PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Mogelijk vormen Nederlands en Australisch
Nw. Guinea Melanesische Unie
Russische zeebases
in Indonesië?
Drie nieuwe hotels voor Schouwse Westhoek
BILT
VIJANDIGE HOUDIN VAN PAPOEA'S
TEGENOVER INDONESIËRS
EIGENAAR VAN VERONGELUKTE
FOKKER GEARRESTEERD
203e jaargang - no. 39
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week, 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Dinsdag 16 febr. 1960
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mm. Minim, p. advertentie 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarier.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
23 cent per regel met een minimum
van 1.„Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vlissingen Walstr. 68-60, tel. 2355 4 lijnen (b.g.
1 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, Grote Markt 2, tel. 4254 (b.g.g. adv. 2234); Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9, tel. 20; Temeuzen, Brouwerijstraat 2; Zierikzee, red. tel. 2425, adm. tel. 2094.
Staatssecretaris Bot in Australië
De staatssecretaris van binnenlandse zaken, mr. T. C. Bot, heeft
na zijn reis door Nieuw-Guinea in Australië gewezen op de mo
gelijkheid, dat Nederlands en Australisch Nieuw-Guinea in de
toekomst zullen besluiten samen een onafhankelijke Melane
sische Unie te vormen.
Het doel van de Nederlandse regering is, zo zei hij, de inheemse
bevolking op te leiden en te vormen tot het ogenblik waarop zij
vrij hun eigen toekomst kunnen bepalen. „Zonder op hun keus
vooruit te willen lopen, geloof ik te mogen zeggen, dat het ver
standigste zou zijn, als zij zich bij de inlanders van het Austra
lische Papoea-gebied en de aangrenzende eilanden zouden aan
sluiten tot een soort van unie".
De staatssecretaris acht het niet
waarschijnlijk, dat Nieuw-Guinea
zich zal uitspreken voor aansluiting
bij Indonesië. Inheemse leiders heb
ben hem tijdens zijn verblijf op
Nieuw-Guinea 'verzekerd, dat zij de
Indonesiërs de zee in zouden drijven
als die zouden komen.
H
Autonomie
In alle staten en staatjes, welke
eerst kort zelfbestuur kregen,
doen zich wel eens toestanden
voor, dien een glimlach ontlokken
aan de bewoners van de „oude" de
mocratische staten. In die jonge zelf-
bestuursgebieden worden soms won
derlijke spelletjes gespeeld. Er wordt
soms een overdreven nationalisme ge
demonstreerd en vaak ontlaadt zich
de persoonlijke eerzucht op een heel
ongewone wijze. Ongewoon althans in
de bedaagde, Europese zin van het
woord, maar niet ongewoon wanneer
men ziet hoe pril de democratie in
zulke jonge zelfsbestuursgebieden nog
is en wanneer men bemerkt hoeveel
ervaring men daar eigenlijk met die
democratie nog moet opdoen.
Sedert enige tijd is er grote poli
tieke herrie op Curagao. Het
eiland was daardoor in feite on
bestuurbaar geworden. Een half jaar
geleden werden er verkiezingen ge
houden, die een heel krappe verkie
zingsoverwinning voor twee partijen
opleverde. Samen hadden ze een
meerderheid van één zetel. Helaas ble
ken niet alle „meerderheids"-leden
hokvast te zijn en zo kon het gebeu
ren, dat er "een overwipte naar de
minderheid, die toen meerderheid
werd en dat er later weer een terug-
wipte naar de nieuwe minderheid, die
vervolgens weer als oude meerder
heid herrees.
Dit alles had moeten doorwerken in
een telkens nieuwe samenstelling
van het college van Gedeputeerden,
dat met de gezaghebber een soort
burgemeester het dagelijks be
stuur uitoefent. Maar de leden van
dat college voelden niet steeds voor
dat vlugge wisselen en toen ontstond
een open conflict tussen het college
en de raad. Er werd geen besluit
meer door de raad goedgekeurd.
et eind van het lied is geweest,
dat de regering van net ko
ninkrijk dat is de Nederland
se regering plus enkele vertegen
woordigers van de Antillen en Suri
name de Gedeputeerden naar huis
zond om-aan de gezaghebber voorlo
pig het volledige bestuur over Cura-
gaö toe te vertrouwen. Dit alles in
afwachting van een oplossing, die
voor dit politieke conflict gevonden
zou moeten worden, maar die hele
maal nog niet in zicht was.
