Parijs bedroefd over misdadig spel van oproerlingen in Algiers KLANKBORD LOEMOEMBANIEUWE KONGO ZAL NIET MET BELGIË BREKEN REGERING PEILT KLIMAAT IN HET AÜTOBÜSCONFLICT Qr\eh se fijnen tij Y?>al main, fanq silhouet tij Cardin WOENSDAG 27 JANUARI 1960 PROVINCIALE EEUWSE COURANT 3 HEETHOOFDEN TRACHTEN BURGERS VERGEEFS OP TE JUTTEN Autoritaire generaal De Gaulle aarzelt vaderlijk (Van onze correspondent te Parijs, Jan Brusse)' Parijs, dinsdagavond. Zonder generaal De Gaulle zou Frankrijk nu verscheurd worden door een afschuwelijke bur geroorlog, het ene gedeelte van het leger vechtend tegen het andere, de uiterst rechtse partijen vechtend tegen de linkse. Maar nu, dank zij de president van de Vijfde Republiek, heerst er rust in het Franse moederland. Een stel heethoof den probeert wel via pamfletten de burgers op te jutten om op het juiste moment, dat wil zeggen op het door. hen geko zen moment, in opstand te komen. Maar hun kwajongensach tige gedoe heeft geen enkel resultaat. Parijs heeft vanavond zijn gewone, dagelijkse gezicht niet verloren. Als je goed op let, zie je dat er misschien ietwat meer politie over de boule vards en over de straten loopt dan gewoonlijk, maar eigenlijk valt dat nauwelijks op. De mensen zijn alleen maar bedroefd over wat daar in Algiers gebeurt. Ze begrijpen niet hoe een stel losgeslagen „Draufgangers" zich zo kan misdragen. Hoe zij een dergelijk gevaarlijk, misdadig spel kunnen spelen. Voor deze opstand van Algiers tegen het moederland bestaat er hier geen enkele sympathie, alleen maar verontwaardiging. wachten. Misschien dat de Franse Republiek heel lichtelijk op zijn grondvesten trilt,' maar voorlopig en zo lang De Gaulle de teugels in handen heeft zijn de kansen nog heel, heel klein. Maar hoe cr ooit een einde zal moe ten komen aan de oorlog in Algerije blijft een raadsel. Het leger moet nu al vechten naar twee kanten, tegen de Arabische opstandelingen van het F.L.X. en tegen de Fransé opstande lingen van de fascistische heer La- gaiLlarde. Geen fraai schouwspel. Voorlopig is echter de hoofdzaak dat het leger trouw blijft aan zijn opper ste chef, president Charles de Gaulle, die sinds zondag niet meer heeft ge slapen. Het is niet overdreven te zeggen, dat het volk helemaal achter De Gaulle staat. De Gaulle, die de eenheid sym boliseert van de Franse republiek. De Gaulle aarzelt. Wat mdfet hij doen tegen die 2000 zwaargewapende mannen. (Mannen? Jongens is vaak een beter woord, aangezien de op standelingen vaak niet ouder zijn dan zestien jaar). Wat moet hij doen tegen die muiters die de universiteit van Algiers veranderd hebben in een vesting met metersdikke barricaden daaromheen. Wat moet hij doen te gen monsieur Lagaillarde, die van zijn aanhangers een leger gemaakt heeft met door hem aangewezen of ficieren, schildwachten en zelfs iets van de Rode Kruis-znstertjes, die eventuele gewonden moeten bijstaan. Om die vesting ligt als een levende gordel het dreigement der para chutisten. Deze parachutisten voe len geen enkele haat tegenover die opstandelingen. Zij zijn Fransen en daar aan de andere kant van de barricaden zijn het ook Fran sen. Ze hebben zelfs veel begrip voor die vastberaden mannen daar achter die barricaden. Wat moeten zij doen als straks het bevel van de aanval zal klinken? Irt twintig minuten Natuurlijk, wanneer de Franse rege ring, wanneer De Gaulle wil, zal de vesting Lagaillarde in twintig minu ten genomen kunnen worden. Maar ten koste van hoeveel levens? Ten koste van hoeveel levens aan beide kanten van die barricaden Vergeet niet dat de meerderheid van die parachutisten gewone dienst plichtige