PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Engeland ongerust over Westduits streven
naar faciliteiten in Spanje
Kasavoeboe stoot
Kanza uit Abako
Lagere veertarieven en stimulansen voor
Sloeplan
BILT
„OUDE VERDENKINGEN ZOUDEN HERLEVEN"
KUSTVAARDER „ENG0NIA" IN
GOLF VAN BISCAYE GEZONKEN
VERWACHT.
203e jaargang - no. 46
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie F. van de Velde en P. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: O. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week, 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Woensdag 24 febr. '60
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mm. Minim, p. advertentie 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
23 cent per regel met een minimum
van 1.—. ,3rieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vlissingen Walstr. 58-60, tel. 2355 4 lijnen (b.g.g.
I of 3546); Middelburg, Markt 61, tel. 3841; Goes, Grote Markt 2. tel. 4254 (b.g.g. adv. 2234); Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9, tel. 20; Temeuzen, Brouwerijstraat 2; Zierikzee, red. tel. 2425, adm. tel. 2094.
KWESTIE ROND MILITAIRE VOORRADEN EN OPLEIDING
Dinsdagavond werd te Londen van gewoonlijk betrouwbare
zijde vernomen dat de Britse regering zich ongerust maakt over
het Westduitse streven tot verwerving van militaire faciliteiten
in Spanje.
Van officiële zijde wilde men geen enkel commentaar op deze
aangelegenheid geven, doch er bestaat weinig twijfel aan dat
Engeland sterk gekant is tegen het Westduitse plan.
Naar verluidt spruit het Britse verzet uit het volgende voort:
Men begrijpt in Engeland niet waarom West-Duitsland mili
taire faciliteit in Spanje nodig heeft.
Een dergelijk Westduits voornemen zou oude verdenkingen
weer in het leven roepen.
In dit verband wordt te Londen
eraan herinnerd dat Duitsland
in de Spaanse burgeroorlog,
toen het generalissimus Franco
technische hulp bood, van de ge
legenheid gebruik heeft ge
maakt voor het beproeven van
nieuwe wapens en strijdmetho-
den, die later in de Tweede We
reldoorlog werden toegepast.
De Britse regering- is, naar verluidt,
niet voornemens thans zelfstandig
stappen in deze aangelegenheid te
ondernemen. Zij werd in januari jl.
ingelicht over het Westduitse voor
nemen.
Opslagplaatsen
De afdeling perszaken van de West
duitse regering heeft naar aanleiding
van maandag uit Londen gekomen
berichten een. verklaring uitgegeven,
waarin staat dat Duitsland onder
handelingen overweegt met Spanje
voor het opslaan van militaire goe
deren vlak achter de Pyreneeën. Er
wordt in gezegd dat soortgelijke on
derhandelingen gaande zijn met
Benelux
Het ziet er voor de Benelux weer
wat hoopvoller uit na de mi
nisters-conferentie van zater
dag j.l. te Brussel. De besprekingen
duurden kort, maar het resultaat is
blijkbaar goed geweest, want na af
loop werd gesproken over de „uitste
kende sfeer", waarin de conferentie
verliep. Zoals men weet was er een
pijnlijke situatie ontstaan, nadat de
Nederlandse regering de parlemen
taire bekrachtiging van het econo
mische Benelux-verdrag had uitge
steld. Onze regering wilde vooraf
wat meer klaarheid hebben over de
Belgische landbouwpolitiek.
Is die klaarheid nu verschaft
Als men in de officiële verklarin
gen leest, dat de Nederlandse af
gevaardigden thans geporteerd zijn
voor het bekrachtigen van het eco
nomisch Benelux-verdrag zou men
geneigd zijn die vraag bevestigend te
beantwoorden.
Leest men echter de verklaring over
de Belgische landbouwpolitiek het
grote strijdpunt zorgvuldig na,
dan is er voor een bevestiging nog
geen ruimte. Alles hangt af van de
wijze, waarop de afspraken van de
jongste ministersconferentie door
deskundigen worden uitgewerkt.
In het. nabije verleden had België
voor zich het recht opgeëist zijn
grens tamelijk willekeurig te mo
gen sluiten voor Nederlandse land-
bouwprodukten voornamelijk
groenten en fruit als prijsdaling
of overvloedige aanvoer of wat dan
ook daartoe aanleiding gaven. Nu
zal België vooruit overleg met Ne
derland plegen, wanneer het bepaal
de afweermaatregelen wil nemen.
Dat is de voornaamste toezegging,
welke België heeft gedaan en.... dat
is niet veel, want overleg kan soms
heel eenzijdig zijn!
