PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
WEER MARTIN MARINER NEERGESTORT
Drie van de acht inzittenden gered
Verwarde betoging bij aankomst
koning Boudewijn in Kongo
Schelde-directie vraagt spoedige beslissing
over Sloeplannen
BILT
„Minerva" weer bewoonbaar
202e jaargang - no. 298
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week, 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Vrijdag 18 dec. 1959
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mm. Minim, p. advertentie 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (mar. 8 regels)
23 cent per regel met een minimum
van 1.—. „Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vllssingen Walstr. 68-60, tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 61, tel. 3841; Goes, Grote Markt 2, tel. 4264 (b.g.g. adv. 2234); Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9, tel. 20; Temeuzen, Brouwerijstraat 2; Zlerikzee, red. teL 2425. adm. tel. 2094
In zee bij Fak-Fak op Nieuw-Guinea
Woensdagmiddag, klokslag vijf uur, hebben de Leidse studenten
weer bezit genomen van hun sociëteit ,$Linerva". Een overzicht
van de grote sociëteitszaal, waar het plafond naar beneden kwam
en waar de enorme watermassa's grote schade aanrichtten.
Door nog onbekende oorzaak is gistermorgen ten noordwesten
van Fak Fak op Nieuw-Guinea een tweemotorig amfibie-
vliegtuig van de Koninklijke Marine, type Martin Mariner, in
zee gestort. Van de acht inzittenden zijn er drie gered. Dit zijn
de luitenant ter zee eerste klasse G. P. Slikker, sergeant-vlieg-
tuigmaker-A G. Th. D. M. de Bruijn en korporaal-vliegtuigmaker
motormonteur E. A. Koelhuis. Zij zijn alle drie gewond, doch
hun toestand is redelijk.
De overige inzittenden worden nog vermist. Hun namen zijn
luitenant ter zee vlieger der eerste klasse J. Adriaanse, luitenant
ter zee vlieger tweede klasse oudste categorie H. K. Bertram,
sergeant vliegtuigmaker telegrafist A. J. Warns, korporaal vlieg
tuigmaker constabel A. T. G. van Baaien en vliegtuigmaker con-
stabel der eerste klasse A. W. van Loon.
Het vliegtuig was op patrouillevlueht
in Nieuw-Guinea. Op de laatste be
kende positie van het vliegtuig,
noordwest van Pak Fak (in de Vogel
kop) trof de opsporings- en reddings
dienst van de Koninklijke Marine 'n
olievlek aan, alsmede een drijver en
een dingy. Een van Hr. Ms. oorlogs
schepen bevindt zich ter plaatse.
Nader wordt omtrent de tot nu toe
geredden vernomen, dat luitenant ter
zee eerste klasse Slikker te Biak
woont. Hij is gehuwd en heeft een
kind. Sergeant-vliegtuigmaker-A De
Bruijn woont eveneens te Biak, is
gehuwd en heeft twee kinderen. Kor
poraal-vliegtuigmaker E. A. Koel-
De besten
Enige zelfverheerlijking is er al
tijd wel bij, wanneer beweerd
wordt, dat uit een bepaald be
roep de hesten zouden weglopen. En
kele jaren geleden heette het, dat
het bedrijfsleven de beste hogere
ambtenaren weglokte door betere
salarissen te bieden. Er moest toen
salarisverhoging komen. Te zelfder
tijd werd ook geklaagd, dat uit ze
kere takken van ons defensie-appa
raat de „beste" officieren zich lieten
wegkopen. De klacht, dat de midden
stand zijn „beste" zonen verliest aan
andere maatschappelijke groepen is
al jaren oud... En als er gesproken
wordt over emigratie, dan vallen al
gauw de woorden „de beste zonen
van ons volk" of „mannen en vrou
wen met de echte pioniersgeest".
Het schijnt, dat altijd de „besten"
vlugge weglopers zijn... wanneer
men althans dat generaliserende
verhaaltje geloven wil.
D
aarom doet het deugd, dat in
het agrarisch weekblad „De
Landbode" een keertje stevig
stelling is genomen tegen dat „bes-
te-historietje". Het heette immers
ook, dat uit de land- en tuinbouw de
beste boeren- en tuinderszoons ver
dwenen.
Recente onderzoekingen hebben ge
leerd, dat. daarvan geen sprake is.
Het is niet waar, dat de besten weg
lopen en de. kneusjes blijven.
Er zijn trouwens ook, zegt „De
Landbode", blijkens de dagelijkse
ervaring nog voldoende actieve en
bekwame plattelandsjongeren die
bewijzen dat een dergelijke stelling
niet opgaat. Wél kan men, door
maar steeds over een verdrukte, in
moeilijkheden verkerende, bij ande
ren achtergestelde, slecht betaalde
landbouw te spreken en te schrij
ven, de uittocht van de besten onge
wild bevorderen!