soldaten zijn die men voor hun diensttijd naar Algiers heeft ge stuurd. Hoeveel moeders, hoeveel va ders luisteren angstig ieder uur naar Staking D (Slot van pag. 1) meende zij op die wijze de stakers de les te kunnen lezen en tot geduld te kunnen manen, maar in werkelijk heid trof zij andere mensen en wel de bonafide vakverenigingsleden, die niet aan de wilde staking deelnamen en die samen met hun hoofdbesturen het optreden van de wilde stakers veroordeelden. Deze mensen zouden nu nodeloos langer moeten wachten op een loonsverhoging. Je regering zelf brak het overleg af, het overleg, waardoor in de jongste geschiedenis van ons land de staking juist tot een vrijwel vreemd element was gemaakt. Zo ge raakte de regering in een sociaal- psychologische dwangpositie. Dat bleek gisteren in de Tweede Ka mer, toen alle regeringspartijen aan de betrokken ministers de raad ga ven om toch maar zo vlug mogelijk het overleg te hervatten. Niemand steunde in feite de betrokken minis ters en dat is in het Nederlandse po litieke leven toch wel een heel onge woon verschijnsel! En de slotsom uit deze reeks van gebeurtenissen kan alleen maar zijn, dat overleg over arbeids voorwaarden niet zo maar kan wor den afgebroken, zelfs niet door mi nisters. Ook niet als ministers overigens volkomen terecht ver bolgen zijn op een stelletje wilde sta kers. TOT (O)-VREUGDE EX -LEED. Acht dames in Trosa in Midden- Zweden zijn verrast met 8S64 kro nen (ruim 6000 gulden), het geld dat zij op 12 december verdiend hadden in de voetbaltoto. De plaatselijke vertegenwoordiger van de toto, Arne Wallen, overhandigde het geld met de opgewektheid die bij zoiets past, maar zijn hart zong niet mee. Het geld was namelijk afkom stig uit eigen beurs, of liever uit dio van familieleden die het hem voor geschoten hadden. Wallen had namelijk de dames op 32 december verzekerd dat hij hun totobriefje wel zou bewaren. Toen alle uitslagen echter goed bleken te zijn, bleek het briefje verdwenen en het geld werd niet uitgekeerd. Na lang wikken en wegen kwam de toto-man tot <le conclusie, dat hij toch moreel verplicht was de dames te betalen. de nieuwsberichten van de Franse radio? Hun zoon is er te nauw bij betrokken. Vandaar dat De Gaulle de autoritaire generaal, de man die precies weet wat bij wil, die in ruim een jaar kans heeft gezien om iedereen in Frank rijk naar zich te laten luisteren, aar zelt. Als een verstandige, vaderlijke man. Hij ontvangt voortdurend ber- fen telegrammen uit alle hoeken van 'rankrijk. Doe iets, maak een einde aan deze opstand tegen het wettige gezag. Sla toe. Laat je niet kennen, anders komt de Vijfde Republiek in gevaar. Zelfs de meerderheid van de ministers vraagt, eist van hem dat hij zijn gezag zal tonen. Volgens hen heeft hij al veel te lang gewacht. Steun voor opstandigen Het ïs voor niemand hier een geheim dat praktisch al de Fransen van Al gerije, en dat zijn er 1.200.000, ach ter de opstandelingen staan. Ze lin den dat Algiers een stuk van Frank rijk moet blijven en dat het door De Gaulle voorgestelde zelfbeschikkings recht een catastrofe zal betekenen voor Frankrijk* Door de aarzelende houding van De Gaulle, die evenals zijn eerste minis ter Debrê wel flinke woorden bezigt, maar deze woorden niet met daden onderstreept, worden de opstande lingen in Algerije steeds overmoedi ger, steeds talrijker. Men dóet hier in Parijs wel zijn best om de toe stand minder ernstig voor te stellen dan hij is. De strenge censuur laat alleen de berichten door die de ge moederen niet kunnen verontrusten. Maar de ernst van de toestand ont gaat de Fransen. Men ïs er eigenlijk alleen bedroefd