■ff balm
Vijfentwintig jaar huishoudelijke
voorlichting ten plattelande
EEZimS
Op 9 februarijubileumviering in
het Scheveningse Kurhaus
13P San
MOEDER WORDEN...
Jonge ontwerpers
Textiel voor elf miljoen":
een modebeurs vol lentenieuwtjes
BR ON N LEY
VRIJDAG 5 FEBRUARI 1960
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
9
(Van een medewerkster.)
Toen mej. E. Heineman in 1938 in dienst kwam van de Stichting
Huishoudelijke Voorlichting ten Plattelande, was één der meest
gevraagde cursussen, die in het repareren van matrassen. De
Stichting, opgericht in 1935, was toen drie jaar oud, Nederland
zat nog tot over de oren in de crisis-weeën en dat was ook op
het platteland voor duizenden gezinnen goed voelbaar.
De Stichting bestaat nu 25 jaar. In plaats van over de aller
goedkoopste levensmiddelen en stoffen, praat men nu over het
gebruik van centrifuges, oliekachels, breimachines en diepvries-
kisten. Maar mej. Heineman is er nog steeds, en zij kan dus uit
eigen ervaring vertellen dat één ding onveranderd bleef: de
belangstelling voor het maken van matrassen.
Maar de aard van die cursussen veranderde wel. In '35 waren duizenden
plattelandsvrouwen al tevreden, als zij leerden hoe zij een oude wolvlok-
matras, die niet meer te gebruiken was, konden herstellen. Nu, in 1960,
draaien leraressen en leerlingen op een „riiatrassencursus" er hun hand
niet meer voor om, zelf een splinternieuwe matras met- binnenvering te
vervaardigen.
zorgen.. Ai naar de samenstelling
van de bevolking, waren in die
commissie niet-confessionele,
rooms-katholïeke en protestants-
christelijke landbouworganisaties
vertegenwoordigd, Groene- en
Wit-Gele Kruisverenigingen, on-
derwijsverenigingen en andere
nauw-betrokkenen
In februari 1935 werden al die com
missies in landelijk verband ge
bracht; de stichting kwam onder
voorzitterschap te staan van de di
recteur-generaal van het onderwijs.
Later traden ook de arbeidersorga
nisaties toe, de plattelandsvrouwen-
en boerinnenorganisaties. Nu kon het
voorlichtingswerk centraal worden
opgebouwd, leer- en hulpmiddelen
konden centraal worden ontworpen
en aangeschaft, de aanstelling en het
werk van dè leraressen konden van
één punt uit worden overzien en ge
regeld.
Toch bleven en blijven de provin
ciale commissies van het grootste
belang. Hun taak was van het begin
af aan, daar waar geen voorlichting
door de nijverheidsscholen kon wor
den gegeven, zelf die voorlichting te
organiseren. Dat was en is dus vaak
in kleine plaatsen, zonder eigen
landbouwhuishoudschool, soms ook
zonder goede verbindingen. Deze
commissies, voortgekomen uit de be
volking zelf, kunnen beter dan wie
ook de noden en verlangens van de
bevolking peilen en opvangen, reke-
Omdat de stichting op 9 februari
feestelijk jubileert in het Scheve
ningse Kurhaus, zijn we op het
Haagse kantoor eens gaan praten
met mejuffrouw Heineman, en met
de consulente in algemene dienst,
mejuffrouw J. P. Burema, die aan
het hoofd staat van de 35 leraressen.
Samen met mejuffrouw J. van As
vormen zij het driemanschap, dat
al jaren het werk regelt, kader-
dagen organiseert, contacten met
talloze wetenschappelijke onder
zoekinstellingen en verenigingen on
derhoudt.
Toen in het najaar van 1934 in
elke provincie een commissie voor
Huishoudelijke Voorlichting ten
Plattelande tot stand kwam, was
het doel van de voorlichting, de
huisvrouw in haar financieel be
narde omstandigheden te leren,
hoe zij met schaarse beschikbare
middelen de werkloosheid was
groot nog zo goed en voorde
lig mogelijk haar gezin kon ver-
Advertentie)
In één
Uw ha
gaaf e
handcrème
Uct modehuis Zinyonc te Rome heeft voor het komende voor
jaar een zeer originele collectie kinderkleding getoond. Linies:
een jurkje van blauwe katoenafgezet met in strikjes uitlo
pende witte bandjes. Twee grote zakken, eveneens afgezet
met witbreken het mime vlak van de rok. De ceintuur is
van dezelfde stof. Rechts: een blauw-wit gestreept jasje, dat
als originele bijzonderheid aan één zijde een ingezet stuk met
dwarse strepen heeft. Ilct. wordt gedragen op witte shorts.
