Staatssecretaris mr. Bot van reis naar Ned. Nieuw-Guinea terug Groninger Jan Pesman veroverde op 5000 meter bronzen medaille KLANKBORD Nog geen S.E.R.-advies over huurbeleid op langere termijn VRIJDAG 26 FEBRUARI 1960 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT 8 „GEEN ENTHOUSIASME VOOR IMMIGRATIE AMBONEZEN Samenwerking met Australisch Nw.-Guinea werpt reeds vruchten af Verwelkomd door de chef directie Nederland Nieuw-Guinea van het mi nisterie van binnenlandse zaken, de heer A. M. Kottier, is donderdagmid dag om 4 uur mr. Th. H. Bot, staatssecretaris van binnenlandse zaken, belast met de behartiging van het beleid van Nederlands Nieuw-Gninea, van zijn reis naar Nederlands en Australisch Nieuw-Guinea, Australië en de Verenigde Staten op Schiphol teruggekeerd. Op de eerste plaats con stateerde de staatssecretaris tijdens een persconferentie, dat met grote toewijding op Nederlands Nieuw-Guinea wordt gewerkt aan de opvoeding en ontwikkeling van de Papoeabevolking. „Overigens heb ik in Australisch N.- Guinea dezelfde toewijding aange troffen waarmee men in het Neder landse gedeelte werkt. De praktische samenwerking tussen beide gebieden begint reeds vruchten af te werpen en ik acht de tweede gezamenlijke conferentie die van 3 tot 9 maart in Hollandia wordt gehouden van grote waarde, vooral voor het oplossen van de talrijke administratieve en tech nische problemen, die in beide gebie den voorkomen. Ook in Australisch Nieuw-Guinea heeft men de voorop gezette bedoeling de bevolking zo danig op te voeden en te ontwikke len dat zij te gelegenertijd zelf be slist inzake de eigen status". In antwoord op verschillende vra gen en over sommige punten ver der uitweidend, merkte mr. Bot op, dat hem allerwege de vraag was voorgelegd wanneer de bevolking zijns inziens rijp zou zijn voor zelfbestuur. „Daar is geen exact antwoord op te geven", meende de staatssecretaris. „Men moet niet vergeten dat men wel kan aange ven wanneer een schip is afge bouwd of een weg is aangelegd. Maar hier geldt het de ontwikkeling van mensen die, en dat dient men vooral niet te vergeten, in verschil lende ontwikkelingsfasen verkeren, naar gelang het gebied waarin zij wonen. Besturen is geen eenvoudige zaak, erkenden de Papoea's, en ik heb zelfs het standpunt horen verlui den van die zijde, dat de Nederlan ders een te hoog tempo aanhouden bij de verdere ontwikkeling. Mijn verklaring over zelfbestuur,die ik in Amerika heb afgelegd, is niet geheel juist weergegeven. Ik heb verklaard, dat als de V.N.-commissie voor het trusteeschap van oordeel zou zijn dat Australisch Nieuw-Guinea na een be paalde periode voor zelfbestuur in aanmerking zou komen, ik op het standpunt stond, dat het Nederlands gebied dan ook wel zo ver met de Buitenlandse handel nam m 1959 met 10 pet toe De totale buitenlandse handel van Nederland is in het afgelopen jaar ontlanks een lichte prijsdaling zowel bij de invoer als de uitvoer met meer dan 10 toegenomen, waardoor het hoogtepunt van 1957 ruim werd over troffen. De grootste stijging ten op zichte van het voorafgaand jaar deed zich aan de uitvoerzijde voor, waar uit een overigens bescheiden verbe tering van de handelsbalans voort vloeide. Deze gunstige ontwikkeling werd mede bepaald door enige ver betering van do ruilvoet. Naar hoeveelheid gemeten ontwik kelden de in- en uitvoer zich in 1959 parallel, zulks in afwijking van de aanvankelijk bestaande verwachtin gen, dat een verslechtering van de handelsbalans zou optreden. Daarbij kan, aldus het ministerie, worden aangetekend, dat de buitenlandse vraag sterker is gestegen dan kon worden voorzien. Mede in verband