om bedroefd en vermoeid. Zal daar in dat Algiers nu nooit eens rust kunnen heersen? Waar moet het heen. wanneer de Fransen over de Middellandse Zee schreeuwen dat De Gaulle aan de galg gehangen moet worden, terwijl de Fransen hier in die De Gaulle hun Bidaults kansen klein Nu heeft deze gehele pijnlijke ge schiedenis de politieke toestand toch ook wel gekristalliseerd. De Gaulle, de Vijfde Republiek, die Marianne in dc wereld weer een nieuw prestige heeft gegeven, weet nu tenminste waar zijn vijanden zijn, Hoe de mannen heten die het land in een avontuur willen stor ten. Dat daar oud-minister-presl- dent Eidault, eens de leider vun het Franse verzet tegen de Duitsers in de oorlog, toen president van de katholieke partij, toen verschillen de malen minister en minister-pre sident, ook bijgeteld moet worden, zal niemand verwonderen. Meneer Bidault ziet 2ich al als minister van de Zesde Franse Republiek. Dan zal hij toch nog even moeten „NIET ONDER VOOGDIJ VAN ANDER LAND" R.T.C. begon overleg over datum onafhankelijkheid De aankomst van de Kongolese fna- tionale leider Patrice Loemoembfi in Brussel, waar hij zal deelnemen^ aan. de ronde- tafelconferentie. (A.N.P.-teTfifotdj De Kongolese nationalistische leider Loemoeraba, die dinsdagavond in Brussel aankwam verklaarde De onafhankelijkheid van Kongo zal geen breuk met België betekenen. Ik beschouw het nieuwe Kongo als een republiek, die met België een economische unie zal hebben aange gaan". Loemoemba, die maandag op verzoek van de Belgische regering in voorlo pige vrijheid is gesteld na wegens opruiende activiteit tot zes maanden gevangenisstraf te zijn veroordeeld, zeide België boven elk ander land te verkiezen voor nauwe samenwerking. „Ik wil niet, dat Kongo onder de voogdij van een ander land zal ko men". De ronde-tafelconferentie te Brus sel is gisterochtend begonnen met het eerste agendapunt: vaststelling van de datum waarop Kongo onaf hankelijkheid krijgt. De agenda bevat verder nog de volgende punten: structuur van de staat en de provincies, het houden van algemene en provinciale ver kiezingen dit jaar, overgangsmaat regelen en de betrekkingen tussen het Belgische bestuur en de geko zen Kongolese autoriteiten. De Kongolese vertegenwoordigers willen de onafhankelijkheid op 1 Ook prinses Beatrix naar Oostenrijk Prinses Beatrix zal in de loop van de volgende week naar Oostenrijk reizen voor een wintersportvakantie. De prinses zal zich in Sankt Anton bij prinses Irene voegen, die dan in Sankt Anton zal zijn teruggekeerd van haar bezoek aan Wenen. Prinses Irene is gisterochtend uit Sankt Anton in Wenen aangekomen voor een bezoek van een week. De komende dagen zal zij musea, Chea ters en andere bezienswaardigheden bezichtigen, waaronder de Spaanse rijschool. juni uitgeroepen zien. Zonder zich tegen dat voorstel te verzetten heeft de Belgische minister voor Kongo gewezen op de technische moeilijkheden in verband met een zo spoedige overdracht van de soe vereiniteit. Minister van staat Rollin heeft giste ren verklaard optimistisch te zijn wat betreft het resultaat van de con ferentie. Men gaat eikaars standpunt beter begrijpen. „De Afrikaanse af gevaardigden hebben naar het schijnt ook een beter inzicht gekregen in onze psychologische beweegredenen", aldus de minister. De Kongolezen waren het er over eens, dat de onaf hankelijkheid in vrede en orde dien de te worden verworven. Moeilijkheden hij ontwikkeling Nike-2eus De Amerikaanse minister'van defen sie, Thomas Gates, heefjfc maandag op een bijeenkomst van de commis sie voor wetenschap en ruimtevaart van het Huls van Afgevaardigden verklaard, dat