De open hals vraagt om een zijden sjaal.
nïng houden met de principiële in
stelling van de mensen om wie het
gaat.
De Stichting heeft van haar oprich
ting af pionierswerk verricht. Er
werd goedkoop gewerkt: de cursus
sen en lezingen werden gegeven in
een gratis door de gemeente be
schikbaar gesteld zaaltje of, als dat
er niet was, bij een der cursisten
thuis. De leraressen nu in" vaste
dienst, en sinds kort met dezelfde
rechten als haar collega's aan de
huishoudscholen werkten in de
crisistijd voor belachelijk kleine sa
larissen: men was al blij. per cursus
van zes lessen vijftien gulden te kun
nen verdienen
De behoefte aan voorlichting, kort
na de oorlog voor korte tijd ver
minderd, stijgt nu weer. Er werden
in 1958 omstreeks 1470 cursussen ge
geven (ieder van zes lessen), tegen
543 in 1935. Daar komen dan nog
de vele lezingen, tentoonstellingen en
demonstraties bij.
Advertentie)
Dit is de titel van het nieuwe boek van
Dr. W. de Kok. Alles over zwangerschap,
geboorte, babyverzorging en kleuter
opvoeding. Dit waardevolle boek (184
pagina's In fraaie omslag) krijgt U ten
geschenke bij aanschaffing van een
BABYSET DÉ LUXE -4
Want het toenemende nijverheidson
derwijs maakt de behoefte aan
voorlichting bepaald niet kleiner.
Juist de vrouwen, zegt men bij de
stichting, die een goede ondergrond
hebben ontvangen voor haar huis
houdelijke arbeid, hebben veel be
langstelling voor ontwikkeling op
huishoudelijk gebied. Ook het lid
maatschap van plattelandsvrouwen
en boerinnenorganisaties stimuleert
de bewuste aandacht voor het dage
lijks werk.
De leraressen gaan beter toegerust
op pad dan vroeger: elke provincie
kan beschikken over een projectie
apparaat met filmstroken en licht
beelden, over naaimachines, flanel
figuren (ter illustratie van cursus
sen over energiebesparing, textiel-
keuring, voeding, hygiëne, e.d.), over
complete koffers: een poppenkoffer,
een kledingkoffer, een keuken- en
een stoffenkoffer. Het vervoer kan
nu zo nodig per auto gebeuren. De
leraressen komen geregeld bijeen op
studie- en kaderdagen en dat is wel
nodig, want de techniek, ook op
huishoudelijk gebied, ontwikkelt zich
met grote snelheid.
En bijblijven moet men ook met
de problematiek van de huis
vrouw „op moeilijke posten", zo
als men bij de Stichting zegt. Zo
werden er boekjes geschreven
voor emigrerende huisvrouwen
(over de huishouding in Canada,
Nleuw-Zeeland, Australië, Ameri
ka), en córsussen georganiseerd
voor gerepatrieerden.
En ook de doorsnee-cursussen be
strijken een groot terrein. Er wordt
niet alleen gepraat over koken en
naaien, niet alleen over de verwer
king van de slacht, over nieuwe was
middelen en textiel en over de diep-
vrieskluis. Ook de tuinaanleg, de
kleine doe-het-zelf-karweitjes, het
zelf maken van cadeautjes en niet te
vergeten van een matras, komen aan
bod. Er worden lezingen gehouden
over de verzorging van het uiterlijk,
over het (goed) gastvrouw zijn, over
vorm en kleur in de kleding. Het
laatste nieuwtje is een cursus in he
ter bewegen tijdens het huishoude
lijk werlc; er bestaat een verheu
gend grote belangstelling voor.
vergelijken hun scheppingen
De kunst van het ontwerpen wordt
ook de kunst van het zich beperken,
zodra de kunstnijverheid in het ge
ding komt. De ontwerper van meu
bel- en japonstoffen moet een oor
spronkelijke, scheppende geest heb
ben, maar bij alles wat hij doet moet
hij in het oog houden, dat hij geen
schilderij maakt, maar uiteindelijk
een lap stof die zijn ontwerp verdui-
zendvoudigt. Van de vele ontwerpen
in 't Amsterdams Gemeentemuseum,
daar bijeen gebracht door 3 kunstnij
verheidsscholen onder de titel „tex-
tiel-exerimenten, ontwerpen, realise
ren" spatten levenslust en scheppings
drang af.