met een ver wachte stijging van de opbreng sten uit het dienstenverkeer wordt het overschot op de betalingsba lans op lopende rekening (trans actiebasis) dan ook ten minste 200 miljoen gulden hoger geraamd dan dat van 1958, toen het 1600 miljoen gulden bedroeg. De verwachte stijging van de beste dingen in 1960 zal ongetwijfeld tot de reeds eerder verwachte daling van het ruime overschot op de lict«Tings- hnlans leiden. Deze teruggang wordt liegroot op ruim 1 miljard, voor 1960 wordt een surplus op lopende rekening van ca. 700 miljoen 'ge raamd. DANSENDE DOLLARS. Howard Lyons, een 45-jarige vrijgezel uit Calgary in Alberta, Koesterde al ja renlang de wens om goed dansen te leren, maar het geld hiervoor ontbrak hem. Zijn droom werd werkelijkheid toen hij een erfenis van 65.000 dollar kreeg.Howard ging naar een dans school en volgde vol enthousiasme de lessen. Hij betaalde de rekeningen vlot. Dat deze niet mals waren, is achteraf gebleken. Howard betaalde de lieve som van 37.000 dollar. Zijn advocaat kreeg hiervan via de bank van Lyons lucht en richtte zich tot de rechterlijke instanties. Het hooggerechtshof van Alberta heeft nu bevolen Lyons onder curatele te stel len, „omdat hij onder hypnose van het dansinstituut niet meer in staat is om zijn zaken te beheren." Howard Lyons zei voor de rechtbank dat hij van dansen hield en er mee door wilde gaan. ANTI-PROPAGANDA. De autoritei ten van de provincie Cavite in de Phi- llnpijnen vroegen op grote aanplak biljetten opsporing van vijftig mis dadigers. Zij lieten de „verzoeken om opsporing" weer van de aanplak borden verwijderen toen bleek, dat deze het vreemdelingenverkeer in ne gatieve zin beïnvloedden. ontwikkeling van de bevolking zou zijn. Ik kan onmogelijk een bepaalde periode aangegeven en ik zou nog eens met klem willen betogen dat ten aanzien van de status de keuze uit eindelijk bij de bevolking komt te liggen. Naar aanleiding van een te Canberra gehouden persconferentie, waarbij de vraag van een mogelijk Melanesische Unie werd opgeworpen, verklaarde de staatssecretaris, dat deze gedachte heus niet nieuw mag worden ge noemd. Menzies zelf heeft destijds de stichting van een Melanesische unie als een mogelijkheid geopperd, voor een gebied van Australisch en Ne derlands Nieuw-Guinea, de Salomons eilanden en nog enkele andere eilan den. Maar noch Australië noch Nederland zal een dergelijk initiatief nemen. Menzies en ook de Nederlandse re gering staan op het standpunt dat de Papoea's zelf een keuze zullen moeten doen in welke vorm zij een samenleving opbouwen. Australië traint de Papoeabevolking in zelf bestuur, in Nederlands Nieuw-Guinea wordt hetzelfde gedaan. De Papoea's hebben het volste vertrouwen in de methoden, die in beide gebieden wor den toegepast voor hun verdere ont wikkeling en opvoeding. Australië en Nederland hopen en vertrouwen ech ter,dat na de door de Papoea's ge kozen vorm van zelfbestuur men de beste relaties zal blijven onderhou den". Tenslotte merkte de staatssecretaris op, dat de gedachte van immigratie van Ambonne/.en met weinig enthou siasme door do Papoea's is ontvan gen. Geen resultaat op E.E.G.