PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT EERSTE FRANSE ATOOMBOM TOT ONTPLOFFING GEBRACHT Veerboot „Prinses Irene" na snelle reactie te water.... VOLGENDE PROEF GERICHT OP KLEINERE OPERATIONELE BOM NOORD-NEDERLAND MOET AFDOENDE WORDEN BEVEILIGD 203e jaargang - no. 38 Dagblad, uitgave van de firma Provinciale Zeeuwse Courant. Directie F. van de Velde en F. B. den Boer. Adjunct: W. de Pagter. Hoofdredacteur: W. Leertouwer. Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok. ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per week, 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25 per kw. Losse nummers 15 cent. WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN Maandag 15 febr. 1960 ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per mm. Minim, p. advertentie 4.—. Ing. mededelingen driemaal tarief. Kleine advertenties /max. 8 regels) 23 cent per regel met een minimum van 1.—. „Brieven of adres bureau v. d. blad" 25 cent meer. Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg. Bureaus: Vlissingen Walstr. 53-60, tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, Grote Markt 2, tel. 4254 (b.g.g. adv. 2234); Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9, tel. 20; Temeuzen, Brouwerijstraat 2; Zierikzee, red. tel. 2425, adtn. tel. 2094. Geslaagd experiment in Sahara Frankrijk heeft zaterdagochtend zijn eerste atoombom in het midden van de Sahara op een honderd meter hoge stalen toren tot ontploffing gebracht. De bomtoren was geflankeerd door twee kleinere torens op enkele kilometers afstand. Daarin be vonden zich snelle camera's voor het fotograferen van de ont ploffing. Even voor en na de ontploffing vlogen Franse militaire vliegtuigen boven de plek van de proefneming, eerst om mon sters te nemen van de gewone lucht en later monsters van de met radio-activiteit besmette lucht. Men zal ook nagaan hoe de ontploffing heeft uitgewerkt op de naaste omgeving van het proefterrein, zowel in biologisch als niet-biologisch opzicht. De ontploffing in de kale zand- en steenwoestijn van Tanezroeft ,liet land van de dorst' ton zuiden van de oase Reggan, ongeveer 1200 kilometer van Algiers, werd gadegeslagen door ongeveer zeshonderd geleerden, technici en militairen. Volgens militaire waarnemers te Parijs is de volgende Franse proef gericht op de produktie van een kleinere operationele bom, die kan worden vervoerd in de Mirage 4, een straalbommenwerper die tussen 1963 en 1966 in gebruik wordt genomen. Volgens berichten zou de bom, die zaterdag tot ontploffing is gebracht, een omvangrijk apparaat van tien ton zijn geweest. De schattingen over de kracht van de bom variëren van 20.000 tot 100.000 of meer ton nen T.N.T. Officieel is niets meege deeld over de kracht van de ontplof fing. De kosten worden geschat op vier miljoen gulden. Amerikaanse functionarissen ver- IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII.IL H De explosie van een Franse atoombom, zaterdagochtend in s de Sahara, is de 250ste in de ee geschiedenis van de kernenergie Tot dusver heeft Amerika 157 kernexplosies opgewekt (waar- s var. er 23 niet officieel zijn bekendgemaakt), de Sowjet- Unie 71 (16 niet officieel be- H kendgemaakt) en Engeland 21. H Door deze 249 voorgaande ont- ploffingen werd een kernener- gie vrijgemaakt die gelijk staat aan de explosiekracht van jj§ 173.760.000 ton int, ruw bere- kend meer dan 85 maal zoveel explosiekracht als gedurende de Tweede Wereldoorlog werd ontketend. Van het totaal werd 82.300.000 ton explosiekraoht vrijgemaakt door explosies van waterstof- M bommen. In het totaal zijn de 32 veilig- heidstests die tot aan 30 okto- ber 1958 17 kernreacties op ge- jl rinige hoogte in de woestijn van Nevada vereisten, met meebe- s re kendjjE De eerste Amerikaanse kernex- plosie was die van 16 juli 1945 te Alamogordo in New