Er zijn kunstzinnige juweeltjes
bij, die het ook als wandversiering
uitstekend zouden doen.
Enkele Nederlandse industrieën, en
ook de scholen zelf, hebben een deel
van de ontwerpen uitgevoerd. Wat
in een kadertje van zo omstreeks 20
bij 30 cm voor het eerst op papier
kwam te staan, is hier dus geweven,
gesponnen, geïmprimeerd. Het hangt
in lange lappen langs de wanden
met het schetsje vlak ernaast.
Die presentatie is bijzonder leer
zaam, want het blijkt, dat een saai
Een deur kan maanden of jaren pie
pen zonder dat het ons opvalt, en dan
ineens (er Is Iemand ziek, een huisge
noot doet een dutje, het moet stil zijn)
snerpt ons het geluid ergerlijk in de
oren. Wist U, dat wat kaarsvet in vele
gevallen het piepen uit de scharnieren
verbant?
of wat kriebelig aandoend ontwerp
tenslotte een gordijn kan opleveren,
dat men graag voor de ramen zou
hangenkleurig, uitgebalanceerd
van dessin, rustig en daardoor ook
niet snel vervelend. Maar het kan
ook gebeuren, dat een kleine schets,
een voorlopig druk je een uitstekend
idee lijkt, terwijl het in uitvoering
opdringerig, onevenwichtig aandoet.
Voor de leerlingen zelf is de vergelij
king van het grootste belang.
Van drie scholen kwamen inzendin
gen: het K.N.O. te Amsterdam, het
A.K.I. te Enschede en het A.I.V. te
Eindhoven. De tentoonstelling blijft
geopend tot 2 maart.
Of men nog schoolmeisje is, dan wel
huisvrouw, of werkende vrouw die na
de dagtaak graag gemakkelijk ge
kleed gaat: deze sportieve combinatie
past in bijna elke garderobe. De mo
derne nauwe pantalou is van geruit
helanca-nylon, de sweater waar
van de grote liggende kraag ook als
hoofdbedekking gebruikt kan worden
is van nylon met een wol-effect.
Moderne materialen voor moderne
vrouwenkleding maar slank moet
men wel zijn om deze te kunnen dra
gen
Nederlandse deelnemers
naar Meubelbeurs te Keulen
Op de internationale vakbeurs voor
meubelen te Keulen die wordt gehou-
houden van 11 tot en met 15 febru
ari 1960, zullen 27 Nederlandse meu
belfabrikanten exposeren. Hiervan
zijn 15 firma's samengebracht in één
inzending, die wordt georganiseerd
door het CIHAN, het Centraal Insti
tuut ter Bevordering van de Buiten
landse Handel. Daarmede is de Ne
derlandse deelneming in vergelijking
met de Keulse Meubelbeurs van '58,
waarop uit Nederland 18 meubelfa
brikanten vertegenwoordigd waren,
in belangrijke mate toegenomen.
In totaal zullen 887 meubelfabri
kanten te Keulen exposeren, onder
wie 594 Duitse en 293 buitenlandse
firma's uit 18 landen. Tien hallen
met een oppervlakte van 90.000 vier
kante meter zijn volledig bezet, waar
mede Keulen zich heeft weten te
ontwikkelen tot de grootste meubel
beurs van Europa. De buitenlandse
exposanten rekenen er op te Keulen
niet alleen zaken te kunnen doen met
de Duitse Bondsrepubliek, maar voor
al ook met andere landen. Op de
Keulse Meubelbeurs worden inkopers
uit circa vijftig landen uit de genele
wereld verwacht.
Aan alle watermannen en vissen
Let op!
Als uw eerste voornaam Olgais I
en als u bovendien geboren bent
onder het teken van de water- 1
man of de vis, doch in ieder
geval in de maand februari...
schrijf dan nog heden aan
de N.V. LEIDSE
MAT RASSEN FABRIEKEN
Afd. 10 Postbus 16, Leiden
en u hijgt een charmante ver-
jaardagssurprisel Opgeven per
briefkaart: naam, voornamen,
geboortedatum, adres.
matrassen V.g.g.V.!
(Van een medewerkster)
Onder het motto „Textiel voor elf
miljoen", hebben in het Amsterdam
se R.A.I.-gebou\V de gezamenlijke
textielgrossiers van Nederland vier
dagen beurs gehouden, om hun klan
ten do winkeliers lentenieuw
tjes aan te bieden. Op zo'n beurs
verwacht men terecht veel
nieuws. Dat is or ook, maar men
moet wel lang zoeken. Voor een tex-
tilist is het luilekkerland, met een
rijstebrijberg van „man-made fibre",
zoals dat iu goed textiliaans heet.
