BOCA TABLA: door de zee onder
de kust uitgesleten spelonk
Bij kaarslicht tussen „Verenigde Naties"
in hotel Aruba Caribbean
WESTIND1SCH DAGBOEK
door Anthony van Kampen
JAPAN IS ZIJN AZIATISCHE
CONCURRENTEN VER VOOR
HONDERDEN KANARIES ZIJN
OP WEG NAAR DARMSTADT
DONDERDAG 14 JANUARI 1960 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Alle dagen die ik op Curacao doorbracht,
bleef vooral de wilde, ruige, sombere
rotsenkust van het eiland me trekken. Een
harde, oude, grimmige kust. Met ergens aan
die kust Boca Tabla (mond-en-tafel).
Je komt er via een lavavlakte, die nog het
meest aan een maanlandschap doet denken.
Een messcherpe sintelsteppe met rozen en
tulpen van de allerdunste lava. Een flora,
die me in één keer een paar schoenen kostte.
Boca Tabla is een door de zee onder de kust
uitgespleten spelonk, waarin en waartegen de
zee doodloopt. Zoiets als een Curacao's Hol
van Leander, zeer donker en zeer mysterieus.
Ik ben er eerst naar toe en vervolgens in ge
kropen, hetgeen mogelijk was wegens het la
ge tij. Op m'n buik schoof ik naar voren in
de richting van de reep blauwe hemel en de
even blauwe aandonderende zee, vol witte
schuimkragen.
We waren met z'n tweeën en soms probeerden we elkaar iets toe te
roepen, maar het bleek onmogelijk ons verstaanbaar te maken. De
stem van de zee in de spelonk was tienvoudig sterker dan de onze. We
konden elkaar alleen maar de dingen aanwijzen, die onze aandacht
trokken en die ons fascineerden de drijfnatte, zwarte rotswanden,
de stukken wrakhout, die naar binnen geslingerd werden, de fantasti
sche kleuren door de inval van het licht op de wanden. Een grot, die
in de tijden der piratenvloten een ideale schuilplaats moet zijn geweest.
Iedere golf, die vanuit zee naar
binnen donderde, echode drie-,
vier-, vijfmaal, en ineens
wist ik waaraan Boca Tabla me
deed denken. Aan die andere grot,
de Fingal's Cave, de Fingal's Holde,
op do Hèbriden btnoorclen Schot
land. Hetzelfde trommelvuur der
branding, dezelfde mortieren van
de aanjagende zee, dezelfde mi
trailleurs van de branding, gericht
op dit stenen bastion, dat de grens
vormt tussen zee en land.
Hoe lang ik daar geweest ben weet
ik niet. Een uur? Twee uur? Ver
doofd en doorweekt kwamen we
eindelijk weer terug op de lava
steppe, waarop de zon te schroeien
en te zengen stond. Er was daar
zelfs geen cactus, die een millime
ter schaduw bood. En tóch leefden
daar nog dieren op dit plateau des
doods: grote hagedissen en legua
nen renden voor ons weg.
Over de vlakt,e van Hato, die aan
zee grenst, gingen we naar de stad
terug. Over rode aarde, en langs
bruine en zwarte rotsen. Oud en
woest en volmaakt onvruchtbaar.
Een plateau, zó uit zee verrezen,
dat van een onbeschrijflijke troos
teloosheid is. Een akker van gruis.
Een steriel veld van de dood.
^Illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Zes weken zwierf Anthony g
van Kampen door de West g
wat hij daar beleefde 1
en zag zal hij onze lezers g
vertellen in een serie arti-
kelen, waarvan wij van- 1
daag het eerste publiceren, g
„Het was een bijzonder 1
mooie reis", meldde de 1
schrijver ons, „even op- g
windend als vermoeiend", g
En in een brief, die wij on-
middellijk na zijn terug- g
keer van hem ontvingen, g
voegde hij daar aan toe: g
„Ik reisde met alle denk- g
bare transportmiddelen, g
maar kwam steeds waar ik g
wilde zijn. De benauwende g
momenten ontbraken ove- jj
rigens niet!" Wat hij pre- g
cies beleefde, zal Anthony g
van Kampen in deze serie H
artikelen zelf vertellen. g
Draak
lllllltllllllllllllllllllllltllillllllllllllllllllllh
De zon ging onder. Hij deed den
ken aan een close-up van een
vlammende reuzen tomaat.