Hier wordt uiteraard niet be
weerd, dat er geer. klachten
zouden zijn, maar de positieve
kant overheerst. Er wordt door de
landbouw en tuinbouw zelf heel wat
tot stand gebracht.
Waarom zouden we naast alles wat
er te doen is over structurele aan
passing over verdwijning van te
kleine bedrijven enz., de buitenwe
reld ook niet meer doordringen van
het feit, dat er aan onderzoek, re
search, mechanisatie en aandurven
van nieuwe bedrijfsmethodes dooi
de landbouw zelf enorm veel gedaan
wordt, vraagt „De Landbode". Waar
om als het gaat over ruilverkave
lingen en andere cultuurtechnische
werken alleen maar praten over het
subsidiepercentage en te weinig over
de grote financiële bijdragen die de
landbouw zelf op tafel brengt
Waarom anderen er niet meer van
doordringen dat een agrarisch be
drijf vakmanschap vereist, persoon
lijk initiatief en niet gering bedrijfs-
leiderscliap
O p deze vragen van het agrarisch
weekblad is alleen maar een
bevestigend antwoord mogelijk
en dan van harte bevestigend.
Er zijn tal van goede kanten aan
het leven en werken op het platte
land. Juist door die goede kanten
worden in het algemeen toch wel de
besten vastgehouden.
Het ergste is daarbij, dat het praten
over „de besten, die wegtrekken"
behalve onjuist ook ontmoedigend is.
Zij, die over hun eigen beroep zulke
geruchten verbreiden, bewijzen, aan
zichzelf en aan hun beroepsgenoten
een slechte dienst... want zij verla
gen de algemene waardering voor
hun beroep en het is zeer wel moge
lijk, dat ze daarvan zelf de wrange
vruchten zouden plukken! En dan...
niet _jiverdiend!
huis woont aan boord van een woon
schip te Grouw met vrouw en twee
kinderen.
Vierde keer
Dit ongeluk met een Martin Mariner
amfibie-vliegtuig is het vierde in de
loop der tijd dat de Nederlandse ma
rine deze toestellen gebruikt.
Toestellen van dit type zijn veron
gelukt te Merauke (bij opstijgen, al-
Soldaat gedood
door losse patroon
Door een schot uit een met een losse
patroon geladen geweer is woens
dagavond de dienstplichtige korpo
raal J. C. M. van Riel om het leven
gekomen.
De korporaal, die diende bij de
427-ste compagnie van Heutz-mobiel,
nam deel aan een oefening bij Does
burg. Tijdens deze oefening is hij on
gewapend een „tegenstander", een
lid van de Nationale Reserve tege
moet gegaan bij de noordelijke op
rit naar de Uselbrug. Deze tegen
stander had een geweer in de aan
slag, de vinger aan de trekker. Bij
de botsing is het schot afgegaan. De
korporaal, die afkomstig is uit Til
burg werd in het hart getroffen.
President De Gaulle heeft een bezoek
gebracht aan Fréjus. Hier loopt hij,
vergezeld van zijn adjudant en bur
gemeester Leotard van Fréjus op
de. begraafplaats langs het massa
graf, waar de slachtoffers van de
ramp zijn bijgezet.
ANP-telefoto
le inzittenden omgekomen), Abadan
(bij landen, geen overlevenden) en te
Goa (bij landen, geen overlevenden).
Bij het ongeluk van vandaag is het
vliegtuig neergekomen aan het begin
van de Maccluer Golf, ten noordwes
ten van Fak Fak.
Ike en Bourguiba
ernstig bezorgd
over Algerije
In het communiqué, dat gisteren na
afloop van het overleg tussen presi
dent Eisenhower van de Verenigde
Staten en president Bourguiba van
Tunesië te Tunis werd uitgegeven,
werd gezegd, dat de twee staats
hoofden in een sfeer van openhartig
heid een reeks aspecten van de in
ternationale toestand de revue heb
ben laten passeren. In het bijzonder
ging het gesprek over de noodzaak
om de pogingen om tot een consoli
datie van de vrede en een verminde
ring van de oorzaken der internatio
nale spanning te komen, voort te
zetten. In dit verband waren zij tot
de conclusie gekomen, dat een ont
breken van een regeling in de kwes-
tie-Algerije „een bron van ernstige
bezorgdheid" vormt.
De verwezenlijking van het zelf
beschikkingsrecht .van de volke
ren van Afrika en Azië achtten
Eisenhower en Bourguiba één der
belangrijkste gebeurtenissen van
deze tijd.
