Ongerustheid in Oost-Nederland
over Duitse grondaankopen
Nieuwe overheidsmaatregelen
voor middenstand niet nodig
GOLDEN FICTION
REGIONALE BELEID VAN
BELANG VOOR MIDDENSTAND
DINSDAG 22 DECEMBER 1959
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
BUNGALOWS HIER GOEDKOPER DAN SCHUREN DAAR
Ook 1.400.000 m2 bosgebied aan
Westerschelde aangeboden
Zonder dat er veel ruchtbaarheid aan wordt gegeven, is Duits
land opnieuw bezig Nederland in bezit te krijgen. Het verschil
met de vorige keer is slechts, dat er nu geen wapenen aan te
pas komen, doch Duitse Marken, en dat blijkt in de ogen van
menige Nederlander een levensgroot verschil te zijn. Grond
kopen in Nederland is een modekwestie geworden voor vele
Westduitse rijkaards. De meeste van deze door de Nederlandse
Bank ongehinderd toegelaten transacties worden met de mantel
der liefde bedekt. Uit de berichten die toch uitlekken, mag even
wel worden vastgesteld, dat in zeer hoog tempo enorme terrei
nen van eigenaars verwisselen, vooral in de aantrekkelijke re
creatiegebieden. Voor de bungalows die er worden gebouwd,
zijn in het Roergebied liefhebbers genoeg te vinden. Nederlan
ders komen er dan nauwelijks of niet meer aan te pas.
Deze kwestie kwam voor het eerst in
Êubliciteit toen bekend werd, dat de
leutsche Bauernsiedlung, een semi-
staatsinstelling, voor een zeer gerin
ge prijs eigenaresse was geworden
van 468 hectaren grond van net land
goed „De Hamert te Arcen in Lim
burg. Het bericht wekte heel wat be
roering, doch langzamerhand heeft
men er naar het schijnt wel vrede
mee. Maar of men dat heeft of niet Deze en dergelijke advertenties treft
wie kan verhinderen dat Nederland- men aan in de buurt van de rubrie-
bp' ornnripiP'pnnflrR hp^rwiilrpn vnnr hef" ji.
gedeeltelijk heide, in de buurt van
Apeldoorn. Prijs 5000 gulden per
hectare. Landhuis, alle comfort,
met ongeveer 100.000 vierkante
meter gedeeltelijk bebost
grondgebied met tuinmanswo
ning".
Tijd om te remmen
se' grondeigenaars bezwijken voor het
verleidelijk gerinkel van Westduitse
Marken
Dit Is het lijstje van bekend gewor
den grondtransacties in de afgelopen
veertien dagen: Mevrouw J. A.
Schuster in Berg en Dal nabij Nijme
gen verkoopt 104 hectaren grond van
het landgoed „De Wylerberg" aan het
„Rheinisches Heim", 'n semi-staats-
stelling die haar zetel heeft in Bonn.
De Nederlandse vereniging Natuur
bescherming deed enige tijd geleden
op het gehele landgoed, dat 185 hec
taren beslaat, een bod van 200.000.
Het Rheinisches Heim had alleen be
langstelling voor het mooiste gedeel
te van dit prachtige recreatiegebied,
dat o.a. de vermaarde Duivelsberg
omvat. Zonder bezwaar werd een som
van 423.000 betaald. Via een notaris
In Beek kwam de koop tot stand.
Duitse belangstellenden meldden zich
voorts voor terreinen in de gemeente
Bergen in Limburg. Tot nu toe zijn
er negentien hectaren van eigenaar
verwisseld en de onderhandelingen
gaan voort. In de afgelopen week zijn
nog eens 100 hectaren in de omge
ving van het landgoed „De Hamert"
verkocht aan gegadigden van over de
grens. Hierover verscheen slechts een
simpel berichtje in de couranten en
reacties bleven uit.
Eveneens in de afgelopen week kocht
een vermogend man uit Boclium de
fraaie Saksische boerderij „De grote
waai" aan de snelweg Venlo-Nijme-
gen in Limburg, uiteraard met bijbe
horende grond. De boerderij wordt
verbouwd tot 'n hotel-motel, hetgeen
500.000 gaat kosten, doch dat is
geen bezwaar. Ook in deze streek
worden de onderhandelingen met
Duitse gegadigden voor grond voort
gezet.