Nieuwe verkiezingen bieden name
lijk weinig perspectief, want vrijwel
zeker zouden dezelfde mannen terug
keren en dan zou het spelletje van
„meerderheidje" vormen en zetels
van Gedeputeerden verdelen opnieuw
beginnen. Een zekere „afkoelingspe
riode" leek noer het meest aantrekke
lijk.
Maar nu is het opmerkelijke in dit
geschil, dat terwijl de heren op
Curagao elkaar onderling in de
haren zitten, Nederland plotseling de
„kwade pier" is geworden nadat dooi
de rijksregering de Gedeputeerden
naar huis waren gezonden. Men heeft
zich zelfs niet ontzien op Curagao de
meniekwast te gebruiken om monu
menten te bezoedelen, die ter ere van
het koninklijk huis waren opgericht.
Vervolgens viel het woord „kolonia
le" bevoogding op Curagao en daarna
heeft de oppositieleider de heer Da
Costa Gomez, die naar Den Haag
was gesneld, zich gehaast (tijdens
een televisie-interview), dat woord
dankbaar te aanvaarden toen een re
porter naar zijn mening over die „ko
loniale" bevoogding vroeg. Nu kan
het gebruik van dat woord, wellicht
succes hebben in de wat verhitte
sfeer van de politieke strijd op Cu
ragao maar in Nederland kan dat
niet. Daar kan men over een beschul
diging van koloniale bevoogding al
leen maar glimlachen. De beschuldi
ging is ten aanzien van de West zo
volkomen zinloos, dat er niet over te
(raten valt. Wanneer een oppositie-
eider dan toch nog spreekt, over
koloniale bevoogding, toont die oppo
sitieleider heel weinig kijk te bezit
ten op de verstandhouding tussen het
Nederlandse volk en de bewoners
van de West. Die leider moet nog
heel wat leren
Deze vijandige houding tegenover In
donesië was veel sterker dan ik ver
wachtte, zei hij, en ik trof haar over
al aan, ook in het binnenland.
Volgens mr. Bot zijn de Pa
poea's zich ervan bewust, dat
de Nederlanders werken in het
belang van de inheemse bevol
king. „Er is niets op Nieuw-
Guinea waarover wij ons behoe
ven te schamen", zei hij. „Het
is een van onze ernstigste fou
ten en misschien ook van de
Australische regering geweest,
dat wij de wereld niet voldoen
de op de hoogte hebben gesteld
over wat wij daar doen".
VLIEGER KWAM OM HET LEVEN
Desgevraagd vernamen wij van de
dienst luchtvaart van de rijkspolitie
dat men van die zijde het bestaan
van een dergelijke brief noch wenste
te bevestigen, noch wenste tc ontken
nen. In dit stadium van het onder
zoek, aldus deelde men ons mede,
kunnen geen nadere bijzonderheden
worden verstrekt.
Eerst later is bekend geworden wat
zich op tien zeemijlen oost-zuid-oost
van Dover, waar zich op die dag om
15.50 uur Nederlandse tijd het Noor
se schip „Sagona" bevond, heeft af
gespeeld. Een bootsman van het
Noorse schip had de Fokker S 11,
waarvan de motor volgens zijn zeg
gen regelmatig liep, op zeven meter
boven de zeespiegel zien aankomen.
Plotseling trok de vlieger het toestel
op, beschreef een bocht, waarna het
toestel weer daalde. Rook was niet
geconstateerd. De Fokker- S 11 kwam
terug en vloog opnieuw zeer laag bo
ven de golven.
Plotseling trok Kleijn het toestel op
nieuw op, nu tot 40 meter hoogte,
waarna de Fokker in duikvlucht in
zeer terecht kwam, nadat de motor
om een of andere reden was gestopt.
Op 300 meter van de „Sagona" kwam
de S 11 in de golven terecht. Toen
de bemanning met een snel uitgezet
te boot op de aangegeven plek kwam
was het toestel reeds gezonken. Een
grote olievlek wees de plaats aan
waar de Fokker in zee was neerge
komen.
De bemanning van de „Sagona"
heeft later haar verwondering ge
uit over deze gang van zaken,
aangezien de kust van Engeland
in zicht was en gemakkelijk door
het toestel had kunnen worden
bereikt.