Laaiend daalde hij neer in zee en
bluste daar. Op hetzelfde moment
nam heel die onbewoonde, verloren
rotsenwcrcld een andere kleur aan.
Zoals op het toneel plotseling een
scherm zakt 01V1 'n akte af te slui
ten. Wat over bleef was een harde
tegen lichtopname. Bovenop de
rotsen Hepen wat wilde geiten als
acrobaten op de trapeze. Enorme
cactussen stonden als kruisen te
gen de staalharde avondhemel.
Een volmaakt decor voor een ou
derwetse wild-west film. Compleet
met aUe rekwisieten. Alleen.-...
aónder mensen.
ter hoog. Aan de binnenkant zie ik
de geweldige kluizen, waarin het
goud gesmolten werd. Als er goud
wés. Maar er was nooit veel goud;
is me gezegd.
Muren, waarom nog de schimmen
waren van dromen en illusies. Mu
ren, die opvallend goed gebouwd
zijn, bestand tegen een reeks van
eeuwen. Wie bouwden deze muren?
Wie voerde de reuzen-stenen aan
in dit heet klimaat? Deden dat
blanke handen Beslist niet. Ande
re handen. Je moet er niet aan den
ken. Maar je moet aan veel men
senwerk op deze eilanden maar
niet denken.
Arubaans meisje, ivelks Indiaanse
afstamming duidelijk te zien is.
Luxueus
Te denkt er ook niet meer aan,
als je terug bent in Oranje
stad, gezeten in het. Trocade-
ro, waar whiskey-soda en ice
tisch milieu. De huidskleuren va
riëren van zwart tot blank met al-
Azië, de Amerika's en Europa zijn
vertegenwoordigd. Ik hoor ge-
sprekflarden achter en voor me....
over de beurs, over de olie, over de
§olitiek, over 't toerisme en over
e verzen van Lorca en Jimenes.
Men drinkt rum en cucui, 'n ceri-
se-rode, naar onze smaak iets te
zoete Arubaanse likeur. Tijdens 't
De schrijver van dit artikel (linies)
boven op de eeuwenoude muren van
de verlaten goudmijn.
Smeltkroes
CuragaoAruba! Een K.
L.M.-Dakota brengt je er
in minder dan een half
uur en ze zeggen dan ook niet
dat je het vliegtuig neemt,
maar de bus. Oranjestad blijkt
niet zo heel veel te verschillen
van Willemstad: wéér de smelt
kroes van rassen, wéér de pal
men langs het strand en de divi
divi-bomen in de koenoekoe, het
land buiten de stad.
Het zijn wonderlijke bomen, de di
vi divi's. Als ze nauwelijks boven
de grond komen, begint de pas
saatwind hun stam en loof al naar
't westen te drukken. De passaat
komt altijd uit het oosten en alle
divi divi's wijzen dus altijd naar
het westen. Ze zijn de wegwijzers
van de wind.
De man die bij me was in die dagen
zei me eens: „zeg, weet je eigen
lijk wel hoe het komt dat ze zo
vreemd gebogen zijn?"
Ik antwoordde hem dat dit door de
passaat kwam. „Welnee", zei hij,
dat zeggen ze alleen maar. Het
heeft een andere redende divi divi
kust de aarde, omdat hij zo blij is
dat hij leven mag".
Toen wist ik dat mijn vriend een
dichter was. Hetzelfde olie-inferno
in de nacht, dezelfde mooie vrou
wen, dezelfde luxe' aan de palm-
beach en dezelfde liefde van de
Arubaan voor Aruba als van de
Curagaoenaar voor Curagao.