Mexico, de eerste Russische had plaats op 29 augustus 1949 en de eerste Engelse op 3 oktober 1952. De laatste Amerikaanse kern- M proef geschiedde op 30 oktober s 1958, de laatste Engelse op 23 M september van dat jaar, de laatste Russische op 3 novem ber, eveneens in 1958- De gegevens over de niet offi cieel bekendgemaakte kernex plosies zijn afkomstig van waarnemingsstations in Japan. klaarden, aldus bericht United Press International, dat de ge slaagde ontploffing niet betekent, dat Frankrijk als volwaardig lid zal worden toegelaten tot de „atoomclub". Verklaard werd dat voorlopig aan Frankrijk de tech nische kennis en uitrusting zal worden onthouden, welke de Ver enigde Staten aan Engeland kun nen* verschaffen krachtens een amendement van 1958 op de Ame- dilcaanse wet op de atoomenergie. Kansen men van bordeel dat de Franse atoomontploffing de kansen op over eenstemming tussen de Verenigde Staten, Groot-Brittannië en Frank rijk over ontwapening niet verkleint. Men is zelfs van oordeel dat de proef- ontploffing van zaterdagochtend tot op zekere hoogte zal kunnen bijdra gen tot snellere resultaten van de besprekingen te Genève. In regeringskringen te Bonn heeft men na de ontploffing van de bom gezegd dat het feit dat Frankrijk zal beschikken over eigen atoomwa pens een factor is die kan leiden tot versterking van de N.A.V.O. Premier Kroesjtsjew van Rusland heeft te New-Delhi tegenover ver slaggevers verklaard dat hij de Fran se atoomproef betreurt maar dat hij niet gelooft dat zij van nadelige in vloed zal zijn op de besprekingen over een staking van de kernproeven in Genève. Protest Premier Nkroemah van Ghana heeft zaterdag in een radioboodschap be kendgemaakt. dat de activa van alle Franse firma's in Ghana onmiddel lijk zullen worden bevroren en dat zullen blijven totdat de gevolgen voor de bevolking van Ghana van de huidige kernontploffing en toekom stige proeven, waarvan de Franse eerste minister heeft gewaagd, be kend zijn geworden. Premier Kisji van Japan heeft mee gedeeld dat zijn regering binnenkort een officieel protest bij de Franse regering zal indienen. Marokkaanse jongeren hebben zaterdag in Casa blanca betogingen gehouden tegen het laten ontploffen van de atoom bom; ook in Miinchen, in Stockholm, in Londen en in Damascus is gede monstreerd. President Nasser van de (Zie slot pag. 9 kol. 5) DE FRANSE A-BOM EXPLOSIE MASSALE BIJEENKOMST IN LEEUWARDEN Aandrang op afsluiting van Lauwerszee Tijdens een massale bijeenkomst in de beurs te Leeuwarden, welke door duizenden Friezen werd bijgewoond, Is zaterdag een laatste beroep gedaan op de regering en volksvertegenwoor diging om de beslissing omtrent de afsluiting van de Lauwerszee niet uit te stellen en deze beslissing in gun stige zin te doen uitvallen. Deze demonstratieve bijeenkomst, die was georganiseerd door het Actie comité Lauwerszee, werd onder an dere bijgewoond door de vrijwel vol tallige colleges van gedeputeerde staten van Groningen en Friesland, een aantal leden der Tweede Kamer en verscheidene burgemeesters. Een van de laatste sprekers was de heer Fedde Schurer uit Heerenveen, die de Friese beweging vertegen woordigde. Hij verwonderde zich er over dat de minister geen uitstel van de aanpak maar van het beraad over de afsluiting vraagt, alsof de afslui ting van de Lauwerszee een nieuw probleem zou zijn. Naar de mening van de heer Schurer wordt de kwes tie in Den Haag te zakelijk berede neerd. De afsluiting van de Lau werszee is een nationaal belang en vraagt een daad van de regering. Besloten werd een resolutie naar de regering te zenden, waarin namens de bevolking van het gehele noorden een laatste en klemmend beroep_ op de regering en volksvertegenwoordi ging wordt gedaan om ook Noord- Nederland afdoende te beveiligen te gen het gevaar van overstroming en af te zien van alle verdere