Voor de nog niet volledig vrijge
maakte groente- en fruitprodukten
zal geheel worden vastgehouden aan
het minimum-prijzen-artikel van het
Euromarkt-verdrag. Dit artikel 44
bepaalt, dat een stelsel van de mi
nimumprijzen mag worden toegepast
beneden dewelke de invoer hetzij tij
delijk kan worden geschorst of ver
minderd, hetzij kan worden onder
worpen aan de voorwaarde dat die
invoer plaats vindt tegen een hogere
prijs dan de voor het betrokken pro-
dukt vastgesteld minimumprijs.
Dit zelfde artikel bepaalt dat de mi
nimumprijzen geen vermindering
van het tussen de lidstaten bestaande
handelsverkeer tot gevolg mag heb
ben, noch een beletsel vormen voor
een geleidelijke uitbreiding van het
handelsverkeer.
it artikel blijft dus onverkort
gelden, met als enige restrictie,
dat België de andere Euro-
marktlanden zonder meer mag uit
sluiten maar met Nederland eerst
een praatje moet maken.
Aan Nederlandse zijde hoopt men
nu, dat bij komende besprekingen
over de harmonisatie en liberalisatie
van de Belgische en de Nederlandse
landbouwpolitiek de „hardheid" van
het minimum-prijzen-artikel gelei
delijk zal afnemen. Dat dient afge
wacht te worden en al wachtende
daarop zal men er goed aan doen
Frankrijk, België, Nederland en De
nemarken en dat in de meeste geval
len al overeenkomsten zijn bereikt,
hoewel nog niet in formele zin.
De geruchten dat West-Duitsland
streeft naar militaire bases of op
leidingsterreinen worden in de ver
klaring tegengesproken. Wel, aldus
de verklaring, zoekt West-Duits
land naar landen die niet aan het
eigen land grenzen die bereid zijn
de bouw van „logistieke vestigin
gen" ten behoeve van Duitsland toe
te staan. Een van de landen die
hiervoor in aanmerking komen zou
Spanje rijn. Ook wordt aan Noor
wegen gedacht.
Ofschoon het niet met zoveel woorden
wordt gezegd, neemt men aan dat
Duitsland streeft naar bevoorradings
centra die westelijk van West-Duits
land liggen, omdat in het eerste sta
dium van een oorlog de centra bin
nen het bondsgebied wel eens onder
de voet zouden kunnen worden ge
lopen.
Onderhandelingen met Frankrijk en
Denemarken waren zo goed als be
sloten toen de publieke opinie in De
nemarken de regering dwong de zaak
maar in de ijskast te zetten. De
meeste Denen voelden niet veel voor
de aanwezigheid van Duitse militai
ren, omdat het Duitse leger in de
Tweede Wereldoorlog het land had
bezet. Er is nu voorgesteld dat de
bewaking van de depots door sol
daten van het land zelf zal worden
verricht en dat de administratie en
het beheer van elk depot in handen
van Duitse militairen zou zijn.
Opleidingsfaciliteiten
Volgens betrouwbare diplomatieke
bronnen te Washington zou West-
Duitsland aan Spanje, Turkije,
Frankrijk en Italië opleidingsfacili-
teiten voor zijn strijdkrachten heb
ben gevraagd.
Men noemt het te Madrid niet uit
gesloten, dat onder de opleidings
mogelijkheden die Duitsland in
Spanje wenst ook die voor de be
diening van vliegtuigen en raket
ten vallen. Volgens deze bronnen
zouden de onderhandelihgen tussen
11 en 14 januari zijn gehouden. Die
besprekingen zouden echter zijn
gestaakt „onder zekere druk".
Een N.A.V.O.-woordvoerder verklaar
de gisteren, dat een Spaans-West
duits overleg over Westdditse mili-
NA TERUGKEER IN KONGO:
Daniël Kanza, vice-voorzitter
van de Abako, is van zijn func
tie ontheven en uit de partij ge
stoten, zo is gisteren in een te
Leopoldstad door de Abako uit
gegeven communiqué meege
deeld.
Kanza, die een vooraanstaand
politicus in het gebied van
Thijsstad in Neder-Kongo is en
het blad „Kongo" uitgeeft, heeft
op de Ronde-Tafelconferentie te
Brussel Kasavoeboe, de leider
van de '„Abako", verweten dat
hij besluiten nam zonder de af
vaardiging van de Abako van
tevoren te raadplegen.
Voorts zijn Edmond Nzeza-
Nalndo en Simon Nzeza, die
beiden deel uitmaakten van de
afvaardiging naar de Ronde-
Tafelconferentie, tot nader or
der in hun functie in de Abako
geschorst.
