan en
hoe ik er ten dele in bon geslaagd,
onze nationale muziek te begrij
pen".
„Ik geef alle syniphonieën van Beet
hoven, begrijpt U. alle syniphonieën,
voor een enkele ballade van Chopin"
met voldoening noteert Gide deze
woorden van Alibcrt.
Zo reageert ook de eenvoudige Pool
se luisteraar, voor wie meestal de
werken van Bach, Mozart, Beethoven
en Wagner vreemd en onverstaan
baar zijn. Maar de talloze klavier-
composities van Chopin: of het dc
mazurka's of dc weemoedige noctur
nes zijn, dc vrolijke krakowiaki, dt
geheimzinnige preludes of de pittige
polonaises, de dmmtische sonaten of
de wonderbare études de Poolse
hoorder begrijpt dat alles, voelt dat
alles; want het is zijn- eigrn Pool
se kunst.
„Chopin heeft ln de diepte van de
Poolse ziel de kostbaarste stenen
ontdekt, en daaruit de mooiste
briljanten geslepen. Chopin wist
misschien zelf niet, hoe groot hij
A.R.-vrouwen hielden
conferentie in Rotterdam
In Utrecht is donderdag onder voor
zitterschap van dr. W. I'. Berghuis
een vrouwenconferentie van dc A.-R--
partij gehouden. Dc heer Berghuis
merkte in zijn openingswoord op dat
het de bedoeling is dat de activitei
ten van do vrouwelijke A.-R.-lcden
van grotere waarde zullen worden in
verschillende organen van de partij.
De conferentie/ was bedoeld 0111 een
nieuwe stimulans te geven aan deze
activiteiten.
De presidente van dc A.R.-vrouwen-
contactcommlssie. mevrouw dr. F. T.
DienierLindeboom te Rotterdam,
sprak over de wereld van vandaag en
het kind. Zij gaf een uiteenzetting
over het werk der Verenigde Naties
speciaal ten behoeve van het kind en
de verschillende onderdelen van het
door de V.N. aangenomen manifest
van de rechten van het kind.
Tijdens de middagvergadering sprak
mej. J. van Leeuwen. Rijswijk, over
„Schouder aan schouder".
Aan de hand var) de gehouden uiteen
zettingen besprak de conferentie de
mogelijkheden tot een hernieuwde
aanpak van studie en de behandeling
van allerlei onderwerpen in dc kring
van A.-R.. vrouwen.
9 Het Deense ministerie van onder
wijs heeft waarschijnlijk meer aan popu
lariteit gewonnen bij de schooljeugd dan
bij de ouders doordat hte, vanwege het
tekort aan onderwijskrachten, het aantal
schooluren lieert verminderd, in sommige
gevallen lot 26 uur per week. In augus
tus J.l. waren er 2700 onderwijzcrsvacaui-
was. Maar wij weten, dat hij
groot is door onze kracht. Hij is
de xmze en wij zijn dc zijnen,
want in hem weerspiegeit zich on
ze gehele gemeenschappelijke
Poolse ziel". (Padcrewski).
Een paar maanden voor zijn dood, in
het jaar 1848 schreef Chopin:
„Het zal niet zonder schrikke
lijke gebeurtenissen aflopen. Aan
het eind van dat alles echter daagt
iets schitterends, iets groots
Pole n".
Doodziek, geeft hij in de Guildhal tc
Londen zijn laatste concert ten bate
van dc Poolse emigranten.
ONSTERFELIJKE
AMBASSADEUR
De onsterfelijke ambassadeur van
Polen! De geestelijke verdediger van
Polens onafhankelijkheid! Dat is
Chopin!
Hij is, zoals Padereswski. dc grote
Poolse pianist cn staatsman hot neeft
gezegd, de priester dlo de wijding
van net vaderland brengt aan de Po
len in de verstrooiing. Dat is zijn roe
ping. Een roeping aie begon met het
mislukken van de Poolse opstand in
1831, wanneer hij met zijn leven en
zijn werk een protest uitvaardigt te
gen de Russische bezetters. Een pro-
lest, dat duurt tot heden ten dage!
BILLY STRENK