In deze smeltkroes leven ook nog
vrij veel Indiaanse typen. Aruba is
het enige eiland in de Antillen,
waar nog restanten van de oor
spronkelijke bevolking gevonden
worden. Dat waren de Indianen. Ze
zijn bijzonder trots op hun af
komst en ik denk niet ten onrechte.
Ook dezelfde koenoeke, het land
buiten de stad, als op Curagao. Met
veel cactussen, die blijkbaar zon
der water kunnen leven. Geen
spoor van groen, tenzij dan die
cactussen. Wat wilde geiten, ka-
brieten zoals ze hier worden ge
noemd. Ik vraag waarvan ze in
hemelsnaam leven. „Van de ste
nen", zegt mijn vriend.
creams in de meest geraffineerde
kleuren en smaak-nuances snel en
gedistingeerd worden geserveerd.
Je denkt er evenmin meer aan in
het Aruba Caribbean Hotel, trots
en glorie aller Arubanen, dat en
kele maanden geleden is geopend
om de toeristenstroom van Noord
en Zuidamerikanen op te vangen.
Het is het mooiste en meest luxu
euze hotel op" dé Antillen, gefinan
cierd door een Amerikaans hotel
concern in samenwerking met de
Arubaanse overheid.
Een luxe-paleis voor mensen, die
niet op tien (of honderd) dollar
hoeven te kijken. De suite, die ik
door een gelukkig toeval in die da
gen mocht bewonen, had iets van
een sprookjesachtige rapsodie-in-
zachtgroen. Natuurlijk aircondi
tioned. Met 'n balkon, uitziend op
de Caribische zee. Zelden daarvoor
baadde ik in een badkamer als die
bij deze suite behoorde! Nooit zag
ik in één badkamer zoveel kranen
(en zoveel handdoeken). Het bed
was een slagveld voor vorsten en
prelaten om op uit te rusten. Het
was een kamer, waarin men iedere
minuut, die men er slapend door
brengt als verlies beschouwt.
Maar men slaapt daar niet zo
lang! Men leeft op Aruba pas goed
als het Caribiseh violet in zee ver
zonken is. In de lobby van hotel
Aruba Caribbean klinkt zachte,
verdroomde muziek. Palmen ruisen
op de adem van de passaat, die er
ongehinderd doorheen waait. Over
al indrukwekkende drijfschalen
met exotische bloemen.
Overal pilaren, ingelegd met kleu
rige mozaïek. Ik zit ergens in een
hoekje wat te schrijven en het eni
ge wat stoort zijn de parfumwol
ken die regelmatig voorbijdrijven.
Ze worden aangevoerd door Noord
en Zuidamenkaanse dames, gehuld
in kostbare avondtoiletten en ba
lancerend op verbijsterend dunne
naaldhakken.
Cosmopolitisch
Als ik later aan tafel ga, bevind ik
me in een gezelschap dat je alleen
maar de Verenigde Naties kunt
noemen. Een volmaakt cosmopoli-
diner een show met Amerikaanse
danseressen, begeleid door een ver
maard Mexicaans orkest. Na het
diner (by candlelight) gaat dan te
middernacht het casino open, dat
overigens uitsluitend voor niet-
Arubanen toegankelijk is. M'n
vriend zegt me, dat ik moet spe
len, om op die manier wat extra
inkomsten te verkrijgen.
Als ik hem dan zeg dat ik toch
evengoed kan verliezen, kijkt hij
me aan, alsof ik een enorme stom
miteit gedebiteerd heb. Hij schudt
z'n hoofd en vraagt me of het goed
is dat hij even speelt. Ik slenter
wat rond langs de speeltafels,
waar Arubaanse croupiers bewij
zen, dat ze in Monte Carlo niets
meer te leren hebben. Er wordt in
een opvaUend hoog tempo aan de
roulettes gespeeld, vooral door
Noord- en Zuidamerikanen. Ove
rigens lijkt me toch dat er meer
verloren dan gewonnen wordt.
Na een kwartier kom ik terug bij
m'n vriend voor die nacht. Hij
strijkt zojuist wat fiches op en
loopt er mee naar een der kassa's.