In het Nederlands zou men zeggen:
stofjes van door de mens gemaakte
vezels.
Meu komt in een stand waar een
grossier U opgewekt meedeelt dat
alles wat U ziet van steenkool is:
dekens van steenkool zijde van
steenkool wol van steenkool en
zelfs bontjassen van steenkool. Er
zijn natuurlijk ook stands waar alles
van petroleum is, of van hout, en
zelfs is er een soort textielkeuken
ingericht, waar een zelfbewuste heer
in een witte jas ter plaatse textiel
maakt van een paar korreltjes spul,
dat hij in een glazen buisje boven
een vlammetje verhit. Het smelt en
hij trekt er draadjes van.
Natuurlijk is er ook nog katoen
en ook nog wol en echte zijde van
geduldig spinnende rupsjes, en dat
alles mag er' nog best zijn ook,
want zowel schaap als rups heeft
zich bij hun en onze tijd aan-
gepast hun produkten zijn óók
kreukherstellend en plooihoudend
en vuilafstotend, en er hangt ook
een wasvoorschrift aan.
De modestoffen zijn vrijwel allemaal
zeer opmerkelijk van coloriet
maar dat wil nog niet zeggen mooi.
Het wil ook niet zeggen lelijk
alleen: op zo'n beurs hangen zoveel
kleuren naast zoveel andere kleuren
dat men er tureluurs van wordt, er
is heel veel rood bij en veel paars
en lila en veel geel. En meestal zijn
die kleuren gecombineerd, zodat w.e
in elk geval in de komende lente zul
len mógen rekenen op kakelbonte
teenagers.
Er is een verrukkelijke collectie van
baby- en kleuterkleding, in snoeperig
nylon of ander „Ion". Voor de teen
agers zijn er petticoats van gestikt
schuimplastic, zodat ze heerlijk
zacht zitten. Lingerie is er in scan
daleuze overdaad, menige vrouw
moet de welhaast onbedwingbare
neiging krijgen in een onderjurk te
gaan lopen, want het is doodzonde
zo iets moois, met roosjes versierd,
met gouddraad doorstikt en met ster
retjes geborduurd onder een jurk te
verstoppen! Nachtponnen zijn lang
en doorzichtig en in zachte tintjes.
Do nian gaat driekwart pyjama-
broekjes dragen, met een bijpassen
de ochtendjas zonder mouwen. Zijn
overhemden zijn lijntjes gestreept;
zijn stropdas schittert als de vleu
geltjes van de kolibrie. Een snufje is
de sjaal die hij niet omslaat en niet
omknoopt, doch met een sierknoopje
onder zijn kin vastzet. Het aller
mooiste zal do man 's avonds zijn,
in een jasje van gebloemde jacquard
met glinsterende satijnen revers.—...
~Oan ozeutv
Q let OZOMV
Er komt een brief op mijn schrijf
tafel terecht die mij aan het
peinzen zet, al is het niet over de
inhoud. Wat de schrijfster te berde
brengt naar aanleiding van mijn ko
lom over gebedsgenezing zijn argu
menten die ik ten ene male nooit be
streden heb.
Het staat haar volkomen vrij de evan
gelische feiten op haar manier te le
zen, "te verklaren en te vertalen in
modern idioom zo goed als ik mij
in dit opzicht mijn visie voorbehoud.
En ik kan haar bij voorbaat gerust
stellen, dat zij met haar opmerkingen
mij geen ogenblik „in mijn heiligste
gevoelens gekwetst" heeft.
Het is speciaal deze tirade, waarmee
de brief opent, die mij tot nadenken
stemde, om meer dan een reden. En
misschien is het wel eens dienstig
hier wat uitvoeriger op in te gaan,
omdat het zo'n typisch vrouwelijke,
zegswijze is, waarvan ik, eerlijk ge
zegd, de portee nooit begrepen heb.
Op gevaar af dat de serieuze lezeres
sen mij van spotternij verdenken
wat toch allesbehalve het geval is
vraag ik deze briefschrijfster en alle
anderen, bij wie deze uitdrukking aan
de punt van de pen kleeft: Hoe ter
wereld kan dat mij of iemand an
ders in die „heiligste gevoelens" kwet
sen?