Met instemming hadden zij gecon
stateerd, dat het dank zij de nieuwe
ontwikkeling, thans mogelijk is, dat
de onderlinge verhoudingen geba
seerd zijn op een gemeenschappelijk
verbonden zijn met de grondbeginse
len van de rechten en de waardig
heid van de mens.
Voor een consolidatie van de vrede
wordt een grotere steun aan de lan
den die bezig zijn zich economiGch
te ontwikkelen, noodzakelijk ge
noemd.
0 Een protestgroep onder Britse leiding
tegen de Franse atoomproeven in de Sa
hara ls dezer dagen aan de grens van
Boven-Voita de toegang geweigerd om
dat men niet In het bezit van visa was.
De groep van ongeveer 20 man sterk was
acht dagen geleden uit Ghana vertrok
ken.
Militairen traden op met traangasbommen
„Kongolezen de ontgoocheling van
een wilde evolutie besparen"
„Het is thans zaak, de wettige
aanspraken van de bewoners
van Kongo te begrijpen en in te
willigen en hun de ontgooche
ling van een wilde evolutie te
besparen". Dit heeft koning
Boudewijn enkele uren na zijn
aankomst donderdagavond in
een radiotoespraak in Stanley-
stad verklaard. Hij zei er prijs
op te hebben gesteld, zich ter
plaatse rekenschap te geven van
de verlangens van de bevolking,
„wier toekomst mij zo nauw aan
het hart ligt".
Als na een veldslag
De aankomst van de koning op het
vliegveld van Stanleystad ging met
een verwarde massale betoging ge
paard. Terwijl de Brabangonne werd
gespeeld en de koning evenals andere
autoriteiten in de houding stond,
wierp een aantal militairen met hel
men op en gasmaskers voor enkele
traangasbommen en trok toen, met
witte stokken in de hand, tegen na
tionalistische betogers op. Uit de me
nigte klonk namelijk behalve „Leve
de koning, leve België, leve Kongo"
ook geroep „Onafhankelijkheid".
Ook de spandoeken boven dè menigte
gaven van verdeeldheid blijk. De
groep die het verst was gekomen
aroeg een doek mee waarop vrijla
ting werd gevraagd van Loemoemba,
een nationalist die onlangs na onge
regeldheden is gearresteerd.
De Brabangonne werd intussen door
tienduizenden meegezongen...
Geen gevaar voor
opvarenden van
sleepboot „Elbe"
De Amerik. torpedobootjager „Ri
chard S. Edwards" heeft zijn hasis
geseind dat er geen gevaar is voor
de opvarenden van de Nederlandse
sleepboot „Elbe" en de runners op de
beide kleine vliegdekschepen, die de
„Elbe" op sleeptouw had. De tros
zit nog In de schroef van de sleep
boot. Zoals gemeld drijft de „Elbe"
rond op de Stille Oceaan in een zwa
re storm.
De torpedobootjager meldde dat de
golven in 't gebied waar de 3 sche
pen hulpeloos ronddrijven 4 tot 5 me
ter hoog zijn, en dat de wind een
snelheid van 75 km per uur heeft.
KERNENERGIE-CENTRALE EEN REGERINGSZAAK
TIJDENS DE jaarlijkse huldi
ging van de jubilerende perso
neelsleden bij de Koninklijke
Maatschappij „De Schelde",
heeft de voorzitter van de direc
tie, de heer J. W. Hupkes zijn
traditionele jaarrede gehouden.
Daarin maakte hij onder meer
een aantal opmerkingen over
het Sloeplan, daarbij stellend
dat de beslissing over dit plan
niet te lang kan worden uitge
steld.
„Enige jaren is aan deze plan
nen gewerkt en nu willen wij
met de eerste uitvoering begin
nen. De materie is echter vrij
ingewikkeld, want het gaat om
een terrein, dat nog op het wa
ter gewonnen moet worden en
dat bovendien ligt op een moei
lijk punt van de Scheldeoever",
aldus de heer Hupkes.
„Het technisch onderzoek naar
de mogelijkheden op dit punt
van de Scheldeoever kon be
spoedigd worden en thans wor
den proeven genomen in het
waterloopkundig laboratorium,
dat gevestigd is in de Noord
oostpolder. Er zijn thans vol
doende- gegevens bekend om een
beslissiug te kunnen nemen.
Het is zeker, dat een groot in
dustrieterrein aan het Zuid-
Sloe ter beschikking kan ko
men. Wanneer men echter de
beslissing over de aanleg daar
van te lang uitstelt, zullen ge
gadigden naar andere wegen
moeten zoeken. Spreker zou het
bijzonder betreuren, indien „De
Schelde" een andere weg zou
moeten gaan".
Naar gewoonte wilde spreker iets
vertellen over de gang van zaken in
het bedrijf en ook proberen iets te
zeggen over de toekomst. Een volle
werkbezetting kon gedurende 1959
in alle afdelingen van het bedrijf ge
handhaafd blijven. Twee tankers
werden afgeleverd, maar drie ande
re schepen, die wel gereed kwamen
werden niet afgeleverd.
