PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Westduitse regering zal krachtig optreden
tegen antisemitische campagne
Hoeveel kost Vlissingens bejaardentehuis
de gemeente per jaar?
BILT
ACTEUR CEES LASEUR IN
DEN HAAG OVERLEDEN
K0MPL0T TEGEN REGERING
VAN VENEZUELA ONTDEKT
203e jaargang - no. 2
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie P. van de Velde en P. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoof died.: G. A. de Kofc.
ABONNEMENTSPRIJS 68 cent per
week, 7.00 p. kw.; Ir. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Maandag 4 januari '60
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mm. Mlnim. p. advertentie 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (ma*. 8 regels)
23 cent per regel met een minimum
van 1.—. „Brieven of adres
oureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vllsslngen Walstr. 68-60. tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, Grote Markt 2, tel. 4254 (b.g.g. adv. 2234); Oostburg, G. P. de Pauwstr. 9. tel. 20; Temeuzen. Brouwerijstraat 2; Zlerlkzee. red. tel. 2425. adm. tel. 2094
„Actie om Bondsrepubliek in diskrediet te brengen"
Oost-Duitsland verantwoordelijk
voor enkele der incidenten
De Westduitse regering heeft besloten met kracht op te treden
tegen de anti-semitische campagne, die sinds vorige week in de
Bondsrepubliek aan de gang is en die tot uiting komt door het
kladden van nationaal-soeialistische symbolen en voor het jood
se volksdeel beledigende leuzen op synagogen, verzetsmonumen-
ten en eigendommen van joodse particulieren.
Er rijn tekenen, aldus een verklaring van het ministerie van voorlichting,
„dat deze misdaden, die bijna tegelijkertijd in verschillende delen van de
Westduitse bondsrepubliek werden gepleegd, onderdeel zijn van 'n beraam
de actie om de federale republiek in de ogen van de wereld in diskrediet
te brengen.
„De Duitse politie-autoriteiten zijn intensief bezig alle beschikbare aanwij
zingen te volgen en de organisatoren van deze actie op te sporen. De fede
rale republiek verzekert de wereld dat nergens de verontwaardiging over
deze misdaden zo intensief en algemeen is als In de federale republiek."
„Alles", zo zegt de verklaring, „wordt door de politie-autoriteiten gedaan
om de schuldigen voor het gerecht te brengen en verdere incidenten van
deze aard te voorkomen."
Regeringswoordvoerders konden niet zeggen wie degenen zijn die voor
de „beraamde actie" verantwoordelijk kunnen zijn geweest.
zake de beteugeling van de opruiing
tot rassenhaat weer aan de orde ko
men. Men zou overwegen de straffen
op het verspreiden van neo-nationaal-
socialistische publikaties te verhogen.
Ook in West-Berlijn
Intussen duurt de anti-joodse cam-
Neo-nazistische
jeugd roert zich
Volgens goedingelichte zegslieden is
het „meer dan waarschijnlijk" dat
Oost-Duitsland de hand heeft gehad
in enkele van de incidenten.
Paul Schoenen, een van de twee
Jongelieden die gearresteerd werden
in verband met de besmeuring van
de synagoge in Keulen op kerst
avond, droeg het embleem van de
Oostduïtse communistische partij
achter de lapel van zijn jas. Schoe
nen en drie vrienden waren ook ge
regelde bezoekers van Oost-Duxts-
land.
De politie gelooft ook dat de zoge
naamde „nationale Duitse jeugdbewe
ging1" betrokken is bij gelijksoortige
incidenten. De beweging die 30.000
leden telt, is een fusie van zeven af
zonderlijke jeugdorganisaties en werd
reeds long beschouwd als neo-nazis-
tisch.
Verleden zomer werd onthuld dat ver
schillende leiders van de beweging in
Oost-Duitsland waren opgeleid.
De regering van bondskanselier Ade
nauer zal haar eerste bijeenkomst in
het nieuwe jaar aan de kwestie van
het antisemitisme wijden. Westduitse
diplomaten in het buitenland hebben
al Instructie gekregen om de regerin
gen waarbij zij zijn geaccrediteerd, de
verzekering te geven, dat de bonds
regering alles in het werk zal stellen
om aan de anti-joodse campagne een
einde te maken.
Het Westduitse parlement zal zich
ook met de kwestie bezig houden.