Af en toe ontvang ik ook wel eens een
brief die met dezelfde uitdrukking als
verwijt begint: als ik een of andere
opmerking heb gemaakt die blijkbaar
niet strookt met de zienswijze van de
afzender. En het verbaast mij dan
evenzeer dat men zo snel met die
„heiligste gevoelens" komt opdraven
met een haast die.de gekwetste per
soon in kwestie meestal belet heeft
nauwkeurig te lezen wat ik geschre
ven heb. Het is, zoals ik al verzuchtte,
een wonderlijk gevoel.
Wij nemen nu een ogenblik aan
dat men een overtuiging, een
geloof zo U wilt, zou kunnen
omschrijven met „heiligste gevoe
lens". Mijn taalgevoel verzet zich al
vast heftig tegen de combinatie van
deze twee begrippen. Hoe kunnen „ge
voelens" ooit „heilig", laat staan „hei
ligst" zijn
De bedoeling zal wel zijn: „gevoelens
omtrent dingen die iemand heilig
zijn" wat wel even iets anders is.
Maar zelfs in dit geval lijkt dat kwet
sen mij, bij enige nuchtere beschou
wing, nog een moeilijk te begrijpen
bezigheid.
Immers, hoe ter wereld kan men een
stevig gefundeerde overtuiging, een
zekere innerlijke verworvenheid, zo
maar door een opmerking of tegenge
stelde opvatting kwetsen?
Kwetsen kan men iemand in zijn
persoonlijk leven; een onheuse
behandeling, een hatelijke op
merking. een geringschattend oordeel
kunnen de betrokkene onaangenaam
grieven, te dieper naarmate deze ge
voeliger van aard is. Maar zelfs in die
persoonlijke sfeer leert de mens met
levenservaring wel, dat het alleen de
kleine karakters, de afgunstïgen en
lomperds zijn, die op een dergelijke
kwetsende wijze met hun jaloezie, hun
kleinheid en hun ongemanierdheid te
koop lopen.
Aanvallen op onze persoon liggen dus
in de aard der dingen, en mén moet
wel een totaal onbeduidend, onopval
lend en kleurloos wezen zijn, wil men
zich niet vroeg of laat een gevoelige
speldeprïk zien toegediend.
Maar een overtuiging is een complex
van geestelijke verworvenheden, een
beschut eigendom dat, wil het werke
lijk echt en waardevol zijn, onbereik
baar is voor de aanvallen van wie of
wat ook.
Een overtuiging, die uit het vuur van
twijfel, angst en onzekerheid tenslotte
sterk en zuiver is geboren, die zowel
koel verstand als warm idealisme tot
peet heeft gehad, kan onmogelijk ge
kwetst worden. Elke botsing daarvan
met anderer kritiek hoe boosaardig
ook maakt haar weerstand alleen
maar sterker.
Wanneer iemand mij dus, heet van
de naald en gloeiend van ver
ontwaardiging. een brief pent
dat ik haar in die meergemelde „hei
ligste gevoelens" heb gekwetst
(meestal betreft het hier meer een
persoon dan een zaak) vraag ik
mij altijd af of er hier niet zozeer ge
kwetstheid als wel geprikkeldheid in
het spel is.
Geprikkeldheid, omdat men niet zo
héél zeker is van haar zaak. Omdat
men geen andere mening dan de eige
ne wil horen, uit onbewuste angst dat
men een illusie zal verliezen, een fa
natiek verdedigde stelling, zien wan
kelen, een of andere afgod van het
voetstuk zien tuimelen.
Deze geprikkelheid gaat zo ver, dat
ook de onschuldigste opmerking, de
nuchterste vermelding van feiten, het
kleinste korreltje ironie aanleiding
zijn tot vellen en vellen vol driftig
protest, kwistig bestrooid met uitroep
tekens en niet zelden culminerend in
hatelijkheden die de lezer nu niet zo'n
hoge dunk geven van de opvoedende
kracht dier „heiligste gevoelens".
Verdraagzaamheid, dat blijkt mij
maar al te vaak, is een deugd die grif
beleden maar zelden beoefend wordt.
Als U van oprechte raad gediend wilt
zijn: Stuif niet dadelijk op als iemand
iets beweert dat niet strookt, naar U
meent, met uw eigen overtuiging.
Neem liever de moeite over een derge
lijke bewering een tijdlang na te den
ken en U af te vragen of er mogelijk
enige waarheid in schuilt.
Zo ja, wees erkentelijk voor uw ver
helderend inzicht. Zo nee: wat voor
kwaad kan een onwaarheid dan uw
„heiligste gevoelens" toebrengen?
SASKIA
COMPLEXION SOAP 1.50