-ministerraad Een ontwerp-reglement van de Eu ropese commissie ter voorkoming van discriminatie in prijzen en voor waarden in het vervoer in de zes landen van de Europese Economi sche Gemeenschap heeft donderdag in Brussel niet de goedkeuring van de ministerraad van de E.E.G. ge kregen. Als gevolg van Italiaanse en Neder landse oppositie tegen de in het ont werp-reglement opgenomen bepaling over een aan de vervoersmaatschap pijen op te leggen publikatieplicnt van prijzen en voorwaarden van transportcontracten konden de voor stellen van de commissie de voorge schreven meerderheid van stemmen niet behalen en werd besloten, dat de Europese commissie zich nader op deze kwestie za lberaden en een nieuw voorstel zal indienen. De Nederlandse bezwaren tegen'pu- blikatieplicht zijn het gevolg van het feit, dat in tegenstelling tot andere landen van de gemeenschap het ver voer langs de weg, per spoor en te water in Nederland op economische basis wordt verricht. Publikatieplicht zou de vervoerondernemingen in hun vrijheid beknotten en hun mogelijk heden van concurrentie aantasten. In Nederlandse vervoerskringen bestaan dan ook grote bezwaren tegen het invoeren van een plicht prijzen en voorwaarden openbaar te maken. De dood op de weg De 24-jarige ongehuwde motorrijder H. uit Wichmond (gemeente Steende ren) is gisteren op de weg van Doe- tinchem naar Zeddam in botsing ge komen met de bromfietser K. uit Stockum (gemeente Bergh). H. ver loor bij deze botsing het leven. K. werd gewond naar een ziekenhuis overgebracht. Doordat zijp fietsstuur in dat van zijn zusje bleef haken, kwam de 8-jarige G. Beuzel uit de buurtschap Bentelo gisteren op weg naar school te vallen* op het'ogenblik dat er een vrachtauto passeerde. Hij kwam onder het achter wiel terecht en was onmiddellijk dood. ONDANKS REGELMATIGE VERGADERINGEN N.V.V. tegen elke verhoging (Van onze Haagse redactie). Het ziet er op hot ogenblik niet naar uit, dat de S.E.R. spoedig een advies zal uitbrengen over het huurbeleid op langere termijn. Hoewel de sub commissie huren van de commissie ontwikkeling nationale economie, die dit advies moet voorbereiden, regel matig vergadert, wordt er geen en kele vooruitgang gehoekt. Politieke geschillen maken constructief werk onmogelijk. De partijen hebben zich al bij voor baat in hun tegengestelde standpun ten vastgebeten. Het N.V.V. is thans vierkant tegen elke huurverhoging, terwijl omge keerd de werkgevers aandringen op een uitstlppeling van een verder- aan- de verhoging der huren. In het vorig jaar april verschenen advies van de S.E.R. over het in 1959 en 1960 te voeren sociaal-economisch beleid werd gezegd, dat de raad zich uitvoerig met net huurvraagstuk had beziggehouden, maar dat men zich in verband met de korte tijd. die beschikbaar was, moest beperken tot een advies over een huurverho ging op korte termijn. In de loop van 1959 zou de raad echter een afzonderlijk advies uit brengen over het huurbeleid op lan gere termijn. Nu eind februari 1960 moet geconstateerd worden, dat nog niet kan worden gezegd, wanneer dit advies zal verschijnen. In de memorie van toelichting bij het wetsontwerp tot. wijziging van de huürvrist per 1 april zegt de regering, dat zij met belangstelling uitziet naar het alsnog door de SJ5.R. uit te brengen definitieve advies inza ke het op langere termijn te voeren huurbeleid. Gezien de noodzaak om de voorstellen tot huurverhoging thans bij de Staten-Generaal in te dienen, is de regering hiertoe over gegaan zonder dit advies af te wach ten. Februaristaking herdacht Voor de vijftiende maal na de bevrij ding is gisterenochtend in het hart van de voormalige, zo geschonden joden buurt in Amsterdam de februarista king uit 1941 herdacht. De Amsterdam se bevolking legde in dat jaar het werk neer uit protest tegen het eerste wrede optreden van de Duitse bezet ter tegen de joodse stadgenoten, die desondanks sedertdien in grote getale werden weggevoerd- De hoofdstad verloor hierdoor een achtste deel van baar bevolking. „Deze staking was een bewijs van de smeulende verzetsgeest. die één vonk nodig had om te ontbranden. Er ont stond afkeer tegen de