Wellicht zal dan het wetsvoorstel in-
Aulo - door gevecht? -
te water: een dode
De 39-jarige W. Weerts uit Maastricht
is de nacht van zaterdag op zondag
in do Belgische grensplaats Klein Ter-
nayen met zijn auto in een kanaal ge
raakt en verdronken.
Na een rnzïe in een café in de bunrt,
met enkele Belgen, sprong hij in zijn
snto. maar een in België woonachtige
Nederlander, de 25-jarige L. Roumans
nlt Lizle sprong ook in de wagen en
het gevecht werd waarschijnlijk tij
dens het rijden voortgezet zodat de
W3gen in het kanaal terecht kwam.
Roumans wist uit de auto te komen.
Hij werd zondag met nog drie Belgen
die bij de ruzie betrokken zijn ge
weest gearresteerd door de Belgische
rij kswacht.
W. Weerts laat een weduwe met vijf
kinderen adhter.
tiental aanhangers van de „Liga van
nationale studenten" heeft aangehou
den, die met fakirels en een haken-
kruisvlag een optocht hielden. Op een
reclamezuil werd de leuzen „joden
gaat weg" gekalkt. In Neurenberg
werden nationaal-socïalïstisehe te
kens aangebracht op winkels van
joodse eigenaars. Dergelijke voorval
len hebben zich te Klagenfurt en We
nen voorgedaan.
Een man in Offenbach, op wiens auto
onlangs het woord „Jood" was ge
krast, ontving op nieuwjaarsdag een
anoniem schrijven, waarin werd aan
gekondigd, dat hij dit jaar „als jood
zal worden geliquideerd". De plaatse
lijke overheid heeft duizend mark
uitgeloofd voor degene die helpt de
dader te vinden. Zij stelde eenzelfde
bedrag beschikbaar voor de aanhou
ding van de anonieme schrijver, die
een 85-jarige jood in het nabijgele-
;en Seligenstadt bedreigde met de
mededeling waarin de leden van de
Joodse Raad werden bedreigd.
In Frankrijk komen ook dergelijke
anti-joodse uitingen voor, maar zij
worden al sinds geruime tijd gesig
naleerd. Veelal zijn zij gericht tegen
oud-premier Mendès.France. De leu
zen zijn vaak ondertekend door de
uiterst rechtse beweging Jeune Na
tion". In New York ontdekte men
zondag een reusachtig hakenkruis
op een synagoge aan Fifth Avenue.
In Europa en
Ver. Staten
Ook elders in Europa en in de Ver.
Staten werden anti-joodse leuzen en
hakenkruizen gekalkt, zoals te Stock
holm in het trappenhuis van een flat
gebouw waar een joodse bankier
woont, en op de muren van liet ge
bouw van de joodse gemeenschap in
de Italiaanse stad Panna. In Lon
den werden ruiten ingegooid van het
gebouw van „The Jewish Chronicle";
de muren van de Joodse Raad en
het Joodse Museum in de Britse
hoofdstad werden op dezelfde wijze
nasmft vnnrt nok in West-Rerliin "uuxuslau weruen up ueztuue wijtc
besmeurd. Een Engels persbureau
waar de politie zaterdagavond een onh1ng Kn anonieme telefonische
PRAKTIJK WAS ZIJN TONEELSCHOOL
Populair geworden als
vader Doorsnee
In Den Haag is in de nacht van
vrijdag op zaterdag plotseling over
leden de toneelspeler Cees Laseur,
directeur van de Haagsche Comcdie.
De heer Laseur woonde na afloop
van de nieuwjaarspremière in de Ko
ninklijke Schouwburg een bijeen
komst van zijn gezelschap bij. Daar
bij is hij aan een hartaanval bezwe
ken. Hij was zestig jaar.
Cornells Jan Laseur werd op 3 april
1899 in Kotoradja (Atjeh) in Indone
sië geboren. Na een h.b.s.-opleiding
kwam hij in 1917 bij het Hofstad
Toneel (onder directie van Cor van
der Lugt Melsert). De praktijk van
de planken werd zijn toneelschool.