Hij krijgt een paar biljetten terug
en ik vraag natuurlijk of hij heeft
gewonnen.
„De moeite niet waard", zegt hij,
„veertig dollar". Hij spreekt er
over alsof hij 't over veertig cent
heeft. Dan bergt hij die veertig dol
lar op. Niet in z'n portefeuille. In
z'n broekzak.
Die nacht slaap ik met de deuren
van 't balkon wijd open. Beneden
me ruist de zee aan. Het is een
donker geluid, heel oud, heel inspi
rerend. De passaatwind zingt om
de muren. Op het strand staan de
palmen te ruisen op de vloedlijn
van de maandoorlichte piratenzee
en Aruba.
Calypso
STEEDS BELANGRIJKER OP WERELDMARKT
Artikelen niet meer
„slecht en goedkoop"
Nog nimmer is het Japan zo
goed gegaan als thans. Veertien
jaar na de capitulatie staat dit
land aan de vooravond van een
welvaartsperiode, welke het nog
nooit in zijn geschiedenis be
leefde. Een Amerikaanse gene
raal noemde de Japanse solda
ten, die gedurende de Tweede
Wereldoorlog in de Stille Oce
aan vochten eens om hun disci
pline de beste van de wereld.
Met dezelfde discipline spannen
de Japanners zich nu in voor de
industriële verovering van zo-
wél de binnenlandse als de bui
tenlandse markt.
Wat thans in Japan gebeurt komt
neer op een tweede industriële revo
lutie, waarbij het zwaartepunt gelei
delijk verschuift van bazaargoede
ren naar de produkten der zware in
dustrie. Tegelijk ziet men dat orga
nisatie en beheer van de industrie
meer en meer in handen van techni
ci komen. Op dit gebied is Japan zijn
voornaamste concurrenten onder de
Aziatische landen ruim een halve
eeuw vooruit.
Belangrijk is in dat opzicht de na
oorlogse vooruitgang van de optische
industrie en de produktie van elek
trische apparaten, die voornamelijk
worden „bemand" met handige jonge
ren. Reeds nu is sprake van een zo
grote vooruitgang, dat deze alle be
staande statistieken der buitenland
se handel belooft te overtreffen, zo
schrijft Hessell Tiltman in de „Gu
ardian."
De technische produkten van Japan
winnen snel een steeds grotere ma
te van respect in het buitenland. De
tijd is voorbij, dat Japanse artikelen
vaak terecht en soms ook uit voor
oordeel als „goedkoop en slecht"
werden verworpen. Zij kunnen thans
de vergelijking naar kwaliteit met
westerse goederen glansrijk door
staan.
Kortom, Japan haalt de oudere
industrielanden snel in, zoals,
reeds veel eerder zou zijn ge
schied, wanneer energie en kun
de niet voor het verkeerde doel
waren gebruikt.
Nog verder, ergens in het hotel.
Waarschijnlijk in de bar, is het con
sordine geluid van een calypso
band die eindeloos de melodieën
speelt van dit eiland in de branding
van de Caribbean.
Arubaanse waterdragertjes
Aan de kust zie ik Casibarik een
Indiaanse naam die betekent: „de
mond van de draak". Een mond die
in zee uitloopt. Grillige, vreemd
gevormde rotsen, waarmee een ge
slacht van reuzen in een ver verle
den gekegeld zou kunnen hebben.
De passaat huilt over de mond van
de draak. De sfeer doet denken aan
een noodlot-scène in een Wagne
riaanse opera.
Als we het land ingaan zie ik wat
houten huisjes. De tropen heeft de
verf van de wanden geblakerd.
Begin december worden ze echter
elk jaar opgeschilderd. Omdat dan
(zeggen ze daar) Christus bij je
thuis komt.
Het is al schemerig, als we bij de
verlaten goudmijn komen. Een
eeuw of wat geleden begonnen hier
in het gebergte, optimisten goud te
graven. Ze groeven lang end iep,
maar de resultaten waren weinig
hoopgevend. En de mijn werd ver
laten.