uitstel van afsluiting en inpoldering van de Lauwerszee. De volksvertegenwoordiging wordt verzocht er zich thans duidelijk over uit te spreken dat de afslui ting van de Lauwerszee met na me uit veiligheidsoogpunt verre de voorkeur verdient boven ver hoging van de bestaande zeewe ring, dat aan dit werk dezelfde prioriteit dient te worden toege kend als aan de Deltawerken in westelijk Nederland en dat in 1960 nog met de uitvoering van de reeds gereed liggende plannen moet worden begonnen. Koningin Juliana van vakantie teruggekeerd Konigin Juliana is zaterdag in Ne derland teruggekeerd van een tien daagse vakantie in Zwitserland. Za terdag om half vijf landde op Soes- tenberg de militaire Dakota, waarmee de koningin van Genève af de terug reis had gemaakt. Illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll Geflankeerd door de commissaris der koningin, jhr. mr. A. F. C. de Casem- broot. rechtsen de heer G. N. van Ginkel, lid van de Scheldedirectie kapt mevrouw G. MesPeters hier de laatste beletselen weg. Op dit „sein" gleed de nieime veerboot prinses Irene" snel te water. Wens van mevrouw Mes ging direct in vervulling ALS DE NIEUWE veerboot „Prinses Irene" in het zilte nat even flitsend reageert als op het droge, dan zal dit schip altijd snel wendbaar en steeds precies volgens tijdschema op de lijn Vlissmgen—Breskens door de golven klieven Want zater dagmiddag klokslag drie toonde deze veerpont bij de tewaterla ting reeds op de helling een uiterst snelle reactie: bijkans gelijktijdig met de lichte, zwie rige slag, waarmee mevrouw C. MesPeters de „laatste belet selen" wegkapte, stoof 't scliip als een nerveuze sprinter weg! En in slechts luttele seconden bereikte de veerboot zijn ele ment Nog op de helling helde de „Prinses Irene even licht opzij, dook in het water, richtte zich. zwaaiend op en kwam, nog na- schommelend en afgeremd door een zwaar anker tot stilstand. „Dat is wel heel vlotga: mevrouw Mes (echtgenote van het lid van Gedeputeerde Sta ten) haar bewondering te ken nen. Haar wens „ik doop U en wens U goede vaart" uit gesproken bij het uiteenspatten van de champagnefles, was ze ker voor de eerste „trip" van de veerpont in vervulling gegaan! Illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllll Financiële speling van „Schelde" voor Sloeplan voldoende 1 llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll lllllllllllll Overigens had „De Schelde" nog een bijzondere voorzorgsmaatregel moe ten treffen om deze wens in vervul ling te laten gaan; door de vorm van het schip was men genoodzaakt het water „nog eens extra 60 centimeter op te zetten", zoals de heer G. N. van Ginkel, lid van de Schelde-directie het uitdrukte. Tijdens de redevoering, die de heer Van Ginkel later op de middag in het Scheldekwartier af stak, vestigde hij nog weer eens de aandacht van de talrijke aanwezi gen op dit „kunstmatige hoog wa ter" En hij had daar zijn reden voor... „Want", zei de lieer Van Ginkel, „nu moesten we het ia een verti cale speling zoeken, iuaar iii hori zontale richting is de speling op onze iverf niet groot meer-..', 1 daarmee doelend op de noodzaak van de Sloeplannen. „Ik hoop dan ook in het belang van ons bedrijf, dat wij nog dit jaar de benodigde gronden zullen aankopen om de eerste spa in de grond te steken. En onze financiële speling is hier voor voldoende", zo betoogde deze directeur. „Het klinkt mij als muziek in de oren te beluisteren, dat U zo naar uitvoe ring van het Sloeplan hunkent", ant woordde jhr. mr. A. F. C. de Casem- broot, commissaris der koningin, tot wie de heer Van Ginkel zijn harte- kreet in het bijzonder gericht had. De heer De Casembroot verzekerde, dat hij „chronisch bij verschillende ministeries aan de bel trekt voor realisering van het Sloeplan". Sinds jaar en dag Eerder in zijn toespraak had de heer Van Ginkel