Hij speelde achtereenvolgens bij
Heyermans en de Haghespelers on
der Eduard Verkade, „waar zijn
lievelingsrol die van prins Narcis in
„De gele mantel" werd. Hij trad ver
der op bij Cor Ruys, het Verenigd
Toneel en in 1930 bij het Nederlands
Toneel. In 1932 begon hij een eigen
gezelschap. In het moderne reper
toire verzorgde hij vele voorstellin
gen.
Zo regisseerde hij onder meer „Man
nen in het wit", „Het voorste le
gioen". „Je kunt het toch niet mee
nemen" van Kaufman en Hart, „Het
concert" van Hermann Bahr en „Gol
den Boy" van Clifford Odets.
Midden-Australië lijdt
onder hittegolf
In Midden-Australië heeft een gebied
van tweemaal de grootte van Europa
te lijden van een hittegolf met tem
peraturen van 38 tot 55 graden Cel
sius. De hoogste temperatuur werd te
Oodnadatta, 1100 km ten noorden van
Adelaide, gemeten.
De vliegende medische dienst moest
op verscheidene plaatsen hulp verle
nen.
Aan de rand van Sydney woedden
talrijke grote bosbranden. In Tallan-
gatta, aan de grens tussen Nieuw-
Zuid-Wales en Victoria werden twee
kinderen en een vrouw gedood door
een cycloon, die vrijwel elk huis be
schadigde.
PATROUILLES NAAR LOS TEQUES
Met het doubluresysteem, waarbij
het gezelschap op twee plaatsen te
gelijk optreedt, was Laseur maar ma
tig ingenomen.
In 1937 speelde hij in Engeland twee
stukken, „Festival Time" van Lionel
Hale, dat hij later in Nederland op
voerde onder de titel „Feestweek in
Salzburg" en „They came by night"
van Barry Lynden. In 1939 verbleef
hij enige tijd in Amerika en maakte
in 1946-'47 een nadere studie van het
Amerikaanse toneel. Na zijn terug
keer in Nederland werd hij directeur
van de Haagsche Comedie. Verder
trad hij op in films als „40 jaar".
Zijn optreden in lichtamusement (de
vader in de familie Doorsnee), maak
te hem tot een populaire figuur.
Zijn werk aan het toneel werd ge
waardeerd met de benoeming tot
Officier in de Orde van Oranje-
Nassau bij zijn 35-jarig toneelju
bileum en later met de toekenning
van de Bouwmeester-medaille.
Het wordt te lang om de lijst op
te noemen van alle blijspelen en
drama's waarin hij een rol van
het eerste plan heeft gevormd,
maar hij zal toch niet alleen blij
ven voortleven als de vader Door
snee, maar bijvoorbeeld ook als de
toneelspeler in „Present Laugh
ter" van Noël Coward en als de
verrukkelijke pastoor. die een
versje komt bestellen in „Omlfle".
Bomaanslagen op
radiostations
In Caracas zijn zaterdag onge
veer 23 personen aangehouden
in verband met een poging die
gedaan zou zijn om het bewind
vLa president Betancourt in
Venezuela omver te werpen.
De beweging van het staats
hoofd, de Partij voor Democra-
CEES LASEUR
tische Actie, heeft op de andere
partijen van de coalitie een be
roep gedaan om ter verdediging
van de regering een verenigd
front te vormen.
Intussen zijn patrouilles van de na
tionale garde uit de hoofdstad naar
Los Teques. de hoofdplaats van de
staat Miranda op twintig kilometer
ten westen van Caracas, vertrokken,
omdat daar het centrum van de sa
menzwering zou zijn.
Het bericht over de samenzwèring
kwam na een reeks bomaanslagen op
radiostations en de woning van een
legerofficier. In het gebouw van het
radiostation Continente werd zater
dagavond door een bomontploffing
een schade van ruim 100.000 gulden
aangericht. Een bom in de studio van
radio-Rumbos kwam niet tot ex-
Elosie. De avond tevoren was een
om ontploft in de woning van kolo
nel Padron, de voormalige militaire
bevelhebber van Maracay die sinds
de omwenteling, welke twee jaar ge
leden een einde maakte aan het be
wind van Perez Jimenez, herhaalde
malen met de dood was bedreigd.
Directeur van Tilburgs
textielmuseum ontslagen
Vèrgaamide verschillen van inzicht tus
sen het bestuur van het textiel-mu-
seum te Tilburg en zijn directeur, de
heer J. A. I. M. Brandenburg, hebben
geleid tot het ontslag van de laatste.