De muren van de. smelterij staan
nu nog overeind, meer dan tien me-
Nationale geest
Even veelbetekenend is 't weder op
leven van de nationale geest onder
het volk. Recente demonstraties van
studenten en links-georiënteerden te
gen de herziening van het veilig
heidsverdrag met de Verenigde Sta
ten mogen in het buitenland de in
druk hebben gevestigd van een ge
meenschap in een maalstroom, maar
precies het tegendeel is waar. Dat
tumult was het werk van een kleine
minderheid.
De Japanse politie is tegen de de
monstranten met duidelijke zelfbe
heersing opgetreden, bewust als zij
zich was van de vroegere onaangena
me reputatie van wreedheid. Zij won
daardoor de bijval van het publiek
en deed afbreuk aan het prestige
van de extreme figuren onder de
studenten en vakbondsleiders.
T actiek
Het resultaat van deze subtiele
taktiek is dat de regering en de
organen, die orde en wet moeten
handhaven, de zwaarste anti-rege
ringscampagne sedert de oorlog
hebben doorstaan en thans steeds
meer de steun genieten van pu-
bubliek en pers.
De democratie, zoals ze in Japan be
staat, mag naar westerse maatsta
ven gemeten nog allesbehalve per
fect zijn, het kan volgens Tiltman
evenwel niet worden ontkend, dat
men op de goede weg is.
De huidige gang van zaken bevestigt
feneraal MacAi-thur's geloof, dat de
apanners, vrij gelaten in het bepa
len van hun eigen koers, zullen to
nen aan democratische instellingen
de voorkeur te geven boven een ex
tremisme van welke soort dan ook.
Grotendeels is de sociale en politieke
verandering, waarvoor gedurende de
bezettingsjaren de basis werd ge
legd, nog steeds aan de gang.
Nimmer verblind
Dit alles bevestigt het feit, dat zeer
veel gewone Japanners nimmer zo
verblind zijn geweest door militaire
propaganda en de cultus der nationa
le mythologie als de rest van de we
reld zich gedurende de dertiger ja
ren verbeeldde.
Zij tonen opnieuw hun voorkeur voor
vrede en vrijheid, zoals zij dat in de
lange geschiedenis van "hun land
meestal hebben gedaan.
Met behulp van de energie en kun
digheid van een gedisciplineerd en
vlijtig volk en beveiligd tegen nieu
we militaire avonturen, mobiliseert
Japan voor het eerst in tientallen ja
ren zijn enorme bronnen van man
kracht en technisch kunnen voor
vredelievende doeleinden.
De zestiger jaren beloven een be
langrijk decennium te worden voor
Japan, dat zich door deze inspanning
van een prominente rol in de wereld
en vooral in de wereldhandel verze
kerd weet.
Amerikaanse rederijen
willen meer olie vervoeren
Een comité van twaalf Amerikaanse
tankrederijen heeft zich tot het bu
reau voor burgerlijke en defensiemo
bilisatie gewend met het verzoek te
bepalen dat 50 procent van de Ame
rikaanse invoer van olie vervoerd
dient te worden in Amerikaanse tank
schepen.
In 1948, zo wordt in het verzoek ge
steld, was het aandeel van onder
Amerikaanse vlag varende schepen in
het vervoer van import-olie 76 pro
cent, maar in 1958 was het gedaald
tot nauwelijks 5 procent.
Grammofoonplaten in
Britse sigarenwinkels
1 Tegen eind januari zal men
H voor een prijs die bijna 30 pet
onder de thans geldende prij-
1 zen ligt bij Londense sigaren-
winkels klassieke muziek op
grammofoonplaten kunnen ko-
pen. Bijvoorbeeld het vioolcon-
cert van Beethoven, gespeeld
door David Oistrakh.
1 Twee zakenlieden, die de firma
s „Gala Recordings" hebben op-
H gebouwd, hebben zich meester
gemaakt van een Amerikaans
patent, waarmee langspeelpla-
ten zeer goedkoop kunnen wor-
I den vervaardigd. Voor deze
platen kunnen zij niet van de
normale afzetmogelijkheden
gebruik maken, omdat de gro-
H te platenfirma's, die concur-
rentie vrezen, de winkels heb-
ben gewaarschuwd dat zij
niets meer geleverd krijgen als
ze met „Gala Recordings" in
zee gaan.