Deze toeloop van Oosterburen is
eigenlijk nauwelijks te verwonde
ren, want het is al zo ver geko
men, dat Nederlanders hun bezit
tingen in Duitse bladen te koop
aanbieden. Zo verscheen enige
tijd geleden in een van de grote
Duitse bladen in grote opmaak de
volgende annonce:
„In Holland te koop: ongeveer an
derhalf miljoen vierkante meter
bosgebied in de buurt van Arn
hem; ongeveer 1.400.000 vierkante
meter bosgebied aan de Wester
schelde (Noordzee); ongeveer
800.000 vierkante mtr. bosgebied,
De 49-jarige Gus Hall die tien jaar
geleden tot vijf Jaar gevangenisstraf werd
veroordeeld wegens samenzwering om
de Amerikaanse regering omver te wer
pen, ls gekozen tot secretaris-generaal
van de communistische partij m de Ver.
Staten. Hij volgt Eugene Dennis op, die
om gezondheidsredenen ls afgetreden en
nu voorzitter ls geworden. Op het par
tijcongres te New York, d'at door slechts
222 afgevaardigden werd bijgewoond,
werd meegedeeld dat de partij 10.000 le
den telt, tegen 75.000 in 1945.
Jn Zaandam wordt een radersleep
boot gesloopt, die eens de trots van
de Engelse oorlogshaven Portsmouth
was. Het schip, dat in 1903 werd ge
bouwd, meet %12 ton. De machine
was goed voor een vermogen van
1250 pk. De sleepboot „Stentor" uit
IJmuiden heeft zijn voorvader naar
zijn laatste rustplaats gébracht.
ken die vermelden wanneer en waar
in Nederland belangrijke kunstvei
lingen worden gehouden, wat daar
zoal te koop is en hoe men er vanuit
Duitsland op de gemakkelijkste wijze
kan komen. Nederland houdt uitver
koop en de gegadigden van over de
grens melden zich in groten getale.
Deze Duitse belangstelling voor Ne
derlandse eigendommen is begrijpe
lijk. In ons land zijn aantrekkelijke
bungalows te koop voor een prijs
waarvoor men in Duitsland nog geen
behoorlijke schuur kan laten bouwen.
Onder die omstandigheden wordt het
voor menige arts of zakenman, die
zijn (goed betaalde) werk in het
Roergebied heeft, aanlokkelijk een
riant huis op een mooi plekje ergens
in Nederland te hebben. Met zijn auto
is hij dan meestal in een uur uit en
thuis.
Dat hiervan gebruik wordt gemaakt,
is te zien in net Limburgse plaatsje
Bergen. In Well, dat grens aan het
natuurreservaat, werden twee flinke
terreinen aan Duitsers verkocht. Op
't ene terrein verrezen vijftien bunga
lows voor kinderrijke gezinnen. Deze
huizen zijn alle reeds opgekocht door
Duitse particulieren. Op het tweede
terrein kwamen tachtig bungalows,
die op één na alle in Duitse handen
terecht kwamen. De gemeente Ber
gen heeft er vrede mee en heft 100
belasting per bungalow per jaar. Ook
de plaatselijke middenstand is wel in
genomen met deze invasie van Duit
sers.
Overigens echter is overal in Oost-
Nederland grote ongerustheid te be
speuren over deze gang van zaken.
Op de mooiste plekjes vestigen zich
Duitsers en terwijl zij nog aan het
bouwen zijn, kijken zij alweer uit
naar andere gronden, ongeacht of die
liggen bij Arnhem, bij Apeldoorn, aan
de Westerschelde of op Terschelling.
Grond kopen in Nederland is een bes
te business en aan Nederlanders die
niet afkerig zijn van dergelijke
transacties, blijkt geen gebrek te
zijn. Het zal waarlijk tijd worden dat
de Nederlandse Bank het geven van
deviezenvergunningen afremt. An
ders blijft er in eigen land en voor
eigen landgenoten geen vierkante me
ter grond van enige waarde over.