er zich ernstige tech nische moeilijkheden hebben voorge daan bij de ontwikkeling van de „Nike-Zeus", een raket voor de be strijding van raketten. Er zal spoedig een beslissiög worden genomen of men al of niet zal door gaan met het project, zo z<ü minister Gates. (Slot van pag. 1 kannen komen over de hervatting van de besprekingen, liet gevaar van nieuwe stakingen is afgewend. Voor vanuacht stonden geen personeels bijeenkomsten op het programma., doch later in de week zonden de werknemers bij V.A.D. en Citosa nog .bijeenkomen. Bij de B.B.A. is een personeelsvergadering in de nacht van dinsdag op woensdag afgelast. Met het Kamerdebat en de daarop volgende uitnodiging aan betrokke nen om in Den Haag te komen pra ten is de grote spanning van dinsdag gebroken. De algemene ontstemming over het ultimatum van de regering had haar uitweg gevonden in verkla ringen van ^ondernemersorganisaties en vakbonden, in een druk telegram verkeer met Den Haag en tenslotte op parlementair niveau in de vergaderzaal van de Tweede Kamér. Waarschuwingen De ontstemming werd van alle zijden in niet voor andere uitleg vatbare termen op Den Haag uit gestort en ging vrijwel in alle ge vallen gepaard met de waarschu wing: „wanneer de regering haar standpunt niet herziet, worden de moeilijkheden alleen maar gro ter". Die moeilijkheden waren al groot genoeg: nadat de N.B.M. maandag had gestaakt, was dinsdag de Westlandse Stoomtram aan de beurt met een 24-uursstakïng. Van alle zijden kon men geruch ten horen dat andere ondernemin gen zouden volgen. In tic nacht van maandag op dinsdag 5s het de vakbondsleiders slechts met grote moeite gelukt, het personeel van de N.A.C.O. (Alkmaar) te weer houden van een staking. Openlijk werd gisteren door directies van diverse vervoersondernemingen de vrees uitgesproken dat men de mensen bij uitstel van het gesprek met de regering tot volgende week niet meer in dë hand zou kunnen houden. In elk geval voor enkele bedrijven, wellicht zelfs voor het ge hele land, werd een busstaking op donderdag of vrijdag venvacht. De regering haalde gisteravond - zo werd reeds gekscherend geconsta teerd op het nippertje de laatste bus, juist op het moment dat menig een begon te vrezen dat zij deze reeds op grandioze wijze had gemist. De Parijse voorjaars- modeshows Parijse voorjaarshoedjeslinks een originele cloche, uitgevoerd in rood groen geruite Schotse -wollen stof, rechts 'n cloche voor de middag, ge vlochten uit grof zwart stro. Belde hoedjes zijn 'ontworpen door Ramon de Morquez. (Van onze redactrice). Beroemde mode-namen beheersen het nieuws dat gisteren, op de tweede dag van de Parijse voor- jaarsmodeshow, vannit de Lichtstad de wereld werd ingestuurd. De col lecties van Pierre Cardin (tegenwoordig eén van de invloedrijkste Franse ontwerpers), Pierre Bal- maiu (sinds jaar en dag de man van de „klassie ke élégance") en Jacques Heim (ook nog altijd een belangrijke naam in de haute couture) heb ben het daglicht gezien; drie collecties die in zo verre overeenkomst ver tonen dat in alle drie de zogenaamde „long tor so" lijn, het verlengde silhouet van vorig sei zoen dus, een plaats in neemt, zij het dan niet bij alle drie een even be langrijke plaats. Pierre Balmaln heeft zich ditmaal in hoofd zaak door oude Griekse gewaden laten inspireren en noemt zijn lijn dan ook de „Corintische" lijn: een bijna recht sil houet waarvan de top ..Corintische stijl" sug gereert doordat breedge rande hoeden of hoeden met een sculptuur-effect worden toegepast. De Iï- chaamslijn (de rechtste die tot nu toe in deze modeweek werd ge toond) wordt onderbro ken door een diepe