maatregelen vaD de bezetter, gevolgd door een ge voel van zelfbewustheid. Op vele plaatsen in het land werd het voor beeld van Amsterdam gevolgd. Want het verzet kreeg nieuwe impulsen", zo zei burgemeester Van Hall in zijn korte toespraak. Hij noemde de sta king een strijd voor de vrijheid van de mens. Het is nodig dat wij deze strijd herdenken, omdat ook vandaag nog mensenrechten met voeten wor den getreden. Beursberichten in het vliegtuig De eerste-klaspassagiers van de Skan- dinavische luchtvaartmaatschappij „S. A.S." zullen de eerste luchtreizigers zijn die tijdens hun reis de beursbe richten ontvangen. Binnenkort zullen de passagiers, die in New York, Ko penhagen en Los Angeles aan boord van een S-A.S.-vliegtuig stappen dage lijks van de stewardess een bulletin krijgen met de koersen van de belangr rijkste effecten en een beursoverzicht van de betrokken dag. Tijdens de weekenden zal de krant een gedetail leerd weekoverzicht bevatten. De Vereniging voor Veilig Verkeer voor Middelburg en omstreken heeft donderdagmiddag een receptie gege ven ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan. Burgemeester mr. Joh. de Widt (midden) bekijkt in gezelschap van de voorzitter, de heer E. Visschar (links) en de secretaris, de heer F. A. Rosendaal (rechts) de inzendingen voor de door de jubilerende vereni ging georganiseerde tekenwedstrijd voor de Walcherse scholen. (Foto P.Z.C Massamoord van 4000 jaar geleden ontdekt De ontdekking van een 4000 jaar ou de Egyptische dodenstad in Opper- Egypte heeft tevens een gruwelij ke massamoord aan het licht ge bracht. Toen een oudheidkundige expeditie van Cairo's universiteit dezer 'dagen bij Einaba in Nubië een tweedelige uitgebreide Necro polis van duizend mummies op groef, deed men de ontstellende ontdekking dat zij het slachtoffer moeten zijn geweest van een moord op grote schaal. Vele mummies bleken opgehangen te zijn en an deren waren gewurgd. Zeer vele van de mummies waren kinderen. In 450 graven bleken de stoffelijke resten nog in het bezit van haar, nagels, huid en tanden, en -enkele vrouwen droegen hals- en armbanden van koper, goud of zilver. De leider van de expeditie, dr. Abdel Moneim Aboebakr, meent dat het mummies van Nubiërs uit de derde dynastie (2400 voor Christus) zijn. Hij schat drie jaar nodig te heb ben om de vondsten, waartoe ook vazen van groene lei en albast en andere gebruiks- en siervoorwerpen behoren, te inventariseren en hoopt door deze studie nadere gegevens omtrent de massamoord te verkrij- SQUAW VALLEY Grootste succes was voor Rus Kositsjkin met tijd van 7.51.3 Het heeft Nederland ook don derdag bij de Olympische Win terspelen in Squaw Valley weer meegezeten! In de prachtige tijd van 8 minuten 05.1 seconde heeft de 28-jarige landbouwers zoon Jan Pesman uit Holwierde de derde plaats op de 5000 me ter hardrijden veroverd. En daarmee de bronzen medaille! Het grootste succes was voor de 22-jarige Rus Viktor Kositsj kin, die zich met do verbluffen de tijd van 7 minuten 51.3 se conden kampioen kon noemen. Onder verre van ideale omstandig heden heeft Rusland zodoende de tweede gouden medaille in het hardrijden heren gewonnen. Het ijs was minder goed dan de dag tevoren en de tamelijk sterke wind speelde de rijders danig parten. Records kwamen er dan ook niet uit. De Moskouse elektricien was de enige, die onder de acht minu ten bleef. De Noorse crack van de lange af stand, Knut Johannesen, had het na deel, dat hij twee seiies eerder moest rijden dan Kositsjkin. In de negende serie maakte hij tot dusverre de snel ste tijd van 8.00.8, wat hem het zil ver en dus de tweede plaats oplever de. De