Voorlopig is de heer Brandenburg met
ziekteverlof gezonden. Op 1 juni 1960
zal zijn ontslag ingaan. Reeds geruime
tijd bestonden er tegenstellingen tus
sen bestuur en directie over beleids-
en financiële aangelegenheden.
Gekleed in een dikke winterjas met
'mntkraag arriveerde sir Winston
Churchill op het vliegveld van Lon
den. Even later vertrok hij naar
Nicej waar hij een gedeelte van de
"1 Soaébrengen*
HOE DUUR KOMT de exploita
tie van het Vlissingse bejaar
dentehuis de gemeente per jaar?
Ziedaar een interessante vraag,
die thans aan de orde moet wor
den gesteld, omdat dit tehuis nu
ruim een jaar in exploitatie is
en tevens omdat binnenkort de
gemeentebegroting 1960 in de
Vlissingse raad zal worden be
handeld. Uit deze begroting nu
zouden de jaarlijkse lasten voor
de gemeente van dit bejaarden
tehuis moeten blijken. Maar bij
bestudering van de begroting
blijkt, dat de bewuste bedragen
zonder een nadere toelichting
niet zijn te vinden.
De vraag in de aanhef dezer be
schouwing gesteld, zal dus on
getwijfeld ook tijdens de open
bare behandeling van de ge
meentebegroting in de Vlissing
se raad aan de orde komen.
De vraag is interessant, niet alleen
omdat de burgerij het recht heeft te
weten hoe de gemeentelijke geldmid
delen worden besteed en hoe een ge
meentelijke stichting de beheers
vorm van het bejaardentehuis reilt
en zeilt. Er is namelijk nog een an
dere reden, die deze kwestie belang
wekkend maakt de voorgeschiede
nis.
De voorbereiding en de bouw zijn
immers niet zonder soms heftige
meningsverschillen tussen B. en
W. enerzijds en de raad anderzijds
verlopen. In verschillende stadia
is aan burgemeester en wethou
ders verweten, dat zij de raad voor
voldongen feiten stelden.
Wij herinneren eraan, dat al in de
raadsvergadering van 25 juli 1952
het toenmalige raadslid Joh. P. Ven-
tevogel (c.h.u.) ernstige bezwaren
uitte tegen het feit, dat burgemees
ter en wethouders zonder machtiging
van de raad beslissingen had geno
men over de voorbereiding van de
bouw. Het ging toen om een bedrag
van 15.000, dat besteed was zonder
voorkennis van de raad. Wethouder
Van Popering antwoordde toen, dat
maatregelen waren genomen om een
dergelijke gang van zaken in de toe
komst tq voorkomen j „er komt een
Echter, nauwelijks een maand vóór
de opening; van net gebouw kreeg de
raad, in zijn vergadering van 8 no
vember 1957, opnieuw te beslissen
op een verzoek van burgemeester en
wethouders om achteraf machtiging
te verlenen tot een uitgaaf, welke
het college al had gedaan. Het ging
ditmaal om een bedrag van niet min
der dan 337.000. dat zonder voor
afgaande machtiging van de raad
was verwerkt.
Onduidelijkheid
in gemeentebegroting
De raad liet dit niet zonder meer
passeren. Vooral de heer E. G. Vader
(k.v.p.) toonde zich verontwaardigd
over de handelwijze van burgemees
ter en wethouders. Niet alleen, omdat
de raad daardoor voor een voldongen
feit en dus in een dwangpositie was
geplaatst, maar ook omdat door die
belangrijk grotere uitgaaf de exploi
tatiekosten van het bejaardentehuis
niet onbelangrijk werden vergroot.
Men zou dus de pensionprijzen hoger
moeten stellen om een sluitende ex
ploitatiebegroting te krijgen. Daar
van zou dan weer het gevokj zijn,
dat bejaarden, die eerst wel uit eigen
da prijs konden betalen, nu
behoeven, en dat anderen een hogere
bijdrage van de gemeente zouden
moeten verkrijgen dan eerst het ge
val zou zijn geweest. De raad ver
leende alsnog de gevraagde machti
ging en daardoor waren de bouw
kosten gedekt.