Kanza werd door het hoofdbestuur
van de Abako, waarvan Kasavoeboe
voorzitter is, van zijn functie van
ondervoorzitter ontheven na een
onderzoek van de feiten".
Kanza behoorde tot de Abako-leden
die vorige maand het besluit van Ka
savoeboe om niet langer aan do con
ferentie in Brussel deel te nemen, af
keurden en in diens plaats de Kon
golees N'gvoevoeloe tot leider van het
„Kartel der nationalistische partijen"
benoemden.
Aan Kasavoeboe is zondag bij zijn
terugkeer in Leopoldstad een
grootse ontvangst bereid. Volgens
dinsdag in Brussel ontvangen be
richten is de terugkeer van an
dere Kongolese gedelegeerden, die
na de Abako-leider in de Kongole
se hoofdstad zijn aangekomen,
vrijwel onopgemerkt gebleven.
Kasavoeboe was de eerste Kongolese
afgevaardigde, die in Leopoldstad
aankwam nadat België op de Ronde-
Tafelconferentie Kongo per 30 juni
de onafhankelijkheid had toegezegd.
De overige gedelegeerden zijn pas na
zondag naar Kongo teruggekeerd, na
in Brussel een receptie van koning
Boudewijn te hebben bijgewoond,
waarop Kasavoeboe geweigerd had
te verschijnen.
taire faciliteiten in Spanje geen on
derwerp is, dat onder de aandacht
van de permanente N.A.V.O.-raad te
Parijs is gebracht.
In de westelijke hoofdsteden was men
gisteren over het algemeen weinig
gelukkig over de berichten, dat de
Westduitse regering: Franco heeft be
naderd voor de vestiging van mili
taire bevoorradingsbases in Spanje.
Vierling geboren in
Spaans dorpje
De 24-jarige vrouw van de 26-jarige
Spaanse werkloze arbeider Jose Pa-
.von Otera is gisteren in het plaatsje
Lora del Rio bij Sevilla bevallen van
een vierling. Moeder en kindèren, drie
jongens en een meisje, maken het
goed. Het echtpaar heeft reeds een
zoontje van achttien maanden.
TIJDENS STORM
Opvarenden door
Franse treiler gered
De 498 ton metende Nederlandse
kustvaarder „Engonia" is gisteren in
de Golf van Biscaye gezonken' na
dat het schip in Ven Atlantische
storm zware slagzij had gekregen.
De tien opvarenden werden tegen de
middag opgepikt door de Franse
treiler „Capitaine Quemerais". Onder
de opvarenden bevindt zich J. G.
Brand, stuurman uit Vlissingen.
Om half vier had radio Gibraltar liet
eerste noodsein van de „Engonia"
Zilver voor
Sjoukje Dijkstra
Sjoukje Dijkstra heeft de tweede
plaats bij het kunstrijden dames be
houden en daarmee de zilveren me
daille gewonnen. De Amerikaanse
Carol Heiss veroverde de gouden me
daille. Het brons is voor de Ameri
kaanse Barbara Roles. (Voor verslag
zie pagina 10).
opgepikt, korte tijd later ring Bor
deaux eveneens de noodseinen van
het schip op. Gemeld werd dat dt
„Engonia" zware slagzij over bak
boord had, en dat de reddingssloep
reeds gestreken was.
Om kwart voor vijf deelde Bordeaux
mee dat pogingen om weer contact te
krijgen met het Nederlandse schip,
geen resultaat hadden gehad. Het
Amerikaanse vrachtschip „American
Leader", de Nederlandse kustvaarder
„Kemphaan" en enkele visserssche
pen, alsmede een vliegtuig van de
Franse luchtmacht, hebben dinsdaj
ochtend de zee afgezocht, totdat c
Franse treiler de sloep met de tien
opvarenden vond, in een zeer ruwe
zee en bij een storm van windkracht
6 tot 7.
De „Kemphaan" had kort voordat de
„Capitaine Quemerais" zijn bericht
over de redding uitzond, al geseind
dat een Franse treiler alle opvaren
den van de „Engonia" gered had.
De kapitein van de kustvaarder,
wiens schip op 30 mijl ten noord
oosten van de Spaanse haven Bilbao
gezonken moet zijn, heeft meege
deeld dat het schip nog dreef toen de
bemanning van boord ging. Men ver
liet het scnip in een dichte duisternis.
De „Engonia" was in 1956 gebouwd,
en het schip was eigendom van Dam
mers en Van der Heide te Rotterdam,
Het schip was onderweg van Pasa-
jes naar Antwerpen met een lading
erts aan boord.