elfde serie, tussen Jan Pesman en kampioen Kositsjkin werd met grote spanning tegemoet gezien. De Groningse hardrijder gaf toe, dat hij goede hoop had gehad de 5000 meter te winnen. Maar hij verklaarde dat de wind zijn stijl nadelig had beïn vloed. „Ik heb een lange slag en In Chateauneuf-sur-Loire bij Orleans ■is de eerste Franse monorail in ge bruik genomen. Achttien Franse on dernemingen nemen deel in het pro ject. De ïuchtnietro, zoals de Fran sen het uitdrukken, raast rond met een snelheid van 200 1cm per uur. daarom kalm weer nodig om een top prestatie te leveren. De wind, als die in vlagen komt, is heel slecht voor mijn sliji, maar het is bijna even slechts als de wind gestaag1 is", zo vertelde hij later. „En vandaag hadden we soms vlagen dan weer constante wind. Wat dat betreft zat het me niet mee. Ik geef toe, dat het brons niet slecht is, maar ik verwacht meer van de 10.000 me ter", voegde l'esman er als zijn com mentaar aan toe. De schaatsmakkers van Pesman wa ren het met hem eens, dat de wind donderdag een groot probleem was. De rijders moesten steeds wéér van stijl wisselen aan beide zijden van de baan. Zij aan zij Pesman en Kositsjkin hadden beiden een valse start, maar waren de twee de maal goed weg. Zij aan zij ging het de tweede ronde in, na 3? secon den voor de eerste. Tot de vierde ronde bleven de rijders dicht bij elk aar. Toen nam de Rus 8 meter voor sprong. Na 1000 meter was Kositsj kin een seconde onder de tijd van Jo hannesen, na vijf ronden twee se conden en vijf seconden na 2600 m. De Rus finishte zeer sterk en ver beterde de tijd van Johannesen niet bijna lu seconden. Pesman ging over de eindstreep met 125 m achterstand. De Nederlanders "V an den Berg en Broekman werden 19e en 20ste met tijden van respectie velijk 8.22.4 en 8.22.9. De officieuze einduitslag van de 5000 meter loidt: 1. en Olympisch kampioen Viktor Kositsjkin (Rusland) 7.51.3; 2. Jo hannesen (Noorwegen) 8.00.8; 3. Jan Pesman (Nederland) 8.05.1; 4. Seier- sten, Noorwegen 8.05.3,; 5. Kotov, Rusland 8.05.4; 6. Goncharenko, Rus land 8.06.6; 7. Nilsson, Zweden 8.09.1; 8. Tapiovaara, Finland 8.09.1; 9. Kouprianoff, Frankrijk 8.10.4; 10. Gilloz, Frankrijk 8.1L5. 19. v. d. Berg, Nederland 8.22.4: 20. Broekman, Nederland 8.22.9. Het Wereldgebeuren De eerste Le droit du premier occupant", ..Het recht van de eerste bezet ter" was de titel van een toe spraak. die de toen dertigjarige Jo seph Kasavoeboe in 1946 hield op een bijeenkomst van een studiekring van oiid-leeiiingen van missiescholen in Belgisch Kongo. Het heeft er de schijn van, dat hij deze week „het recht van de eerst-teruggekeerde" heeft gezocht. Nu de Belgen veel eer der dan zij een jaar geleden nog meenden, op een ronde-tafelconfe rentie in Brussel in feite hebben er kend, dat de Kongolezen de eerste bezetters èn de bezitters zijn van de Kongolese grond, is Kasavoeboe be gonnen de interne moeilijkheden aan te vatten en zijn positie te verstevi gen. Die positie was in rle loop van de Brusselse conferentie niet weinig aangetast door Daniel Kanza. een ta melijk onaanzienlijke figuur die vice- voorzitter was in het bestuur van de door Kasavoeboe geleide Abako-par- tij. Nadat Kasavoeboe op 25 januari in Brussel de eis had herhaald, dat de ronde-tafelconferentie zou optre den als constituante en onmiddellijk moest vaststellen, wanneer de soeve reiniteit zou worden overgedragen en aan die woorden kracht had bijgezet door demonstratief te vertrekken be hoorde Kanza tot de Abako-leden, die meenden dat hij te hard van stapel wilde lopen, en die zijn gedrag in het openbaar veroordeelden. Pas enkele weken later keerde Ka