Daarom hebben de zakenlieden
een eigen verkooporganisatie
I op touw gezet, waar in de eer-
ste plaats sigarettenwinkels,
s maar ook radiozaken en boek-
winkels in betrokken zijn.
miniifiiiiiifiiiiitiiiiuiiifiiiiiiiJiiuuuuiffiiiiiftfiiiiiijimiiiinfiiiHihjnul^
Nederlander verloor proces
tegen Indonesië
De civiele kamer van de rechtbank te
Amsterdam heeft dinsdag uitspraak
doende ïn het proces, dat de in Mo
naco woonachtige Nederlander, de
heer J. van der Haas, aanhangig had
gemaakt tegen de staat Indonesië,
zich onbevoegd verklaard kennis te
nemen van de vordering van de Ne
derlander: toewijzing van zijn eis tot
schadevergoeding van Indonesië van
4% miljoen gulden voor zijn aande
len in de door Indonesië genationali
seerde cultuurmaatschappijen.
De rechtbank weigerde de vamvaar-
deverklaring van het op 30 december
1957 gelegde conservatoir beslag op
het gebouw van de bank Indonesia
aan de Keizersgracht te Amsterdam
en hief dit beslag op. Voorts werd
eiser veroordeeld tot de kosten van
het geding ad 1308.
De overwegingen houden o.m. in dat
de rechtbank het door gedaagde (In
donesië) gedane beroep op onbevoegd
heid gegrond acht. Onbetwist staat
vast dat gedaagde een soevereine
staat is en evenzeer dat de feiten,
waarop eiser zijn vordering doet
steunen, alle betreffen handelen en/of
nalaten door gedaagde bij de uitvoe
ring van zijn overheidstaak op zijn
eigen grondgebied. Voorts dat terza
ke van zulk handelen en/of nalaten
een soevereine staat niet tenzij hij
zich daartoe vrijwillig bereid mocht
tonen, waarvan echter in casu geen
sprake is aan de rechtsmacht van
een hem vreemde rechter kan worden
onderworpen.
De heer Van der Haas zal van dit
vonnis in appel gaan.
In Darmstadt zullen het bomend
weekeinde 2800 kanaries uit 17 lan
den worden bijeengebracht, waar
een deskundige jury zal beslissen
welk gevederd zangertje de titel
„wereldkampioen" krijgt. Het gaat
er niet om zingen alleen. Er is een
schoonheidswedstrijd, waarvoor 1200
kanaries extra zijn ingeschreven.
Vanaf vrijdag zullen de honderden
juryleden hun rapportjes over de
vierduizend kanaries opstellen.
Een groot aantal vogeltjes is al on
derweg naar Darmstadt in licht
dichte kooitjes, om te voorkomen dat
de diertjes hun zangtalenten ver
snipperen aan overbodige aria's. Ze
komen onder meer uit Amerika, Ca
nada, Cuba. Joego-Slavië, uit Ne
derland, en natuurlijk uit West-
DuitsLand, dat vermoedelijk wel het
grootste contigent deelnemers zal le
veren.
Er zijn in West-Duitsland naar schat
ting 6800 kanariehouders, die als
deskundigen met enorme vogelcol
lecties zijn georganiseerd in een ver
eniging van kanariekwekers. De we
reldkampioenschappen zijn georga-
niseerd door de vogelbeschermings
vereniging van Darmstadt, die ook
voor het uitpakken, verzorgen en
weer terugzenden van de kanaries
zorgt.
Het wereldkampioenschap kan wor
den bereikt door een kanarie die
de talrijke afvalronden zonder straf-
punten afwerkt. Het wereldkam
pioenschap van Darmstadt is het
eerste in zijn soort en de Duitse ka=
nariekwekers verwachten een prach
tige collectie zang- en kleurkanaries
te zien.