strook op de rok, door een laaghangende cein tuur of door een drape ring opzij. Boezem, taille en heupen hebben in de ze lijn hun natuurlijke plaats en worden maar weinig geaccentueerd. Tailleurs hebben lange jasjes, in vele modellen wordt de long-torso lijn gesuggereerd, veel bout wordt als garnering toe gepast. Ook Balmain brengt veel kraagloze mantels, dik wijls gedragen met sto la's, soms ook afgezet met de stof waarvan de japonnen gemaakt zijn die eronder gedragen worden. Mouwloze ko- kervormige japonnen worden gecompleteerd door korte jasjes, andere jurken hebben knopen opzij of op de rug. Bij dc japonnen van bedruk te stoffen zijn de kleu ren chocolade, groen, zwart, wit, en ook zijn er veel pasteltinten. De wollen tailleurs hebben vaak heldere kleuren, in ruiten en strepen. De rok houdt daar op, waar de kuit begint. Pierre Cardin heeft zich duidelijk uitgesproken voor het lange silhouet, en hij doet dit door mid del van tailleurs met. zeer lange jasjes (die tailleurs maken een al leszins „draagbare" in druk), met overgooiers en mouwloze tuniekja ponnen in bedrukte, ge ruite en pastelkleurige stoffen, met, tot de en- kes reikende kokervor- inige avondjaponnen. Vaak staan de over de heup vallende tailleurs- jasjes van het lichaam af ze zijn slechts zel den kraagloos, in tegen stelling tot de mantels en jassen van de overige couturiers die tot nu toe hun collecties getoond hebben. Groen, van bleek- tot donkergroen en olijfgroen, en een be paalde koperkleurige tint, die vooral toege past wordt in volumi neuze zijden avondman tels, blijken ditmaal de speciale voorkeur te hebben van Cardin, die zijn roklengte niet vov- anderde: de rokzoom valt ook nu weer op het bo vengedeelte van de kuit. Jacques Heim tenslotte brengt de kortste rok ken die tijdens deze twee eerste dagen van de Franse voorjaarsmo- deweek te zien waren, en hij combineert ze met een rechthoekig silhouet dat uiterst gemakkelijk in het dragen lijkt. De mouwen van dit silhouet kan men gerust „de wijdste mouwen van Pa rijs" noemen; soms lij ken ze op enorme, slip pen. De mantels krijgeu iiun vierkant silhouet door opgevulde schour ders en wijde rugpar tijen; er zijn ook veel zevenachtste mantels waaronder geplisseerde rokken worden gedra gen. En ook in deze. collectie is de long-torso lijn be langrijk: tailleurs heb ben jasjes tot op de heu pen, de tuniek-idee is ruimschoots vertegen woordigd (soms breed geplisseerd vanaf dc heuplijn), en voor over dag zijn er mouwloze loszittende japonnen van wollen lichtgewicht stof fen. Bij dit alles ge bruikt Heim tropische kleuren en luchtige stof fen, die vaak gemengd zijn met nylon en .orion. Het Wereldgebeuren Generaal Generaal Maurice Challe. die nu met de gebakken Algerijnse pe ren zit, heeft al meer avontu ren meegemaakt. Hij is piloot - maar belangrijk werk verrichtte hij in de /Duitse bezettingstijd op de grond* Hij sloot zich in november 1942 (aan bij de verzetsbeweging en daar had men werk dat goed bij zijn opleiding paste. Het door hem georganiseerde spionagesysteem zorgde er namelijk voor, dat de ge allieerde staf op de hoogte kwam van de plannen, die de Duitsers voor hun luchtkastelen hadden gesmeed en bover/flien wist hij er achter te ko men, Wjst de Duitse luchtafweer zoal in het 'schild voerde. Speciaal voor de invasie in Norman- dië 'Zeeft hij daarmee de geallieerden belangrijke diensten bewezen. r/S ijdens de roerige meidagen van 4 1958 werd hij van zijn post van chef van de Franse generale staf ontheven nadat hij toen ge- neraal-majoor plaatsvervangend minister-president Guy Mollet had gewezen op de uitgebreidheid van de