Dat betrof de zogenaamde Car-
ras-schepen. Aan de motoren van
enkele reeds eerder geleverde
Carras-schepen deed zich een ge
brek voor. Technisch gesproken
zijn thans de moeilijkheden op
gelost. Mede op advies van De
Schelde heeft Sulzer de construc
tie van de motoren dusdanig ge
wijzigd, dat hiermede voorgoed
een einde is gekomen aan de
moeilijkheden.
Nu de Carras-affaire haar einde
nadert, kon spreker met voldoe
ning constateren, dat noch in
technische, noch in financiële
kringen de naam van De Schelde
ook maar Iets heeft geleden, De
houw van deze „Griekse" sche
pen-serie zal volledig worden af
gewerkt, ook al verkoos de heer
Carras een andere weg te gaan.
De heer Hupkes wees er op, dat zeer
belangrijke orders voor de machine
fabriek van De Schelde verworven
konden worden op het gebied van
landketels, tandwielkasten enz.
Kernenergie
De Schelde heeft ook zorg en aan
dacht besteed aan de kernenergie.
Een aanbieding voor de bouw van
een atoomcentrale bij Geertruiden-
berg werd gedaan.
Helaas moet geconstateerd worden,
dat de pogingen en de pogingen van
andere Nederlandse en buitenlandse
bedrijven om in Nederland resultaat
te boeken, tot nu toe zonder succes
gebleven zijn. De grote Nederlandse
elektriciteitsbedrijven, welke nauw
samenwerken, zijn tot de conclusie
gekomen dat kernenergie nog te kost
baar is.
Het moet mijns Inzien, aldus de
heer Hupkes, ernstig betwijfeld
worden of het juist fs, dat bij
beslissingen van zo grote beteke
nis voor het gehele Nederlandse
volk, uitsluitend met economische
maatstaven gemeten wordt. Ook
(Zie slot pag. 2 kol. 3)
Na het vertrek van de koning zag
het vliegveld eruit alsof er een
veldslag had gewoed. Vertrapte
spandoeken en reclameborden,
kledingstukken en enkele licha
men inboorlingen die gewond
waren geraakt bij de charge van
de militairen. Er zijn geen doden
gevallen maar niemand wist te
zeggen hoeveel gewonden er wa
ren.
Loemoemba
De Nationale Kongolese Beweging
had de actie met leuzen op borden en
spandoeken woensdag koortsachtig
voorbereid.
Een grote menigte was ook uit de
omliggende dorpen naar de stad ge
trokken. Een groot aantal Kongole
zen verzamelde zich voor de centrale
gevangenis in Stanleystad, waar men
vermoedt dat Loemoemba gevangen
wordt gehouden. Vele Kongolezen zijn
van mening, dat de koning naar Kon
go is gekomen om de arrestanten en
dus ook Loemoemba in vrijheid te
stellen.
De Belgische minister voor Kongo,
De Schrijver, wiens beleid gisteren
door de Kamer van Volksvertegen
woordigers te Brussel met een motie
van vertrouwen (vóór 100 afgevaar
digden, tegen 72, één onthouding)
werd goedgekeurd, hield in Stanley
stad een radiorede waarin hij zei dat
de autoriteiten zullen waken voor de
handhaving van de orde tijdens de
komende maanden, die beslissend zijn
voor Kongo. „Zij zullen niet dulden,
dat de houding van enkelen de grote
meerderheid van de Kongolese bevol
king zal beletten, in samenwerking
met België en in alle vriendschap
met het Belgische volk Kongo met
zijn nieuwe structuur op te bouwen".
Het verwerven van onafhankelijk
heid zal, zo zei hij, rustig en met
overleg dienen te geschieden.
Gereserveerdheid
Intussen toont men zich In twee van
de drie grote politieke partijen in
België, de liberale en de socialisti
sche, gereserveerd over de onver
wachte reis van de koning. Aan so
cialistische zijde vroeg men zich af,
„of de resultaten .van het koninklijk
bezoek dezelfde zullen zijn als wordt
verwacht" aan liberale kant rees
twijfel „of het aanbevelenswaardig
is de persoon van de koning op deze
wijze in het gedrang te brengen".
VERWACHT.
Geldig tot hedenavond
ENKELE BUIEN.
Veranderlijke bewolking en enkele
buien. Krachtige tot harde en aan
de kust wellicht stormachtige wind
tussen zuidwest en west. Dezelfde
temperaturen als gisteren of iets
lagere.
ZON EN MAAN
19 december
Zon op 8.44 onder 16.29
Maan op 21.06 onder 11.00