er aan herinnerd, dat „De Schelde" al sinds jaar en dag veerboten heeft gebouwd voor het Provinciaal Bestuur van Zeeland. De geschiedenis van deze „veerboot-1 bouw" begon in 1886, toen „De Schel de" opdracht kreeg voor de stalen raderveerboot „Walcheren'1. Het noe men van de prijs van dit 41 meter lange stoomschip verwekte onder de aanwezigen enige hilariteit: 89.000. Korte tijd later liep ook de „Zeeuwsch-Vlaanderen" van stapel, een schip, dat veel leek op de „Wal cheren". Prijs: 105.000... „Reeds eerder hadden de Provinciale Stoombootdiensten overigens een sta len raderveerboot in gebruik geno men", zo had de heer Van Ginkel in de geschiedenis ontdekt: al op 22 mei 1828 was de eerste in gebruik geko men. Daarvoor werd de veerdienst uitgevoerd met zeilboten, die bij wel haast windstil weer soms vier uur nodig hadden om over te komen Na de „tachtiger jaren" heeft „De Schelde" een 40-jarige periode be leefd, waarin geen opdrachten van het provinciaal bestuur werden ont vangen. In de dertiger jaren kwamen die opdrachten echter weer los: in 1931 voor de „Prins Hendrik" (te water gelaten door Zijne Koninklijke Hoogheid Prins Hendrik zelf) en in (Zie slot pag. 2 kol. 5) De eerste Franse atoombom is zater dagochtend om zeven uur in de Sa hara tot ontploffing gebracht. Foto: de enorme wolkdie na de ont ploffing was ontstaan. Duikboten nog niet „gevangen" Schout-bij-nacht Clement, de Argen tijnse minister van marine, heeft zondagavond verklaard, dat de vijf Argentijnse oorlogsschepen en de vliegtuigen die deelnemen aan de jacht op de onbekende duikboot of duikboten in de Golfo Nuevo, spoedig zullen trachten de loop der febeurtenlssen te verhaasten. aterdag heeft de Argentijnse ma rine de beschikking gekregen over diepzeebommen die een uitwerking tot op 250 meter diepte hebben. Tot dusver beschikte men over bommen die slechts tot 60 meter diepte werkten. Volgens peilingen bevindt de geheim zinnige duikboot zich op een diep te van 200 meter op de bodem van de golf. Tengevolge van aanvallen van vliegtuigen van de Argentijnse marineluchtvaartdienst zou de schroef van het vaartuig beschadigd zijn. In een communiqué van de marine werd zaterdag gezegd, dat er zich tenminste twee duikboten in de baai bevonden. Een blad in Buenos Aires wist te melden, dat er drie duikbo ten van hetzelfde type voor de in gang tot de baai koersten om de aandacht van de Argentijnse marine af te leiden. Deze duikboten zou den contact onderhouden met de duikboot of duikboten in de baai Koninklijke belangstelling voor Olympische Spelen Het ligt in de bedoeling van het ko ninklijk gezin in het kader van de zomervakantie enige onderdelen bij te wonen van de Olympische Spelen. Daartoe zal men dan een villa te Rome betrekken. Voor herv. kerkbouwactie 9.796.556 binnen De opbrengst van de hervormde kerkbouwactie bedraagt- tot nu toe 9.796.556. Tenor trok zijn zwaard j In de opera van Napels is za- terdagavond de heldentenor i uit „11 Trovatorc" met ge- i trokken zwaard de z^.al inge- sprongen om een toeschouwer te lijf te gaan. Het incident deed zich voor toen de tenor Franco Corelli H en de sopraan Fedora Barbieri aan het eind van een bedrijf samen applaus oogstten. Een e| jonge Napolitaan riep uit de zaal, dat Corelli van het toneel af moest gaan omdat hij mej. eè Barbieri alleen wilde toejui- chen. p E-: Corelli ontstak in woede, trok s s zijn zwaard en stoof de zaal in. Andere toeschouwers en Ëj lp zaalwachters moesten er aan ëe ee te pas komen om ongelukken te voorkomen. ëe llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll Geldig tot hedenavond Nu en dan sneemvbuien, afgewisseld door opklaringen. Matige, aan de kust later krachtige wind tussen west eu noordwest. Middagtenipora- tnren enkele graden boven het vries punt.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1960 | | pagina 1