„Het was een wonder, dat de
schipbreukelingen de nacht in de
kleine reddingsboot zijn doorge
komen", vertelde schipper Yvon
van de Franse trawler via do
scheepsradio aan United Press In
ternational. „Zij waren zo versuft,
dat zij niet schenen te weten wat
er gebeurd was. Het was moeilijk
hen te verstaan, omdat zij niet
veel Frans spreken, maar we be
grepen, dat de lading ijzererts
tengevolge van de zware golfslag
plotseling was gaan schuiven. De
boot maakte slagzij en kreeg een
lek. De mannen hadden nauwe
lijks tijd om in de reddingsboot
te klimmen. Zij vertelden me, dat
de Engonia binnen een half uur
zonk".
Schipper Yvon deelde verder mee,
dat hij de reis naar de thuishaven
Le Rochelle gewoon voortzette,
omdat er geen gewonden waren
onder de Nederlanders. De traw
ler wordt daar vandaag om
streeks één uur in de middag ver
wacht.
Minister Korthals kondigt aan:
(Van een onzer verslaggevers)
Minister Korthals heeft giste
ren in de Tweede Kamer op vra
gen van de Kamerleden Van der
JPeijl, Posthumus en Van den
Heuvel zijn uitspraken van vo
rige week inzake de veertarie
ven verduidelijkt.
„Het is bepaald niet mijn bedoe
ling om met de verlaging van
D'WSST-JtS Se "SESSS. de'Welden op de Wester-
onrwo m»™. schelde te wachten, totdat ik
met Gedeputeerde Staten over
eenstemming heb bereikt over
de provinciale bijdrage in de
verentekorten", aldus verklaar
de de bewindsman gistermiddag
nadrukkelijk. Er komen dus
binnen niet al te lange tijd voor
bepaalde categorieën nieuwe
utituvp "leu er gueu aau uuai -
geen al te grote Illusies te koesteren', (lagere) tarieven.
Men zal zich herinneren, dat de mi
nister vorige week had betoogd, dat
hij een bijdrage van de provincie in
de tekorten van de Westerschelde-
tarieven noodzakelijk achtte. Het was
echter niet duidelijk geworden of hij
hangende het overleg over deze zaak
met Gedeputeerde Staten reeds nu
een verlaging van de tarieven wilde
toestaan.
Dat laatste is dus we! het geval, zo
bleek gisteren. De minister had aan
Gedeputeerde Staten een voorstel
gedaan ter vermindering van de ta
rieven voor voetgangers, bromfiet
sers en fietsers, alsmede voor inwo
ners van Zeeuwsch-VJaanderen, even
wel gekoppeld aan een provinciale
bijdrage in de tekorten. Daarop had
het college gereageerd met de mede
deling, dat daarover nadere overwe
ging nodig was. De minister ver
klaarde nu gisteren, dat „de verla
ging toch kan doorgaan, voordat met
Gedeputeerde Staten overeenstem
ming is bereikt". Een voorlopige
„ontkoppeling" van tarieven en pro
vinciale bijdrage zou men dus mo
gen stellen.
Uit do Kamer werd aandrang op de
minister uitgeoefend om zijn voor
stellen aan Gedeputeerde Staten in
zake de tarieven nu maar bekend te
maken, doch dit weigerde de minis
ter. „Ik heb geen vrijheid do cor
respondentie met het provinciaal be
stuur van Zeeland te publiceren", zei
de bewindsman. Alleen het over de
ze zaak ontvangen telegram van het
provinciaal bestuur had hij vorige
week met toestemming van Gedepu
teerde Staten voorgelezen.
Sloeplan
De minister heeft tijdens zijn
repliek in de Kamer ook het re
geringsstandpunt inzake het
Sloeplan verduidelijkt. Daarbij
heeft hij nogmaals onderscheid
gemaakt tussen het „buitendijk
se" plan en het „binnendijkse"
plan. Over het buitendijkse pro
ject bestond geen misverstand:
na de daartoe bestemde proeven
kan aan de uitvoering daarvan
(onder andere ten behoeve van
„De Schelde") worden begon
nen, vermoedelijk reeds dit jaar.
Het binnendijkse project daar
entegen valt in diverse fasen
uiteen, namelijk afsluitdijk,
spuisluis, schutsluis, havenbas
sins cn tenslotte een kanaal met
uitgebreide kunstwerken naar
de Zandkreek.
Voor de uitvoering van dit bin
nendijkse project stelt de rege
ring als voorwaarde, dat het
bedrijfsleven belangstelling
moet tonen. Teneinde evenwel
in dit opzicht stimulerend te
werken, overweegt de regering
de afsluitdijk in het Zuid-Sloe
vervroegd te doen aanleggen.