Conferentie over
economische samenwerking
De westelijke regelingsleiders hebben
zich maandag aan het slot van hun
conferentie in Parijs uitgesproken
voor een conferentie in het kader van
de O.E.E.S. ter bespreking van de be
trekkingen tussen de „Zes" der Euro
pese Economische Gemeenschap en
de „Zeven" van de Europese vrijhan
delsassociatie (kleine vrijhandels
zone) en de hulp aan de onderont
wikkelde gebieden. De conferentie zou
binnenkort in Parijs moeten worden
houden.
Uit gezaghebbende bron verluidt dat
twaalf landen en een vertegenwoor
diger van de E.E.G. aan de conferen
tie zullen deelnemen. Deze landen,
vertegenwoordigd in het bestuursco-
mité en de handelsraad van de
O.E.E.S., zijn: Frankrijk, W.-Duits-
land, Italië en België (leden van de
Zes); Engeland, Zweden, Zwitserland,
Portugal en Denemarken (voor de
Zeven) en de Verenigde Staten, Ca
nada en Griekenland. Aangezien Ne
derland' afwisselend met België zit
ting heeft in de handelsraad is het
mogelijk dat het als dertiende deelne
mer aan de conferentie zal worden
uitgenodigd.
Weerspiegeling van goede smaak
De zachtste van alle
IN DB GULLE DOOS VAN 50 STUKS f 2.50
EEN LAURENS PRODUCT
NOTA VAN STAATSSECRETARIS VELDKAMP
Produktiviteitsbevordering
noodzakelijke eis
(Van onze Haagse redactie).
De staatssecretaris van economische zaken, dr. G. J. 1VL Veld
kamp, is van oordeel, dat het specifieke mïddenstandsbeleid ge
leidelijk aan haar afronding heeft bereikt, terwijl ook uit een bij
het georganiseerde mïddenstandsbedrijfsleven gehouden enque-
'te niet veel nieuwe desiderata in het vlak van dit beleid naar
voren zijn gekomen. Daarom en mede in verband met de ont
wikkeling van de publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie in de
sectoren van het midden- en kleinbedrijf, is er geen aanleiding
in het vlak van liet specifieke middenstandsbeleid nieuwe over
heidsregelen in voorbereiding te nemen.
Dit deelt de staatssecretaris mee in de tweede middenstands-
nota die hij aan de Tweede Kamer heeft aangeboden (de eerste
middenstandsnota verscheen in 1954).
De nieuwe nota heeft in belangrijke
mate het karakter van een voort
gangsnota gekregen. Het sedert 1952
voerde middenstandsbeleid wordt
de nota geschetst tegen de achter
grond van de ontwikkeling van het
midden- en kleinbedrijf in onze volks
huishouding sedert 1952. Het in de
verdere toekomst te voeren midden
standsbeleid is daarna aan de orde
gesteld in het licht van de dan te ver
wachten technische, economische en
maatschappelijke ontwikkeling.
Wat de structurele ontwikkeling be
treft, zegt de nota, dat het aantal
midden- en kleinbedrijven in de afge
lopen jaren bij de bevolkingsgroei is
achtergebleven.
Ten aanzien van de prijspolitiek zegt
de staatssecretaris, dat bij de hand
having van de algemeen geldende
reddingsprocedure voor prijsverho
gingen, rekening wordt gehouden met
de eigen aard van en omstandighe
den in de verschillende middenstands-
sectoren, terwijl er naar wordt ge
streefd de last der melding voor het
middenstandsbedrijf zo gering moge
lijk te maken. f
Overheidsbeleid
Steeds meer komt het accent van
het overleidsbeleid. aldus de nota,
te liggen in het vlak van het alge
mene beleid, dat wil zeggen rle in
tegratie van het midden- en klein
bedrijf in de algemene regerings-
politiek. Daarbij blijven vooral het
fiscale beleid, het sociale beleid,
het onderwijsbeleid, het loon- en
prijsbeleid, het ordeningsbeleid,
het beleid met betrekking tot de
bedrijfsorganisatie en dat met be
trekking tot de bezitsvorming en
de -produktiviteit bijzonder actueel
Onderwijs
De bevordering van onderwijs, re
search en voorlichting zal de bijzon
dere aandacht vragen. Het onderwijs
zal over het geheel een meer alge-
I meen karakter krijgen en vooral ge-
I richt zijn op de stimulering van de
I kwaliteiten, die een goed ondernemer
nodig heeft. Dit impliceert een ac
centuering van het. bedrijf seconomi-
komend, dat voor de detailhandels
scholen gestreefd zal worden naar de
instelling van een zeer beperkt aan
tal diploma's of wellicht van één di
ploma, dat voor alle branches geldt.