Hoe staat het nu echter met de
exploitatie van het tehuis Zijn
de verwachtingen van de heer Va
der ten aanzien van de bijdragen
van de gemeente te somber geble
ken, nu het gebouw een jaar in
gebruik is, of hebben de feiten de
verwachting bevestigd De be
groting van de gemeente voor
I960 en de toelichting daarop moe
ten het antwoord op die vraag ge
ven. Men zoekt dat antwoord ech
ter tevergeefs.
Als de gemeente in de pensionprijzen
ten behoeve van een aantal bejaar
den bijdragen verleent (en dat gebeurt
ook, blijkens een nota van burge
meester en wethouders aan de raad
van 17 april 1958), dat doet zij dat
via de gemeentelijke instelling voor
maatschappelijke zorg. Het totaalbe
drag van die bijdragen is dan ver
werkt in de begroting van die instel
ling. Maar noch in die begroting,
noch in de toelichting daarop is ech
ter het totaalbedrag van die bijdra
gen vermeld.
Er is dus een nadere toelichting van
B. en W. nodig. Een toelichting, die
ongetwijfeld zal worden gegeven,
heer de-raadden* out jrraagfc,
Het hoofdbestuur va/n de Deutsche
Reichspartei" heeft in Bonn een
druk bezochte persconferentie ge
houden, waar o.a. het gedrag van de
synagogeschenners uit Keulen ter
sprake is gekomen. De voorzitter van
de D.R.P., Wilhelm Meinberg, heeft
zich bij deze gelegenheid volkomen
van de daders gedïstancieerd en ver
telde de journalisten o.m. dat de
sckenners geen begrip hébben van de
politieke doelstellingen van de D.R.
P." De foto werd tijdens de toe
spraak van Meinberg gemaakt;
rechts het bestuurslid Adolf von
Thadden.
Koning Boudewijn in
Brussel teruggekeerd
Koning Boudewijn is zaterdagoch
tend in Brussel teruggekeerd, zeven
tien dagen na zijn onverwachte ver
trek uit de Belgische hoofdstad voor
een bezoek aan de Kongo.
Ondanks het slechte weer waren vele
honderden Belgen naar het vliegveld
van Brussel gekomen om de vorst te
verwelkomen. Onder een aanhoudend
„vive le roi" en de tonen van het
Belgische volkslied verliet de in een
lichtgrijs kostuum geklede koning
het militaire vliegtuig, waarmede hij
vrijdag uit Coqhuilhatstad, de laat
ste plaats, die hij in de Kongo be
zocht, was vertrokken.
De aankomstplechtigheid duurde
maar kort en na de inspectie van een
erewacht en de begroeting door vrij
wel alle leden van de Belgische re
gering en de voorzitters van de re
geringspartijen de C.V.P. en de li
berale partij vertrok koning Bou
dewijn naar het paleis van Laeken,
nog steeds toegej'uicht door de hon
derden belangstellenden.
Met hetzelfde vliegtuig keerde ook
de Belgische minister voor Kongo,
De Schrijver, terug die de koning op
zijn reis door Kongo heeft vergezeld.
Op een persconferentie zei de minis
ter onder meer „Er is vreugde in
Kongo over het bezoek van de ko
ning. De spanning is verminderd,
maar de vraagstukken zijn gebleven.
De ronde-tafel-conferentie in Brussel
is er echter om de problemen op te
lo33en".
Gouden munten werden
opgegraven in Zaandam
Op de algemene begraafplaats te
Zaandam zijn bij graafwerkzaam
heden 20 gouden 20 dollarstuk
ken in een doosje gevonden. De
munten zijn volgens thans gelden
de koersen f 140 per stuk waard.
Men acht het waarschijnlijk dat
deze munten bij de aanvoer van
grond van elders in Zaandam zijn
terechtgekomen.
Het gemeentebestuur heeft het geld
in bewaring genomen in afwach
ting van de uitslag van een on
derzoek naar herkomst en even
tuele rechthebbenden.
VERWACHT.
Geldig tot hedenavond
RUSTIG WEER
Voornamelijk in het zuidwesten van
het land hier en daar enige regen, en
vooral in de ochtend plaatselijk mist.
Zwakke tot matige wind uit zuide
lijke richtingen. Dezelfde temperatu
ren of iets lagere.
ZON EN MAAN
5 januari
Zon op 8.48 onder 16.43
Maan op. 12.09 onder 0.08