savoeboe op de ebnferentie te rug. Met wie hij intussen over leg had gepleegd is niet duidelijk ge worden. Men hoort daaromtrent dc meest verschilende vermoedens: van Jacques Soustelle, de ontslagen ul tra-rechtse Franse minister, tot ver tegenwoordigers van Duitse industri ële belangen. Sommigen vilden ter conferentie de verdenking wekken, dat Kasavoeboe bezig was geweest met een koehandel. Maar toen Kasa voeboe dinsdag, vóór alle andere Kon golese afgevaardigden, in Leopold- stad terugkeerde, werd hij op het vliegveld door zijn volgelingen, die hem „koning Kasa" noemen, werke lijk als een vorst ontvangen. Zijn ge zag bij de Bakongo's van Beneden- Kongo, waar hij over een „schaduw- bestuur" en zelfs over eigen politie en eigen rechtbanken naast de Bel gische beschikt, was klaarblijkelijk niet geschokt. Hij maakte van zijn eerst-teruggekeerd zijn gebruik, om de val van Kanza en enkele anderen voor te bereiden, waarbij overigens wel vaststaat dat Kanza die een veel minder populaire figuur is, het duel onmogelijk had kunnen winnen, zelfs niet als hij tegelijk met de grote lei der aangekomen was. Voordat Kongo op 30 juni onafhan kelijk wordt en ook daarna zal het waarschijnlijk niet aan tekenen van dergelijke onderlinge ri valiteiten ontbreken. Daarbij zal dan vooral de vraag in het geding zijn, of de Kongo een staat met een aan zienlijk centraal gezag zal worden, dan wel afscheidingsbewegingen de overhand krijgen. Kasavoeboe blijft volgens vele waarnemers geporteerd voor de stichting van een zelfstandi ge Bakongo-staat. waartoe eventueel ook Angola, de Franse Kongo-rcpu- bliek. zou kunnen behoren. Hij inte resseert zich niet bijzonder voor „de rest van Kongo": is zelfs nooit bui ten het Bakongo-gebied geweest. Zijn Abako („Association des Bakongo pour l'unification. la conservation et 1' expansion de la langue Kikongo de bond voor de eenheid, het behoud en de uitbreiding van de Kikongo- taal) aanvankelijk een culturele or ganisatie die steeds meer in politiek vaarwater terechtkwam en cle dra ger van de nationalistische gevoelens werd, heeft dan ook buiten het gebied waai' de Bakongo's wonen vrijwel geen aanhang. Desniettemin was Da niel Kanza, die breder georiënteerd is dan Kasavoeboe (zijn zoon Tho mas heeft gereisd door de Verenigde Staten en Europa en is werkzaam bij de Europese Gemeenschap voor Ko len en Staal) de laatste tijd meer een voorstander van een verenigd Kon go. Grote voorvechters van een ver enigd Kongo zijn echter te vin- den in een machtige andere par tij die vertakkingen heeft in het ge hele gebied van wat nu nog Belgisch Kongo heet, en wel de Nationale Kongolese Beweging, die wordt ge leid door Patrice Loemoemba (35), eveneens een hoofdrolspeler op de Brusselse conferentie. Loemoemba heeft veel kans, de eerste premier te morden van een toekomstige Kongo- staat waarin Kasavoeboe dan als lei der van slechts één der bevolkings groepen ten hoogste de tweede man zou kunnen zijn. Jean Bolikongo (51) een oudere staatsman, die vroeger als onderwijzer verscheidene van de huidige jonge Kongo-leiders heeft ge vormd en nu onder het devies „onaf hankelijkheid en eenheid" cle Asso- reco-partij aanvoert, wordt ïeeds als Kongolees staatshoofd van de toe komst gedoodverfd. Nu een nabije datum voor de onaf hankelijkheid is vastgesteld, worden de onderlinge tegenstellingen onder de Kongolezen eerder verhevigd dan verzacht, en het is zeker geen over bodigheid wanneer men degenen die daar om de top dringen, veel wijsheid toewenst. Sëé><^ n WSflvuöu JOSEPH KASAVOEBOE .....Bakongo of Kongo?

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1960 | | pagina 13