In het kader van het onderwijsbeleid
wordt de wijze van inpassing van
het middenstandsonderwijs in het ge
heel van onze onderwijsvoorzieningen
ook reeds vooruitlopende op de
totstandkoming van de algemene wet
op het voortgezet onderwijs onder
ogen gezien.
Kansen
Aan het slot van de nota zegt de
staatssecretaris, dat de regering
door het scheppen van gelijkwaardige
kansen voor midden- en kleinbedrijf
slechts één van de voorwaarden ver
vult. De andere voorwaarden lig
gen bij het middenstandsbedrijfsle
ven zelf. De middenstand zal zich
enerzijds steeds meer dienen aan te
passen aan de behoeften van de con
sument en anderzijds voortdurend
moeten streven naar een grotere effi
ciency.
Productiviteitsbevordering zowel
individueel als collectief is ëen
onoverkoombare eis voor de hand
having en de ontwikkeling van het
midden- en kleinbedrijf in de con
currentiestrijd met het grootbe
drijf. Daarvoor kan samenwerking
en de verdere uitbouw daarvan
bedrijfseconomisch noodzakelijk
zijn. Zelfwerklaamheid in de mid
denstand blijft een eerste voor
waarde voor de instandhouding en
de, expansie van een krachtige
middenstand.
(Van onze Haagse redactie)
Het regionale beleid heeft grote be
tekenis als positieve welvaartsfactor
voor het midden- en kleinbedrijf. In
dien door gerichte structurele maat
regelen de welvaart in gebieden, die
bij de algemene welvaart zijn achter
gebleven, kan worden verhoogd, zal
hierdoor ook het midden- en Weïn-
bedrijf. in zijn ontwikkelingsmoge
lijkheden gunstig worden beïnvloed.
Dit is de mening van staatssecreta
ris Veldkamp in de middenstandsno
ta 1959, die de Tweede Kamer is aan
geboden.
Vaak zal. aldus dr. Veldkamp, in de
achtergebleven gebieden het midden-
en kleinbedrijf .aan onderbezetting
lijden, welke tot uitdrukking komt
in een veelvuldig voorkomend rand-
bedrijf. Regionale welvaartsbevorde
ring zal hier een oplossing kunnen
brengen, welke doeltreffender is dan
saneringsmaatregelen en deze laat
ste derhalve overbodig kan maken.
Aan de andere kant geldt, aldus de
nota, dat een goed functionerend
verzorgend apparaat van grote be
tekenis is voor het welslagen van het
regionale welvaartsbeleid, dat ont
wikkeld wordt, hetzij het hierbij
gaat om industrialisatie of ontwik
keling van het toerisme in regionaal
verband, hetzij om centrumvorming
ter bereiking van een optimale sprei
ding der bevolking en verbetering
van het woonklimaat in het kader
van de agrarische streekontwikke-
ling.
De middenstandsvraagstukken, wel
ke hierbij in het geding zijn, doen
zich overal voor waar bijzondere
structurele situaties of structuurver
anderingen worden aangetroffen, on
geacht of deze verband houden met
bepaalde overheidsmaatregelen van
regionaal ontwikkelingsbeleid. In
nncipe doet zich hier tweeërlei mo-
jelijkheid voor.
In <fe eerste plaats kunnen de struc-
inzicht, óok hierin tot uiting j tuurvëranderfngen op zichzelf güh-
stig zijn voor de ontwikkelingsmoge
lijkheden van het midden- en klein
bedrijf. In dat geval is het denkbaar
dat tengevolge van typische regiona
le situaties ook voor de bekwame on
dernemers in het midden- en klein
bedrijf niettemin de voorwaarden
niet zijn vervuld om bedoelde moge
lijkheden effectief te benutten, b.v.
omdat zij niet over gelijke kansen
beschikken in de concurrentiestrijd.
In de tweede plaats kunnen de struc
tuurveranderingen ongustig zijn, zo
als onder meer het geval is als de
bestaansmogelijkheden achterblijven
en geen nieuwe bestaansbronnen
kunnen worden aangeboord. In dat
geval is eveneens een aanpassing
noodzakelijk, welke b.v. kan bestaan
in verplaatsing van het bedrijf.