„Ongeluk" om uitkering
van verzekering
Op last van de officier van justitie
is de 42-jarige 'eigenaar van een
luchtreclamebedrijf, J. H. S. in zijn
woning in Maastricht door de dienst
luchtvaart van de rijkspolitie aange
houden op vermoeden van het doen
verongelukken van de PH-SEK, de
eenmotorige Fokker S 11, die met
de 23-jarige vlieger Bernard Kleijn
aan de stuurknuppel op 22 januari
in het Kanaal is gestort, waarbij de
piloot om liet leven kwam.
Dit vliegtuig dat voor reclamedoel
einden werd gebruikt, was verzekerd
tegen een bedrag van 30.000. De
dienst luchtvaart van de rijkspolitie
die onmiddellijk na het raadselach
tig verongelukken van het toestel,
een uitgebreid onderzoek instelde,
heeft het vermoeden dat de Fokker
S 11 is verongelukt met de bedoeling
dat de eigenaar de uitkering van de
verzekering in handen zou krijgen.
De verzekeringsmaatschappij
heeft echter tot nu toe geen aan
leiding gevonden om het bedrag
aan de eigenaar van het veron
gelukte vliegtuig uit te betalen.
Bernard Kleijn, die in dienst stond
van de heer S., zou voor zijn ver
trek van het vliegveld Beek (Lim
burg) op 22 januari, in zijn pen
sion te Maastricht een brief heb
ben achtergelaten, welke echter
sedert die dag onvindbaar is.
Nehroe nodigt
Tsjou en Lai uit
Premier Nehroe heeft zijn Chi
nese ambtgenoot, Tsjou en Lai,
uitgenodigd in de tweede helft
van maart naar de Indische
hoofdstad te komen om te spre
ken over het grensgeschil tus
sen India en China.
Nehroe zegt in een brief van 5 fe
bruari aan de Chinese premier op het
ogenblik niets gemeenschappelijks in
beider standpunten aangaande de
loop van de grens te zien maar hij
meent dat het nodig is al het moge
lijke te doen om wegen te vinden
welke naar een vreedzame regeling
leiden;
India heeft al eerder de Chinese aan
spraken op een gebied van ongeveer
125.000 vierkante kilometer dat te
New-Delhi als Indisch wordt be
schouwd, van de hand gewezen.
Koning Boudewijn benoemt
eerste Kongolese premier
De ronde-tafelconferentie in Brus
sel is ermee akkoord gegaan, dat de
eerste minister van de eerste Kon
golese regering, die 11a de algemene
verkiezingen in april en mei benoemd
moet worden, door koning Boudewijn
wordt aangewezen, op aanbeveling-
van de Kongolese partijen, die het
over een kandidaat eens moeten wor
den.
De R.T.C. heeft besloten dat de vol
gende personen bij de verkiezingen
voor de wetgevende instellingen him
stem mogen uitbrengen
1) Kongolese mannen die tenminste
21 jaar zijn
2) de mannen die een Kongolese moe
der hebben en die de leeftijd van
21 jaar bereikt hebben;
3) degenen die afkomstig zijn uit
Roeanda-Oeroenda en reeds tien
jaar in Kongo wonen.
De Europeanen zullen derhalve niet
aan de verkiezingen mogen deelne
men.
Marokko verbreekt met
Frankrijk betrekkingen
Marokko heeft zijn ambassadeur in
Parijs teruggeroepen en het verdrag
van 1956 met Frankrijk, dat voorziet
in overleg in politieke zaken van
wederzijds belang, opgezegd.
Naar officieel in Rabat wordt mede
gedeeld, geschiedt dit als protest te
gen de Franse atoombomproef in de
Sahara.
Marokko heeft ook Frankrijk het
recht ontzegd Marokko te vertegen
woordigen in landen waar het geen
diplomatieke missie heeft.