revolte en dc gevaren van de toe stand, die zo in Algerije was ont- 'staan. De reden van zijn overplaatsing naai de marineprefectuur te Brest was, dat men deze stap bij Mollet be schouwde als een ontoelaatbare druk van het militaire op het burgerlijke gezag. Maar spoedig was hij weer in zijn oude functie hersteld en wel door generaal De Gaulle, die door dc staatsgreep van Algerijnse „colons"' en legeraanvoerders aan de macht kwam. Tegelijkertijd werd hij bevor derd tot generaal van de lucht macht. Dat De Gaulle in hem een be trouwbaar medewerker zag, bleek half december 1958, toen hij tot op perbevelhebber van de Franse strijd krachten in Algerije werd benoemd. Algemeen wordt nu de vraag ge steld, of het door ultra-rechtse kolonistenleiders als Joseph Or tiz en Pierre Lagaillarde ontketende nieuwe oproer, dat reeds tot een bot sing met de strijdkrachten en sedert dien tot „frontvorming" binnen Al gerije leidde, vandaag of morgen door het leger zal worden gesteund. Zou het leger die zwaai maken, dan betekende dat ongetwijfeld het ein de van het regime-De Gaulle en van de Vijfde Republiek. Het zou boven dien het begin van een chaos zijn. Want nu de leuze „De Gaulle aan de macht" in „De Gaulle aan de galg" verkeert, kan geen ander voor „de macht" worden aangewezen, althans niet iemand die evenzeer als de wel iswaar eigengereide en in de Navo met anderen overhoop liggende De Gaulle in brede kring een grote ach ting geniet. De Gaulle trad in 1958 naar voren als een „nationale arbiter". Maar wie nu de wensen van de oproerlingen in Al gerije zou willen vervullen, moet uit ultra-conservatief hout gesneden zijn en kan moeilijk een seheidsrechteis- rol op zich nemen. Diepgaand heeft men in de pério de na de revolte van 13 mei 195S gediscussieerd over de ról. die het militaire element in het staat kundige leven mag vervullen. Daar toe was alle reden sinds het leger op die datum zoals generaal Ma xime Weygand (93) het in een rede voor de Ecole Supérieure de Guerre, de hoogste officiersschool in Parijs stelde „voor de eerste keer in Frankrijks geschiedenis het initia tief had overgenomen". Weygand verdedigde de stelling, dat het leger in de grote politiek de plaats moet innemen, die het toekomt en dat de hoge militaire leiders te juister tijd moeten horen, welke politiek het land bedrijft; anders zou de ge nerale staf aan de natie niet „het leger van haar politiek" kunnen bie den. Hij voegde eraan toe, dat met de bevoegdheden, die de regering-De Gaulle aan de chef van de generale staf had gegeven, alle soldateske po litieke wensen waren vervuld. Challe is klaarblijkelijk bij het uitstippelen van De Gaulles Al gerijnse politiek niet over het' hoofd gezien, en is dus als was hij misschien niet spoedig overtuigd mede verantwoordelijk. Van hein is niet te verwachten, dat hij de door de ultra-rechtse elementen ge wenste ommezwaai zal maken; af gewacht moet worden of heetgeba kerde officieren zullen trachten, hem daarom van zijn voetstuk te stoten. Zou het tot zulke pogingen komen, dan zou hij misschien nog kans zien om juist tevoren aan De Gaulle te berichten, dat de situatie onhoudbaar werd zoals hij in 1958 deed aan het vorige bewind. Maar men mag hopen, dat het ontslag van de rebel lerende generaal Massu en de belof te van zelfbeschikkingsrecht aan dc Algerijnen binnen vier jaar na een wapenstilstand niet tot een legerre- volte zullen leiden. Gebeurde dat wel dan zou dat volgens De Gaulle liet tegenovergestelde betekenen van grandeur: decadentie. GENERAAL MAURICE CHALLE ^politieke pcrikelen._

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1960 | | pagina 5