In beide gevallen, aldus de nota, kun
nen zich vraagstukken presenteren
voor een regionaal middenstandbe-
leid van overheidswege, waarbij in
dit verband niet alleen moet worden
gedacht aan de centrale, maar ook
aan de lagere overheden. De instru
menten, welke de centrale overheid
in haar middenstandsbeleid ter be
schikking heeft om rekening te hou
den met speciale regionale omstan
digheden als in deze samenhang aan
de orde zijnde, hebben hoofdzakelijk
betrekking op vestigings- en krediet-
beleid en de voorlichting.
De staatssecretaris stelt zich voor
op korte termijn overleg te ope
nen met het publiekrechtelijk en
privaatrechtelijk georganiseerde
bedrijfsleven over de vraag of het
instrumentarium, dat aan de over
heid momenteel ter beschikking
staat, voldoende is aangepast,
resp. of het geen uitbreiding be
hoeft met het oog op de vraag
stukken, die door de structuur
wijzigingen van regionale aard
voor het daarbij betrokken mid
den- en kleinbedrijf worden opge
roepen.
Grote Drie zijn het c "r.
over vraagstuk-Berlijn
Parijse diplomatieke waarnemers
menen dat de vier Westerse mogend
heden, die snel overeenstemming be
reikten over het zenden van een uit
nodiging aan Sovvjet-premier Kroesj-
tsjew voor een 27 april in Parijs te
beginnen topconferentie, het oneens
zijn over een der voornaamste onder
werpen van bespreking op dit over
leg, namelijk het vraagstuk-Berlijn.
Op een persconferentie, die de voor
naamste woordvoerders van de Ver
enigde Staten, Groot-Brittannië,
Frankrijk en West-Duitsland maan
dag gezamenlijk te Parijs hebben ge
houden, bleek dat speciaal Engeland
en West-Duitsland duidelijk uiteen
lopende denkbeelden hebben over de
wijze, waarop dit probleem moet
worden behandeld.
De Westduitse woordvoerder Felix
von Eckardt verklaarde dat zijn re
gering van mening is dat op de be
sprekingen, die de ministers van
buitenlandse zaken der „Grote Vier"
in de afgelopen zomer te Genève
hebben gevoerd, geen vorderingen
met betrekking tot Berlijn zijn ge
maakt.
De Britse mening is daarentegen dat
vooruitgang is geboekt in de richting
van het sluiten van een tijdelijke
overeenkomst.
De waarnemers m'enen dat bonds
kanselier Adenauer heeft gepoogd de
andere Westerse regeringsleiders te
bewegen de concessies in te trekken,
die gedurende de Geneefse bespre
kingen aan de Sowjet-Unie weiden
gedaan, om te verhinderen dat er op
de komende topconferentie tussen
oost en west overeenstemming wordt
bereikt over een tijdelijke regeling
van het Berlijnse vraagstuk.
Van conferentiezijde wordt echter
vernomen dat Eisenhower en Mac-
millan hierop niet zijn ingegaan.
In Washington ziet men het weste
lijke voorstel voor een reeks topcon
ferenties als een raiddel om de span
ningen te kunnen beheersen bij de
onderhandelingen tot ontdooiing van
de koude oorlog. Men acht voorts in
Washington het leit, dat De Gaulle
en Eisenhower er niet in geslaagd
zijn om hun geschil over de militaire
structuur van de Navo uit de weg te
ruimen, teleurstellend.
Radio-Moskou heeft maandag ver
klaard dat de Sowjet-Unie voor
standster is van het beleggen van
een topconferentie. „Het is onmoge
lijk voor het ogenblik een volledige
analyse van de resultaten van de
conferentie te Parijs te geven, maar
men mag wel zeggen, dat het Sow-
jet-voorstel voor een bijeenkomst
van regeringshoofden een positieve
weerklank heeft gevonden" aldus
radio-Moskou. Ook verder in de Rus
sische reactie werd gesteld, dat de
Russen de wegbereiders voor een
topconferentie zijn en dat hun stre
ven sindsdien door miljoenen mensen
in alle landen wórdt gesteund.