Vierling geboren
§1 Een 27-jarige Portugese, Rosa p
Macedo, heeft maandag in Lis-
sabon het leven geschonken
M aan een vierling, drie meisjes n
en een jongen. De jongen, die
twee klio woog, werd thuis ge-
s boren. Daarna werd de moeder
p overgebracht naar het zieken-
huis, waar zij nog de drie meis-
jes ter wereld bracht, die 2,15,
H 1.9 en 1 kilo wogen. Vijf uur
p na de geboorte waren ze allen
nog in leven. Het echtpaar Ma-
cedo had al twee dochters. De
p man is arbeider. p
llllllllllllilllllllilllllllllllllllllllllillllllllllllllllllillllllllllllllllllllllllllllllllll
In Oostenrijk zijn vijf mensen aan
griep overleden. Er heerst een griep
epidemie in het land.
29.611 kg precies weegt de enorme
schroef, welke straks moet zorgen
voor de voortstuxoing van de 36.000
tons tanker „Esso Amsterdam", wel
ke wordt gebouwd bij C. van der
Giessen en Zonen's scheepsioerven te
Krimpen aan de IJssel. De „Esso Am
sterdam" zal op 20 februari a.s. wor
den te water gelaten door mevr. F.
van HallNijhoff, echtgenote van de
burgemeester van Amsterdam.
VERKLARING VAN OPSTANDELINGEN
Woordvoerder in
Den Haag:
ondenkbaar
Mohamad Rasjid, de voormalige am
bassadeur van Indonesië te Rome,
thans woordvoerder van de Indone
sische opstandelingen in Europa,
heeft gisteren aan journalisten ge
zegd dat Kroesjtsjew bij zijn aan
staand bezoek aan Indonesië, ten be
hoeve van Rusland zee- en luehtbases
zal pachten. Hij zei, dat volgens zeer
betrouwbare kringen in Indonesië, de
Russische premier deze bases zou
willen vestigen op Ambon, op een af
stand van ongeveer 1100 km ten noor
den van Australië.
Rasjid legde deze verklaring af in
een Frans dorpje, juist over de grens
tussen Zwitserland en Frankrijk,
daar in Zwitserland een verbod be
staat van politieke activiteit tegen
buitenlandse regeringen.
Rasjid noemde het doel van Kroesj-
tsjews bezoek aan Ambon, zoge
naamd om de eerste steen te leggen
van een universiteitsgebouw aldaar,
camouflage. Hij zei voorts dat Sjaf-
Zomerwoningen
bij tientallen
DE SCHOUWSE WESTKUST
bereidt zich intensiever en om
vangrijker voor op het nieuwe
toerïstenseizoen dan ooit
Die conclusie ligt voor de hand
als ge weet, dat er wellicht dit
jaar nog in dit recreatiegebied
drie nieuwe hotels zullen ko
men, dat één hotel rigoreus uit
gebreid zal worden en dat er in
1960 ongeveer 50 stenen zomer
woningen uit de grond zullen
schieten Bovendien bereidt de
Schouwse bevolking zich op
kleinere schaal voor op de aan
staande toeristenstroom. Dat
blijkt uit de woorden van bur
gemeester jhr. A. van Citters
van Burgh als hij zegt„Als
onze gemeentenaren nieuwe wo
ningen laten bouwen, houden ze
bij de bouw altijd rekening met
de mogelijkheid 0111 pensiongas
ten in de zomer te ontvangen..."
In feite zijn al deze „toeristische
voorbereidingen" een logisch gevolg
van het topjaar 1959. In dat topjaar
beleefde Renesse rond 200.000 over
nachtingen van vakantiegangers;
Haamstede rond 130.000 en Burgh
ongeveer 60.000. En bij die. cijfers
IMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIH
Steeds meer bedden
voor steeds meer J
toeristen
lllllUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIllllllllIllllllllfl
moet men dan nog weten, dat het
„geregistreerde getallen" zijn. In
werkelijkheid zijn er dus nog heel
wat meer vreemdelingen geweest, die
dê nachtrust in de Schouwse West
hoek meemaakten.
En nu al Is liet in de Westhoek
van Schouwen-Duiveland al vrij
wel niet meer mogelijk 0111 in de
maanden juli of augustus nog een
zomerbuis (prijs 150 tot 200
per week) of een strandhuisje
60 tot 100 per week) te pak
ken te krijgen. Geen wonder dus,
dat iu Burgh, Haamstede en
Renesse veel wordt gedaan om de
„beddencapaciteit" nog te vergro
ten.