Dan kunnen zich hier reeds be
drijven vestigen, die voldoende
hebben aan transportmogelijk
heden via pijpleidingen enzo
voorts. De regering is dus niet
volkomen passief ten aanzien
van het Sloeplan, aldus de be
windsman.
Samenvattend zei de minister: „Dit
jaar begin van uitvoering van het
buitendijkse plan, voorts overwe
ging van vervroegde dijkaanleg
ter stimulering van vestigingen.
Voor de verdere uitvoering van
het binnendijkse plan zal moeten
worden afgewacht, welke belang
stelling het bedrijfsleven toont.
Overigens is die belangstelling nog
(Zie slot pag. S kol. 2)
Enkele kilometers ten zuiden van
Maastricht, even voorbij de Sint Pie
tersberg wordt, op Belgisch gebied,
de beruchte „Stop van Ternaaien"
uit de waterhuishoudkundige flessen
hals getrokken. De dubbele sluis met
de twee nauwe vaargeulen kan als
het werk gereed is dan door de
scheepvaart „omzeild" worden door
een kanaal dat de Maas met het ka
naal Luik-Maastricht verbindt. Op de
foto: een overzicht van het werk in
noordelijke richting.
Kroesjtsjew op
Bali aangekomen
De Russische premier Kroesjtsjew
en de Indonesisch president Soekar-
no zijn dinsdag uit Soerabaja op liet
vliegveld van Den Passar op Bali
aangekomen.
Met tromgeroffel, bekkenslagen, lie
deren uit de veda's en bloemenkran
sen werden de beide staatslieden ver
welkomd. Direct nadat hij uit het
vliegtuig was gestapt, moest
Kroesjtsjew de hulde in ontvangst ne
men van jonge Balinese meisjes, die
hem bloemenkransen om zijn hals
hingen. In de ontvangzaal op het
vliegveld, waarheen het gezelschap
zich begaf, hing een zware geur van
wierook, Kroesjtsjew had hier ken
nelijk geen last van. want hij begon
onmiddellijk energiek de handen te
drukken van de mensen, die aan hem
werden voorgesteld. Na deze ceremo
nie vertrok het gezelschap in auto's
naar het verblijf van president Soe-
karno te Tampaksiring. dat op circa
60 km van het vliegveld ligt.
Soekarno heeft er Kroesjtsjew om
standig uiteengezet hoe hij denkt
over de internationale politieke
vraagstukken. Premier Djoeanda
van Indonesië en de Russische mi
nister van buitenlandse zaken, Gro-
myko, waren hierbij tegenwoordig.
De Sowjet-ambassadeur in Indone
sië, Boris Volkow, is met een van de
vliegtuigen waarmee Kroesjtsjew en
zijn gezelschap naar Djakarta waren
gekomen, naar Moskou gevlogen.
Een arts had hem met het oog op
een lichte ongesteldheid aangeraden
voor een tijdje naar de Sow jet-Unie
terug te keren, zo deelde een woord
voerder van de ambassade te Djakar
ta mee.
Eisenhower in
Brasilia
President Eisenhower is dinsdagmid
dag uit Puerto Rico in Brasilia, de
toekomstige hoofdstad van Brazilië,
aangekomen.
Hij werd op het vliegveld begroet
door de Braziliaanse president, Ku-
bitschek.
Er werd geen formele begroetings
rede uitgesproken. Deze zal woens
dag in Rio de Janeiro worden gehou
den. Wel uitte het Amerikaanse
staatshoofd op een ontvangst zijn be
wondering voor de futuristische
hoofdstad van Brazilië die op 960
km ten noordwesten van de huidige
hoofdstad, Rio de Janeiro, gebouwd
wordt op een plateau in de wilder
nis. De bekende Braziliaanse archi
tect Oscar Niemeyer heeft de rege
ringsgebouwen en het presidentiële
„paleis van de morgenstond", waar
Eisenhower zal verblijven, gebouwd.
De Amerikaanse minister van bui
tenlandse zaken, Herter. las later
een gezamenlijke verklaring van bei
de presidenten voor, waarin „steun
werd uitgesproken voor een kruis
tocht van het halfrond voor de eco
nomische ontwikkeling".
Geldig tot hedenavond
OPKLARINGEN
Op vele plaatsen opklaringen en wij-
wel overal droog weer. Overwegend
zwakke wind. Dezelfde temperaturen
als gisteren of iets h
ZON EN MAAN
25 februari
Zon op 7.38 onder 18.10
Maan op 6.42 onder 16.53