Inmiddels zijn de eerste stenen voor
één van de drie nieuwe hotels gemet
seld: niet ver van het Haamsteedse
vliegveld, aan de weg naar Renesse,
wordt koortsachtig aan het „Delta-
hotel" gewerkt. Dit hotel, dat uiter
aard nog voor het nieuwe seizoen in
bedrijf komt, heeft een capaciteit van
niet minder dan 80 bedden...
De N.V. Scelveringhe uit Amster
dam, die het „Delta-hotel" bouwt,
heeft bovendien vergevorderde plan
nen voor een jeugdliotel. Zo mogelijk
nog dit jaar zal deze verblijfplaats
voor jeugdige gasten in Westen-
schouwen verrijzen. Een naam voor
dit jeugdhotel is er al: „Irene-hotel"
Ten noorden van Renesse, dicht bij
de duinen, komt wellicht dit jaar
nog eveneens een nieuw hotel.
„De grond hiervoor is reeds aange
kocht zo vertelde burgemeester mr.
G. F. Lunsingh Toncltens, „en de
eerste tekeningen heb ik reeds ge
zien". Evenals bij de nieuwe hotels
voor Haamstede is dit ook een „par
ticulier initiatief". Naar een naam
voor dit hotel, dat een capaciteit
van 60 bedden krijgt en dat in de
zogenaamde „Loane" zal verrijzen,
wordt nog gezocht.
Beddenwinst
Nog voor-het aanstaande toeristen
seizoen is aangebroken, zal boven
dien het hotel „R.T.M.-vliegveld" bij
Haamstede aanzienlijk uitgebreid
worden. Boven het restaurant en bo
ven de logeerafdeling wordt een com
plete verdieping bijgebouwd, zo ver
telde ons burgemeester jhr R. J. H.
Q. Roëll van Haamstede. Deze hotel-
bouw en -uitbreiding zal voor de
Schouwse Westhoek een „bedden
winst" van rond 200 betekenen.
De zomerwoningen schieten voor
al op het gebied van Renesse als
paddestoelen uit de grond. „We
hebben liler een aannemer, die
Sraktisch niets anders doet dan
eze stenen vakantieverblijven
bouwen", vertelde burgemeester
Tonckens.
Dat er in deze gemeente zoveel zo
merwoningen gebouwd kunnen wor
den, danken de toekomstige bezitters
vooral aan de „Stichting Renesse",
destijds opgericht op initiatief van
de gemeente, maar een volkomen j
(Zie slot pag. S kol. S)
froeddin Prawïranegara, de eerste
president van de onlangs gestichte
„Unie van Indonesische Staten is.
Hij zal trachten, internationale er
kenning te verkrijgen als „de enige
ware en onafhankelijke regering van
Indonesië", waarvan de zetel zal zijn
gevestigd te Loeboek Sikaping op
Sumatra. Verklaard werd dat deze
nieuwe regering „met alle te harer
beschikking staande middelen" de
strijd zou voortzetten om de regering
van Soekarno te verdrijven.
De woordvoerder van de Indonesi
sche diplomatieke vertegenwoor
diging in Den Haag heeft desge
vraagd meegedeeld dat de Russi
sche premier op uitnodiging van
de Indonesische regering een
staatsbezoek aan Indonesië zal
brengen. Pachten van zee- en
luehtbases achtte hij, als zijnde in
strijd met de Indonesische buiten
landse actieve onafhankelijkheids-
politiek, volkomen ondenkbaar.
Russische ruimteproeven
met mensen
Volgens het Amerikaanse weekblad
„U.S. News and World Report" heb
ben niet met name genoemde „in
lichtingenbronnen" verklaard dat
„Rusland vier pogingen heeft gedaan
om vanaf de Sowjet-raketbasis bij
het Aralmeer, 280 km ten oosten
van de Kaspische Zee, een mens in
de ruimte te brengen".
Doch „een der lanceerraketten is ont
ploft, een is verdwenen in de ruimte
en de andere twee mislukten. De
mensen gingen verloren", aldus dit
bericht.
VERWACHT.
Geldig tot hedenavond
PLAATSELIJK BUIEN.
Opklaringen, maar plaatselijk ook
sneeuwbuien. Matige tot krachtige,
langs de kust af en toe harde of
stormachtige wind tussen zuidwest
en noordwest. Temperaturen enkele
graden boven het vriespunt.
ZON EN IMAAN
17 februari
Zon op 7.54 onder 17.55
Maan op 23.45 onder 9.51